Giải Vật lí 10 Bài 11: Một số lực trong thực tiễn Bài 1
Xét hai hệ như hình 11P.1, hãy vẽ sơ đồ lực tác dụng lên vật m1, m2 trong trường hợp a và vật
m trong trường hợp b; gọi tên các lực này. Gợi ý đáp án
- Các lực tác dụng lên vật m1: trọng lực
, lực căng dây , phản lực , lực ma sát −
(do vật m1 có khối lượng lớn hơn m2 nên vật m1 sẽ trượt xuống)
- Các lực tác dụng lên vật m2: trọng lực , lực căng dây .
- Các lực tác dụng lên vật m: trọng lực
, lực căng dây , phản lực .
Bài 2 trang 73 SGK Vật lý 10 CTST
Vào năm 231 trước Công nguyên, nhà vua Hy Lạp cổ đại Hieron (Hai – ơ – rôn) nghi ngờ
những thợ kim hoàn trộn lẫn những kim loại khác ngoài vàng khi đúc vương miện cho ông.
Archimedes đã tiến hành thí nghiệm như Hình 11P.2 để giải đáp thắc mắc của nhà vua. Dựa
vào các kiến thức đã học hãy giải thích cách tiến hành trên. Biết rằng người thợ này đã dùng
bạc thay thế cho một phần vàng và bạc có khối lượng riêng nhỏ hơn vàng. Gợi ý đáp án
Như Hình 11P.2, Archimedes đã tiến hành 2 phép đo.
Phép đo thứ nhất là đo trọng lượng của vương miện và khối vàng, kết quả đo cho thấy trọng
lượng của hai vật là như nhau.
Phép đo thứ hai, Archimedes nhúng chìm cả hai vật vào trong chất lỏng, ta thấy cán cân bị lệch
về phía khối vàng. Nếu như hai vật được làm từ cùng một vật liệu, trọng lượng như nhau thì
thể tích vật nhúng chìm sẽ bằng nhau và chịu lực đẩy Archimedes như nhau. Nhưng, ta thấy
vương miện nổi cao hơn khối vàng nên vương miện đang chịu lực đẩy Archimedes lớn hơn,
nên thể tích của vương miện lớn hơn thể tích của khối vàng. Do đó, khối lượng riêng của
vương miện nhỏ hơn khối lượng riêng của khối vàng.
Như vậy, người thợ kim hoàn trộn lẫn bạc vào trong vương miện.
Bài 3 trang 73 SGK Vật lý 10 CTST
Tác dụng lực đẩy theo phương ngang rất khó để làm khối nặng di chuyển trượt trên mặt sàn.
Thay vì vậy, ta thường đặt vật tựa lên các con lăn như Hình 11P.3 và đẩy với cùng lực đó thì
vật chuyển động dễ dàng. Giải thích tại sao. Gợi ý đáp án
Lực ma sát trượt đã bị triệt tiêu, thay vào đó là lực ma sát lăn. Độ lớn lực ma sát lăn nhỏ hơn
nhiều so với lực ma sát trượt nên vật dễ dàng chuyển động.