Văn mẫu Ngữ Văn lớp 8: Phân tích nhân vật Anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa (Sơ đồ tư duy) | Kết nối tri thức
Văn mẫu Ngữ Văn lớp 8: Phân tích nhân vật Anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa (Sơ đồ tư duy) | Kết nối tri thức. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF bao gồm 83 trang tổng hợp các kiến thức chọn lọc giúp các bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời các bạn đón xem!
Chủ đề: Bài 6: Chân dung cuộc sống (KNTT)
Môn: Ngữ Văn 8
Sách: Kết nối tri thức
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Đề bài: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích truyện ngắn Lặng
lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
Sơ đồ tư duy Phân tích nhân vật anh thanh niên
Dàn ý Phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa Dàn ý 1 1. Mở bài
Giới thiệu và dẫn dắt vào tác giả Nguyễn Thành Long cũng như truyện ngắn
Lặng lẽ Sa Pa và nhân vật anh thanh niên.
Học sinh tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy vào năng lực của bản thân mình. 2. Thân bài 1
a. Hoàn cảnh sống của anh thanh niên
Nhân vật anh thanh niên được miêu tả khoảng hai mươi bảy tuổi tự nguyện
nhân công tác một mình ở đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét.
Công việc của anh phải làm là đo gió, đo mưa, tính mây, tính nắng cho chính
xác, gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng trong trời rét
Cái khó nhất của anh có lẽ là phải sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ có
cây cỏ và mây mù lạnh lẽo, không một bóng người quanh năm suốt tháng.
→ Anh vượt qua tất cả sự gắn bó với công việc đến say mê khiến anh không
cảm thấy cô độc vì hiểu được ý nghĩa của công việc mình làm cũng như thấy
được hạnh phúc khi biết mình cũng góp phần vào cuộc chiến đấu hạ phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng.
b. Tính cách và con người của anh thanh niên
Anh ham mê đọc sách và nghiên cứu sách vở, tự lo liệu để thường xuyên có sách đọc.
Anh đã tạo cho mình cuộc sống đầy hứng thú: nuôi gà lấy trứng, trồng hoa lay
ơn, thược dược vàng tím đỏ rực rỡ. Anh trông vườn cây thuốc quý, anh sắp xếp
một căn nhà ba gian sạch sẽ ...
Trong cuộc tiếp xúc ngắn ngủi ba mươi phút với bác lái xe, ông họa sĩ già và cô
kĩ sư nông nghiệp trẻ, tính hiếu khách, thái độ nhân hậu ấm tình người của anh
ta lấy được thiện cảm của mọi người: Anh lo lắng tìm thuốc quý để chữa bệnh
cho người vợ bác lái xe, anh hái hoa gửi tặng cô gái, biếu làn trứng, làm thức ăn
cho những vị khách quý bất chợt ghé thăm. 2
Anh còn là người khiêm tốn khi ông họa sĩ già ngỏ ý muốn vẽ chân dung anh,
anh từ chối vì biết rằng ngoài kia còn nhiều người vất vả hơn mình, có những
cống hiến lớn lao hơn mình. Anh không có một cái tên cụ thể, chỉ được gọi là
anh thanh niên kèm theo một nét vẽ đơn sơ vê tầm vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ.
→ Anh mang trong mình nhiều phẩm chất cao đẹp của một con người ngày đêm
hăng say lao động cống hiến cho đất nước nhưng luôn giữ được sự khiêm tốn, ý
nhị cũng như tự biết cách làm cho cuộc sống của mình thi vị hơn, thật đáng
ngưỡng mộ và học tập theo. 3. Kết bài
Khái quát lại vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên cũng giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm. Dàn ý 2 1. Mở bài:
• Giới thiệu về truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" và tác giả Nguyễn Thành Long.
• Giới thiệu về nhân vật anh thanh niên. 2. Thân bài:
a) Hoàn cảnh sống và công việc của anh thanh niên:
- Hoàn cảnh sống cô đơn, khắc nghiệt, thiếu thốn.
• Ở một mình trên đỉnh Yên Sơn cao hơn 2600m.
• Suốt bốn mùa chỉ toàn cây cỏ và mây mù lạnh lẽo. - Công việc: 3
• Làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu.
• "Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc
báo cáo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu".
• Một ngày có bốn giờ "ốp": ghi lại chính xác những con số từ máy đo và dùng bộ đàm báo về.
• Gian khổ nhất là "ốp" lúc một giờ sáng: mưa tuyết, rét nhưng anh vẫn hoàn thành nhiệm vụ.
=> Công việc vất vả, gian khổ, đòi hỏi độ chính xác cao và ý chí kiên cường, mạnh mẽ.
b) Những vẻ đẹp trong phẩm chất của anh thanh niên:
- Có lòng yêu nghề, ý thức trách nhiệm với công việc của mình:
• Làm việc một mình, không ai quản thúc nhưng chưa bao giờ bỏ "ốp" vì giá rét.
• Coi công việc là niềm vui, lẽ sống: "Khi ta làm việc, ta với công việc là
đôi, sao gọi là một mình được", "Công việc của cháu gian khổ thế đấy,
chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất".
• Ngữ khí vui vẻ, tự hào khi nói về công việc của mình.
- Tuy ở một mình nhưng anh thanh niên có cuộc sống rất khoa học, thơ mộng:
• Anh thanh niên trồng cả một vườn hoa: hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím đỏ, hồng phấn,...
• Anh thanh niên sống trong "một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ
sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm".
• Mọi thứ được anh sắp xếp gọn gàng "chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách".
• Anh nuôi gà, uống nước chè và đọc sách mỗi ngày. 4
- Cởi mở, chân thành, quan tâm đến người khác:
• Rất mừng rỡ khi có khách tới thăm.
• Cắt hoa tặng cho cô kĩ sư.
• "Tôi không biết kỉ niệm thế nào…cô là cô gái thứ nhất từ Hà Nội lên tới
nhà tôi từ bốn năm nay". Anh thanh niên không ngần ngại bày tỏ suy nghĩ
về những điều mà đáng lẽ người ta chỉ nghĩ chứ ít khi nói ra => Vô tư, hồn nhiên.
• Đào củ tam thất cho bác lái xe khi biết vợ bác vừa ốm dậy.
• Đưa cho bác họa sĩ cái làn trứng để mọi người ăn trưa.
- Con người khiêm tốn, thành thật:
• Anh cảm thấy việc mình làm thật nhỏ bé.
• Từ chối khi bác họa sĩ có ý định vẽ chân dung mình và giới thiệu những
người khác xứng đáng hơn. c) Đánh giá:
- Về nhân vật anh thanh niên:
• Tuy chỉ là một người bình thường nhưng anh thanh niên lại có những
phẩm chất rất cao quý, đáng học hỏi.
• Anh thanh niên là chân dung của con người lao động mới trong công
cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
• Anh thanh niên là đại diện cho những người trẻ đang cống hiến hết mình cho đất nước. - Về nghệ thuật:
• Những lời đối thoại giúp nhân vật bộc lộ được suy nghĩ của mình. 5
• Lối kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ giản dị. 3. Kết bài:
• Khái quát lại suy nghĩ của em về nhân vật anh thanh niên. Dàn ý 3 1, Mở bài
Giới thiệu về tác phẩm và nhân vật anh thanh niên:
• Truyện được sáng tác sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai của tác giả, kể về
những con người sống và lao động trên vùng núi cao hẻo lánh này.
• Nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng là nhân vật trung
tâm của truyện, là một trong những biểu tượng của người lao động xây
dựng đất nước sau chiến tranh. 2, Thân bài
a, Anh thanh niên qua lời giới thiệu của bác lái xe:
• “Biệt danh”: một trong những người cô độc nhất thế gian. Anh cố tình
làm cây gỗ chắn ngang đường để dừng các đoàn xe đi lên núi chỉ để gặp
gỡ, nói chuyện với mọi người cho đỡ cô đơn.
• Công việc: làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m đã 4, 5 năm.
⇒ Qua lời kể ngắn gọn, anh thanh niên hiện lên đầy bất ngờ, gây ấn tượng mạnh.
b, Nhân vật anh thanh niên biểu tượng cho thế hệ trẻ xây dựng đất nước 6
- Đặc thù công việc: đo nắng gió, mưa, chấn động địa chất; làm việc bất kể ngày
đêm theo khung giờ đã định “bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng”
⇒ Chuyên tâm với công việc, trong căn nhà nhỏ chỗ dành cho công việc cũng nhiều hơn.
- Hình dáng, tính cách của anh thanh niên: tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ; anh
rất thân thiện, quý người, tốt bụng (đào tam thất cho vợ bác lái xe, hái hoa tặng
cô gái và bác họa sĩ, nhiệt tình tiếp chuyện).
- Phẩm chất đáng quý của anh:
• Nhiệt huyết, có trách nhiệm với công việc, với cuộc sống: coi công việc
là bạn, coi việc cống hiến là lẽ đương nhiên của con người với cuộc đời, với đất nước.
• Lí tưởng cao đẹp, không ngại gian khó: sáng sớm hay nửa đêm cũng làm
việc không bỏ một ngày.
• Khiêm tốn, thật thà: khi biết bác họa sĩ vẽ mình liền kể ngay những tấm
gương khác mà anh cho là tốt hơn, chăm chỉ, nhiệt huyết hơn anh; anh
thật thà đến ngây ngô khi trả lại cô gái chiếc khăn tay cô cố tình để lại làm tin.
⇒ Sự hi sinh thầm lặng của anh là hình ảnh biểu tượng cho sự cống hiến, hi sinh
của biết bao người, mang lí tưởng cao đẹp, cống hiến cho tổ quốc mà không ngần ngại.
c, Nghệ thuật miêu tả nhân vật: 7
• Miêu tả nhân vật thông qua cách nhìn của một nhân vật khác: thông qua
bác lái xe, qua bác họa sĩ, cô gái, lột tả nhân vật anh thanh niên một cách khách quan, chân thực.
• Miêu tả tính cách, nội tâm nhân vật qua những hành động và đoạn đối thoại 3, Kết bài
Nêu cảm nhận hình tượng anh thanh niên, nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật:
• Anh thanh niên đại diện cho những người trẻ, sẵn sàng cống hiến, hi sinh
cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Anh mang những đức tính
đáng quý, đáng học hỏi
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật: thông qua con mắt của nhân vật khác và
qua sự tự bộc lộ của nhân vật, xây dựng hệ thống lời thoại chân thực, gần
gũi, chứa đựng nhiều triết lí nhưng không khô khan. Dàn ý 4 1. Mở bài
• Giới thiệu những nét cơ bản về tác giả Nguyễn Thành Long (đặc điểm
tiểu sử, con người, các sáng tác chủ đạo, đặc điểm sáng tác,...)
• Giới thiệu chung về truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” (xuất xứ, hoàn cảnh ra đời,...)
• Nêu vấn đề nghị luận: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện
ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” và từ đó nêu lên ý nghĩa, tư tưởng của tác phẩm. 2. Thân Bài 8
a. Phân tích nhân vật anh thanh niên
- Công việc và hoàn cảnh sống
• Công việc: “làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu” - công việc đòi hỏi độ chính xác cao.
• Hoàn cảnh sống: Sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn với độ cao hơn
2600 mét và ở cái độ cao ấy, suốt bốn mùa chỉ toàn “cây cỏ và mây mùa lạnh lẽo”
→ Hoàn cảnh sống khắc nghiệt, thiếu thốn, công việc đầy những khó khăn
- Những phẩm chất tốt đẹp của anh thanh niên
+ Có trách nhiệm, yêu lao động và luôn hoàn thành công việc, nhiệm vụ được giao
• Sống một mình giữa đỉnh núi cao, không có ai theo dõi, quản lí nhưng
anh thanh niên vẫn luôn hoàn thành công việc đúng giờ theo quy định
• Anh quan niệm “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”.
• Anh rất yêu công việc của mình, xem nó là cuộc sống của mình bởi với
“Công việc của cháu gian khổ thật đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”
• Anh luôn nói về công việc của mình với tất cả tình yêu, sự hào hứng.
+ Có tấm lòng cởi mở, hiếu khách và biết cách quan tâm những người xung quanh
• Sống một mình giữa đỉnh núi cao, anh luôn mong muốn có người đến
thăm, nói chuyện, luôn cảm thấy “thèm người”. 9
• Anh thanh niên đã tiếp đón những người khách đến thăm nhà mình bằng
tất cả tấm lòng nhiệt thành, tấm lòng cởi mở, sự nồng hậu, ấm áp
• Anh tặng bác lái xe của tam thất anh vừa đào được chỉ bởi lần trước anh
thấy bác lái xe nói bác gái đang ốm
+ Anh thanh niên luôn biết sắp xếp công việc, cuộc sống một cách khoa học và hợp lí.
• Anh sống một mình nhưng vẫn sắp xếp mọi thứ thật gọn gàng và vẫn giữ
những thói quen thật tuyệt - anh trồng hoa, cả một vườn hoa với muôn
vàn màu sắc, anh còn nuôi gà, uống nước chè mỗi ngày,...
• Anh rất thích đọc sách
+ Anh thanh niên còn hiện lên vẻ đẹp của một người sống khiêm tốn, chân thật.
• Với anh thanh niên, công việc của mình chỉ là công việc bình thường như
biết bao công việc khác.
• Khi ông họa sĩ muốn vẽ anh, anh đã từ chối vì với anh, còn có rất nhiều
người đáng để ngợi ca, để vẽ hơn mình
b. Từ nhân vật anh thanh niên nêu lên ý nghĩa, tư tưởng của tác phẩm
• Ngợi ca những con người lao động, hi sinh thầm lặng để cống hiến sức
mình cho quê hương, đất nước.
• Cuộc sống lao động giản dị nhưng cao đẹp ấy sẽ góp phần tạo nên vẻ đẹp
tâm hồn trong mỗi con người. 3. Kết bài
• Khái quát những phẩm chất, tính cách của anh thanh niên, ý nghĩa tư
tưởng của tác phẩm thể hiện qua nhân vật và cảm nhận của bản thân. 10 Dàn ý 5
I. Mở bài: giới thiệu tác giả và tác phẩm Lặng lẽ Sapa
Trong chương trình học sách giáo khoa, chúng ta có nhiều tác phẩm văn học nổi
tiếng của các tác giả được đưa vào học. đặc biệt là tác phẩm lặng lẽ Sapa của tác
giả Nguyễn Thành Long, tác phẩm nói đến một cuộc gặp gỡ của những con
người với mỗi công việc và ý tưởng khác nhau. Để hiểu rõ hơn về tác phẩm chúng ta cùng tìm hiểu.
II. Thân bài: phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm lặng lẽ Sapa
1. Tác giả Nguyễn Thành Long:
● Là một nhà văn Việt Nam
● Nguyễn Thành Long sinh tại huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam,
nguyên quán ở Quy Nhơn, Bình Định
● Ông có nhiều tác phẩm văn học đặc sắc như: Bát cơm Cụ Hồ (1952), Gió
bấc gió nồm (1956), Hướng điền (1957), Chuyện nhà chuyện xưởng
(1962), Trong gió bão (1963), Gang ra (1964), Những tiếng vỗ cánh
(1967), Giữa trong xanh (1972), Nửa đêm về sáng (1978), Lý Sơn mùa tỏi
(1980), Sáng mai nào, xế chiều nào (1984),...
2. Tác phẩm lặng lẽ Sapa:
● Tác phẩm xoay quanh cuộc gặp gỡ của bốn nhân vật trong chợ
● Qua câu chuyện ta có thể thấy được nhiều phẩm chất tốt đẹp của a thanh niên
● Tác phẩm xây dựng hình tượng nhân vật độc đáo
3. Nhân vật anh thanh niên: 11
a. Nhân vật là một người thanh niên:
- Anh thanh niên làm công việc khí tượng kiêm vật lí địa cầu, sống 1 mình trên đỉnh núi yên sơn.
- Công việc của anh là đo mưa, đo nắng, đo chấn động,….
- Dù công việc khó khăn nhưng anh vẫn vượt lên và vui tươi sống
● Anh yêu công việc của mình
● Anh có những suy nghĩ sâu sắc về công việc và con người
● Anh có quan niệm về hạnh phúc rất đẹp
- Cuộc sống của anh không cô độc, buồn tẻ như mọi người nghĩ
- Anh có những hành động đẹp
- Anh thanh niên có một nếp sống đẹp
b. Công việc thầm lặng cho đất nước của một con người:
● Anh là kĩ sư vườn rau
● Anh là cán bộ nghiên cứu sét
c. Ý nghĩa công việc của anh thanh niên:
● Sống cống hiến cho con người, đất nước; mang lại niềm hạnh phúc niềm vui cho con người
● Cuộc sống giản dị nhưng đẹp của một con người.
III. Kết bài: nêu cảm nghĩ của em về nhân vật anh thanh niên trong truyện lặng lẽ Sapa
● Một người yêu công việc, yêu đất nước
● Một con người lạc quan và có những suy nghĩ sâu sắc 12 Dàn ý 6 I. Mở bài
• Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
• Dẫn dắt vấn đề nghị luận: phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện
ngắn để thấy được phong cách sống đáng quý, cũng như tinh thần cống hiến lặng lẽ âm thầm II. Thân bài
1. Tình huống truyện
• Cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên làm việc ở một mình trên trạm khí
tượng với bác lái xe, ông kĩ sư và cô họa sĩ trên chuyến xe lên Sa Pa.
• Tình huống truyện đặc sắc, tạo điều kiện bộc lộ tư tưởng, quan điểm của
tác giả khi ngợi ca con người lao động
2. Phân tích nhân vật anh thanh niên
a, Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên
• Làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600
m, quanh năm sống với hoa cỏ
• Công việc của anh: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt
đất, dựa vào công việc dự báo trước hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu
• Công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác cũng như tinh thần trách nhiệm cao (
nửa đêm đi ốp dù trời mưa tuyết, giá lạnh )
• Điều gian khổ nhất chính là vượt qua nỗi cô đơn, vắng vẻ, quanh năm
suốt tháng chỉ sống trên đỉnh núi một mình 13
b, Những nét đẹp trong cách sống, suy nghĩ, hành động và quan hệ tình cảm với mọi người
- Vượt lên hoàn cảnh sống khắc nghiệt, anh có suy nghĩ rất đẹp:
• Với công việc khắc nghiệt gian khổ, anh luôn yêu và mong muốn được
làm việc ở điều kiện lý tưởng ( đỉnh cao 3000 m)
• Anh có những suy nghĩ đúng đắn, sâu sắc về cuộc sống con người: “khi ta
làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”
• Anh thấu hiểu nỗi vất vả của đồng nghiệp
• Quan niệm về hạnh phúc của anh thật đơn giản và tốt đẹp
- Hành động, việc làm đẹp: Mặc dù chỉ có một mình không ai giám sát nhưng
anh luôn tự giác hoàn thành nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao ( nửa đêm
đúng giờ ốp dù mưa gió thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc một
cách đều đặn và chính xác 4 lần trong một ngày)
- Anh thanh niên có phong cách sống cao đẹp
• Anh có nếp sống đẹp khi tự sắp xếp công việc, cuộc sống của mình ở
trạm một cách ngăn nắp: có vườn rau xanh, có đàn gà đẻ trứng, có vườn hoa rực
• Đó là sự cởi mở chân thành với khách, quý trọng tình cảm của mọi người
• Anh còn là người khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc của mình có
những đóng góp chỉ là nhỏ bé
→ Chỉ bằng những chi tiết và chỉ xuất hiện trong một khoảnh khắc của truyện,
tác giả phác họa dược chân dung nhân vật chính với vẻ đẹp tinh thần, tình cảm,
cách sống, và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa công việc III. Kết bài 14
• Hình tượng nhân vật anh thanh niên miệt mài, hăng say lao động vì lợi
ích đất nước, có sức lan tỏa tới những người xung quanh.
• Tác giả rất thành công khi xây dựng hình tượng nhân vật anh thanh niên
cùng những người đồng nghiệp thầm lặng cống hiến sức trẻ, thanh xuân
cho đất nước, dân tộc.
• Nhắc nhở thế hệ trẻ lòng biết ơn, trách nhiệm với vận mệnh quốc gia.
Phân tích nhân vật Anh thanh niên ngắn gọn
Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên viết truyện ngắn và bút kí, sáng tác của
ông hầu hết chỉ viết về vẻ đẹp bình dị của con người và thiên nhiên, đất nước.
Truyện ngắn “lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi Lào Cai vào mùa hè 1970
của tác giả, trích từ tuyển tập “giữa trong xanh” in năm 1972.
Anh thanh niên là nhân vật chính trong câu chuyện mà tác giả kể, anh sống một
mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, làm việc trong hoàn cảnh cô đơn trên
đỉnh núi cao không một bóng người, đặc biệt là hoàn cảnh khắc nghiệt của thời
tiết lúc vào đêm. Công việc chính của anh là anh làm công tác khí tượng kiêm
vật lý địa cầu. công việc hằng ngày chỉ quanh quẩn với mấy chiếc máy ngoài
vườn với nhiệm vụ đo lượng nắng, đo gió, đo mưa và tính giây, đo chấn động
mặt đất, dự báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu, công
việc đòi hỏi tính phải chính xác, có tinh thần trách nhiệm cao.
Tuy vậy, dù công việc có phần nhàm chán và tẻ nhạt lại còn cô đơn một mình
nhưng anh chưa bao giờ cảm thấy cô đơn và buồn, anh luôn nghĩ rằng “ta với
công việc là đôi, công việc gắn liền với việc của bao nhiêu anh em, đồng chí
đang làm dưới kia, công việc gian khổ thế đấy nhưng cứ cất nó đi cháu đến chết
mất”. điều này cho thấy anh là con người sống và chiến đấu hết mình, không
bao giờ cho mình được nghỉ ngơi, bởi công việc là niềm vui, là trách nhiệm, là 15
nghĩa vụ, nếu mình chỉ cần sơ sẩy, không chú ý một lúc thôi là hậu quả hết sức
khôn lường, ảnh hưởng tới cả một hệ thống, cả kế hoạch của ta.
