Vận Động: Phân Tích Hình Thức Cơ Bản và Ví Dụ Cụ Thể

Theo quan điểm biện chứng, vận động là thuộc tính của vật chất; mọi sự vật
trong thế giới vật chất đều luôn luôn vận động; thay đổi về vị trí trong không gian
là hình thức cơ bản nhất của vận động; để xác định một sự vật có thay đổi về vị trí
hay không thì phải xem xét nó trong quan hệ với một sự vật khác; phương thức của
vận động là chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về
chất và ngược lại; khuynh hướng của vận động là phủ định của phủ định; nguyên
nhân của vận động là thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập. Quan điểm biện
chứng về vận động là cơ sở lý luận đúng đắn cho việc nhận thức các vấn đề khoa học cụ thể.
Vận động là một khái niệm cơ bản của triết học, liên quan mật thiết với các
khái niệm triết học khác. Quan điểm về vận động có thể là duy vật hay duy tâm,
biện chứng hay siêu hình. Quan điểm duy vật biện chứng về vận động là đúng đắn
và có nội dung sâu sắc. Quan điểm đó đã được trình bày trong các sách giáo khoa
về triết học Mác - Lênin. Tuy nhiên, cách hiểu quan điểm biện chứng về vận động
(nhất là quan điểm về phương thức, khuynh hướng và nguyên nhân của vận động)
còn chưa có sự thống nhất; cách trình bày quan điểm biện chứng về vận động còn
thiếu tính khái quát, thiếu rõ ràng.
VD: Trái đất quay quanh trục xung quanh Mặt trời, Các electron chuyển động xung quanh hạt nhân,….
Vận động có nhiều hình thức khác nhau tùy theo cách phân loại. Trong các sách
giáo khoa triết học, vận động được phân loại thành 5 hình thức gồm:
vận động cơ học, vận động vật lý, vận động hóa học, vận động sinh học, vận động xã hội.
 Vận động cơ học:Sự di chuyển các vị trí vật thể trong không gian.
VD: Chim bay, tàu chạy, sự di chuyển của con lắc, trái đất quay quanh mặt trời,…. điện,…
 Vận động vật lý: Sự vận động của các phần tử, các hạt cơ bản, nhiệt điện,…
VD: Các e chuyển động xung quanh hạt nhân, sự bay hơi, sự đông
đặc, ma sát sinh ra nhiệt,…
 Vận động hóa học :Quá trình hóa hợp và phân loại các chất. VD: C + O2  CO2
 Vận động sinh học : Sự trao đổi chất giữa cơ thể sống và môi trường
VD: Hạt nảy mầm, sự quang hợp ở cây xanh, hô hấp ở con người,…
 Vận động xã hội : Những biến đổi diễn ra trong đời sống xã hội
VD: Cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của Việt Nam, sự biến đổi
các công cụ lao động từ đồ đá đến kim loại, sự thay đổi xã hội loài người,…