Ví dụ cặp phạm trù chung riêng - Triết học Mác - Lênin | Đại học Tôn Đức Thắng

Giải thích: ta có sự vật A và sự vật B là những sự vật hiện tượng nhất định được gọi là cái riêng, những thuộc tính mà cả A và B đều có được gọi là cái chung, còn những thuộc tính đặc diểm mà chỉ mỗi A có hoặc B có thì gọi là cái đơn nhất. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

1) Phạm trù chung riêng cái đơn nhất
Giải thích: ta có sự vật A và sự vật B là những sự vật hiện tượng nhất định được
gọi là cái riêng, những thuộc tính mà cả A và B đều có được gọi là cái chung, còn
những thuộc tính đặc diểm mà chỉ mỗi A có hoặc B có thì gọi là cái đơn nhất.
- Còn cái riêng, hoặc hoàn toàn không có , hoặc tồn tại phụ thuộc vào cái
chung; là cái thứ yếu, tạm thời, do cái chung sinh ra.
- Vd:
Cái riêng
Cái
riêng
Cái đ nơ
nhấất
Cái
chung
Cái
đ nơ
nhấất
- Giải thích là mỗi con người là một cái riêng nhưng mỗi con người không thể
nào tồn tại bên ngoài môi liên hệ với xã hội và tự nhiên và mỗi cá nhân đều
bị ảnh hưởng bởi bệnh dịch và chiến tranh.
- Cái riêng là cái toàn bộ phong phú , cái chung chỉ là bộ phận sâu sắc
- Vd:
Phản ánh sâu sắc bản chất sinh viên
- Cái đ n nhấất và cái chung không đ n gi n tôồn t i trong cái riêng, mà gắấn bó h u ơ ơ
c v i nhau và trong nh ng điêồu ki n xác đ nh chuy n hóa vào nhau.ơ
- Vd:
Cái riêng: xinh
đ p, tnh tnh
Cái chung:đêồu
có tri th c,
còn tr
- Giải thích : quá trình phát triển của sinh vật nó sẽ xuất hiện một số biến dị ở
một số cái cá thể riêng biệt là cái đơn nhất nhưng khi gặp điều kiện ngoại
cảnh thích hợp thì cái đơn nhất này nó sẽ được bảo tồn và duy trì cho nhiều
cá thể đời sau và nó trở thành cái chung, ngược lại những đặc tính chung
không phù hợp sẽ mất dần đi và trở thành cái đơn nhất.
2) Nguyên nhân và kết quả
-Th 3 : m t s v t, hi n t ng có th do nhiêồu nguyên nhấn sinh ra và quyêất đ nh, nên ượ
khi nghiên c u s v t, hi n t ng đó không v i kêất lu n vêồ nguyên nhấn nào đã sinh ra ượ
VD:
Cái chung
không phù
h p s tr
thành cái
đ n nhấấtơ
Cái đ n nhấất phùơ
h p đ c b o tôồn ượ
tr thành cái
chung
Thứ nhất, nếu bất kỳ sự vật, hiện tượng nào cũng có nguyên nhân và do nguyên
nhân quyết định => thì để nhận thức được sự vật, hiện tượng ấy nhất thiết phải tìm
ra nguyên
nhân xuất hiện;
+ muốn loại bỏ một sự vật, hiện tượng nào đó không cần thiết => thì phải loại
bỏ nguyên nhân sinh ra nó
VD:
KẾẾT QU
NGUYẾN NHÂN
- Giải thích: một đứa trẻ hư do cha me nuông chiều nuông chiều chính là
nguyên nhân nên muốn đứa trẻ ko hư hỏng thì cha mẹ không nên nuông
chiều con mình
3) Phạm trù tất nhiên ngẫu nhiên
Vd: ta có đủ nước , phân bón hạt giống tốt thì sẽ trồng được cây tốt đó là tất
nhiên còn nhưng khi gặp lũ lụt thì cây không sinh trưởng đc đó là điều ngẫu
nhiên
-Tấất nhiên và ngấẫu nhiên đêồu tôồn t i khách quan
+ Tấất nhiên và ngấẫu nhiên đêồu có vai trò nhấất đ nh trong quá trình phát tri n c a s v t,
hi n t ng ượ
Vd:
- Giải thích: ví dụ cây cam đang phát triển tốt cho ra quả cam đó là điều tất
nhiên nhưng những cái ngẫu nhiên xuất hiện làm cho cây ra quả nhanh hay
chậm, nếu ngẫu nhiên có một cơn mưa làm cho cây cam có thêm nước sinh
trưởng tốt hơn nhanh hơn cho quả nhanh hơn, và nếu ngẫu nhiên có chim
chóc phá thì cây cam sẽ phát triển chậm hơn và có khi sẽ không ra trái
Tất nhiên có vai trò quyết định và ngẫu nhiên sẽ có ảnh hưởng diễn ra
nhanh hay chậm .
Ngấẫu
nhiên
Ngấẫu
nhiên
Tấất nhiên
| 1/6