Anh là người tràn trề nghị lực, vượt qua mọi cô đơn, gian khổ, gắn bó với công
việc. 4 năm nay anh chưa một lần nghỉ phép về nhà, chưa bỏ sót lấy một lần nào
việc bỏ sót những con số để báo cáo về cơ quan cho anh em, đồng đội, đồng
nghiệp phân tích và tính toán. Anh là người yêu sách và ham đọc sách, anh
không cảm thấy cô đơn vì biết tổ chức, sắp xếp cuộc sống của mình khoa học,
trồng hoa, nuôi gà, trồng cây thuốc quý, nhà cửa ngăn nắp, gọn gàng. Anh
không để mỗi phút, mỗi giây anh ở đây còn sống và cống hiến thì anh không thể
bỏ sót và lãng phí được.
Tính cách, phẩm chất đáng quý, sự cởi mở, chân thành, quý trọng tình cảm của
mọi người, anh còn là người khiêm tốn, thành thực, là người ân cần, chu đáo,
hiếu khách, anh cảm thấy vui sướng khi việc của mình làm không những góp
phần cho sản xuất và còn đóng góp cho việc đấu tranh chống Mỹ thắng lợi. Anh
thanh niên là tiêu biểu cho hàng ngàn thanh niên ngày đêm thầm lặng cống hiến cho đất nước.
Tác giả đã tài tình xây dựng tình huống truyện hợp lý, cách kể chuyện tự nhiên,
có sự kết hợp giữa tự sự, miêu tả và bình luận.
Nguyễn Thành Long đã góp một tiếng nói ca ngợi cuộc sống và tái hiện một
cách đầy đủ vẻ đẹp của con người qua nhân vật anh thanh niên. Khẳng định con
người lao động có ý nghĩa thầm lặng, niềm hạnh phúc của con người trong lao động có ích
Trong không khí đất nước đang náo nức và tưng bừng, phấn khởi để xây dựng
và phát triển đất nước trong thời bình theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước. Là một thanh niên của thế hệ mới, chúng ta cần phải ra sức học tập và 16
lao động hăng say để có thể đưa đất nước đi lên, sánh vai cùng với 5 châu bốn
biển trên thế giới được.
Với nhan đề vừa mâu thuẫn nhưng lại vô cùng hợp lý, “lặng lẽ” những con
người nơi đây đang âm thầm và làm việc một cách khẩn trương, để kịp hoàn
thành nhiệm vụ giao cho cấp trên, lao động một cách hăng say, đầy nhiệt huyết
của một tuổi trẻ đang trong độ tuổi nhiệt huyết nhất, công việc thầm lặng của họ
lại có ý nghĩa lớn lao, đáng được tôn vinh. Truyện ngắn là tiếng nói, là bản hùng
ca nhưng lại chỉ lặng lẽ, để mọi người hiểu và yêu mến những con người này
thôi, tác giả hay anh thanh niên chưa bao giờ nghĩ mình sẽ được đền đáp, công
việc của mình lại có ý nghĩa to lớn như vậy.
Phân tích nhân vật Anh thanh niên hay nhất
Trong những năm tháng miền Bắc tiến lên xây dựng xã hội chủ nghĩa, miền
Nam chiến đấu để giải phóng dân tộc, thống nhất, đất nước ta phải trải qua
muôn vàn khó khăn gian khổ. May mắn thay, con người Việt Nam luôn mang
nhiều phẩm chất cao đẹp, góp phần giúp đất nước không ngừng tiến lên. Nhất là
thế hệ trẻ, họ luôn hiến dâng tất cả sức trẻ, sự sáng tạo, tinh thần nhiệt huyết của
mình vào sự nghiệp chung của cả dân tộc. Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" của tác
giả Nguyễn Thành Long cũng có một người trẻ như thế. Đó chính là nhân vật
anh thanh niên, một người giàu lí tưởng và trách nhiệm với công việc, luôn luôn
sống lạc quan và yêu đời.
Đầu tiên, khi nhắc đến sự hi sinh của anh thanh niên, ta phải nói đến hoàn cảnh
sống rất khắc nghiệt, thiếu thốn. Anh sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao
2600 mét, nơi suốt bốn mùa chỉ toàn cây cỏ và mây mù lạnh lẽo. Không những
thế, công việc của anh thanh niên còn cần độ chính xác và tỉ mỉ cao. Anh làm
công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu với nhiệm vụ chính là "Đo gió, đo mưa, 17
đo nắng, tín mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo cáo trước thời tiết hằng
ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu". Hằng ngày, anh phải đo và ghi
chép số liệu và báo về "nhà" bằng bộ đàm bốn lần, vào lúc bốn giờ sáng, mười
một giờ trưa, bảy giờ tối và một giờ đêm. Bản báo ấy thường được gọi là "ốp".
Ở trong độ tuổi thanh xuân đầy nhiệt huyết, anh thanh niên lại phải chịu cảnh cô
đơn một mình ở nơi giá rét với công việc khó khăn. Tưởng chừng như những
điều ấy sẽ làm trái tim anh trở nên lạnh lẽ theo, mất đi tình yêu đời nhưng
ngược lại. Chính hoàn cảnh sống và công việc khắc nghiệt càng khiến những
phẩm chất cao đẹp của anh thanh niên càng được thể hiện sáng rõ.
Đầu tiên, chúng ta có thể thấy được rằng anh thanh niên là người có lòng yêu
nghề, ý thức trách nhiệm với công việc rất cao. Tuy làm việc độc lập, không có
ai quản lí nhưng chưa bao giờ anh bỏ "ốp". Cho dù là một giờ sáng trời rét buốt,
gió tuyết và lặng im khiến lòng người cảm thấy sợ hãi nhưng anh thanh niên
vẫn xách đèn ra ngoài để ghi chép số liệu. Không chỉ thế, anh còn thổ lộ nỗi
lòng của mình về công việc với bác họa sĩ: "Khi ta làm việc, ta với công việc là
đôi, sao gọi là một mình được", "Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất
nó đi, cháu buồn đến chết mất". Từ đó, ta thấy được đây chính là một người trẻ
yêu công việc, coi công việc là niềm vui, lẽ sống, mong mỏi sự cống hiến của
mình trong công việc có thể đem lại nhiều lợi ích cho mọi người. Giống như câu
chuyện anh thanh niên kể về việc "nhờ cháy có góp phần phát hiện một đám
mây khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng".
Tuy ở một mình nhưng chàng trai trẻ có một cuộc sống rất ngăn nắp. Anh sống
trong một căn nhà ba gian sạch sẽ, với bàn ghế, chiếc giường con và một giá
sách. Ngoài những vật dụng cơ bản, anh cũng chỉ có thêm một vài sổ sách, biểu
đồ thống kế, máy bộ đàm được sắp xếp rất gọn gàng để phục vụ cho công việc.
Không chỉ thế, người con trai ấy còn có lối sống khá thơ mộng, giúp cho cuộc 18
sống của mình bớt cô quạnh, buồn tẻ. Anh trồng cả một vườn hoa, nuôi gà và
đọc sách, uống nước chè hằng ngày. Những thói quen này giúp chàng trai bớt
"thèm người" hơn. Thế nhưng, anh vẫn rất mong chờ những người từ miền xuôi
tới thăm. Khi có khách, anh thanh niên cực kì mừng rỡ và đón tiếp họ cực kì
nồng nhiệt. Anh cắt hoa tặng cho cô kĩ sư, thậm chí còn nói với cô rằng có thể
cắt hết vườn hoa nếu cô thích. Sự chân thành của anh còn thể hiện qua việc đào
củ tam thất cho vợ bác lái xe vừa ốm dậy, tặng làn trứng cho bác họa sĩ để mọi
người cùng ăn trưa. Sự cởi mở, chân thành, quan tâm đến người khác khiến cho
anh thanh niên được nhiều bạn đọc yêu thích, cảm động.
Tuy có một sự hi sinh đáng ngưỡng mộ vì công việc nhưng anh thanh niên vẫn
cảm thấy việc mình làm thật nhỏ bé. Điều đó được chứng minh khi bác họa sĩ
có ý định vẽ chân dung anh, anh thanh niên đã từ chối và giới thiệu những
người khác xứng đáng hơn mình rất nhiều. Anh cho rằng sự hi sinh của mình
chẳng là gì, còn có rất nhiều người khác cũng đã đóng góp tuổi trẻ, nhiệt huyết
của mình vào công cuộc xây dựng đất nước.
Nhà văn Nguyễn Thành Long đã sử dụng những lời đối thoại giúp nhân vật bộc
lộ suy nghĩ của mình. Lối kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ giản dị khiến cho
những thông điệp về lối sống của người trẻ trở nên nổi bật, đáng chú ý hơn.
Nhất là nhân vật anh thanh niên, tuy chỉ là một người lao động bình thường
nhưng lại có những phẩm chất cực kì cao quý, đáng học hỏi. Anh chính là đại
diện cho những người trẻ đang cống hiến hết mình cho đất nước, là chân dung
của con người lao động mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thông qua truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa", tác giả đã phác họa một bức chân dung
về anh thanh niên luôn gắn bó cuộc đời của mình với sự nghiệp chung của toàn
dân tộc. Chàng trai đó chính là tấm gương cho thế hệ trẻ, những chủ nhân tương 19
lai phải không ngừng cống hiến cho Tổ quốc. Giúp cho đất nước chúng ta sớm
sánh vai được với các cường quốc năm châu như lời Bác Hồ đã căn dặn.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 1
Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi đáng chú ý trong
những năm kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Ông chỉ chuyên viết về truyện
ngắn và kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn nhẹ nhàng có cốt truyện đơn
giản nhưng thật thú vị và ẩn chứa bên trong nhiều ý vị sâu sắc. Tác phẩm như
một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những con người lao
động bình thường mà cao cả, những con người đầy quan tâm, đầy trách nhiệm
đối với đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác quan trắc khí
tượng. Nhân vật anh thanh niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng vẫn là điểm
sáng nổi bật nhất của bức tranh về phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con người
mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc mà tác giả tập trung thể hiện.
Anh không xuất hiện từ đầu mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ chốc lát với bác
lái xe, ông họa sĩ, cô gái trẻ khi xe của họ dừng lại nghỉ. Chỉ chốc lát nhưng
cũng đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một kí họa chân dung
về anh, rồi dường như anh lại khuất lấp vào giữa mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ
muôn thuở của núi rừng Sa Pa.
Anh còn hiện ra qua cái nhìn và sự cảm nhận của các nhân vật khác, đặc biệt là
ông họa sĩ già và anh cũng tự bộc lộ qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với mọi người
Quanh năm suốt tháng, anh sống một mình trên đỉnh núi cao, giữa cỏ cây và
mây mù lạnh lẽo.Tác giả giới thiệu anh qua lời của bác lái xe: “Anh thanh niên
hai mươi bảy tuổi, người cô độc nhất thế gian, một mình trên trạm khí tượng ở
đỉnh cao hai ngàn sáu trăm mét, rất “thèm người”…”Thử thách lớn nhất đối với 20
chàng trai trẻ ấy chính là sự cô độc.Sống đơn độc nơi rừng núi mà làm việc thì
không phải là chuyện dễ dàng. Biết bao vất vả, gian lao rình rập, thiếu thốn vật chất..
Hơn nữa lại phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt. Công việc của anh là đo
gió, đo mưa, tính mây, đo chấn động mặt đất góp phần vào việc dự báo thời tiết
hàng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu. Gian khổ nhất là vào lúc một giờ
sáng, dù mưa gió, tuyết lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài làm việc.
Quả thực, điều kiện sống và làm việc đó là một thử thách lớn đối với tuổi trẻ
vốn sung sức và khát khao hành động. Nhưng anh vẫn vượt qua được. Cái gì đã
giúp anh vượt qua được hoàn cảnh ấy ? Đó là ý chí, nghị lực, những phẩm chất
và sức mạnh bên trong của nhân vật đã giúp anh vượt lên tất cả để sống một
cuộc đời đầy ý nghĩa.
Anh sống gắn bó với sự nghiệp của đất nước, rất có trách nhiệm với cuộc đời.
Đất nước có chiến tranh, anh xin ra trận. Không được ra trận, anh làm công tác
khí tượng trên núi cao. Không ai có thể bắt buộc anh lên cái nơi “khỉ ho cò gáy”
này để làm việc và cống hiến. Trong khi bao nhiêu người sau khi ra trường đã
cố chạy chọt tìm bằng được một nơi làm việc giữa thủ đô thì anh đã khoác ba lô
vui vẻ vượt suối băng rừng để lên công tác ở nơi này. Anh tự nguyện lên đây
không phải do sự bốc đồng nhất thời mà là cả một sự nhận thức chín chắn, đúng
đắn, sâu sắc nhất. Anh thanh niên, một cán bộ vật lý kiêm khí tượng địa cầu, đã
sẵn sàng đi đến bất cứ nơi nào để có thể phát huy tài năng và thực hiện ước mơ
của mình. Anh tự đặt và trả lời câu hỏi: “Mình sinh ra là gì? Mình để ở đâu? Mình vì ai mà làm việc?
Anh có những suy nghĩ rất đẹp về ý nghĩa của cuộc sống, về hạnh phúc trong
đời. Với anh hạnh phúc là trong công việc. Khi kể lại thành tích nhờ phát hiện 21
kịp thời đám mây khô, không quân ta đã hạ nhiều máy bay Mĩ ở cầu Hàm Rồng,
anh nói: “kể từ hôm đó, cháu sống thật hạnh phúc”.
Anh rất yêu công việc của mình. Đối với anh, công việc là niềm đam mê cháy
bỏng, là niềm hạnh phúc lớn nhất. Hơn ai hết, anh hiểu rõ công việc thầm lặng
của mình là có ích mọi người, nó gắn liền anh với cuộc sống chung của đất
nước. Anh tâm sự với ông họa sĩ: “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao
gọi là một mình được? Huống chi công việc của cháu gắn liền với bao anh em
đồng chí dưới kia.Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi, cháu buồn
đến chết mất”. Dù công việc có vất vả nhưng anh không thể sống thiếu nó.
Cái mà tác giả muốn làm nổi bật ở nhân vật này không phải là những công việc
khó khăn đòi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm cao mà là một hoàn cảnh sống và
làm việc thật đặc biệt. Cái khó khăn, thách thức lớn nhất đối với anh chính là sự
cô độc. Đã có những phút anh phải yếu mềm trước cơn “thèm người” đang dâng
trào trong huyết quản. Anh đã làm đủ mọi cách để gặp con người, được nghe họ
nói, được thấy họ cười, dù chỉ trong một giây phút. Những khuôn mặt chưa bao
giờ anh gặp sao bỗng trở nên thân thiết lạ lùng! Nhưng cuối cùng, chàng trai đã
vượt qua cơn xúc động để trở về với cuộc sống bình thường.
Thậm chí, mặc dù đã sống một mình trên đỉnh núi cao 2600 mét nhưng anh vẫn
ước được làm việc ở đỉnh núi cao hơn nữa: Đỉnh Phan xi Păng cao 3143 mét bởi
anh nghĩ: “ Làm công tác khí tượng ở độ cao như thế mới là lý tưởng chứ”. Đó
là ước vọng được vươn cao hơn trong công việc để đạt được mục đích tốt đẹp nhất.
Những suy nghĩ đẹp ấy khiến anh thêm yêu cuộc sống và con người xung quanh,
“thấy cuộc đời đẹp quá!”, giúp anh có thêm nghị lực để sống một cuộc sống đẹp,
đầy ý nghĩa, gắn bó với mọi người dù một mình đơn độc làm việc trên núi cao. 22
Anh đã đề ra cho mình nhiệm vụ công tác và đã vượt mọi khó khăn thử thách để
đạt được kết quả tốt nhất. Chỉ có một mình ở trạm khí tượng trên núi cao nhưng
anh tự nguyện, tự giác, yên tâm công tác chưa hề để xảy ra một sơ suất dù nhỏ.
Công việc của anh ở nơi đây thật là vất vả và đơn điệu, phải lặp đi lặp lại những
con số nhưng anh không cảm thấy nhàm chán. Thậm chí từng phút, từng giờ
anh làm bạn với đủ loại máy móc: “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn
động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục
vụ chiến đấu”. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách
nhiệm cao. Và anh đã lập ra một thời gian biểu để thực hiện nó một cách
nghiêm ngặt. Đây là lời anh tâm sự với ông hoạ sĩ già: “Gian khổ nhất là lần ghi
bão về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang
nằm trong chăn nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn,
ngọn đèn báo bão vặn to đến cỡ nào vẫn không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió
tuyết và im lặng ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới…” Qua
lời anh nói ta có thể hình dung được bao nhiêu vất vả, khó khăn mà anh đã chịu đựng.
Điều đáng quý là anh thanh niên nói rất thành thật. Anh là con người, có những
phút giây anh cũng ngại khó, ngại khổ nhưng với lòng hăng say trong công tác,
người con trai của rừng núi Sa Pa vẫn tự cố gắng vượt qua hoàn cảnh khó khăn,
làm việc trong sự tự nguyện, tự giác, để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được
giao, gặt hái những thành quả tốt đẹp. Công việc của anh thật chẳng kém gì
nhiệm vụ của các anh chiến sĩ biên phòng đang ngày đêm bảo vệ Tổ quốc.
Chính vì tất cả những điều trên mà cuộc sống của người thanh niên ấy giữa núi
cao mây mù vẫn không buồn tẻ. Anh đã dồn tất cả thời gian, tâm sức mình cho
nhiệm vụ. Sự say mê công việc đã giúp anh không cảm thấy cô đơn. 23
Ngoài ra anh tổ chức cuộc sống của mình ở trạm khí tượng thật ngăn nắp, phong
phú cả vật chất và tinh thần, một cuộc sống chủ động, làm chủ mình và có ích cho đời.
Anh biết sống cho sự nghiệp chung lớn lao và cũng biết sống cho riêng mình.
Anh trọng cái đẹp: anh trồng hoa, một vườn hoa đầy màu sắc. Đó là vẻ đẹp của
tâm hồn anh và anh hào phóng tặng cho mọi người. Gian nhà của anh sạch sẽ,
gọn gàng. Anh chạy về trước là để pha trà, cắt hoa tặng khách chứ không phải
để thu dọn nhà cửa vì khách tới thăm bất ngờ như họa sĩ tưởng. Anh trồng rau,
nuôi gà là để tự cung cấp cho mình thức ăn.
Anh còn đọc sách ngoài những giờ làm việc. Sách đã trở thành người bạn thân
thiết của anh. Khi bác lái xe đưa gói sách cho anh, anh “mừng quýnh” như cầm
được vàng. Anh nói với cô gái: “Cô thấy đấy, lúc nào tôi cũng có người trò
chuyện. Nghĩa là sách ấy mà. Mỗi người viết một vẻ”. Anh tự lo liệu xoay sở để
thường xuyên có sách đọc. Sách không chỉ giúp anh nâng cao hiểu biết, nâng
cao kiến thức, sách còn giúp anh khuây khoả trong những phút giây rảnh rỗi.
Say mê đọc sách là một thói quen, một đức tính đáng quý ở anh.
Không chỉ say mê công việc, say mê đọc sách , anh thanh niên còn là một con
người rất đáng mến ở sự cởi mở,chân thành với mọi người. Anh luôn khao khát
được gặp gỡ, trò chuyện với những người khác. Anh mừng lắm khi gặp được
bác tài và càng mừng hơn khi được tiếp bác tài, nhà hoạ sĩ, và cô kỹ sư nông
nghiệp trẻ mới ra trường tại nơi làm việc của anh. Chính anh đã nói to lên đầy
tiếc rẻ: «Trời ơi, chỉ còn năm phút». Câu chuyện của anh tuôn ra như suối khi
gặp mọi người. Anh « nói to những điều người ta chỉ nghĩ và cũng ít nghĩ ».
Anh rất hiếu khách: mời khách uống trà, tặng hoa, tặng quà (giỏ trứng) cho
khách. Và anh rất lưu luyến với khách khi chia tay. Thái độ vui vẻ, niềm nở, 24
hiếu khách của anh cũng đã để lại trong lòng mọi người những ấn tượng khó quên.
Dù vậy, trong cuộc sống, anh là một người rất khiêm tốn, luôn đề cao người
khác.Thực tâm, anh thấy công việc và sự đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Anh
luôn say sưa ca ngợi mọi người. Mặc dù ông hoạ sĩ già hết sức khâm phục anh,
ông muốn vẽ chân dung của anh, nhưng anh một mực từ chối, anh không muốn
vì cảm thấy mình không xứng đáng được hưởng ân huệ ấy. Anh đã kể những
người xứng đáng khác. Anh nói thành thực: “những người khác đáng kể, đáng
vẽ hơn anh. Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phăng -xi -păng ba nghìn một
trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu. Cháu giới thiệu với bác ông
kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa!… Hay là bác vẽ đồng chí nghiên cứu khoa học ở
cơ quan cháu…”. Và anh say sưa kể về thành tích của những người ấy. Đức tính
khiêm tốn ấy của anh đã làm cho ông hoạ sĩ, bác lái xe và cô gái hết sức yêu mến và khâm phục.
Đó là hình ảnh những con người lao động mới với phong cách sống đẹp, suy
nghĩ đẹp, sống có lý tưởng, quên mình vì cuộc sống chung, vô tư, lặng thầm,
cống hiến hết mình cho đất nước, say mê, miệt mài, khẩn trương làm việc.
Họ có tấm lòng nhân hậu thật đáng quý, có tác phong sống thật đẹp. Cuộc sống
của họ âm thầm, bình dị mà cao đẹp biết bao.
Trong cái “lặng lẽ” của Sa Pa trên đỉnh Yên Sơn bốn mùa mây phủ mấy ai biết
được có một chàng trai đang sống, đang âm thầm làm việc. Người cán bộ trẻ ấy
được Nguyễn Thành Long xây dựng khá sắc nét với những đặc điểm, suy nghĩ,
hành động tích cực, một mẫu người của một giai đoạn lịch sử có nhiều gian khổ
hi sinh nhưng cũng thật trong sáng, đẹp đẽ. Những trang viết của Nguyễn Thành
Long khiến ta thêm yêu con người và cuộc sống, thấy được trách nhiệm của
mình với sự nghiệp chung của đất nước. Tâm hồn và những việc làm của anh 25
thanh niên trong truyện đã gieo vào lòng em nhiều tình cảm, thôi thúc em muốn
cống hiến, muốn làm gì đó có ích cho xã hội như như một nhà thơ đã nói: “Sống
là cho đâu chỉ nhận riêng mình”.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 2
Lặng lẽ Sa Pa là một truyện ngắn được rút trong tập “Giữa trong xanh” của
Nguyễn Thành Long. Truyện ca ngợi những con người sống giữa non xanh lặng
lẽ nhưng vô cùng sôi nổi hết lòng vì tổ quốc, có trái tim nhân hậu cao đẹp. Bằng
cảm hứng hiện thực và trữ tình nhà văn đưa ta đến với Sa Pa – thành phố trong
sương của miền Tây Bắc đẹp như một huyền thoại từ cảnh sắc đến những con
người rất đáng yêu. Anh thanh niên làm khí tượng thủy văn để lại ấn tượng
mạnh trong lòng người đọc.
