Bài 1 Đối tượng, phương pháp nghiên cứu môn học giáo dục quốc phòng và an ninh | Trường đại học sư phạm kĩ thuật TP. Hồ Chí Minh

BÀI B ÀI 1 1
ĐỐI T¯þNG, PH¯ƠNG PHÁP NGHIÊN CþU
MÔN HỌC GIÁO DþC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
1. Đối tượng nghiên cứu
a. Nghiên cứu về đường lối quân sự của Đảng Nội dung nghiên cứu
Nghiên cứu hệ thống nhÿng quan điểm cơ bản có tính chất lý luận về đường lối quân sā bao gồm:
+ Nhÿng quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về chi¿n tranh,
quân đội và bảo vệ Tổ quốc.
+ Xây dāng nền quốc phòng và an ninh nhân dân bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN.
+ Chi¿n tranh nhân dân bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN.
+ Xây dāng lāc lượng vũ trang nhân dân.
+ K¿t hợp phát triển kinh t¿ - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngo¿i.
+ Nhÿng vấn đề cơ bản về lßch sử nghệ thuật quân sā Việt Nam.
+ Xây dāng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo, biên giới quốc gia trong tình hình mới.
+ Xây dāng lāc lượng dân quân tā vệ, dā bß động viên và động viên quốc phòng.
+ Xây dāng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
+ Nhÿng vấn đề cơ bản về bảo vệ an ninh quốc gia và đảm bảo trật tā an toàn xã hội.
Tại sao phải nghiên cứu?
− Hác thuy¿t Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về chi¿n tranh, quân đội và bảo vệ Tổ quốc
cách mạng và khoa học sâu sắc. Đó là cơ sở lý luận để Đảng ta đề ra chủ trương, đường lối, chi¿n lược về:
+ Xây dāng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân.
+ Xây dāng lāc lượng vũ trang nhân dân Việt Nam vÿng m¿nh.
+ Ti¿n hành chi¿n tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc.
+ Nhÿng vấn đề cơ bản về bảo vệ an ninh quốc gia và đảm bảo trật tā an toàn xã hội.
Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc hiện nay không đơn thuần chỉ bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, vùng trời,
vùng biển, hải đảo mà còn phải bảo vệ Đảng bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa bảo vệ lợi ích quốc
dân tộc bảo vệ nền văn hoá Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc,& −
ác quan điểm của Đảng về xây dāng nền quốc phòng toàn dân
dāng lāc lượng vũ trang nhân dân, ti¿n hành chi¿n tranh nhân dân đều có tính k¿ thừa và phát triển
những truyền thống quân sự độc đáo của dân tộc Việt Nam: giặc=, đặc trưng nghệ thuật quân sự Việt Nam-đất nước đã chi¿n thắng nhÿng kẻ thù hung hãn nhất.
− Nghiên cứu đường lối quân sā của Đảng để góp phần hình thành niềm tin khoa hác, rèn
luyện phẩm chất đ¿o đức cách m¿ng và lý tưởng cho sinh viên.
b. Nghiên cứu về công tác quốc phòng và an ninh Nội dung nghiên cứu
Đó là nghiên cứu những vấn đề cơ bản về nhiệm vụ nội dung công tác quốc phòng và an ninh
của Đảng hiện nay, gồm:
+ Phòng, chống chi¿n lược diễn bi¿n hòa bình, b¿o lo¿n lật đổ của các th¿ lāc thù đßch đối với cách m¿ng việt Nam.
+ Một số nội dung cơ bản về dân tộc, tôn giáo, và đấu tranh phòng, chống các th¿ lāc thù
đßnh lợi dụng chống phá Việt Nam.
+ Phòng, chống vi ph¿m pháp luật về môi trường.
+ Phòng, chống vi ph¿m pháp luật về bảo đảm trật tā an toàn giao thông.
+ Phòng, chống một số tội ph¿m xâm h¿i danh dā, nhân phẩm con người.
