Ba La Mật là gì ? Cách hiểu đúng khái niệm Ba la mật theo Đạo Phật

Ba La Mật là gì ? Cách hiểu đúng khái niệm Ba la mật theo Đạo Phật
Mười pháp Ba La Mật là: Bố Thí (Dana), Trì Giới (Sila), Xuất Gia (Nekkhamma), Trí Tuệ (Panna),
Tinh Tấn (Viriya), Nhẫn Nại (Khanti), Chân Thật (Sacca), Quyết Định (Adhitthana), Tâm Từ (Metta) và Tâm Xả (Upekkha).
Theo lời giải thích trong kinh Cariya Pitaka, Ba La Mật không nhuộm màu vị kỷ, không đuộm
nhuần tà kiến và không ẩn ý ngã mạn. Ba La Mật nhờ trí tuệ dẫn dắt và do lượng từ bi vun quén đắp bồi.
Hành động của vị Bồ Tát tuyệt đối vị tha. Với đức từ bi vô lượng, lòng bác ái vô biên, xuyên qua
bao nhiêu kiếp sống, các Ngài không ngừng nỗ lực để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
cho người nghèo nàn thấp kém, giúp đỡ cho mọi người bằng ngàn cách và làm giảm bớt phiền
não cho tất cả chúng sanh.
Một vị Bồ Tát không nghĩ đến việc an hưởng thú thanh nhàn trong khi những người bạn của
mình còn ở trong vòng lao khổ. Để làm dịu bớt phần nào nỗi khổ đau của nhân loại, Bồ Tát sẵn
sàng hy sinh tất cả các vật sở hữu quý báu nhất, cho đến mạng sống của mình đi nữa, cũng không tiếc.
Câu truyện trong Túc Sanh Truyện "Vyaghri Jataka" là một thí dụ.
Mặc dầu Bồ Tát không khi nào mà làm điều gì mà không suy nghĩ trước, các Ngài luôn luôn tạo
hạnh phúc an vui hạnh phúc cho tất cả, không quên bỏ một chúng sanh nhỏ bé nào. Lòng đầy bi
mẫn, tuy nhiên các Ngài luôn luôn cân phân tâm trí. Và trong khi phục vụ, Ngài không hề cầu
mong một thế lực hoặc một quyền lợi vật chất nào trên thế gian. Khi đã hành động xứng đáng,
danh thơm tự nhiên đến, không cần phải chạy theo nó. Bồ Tát hoàn toàn vị tha, luôn luôn sống
cho kẻ khác, không khi nào nghĩ đến mình. Không hề có một điểm ích kỷ, dầu nhỏ nhen đi nữa,
trong tâm một vị Bồ Tát.
Kinh Dhammapada (Pháp Cú) có câu:
"Hãy để cho hàng cư sĩ và các tỳ khưu nghĩ rằng chính ta đã làm điều phải đó. Trong mọi công
việc, dầu lớn, dầu nhỏ, hãy để họ nhắc đến ta. Đó là nguyện vọng của người cuồng si. Nghĩ như
vậy thì lòng tham vọng và tính ngã mạn sẽ tăng trưởng".
Một vị Bồ Tát không khi nào có tư tưởng ích kỷ và hẹp hòi như vậy. 432
Chú giải thuật ngữ:
431 . "Parami" do chữ "param" có nghĩa là "phía bên kia", hay sự sáng suốt, sự giác ngộ, và chữ
"i" là "đi". Theo nghĩa trắng, "parami" là cái gì có thể đưa ta qua bờ bên kia, đáo bỉ ngạn. Phạn
ngữ "patamita" được dùng trong nghĩa nầy.
432 . Ba La Mật có 10 pháp. Mỗi pháp chia làm 3 hạng: Parami thuộc về tài sản, sự nghiệp, vợ
con; Uparami, thuộc về một hay nhiều bộ phận trong cơ thể; và Paramatthaparami, thuộc về mạng sống.
Thí dụ Bố Thí Ba La Mật có 3 hạng: Dana parami, là bố thí tài sản, sự nghiệp, hoặc vợ con; Dana
uparami, là bố thí một bộ phận trong thân thể như tay, chân, mũi, tai, v.v...; và Dana
paramatthaparimi, là hy sinh mạng sống của mình cho kẻ khác, để cứu một chúng sanh.
Như Trì Giới Ba La Mật cũng có 3 hạng: Sila parami, là hy sinh tài sản, sự nghiệp hoặc vợ con để
giữ tròn giới luật; Sila uparami là hy sinh một bộ phận trong thân thể để giữ tròn giới luật; và
Sila paramatthaparami là hy sinh mạng sống để giữ giới luật trong sạch. Như thế, mỗi Ba La Mật
đều có 3 hạng; cộng chung tất cả có (10 x 3) = 30 Ba La Mật.