Lặng lẽ Sa Pa mang cốt truyện đơn giản xoay quanh một tình huống bất ngờ
trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m. Truyện có một chất thơ bàng bạc từ khung cảnh
thiên nhiên đến tâm hồn con người. Nhân vật anh thanh niên được hiện lên chủ
yếu qua điểm nhìn của ông học sĩ bác lái xe. Cuộc gặp gỡ chưa đầy 30 phút
nhưng cũng đủ để các nhân vật ghi lại trong ấn tượng của mình bức chân dung
vè người thanh niên mới xã hội chủ nghĩa.
Sa Pa đẹp và đầy chất thơ, mảnh đất Lào Cai là một tỉnh thuộc Tây Bắc của Tổ
quốc vậy mà mảnh đất ấy không hề hoang vu trái lại rất hữu tình và rất tráng lệ.
Khi xe vừa lên dốc,trạm dừng chân là con suối trắng xóa. Sa Pa với những rặng
đào,những đàn bò lang cổ đeo chuông như dẫn hồn du khách lạc vào miền đất
đẹp kì thú…Đó là nền thiên nhiên để con người nổi lên với tình yêu tổ quốc và
hết mình cống hiến cho đất nước. Con người Sa Pa với sự say mê cống hiến
lặng lẽ được khắc họa qua hình ảnh anh thanh niên mang vẻ đẹp trong cách
sống trong tâm hồn trong suy nghĩ. 26
Anh thanh niên qua điểm nhìn của ông họa sĩ là một anh thanh niên vô danh 27
tuổi, tốt nghiệp ra trường xung phong trở về quê hương làm công tác khí tượng
kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m “một trong những người cô
độc nhất thế gian”. Công việc của anh là “đo gió,đo mưa, đo nắng,tính mây, đo
chấn động mặt đất” góp phần phục vụ sản xuất và chiến đấu. Công việc đòi hỏi
tinh thần trách nhiệm cao ý chí nghị lực rất lớn “Rét, rét lắm bác ạ! Ở đây có cả
mưa tuyết nữa đấy”. Nhưng gian khổ nhất là anh phải vượt qua sự cô đơn vắng
vẻ quanh năm không một bóng người. Cuộc sống tuy gian khổ nhưng anh đã tự
tạo cho mình một cuộc sống nề nếp phong phú: trồng hoa, nuôi gà, tự học và
đọc sách ngoài giờ làm việc. Thỉnh thoảng xuống núi anh tìm gặp bác lái xe
cùng khách qua đường thăm hỏi giúp đỡ để vơi bớt đi nỗi cô đơn nỗi nhớ người.
Anh đã biết làm chủ mình sống có ích cho đời và anh rất vui sướng khi một lần
nhờ anh góp phần phát hiện một đám mây khô nên quân ta hạ được bao nhiêu
phản lực, anh thấy “Từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc”.
Anh không chỉ đáng yêu trong cách sống mà còn rất đáng yêu trong suy nghĩ.
Với anh quan niệm về người cô độc rất đơn giản: “Khi ta làm việc ta với công
việc là đôi huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em đồng chí
dưới kia”. Rõ ràng cuộc sống của anh không còn buồn tẻ và cô đơn vì anh còn
có một nguồn vui khác là công việc. Và anh tâm sự với cô kĩ sư “Lúc nào tôi
cũng có người trò chuyện nghĩa là sách ấy mà”. Anh coi những cuốn sách như
những người bạn quý để có bạn trò chuyện. Khi giải thích về nỗi nhớ người của
mình thì anh cho rằng “người thì ai mà chả thèm? Mình sinh ra là gì? Mình đẻ ở
đâu mình vì ai mà làm việc ?”. Anh không phải người đặc biệt nhưng nỗi nhớ
người nhớ nhà anh đã cố dồn nén để hoàn thành nhiệm vụ góp một phần sức lực
nhỏ bé của mình cho quê hương đất nước.
Tuy công việc khó khăn vất vả và rất quan trọng nhưng anh luôn cảm thấy mình
nhỏ bé bình thường so với nhiều người khác. So với độ cao anh đang ở đang 27
làm việc không bằng người bạn “trên đỉnh Phanxipang cao ba nghìn một trăm
bốn mươi hai mét”. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh đã nhiệt tình
giới thiệu với ông họa sĩ nhiều người khác xứng đáng hơn mình: ông kĩ sư vườn
rau ngày này sang ngày khác ông ngồi im trong vườn su hào, rình xem cách ong
lấy phấn, thụ phấn cho hoa su hào rồi để được theo ý mình tự ông cầm một
chiếc que, mỗi ngày chín mười giờ sáng lúc hoa tung cánh đi từng cây su hào
làm thay cho ong, hàng vạn cây như vậy để củ su hào nhân dân toàn miền Bắc
nước ta được ăn to hơn, ngọt hơn trước. Đồng chí nghiên cứu khoa học mười
một năm không rời xa cơ quan không đi đến đâu mà tìm vợ chán đồng chí cứ
hói dần đi còn cái bản đồ sét thì sắp hoàn thành.
Anh còn là một tấm lòng nhân hậu cao đẹp. Anh gửi biếu vợ bác lái xe vừa ốm
dậy củ tam thất. Anh tặng cô kĩ sư lên thăm nhà mình một bó hoa rõ to và đẹp.
Anh gửi các vị khách một làn trứng để ăn trưa. Toàn là cây nhà lá vườn, nhưng
đằng sau món quà ấy là cả một tấm lòng cao cả đầy tình người. Anh là một tri
thức có lối ứng xử lịch sự, ấm áp tình yêu thương. Anh thanh niên thật đẹp sống
với lí tưởng cao đẹp giữa non xanh lặng lẽ nhưng vẫn tự giác cống hiến cho quê
hương đất nước. Có lẽ anh đã hiểu sâu sắc tâm niệm của Tố Hữu:
Nếu là con chim chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”
Dường như trong mỗi bức tranh tả cảnh, tả người, nhà văn đều gửi gắm một tình
cảm yêu mến vào đó. Qua “Lặng lẽ Sa Pa”, Nguyễn Thành Long không những
lôi cuốn người đọc bằng tình tiết, sự kiện, bằng phẩm chất của từng nhân vật mà
còn làm cho thế giới tâm hồn của mỗi người được mở rộng, nâng cao. Những 28
bức tranh phong cảnh được vẽ bằng ngôn ngữ văn học trong sáng thể hiện sự
rung cảm tinh tế và tài năng của nhà văn
Sung sướng thay những con người sống với một khát vọng cao thượng và tìm
thấy chỗ đứng của mình trong đời. Không cớ gì đi tìm một công việc phải to tát,
vĩ đại thì con người mới bộc lộ được hết phẩm chất của mình, trong bất kì hoàn
cảnh nào, ngay khi sống giữa thâm sơn cùng cố, sống trong hoàn cảnh “cô độc
nhất thế gian”, con người có tâm hồn đẹp, có lối sống đẹp vẫn đầy sức hấp dẫn.
Cùng với ông họa sĩ, nhà văn Nguyễn Thành Long thực sự đã vẽ được thành
công chân dung của một nhân vật đẹp trong đời, một chân dung tuy chỉ kí họa
trong mấy mươi phút nhưng vẫn có một vẻ đẹp thâm trầm…
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 3
Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Nét đặc sắc
trong truyện ngắn của ông là luôn tạo hình tượng đẹp, ngôn ngữ trong trẻo, nhẹ
nhàng, sáng tác của nhà thơ có nhiều đặc sắc. Nổi bật sáng tác của ông có thể
nói đến là "Lặng lẽ Sa Pa". Truyện được viết năm 1970, với tên truyện ta thấy
Sa Pa là một nơi yên lặng để có thể nghỉ ngơi nhưng cạnh vẻ bề ngoài đó chính
là sự sôi nổi của tuổi trẻ, chính là anh thanh niên.
Trước tiên tác giả giới thiệu cho người đọc một vùng đất đầy ấn tượng, vẻ đẹp
của thiên nhiên Sa Pa đã làm nền cho con người Sa Pa, những con người làm
nghiên cứu khoa học trong lặng lẽ mà rất khẩn trương vì lợi ích đất nước, cuộc
sống con người. Trong đó có anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí
địa cầu. Anh thanh niên được giới thiệu là "người cô độc nhất thế gian" một
mình làm việc trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, quanh năm suốt tháng bốn bề
mây phủ giá lạnh, anh cô độc "thèm người”, công việc mỗi ngày của anh “đo
gió, đo mưa, đo nắng, tính mây đo chấn động mặt đất”. Nhằm dự vào việc báo 29
trước thời tiết hàng ngày phục vụ sản xuất và chiến đấu, công việc đòi hỏi tỉ mỉ,
chính xác, có tinh thần trách nhiệm cao.
Công việc gian khổ vất vả nhưng anh thanh niên vẫn yêu nó, làm việc vất vả.
Có lần anh phát hiện một đám mây khô lên quân ta đã tiêu diệt nhiều máy bay
Mỹ trên cầu Hàm Rồng, anh thấy mình hạnh phúc. Chính lòng say mê công việc
mà anh đã vượt qua nỗi cô đơn, buồn chán. Anh có những suy nghĩ chân thành
mà sâu sắc: “Hồi chưa vào nghề… bây giờ là làm nghề này cháu không nghĩ
như vậy nữa” và khi ta làm việc là đôi sao gọi là một mình được, huống chi việc
của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian
khổ thế đấy nhưng cất nó đi cháu buồn đến chết mất”. Qua những lời tâm sự
này ta thấy đó là suy nghĩ và lối sống cao đẹp của anh thanh niên càng thấy yêu
mến, quý trọng những con người như thế, biết làm chủ bản thân, ý thức sâu sắc
của mục đích làm việc.
Vẻ đẹp, nếp sống, tính cách biết tự làm đẹp cho cuộc sống. Tuy sống trong điều
kiện thiếu thốn nhưng người thanh niên ấy vẫn ham mê công việc biết sắp xếp
lo toan cuộc sống riêng ngăn nắp. Anh tự biết làm cho cuộc sống của mình vui
vẻ đầm ấm thơ mộng, ý nghĩa. Anh trồng hoa “hoa dơn, hoa thược dược, vàng,
tím,… vườn hoa khoe sắc rực rỡ hàng ngày như động viên tiếp sức làm cho tâm
hồn mộng mơ, yêu cuộc sống”. Anh đọc sách, trò chuyện, lấy sách làm bạn tri
ân, tri kỉ. Anh nuôi gà lấy thêm thực phẩm, tạo không khí gia đình vui tươi đầm
ấm. Thế giới riêng của anh “một gian nhà ba gian sạch sẽ với bàn ghế, sách
vở… Có lẽ chính lối sống đẹp đẽ đó khiến anh quên đi hoàn cảnh cô độc, công
việc khắc nghiệt để thấy yêu nghề yêu cuộc sống hơn.
Anh là người khiêm tốn thành thực đáng quý. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân
dung anh, anh từ chối bởi vì công việc và đóng góp của mình còn nhỏ bé, chưa
thấm vào đâu so với những người mà anh rất cảm phục, ông kĩ sư dưới vườn rau
Sa Pa, người đồng chí nghiên cứu khoa học. Anh nhiệt thành giới thiệu những 30
con người làm việc thầm lặng. Đáng quý mến nữa ở anh đó là tấm lòng rộng
mở, chân thành, gần gũi, thân thiết với tất cả mọi người. Với bác lái xe dường
như đã trở thành người bạn thân tình, anh chu đáo nhớ cả việc vợ bác mới ốm
dậy, gửi củ tam thất về làm quà cho bác gái.
Với những người bạn mới như ông họa sĩ, cô kĩ sư anh vui mừng đến luống
cuống khi biết họ sẽ lên thăm nơi ở và làm việc của mình. Anh đếm từng phút
tìm thời gian gặp gỡ gắn bó vô cùng, anh thèm khao khát nghe chuyện dưới
xuôi. Thời gian trôi đi thật nhanh, giờ phút chia tay đã đến anh thanh niên xúc
động và đưa vào tay ông họa sĩ bằng vài nét khắc họa tác giả làm nổi bật hình
ảnh anh thanh niên, bức chân dung với những vẻ đẹp tinh thần, tình cảm, lối
sống, những suy nghĩ về lí tưởng.
Qua bài Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long chúng ta cần phải biết quý
trọng cuộc sống, yêu thương cuộc sống nhiều hơn nữa. Tác giả đã làm nổi bật
nên một hình ảnh anh thanh niên chân thật, sống tình cảm và luôn khao khát có
một cuộc sống tự do. Anh thanh niên là một trong những hình mẫu lý tưởng cho
cuộc sống hiện nay để các bạn trẻ noi gương theo.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 4
Nguyễn Thành Long (1925 - 1991) là một trong tác giả xuất sắc chuyên viết
truyện ngắn với những con người ở hậu phương luôn âm thầm, lặng lẽ cống
hiến hết mình cho đất nước, tổ quốc. Và một trong những nhân vật tiêu biểu
nhất phải kể đến nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa"
sáng tác năm 1970. Đồng thời ở anh cũng bộc lộ lên những phẩm chất, triết lý
tươi đẹp đáng trân quý và lớn lao về cuộc sống và công việc ở thời đại mới.
Trước hết, trong một hoàn cảnh sống và làm việc khó khăn nhưng anh đã vượt
lên để sống đẹp và làm việc có ích cho cuộc đời. Anh thanh niên được tác giả 31
giới thiệu qua nhân vật bác lái xe là người 27 tuổi, sống một mình trên đỉnh núi
Yên Sơn cao 2600m. Ở đó là một khung cảnh vô cùng khắc nghiệt với bốn bề là
mây mù, hiểm trở. Vì thế, đã có những lúc anh thèm người đến nỗi phải tự chặt
cây chắn đường chỉ để được gặp người - đó là lúc anh mới lên công tác. Với
công việc khí tượng kiêm vật lí địa cầu chuyên "đo gió, đo nắng, tính mây, đo
chấn động mặt đất...".
Công việc này đòi hỏi phải có sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm
cao. Nhưng dù ở nơi cô đơn, hẻo lánh nhất của đất nước anh vẫn không bỏ quên
nhiệm vụ của mình, thậm chí những lúc gió rét nhất của 1 giờ sáng anh cũng
không ngại khó để hoàn thành. Qua đó, ta có thể thấy được một vẻ đẹp đáng
trân trọng về anh thanh niên, một người trẻ tuổi dám đương đầu sự thử thách
công việc nơi cô đơn, vắng vẻ.
Anh thanh niên mang nhiều phẩm chất tốt đẹp về suy nghĩ, lý tưởng cũng như
tình cảm cao đẹp. Anh luôn sống gắn bó với sự nghiệp đất nước, có trách nhiệm
với cuộc đời, không ngừng cống hiến lý tưởng cho đất nước. Điều đó được biểu
qua hành động xin xung phong đi bộ đội khi đất nước có chiến tranh không
thành thì anh lại xung phong làm khí tượng trên núi cao. Và với công việc thầm
lặng của mình thì anh luôn yêu quý và say mê. Bởi anh ý thức được công việc
đơn giản này vô cùng hữu ích cho cuộc sống và cho nhiều người khác.
Và ta càng khâm phục tinh thần làm việc đầy trách nhiệm của anh hơn khi giữa
hoàn cảnh lạnh lẽo, heo vắng ấy anh lại xem công việc với mình là bạn "công
việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn chết mất". Cũng nhờ
suy nghĩ ấy mà không hề cảm thấy cô đơn trên đỉnh núi Yên Sơn mà ngược lại
anh vô cùng hạnh phúc trong công việc của mình. Và suy nghĩ đẹp về công việc
ấy khiến anh thêm yêu cuộc sống và con người xung quanh hơn, giúp anh có
thêm nghị lực để vươn lên, để cuộc sống đẹp, đầy ý nghĩa với đất nước với cuộc đời. 32
Chưa hết, anh không chỉ có ý chí vươn lên giữa hoàn cảnh khắc nghiệt và suy
nghĩ, lý tưởng cũng như tình cảm cao đẹp mà còn có những hành động đẹp đáng
học hỏi và trân trọng. Những hành động đẹp ấy là anh tự vượt qua hoàn cảnh
khó khăn để sống và làm việc thành công, chiến thắng chính mình. Anh tự
nguyện cũng như tự giác yên tâm công tác hoàn thành xuất sắc công việc được
giao. Đồng thời, cùng lòng yêu nghề là tinh thần ý thức trách nghiệm giúp anh
giỏi nghề và thạo nghề. Đến nỗi "ban đêm không nhìn thấy bằng mắt nhìn gió
lay lá hay nhìn trời....có thể nói được mây tính được gió". Bên cạnh đó, anh làm
việc rất hiệu quả, góp phần vào chiến công chung của dân tộc và chiến công vẻ
vang nhất phải kể đến là "giúp bộ đội hạ được nhiều máy bay Mỹ trên cầu Hàm
Rồng nhờ phát hiện đám mây khô".
Những hành động đẹp của anh thanh niên không dừng lại ở đó. Mặc dù đạt
được nhiều thành tích đáng khen ngợi trong công việc nhưng anh không ngừng,
nỗ lực học hỏi để hoàn thiện mình hơn. Vì thế, anh không ngừng đọc sách để
nâng cao trình độ hiểu biết, anh xem sách là bạn, là niềm vui trong cuộc sống.
Từ những hành động đẹp trên anh thanh niên đã hình thành và có nhiều phong
cách sống cũng như tình cảm đẹp đẽ. Điều đó được thể hiện việc anh tự tổ chức,
sắp xếp cuộc sống của mình thêm vui vẻ và đầm ấm hơn. Anh tự trồng hoa với
đủ màu sắc và chủng loại từ hoa dơn, hoa cẩm chướng, xanh, vàng, tím... để
cuộc sống tinh thần thêm thú vị, tươi mát. Hay anh tự nuôi gà vừa để cung cấp
thực phẩm hằng ngày lại vừa gợi lên được không khí gia đình êm ấm, ấm áp.
Qua những dẫn chứng này trong tác phẩm, ta có thể thấy cuộc sống đẹp tuy giản
dị nhưng tao nhã, khoa học, tâm hồn không cô độc, cằn cỗi, vươn lên khó khăn,
khắc nghiệt. Đặc biệt, anh thanh niên còn là người giàu tình cảm, mến khách.
Sống một mình với anh củ tam thất vô cùng cần thiết nhưng anh sẵn sàng tặng
bác lái xe khi nghe tin vợ bác bị ốm, tặng cô kỹ sư một bó hoa và tặng giỏ trứng 33
gà cho bác họa sĩ. Anh cũng luôn tự hào về người bố đi bộ đội của mình và
khao khát gặp nói chuyện với mọi người.
Và ta càng thấy được một tính cách đẹp và đáng trân trọng hơn ở anh bởi tính
khiêm tốn. Khi được ông họa sĩ muốn vẽ anh nhưng lại giới thiệu những người
xứng đáng hơn như ông kỹ sư vườn rau, anh cán bộ nghiên cứu sét...). Có thể
thấy qua việc miêu tả những phong cách sống đẹp của anh thanh niên, tác giả đã
làm nổi bật lên bức tranh con người lao động vô danh (anh thanh niên - một
danh từ chung) là những mà "không ai nhớ mặt đặt tên nhưng đã làm ra đất
nước - Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm" nhưng sống có lý tưởng, âm thầm,
lặng lẽ cống hiến cho cuộc sống, cho quê hương, đất nước.
Bằng nghệ thuật kể chuyện theo ngôi thứ ba, anh thanh niên được nhìn nhận qua
các nhân vật khác là cô kỹ sư, ông họa sĩ và bác lái xe, tác giả Nguyễn Thành
Long đã khắc họa thành công những vẻ đẹp, tính cách của anh.
Như vậy, chỉ bằng một số chi tiết và chỉ xuất hiện trong 30 phút gặp gỡ ngắn
ngủi, tác giả đã phác họa được nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa với
những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc
sống, về ý nghĩa công việc. Anh chính là đại diện tiêu biểu cho những người ở
Sa Pa là chân dung người lao động mới.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 5
Nghệ thuật tập trung tiêu biểu cái đẹp. Nếu cái đẹp là một cái gì gắn liền với
cuộc sống, bắt nguồn từ lao động, tiêu biểu cho cái đẹp cuộc sống phải được coi
là đối tượng miêu tả chủ yếu của nghệ thuật. Có lẽ xuất phát từ quan điểm ấy,
Nguyễn Thành Long trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của mình đã tập trung xây
dựng các hình tượng nhân vật đẹp cả trong tâm hồn và tính cách. Trong số các 34
nhân vật ấy, anh thanh niên làm công tác khí tượng ở Sa Pa gây một cảm xúc
mạnh mẽ trong lòng người đọc.
Là một thanh niên hai mươi bảy tuổi, cái tuổi sôi nổi yêu đời ham hoạt động,
anh đã tự nguyện nhân công tác một mình ở đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu
trăm mét. Công việc tưởng như đơn giản, chỉ cần đo gió, đo mưa, tính mây, tính
nắng cho chính xác nhưng anh phải vượt qua bao nhiêu khó khăn thử thách.
Anh tâm sự với ông họa sĩ già "gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ
sáng. Rét bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng
im lúc đó mới thật dễ sợ; nó như bị chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những
nhát chổi muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung..." Nhưng có lẽ cái khó nhất là
phải sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo,
không một bóng người quanh năm suốt tháng.
Ở chỗ đó, muốn gặp người khác nhìn trông và nói chuyện là một điều khó. Vậy
mà anh vượt qua tất cả sự gắn bó với công việc đến say mê khiến anh không
cảm thấy cô độc vì anh thấy công việc của mình gắn bó với việc của bao an hem
đoàn viên. Và nhất là anh thấy rõ với công việc của mình, anh đã được "dự vào
việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu". Có
hiểu được như vậy mới thấy được hạnh phúc của anh khi được biết mình cũng
góp phần vào cuộc chiến đấu hạ phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng. Đẹp đẽ biết
bao, càng đọc tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa ta càng phát hiện những nét đáng yêu
đáng quý của người thanh niên ấy.
