Ví dụ về mối liên hệ phổ biến? Nguyên lý có tính đa dạng, phong phú tại sao?

Ví dụ về mối liên hệ phổ biến? Nguyên lý có tính
đa dạng, phong phú tại sao?
1. Mối liên hệ phổ biến là gì?
Liên hệ được hiểu là quan hệ giữa hai đối tượng nếu một trong số chúng có
sự thay đổi nhất định thì sẽ làm đối tượng kia cũng có sự biến đổi. Ngược lại
với liên hệ là sự cô lập, tách rời là một trạng thái của các đối tượng, khi sự
thay đổi của đối tượng này không làm ảnh hưởng gì đến các đối tượng khác.
Ví dụ về liên hệ như công cụ lao động liên hệ trực tiếp với đối tượng lao động:
Những thay đổi của công cụ lao động luôn gây ra những thay đổi xác định
trong đối tượng lao động mà các công cụ đó tác động lên. Và sự biến đổi của
đối tượng lao động cũng sẽ gây ra những biến đổi ở các công cụ lao động.
Mọt ví dụ điển hình như ở thời kỳ nguyên thủy, con người chỉ có thể săn bắt,
hái lượm nhưng đến khi công cụ lao động như cày, cuốc xuất hiện đã tác
động mạnh mẽ làm thay đổi đối tượng lao động là đất đai. Từ đó con người
bắt đầu hoạt động trồng trọt để tạo ra sản phẩm nông nghiệp phục vụ đời
sống của mình. Khi đối tượng lao động bị biến đổi như đất đai khô cằn thì
công cụ lao động cũng thay đổi phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh như sự
xuất hiện của máy cày, máy xới để phục vụ nông nghiệp.
Còn mối liên hệ là một loại phạm trù của triết học dùng để chỉ mối ràng buộc
tương hỗ, quy định và ảnh hưởng lẫn nhau giữa các yếu tố, bộ phận trong
một đối tượng hoặc giữa các đối tượng với nhau. Khái niệm về mối liên hệ
phổ biến (Tên tiếng anh là Common Connections) dùng để chỉ tính phổ biến
của các mối liên hệ, chỉ những mối liên hệ tồn tại ở nhiều sự vật, hiện tượng
của thế giới hay nói cách khác mối liên hệ phổ biến được dùng với hai nghĩa
cơ bản đó là dùng để chỉ tính phổ biến của các mối liên hệ, dùng để chỉ sự
khái quát những mối liên hệ có tính chất phổ biến nhất.
Giữa các sự vật, hiện tượng của thế giới vừa tồn tại những mối liên hệ đặc
thù, vừa tồn tại những mối liên hệ phổ biến ở phạm vi nhất định. Đồng thời
cũng tồn tại những mối liên hệ phổ biến nhất, trong đó những mối liên hệ đặc
thù là sự thể hiện những mối liên hệ phổ biến trong những điều kiện nhất định.
Toàn bộ những mối liên hệ đặc thù và phổ biến đó tạo nên tính thống nhất
trong tính đa dạng và ngược lại, tính đa dạng trong tính thống nhất của các
mối liên hệ trong thế giới tự nhiên, xã hội và tư duy
2. Những đặc trưng cơ bản của mối liên hệ phổ biến
- Thứ nhất phải kể đến là tính phổ biến. Tính phổ biến của các mối liên hệ thể
hiện ở chỗ dù ở bất kỳ đâu, trong tự nhiên, xã hội và tư duy đều có vô vàn
các mối liên hệ đa dạng, chúng giữ vai trò, vị trí khác nhau trong sự vận động,
chuyển hóa của các sự vật, hiện tượng. Mối liên hệ qua lại, quy định, chuyển
hóa lẫn nhau không những diễn ra ở mọi sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội,
tư duy mà còn diễn ra ở giữa các mặt, các yếu tố, các quá trình của mọi sự vật, hiện tượng
- Thứ hai là tính đa dạng, phong phú. Mỗi sự vật, hiện tượng, quá trình khác
nhau thì mối liên hệ cũng khác nhau. Một sự vật hiện tượng có nhiều mối liên
hệ khác nhau (bên trong - bên ngoài, chủ yếu - thứ yếu, cơ bản - không cơ
bản,.. ), chúng giữ vị trí, vai trò khác nhau đối với sự tồn tại và phát triển của
sự vật, hiện tượng đó. Một mối liên hệ trong những điều kiện hoàn cảnh khác
nhau thì tính chất, vai trò cũng sẽ khác nhau. Nguyên lý về mối liên hệ phổ
biến khái quát được toàn cảnh thế giới trong những mối liên hệ chằng chịt
giữa các sự vật, hiện tượng của nó. Tính vô hạn của thế giới khách quan;
tính có hạn của sự vật, hiện tượng trong thế giới đó chỉ có thể giải thích được
trong mối liên hệ phổ biến, được quy định bằng nhiều mối liên hệ có hình thức, vai trò khác nhau.