+ An toàn thông tin và phòng chống vi ph¿m pháp luật trên không gian m¿ng.
+ An ninh phi truyền thống và các mối đe dáa an ninh phi truyền thống ở nước ta.
Tại sao phải nghiên cứu?
− Bởi vì nghiên cứu về quốc phòng và an ninh thực chất là nghiên cứu hệ thống các văn bản
quy phạm pháp luật của Nhà nước về bảo vệ Tổ quốc, giÿ gìn an ninh chính trß và trật tā an toàn
xã hội. Mái công dân có trách nhiệm tham gia công tác quốc phòng, luyện tập quân sā, giÿ gìn an
ninh chính trß, trật tā an toàn xã hội.
− Tăng cường tiềm lāc quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân phòng, chống có hiệu quả
chi¿n lược diễn bi¿n hòa bình, b¿o lo¿n lật đổ của các th¿ lāc thù đßch đối với cách m¿ng Việt
Nam, kể cả phòng, chống chi¿n tranh vũ khí công nghệ cao trong tương lai và các lo¿i an ninh phi truyền thống.
− Nghiên cứu và thāc hiện tốt công tác quốc phòng và an ninh để xây dāng niềm tin chi¿n thắng
trước mái âm mưu, thủ đo¿n của kẻ thù đối với cách m¿ng Việt Nam trong giai đo¿n hiện nay.
c. Nghiên cứu về quân sự và kỹ năng quân sự cần thiết Nội dung nghiên cứu
Đó là nghiên cứu các kiến thức, kỹ năng kỹ thuật, kỹ năng chiến thuật quân sự cần thiết, bao gồm:
+ Nhÿng ki¿n thức cơ bản về bản đồ, đßa hình quân sā, các phương tiện chỉ huy chi¿n thuật và chi¿n đấu.
+ Tính năng, tác dụng, cấu t¿o, sử dụng, bảo quản các lo¿i vũ khí bộ binh: AK, CKC, QPD, RPK, B40, B41.
+ Nhÿng hiểu bi¿t về ch¿ độ hác tập, sinh ho¿t, công tác trong ngày, trong tuần theo điều lệnh
Quân đội nhân dân Việt Nam.
+ Nhÿng quy đßnh về rèn luyện, nề n¿p, kỷ luật quân độitheo điều lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam.
+ Điều lệnh đội ngũ từng người, đội ngũ đơn vß,&
+ Hiểu bi¿t về các quân binh chủng của Quân đội nhân dân Việt Nam.
+ Phòng, chống đßch ti¿n công hỏa lāc bằng vũ khí công nghệ cao.
+ Kỹ thuật bắn súng tiểu liên AK, sử dụng một số lo¿i lāu đ¿n.
+ Chi¿n thuật từng người trong chi¿n đấu ti¿n công, phòng ngā, làm nhiện vụ canh gác.
+ Nhÿng kỹ năng quân sā cần thi¿t: một số nội dung về điều lệnh đội ngũ và chi¿n thuật chi¿n đấ .
Tại sao phải nghiên cứu?
− Ki¿n thức về quân sā trong môn hác là khối ki¿n thức phổ thông, cần thiết, cơ bản, đầu tiên của
để chuẩn bß nguồn nhân lāc cho quốc phòng, cho chi¿n tranh. Yêu cầu nghiên cứu
− Sinh viên cần quan tâm nghiên cứu đặc điểm, nguyên lý, tác dụng,& hiểu rõ bản chất các
nội dung kỹ thuật, chi¿n thuật bộ binh, về khả năng sát thương, với các phương pháp phòng tránh
đơn giản, hiệu quả, bảo vệ được mình hoàn thành nhiệm vụ , chiến đấu hiệu , quả cao ,&
− Thāc hành các bài tập sát với thāc t¿, thành th¿o các thao tác kỹ thuật, chi¿n thuật trong
chi¿n đấu, thāc hành khẩu hiệu , chiến trường bớt đổ máu=; đồng thời
có thể ứng dụng ngay khi tham gia lāc lượng dân quân tā vệ theo quy đßnh của pháp luật.
2. Phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu
a. Cơ sở phương pháp luận
Cơ sở phương pháp luận
− Cơ sở phương pháp luận chung nhất khi nghiên cứu môn Giáo dục quốc phòng và an
ninh là học thuyết Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Nhÿng quan điểm của các nhà kinh điểm Mác - Lênin và Chủ tßch Hồ Chí Minh về chi¿n
tranh, quân đội, xây dāng lāc lượng vũ trang nhân dân, về xây dāng nền quốc phòng toàn dân,& là ,
nền tảng thế giới quan nhận thức luận của sā nghiên cứu.
+ Vận dụng đường lối quân sā của Đảng, nhÿng vấn đề cơ bản khác của GDQP-AN.
Các quan điểm tiếp cận môn học
− Quan điểm hệ thống: đặt ra yêu cầu nghiên cứu, phát triển các nội dung của môn hác Giáo
dục quốc phòng và an ninh một cách toàn diện, tổng thể, trong mối quan hệ phát triển giÿa các bộ
phận, các vấn đề của môn hác.
− Quan điểm lịch sử, logic: trong nghiên cứu giáo dục quốc phòng và an ninh đòi hỏi phải
nhìn thấy sā phát triển của đối tượng, vấn đề nghiên cứu theo thời gian với nhÿng điều kiện lịch
sử, cụ thể để từ đó giúp ta phát hiện, khái quát, nhận thức đúng quy luật, nguyên tắc của ho¿t động quốc phòng và an ninh.
− Quan điểm thực tiễn: chỉ ra phương hướng cho việc nghiên cứu giáo dục quốc phòng và
an ninh là phải bám sát thực tiễn xây dāng nền quốc phòng toàn dân; xây dāng quân đội và công
an nhân dân, phục vụ đắc lāc cho sā nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong giai đo¿n hiện nay.
b. Các phương pháp nghiên cứu
Tư cách của môn học: là một bộ môn khoa học nằm trong hệ thống khoa học quân sự, ph¿m
vi nghiên cứu rất rộng, nội dung nghiên cứu đa dạng được cấu trúc theo hệ thống: từ thấp đ¿n cao,
từ giản đơn đ¿n phức t¿p (chương trình THPT, cao đẳng, đ¿i hác), luôn có sā k¿ thừa và phát triển.
Vì vậy, giáo dục quốc phòng và an ninh được ti¿p cận với nhiều cách thức phù hợp , với tính chất
của từng nội dung từng vấn đề nghiên cứu ,
và từng đối tượng cấp học cụ thể .
Một là: Trong nghiên cứu để xây dāng, phát triển nội dung của giáo dục quốc phòng và an
ninh với tư cách là một bộ môn khoa học cần chú ý sử dụng k¿t hợp các phương pháp khoa học cụ thể như sau
− Sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý thuyết như: phân tích, tổng hợp, phân lo¿i, hệ
thống hoá, mô hình hoá, giả thuy¿t, giả đßnh,& nhằm thu thập thông tin khoa hác trên cơ sở nghiên
cứu các văn bản, tài liệu về quốc phòng và an ninh để rút ra kết luận khoa học cần thi¿t, không
ngừng bổ sung phát triển làm phong phú nội dung quốc phòng và an ninh.
− Cùng với các phương pháp nghiên cứu lý thuy¿t, cần sử dụng các phương pháp nghiên cứu
thực tiễn như quan sát, điều tra, khảo sát thāc t¿, nghiên cứu các sản phẩm quốc phòng và an ninh,
tổng k¿t kinh nghiệm, thí nghiệm, thāc nghiệm,&
Hai là: trong nghiên cứu lĩnh hội các ki¿n thức, kỹ năng quốc phòng và an ninh cần sử dụng
k¿t hợp các phương pháp D¾Y HàC LÝ THUY¾T và THĀC HÀNH nhằm bảo đảm cho người
hác vừa có nhận thức sâu sắc về đường lối nghệ thuật quân sā, nắm chắc lý thuy¿t kỹ - chi¿n thuật,
vừa rèn luyện phát triển được các kỹ năng công tác quốc phòng, thuần thục các thao tác, hành động quân sā.