Anh ham mê đọc sách và nghiên cứu sách vở, tự lo liệu để thường xuyên có
sách đọc. Anh tâm sự với cô gái trẻ "Cô cũng thấy đấy, lúc nào tôi cũng có
người trò chuyện". Anh đã tạo cho mình cuộc sống sôi nổi năng động đầy hứng
thú. Anh nuôi gà lấy trứng, trồng hoa lay ơn, thược dược vàng tím đỏ rực rỡ.
Anh trông vườn cây thuốc quý, anh sắp xếp một căn nhà ba gian sạch sẽ... 35
Cuộc sống tinh thần của anh sáng như pha lê, không vương hạt bụi. Trong cuộc
tiếp xúc ngắn ngủi ba mươi phút với bác lái xe, ông họa sĩ già và cô kĩ sư nông
nghiệp trẻ, tính hiếu khách, thái độ nhân hậu ấm tình người của anh ta làm ta
cảm động. Anh lo lắng tìm thuốc quý để chữa bệnh cho người vợ bác lái xe, anh
hái hoa gửi tặng cô gái, biếu làn trứng, làm thức ăn cho những vị khách quý bất
chợt ghé thăm. Những nét tính cách trên ánh lên vẻ đẹp tâm hồn của anh, người
thanh niên sống trong chế độ mới, làm chủ tập thể.
Thường các tác giả rất quan tâm đến việc đặt tên các nhân vật. Nhưng trong
Lặng lẽ Sa Pa thì lại không như vậy. Nhân vật chính của chúng ta không có tên.
Tác giả chỉ gọi đơn giản là "Anh thanh niên" kèm theo một nét vẽ đơn sơ "tầm
vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ". Có lẽ đó cũng là một dụng ý nghệ thuật của tác
giả, nó phù hợp với tính cách quên mình của anh. Khi nói về sự làm việc lẻ loi,
anh không muốn nói về mình mà nói về người khác "một mình thì anh bạn trên
đỉnh Phanxipang ba nghìn một trăm bốn mươi hai kia mới một mình hơn cháu".
Khi ông họa sĩ già chỉ định vẽ anh thì anh giới thiệu "ông kĩ sư ở vườn rau dưới
Sa Pa, đồng chí cán bộ khoa học nghiên cứu làm bản đồ set riêng cho nước
nhà". Tính khiêm tốn, anh không muốn mình được đề cao.
Viết đến đây, ta lại nhớ đến bài thơ Dáng đứng Việt Nam của Lê Anh Xuân.
Nhân vật trữ tình trong bài thơ của của anh cũng là một người anh hùng "không
một tấm hình, không một dòng địa chỉ" mà tác giả gọi bằng cái tên chung – Anh
giải phóng quân. Những con người của đất nước đó đã gặp nhau ở đức tính hi
sinh quên mình chăng? Những con người anh hùng vô danh ấy đã "ngày đêm
làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước" một cách thầm lặng, không chút ồn
ào khoa trương. Họ làm việc, công tác rất sôi nổi hăng hái nhưng không lên gân,
tâm hồn họ đẹp đẽ và trong sáng nhưng không đơn giản. Trong Lặng lẽ Sa Pa ta
thấy họ là cả một tập thể: người bạn ở đỉnh núi Phanxipang, ông kĩ sư, người
cán bộ khoa học. Qua thân thế, cuộc đời của một con người bình thường từ quần 36
chúng mà ra ấy, nhà văn đã phản ánh được tư tưởng mới của thời đại Cách
mạng chúng ta. Vì thế, nhân vật ấy trở thành điển hình và có tác dụng giáo dục mạnh mẽ.
Mặt khác, các nhân vật trong truyện từ bác lái xe, đến ông họa sĩ già, cô gái trẻ
đều góp phần làm cho hình ảnh anh thanh niên được sinh động và đậm nét hơn.
Bác lái xe xuất hiện chỉ có tác dụng dẫn dắt giới thiệu nhân vật chunhs nhưng
chính lời nói của bác lại gây sự chú ý, hứng thú cho người đọc. Ông họa sĩ già
với niềm say mê và sự suy tư trầm lắng trước sự xuất hiện bất ngờ của một đối
tượng nghệ thuật, mà bao lâu ông khó nhọc tìm kiếm, đã đem đến cho hình
tượng anh thanh niên một vẻ đẹp hồn nhiên chân thật mà cũng hết sức độc đáo.
Đặc biệt, cuộc gặp gỡ bất ngờ của cô kĩ sư nông nghiệp với anh cán bộ khí
tượng trẻ tuổi. Cô gái bàng hoàng khi đột nhiên khám phá trên mấy trang sách
đọc dở của anh cuộc sống tinh thần tuyệt đẹp.
Những nét miêu tả tinh tế của tác giả về tâm tư, dáng điệu cử chỉ góp phần tô
điểm thêm một cách ý nhị, duyên dáng cho bức chân dung của nhân vật chính.
Trong tác phẩm Lặng lẽ Sa pa không có nhân vật tiêu cực nhưng không phải vì
thế mà tác phẩm kém giá trị hiện thực. Nhân vật của Nguyễn Thành Long gần
gũi, quen thuộc với chúng ta vì tính cách nhân vật được bộc lộ qua những quan
hệ thường ngày, qua những nỗi niềm, tâm sự, suy nghĩ ... chứ không qua những
biến cố, sự kiện ồn ào.
Những thắng lợi và thất bại, niềm vui sướng và sự đau xót, cuộc đấu tranh giữa
cái cũ và cái mới ... ngày nay đang diễn ra xáo động, rạo rực đêm ngày. Những
mầm mống, những yếu tố mới, những hi vọng mới cứ kế tiếp nhau ngày càng
nảy nở. Đó là cảm nghĩ của chúng ta sau khi đọc xong những trang cuối cùng
câu chuyện. Những con người rõ nét, xinh đẹp say sưa lao động nhiệt tình yêu
cuộc sống hiện lên trong sách. Những hình tượng thu hút trí tưởng tượng và tình 37
cảm của ta, làm ta thiết tha yêu mến và đồng tình, mong muốn noi gương sống
như những con người đó.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 6
Puskin từng viết: “Linh hồn là ấn tượng của một tác phẩm. Cây cỏ sống được là
nhờ ánh sáng, chim muông sống được là nhờ tiếng ca, một tác phẩm sống được
là nhờ tiếng lòng của người cầm bút”. Và trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa”,
Nguyễn Thành Long đã để tiếng lòng của mình cất lên, để linh hồn tác phẩm
bay lên qua hình tượng nhân vật anh thanh niên.
Tác phẩm có cốt truyện khá đơn giản. Tất cả xoay quanh cuộc gặp gỡ tình cờ
giữa các nhân vật: ông họa sĩ, cô kĩ sư và anh thanh niên làm việc trên đỉnh núi
Yên Sơn. Cuộc trò chuyện ngắn ngủi chỉ có 30’ nhưng đã để lại những dư vị ngọt ngào.
Vẻ đẹp trước nhất mà ta thấy ở anh thanh niên đó là niềm đam mê, trách nhiệm
với công việc. Là một người trẻ, chắc hẳn anh cũng mang trong mình nhiều ước
mơ và khát vọng được đi đến những khung trời xa, khám phá những mảnh đất
mới. Vậy mà, ở độ tuổi thanh xuân mơn mởn ấy, anh đã chọn cho mình công
việc khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét
quanh năm chỉ có mây mù và sương phủ.
Công việc vất vả và cô độc nhưng anh không hề than buồn, than khổ, anh kể về
nó một cách hào hứng: Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây,
đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản
xuất, phục vụ chiến đấu. Anh kể về những máy móc của mình như kể về những
người bạn: cái thùng đo mưa, máy nhật quang ký, máy đo chấn động vỏ quả đất.
Công việc của anh vô cùng khó khăn, vất vả, lại còn phải chịu thêm cái thời tiết
mưa gió khắc nghiệt: mỗi ngày anh phải báo về “nhà” bằng máy bộ đàm bốn 38
lần: bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng. Gian khổ nhất là lần
báo về lúc một giờ sáng, khi ấy có cả mưa tuyết. Nếu là người khác, khi nghe
thấy tiếng đồng hồ báo thức, có lẽ sẽ tắt đi ngủ tiếp, nhưng anh thì khác. Anh
chui ra khỏi chăn, xách ngọn đèn bão ra vườn. Con người thật quá nhỏ bé trước
thiên nhiên vũ trụ, nhưng ý chí của con người thì không một thế lực nào có thể
đánh bại được. Bên trong con người anh thanh niên chính là cái lửa của tuổi trẻ,
cái lửa của nhiệt huyết đối với công việc, ngọn lửa ấm áp ấy đã xua đi phần nào
cái giá lạnh của ngọn núi cô đơn lạnh lẽo kia.
Công việc của anh nói chung là dễ, nhưng cần độ chính xác cao. Tất cả đều
được anh hoàn thành với tinh thần tự giác, sự cần mẫn, chăm chỉ. Đặc biệt, khó
khăn hơn cả thời tiết khắc nghiệt, đó là sự cô đơn vắng vẻ, quanh năm không có một bóng người.
Ta còn thấy ở anh thanh niên ngời sáng lên một tâm hồn thật đẹp. Anh có tấm
lòng nhân hậu, quan tâm tới mọi người. Quanh năm chỉ làm bạn với rừng xanh,
mây trắng, bão tuyết, sương rơi, ta hiểu vì sao anh lại “thèm người” đến thế. Vì
vậy, anh lại càng trân trọng hơn sợi dây liên hệ giữa mình với mọi người. Biết
vợ bác lái xe bị ốm, anh biếu bác củ tam thất, ông họa sĩ và cô kĩ sư lên nhà
chơi, anh đãi họ bằng món nước chè pha nước mưa thơm như nước hoa của Yên
Sơn nhà anh. Lúc chào tạm biệt, anh không quên tặng hai làn trứng- đều là
những món cây nhà lá vườn. Cuộc sống của anh không hề nhàm chán mà rất
khoa học, ngăn nắp. Anh tự trồng hoa, nuôi gà, tự học và có sách làm bạn lúc cô
đơn. Anh thanh niên còn rất đáng yêu trong suy nghĩ. Anh không còn cô đơn
nữa vì đã có công việc làm bạn: “Khi ta việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là
một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em,
đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu
buồn đến chết mất”. Công việc chính là nguồn vui, nguồn hạnh phúc của anh, là
sợi dây gắn kết anh với mọi người. Và công việc ấy càng có ý nghĩa hơn khi anh 39
biết những cống hiến của mình đang góp phần phục vụ cho quê hương, đất
nước. Với anh, hạnh phúc chính là làm việc, là cống hiến:
“Nếu là con chim chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình”
Khi thấy bác họa sĩ định vẽ mình, anh khiêm tốn từ chối và giới thiệu những
người khác đáng vẽ hơn: đó là ông kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa, anh cán bộ
nghiên cứu sét- những con người hi sinh hạnh phúc riêng tư để cống hiến hết
mình cho tập thể. Ở anh còn có một tinh thần cầu tiến đáng trân trọng. Anh
ngưỡng mộ anh bạn làm việc trên đỉnh Phan-xi-păng, mong muốn làm được
nhiều hơn nữa để phục vụ quê hương, đất nước.
Bằng lối kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn, truyện hầu như không có cốt truyện, các
nhân vật không có tên riêng, tên nhân vật là tên của công việc, tác giả đã khắc
họa thành công bức chân dung nhân vật anh thanh niên- một người sống giữa
non xanh lặng lẽ nhưng có một tấm lòng sôi nổi và một trái tim ấm áp. Công
việc của anh có thể không ai biết đến, không ai nhớ tên, nhưng chính cái lặng
thầm ấy lại là vẻ đẹp toát lên từ con người mộc mạc, giản dị. Anh thanh niên
cùng với biết bao người có công việc thầm lặng như anh đang hằng ngày, hằng
giờ góp phần làm thay đổi đất nước, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người.
Đọc xong tác phẩm, chúng ta tự hỏi: Sa Pa có lặng lẽ không? Sa Pa lặng lẽ trong
cảnh vật mơ màng, thơ mộng, nhưng đằng sau cái lặng lẽ ấy lại là một bầu nhiệt
huyết, là sự say mê, hết mình và cống hiến. Qua câu chuyện về những mảnh đời
lặng lẽ tưởng như thầm lặng, tác giả cũng muốn nhắn nhủ với chúng ta rằng: 40
Hãy sống một cuộc đời có ý nghĩa, không chỉ vì bản thân mà còn vì xã hội, đất nước:
“Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta
Mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 7
Trong mỗi tác phẩm văn học, nhân vật chính trở thành linh hồn thể hiện trọn
vẹn nội dung tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm vào những đứa con tinh thần
của mình. Với trường hợp anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của
Nguyễn Thành Long cũng vậy. Anh là một người sống lạc quan, yêu đời, có
tình có nghĩa với mọi người, đầy trách nhiệm với công việc và giàu lí tưởng
sống. Xây dựng một nhân vật chính cho tác phẩm của mình như thế, Nguyễn
Thành Long muốn thể hiện một tư tưởng giàu chất nhân văn về con người và cuộc đời.
Tác phẩm ra đời năm 1970 giữa lúc miền Bắc đang hăng say lao động sản xuất
để xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa và chi viện cho miền Nam đánh Mĩ.
Mỗi người dân miền Bắc ý thức sâu sắc vai trò của bản thân mình đối với sự
nghiệp chung của đất nước: sống đẹp, sống có ích để góp phần xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc. Và nhân vật anh thanh niên trở thành biểu tượng đẹp cho những
con người tích cực, trách nhiệm như thế.
Anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu, một mình sống trên
đỉnh Yên Sơn cao hơn hai ngàn sáu trăm mét, quanh năm suốt tháng, giữa cỏ
cây và mây núi Sa Pa. Vậy nhưng sự trống vắng không làm chai đi những cảm
xúc, tình cảm rất đỗi con người nơi anh. Anh sống lạc quan, yêu quý tất thảy
mọi người. Anh dọn dẹp nơi ở của mình gọn gàng sạch sẽ. Anh trồng hoa trong
“vườn nhà”. Anh nuôi gà để “tăng gia”,... Tất cả những điều đó khẳng định rằng 41
anh muốn tạo lập cho mình một cuộc sống bình thường như mọi người dưới
xuôi, không điều gì khiến anh buồn chán hay có cảm giác cô độc. Nghe bác lái
xe kể về người vợ mới ốm dậy, anh liền mang biếu bác củ tam thất. Có khách
lên thăm (là ông họa sĩ và cô kĩ sư) anh biếu họ một bó hoa to và những quả
trứng gà... Hành động đó mang những thông điệp đầy nhân văn: hãy sống đẹp,
hãy quan tâm đến nhau, hãy đến với nhau bằng tất cả tấm lòng và tình cảm nhân hậu.
Đó còn là một con người đầy trách nhiệm, say mê với công việc và khiêm tốn.
Anh hiểu công việc của mình tuy gian khổ nhưng "thiếu nó anh buồn đến chết
mất" vì công việc là niềm vui, là nguồn sống của anh. Anh đã tìm được hạnh
phúc trong công việc. Anh quan niệm công việc là người bạn đồng hành với
mình, chính vì thế cuộc sống của anh không bao giờ tẻ nhạt và buồn chán. Anh
tâm sự "khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?
Huống chi việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia". Con người
đó cũng có quan niệm về hạnh phúc thật giản dị nhưng hết sức cao đẹp - đó là
được lao động, được cống hiến sức mình cho đất nước. Vì thế, khi biết tin nhờ
mình phát hiện đám mây khô mà không quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ, anh
thấy mình thật hạnh phúc. Tóm lại, được cống hiến cho khoa học, cho đất nước
là lí tưởng sống của anh. Suy nghĩ của anh về cuộc sống thật đẹp, thật sâu sắc.
Không chỉ là người có suy nghĩ đẹp, anh còn là người biết hành động đẹp.
Trong hoàn cảnh hết sức gian khổ, một mình sống vắt vẻo trên đỉnh Yên Sơn,
làm bạn với rừng xanh, mây trắng, bão tuyết, sương rơi để đo gió, đo mưa, đo
nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham gia vào việc báo trước thời tiết
hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Dù không ai đôn đốc, kiểm tra,
nhưng anh vẫn tự nguyện tự giác với tinh thần trách nhiệm cao. Công việc đòi
hỏi phải thực hiện vào những thời khắc khó khăn như nửa đêm giữa mùa đông
giá rét, nhưng bất kỳ trong hoàn cảnh nào, đến đúng thời điểm ấy là anh thức 42
giấc, xách đèn "đi ốp", xách máy đi đo, không bỏ sót một ngày nào, không quên
một buổi nào, âm thầm bền bỉ suốt nhiều năm trời. Nhưng khó khăn hơn tất cả
đối với anh chính là vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng không
một bóng người, và anh đã vượt qua được bằng sự miệt mài, say mê trong công
việc. Anh đã dùng tất cả thời gian, nhiệt huyết, tâm trí, sức lực cho nhiệm vụ
được giao, rảnh một chút là anh lại lấy sách ra để trò chuyện. Từ những công
việc lặng lẽ âm thầm đó, anh đã góp phần trực tiếp vào chiến thắng chung của
quân và dân miền Bắc. Đặc biệt, trong câu chuyện của mình với người họa sĩ,
anh luôn gạt đi ý định vẽ mình của người họa sĩ. Anh giới thiệu với ông những
người bạn của mình: anh kĩ sư vườn rau, anh kĩ sư “trông sét”,... Anh khiêm
nhường nhận định công việc của mình cũng chỉ là bình thường và trân trọng
những đóng góp, những hi sinh của bạn bè, đồng đội.
Nhan đề của truyện là "Lặng lẽ Sa Pa" nhưng Sa Pa có thật sự lặng lẽ không?
Tác giả đã giải thích một cách hết sức đơn giản cho người đọc: "Trong cái im
lặng của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ của Sa Pa, một Sa Pa mà chỉ nghe tên
người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi có những con người đang làm việc và lo
nghĩ như vậy cho đất nước". Qua cách đặt nhan đề của truyện và xây dựng nhân
vật chính với những đặc điểm vô cùng đáng mến đáng trân trọng, tác giả muốn
nêu bật chủ đề và cũng là ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm: ca ngợi những con
người sống đẹp, lao động một cách say mê và quên mình cho đất nước, nhắn
nhủ đến mỗi người đọc: "Hãy yêu thương nhau và sống đẹp hơn".
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 8
Lặng lẽ Sa Pa là tác phẩm ra đời từ kết quả của chuyến đi của tác giả tại Lào Cai
năm 1970, truyện ngắn cho người đọc thấy cái nhìn rất khác về Sa Pa nơi những
con người lao động vẫn âm thầm, miệt mài cống hiến cho đất nước phát triển,
trong đó anh thanh niên là nhân vật như thế. 43
Câu chuyện bắt đầu anh thanh niên hiện lên qua lời kể của bác lái xe, người họa
sĩ già, cô kĩ sư trẻ. Anh còn trẻ đang làm công việc đo khí tượng trên đỉnh núi
Yên Sơn. Anh này sống ở nơi mà người không đến, “cô độc nhất thế gian”, đến
nỗi phải “ thèm người”, anh thèm nói chuyện với người khác, có khi còn để cây
ngang đường để có thể gặp người nói chuyện với người khác. Công việc của
anh khắc nghiệt và cực khổ trăm bề.
Gặp gỡ với anh người đọc có thể nhận ra anh vóc dáng nhỏ nhắn nhưng rất tươi,
chắc có lẽ vì gặp người nên anh rạng rỡ hơn ngày thường. Tác giả miêu tả anh
ta sống trong căn nhà nhỏ, đơn giản, đồ đạc không có gì giá trị. Cuộc đời anh
thanh niên chỉ có chiếc giường con, chiếc bàn học, giá sách. Anh sống một mình
nhưng không bừa bộn, cẩu thả mà ngăn nắp, cẩn thận.
Với một người yêu đời, say mê công việc người xem nhận thấy anh chẳng hề cô
độc, anh chào đón những người khách, giới thiệu về công việc, ca ngợi những
người bạn đang làm công việc với anh ở Sa Pa. Ngoài ra anh thanh niên còn
ham mê công việc, sắp xếp cuộc sống riêng ngăn nắp, ổn định. Anh nuôi gà,
trồng hoa, đọc sách,thỉnh thoảng anh xuống đường tìm gặp bác lại xe cùng hành
khách trên chuyến xe để trò chuyện cho vơi bớt nỗi cô độc và nỗi nhớ gia đình.
Điều đáng khâm phục ở anh đó là dám rời bỏ cuộc sống nhộn nhịp nơi phố xa,
rời xa gia đình, bạn bè để thực hiện công việc đo khí tượng ở đỉnh núi cao,
quanh năm thời tiết khắc nghiệt, vất vả phức tạp nhưng đáng sợ hơn cả là sự cô
độc có thể giết chết bằng các bệnh như trầm cảm, tự kỉ nhưng anh thanh niên
vượt qua mọi khó khăn hoàn thành tốt công việc và cống hiến cho đất nước.
Có thể nói hình ảnh anh thanh niên đẹp đến nỗi làm cho ông hoạ sĩ cảm thấy bối
rối, cô kỹ sư khen ngợi anh có cuộc sống dũng cảm tuyệt vời. Anh cũng chính là
đại diện cho những con người lao động cống hiến âm thầm sức lực của mình cho Tổ quốc. 44
“Lặng lẽ Sa Pa” tác phẩm đã cổ vũ tinh thần lao động, sản xuất của nhân dân
miền Bắc trong thời kỳ chiến tranh để tiếp viện cho miền Nam thân yêu. Tâm
điểm truyện ngắn đó chính là anh thanh niên con người hết mình lao động, cống
hiến trong âm thầm để lại hình ảnh đẹp trong lòng người đọc.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 9
Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi nổi bật trong giai
đoạn những năm 60 – 70 chuyên viết về truyện ngắn và bút kí. “Lặng lẽ Sa Pa”
là một truyện ngắn được sáng tác trong chuyến công tác tại Lào Cai giữa mùa
hè 1970. Trong tác phẩm ấy, hình ảnh nhân vật anh thanh niên là điểm sáng
trong câu chuyện đại diện cho những phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con
người mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.
