Khi nghiên cứu biến động của các hiện tượng phức tạp, cần tiến hành phân tổ thống kê vì :

Có đơn vị đo lường và phương pháp tính cụ thể.

Các đơn vị có đặc điểm giống nhau theo tiêu thức phân tổ được đưa vào một tổ.

Các đơn vị có đặc điểm khác nhau theo tiêu thức phân tổ được đưa vào một tổ.

Giữa các tổ có tính chất khác nhau.

Định danh

Thứ bậc

Tỷ lệ

Thuộc tính

Thuộc tính và số lượng

Biến đổi

Thứ bậc

Khoảng

Tỷ lệ

Định danh

Khoảng

Tỷ lệ

Chỉ mặt lượng của hiện tượng

Chỉ mặt chất của hiện tượng

Chỉ hiện tượng cá biệt

Sai số do tính chất đại biểu.

Sai số do chọn mẫu ngẫu nhiên.

Sai số do ghi chép, sai số do tính chất đại diện, hoặc sai số do chọn mẫu ngẫu nhiên.