3. Giới thiệu về môn học Giáo dục qu c
ố phòng và an ninh
a. Vị trí ý nghĩa của môn học
− Giáo dục quốc phòng và an ninh góp phần xây dāng, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, tác
phong khoa hác ngay khi sinh viên đang hác tập trong nhà trường và khi ra công tác sau này.
− Góp phần t¿o cho đất nước một đội ngũ cán bộ khoa hác kỹ thuật, cán bộ quản lý, cán bộ
chuyên môn nghiệp vụ có ý thức, năng lāc, sẵn sàng tham gia thāc hiện 2 nhiệm vụ chi¿n lược:
xây dāng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trên mái cương vß công tác.
b. Đặc điểm của môn học
− Là môn hác được luật đßnh, thể hiện rõ đường lối giáo dục của Đảng, được thể ch¿ hoá
bằng các văn bản quy ph¿m pháp luật của Nhà nước, nhằm giúp sinh viên thāc hiện mục tiêu
sā nghiệp xây dāng và bảo vệ Tổ quốc=.
− Quá trình hình thành và phát triển của môn học
+ Giai đo¿n từ 1961 đ¿n năm 1990 là chương trình huấn luyện quânsự phổ thông. 30 năm
hình thành và không ngừng phát triển, huấn luyện quân sā đ¿t được k¿t quả tốt, đáp ứng được yêu
cầu trong kháng chi¿n chống Mỹ và bảo vệ Tổ quốc.
+ Giai đo¿n 1991 đ¿n 2006 là giáo dục quốc phòng để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc trong giai đo¿n mới và phù hợp với quy ch¿ GD&ĐT trình độ đ¿i hác, chương trình
luôn được sửa đổi, bổ sung.
+ Năm 2007 triển khai thāc hiện nghß đßnh của Chính phủ về giáo d c ụ qu c ố phòng và an ninh.
Môn hác được ghép thành môn học Giáo dục quốc phòng và an ninh.
Như vậy, trong từng giai đo¿n cách m¿ng, chương trình giáo dục quốc phòng và an ninh đã
có nhÿng đổi mới phục vụ cho sā nghiệp phát triển đất nước và công tác quốc phòng và an ninh
trong từng thời kỳ, gắn kết chặt chẽ các mục tiêu của GD&ĐT với quốc phòng và an ninh.
− Là môn hác bao gồm ki¿n thức khoa học xã hội nhân v ,
ăn, khoa học tự nhiên và khoa học
kỹ thuật quân sự, thuộc nhóm các môn học chung.
+ Tỷ lệ lý thuy¿t chi¿m 50% chương trình môn hác.
+ Nội dung bao gồm khối ki¿n thức cơ bản về đường lối quốc phòng-an ninh của Đảng, công
tác quản lý nhà nước về quốc phòng và an ninh,& (hác phần 1 và 2) và kỹ năng quân sā, an ninh
cần thi¿t (hác phần 3 và 4) đáp ứng yêu cầu xây dāng củng cố nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân. c. Chương trình môn học
Được k¿t cấu thành 4 hác phần với tổng thời lượng là 165 ti¿t, cụ thể: − Hác phần I: Đườ
ối quốc phòng và an ninh của Đảng Cộng sản Việt Nam (45 ti¿t); − Hác phần II:
á quốc phòng và an ninh (30 ti¿t); − Hác phần III: ā (30 ti¿t);
− Hác phần IV: Kỹ thuật chi¿n đấu bộ binh và chi¿n thuật (60 ti¿t).