Là một chàng trai trẻ đã quyết tâm rời bỏ chốn phồn hoa đô thị để lên khu vực
đỉnh Yên Sơn cao 2600m, phục vụ công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Nơi
ấy quanh năm lạnh giá, sống một mình heo hút giữa đỉnh núi, công việc của anh
là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo
trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Qua lời kể của
bác tài xế, “Anh thanh niên hai mươi bảy tuổi, người cô độc nhất thế gian,…”, “rất thèm người”.
Trong hoàn cảnh cuộc sống khắc nghiệt vậy, anh vẫn sống rất lạc quan và yêu
quý, thân thiện với mọi người. Anh giữ gìn nơi ở gọn gàng, anh trồng hoa trong
“vườn nhà”. Anh nuôi gà để tăng gia sản xuất như lời kêu gọi của Đảng tới toàn
dân. Anh tích cực thực hiện công việc để tạo lập cho mình cuộc sống bình
thường như mọi người dưới xuôi.
Dẫu một mình ở nơi vùng cao vùng sâu, anh vẫn cố gắng hoàn thành thật tốt
công việc của mình. Anh đam mê với nhiệm vụ, “khi ta làm việc, ta với công 45
việc là đôi, sao gọi là một mình được?”. Ở người thanh niên ấy toát lên lối sống
giản dị và nhiệt huyết với nghề. Thế nhưng cũng không khiến làm cho anh đôi
khi có cảm giác cô độc. Anh luôn khao khát được giao lưu, chuyện trò với mọi
người. Khi có khách lên thăm, anh chăm lo cho mọi người khi không quen với
cái rét khắc nghiệt. Khi nghe vợ bác tài xế bị ốm, anh đã đào củ tam thất để biếu tặng.
Anh trân trọng tiếp đón ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ một cách thân thiện. Anh
sẵn sàng mang tặng họ những qủa trứng gà kèm một bó hoa to cho lần gặp đầu
tiên. Hành động ấy mang những thông điệp thay lời muốn nói: chỉ cần đều là
những người con máu đỏ da vàng, gặp nhau một lần mà cứ ngỡ đã thân thiết từ
lâu. Đó chính là sức mạnh kết nối giữa những trái tim nồng ấm, nhân hậu với nhau.
Anh luôn cố gắng sống và cống hiến cho Đảng và Nhà nước. Khi đất nước cần,
anh xin ra trận. Không được xông pha nơi mưa bom đạn máu, anh xung phong
lên nơi khỉ ho cò gáy này để công tác. Anh tự hào, sung sướng khi biết nhờ có
anh phát hiện đám mây khô mà không quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ. Đối
với anh, được cống hiến, lao động là lý tưởng sống của anh. Anh tâm niệm rằng,
công việc có vất vả nhưng anh không thể sống thiếu nó được.
Đối với biết bao người khi được nghe về công việc mà anh chia sẻ, họ chắc hẳn
rất tán thưởng, ngưỡng mộ công sức của anh. Thế nhưng anh luôn khiêm tốn,
anh nghĩ công việc của mình rất nhỏ bé so với nhiều người khác. Anh hân hoan
kể cho mọi người nghe công việc mà anh đã làm biết bao năm qua chỉ trong vỏn
vẹn 5 phút nhưng đã đủ để cho ta thấy hết được con người, thiên tính tốt đẹp
của anh. Người nghe có thể cảm nhận được tinh thần, niềm hạnh phúc đang lan
tỏa từ người con trai ấy. 46
Đặc biệt hơn nữa, sau khi ông họa sĩ bày tỏ nguyện vọng muốn kí họa về anh,
anh đã giới thiệu ngay cho ông những người đáng được ghi nhận hơn. Đó là ông
kĩ sư nông nghiệp ngày đêm vất vả tạo ra những củ su hào to hơn vườn rau Sa
Pa hay anh cán bộ khí tượng nghiên cứu, thiết lập bản đồ sét. Anh biết rằng, kề
bên anh có rất nhiều người cũng đang miệt mài, ngày đêm cống hiến cho sự
phát triển của nước nhà. Anh thấu hiểu được giá trị của sự hi sinh thầm lặng
nhưng to lớn. Đức tính khiêm tốn ấy của anh thật đáng khâm phục. Bác Hồ đã
dạy “Có tài mà không có đức thì vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc
gì cũng khó”. Thật hãnh diện biết bao, khi thế hệ trẻ Việt Nam có những lớp
người như anh - luôn say mê, nhiệt huyết, có quan niệm đúng đắn về cuộc sống
và công việc nhưng vẫn giữ được những đức tính thanh cao.
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” đã khắc họa thành công hình ảnh nhân vật anh
thanh niên với những phẩm chất đáng mến. Anh là tấm gương tiêu biểu cho
hình tượng lao động mới trong xã hội mới: dám nghĩ, dám làm không ngại gian khó.
Bằng lối kể chuyện gần gũi, chân thực, đồng thời tác giả miêu tả chi tiết, sắc nét
những tâm tư, suy nghĩ, hành động của từng nhân vật giúp cho người đọc như
được sống cùng nội dung câu truyện ấy. Không chỉ thế, truyện còn giúp ta có
thêm những bài học và động lực sống và làm việc có ích hơn cho sự nghiệp của
đất nước, trở thành con ngoan trò giỏi, người có ích cho xã hội.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 10
Nguyễn Thành Long bắt đầu sáng tác từ thời kì kháng chiến chống Pháp và
nhanh chóng trở thành một cây bút tiêu biểu của nền văn xuôi cách mạng Việt
Nam. Ông thành công ở truyện ngắn và kí. Những tác phẩm của Nguyễn Thành
Long có lối viết vừa chân thực, giản dị, vừa giàu chất trữ tình, tập trung phản
ánh vẻ đẹp của con người Việt Nam mới trong lao động và trong chiến đấu. Và 47
anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa chính là chân dung tiêu biểu cho
vẻ đẹp con người Việt Nam trong quá trình lao động, xây dựng cuộc sống mới.
Tình huống truyện khá đơn giản, đó là cuộc gặp gỡ tình cờ, ngắn ngủi giữa ông
họa sĩ, cô kĩ sư và anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn, Sa
Pa. Tạo tình huống ấy giúp tác giả giới thiệu nhân vật một cách thuận lợi, nhất
là để nhân vật ấy hiện lên qua cái nhìn, ấn tượng của các nhân vật khác. Từ đó
làm cho hình tượng của anh thanh niên trở nên khách quan, chân thực hơn.
Anh thanh niên có hoàn cảnh sống và làm việc hết sức đặc biệt. Anh sống một
mình trên đỉnh Yên Sơn, quanh năm mây phủ. Anh làm công tác khí tượng kiêm
vật lí địa cầu, anh có nhiệm vụ đo mưa, đo nắng, dự báo thời tiết, để phục vụ
chiến đấu và sản xuất. Hoàn cảnh sống cô đơn, khắc nghiệt chính là cơ hội để
anh bộc lộ những phẩm chất đẹp đẽ, đáng quý của mình.
Trước hết anh là người có suy nghĩ đúng đắn về công việc, quan niệm về cuộc
sống và hạnh phúc. Với công việc anh luôn yêu quý, say mê, dù phải làm việc
trên đỉnh núi cao 2600m nhưng anh còn ước được làm ở nơi cao hơn ấy là đỉnh
Phan-xi-păng, bởi với người làm khí tượng, ở càng cao điều kiện làm việc càng
lí tưởng. Anh không cho công việc của mình là cô đơn bởi khi ta làm việc, ta
với công việc là đôi, sao gọi là một mình được. Bên cạnh đó anh hiểu sâu sắc ý
nghĩa công việc của mình, dù gian khổ, phải đi ốp vào một hai giờ sáng nhưng
nếu không có công việc anh sẽ buồn biết chừng nào. Lời bộc bạch của anh với
mọi người thật đáng yêu mà cũng thật chân thành: Công việc của cháu gian khổ
thế đấy, chứ cất nó đi cháu buồn chết mất. Đó cũng là lí tưởng sống cao đẹp của
anh, được cống hiến hết mình cho đất nước, bởi vật anh luôn nghĩ mình sinh ra
là ai, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc.
Đây là những quan niệm đúng đắn, thể hiện lí tưởng sống cao đẹp, lành mạnh
của anh thanh niên. Về hạnh phúc, đối với anh hạnh phúc là khi góp sức mình 48
vào sự nghiệp chung của đất nước. Khi biết một lần phát hiện kịp thời đám mây
đã giúp quân ta tiêu diệt được máy bay địch trên cầu Hàm Rồng, anh thấy mình
vô cùng hạnh phúc. Đồng thời anh cũng có quan niệm hết sức lạc quan về cuộc
sống: Một mình trên đỉnh Yên Sơn vời vợi không một bóng người nhưng anh
luôn thấy “cuộc đời đẹp quá”, chưa bao giờ thấy cô đơn, buồn tẻ. Vì ở Sa Pa
luôn có những người lao động thầm lặng phục vụ cho nhân dân, đất nước như
anh. Ngoài ra, anh còn có một nguồn vui khác: niềm vui đọc sách, sách cũng
chính là người bạn để anh tâm tình, trò chuyện.
Không chỉ vậy anh còn là người có hành động đẹp, có trách nhiệm trong công
việc được giao. Dù sống một mình trên đỉnh Yên Sơn, công việc không ai đốc
thúc nhưng anh vẫn kiên trì, vượt qua mọi khắc nghiệt của hoàn cảnh để hoàn
thành nhiệm vụ với tinh thần tự giác cao. Dù thời tiết khắc nghiệt, mùa đông giá
rét anh đều đặn thức dậy thắp đèn đi “ốp” đúng giờ. Từ những công việc lặng lẽ,
âm thầm đó anh đã đóng góp vào chiến thắng của quân dân miền Bắc.
Ngoài ra anh còn có một phong cách sống đẹp, làm việc hết sức nghiêm túc,
khoa học. Mặt khác anh còn là người cởi mở, chân thành, quý trọng mọi người.
Anh gửi gói thuốc cho vợ bác lái xe, tặng trứng cho mọi người, hái hoa tặng cô
kĩ sư. Tất cả cử chỉ đó đều là sự chân thành của anh đối với mọi người. Anh còn
là người rất khiêm tốn, luôn cảm thấy công việc và sự đóng góp của mình còn
quá nhỏ bé. Vì vậy, khi ông họa sĩ đề nghị vẽ chân dung, anh đã từ chối và giới
thiệu cho ông họa sĩ những người mà anh cho là xứng đáng hơn.
Bên cạnh đó ta cũng không thể quên nếp sống đẹp đẽ của anh thanh niên. Anh
biết sắp xếp cuộc sống một cách gọn gàng, ngăn nắp. Căn nhà của anh tuy nhỏ
bé đơn sơ nhưng luôn sạch sẽ, gọn gàng khác hẳn với suy nghĩ của ông họa sĩ.
Ngoài ra anh còn chủ động tìm đến những thú vui lành mạnh để cân bằng đời
sống tinh thần: trồng cây, đọc sách, nuôi gà. Anh thanh niên là hình ảnh tiêu 49
biểu của thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ. Đó là những con người lao động
bình dị, lặng lẽ cống hiến cho đất nước.
Để làm nổi bật chân dung của anh thanh niên tác phẩm được trần thuật ở ngôi
thứ ba, điểm nhìn trần thuật chủ yếu là của nhân vật ông họa sĩ. Điểm nhìn như
vậy khiến câu chuyện về nhân vật trở nên khách quan, chân thực, có cái nhìn
nhiều chiều về nhân vật. Qua cách nhìn và cảm xúc của ông họa sĩ hình ảnh anh
thanh niên hiện lên rõ nét và đáng mến hơn. Ngoài ra ngôn ngữ nhân vật giản
dị, mộc mạc, chân thành cũng là điểm nhấn bộc lộ tính cách nhân vật và tạo nên
sự thành công cho tác phẩm.
Anh thanh niên là đại diện tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm
70 cuối thế kỉ XX. Vẻ đẹp của anh sẽ là tấm gương ngời sáng cho thế hệ sau
học tập và noi theo về sự cống hiến thầm lặng cho đất nước.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 11
A.Einstein đã từng nói rằng: “Chỉ có cuộc sống vì người khác mới là cuộc sống
đáng quý”. Câu nói ấy khiến ta phải trăn trở khôn nguôi về trách nhiệm, bổn
phận của bản thân đối với mọi người và với cuộc đời. Đồng thời lời nói ấy cũng
gợi nhắc cho ta nhớ đến hình ảnh anh thanh niên âm thầm cống hiến cho đất
nước cho tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa. Có lẽ anh là minh chứng tiêu biểu nhất cho
lối sống hi sinh, phục vụ cộng đồng, tổ quốc.
Anh thanh niên hai mươi bảy tuổi, quê ở Lào Cai, công việc của anh là làm vật
lí địa cầu và khiêm khí tượng thủy văn. Công việc của anh không ở đâu xa mà
ngay ở trong tỉnh đó là làm việc trên đỉnh Yên Sơn cao hơn 2000m. Người anh
bé nhỏ, thấp, nhưng ẩn sau đó là một người hết sức kiên cường, có trách nhiệm trong công việc. 50
Trước hết, anh thanh niên bị đặt vào các thử thách khắc nghiệt. Anh có nhiệm
vụ “đo gió, đo mưa, đo nắng tính mây và đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết
hàng ngày để phục vụ sản xuất và phục vụ chiến đấu”. Công việc của anh nhìn
tưởng rất đơn giản nhưng đó thực sự là một thử thách, bởi công việc ấy đòi hỏi
sự chính xác cao, thức dậy đúng giờ, ngay cả lúc một hai giờ sáng – trời rét căm
căm, mưa tuyết thấu da vẫn phải dậy để đo cho đúng giờ ốp.
Là một con người trẻ tuổi, giàu nhiệt huyết và lòng yêu cuộc sống nên khi anh
thanh niên phải một mình sống ở nơi heo hút, hẻo lánh cũng là một thử thách rất
lớn. Không chỉ sống ở nơi heo hút, thèm người đến nỗi phải lấy khúc cây chắn
ngang đường, mà công việc của anh còn có phần đơn điệu, giản đơn. Thử thách
lớn nhất với anh là vượt qua được nỗi cô đơn, sự vắng vẻ quanh năm suốt tháng
ở nơi núi non không có lấy một bóng người. Nhưng bằng lòng nhiệt huyết, bằng
tình yêu công việc và tinh thần trách nhiệm anh đã vượt qua mọi thử thách đó.
Những khó khăn kia chỉ như một thứ thuốc thử, để qua đó bộc lộ những phẩm
chất và suy nghĩ đẹp đẽ, tích cực của anh thanh niên. Để vượt qua được thử
thách mưa gió phải đi đúng giờ ốp thì trong anh có lòng yêu nghề và tinh thần
trách nhiệm với công việc cao. Bản thân anh hiểu rằng công việc của mình tuy
nhỏ bé nhưng lại có ý nghĩa rất lớn đối với sản xuất và chiến đấu của đất nước.
Bởi vậy, dù làm việc một mình, không ai thúc ép nhưng anh thanh niên vẫn luôn
tự giác, tận tâm trong công việc. Trong những năm anh làm việc, anh chưa từng
một lần báo sai giờ ốp, dù hôm đó là ngày mưa lạnh cóng, tuyết phủ kín trời anh
vẫn không ngần ngại xách chiếc đèn bão đi đo.
Anh yêu công việc của mình, coi nó như một người bạn: “khi ta làm việc, ta với
công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi công việc của cháu gắn
liền với việc của bao anh em đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ
thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”. Trong lời tâm sự của anh vừa
có sự say sưa, vui sướng vừa có cả sự tự hào. Những lời tâm sự ấy rất đỗi giản 51
dị, chất phác và vô cùng hồn nhiên đã phần nào thấy được vẻ đẹp nhân cách của
anh. Và anh sẽ càng cảm thấy vui hơn khi thấy công việc của mình giúp ích cho
đất nước: với đám mây khô anh phát hiện được đã góp phần vào chiến thắng
của không quân ta trên cầu Hàm Rồng. Quả thật đối với anh, lao động, làm việc
đã trở thành niềm vui và lẽ sống trong cuộc đời. Với mục tiêu và động cơ làm
việc đúng đắn, phục vụ cho nhân dân, đất nước, người đọc cũng phải thốt lên
rằng “người con trai ấy đáng yêu thật”.
Để vượt qua nỗi cô đơn, anh đã tạo cho mình một cuộc sống nề nếp, văn minh
và đầy thơ mộng. Sống một mình trên đỉnh núi cao nhưng anh đã sắp xếp cho
bản thân một cuộc sống hết sức ngăn nắp, sạch sẽ: “căn nhà ba gian, sạch sẽ, với
bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm”. Mọi thứ đều được kê một
cách ngăn nắp, còn cuộc sống của anh được thu lại một góc nơi trái gian với
chiếc giường đơn con con, một chiếc bàn học nhỏ và một chiếc giá sách. Sống
một mình nhưng anh luôn có ý thức làm giàu tri thức của bản thân bằng cách
nhờ bác lái xe mua hộ. Đối với anh, sách là người bạn giúp anh vượt qua nỗi cô
đơn, buồn tẻ. Sách cũng là người bạn giúp anh thanh lọc tâm hồn và kết nối với thế giới bên ngoài.
Ngoài ra, để cuộc sống thêm phần vui tươi, lãng mạn anh cũng còn trồng những
khóm hoa xinh xắn ngay trước nhà, với đủ hương thơm màu sắc. Và một đàn gà
vừa phục vụ cuộc sống, vừa làm cho cuộc sống bớt phần tẻ nhạt. Anh thanh
niên không chỉ ngày ngày lo nghĩ đến công việc mà con là người tự biết làm cho
cuộc sống vật chất và tinh thần của mình thêm phần phong phú, thú vị.
Ngoài ra, ở người thanh niên này ta cũng thấy anh có những phẩm chất rất đáng
tự hào, là sự cởi mở, chân thành, yêu quý và quan tâm những người xung
quanh, một củ tam thất cho vợ bác lái xe, một giỏ trứng, một bó hoa tươi đã
giúp cô kĩ sư thêm phần tự tin vào con đường mình đã chọn. Không chỉ vậy anh
còn là người hết sức khiêm tốn, thành thực, anh cho rằng những đóng góp của 52
mình còn hết sức nhỏ bé. Khi bác họa sĩ vẽ chân dung anh sẵn sàng giới thiệu
những người anh cho là xứng đáng được vẽ hơn.
Chỉ bằng vài nét phác họa hết sức đơn giản, bằng cuộc trò chuyện ngắn ngủi,
nhưng khoảnh khắc ấy cũng đủ để người đọc thấy được vẻ đẹp phẩm chất và
tinh thần của anh thanh niên. Anh sống đúng như những gì A.Einstein đã quan
niệm, cho đi là mang lại niềm hạnh phúc cho mình. Anh thanh niên là gương
mặt tiêu biểu cho những con người lao động mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 12
Truyện Lặng lẽ Sa Pa được Nguyễn Thành Long sáng tác năm 1970. Tác phẩm
xây dựng từ một tình huống thật đơn giản. Với câu chuyện bàng bạc chất thơ,
Tác giả đã đưa người đọc đến với Sa Pa thơ mộng để cảm nhận về những con
người lặng lẽ làm việc và lo nghĩ cho đất nước. Nhân vật chính trong truyện là
anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu. Suy nghĩ và việc làm
của anh thể hiện một vẻ đẹp tâm hồn, một tính cách của thế hệ thanh niên. Có
thể nói chất thơ của truyện không chỉ ở những hình ảnh đẹp của thiên nhiên mà
còn toát lên từ vẻ đẹp tâm hồn nhân vật chính trong truyện - Anh thanh niên.
Nhân vật chính của truyện - anh thanh niên - chỉ xuất hiện trong chốc lát nhưng
là điểm sáng nổi bật nhất trong bức tranh mà tác giả tập trung thể hiện. Sức thu
hút của anh chính là ở thái độ và những suy nghĩ về cuộc sống và công việc của
một người sống và làm việc một mình giữa lặng lẽ của thiên nhiên. Tác giả khắc
hoạ nổi bật hình ảnh anh thanh niên ở một hoàn cảnh sống và làm việc thật đặc
biệt: Một mình trên đỉnh Yên Sơn, quanh năm suốt tháng giữa cái lặng lẽ mênh
mông của cỏ cây, mây núi. Công việc của anh thật gian khổ, thật vất vả. Anh
"Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất". Anh phải dậy vào
lúc 1 giờ đêm, khi bên ngoài rét đến nỗi lúc vào lại không ngủ được". Anh kể 53
"Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: Nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì
giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung" Lời kể ấy
chứng tỏ anh đã nếm trải gian khổ để mà hoàn thành công việc. Nhưng cái khó
khăn, thách thức lớn nhất đối với anh chính là sự cô đơn thường trực, lúc nào cũng "thèm người".
Đặt nhân vật vào hoàn cảnh thơ mộng mà gian khổ, lãng mạn mà đầy thử thách.
Vậy điều gì giúp anh thanh niên vượt qua hoàn cảnh gian khổ, thử thách ấy?
Trước hết, đó chính là sức mạnh của ý thức trách nhiệm và tình yêu đối với
công việc. Công việc "Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt
đất". Công việc gian khổ ấy được anh lặng lẽ hoàn thành. Anh hiểu được nhiệm
vụ của anh là "Phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu". Được biết từ việc báo tin
về một đám mây khô của anh mà bộ đội ta bắn rơi máy bay địch trên cầu Hàm
Rồng, anh " thấy thật hạnh phúc. ". Tinh thần trách nhiệm đã là động lực chính
để anh một mình sống, làm việc tận tụy, để anh hiểu được hạnh phúc là làm việc, là cống hiến.