+ Ví dụ như mỗi người khác nhau sẽ có mối liên hệ với cha mẹ, anh em, bạn
bè khác nhau. Hay cũng là mối liên hệ giữa cha mẹ với con cái nhưng trong
mỗi giai đoạn lại khác nhau, có tính chất và biểu hiện khác nhau
+ Ví dụ như các loại cá, chim, thú đều có quan hệ với nước nhưng mối quan
hệ giữa cá với nước khác hoàn toàn mối quan hệ của nước với chim, thú. Cá
không thể sống thiếu nước nhưng các loài chim, thú khác không sống trong
nước thường xuyên được.
- Thứ ba là tính khách quan: Các mối liên hệ tác động, suy cho đến cùng đều
là sự phản ánh mối liên hệ và sự quy định lẫn nhau giữa các sự vật, hiện
tượng của thế giới khách quan. Liên hệ là tất yếu, là khách quan, vốn có của
sự vật, hiện tượng. Phép biện chứng duy vật đã khẳng định tính khách quan
của các mối liên hệ, tác động qua lại trong thế giới. Giữa các sự vật, hiện
tượng với nhau, giữa các sự vật hiện tượng này với các sự vật hiện tượng
khác. Chúng tác động qua lại, chuyển hóa và phụ thuộc lẫn nhau. Đây là cái
vốn có của bản thân sự vật, tồn tại độc lập và không phụ thuộc vào ý muốn
chủ quan hay nhận thức của con người. Sở dĩ mối liên hệ có tính khách quan
là do thế giới vật chất có tính khách quan. Con người chỉ có thể nhận thức và
vận dụng các mối liên hệ vật chất trong hoạt động thực tiễn của mình.
3. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
Thế giới được tạo thành từ vô số những sự vật, những hiện tượng, những
quá trình khác nhau. Trong lịch sử triết học những người theo quan điểm siêu
hình thì cho rằng các sự vật, hiện tượng tồn tại cô lập, tách rời nhau. Với
quan điểm siêu hình giữa các sự vật, hiện tượng không có mối liên hệ và ràng buộc quy định nhau.
Khái quát những thành tựu của khoa học tự nhiên hiện đại, phép biện chứng
duy vật thừa nhận mối liên hệ phổ biến của các sự vật hiện tượng trong thế
giới. Theo phép biện chứng duy vật, nguyên lý mối liên hệ phổ biến là sự khái
quát các mối liên hệ, tác động, ràng buộc, quy định, xâm nhập, chuyển hóa
lẫn nhau của các sự vật, hiện tượng và các quá trình trong thế giới. Theo
cách tiếp cận đó, phép biện chứng duy vật chỉ ra rằng: Mọi sự vật, hiện tượng
trong thế giới đều tồn tại trong mối liên hệ phổ biến cùng ràng buộc, chi phối
lẫn nhau, vận động và biến đổi không ngừng. Trong thế giới không có sự vật,
hiện tượng tồn tại cô lập, biệt lập nhau. Phép biện chứng duy vật khẳng định
cơ sở của mối liên hệ phổ biến giữa các sự vật, hiện tượng là tính thống nhất
vật chất của thế giới. Các sự vật, hiện tượng trong thế giới dù có đa dạng và
rất khác nhau thì cũng chỉ là những dạng tồn tại cụ thể của một thế giới duy
nhất là vật chất. Ý thức của con người không phải là vật chất nhưng không
thể tồn tại biệt lập với vật chất bởi vì ý thức cũng chỉ là thuộc tính của một
dạng vật chất sống có tổ chức cao là bộ óc người. Hơn thế nữa, nội dung của
ý thức cũng chỉ là kết quả phản ánh của các quá trình vật chất.
4. Một số ví dụ về mối liên hệ phổ biến
- Giữa tri thức cũng có mối liên hệ phổ biến: Khi làm bài kiểm tra Toán, Lý,
Hóa, chúng ta phải vận dụng kiến thức văn học để phân tích đề bài, đánh giá
đề thi. Đồng thời khi học các môn xã hội, chúng ta cũng phải vận dụng tối đa
tư duy, logic của các môn tự nhiên.
- Trong tư duy con người có những mối liên hệ kiến thức cũ và kiến thức mới.
- Thực vật và động vật có mối liên hệ với nhau trong quá trình trao đổi chất:
cá sống không thể thiếu nước; chó chết thì bọ chó cũng chết theo
- Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng
- Mối liên hệ giữa cung và cầu (hàng hóa, dịch vụ trên thị trường cùng với
những yêu cầu cần đáp ứng của con người có mối quan hệ sâu sắc, chặt
chẽ). Chính vì thế nên cung và cầu tác động, ảnh hưởng qua lại lẫn nhau, từ
đó tạo nên quá trình vận động, phát triển không ngừng cả cung và cầu trên thị trường
- Mối liên hẹ giữa các cơ quan trong cơ thể con người.
- Trong tự nhiên có các mối liên hệ giữa động vật, thực vật, nước,... các nhân
tố của môi trường xung quanh như cây xanh quang hợp nhả khí oxi cho động
vật hít khí oxi. Sau đó động vật thải ra chất thải tạo thành chất dinh dưỡng
trong đất cho cây sinh sống và phát triển.
Document Outline

• Ví dụ về mối liên hệ phổ biến? Nguyên lý có tính đ
  • 1. Mối liên hệ phổ biến là gì?
  • 2. Những đặc trưng cơ bản của mối liên hệ phổ biến
  • 3. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
  • 4. Một số ví dụ về mối liên hệ phổ biến