Preview text:

1) Phạm trù chung riêng cái đơn nhất Cái riêng Cái riêng Cái Cái đ n ơ Cái chung nhấất đ n ơ nhấất
Giải thích: ta có sự vật A và sự vật B là những sự vật hiện tượng nhất định được
gọi là cái riêng, những thuộc tính mà cả A và B đều có được gọi là cái chung, còn
những thuộc tính đặc diểm mà chỉ mỗi A có hoặc B có thì gọi là cái đơn nhất.
- Còn cái riêng, hoặc hoàn toàn không có , hoặc tồn tại phụ thuộc vào cái
chung; là cái thứ yếu, tạm thời, do cái chung sinh ra. - Vd:
- Giải thích là mỗi con người là một cái riêng nhưng mỗi con người không thể
nào tồn tại bên ngoài môi liên hệ với xã hội và tự nhiên và mỗi cá nhân đều
bị ảnh hưởng bởi bệnh dịch và chiến tranh.
- Cái riêng là cái toàn bộ phong phú , cái chung chỉ là bộ phận sâu sắc - Vd: Cái riêng: xinh đẹ p, tnh tnh Cái chung:đêồu có tri th c, ứ
Phản ánh sâu sắc bản chất sinh viên còn trẻ - Cái đ n nhấất và cá ơ i chung không đ n gi ơ n t ả ôồn t i tr
ạ ong cái riêng, mà gắấn bó h u ữ c v ơ i nhau và tr ớ ong nh ng điêồu ki ữ n xác đ ệ nh chuy ị n hóa vào nhau. ể - Vd: Cái chung không phù hợp s tr ữ ở thành cái đ n nhấất ơ Cái đ n nhấất phù ơ hợp đ c b ượ o tôồn ả tr thành cái ở chung
- Giải thích : quá trình phát triển của sinh vật nó sẽ xuất hiện một số biến dị ở
một số cái cá thể riêng biệt là cái đơn nhất nhưng khi gặp điều kiện ngoại
cảnh thích hợp thì cái đơn nhất này nó sẽ được bảo tồn và duy trì cho nhiều
cá thể đời sau và nó trở thành cái chung, ngược lại những đặc tính chung
không phù hợp sẽ mất dần đi và trở thành cái đơn nhất.
2) Nguyên nhân và kết quả -Th 3 : m ứ t s ộ v ự t, hi ậ n t ệ ng có th ượ do nhiêồu nguy ể
ên nhấn sinh ra và quyêất đ nh, nên ị khi nghiên c u s ứ v ự t, hi ậ n t ệ ng đó không v ượ i k ộ êất lu n vêồ nguy ậ ên nhấn nào đã sinh ra nó VD: KẾẾT QUẢ NGUYẾN NHÂN
Thứ nhất, nếu bất kỳ sự vật, hiện tượng nào cũng có nguyên nhân và do nguyên
nhân quyết định => thì để nhận thức được sự vật, hiện tượng ấy nhất thiết phải tìm ra nguyên nhân xuất hiện;
+ muốn loại bỏ một sự vật, hiện tượng nào đó không cần thiết => thì phải loại bỏ nguyên nhân sinh ra nó VD:
- Giải thích: một đứa trẻ hư do cha me nuông chiều nuông chiều chính là
nguyên nhân nên muốn đứa trẻ ko hư hỏng thì cha mẹ không nên nuông chiều con mình
3) Phạm trù tất nhiên ngẫu nhiên
Vd: ta có đủ nước , phân bón hạt giống tốt thì sẽ trồng được cây tốt đó là tất
nhiên còn nhưng khi gặp lũ lụt thì cây không sinh trưởng đc đó là điều ngẫu nhiên
-Tấất nhiên và ngấẫu nhiên đêồu tôồn t i khách quan ạ
+ Tấất nhiên và ngấẫu nhiên đêồu có vai trò nhấất đ nh trong ị quá trình phát tri n c ể a s ủ v ự t, ậ hi n t ệ ng ượ Vd: Ngấẫu nhiên Tấất nhiên Ngấẫu nhiên
- Giải thích: ví dụ cây cam đang phát triển tốt cho ra quả cam đó là điều tất
nhiên nhưng những cái ngẫu nhiên xuất hiện làm cho cây ra quả nhanh hay
chậm, nếu ngẫu nhiên có một cơn mưa làm cho cây cam có thêm nước sinh
trưởng tốt hơn nhanh hơn cho quả nhanh hơn, và nếu ngẫu nhiên có chim
chóc phá thì cây cam sẽ phát triển chậm hơn và có khi sẽ không ra trái
 Tất nhiên có vai trò quyết định và ngẫu nhiên sẽ có ảnh hưởng diễn ra nhanh hay chậm .