Tác giả để anh thanh niên nói lên những suy nghĩ từ tiếng lòng tha thiết. Đó là
những suy nghĩ sâu sắc, nghiêm túc về nghề nghiệp và về công việc. Với công
việc, anh nghĩ ". . . Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi sao gọi là một mình
được"Đó là tình yêu nghề, sự gắn bó với nghề nghiệp. Phải chăng khi ta yêu
thích công việc của mình, thì công việc đem lại cho ta niềm vui, khi đó ta không
còn cảm thấy đơn độc. Anh càng hiểu "Huống chi việc của cháu gắn liền với
việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy
nhưng cắt bỏ nó đi cháu buồn đến chết mất" Rõ ràng, với anh nghề nghiệp như
là lẽ sống. Phải chăng lòng yêu nghề tha thiết ấy, sự gắn bó với nghề nghiệp
bằng một tình yêu sâu sắc. Tình yêu nghề đã làm anh không thấy cô đơn dù một
mình anh giữa Sa Pa quanh năm với cây cỏ và mây mù. 54
Không chỉ suy nghĩ sâu sắc về công việc, về nghề nghiệp, anh thanh niên còn có
những suy nghĩ về cuộc sống thật sâu sắc, thật trách nhiệm. Anh đã suy nghĩ "
người thì ai mà chả "thèm" hở bác? Mình sinh ra là gì. . . mình vì ai mà làm
việc?" Đó, rõ ràng, là những trăn trở của anh với cuộc sống. Anh hiểu rằng là
con người ai cũng phải làm việc vì sự sống của bản thân và sự sống của cộng
đồng. Thật đáng quý là anh đã tách mình ra khỏi những suy nghĩ tầm thường,
cách sống tầm thường "Cháu bỗng tự hỏi: cái nhớ xe nhớ người ấy thật ra là cái
gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô thị thì xoàng". Có thể nói những suy nghĩ
nghiêm túc của anh thanh niên đã bộc lộ tâm hồn trong sáng, cách sống đẹp,
một thái độ trách nhiệm với cuộc sống.
Anh đã chiến thắng nỗi cô đơn, sự vắng vẻ, chiến thắng hoàn cảnh bằng một
cách sống thật nghiêm túc mà cũng thật lãng mạn. ở một mình nhưng ngôi nhà
của anh vẫn rất ngăn nắp, gọn gàng. Đó là ngôi nhà ba gian với cuộc đời riêng
của anh thanh niên thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một bàn
học một giá sách. Anh nuôi gà, trứng ăn không xuể, anh trồng hoa. Trong vườn
rất nhiều hoa: Hoa dơn, hoa thược dược vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong. Anh
tìm thấy niềm vui từ những trang sách. Tóm lại, trong ngôi nhà ngăn nắp, vườn
hoa, chuồng gà, giá sách. . . Những điều đó phản ánh một tâm hồn đẹp, lãng
mạn. Tất cả điều đó là do anh tạo ra để chiến thắng sự cô đơn giữa Sa Pa lạnh lẽo và mây mù.
Không chỉ vượt khó để hoàn thành công việc bằng một tình yêu nghề, một ý
thức trách nhiệm, anh thanh niên còn luôn quan tâm, tận tuỵ với mọi người.
Anh gửi bác lại xe một gói tam thất về cho bác gái đang ốm nặng, chuẩn bị ly
trà nóng cho khách đường xa, một làn trứng cho người hoạ sĩ già, tặng hoa cho
cô kĩ sư trong lần gặp cũng như khi chia tay. Những cử chỉ quan tâm đó thật tự
nhiên, chân thành và chu đáo. Nó thể hiện sự trân trọng yêu thương và quan tâm
đến mọi người. Khi người hoạ sĩ kí hoạ về anh, anh đã giới thiệu về một kĩ sư 55
rình xem cách ong lấy phấn, thụ phấn cho hoa su hào để tạo giống su hào to
hơn, ngọt hơn cho nhân dân miền Bắc; một đồng chí suốt ngày chờ sét, mười
một năm không một ngày xa cơ quan. . . để lập bản đồ sét cho nước ta; anh giới
thiệu về người bạn trên đỉnh Phanxipang xa xôi kia. . . Anh đã quan tâm đến
những con người thầm lặng đang miệt mài lao động sáng tạo để phục vụ nhân
dân. Anh am hiểu, ngưỡng mộ, ngợi ca từng công việc, từng con người, tôn
vinh sự lao động của mọi người. Ta thấy anh hiện lên bằng một đức tính khiêm
nhường, một sự quý trọng lao động sáng tạo, quên mình vì hạnh phúc của nhân dân.
Đọc truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa, ta như đồng cảm với tâm trạng của người hoạ sĩ
khi nghĩ về anh. Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm ông khó nhọc quá.
Đúng là anh đáng yêu thật. Đáng yêu ở tâm hồn, ở cách sống, ở sự tha thiết với
nghề nghiệp để cống hiến. Vẻ đẹp đáng yêu ở anh thanh niên cũng là vẻ đẹp của
con người mới đang hăng hái xây dựng đất nước. Vẻ đẹp mà người hoạ sĩ ví
von "Thanh niên bây giờ lạ thật ! các anh chị cứ như con bướm" phải chăng đó
là vẻ đẹp hồn nhiên muôn màu, có sức hấp dẫn của vẻ đẹp đa dạng và bất ngờ
của thế hệ trẻ. Phải chăng từ cách sống, từ tâm hồn của anh thanh niên trong tác
phẩm làm người hoạ sĩ cũng như mọi người đọc càng thêm cảm nhận mới mẻ,
thêm tin yêu, thêm hy vọng vào thế hệ thanh niên trong công cuộc xây dựng đất
nước. Nguyễn Thành Long đã xây dựng một cốt truyện giản dị nhưng gợi nhiều
suy nghĩ sâu xa về cách sống. Nhân vật anh thanh niên đã gợi trong lòng ta
những cảm xúc đầy tin tưởng, yêu mến, trân trọng về những con người lặng lẽ
suy nghĩ, cống hiến xây dựng cuộc sống tươi đẹp của chúng ta.
Nếu như truyện Lặng lẽ sa pa đã ca ngợi những con người lặng lẽ làm việc và
cống hiến cho Tổ quốc, thì nhân vật anh thanh niên là tiêu biểu, là trung tâm.
Anh thanh niên cũng như bao người khác với công việc lặng lẽ của mình đã làm
nền tảng của cuộc sống. Chính anh cũng như bao nhiêu người lao động bên 56
ngoài cuộc sống vượt khó khăn, say mê cống hiến là những người làm nên vẻ
đẹp muôn màu của cuộc đời mới. Công việc của anh, thái độ sống của anh, suy
nghĩ, tâm hồn anh góp một phần làm nên chất thơ trong trẻo của tác phẩm. Và
nên chăng gọi anh là anh hùng thầm lặng với chiến công thầm lặng mà người
đọc cảm nhận đầy trân trọng!
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 13
Gấp lại truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa "của Nguyễn Thành Long lòng ta cứ xao
xuyến vấn vương trước vẻ đẹp của những con người, trước những tình cảm chân
thành, nồng hậu trong một cuộc sống đầy tin yêu. Dù được miêu tả ít hay nhiều
nhân vật nào của "Lặng lẽ Sa Pa" cũng hiện lên với nét cao quí đáng khâm
phục. Trong đó anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu đã để
lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Trước tiên anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần
trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. Trong lời giới thiệu với
ông hoạ sỹ già và cô gái, bác lái xe gọi anh là "người cô độc nhất thế gian". Đã
mấy năm nay anh "sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m bốn bề chỉ có
cỏ cây và mây mù lạnh lẽo". Công việc hàng ngày của anh là "đo gió, đo mưa,
đo chấn động mặt đất"rồi ghi chép, gọi vào máy bộ đàm báo về trung tâm.
Nhiều đêm anh phải "đối chọi với gió tuyết và lặng im đáng sợ". Vậy mà anh rất
yêu công việc của mình.
Anh quan niệm: "khi ta làm việc ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình
được?" Anh hiểu rõ: "Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu
buồn đến chết mất". Sống một mình nhưng anh không đơn độc bởi "lúc nào tôi
cũng có người để trò chuyện. Nghĩa là có sách ấy mà ". Tuy sống trong điều
kiện thiếu thốn nhưng người thanh niên ấy vẫn ham mê công việc, biết sắp xếp
lo toan cuộc sống riêng ngăn nắp, ổn định. Anh nuôi gà, trồng hoa, đọc sách, 57
thỉnh thoảng anh xuống đường tìm gặp bác lại xe cùng hành khách để trò
chuyện cho vơi bớt nỗi nhớ nhà.
Sống trong hoàn cảnh như thế sẽ có người dần thu mình lại trong nỗi cô đơn.
Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi " thèm người ", lòng hiếu khách
đến nồng nhiệt và sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo. Ngay từ
những phút gặp gỡ ban đầu, lòng mến khách, nhiệt tình của anh đã gây được
thiện cảm tự nhiên đối với người hoạ sỹ già và cô kỹ sư trẻ. Niềm vui được đón
khách dào dạt trong anh, toát lên qua nét mặt, cử chỉ: anh biếu bác lái xe củ tam
thất, mừng quýnh đón quyển sách bác mua hộ, hồ hởi đón mọi người lên thăm
"nhà", hồn nhiên kể về công việc, đồng nghiệp và cuộc sống của mình nơi Sa Pa
lặng lẽ. Khó người đọc nào có thể quên, việc làm đầu tiên của anh khi có khách
lên thăm nơi ở của mình là: hái một bó hoa rực rỡ sắc màu tặng người con gái
lần đầu quen biết. Bó hoa cho cô gái, nước chè cho ông hoạ sỹ già, làm trứng ăn
đường cho hai bác cháu... Tất cả không chỉ chứng tỏ đó là người con trai tâm lý
mà còn là kỷ niệm của một tấm lòng sốt sắng, tận tình đáng quí.
Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước nhưng người
thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. Anh cảm thấy đóng góp
của mình bình thường, nhỏ bé so với bao người khác. Bởi thế anh ngượng
ngùng khi ông hoạ sỹ già phác thảo chân dung mình vào cuốn sổ tay. Con người
khiêm tốn ấy hào hứng giới thiệu cho ông hoạ sỹ những người khác đáng vẽ
hơn mình: "Không, không, bác đừng mất công vẽ cháu, để cháu giới thiệu cho
bác những người khác đáng vẽ hơn." Đó là ông kỹ sư ở vườn rau vượt qua bao
vất vả để tạo ra củ su hào ngon hơn, to hơn. Đó là "người cán bộ nghiên cứu sét,
11 năm không xa cơ quan lấy một ngày"... Dù còn trẻ tuổi, anh thấm thía cái
nghĩa, cái tình của mảnh đất Sa Pa, thấm thía sự hy sinh lặng thầm của những
con người đang ngày đêm làm việc và lo nghĩ cho đất nước. 58
Bằng một cốt truyện khá nhẹ nhàng, những chi tiết chân thực tinh tế, ngôn ngữ
đối thoại sinh động Nguyễn Thành Long đã kể lại một cuộc gặp gỡ tình cờ mà
thú vị nơi Sa Pa lặng lẽ. Chưa đầy 30 phút tiếp xúc với anh thanh niên, khiến
người hoạ sỹ già thêm suy ngẫm về vẻ đẹp cuộc đời mà mình không bao giờ thể
hiện hết được và còn làm cô kỹ sư trẻ lòng bao cảm mến bâng khuâng...
Với truyện ngắn này, phải chăng nhà văn muốn khẳng định: Cuộc sống của
chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hy sinh lớn lao và thầm lặng? Những
con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy, khiến cuộc sống này thật
đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 14
Nguyễn Trung Thành là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí trưởng thành từ
cuộc kháng chiến chống Pháp với nhiều tác phẩm độc đáo, để lại ấn tượng sâu
sắc trong lòng bạn đọc. Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là một trong số những tác
phẩm xuất sắc nhất của ông. Ra đời trong chuyến đi thực tế lên Lào Cai vào
mùa hè năm 1970, truyện đã khắc họa thành công hình tượng những người lao
động bình dị với những vẻ đẹp đáng quý và tiêu biểu nhất là nhân vật anh thanh
niên, Đồng thời, thông qua nhân vật anh thanh niên giúp chúng ta hiểu thêm về
ý nghĩa, nội dung tư tưởng của tác phẩm.
Như chúng ta đã biết, công việc của anh thanh niên chính là “làm công tác khí
tượng kiêm vật lí địa cầu” và nói rõ ra, công việc chính của anh chính là đưa ra
những dự báo chính xác để phục vụ cho chiến đấu và sản xuất thông qua việc đo
nắng, đo gió, đo chấn động địa cầu,... Có thể nói, đó là một công việc hết sức
khó khăn, đầy những gian nan. Song có lẽ, nơi ở của anh thanh niên còn khiến
người đọc bất ngờ và khâm phục hơn nữa. Ở cái tuổi còn rất trẻ, ấy vậy mà anh
thanh niên lại sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn với độ cao hơn 2600 mét và
ở cái độ cao ấy, suốt bốn mùa chỉ toàn “cây cỏ và mây mùa lạnh lẽo”. Hoàn 59
cảnh sống khắc nghiệt, thiếu thốn, công việc đầy những khó khăn thế nhưng anh
thanh niên vẫn luôn hiện lên với những vẻ đẹp, những phẩm chất đáng trân quý.
Ở anh thanh niên, trước hơn hết, chúng ta thấy hiện lên vẻ đẹp của một con
người có trách nhiệm, yêu lao động và luôn hoàn thành công việc, nhiệm vụ
được giao. Sống một mình giữa đỉnh núi cao, với một công việc đòi hỏi sự
chính xác cao, không có ai theo dõi, quản lí nhưng anh thanh niên vẫn luôn
hoàn thành công việc đúng giờ theo quy định, báo kết quả công việc của mình
về “nhà” theo đúng giờ đã đặt ra - “bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối và lại
một giờ sáng”. Dẫu với mọi người, công việc của anh khó khăn và đầy những
vất vả nhưng anh lại luôn có một quan niệm thật đẹp về công việc của mình
“khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”. Hơn thế
nữa, anh rất yêu công việc của mình, xem nó là cuộc sống của mình bởi với
“Công việc của cháu gian khổ thật đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”
và có lẽ cũng bởi tình yêu ấy nên anh luôn nói về công việc của mình với tất cả tình yêu, sự hào hứng.
Không chỉ yêu lao động, có trách nhiệm trong công việc, anh thanh niên còn là
người có tấm lòng cởi mở, hiếu khách và biết cách quan tâm những người xung
quanh. Sống một mình giữa đỉnh núi cao, anh luôn mong muốn có người đến
thăm, nói chuyện, kể cho anh những câu chuyện ở miền xuôi bởi lẽ anh luôn
cảm thấy “thèm người”. Anh thanh niên đã tiếp đón những người khách đến
thăm nhà mình bằng tất cả tấm lòng nhiệt thành, tấm lòng cởi mở, sự nồng hậu,
ấm áp. Anh mời những người khách đến thăm nhà mình nước chè được pha từ
nước mưa Yên Sơn, anh tặng cho cô gái bó hoa và khi mọi người ra về anh còn
tặng mọi người làn trứng gà. Không chỉ hiếu khách, anh thanh niên còn rất mực
quan tâm tới người khác. Anh tặng bác lái xe của tam thất anh vừa đào được chỉ
bởi lần trước anh thấy bác lái xe nói bác gái đang ốm. Những hành động, cách 60
ứng xử của anh thanh niên đã để lại ấn tượng thật đẹp trong lòng mọi người và
để rồi, ông họa sĩ phải thốt lên rằng “người con trai ấy đáng yêu thật”.
Đồng thời, anh thanh niên còn là người biết sắp xếp công việc, cuộc sống một
cách khoa học và hợp lí. Sống một mình trên đỉnh núi cao, chắc hẳn mọi người
đều nghĩ anh sẽ không mấy để ý sắp xếp cho nơi ở của mình như suy nghĩ của
ông họa sĩ “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa
kịp gặp chăn chẳng hạn” nhưng về thăm nơi ở của anh thanh niên mọi người sẽ
thấy hoàn toàn ngược lại. Nơi ở của anh là một căn phòng trên đỉnh núi, anh
sống một mình nhưng vẫn sắp xếp mọi thứ thật gọn gàng và vẫn giữ những thói
quen thật tuyệt - anh trồng hoa, cả một vườn hoa với muôn vàn màu sắc, anh
còn nuôi gà, uống nước chè mỗi ngày,... Và đặc biệt, anh rất thích đọc sách và
có lẽ với anh, những cuốn sách ấy là người bạn để anh trải lòng mình, làm giàu
có thêm cho tâm hồn và tri thức của bản thân. Để rồi, những người khách khi
ghé thăm nơi anh ở sẽ mãi ấn tượng với khung cảnh “một căn nhà ba gian sạch
sẽ với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng của anh
thanh niên thu gọn lại trong một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc
bàn học, một giá sách”.
Thêm vào đó, ở anh thanh niên ta còn thấy hiện lên vẻ đẹp của một người sống
khiêm tốn, chân thật. Mặc dù, công việc của anh có mối quan hệ mật thiết với
công cuộc chiến đấu, sản xuất nhưng với anh đó vẫn chỉ là công việc bình
thường như biết bao công việc khác. Đặc biệt, sự khiêm tốn ở anh còn được thể
hiện rõ nét khi ông họa sĩ muốn vẽ anh, anh đã từ chối vì với anh, còn có rất
nhiều người đáng để ngợi ca, để vẽ hơn mình - “Không, xin bác đừng mất công
vẽ cháu. Cháu không xứng đáng đâu, để cháu giới thiệu với bác những người khác đáng vẽ hơn”.
Như vậy, anh thanh niên trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” hiện lên với nhiều vẻ
đẹp, phẩm chất đáng quý và qua đó đã thể hiện ý nghĩa, chủ đề của tác phẩm. 61
Thông qua hình tượng nhân vật anh thanh niên, tác giả Nguyễn Thành Long đã
ngợi ca những con người lao động, hi sinh thầm lặng để cống hiến sức mình cho
quê hương, đất nước. Đồng thời, chính cuộc sống lao động giản dị nhưng cao
đẹp ấy sẽ góp phần tạo nên vẻ đẹp tâm hồn trong mỗi con người.
Tóm lại, với những câu văn nhẹ nhàng, trong sáng, cùng lối kể chuyện tự nhiên,
hấp dẫn, truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” đã xây dựng thành công hình tượng nhân
vật anh thanh niên với nhiều vẻ đẹp đáng quý trọng. Anh thanh niên chính là
hình ảnh tiêu biểu cho những người lao động bình dị, đang âm thầm nỗ lực, cố
gắng để góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng tốt đẹp, giàu mạnh hơn.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 15
Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết về truyện ngắn. Các tác phẩm
của ông đều toát lên vẻ trong trẻo nhẹ nhàng giàu chất thơ thể hiện cách cảm
nhận đầy tinh tế về cuộc sống. Một trong những tác phẩm nổi bật của ông đó
chính là truyện ngắn “ Lặng lẽ Sa Pa” trong đó để lại ấn tượng sâu sắc nhất với
người đọc là nhân vật anh thanh niên.
Anh thanh niên được giới thiệu rất độc đáo “ người cô độc nhất thế gian” bởi
một mình anh làm việc trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m “ quanh năm suốt
tháng bốn bề mây phủ giá lạnh, anh cô độc " thèm người” .Công việc mỗi ngày
của anh là “ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây đo chấn động mặt đất” nhằm dự
vào việc báo trước thời tiết hàng ngày phục vụ sản xuất và chiến đấu, công việc
đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác có tinh thần trách nhiệm cao. Chỉ bằng một vài nét phác
họa vậy thôi cũng đủ cho chúng ta thấy hoàn cảnh sống đầy khó khăn của người
thanh niên này. Một mình sống trên đỉnh núi đầy khắc nghiệt, lại không có
người bầu bạn sẻ chia nhưng người thanh niên ấy vẫn luôn hoàn thành tốt nhiệm 62
vụ của mình. Chỉ điều đó thôi cũng đủ để thấy được sự hy sinh lặng lẽ và tinh
thần trách nhiệm cao của anh thanh niên.
Công việc gian khổ vất vả lại yêu cầu độ chính xác tỉ mỉ cao nhưng anh thanh
niên vô cùng yêu nó và nguyện làm việc hết sức mình. Anh kể có lần anh phát
hiện một đám mây khô giúp quân ta tiêu diệt nhiều tên Mỹ trên cầu Hàm Rồng,
anh thấy mình hạnh phúc. Chính lòng say mê công việc mà anh đã vượt qua nỗi
buồn cô đơn buồn chán. Anh có những suy nghĩ trân thành mà sâu sắc: “ Hồi
chưa vào nghề… bây giờ là làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa” và khi
ta làm việc là đôi sao gọi là một mình được, huống chi vực của cháu gắn liền
với bao anh em đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy nhưng
cất nó đi cháu buồn đến chết mất”. Qua những lời tâm sự này ta thấy đó là suy
nghĩ và lối sống cao đẹp của anh thanh niên càng thấy yêu mến, quý trọng
những con người như thế, biết làm chủ bản thân, ý thức sâu sắc của mục đích làm việc.
Không chỉ vậy, con người đó còn biết sắp xếp tổ chức đời sống một cách đầy
ngăn nắp, biết tự tạo niềm vui cho chính mình. Anh trồng rất nhiều loại hoa nào
hoa hoa dơn, hoa thược dược vàng tím… như để tô điểm làm đẹp thêm cho tâm
hồn mình thêm yêu cuộc sống yêu thiên nhiên. Anh còn rất thích đọc sách, coi
sách như một người bạn tri âm tri kỉ của mình. Không những vậy anh còn nuôi
cả gà vừa để cung cấp lương thực hằng ngày nhưng cũng là để tạo được không
khí gia đình thân thuộc. Người thanh niên ấy còn thật đáng yêu ở nỗi thèm
người sự hiếu khách, sự quan tâm đến người khác một cách đầy chu đáo. Ngay
từ những phút đầu gặp ông họa sĩ và cô kĩ sư, anh đã thể hiện sự hiếu khách của
mình qua từng nét mặt cử chỉ, anh hồ hởi chia sẻ về cuộc sống của mình cho
mọi người một cách đầy tự nhiên. Khi mọi người ra về anh còn hái bó hoa, tặng
chút quà cho mọi người để thể hiện lòng hiếu khách. 63
Đặc biệt, anh thanh niên còn hiện lên thật đẹp bởi sự khiêm tốn của mình. Khi
ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh từ chối bởi vì công việc và đóng góp
của mình còn nhỏ bé, chưa thấm vào đầu so với những người mà anh rất cảm
phục, ông kĩ sư dưới vườn rau sapa, người đồng chí nghiên cứu khoa học. Anh
nhiệt thành giới thiệu những con người làm việc thầm lặng cho ông họa sĩ và
cho rằng mình còn cần phải học hỏi thêm nhiều điều. Chính sự khiêm tốn này
của anh đã nâng giá trị của con người này, khiến ai cũng phải ngả mũ mà thán
phục sự phi thường ở một người dẫu trẻ tuổi nhưng không hề trẻ lòng.
Như vậy bằng ngòi bút đầy tài năng của mình, tác giả đã làm hiện lên trước mắt
người đọc hình ảnh anh thanh niên thật đẹp với những phẩm chất vô cùng đáng
quý đáng ngợi ca. Anh chính là hình ảnh tiêu biểu cho những con người lao
động mới đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm 70 cuối thế kỷ XX
có cuộc sống đẹp đẽ và luôn cống hiến hi sinh thầm lặng để xây dựng đất nước
ngày một tốt đẹp hơn.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 16
Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên viết về truyện ngắn và ký. Nét đặc sắc
trong truyện ngắn của ông là luôn tạo được hình tượng đẹp, ngôn ngữ giàu chất
thơ, trong trẻo, nhẹ nhàng. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa viết năm 1970, sau
chuyến đi thực tế Lào Cai của nhà văn, được in trong tập Giữa trong xanh
(1972). Đây là truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách Nguyễn Thành Long. Qua
câu chuyện về những nhân vật không tên, tác giả muốn giới thiệu với người đọc
về một vùng đất lặng lẽ mà thơ mộng, ở đó có những con người được lao động
thầm lặng, say mê hiến dâng tuổi trẻ và tình yêu của mình cho quê hương, đất nước. 64
Truyện tập trung vào cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ông họa sĩ, cô sỹ sư với anh
thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh cao Yên Sơn ở Sa Pa qua lời giới
thiệu của bác lái xe. Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi nhưng anh thanh niên đã để lại
trong lòng các vị khách những ấn tượng sâu sắc. Tác giả không tập trung khắc
họa một lần hình ảnh nhân vật anh thanh niên. Anh thanh niên gián tiếp hiện lên
qua lời giới thiệu của bác lái xe và trong cảm nhận của hai vị khách. Cuộc sống
và công việc của anh trở thành một niềm tự hào, mến phục của mọi người.
Vẻ đẹp của anh thanh niên hiện lên trước hết ở hoàn cảnh sống và làm việc.
Anh sống và làm việc một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt tháng giữa
cỏ cây và mây núi Sa Pa. Công việc của anh là “đo gió đo mưa, đo nắng tính
mây, đo chấn động mặt đất, dựa vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ
sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Công việc ấy đòi hỏi tính tỉ mỉ, chính xác và có ý thức tự giác cao độ.
Nhưng cái gian khổ nhất phải vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt
tháng phải một mình trên đỉnh núi không một bóng người. Đó là một hoàn cảnh
thật đặc biệt. Anh trở thành “người cô độc nhất thế gian”, anh “thèm người” da
diết, muốn được gặp gỡ, trò chuyện, hỏi han đôi điều.
Sức mạnh giúp anh vượt qua sự trống trải đáng sợ ấy chính là tinh thần trách
nhiệm cao trong công việc và tấm lòng yêu nghề tha thiết. Công việc thầm lặng
ấy mà có ích cho cuộc sống, có ích cho mọi người. Anh đã có những suy nghĩ
thật đúng và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống con người: “khi ta làm việc,
ta với công việc là đôi sao gọi một mình được?… công việc của cháu gian khổ
thế đấy,chứ mất nó đi cháu buồn đến chết mất.”
Cuộc sống của anh không cô đơn, buồn tẻ còn vì anh có một nguồn vui khác
nữa ngoài công việc – đó là niềm vui đọc sách mà anh thấy như lúc nào cũng có
người bạn để trò chuyện. Anh tổ chức, sắp xếp một cuộc sống một mình ở trạm 65
khí tượng thật ngăn nắp, chủ động: nào trồng hoa,nào nuôi gà, tự học va đọc
sách ngoài giờ làm việc.
Vẻ đẹp của anh thanh niên hiện lên ở những phẩm chất cao quý. Ở người thanh
niên ấy còn có những nét tính cách và phẩm chất rất đáng mến nữa. Anh cởi mở,
chân thành rất quý trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp, trò
chuyện với mọi người (tình cảm của anh với bác lái xe thái độ ân cần, chu đáo,
sự căm động vui mừng anh khi có khách xa đến thăm bất ngờ…).
Anh còn là người khiêm tốn, thành thực thấy công việc và những đóng góp của
mình là nhỏ bé. Khi ông họa sĩ muốn họa chân dung của anh, anh nhiệt thành
giới thiệu với ông những người khác đáng cảm phục hơn nhiều(ông kĩ sư ở
vườn rau sa pa, anh cán bộ nghiên cứu lập bản đồ sét
Chỉ bằng một số chi tiết và chỉ do xuất hiện trong khoảnh khắc của truyện, tác
giả đã phác họa được chân dung nhân vật chính với nét đẹp về tinh thần, tình
cảm, cách sống và những suy nghĩ sâu sắc, có trách nhiệm cao về cuộc sống, về
ý thức của công việc. Những tình cảm cao đẹp trên đã tạo những phẩm chất cao
đẹp, đáng quý ở thanh niên, một con người lao động xã hội chủ nghĩa..
Truyện Lặng lẽ Sa Pa có dáng dấp như một bài thơ. Chất thơ bàng bạc trong
toàn truyện, từ phong cảnh đẹp đến sức thơ mộng của thanh niên vùng núi cao
đến hình ảnh những con người sống và làm việc trong cái lặng lẽ mà không hề
cô độc bởi sự gắn bó của họ với đất nước, với mọi người.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa ngợi ca những con người lao động như anh thanh
niên làm công tác khí tượng và cái thế giới những con người như anh. Qua đó,
tác giả muốn nói với người đọc: trong cái im lặng của Sa Pa… vẫn luôn có
những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước. Qua câu chuyện về 66
nhân vật anh thanh niên, tác phẩm cũng gợi tả những vấn đề ý nghĩ và niềm vui
lao động tự giác, vì những mục đích chân chính đối với con người.
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 17
“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”
Những vần thơ trên đã thể hiện khát khao cháy bỏng được dâng hiến, hòa nhập
mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của đất nước, của dân tộc. Cũng
viết về những nốt trầm lặng lẽ nhưng cao đẹp giữa cuộc sống, nhà văn Nguyễn
Thành Long trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” đã hướng ngòi bút đến những
con người vô danh âm thầm đóng góp sức lực cống hiến cho tổ quốc thân yêu.
“Lặng lẽ Sa Pa” là một bản nhạc dịu dàng ngợi ca những người say mê, miệt
mài với lí tưởng đẹp đẽ vì cộng đồng, sống một cuộc đời ý nghĩa. Có lẽ khi gấp
trang sách lại, bạn đọc không thể nào quên được hình ảnh anh thanh niên với lí
tưởng cao đẹp qua cuộc trò chuyện với ông họa sĩ, cô kĩ sư.
Nhắc đến nhà văn Nguyễn Thành Long là người ta nhắc đến cây bút nghệ thuật
cần mẫn, nghiêm túc, nhiệt thành xâm nhập vào thực tế. Văn của ông được gọi
là thứ thơ bằng văn xuôi về cuộc sống mới, con người mới. “Lặng lẽ Sa Pa” mà
tác giả viết là một minh chứng rõ nét nhất cho những lời nhận xét đó. Tác phẩm
là kết quả chuyến đi thực tế của ông lên “Sa Pa” - nơi giao thoa đất trời. Truyện
được viết vào mùa hè năm 1970, in trong tập truyện “giữa trong xanh”. Tác
phẩm kể lại cuộc gặp gỡ giữa ông họa sĩ già, cô kĩ sư trẻ với anh thanh niên làm
công tác khí tượng thủy văn kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m
giữa núi rừng Lào Cai. Qua đó, tác giả ca ngợi những con người tuy sống lặng 67
lẽ giữa trong xanh nhưng rất nhân hậu, sống sôi nổi, giàu chí hướng và hết lòng phục vụ đất nước.
Không xuất hiện ngay từ đầu tác phẩm, người đọc biết đến nhân vật anh thanh
niên qua lời chuyện trò của bác lái xe trên chuyến hành trình lên vùng cao. Hình
ảnh ấy lại được khắc họa rõ ràng hơn trong cuộc gặp gỡ chốc lát giữa anh và
mọi người khi xe dừng lại nghỉ ở hành trình. Ông họa sĩ, cô kĩ sư ở dưới xuôi
được anh mời đến thăm nơi ở của mình. Và từ đây, câu chuyện về công việc, về
cuộc sống của anh được hé lộ khi anh tâm sự với ông họa sĩ, cô kĩ sư. Đoạn
trích kể về cuộc trò chuyện giữa anh thanh niên với ông họa sĩ và cô kĩ sư về
nơi ở, công việc của mình nằm ở phần giữa của tác phẩm.
Nhắc đến nơi đây, có lẽ trong đầu mỗi người đều hiện ra một vùng đất mát mẻ,
có tuyết mỗi khi đông về, là nơi tham quan, nghỉ ngơi thú vị nhưng ít ai biết
rằng Sapa nơi đây còn có những con người miệt mài lao động ngày đêm để cống
hiến một phần của mình cho đất nước bằng đam mê. Đoạn văn là lời của nhân
vật anh thanh niên - nhân vật chính trong truyện Lặng lẽ Sa Pa. Nhân vật anh
thanh niên 27 tuổi đó sống một mình trên đỉnh núi cao mây mù quanh năm che
phủ, quanh năm suốt tháng làm việc với cây và mây núi Sapa. Với công việc
làm khí tượng kiêm vật lí địa cầu, anh có nhiệm vụ đo gió, đo mưa, đo chấn
động mặt đất và dự báo thời tiết hàng ngày phục vụ cho công việc chiến đấu và
sản xuất. Mặc dù làm công việc ít ai dám làm nhưng anh lại kể cho ông họa sĩ
và cô kĩ sư bằng giọng tự hào, hạnh phúc. “Cái máy nằm dưới sâu kia là máy đo
chấn động vỏ quả đất. Cháu lấy những con số, mỗi ngày báo về nhà bằng máy
bộ đàm bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng. Bản báo ấy trong
ngành gọi là ốp.” Vì công việc mà anh không thể ngủ đủ giấc, mỗi đêm đều phải
dậy bốn lần. Khó có thể ngờ tới một công việc vô cùng gian lao, vất vả kia lại
được làm bởi một chàng trai trẻ tuổi. 27 tuổi- một tuổi trẻ nhiều hoài bão đam
mê kia tưởng chừng như sẽ bay cao bay xa với những ước mơ, lập nghiệp ở thủ 68
đô hoa lệ, những thành phố rộng lớn nhưng anh lại chọn Sapa làm nơi lập
nghiệp cho riêng mình. Hoàn cảnh sống khắc nghiệt, công việc gian khổ, vất vả
là thử thách rất lớn nhưng anh thanh niên đã vượt qua hoàn cảnh ấy bằng ý chí,
nghị lực và những suy nghĩ rất đẹp. Đây là sự hi sinh thầm lặng, cống hiến cao
cả của anh với quê hương đất nước, dân tộc.
Qua lời kể của bản thân, anh thanh niên hiện lên với lí tưởng cao đẹp, hiện lên
với những nét riêng về phẩm chất của bản thân mình. Trước hết, anh là một
người rất yêu nghề, hang say tận tụy với công việc. Anh đã tự đề ra cho mình
nhiệm vụ công tác và đã vượt qua mọi khó khăn thử thách để đạt được kết quả
tốt nhất. Một chàng trai trẻ tự nguyện lên đây làm việc không phải vì sự bốc
đồng nhất thời mà là cả một nhận thức chín chắn, đúng đắn, sâu sắc nhất. Thân
trai tráng đứng trước cảnh nước nhà còn gặp nhiều khó khăn gian khổ thì làm
sao anh có thể ngồi yên hưởng thụ được. Từ đáy lòng anh từng tiếng gọi của
non sông đất nước cứ mãi vang lên từng hồi thôi thúc như hồi kèn xung trận.
Không ai bắt buộc anh phải lên nơi mây mù sương phủ như vậy để làm việc
nhưng anh vẫn chọn nơi đây là ngôi nhà thứ hai của mình. “Ai cũng chọn việc
nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành cho ai?”. Anh thanh niên như một viên kim cương
sáng giữa vùng đất sa mạc cằn cỗi. Anh tự hào với công việc của mình, giới
thiệu chi tiết từng loại máy, từng dụng cụ của mình cho ông họa sĩ và cô kĩ sư.
“Cái này là máy nhật quang kí, ánh nắng mặt trời xuyên qua cái kính này, đốt
các mảnh giấy này, cứ theo mức độ, hình dáng, vết cháy mà định nắng. Đây là
máy Vin, nhìn khoảng cách giữa các răng cưa mà đón gió. Cái máy này dưới
sâu kia là máy đo chấn động vỏ quả đất.” Phải yêu công việc lắm, gắn bó với
công việc lắm mới có thể thuộc được như vậy.
Anh thanh niên là người có hành động đẹp. Một mình sống trên đỉnh Yên Sơn,
không có ai đôn đốc, kiểm tra nhưng anh vẫn vượt qua hoàn cảnh làm việc một
cách nghiêm túc, tự giác với tinh thần trách nhiệm cao. Sống đơn độc nơi rừng 69
núi mà làm việc thì chắc chắn sẽ không phải chuyện dễ dàng. Biết bao nhiêu vất
vả, gian lao, rình rập, thiếu thốn vật chất lại phải làm việc trong điều kiện khắc
nghiệt nhưng với lòng hăng say trong công tác, người con trai của rừng núi Sapa
vẫn cố gắng vượt qua và hoàn thành nhiệm vụ. Qua lời tâm sự của anh với ông
họa sĩ, cô kĩ sư , ta càng hiểu hơn những gian khổ mà anh phải chịu: “Gian khổ
nhất là lần đi và báo về lúc một giờ sáng. Rét bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết ấy.”
Khuya rét, mưa tuyết,..có thể là lí do để anh trốn tránh trách nhiệm. Lúc một giờ
khuya lạnh lẽo ấy, liệu ai dậy đi kiểm tra xem anh có làm tốt công việc của
mình hay không? Nhưng với một người chăm chỉ như anh, anh vẫn tự giác làm
việc, những bản báo cáo vẫn đều đặn gửi về trạm. Dù thời tiết khắc nghiệt mùa
đông giá rét mà anh đều thức dậy thắp đèn đi ốp đúng giờ: “Cháu lấy những con
số, mỗi ngày báo về nhà bằng máy bộ đàm bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối,
lại một giờ sáng. Bản báo ấy trong ngành gọi là ốp”. Ngày nào cũng vậy, anh
làm việc một cách đều đặn, chính xác bốn lần trong ngày, âm thầm bền bỉ trong
nhiều năm trời. Hơn ai hết, anh hiểu rõ tầm quan trọng của việc mình làm. Một
cơn bão tràn vào sẽ cướp hết những gì đã và đang làm được từ mồ hôi, nước
mắt của nhân dân lao động. Công việc của anh thật chẳng kém gì nhiệm vụ của
các anh chiến sĩ biên phòng đang ngày đêm bảo vệ Tổ quốc. Nếu như thời xưa,
ông cha ta chiến đấu để giành độc lập cho đất nước, cho dân tộc mới được coi là
suy nghĩ cho đất nước thì giờ đây, những công việc hi sinh thầm lặng của anh
thanh niên là phẩm chất thể hiện lòng yêu nước. Anh mang tuổi trẻ, sức trẻ cùng
sự nhiệt huyết của mình đến vùng cao của tổ quốc. Như Bác Hồ đã từng nói:
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.” 70
Tuổi trẻ cùng với sự kiên trì, bền bỉ, anh thanh niên đã không ngại gian khó,
gian khổ để hoàn thành công việc tốt nhất, góp phần đem lại sự phát triển cho đất nước, xã hội.
Lật giở những trang sách tiếp theo, ta lại càng thêm thán phục về anh thanh niên:
người có phong cách sống cao đẹp. Tuy sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao
2600m nhưng căn nhà của anh luôn gọn gàng ngăn nắp. “Một căn nhà ba gian,
sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng
của anh thanh niên thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc
bàn học, một giá sách.” Ghé thăm ngôi nhà nơi đây, nếu không biết trước người
ở là một chàng trai thì có lẽ mọi người đều lầm tưởng đây là nơi ở của một cô
gái. Sống giữa núi cao, nhưng anh không hề bị bóng núi che khuất, con người
anh tuy bé nhỏ nhưng anh vẫn cao lớn lạ thường. Anh luôn có tinh thần thái độ
làm việc nghiêm túc, chính xác, khoa học. Anh vẫn luôn hoàn thành công việc
được giao một cách tốt nhất dù không có ai nhắc nhở, kiểm tra. Những công
việc anh đều làm đều đặn, thường xuyên, đúng giờ. Anh như một vận động viên
leo núi cố gắng vượt qua mọi chông gai để lên đỉnh núi cao nhất. Người vận
động viên kiên cường ấy đã làm việc trong tự nguyện, tự giác vượt khó để hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, gặt hái những thành quả tốt đẹp. Ở con
người này còn là cả một sự khao khát được vươn xa, bay xa đến những ước mơ
cao đẹp. Đúng như lời của tác giả Nguyễn Thành Long đã từng nói: “Trong cái
im lặng của Sapa, dưới những dinh thự cũ kĩ của Sapa, Sapa mà chỉ nghe tên
người ta đã nghĩ đến việc nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ
như vậy cho đất nước.”
Cùng nói về vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam với những cống hiến, hi sinh thầm
lặng, cao cả, trong dòng chảy của văn học Việt Nam, ta còn bắt gặp hình ảnh
những cô thanh niên xung kích- những vì sao vẫn luôn tỏa sáng lung linh, góp
thêm ánh sáng của đôi mắt trẻ, trái tim hồng để thắp sáng bầu trời dân tộc đang 71
bị bóng đêm bầu trời chiến tranh che phủ. Phương Định, Thao, Nho đều là
những thiếu nữ mười tám, hai mươi tuổi- tuổi đẹp nhất của đời người nhưng lại
chọn công việc hiểm nguy, gian khó, nguy hiểm đến tính mạng để làm. Cả anh
thanh niên và cả những cô gái trẻ tuổi kia đều hi sinh những cái riêng, nhỏ bé
của mình để cống hiến cho đất nước, dân tộc. Chúng ta phải thầm biết ơn họ-
những chiến binh thầm lặng đã đem đến cho nhân dân một cuộc sống yên bình
như hôm nay. Nhà thơ Tố Hữu đã từng viết:
“Nếu là con chim chiếc lá
Thì con chim phải biết hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình.”
Chúng ta cần phải sống như anh thanh niên, như các cô gái làm nhiệm vụ ở
tuyến đường Trường Sơn, sống có ích cho đời, sống một cuộc sống có ý nghĩa.
Với lối kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận,
đoạn trích “Lặng lẽ Sa Pa” đã khắc họa thành công hình ảnh anh thanh niên làm
công tác khí tượng ở một mình trên đỉnh núi cao với lí tưởng sống cao đẹp. Qua
đó, truyện khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những công
việc thầm lặng. “Tác phẩm như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy
nghĩ của con người lao động bình thường mà cao cả, những mẫu người của một
giai đoạn lịch sử có nhiều gian khổ và hi sinh nhưng cũng thật trong sáng đẹp đẽ.
Từ hình ảnh những con người ấy gợi lên cho ta những suy nghĩ về ý nghĩa của
cuộc sống của lao động tự giác, về con người và về nghệ thuật.”
Đọc xong tác phẩm, ta tự hỏi rằng: “Sapa có lặng lẽ không?”. Sapa lặng lẽ trong
cảnh vật mơ màng, thơ mộng nhưng đằng sau cái lặng lẽ đó là một bầu nhiệt
huyết, là sự say mê, hết mình và cống hiến. Qua câu chuyện về anh thanh niên,
về những mảnh đời lặng lẽ tưởng như thầm lặng, tác giả muốn nhắn nhủ với 72
chúng ta rằng: hãy sống một cuộc đời có ý nghĩa không chỉ vì bản thân mà còn
vì xã hội, đất nước:
“Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta
Mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay.”
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 18
Lặng lẽ Sa pa là một trong những truyện ngắn đặc sắc của Nguyễn Thành Long.
Tác phẩm được sáng tác sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai năm 1970. Toàn câu
truyện là một bài thơ, bài ca ca ngợi những con người mới, những con người
nhiệt tình lao động, những con người có lý tưởng sống cao đẹp, khao khát cống
hiến sức lực tuổi trẻ, hạnh phúc của cuộc đời mình cho công cuộc xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc. Tất cả những vẻ đẹp đó đã được tác giả thể hiện thành công qua
nhân vật anh thanh niên, một chàng trai trẻ không rõ tên tuổi nhưng tràn đầy
nhiệt tình yêu nước và say mê công việc
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được xây dựng xoay quanh một tình huống truyện
khá đơn giản mà tự nhiên. Đó chính là cuộc gặp gỡ tình cờ của mấy người
khách trên chuyến xe lên Sa Pa với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên
đỉnh Yên Sơn. Qua cuộc trò chuyện, tác giả khắc họa vẻ đẹp nhân vật anh thanh
niên. Đó là một chàng trai 27 tuổi, tầm vóc nhỏ bé, khuôn mặt tươi tắn, luôn
luôn rạng rỡ nụ cười, làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh núi
Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét.
Có lẽ với vẻ bề ngoài đó, anh cũng chỉ là một chàng trai bình thường như bao
nhiêu người khác nhưng điều đáng nói là ẩn bên trong cái con người tưởng
chừng như bình thường ấy ta bỗng nhận ra biết bao những phẩm chất tốt đẹp mà
không phải ai cũng có được. 73
Trước hết ở nhân vật anh thanh niên là một con người có lý tưởng sống cao đẹp,
khao khát cống hiến sức lực và tuổi trẻ của mình vào công cuộc xây dựng đất
nước. Anh ngày đêm lao động hăng say, bền bì, không ngại khó khăn, gian khổ.
Như bao thanh niên khác, anh từ bỏ chốn phồn hoa đô hội, từ bỏ gia đình để
một mình lên triền núi cao xa xôi ngày đêm làm công tác khí tượng, gắn cuộc
đời mình với gió mây đèo núi, không gian bao la bát ngát, lặng lẽ và heo hút nơi
núi đồi Sapa. Vì nhiệt tình yêu nước, nhiệt tình cống hiến nên anh sẵn sàng chấp
nhận làm việc trong một môi trường đầy khó khăn và gian khổ.
Nếu công việc của anh chỉ là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động
mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày” thì thiết nghĩ nó cũng không
mấy gì khó khăn. Nhưng công việc ấy được đặt trong một môi trường làm việc
rất nghiêm khắc trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m “bốn bề chỉ cây cỏ, mây mù lạnh
lẽo”, mà tuyệt nhiên không một bóng người. Trong hoàn cảnh sống và làm việc
đó, con người không chỉ đối mặt với cái lạnh, cái rét, gió bão mù mịt mà bên
cạnh đó còn đối mặt với sự cô đơn, buồn chán, cái này mới thật là đáng sợ.
Cho nên trong những ngày đầu lên nhận công tác, vì chưa quen nên chàng trai
dũng cảm và đầy nhiệt huyết ấy cũng thấy buồn vì “thiếu hơi người”. Anh thấy
mình như vì sao kia lẻ loi đơn độc giữa bầu trời cao rộng. Từ đó anh đã có một
suy nghĩ, hành động rất ngộ nghĩnh và đáng yêu để giải tỏa nỗi buồn, nỗi cô đơn
của mình bằng cách lấy khúc cây chắn ngang giữa đường, để cho chiếc xe
khách nào đó đi qua phải dừng lại, anh có dịp cùng bác tài xế khuân khúc cây ấy
đi. Trong những giây phút ngắn ngủi ấy anh được nhìn, được thấy, được trò
chuyện dù trong giây lát cùng với những hành khách trên xe.
Công việc của anh vô cùng nhọc nhằn, vất vả. Mỗi ngày phải “ốp” đến bốn lần.
Nhưng “gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng”. Nửa đêm đang
ngủ, “nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi”. Nhưng rồi phải vùng dậy, 74
chui ra khỏi chăn, xách ngọn đèn bão ra vườn giữa lúc “gió tuyết và bóng đêm
lặng im bên ngoài như chỉ chực chờ mình ra là ào ào xô tới…mà gió thì giống
như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả…”. Đến khi “xong việc trở vào
không tài nào ngủ được”.
Công việc gian khổ vất vả nhưng ngày cũng như đêm, dù mưa gió gầm thét dữ
dội, anh thanh niên vẫn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của mình. Sở dĩ như vậy
là vì anh ý thức được tầm quan trọng và ý nghĩa trong công việc của mình. Nếu
làm việc bê trễ hoặc báo cáo kết quả không chính xác có thể gây ra nhiều hậu
quả đáng tiếc không chỉ cho đồng đội anh mà còn ảnh hưởng tới nhiều người,
ảnh hưởng đến cả một vùng. Ngược lại nếu anh luôn luôn làm việc với tinh thần
trách nhiệm cao độ, tin tức của anh được báo về chính xác, kịp thời, nó sẽ đem
lại nhiều lợi ích lớn lao, phục vụ cho chiến đấu, cho sản xuất.
Nói sao hết những niềm vui mừng, hạnh phúc, sung sướng, tự hào về công việc
của anh . Chính từ niềm vui trong công việc, anh càng cảm thấy yêu đời, yêu
công việc của mình hơn bao giờ hết. Có thể nói cái chiến thắng của quân đội ta
mà có một phần không nhỏ là công lao của anh đã trở thành nguồn động lực
thôi thúc anh thanh niên chịu đựng gian khổ, sống đơn độc một mình bốn năm
trời nơi núi rừng Sa Pa lạnh lẽo mà không có người thăm viếng.
Cũng từ đây ta nhận thấy hiện lên ở anh thanh niên một con người mang trong
mình nhiều phẩm chất cao đẹp, có tinh thần trách nhiệm với công việc, sẵn sàng
chịu đựng gian khổ, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, khao khát cống hiến tài
năng sức lực của mình cho công cuộc xây dựng, bảo vệ đất nước.
Anh thanh niên con là người rất lạc quan yêu đời, có những suy nghĩ sâu sắc về
lẽ sống, công việc của bản thân mình. Sống thui thủi một mình trên triền núi cao
lạnh lẽo, heo hút nhưng không bao giờ anh cảm thấy cô đơn buồn chán. Bởi anh
luôn tâm niệm: “khi ta làm việc ta với công việc là đôi sao lại bảo một mình”. 75
Huống chi việc của anh lại gắn liền với các anh em đồng chi dưới kia. Công
việc ấy tuy gian khổ nhưng nếu cất nó đi thì anh sẽ buồn đến chết mất.
Như vậy đối với anh thanh niên công việc là niềm vui, là lẽ sống, là người bầu
bạn, anh luôn tìm thấy được niềm vui và hạnh phúc trong công việc của mình
nên không bao giờ anh cảm thấy buồn bã và cô đơn.
Không chỉ lấy công việc làm niềm vui, xua tan nỗi cô đơn, trống trải khi phải
sống một mình trên núi cao heo hút anh thanh niên còn nghĩ ra cách để làm cho
cuộc sống của mình trở nên tươi vui hơn, thi vị hơn. Anh trồng hoa, nuôi gà và
đọc sách. Anh lấy hoa làm bầu bạn, cùng trải lòng mình trên từng trang sách, trò
chuyện đối thoại với các nhà văn, ngày ngày cảm nhận vẻ đẹp chập chờn hư ảo
nên thơ của núi đèo Sa pa trong khói sương mờ ảo.
Cuộc đời riêng của anh thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một
chiếc bàn học, một cái giá sách,…với bộ bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê,
máy bộ đàm, tất cả đều sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp. Một đời sống vừa giản dị,
thanh bạch mà cũng tao nhã biết bao.
Ở anh thanh niên, ta còn thấy một con người khiêm tốn, có lối sống giản dị. Sau
khi nghe anh thanh niên kể về cuộc sống khó khăn gian khổ của mình ở Sa pa,
nhà hoạ sĩ già vô cùng khâm phục, xúc động trước những suy nghĩ, tình cảm và
cuộc sống âm thầm lặng lẽ cao đẹp của anh. Ông có ý định dùng ngòi bút của
mình để ghi lại bức chân dung về một con người cao đẹp như anh dù ông biết
rằng “bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác và
để hoàn thành sáng tác là một chặng đường dài”.
Nhưng anh thanh niên đã khiêm tốn từ chối và quyết định giới thiệu cho nhà
hoạ sĩ những người khác mà anh nghĩ là xứng đáng được vẽ hơn mình. Đó là
ông kĩ sư vườn rau tự tay mình làm thay công việc loài ong, thụ phấn cho hàng 76
vạn cây su hào để củ su hào nước ta ăn được to hơn, ngọt hơn trước. Đó là một
đồng chí nghiên cứu khoa học ngày đêm nỗ lực làm một bản đồ sét riêng cho
nước ta, suốt 11 năm trời không một ngày xa cơ quan, không đi đâu tìm vợ. Cái
cử chỉ đó cho thấy ở anh thanh niên một con người khiêm tốn, giản dị, anh
không bao giờ đề cao công việc của mình hơn người khác mặc dù công việc của
anh có ý nghĩa không nhỏ đối với đất nước, cuộc sống của nhân dân.
Anh lại là một người hết sức chân thành, cởi mở, hiếu khách. Mặc dù chỉ tình
cờ gặp gỡ ông hoạ sĩ và cô kĩ sư nhưng anh thanh niên đối xử với họ rất nồng
hậu, ấm áp tình người. Anh đã tặng cho cô kĩ sư một bó hoa thật to, thật đẹp.
Anh tặng cho ông hoạ sĩ một làn trứng gà để họ ăn dọc đường. Ngay cả với bác
lái xe, người mà anh chỉ trao đổi một vài lần nhưng khi nghe tin vợ bác bị ốm,
anh đã đào ngay một củ tam thất để tặng cho bác làm thuốc bổ dưỡng chữa bệnh
cho bác gái. Một làn trứng, một bó hoa, một củ tam thất tuy là những món quà
đơn sơ nhỏ bé nhưng ẩn chứa trong đó là tấm lòng hiếu khách, yêu mến chân
thành của anh thanh niên dành cho những người khách quý của mình
Tóm lại anh thanh niên là hình ảnh tượng trưng cho những con người mới,
những con người sống âm thầm lặng lẽ, lao động quên mình để đóng góp một
phần nhỏ bé vào công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đó là những con người
có lí tưởng sống, hoài bão cao đẹp, biết hi sinh những hạnh phúc riêng tư vì lẽ
sống lớn, tự nguyện sống xa gia đình, làm những công việc nặng nhọc nhất
nhưng có ích cho đời. Đó là những trí thức giàu lòng yêu nước, tràn đầy nhiệt
huyết tuổi trẻ, khao khát được lao động cống hiến, được góp sức mình vì đất nước nhân dân.
Cuộc sống cao đẹp của anh thanh niên đã làm cho cô kĩ sư trẻ đầy nhiệt huyết
có những suy nghĩ đúng đắn về hướng đi sắp tới của cuộc đời mình. Rồi đây cô
cũng sẽ như anh, để lại sau lưng những gì tốt đẹp nhất để dấn thân vào những 77
vùng đất xa xôi của Tổ quốc để cống hiến tài năng, sức trẻ của mình trong công
cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Có thể nói không chỉ anh thanh niên mà tất cả những con người có lối sống cao
đẹp trong cuộc đời này sẽ có một sức ảnh hưởng mạnh mẽ, sẽ khơi gợi trong ta
những tư tưởng tình cảm tốt đẹp, sẽ tiếp thêm niềm tin sức mạnh giúp ta vượt
qua khó khăn gian khổ để thực hiện ước mơ, hoài bão của cuộc đời mình, để
sống một cuộc đời thật có ý nghĩa cho mình và cho người khác.
Đối với ông họa sĩ, cuộc sống của anh thanh niên rất đẹp, rất nên thơ, rất đáng
để cho mỗi người chúng ta khâm phục. Chính cuộc sống nên thơ tuyệt đẹp, đầy
tình thương và trách nhiệm đó là nguồn cảm hứng bất tận của nghệ thuật để từ
đó người nghệ sĩ cho ra đời những tác phẩm có giá trị. Ông muốn ghi lại bức
chân dung của chàng trai giàu nghị lực, tình thương, trách nhiệm ấy để.
Hình ảnh đó không chỉ là tấm gương sáng tiêu biểu cho một thời kì đầy đau
thương nhưng vô cùng anh dũng của dân tộc mà đó là con người của mọi thời
đại, những con người làm việc quên mình mà không đòi hỏi đáp đền, không cần
một ai biết đến, những con người bình thường trong cuộc sống này. Nếu chịu
khó nhìn kĩ ta sẽ nhận ra nét đẹp của những viên ngọc sáng ngời ẩn chưa trong
tâm hồn họ. Những con người đó chính là chất thơ của cuộc sống làm cho cuộc
sống này đẹp đẽ hơn, lung linh hơn.
Lặng lẽ Sa Pa là lời nhắn nhủ chân thành, tha thiết đối với con người trong thời
đại đó và cả hôm nay và đặc biệt là thế hệ trẻ hãy sống những tháng ngày đẹp
nhất, làm những công việc bình thường nhất nhưng có ích cho đời. Hãy sống
chân thành, đầy tình thương và trách nhiệm đối với bản thân, gia đình xã hội để
mình là một thanh âm trong trẻo trong bản đàn của sự sống đa thanh sắc, muôn màu muôn vẻ. 78
Phân tích nhân vật anh thanh niên - Mẫu 19
Nhắc tới nhà văn Nguyễn Thành Long là chúng ta nhắc tới một cây bút chuyên
viết truyện ngắn và kí tiêu biểu, đáng chú ý của nền văn học hiện đại Việt Nam
trong những năm 60-70 của thế kỉ XX. Với một phong cách viết truyện nhẹ
nhàng, mang vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng, Nguyễn Thành Long đã để lại cho đời
những tác phẩm có sức sống lâu bền ngân nga, vang vọng với thời gian năm
tháng. Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" là một minh chứng tiêu biểu cho phong
cách nghệ thuật ấy. Truyện đã phác họa thành công hình ảnh con người lao
động bình dị vô danh, đang ra sức cống hiến làm giàu đẹp cho quê hương, đất
nước. Trong đó, hình tượng nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng
thủy văn kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m là một nhân vật
có tính chất đại diện cho vẻ đẹp toàn diện của con người mới trong những năm
đầu xây dựng cuộc sống mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc Việt Nam.
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi thực tế lên Lào Cai vào
mùa hè năm 1970 của Nguyễn Thành Long. Qua câu chuyện, nhà văn muốn
khẳng định và ngợi ca vẻ đẹp và ý nghĩa của những công việc lao động mà
những con người đang cống hiến một cách thầm lặng.
Nhân vật anh thanh niên là nhân vật chính trong truyện. Tuy nhiên, anh lại
không xuất hiện một cách trực tiếp ngay ở mở đầu truyện mà lại xuất hiện qua
lời giới thiệu của bác lái xe với ông họa sĩ và cô gái kĩ sư trẻ khi họ nghỉ ngơi
bên dọc đường. Điều đó cho thấy cách dẫn truyện rất khéo léo của NTT, đồng
thời nhân vật hiện lên cũng rất tự nhiên, chân thực, khách quan qua cái nhìn và
đánh giá của nhân vật khác. Cuộc gặp gỡ tình cờ giữa anh thanh niên và ông
họa sĩ, cô kĩ sư tuy rất ngắn ngủi nhưng người đọc cũng đủ cảm nhận thật sâu
sắc hoàn cảnh sống, làm việc và những phẩm chất tốt đẹp, cũng như những
cống hiến thầm lặng của anh thanh niên đối với quê hương, đất nước. Đúng như 79
nhà văn đã nói về tác phẩm của mình: “Nghĩ cho cùng Lặng Lẽ Sa Pa là một
chân dung…”. Đó là chân dung đẹp đẽ - gương mặt tinh thần có sức tỏa sáng
của người thanh niên hai mươi bảy tuổi, làm công tác khí tượng trên đỉnh núi
Yên Sơn cao 2.600 mét giữa rừng núi Sa Pa.
Dưới cái nhìn của bác lái xe, anh thanh niên được gọi bằng một cái tên vô cùng
đặc biệt “người cô độc nhất thế gian”. Cách gọi ấy quả thực rất đúng với hoàn
cảnh sống của anh khi mà quanh năm suốt tháng, bốn bề anh chỉ biết làm bạn
với cỏ cây, mây núi Sa Pa. Buồn tẻ tới mức anh phải hạ cây chắn ô tô lại để
được trông thấy và nghe thấy tiếng người nói vì “thèm người quá”.Công việc
của anh là: “Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mấy, đo chấn động mặt đất, dự vào
việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Công
việc này đỏi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và phải có tinh thần trách nhiệm cao. Nửa
đêm, đúng giờ “ốp” thì dù mưa tuyết hay lạnh giá thế nào thì vẫn phải trở dậy ra
ngoài trời làm công việc đã qui định. Đặc biệt là khi thời tiết khắc nghiệt trên
cao, khi làm việc xong thì trở về không tài nào ngủ được nữa. Nhưng có lẽ, cái
gian khổ nhất với chàng trai trẻ này là sự cô đơn, quanh năm suốt tháng không
có một bóng người qua lại. Hoàn cảnh sống và công việc của anh thanh niên
thật đặc biệt. Nhưng tất cả những khó khăn, gian khổ ấy anh đều vượt qua để
vươn tới một cuộc sống tốt đẹp hơn bằng việc cống hiến cho đời.
Mặc dù sống trong hoàn cảnh cô đơn, hằng ngày chỉ đối diện với mình, không
có một bóng người bầu bạn nhưng anh không hề cảm thấy buồn tẻ, chán nản khi
nào. Bởi anh tâm niệm: “Khi ta làm việc, ta với công việc đôi, sao gọi là một
mình được. Huống chi công việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí
dưới kia, công việc của cháu gian khổ thế đáy, chứ cất nó đi cháu buồn chết
mất”. Anh coi công việc chính là người bạn đồng hành với mình trong cuộc
sống.Thậm chí anh hiểu sự cống hiến của mình và nó sợ dây để gắn kết anh với
mọi người xung quanh anh. Đối với anh, hạnh phúc là khi được cống hiến, tận 80
tụy với công việc. Khi biết một lần tình cờ phát hiện ra một đám mây khô mà
không quân ta hạ được bao nhiêu là phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng, anh thấy
mình “thật hạnh phúc”. Hạnh phúc đối với anh thật ý nghĩa biết bao khi anh
cảm thấy mình đã góp phần vào thắng lợi của đất nước trong kháng chiến chống
Mĩ. Có lẽ, chính những suy nghĩ với thái độ sống tích cực ấy đã khiến anh vượt
qua khó khăn trong hoàn cảnh sống và công việc của mình mà hướng tới cuộc
sống đẹp và ý nghĩa hơn.
Trong công việc và trong cuộc sống anh luôn nghiêm túc, có tính kỉ luật cao,
luôn sống gọn gàng, ngăn nắp, đúng giờ giấc. Ngày nào cũng thế, nửa đêm đúng
giờ “ốp”, dù mưa tuyết lạnh giá thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc.
Anh làm việc đều đặn, chính xác đủ bốn lần trong ngày vào lúc bốn giờ, mười
một giờ, bảy giờ tối và một giờ sáng. Chàng thanh niên trẻ tuổi luôn biết cách
tìm cho mình một niềm vui riêng nơi vắng vẻ cô đơn: lấy sách để “trò chuyện”
và trau dồi kiến thức. Có lẽ chính vì lòng yêu nghề, yêu cuộc sống hòa cùng với
tinh thần cần cù, chăm chỉ, anh đã rất thạo nghề, giỏi nghề “Ban đêm không
nhìn máy, cháu nhìn gió lay lá hay nhìn trời, thấy sao nào khuất, sao nào sáng
có thể nói được mây, tính được gió… Anh biết cống hiến cho công việc chung
nhưng cũng không quên làm đẹp cho cuộc sống riêng của mình. Nơi anh ở có
một vườn hoa rực rỡ đủ màu, anh nuôi cả đàn gà và trồng cả những luống rau để
phục vụ tự cung tự cấp cho cuộc sống của mình. Khi mời ông họa sĩ và cô kĩ sư
nông nghiệp lên nhà chơi, xong anh chạy về trước không phải là anh “chưa kịp
quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn” như ông họa sĩ nghĩ mà anh chạy về
trước để cắt hoa, pha trà đón khách. Điều đó cho thấy anh thực sự là con người
sống rất tình cảm, chu đáo, cẩn thận.
Tuy phải sống một mình nơi hoang vu, lạnh lẽo nhưng anh rất quan tâm đến
chuyện dưới xuôi. Trong mối quan hệ với mọi người xung quanh, anh cũng rất
tình cảm và chu đáo. Anh đón tiếp mọi người nồng hậu: anh tặng củ tam thất 81
cho vợ bác lái xe bị ốm, tặng hoa và tặng trứng cho cô kĩ sư nông nghiệp và ông
họa sĩ già. Và khi chia tay thì anh cảm thấy thật lưu luyến và không quên hẹn
gặp lại mọi người… Điều đó cho thấy anh là người có tính cách cởi mở chân
thành và thực sự rất hiếu khách.
Không dừng lại ở đó, anh thanh niên còn hiện lên là một người khiêm tốn và
thành thực. Anh luôn cảm thấy công việc và sự cống hiến của mình thật nhỏ bé.
Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh muốn từ chối nhưng “để khỏi vô lễ,
người con trai vẫn ngồi yên cho ông vẽ”. Anh thao thao giời thiệu nhiệt tình với
ông những người khác mà anh cho rằng đáng cảm phục hơn anh, đáng vẽ hơn
anh (ông kĩ sư vườn rau, anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét).
Tóm lại, chỉ bằng một vài chi tiết và chỉ xuất hiện trong một khoảnh khắc rất
ngắn của truyện, tác giả đã phác họa thành công chân dung nhân vật chính với
những nét đẹp lí tưởng, hoàn cảnh sống, cách làm việc cùng những phẩm chất
cao đẹp. Anh là hình ảnh tiêu biểu đại diện cho những con người ở Sa Pa, là
chân dung người lao động trong thời đại mới, thời đại xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Viết đoạn văn phân tích nhân vật Anh thanh niên
Nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành
Long là đại diện cho những người trẻ đang cống hiến hết mình cho Tổ quốc.
Anh thanh niên sống một mình trên đỉnh núi cao có thời tiết khắc nghiệt, với
công việc hàng ngày là "đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt
đất". Anh luôn luôn báo cáo, hoàn thành nhiệm vụ đúng giờ. Cho dù có là một
giờ đêm, anh vẫn thức dậy, ra ngoài trời, đối mặt với gió rét để lấy số liệu. Tuy
vất vả nhưng anh luôn tâm niệm "Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất
nó đi, cháu buồn đến chết mất". Từ đó, ta thấy được tình yêu nghề cùng ý thức 82
trách nhiệm rất cao của chàng trai trẻ này. Tuy ở một mình nhưng anh vẫn giữ
gìn cuộc sống sinh hoạt ngăn nắp, gọn gàng. Anh sống trong một căn nhà ba
gian sạch sẽ với một chiếc bàn học, một giá sách, một ít đồ phục vụ cho công
việc như sổ sách, biểu đồ thống kê, máy bộ đàm. Ngoài ra, anh còn có thú vui
trồng hoa, nuôi gà, uống nước chè và đọc sách để giúp cho bản thân bớt cảm
thấy cô đơn hơn. Khi có người từ dưới xuôi lên thăm, anh thanh niên cực kì vui
mừng, đón tiếp nhiệt tình. Anh tặng cô kĩ sư cả một bó hoa to, tặng bác họa sĩ cả
một làn đầy trứng để mọi người ăn trưa, đào củ tam thất để bác lái xe mang về
cho người vợ vừa ốm dậy. Từ đó, ta thấy được tấm lòng chân thành, nhiệt tình
và quan tâm mọi người của chàng trai trẻ này. Không những thế, anh còn là
người cực kì khiêm tốn khi nghĩ rằng mình không đáng để được vẽ, giới thiệu
cho bác họa sĩ "những người khác đáng cho bác vẽ hơn". Từ những nét đẹp
trong tính cách, lối sống, người đọc có thể nhận thấy anh thanh niên trong
truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" tuy chỉ là một người lao động bình thường nhưng
lại có phẩm chất cao quý, đáng học hỏi. Bằng lối kể chuyện tự nhiên, lời đối
thoại với ngôn ngữ giản dị, Nguyễn Thành Long đã vẽ cho ta bức chân dung
thật đẹp về con người lao động thời kì xây dựng và phát triển đất nước. 83