Bài 17: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở thực vật
Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức mới
I. Một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở thực vật
Thực vật có sinh trưởng, phát triển cùng tốc độ ở các môi trường khác nhau không? Gợi ý đáp án
Ở môi trường khác nhau, các yếu tố môi trường ngoài tác động lên cơ thể thực vật
cũng khác nhau, nên thực vật không sinh trưởng, phát triển cùng tốc độ ở các môi trường cũng khác nhau.
II. Các nhân tố chi phối quá trình phát triển ở thực vật có hoa
Câu hỏi 1: Quan sát hình 17.2, cho biết yếu tố nào chi phối sự ra hoa của cây Arabidopsis sp.? Gợi ý đáp án
Nhân tố bên trong và nhân tố bên ngoài chi phối sự ra hoa của cây Arabidopsis sp. Nhân tố bên trong: •
Tuổi của cây: Tùy vào giống và loài, cây đến độ tuổi xác định sẽ ra hoa •
Tương quan dinh dưỡng: Tương quan các hợp chất carbohydrate (C) và các
hợp chất chứa nitrogene (N) trong cây chi phối sự chuyển pha phát triển sinh
dưỡng sang phát triển sinh sản. Tỉ lệ C/N lớn cây sẽ ra hoa •
Tương quan hormone: Tương quan hormone chi phối sự ra hoa của thực vật.
Gibberellin giữ vai trò quyết định trong sự ra hoa của thực vật. Protein
CONSTANS (CO) có tác động kích thích sự ra hoa ở thực vật. Tương quan
hormone cũng điều tiết các quá trình phát triển khác ở thực vật có hoa Các nhân tố bên ngoài: •
Ánh sáng: Ánh sáng chi phối sự phát triển thực vật có hoa thông qua thời gian
chiếu sáng (quang chu kì), phổ ánh sáng và cường độ •
Nhiệt độ: Sự phát triển của thực vật phụ thuộc vào nhiệt độ
Câu hỏi 2: Quan sát hình 17.3, cho biết quang chu kì là gì? Gợi ý đáp án
Quang chu kì là sự phát triển của thực vật phụ thuộc vào tương quan độ dài ngày và
đêm. Được chia làm 3 nhóm: •
Cây ngày ngắn ra hoa trong điều kiện ngày ngắn với thời gian chiếu sáng
thường dưới 10 giờ, thời gian tối đa liên tục trên 14 giờ •
Cây ngày dài ra hoa trong điều kiện ngày dài với thời gian chiếu sáng thường
trên 14 giờ hoặc thời gian tối liên tục dưới 10 giờ •
Cây trung tính ra hoa không phụ thuộc vào độ dài thời gian chiếu sáng
III. Ứng dụng kiến thức sinh trưởng và phát triển ở sinh vật trong thực tiễn
Nêu ví dụ ứng dụng kiến thức về sinh trưởng và phát triển ở thực vật trong thực tiễn. Gợi ý đáp án •
Thiết lập nhiệt độ thích hợp, bổ sung ánh sáng nhân tạo bằng đèn LED (ánh
sáng đỏ và ánh sáng xanh) khi trồng cây rau thủy canh trong nhà kính •
Phá ngủ hạt, củ bằng hormone thực vật hoặc chất điều hòa sinh trưởng (ví dụ:
sử dụng gibberellin phá ngủ hạt cây đào, cây táo, ...), bằng nhiệt độ thấp (ví dụ: củ hoa tulip, ...) •
Điều khiển sự ra hoa bằng chất dinh dưỡng, hormone hoặc chất điều hòa sinh
trưởng, chế độ chiếu sáng và nhiệt độ thấp. Ví dụ: khi trồng cây hoa cục vụ đông,
cần chiếu sáng bổ sung vào lúc 16 - 20 giờ tối để kéo dài thời gian sinh trưởng
sinh dưỡng, cây ra hoa đúng vụ tết.
Trả lời câu hỏi Luyện tập Sinh 11 bài 17 Câu hỏi 1
Nêu ví dụ mỗi yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của thực vật Gợi ý đáp án •
Ánh sáng đỏ kích thích sự nảy mầm của hạt, sinh trưởng thân lá và ra hoa •
Ánh sáng xanh gây giảm sinh trưởng thân, lá •
Khi bị hạn, chiều cao cây và kích thuosc lá của cây ngô đồng B73 giảm so với cây ngô không bị hạn •
Nhiệt độ tối ưu với sinh trưởng và phát triển thực vật, thường ở khoảng 20 - 30
độ với cây nhiệt đới, khoảng 15 - 20 độ với cây ôn đới Câu hỏi 2
Tìm ví dụ sự sinh trưởng và phát triển của cây phụ thuộc vào điều kiện môi trường. Gợi ý đáp án •
Cây lan Hồ điệp xuất hiện chồi hoa sớm hơn 60 ngày khi được chiếu sáng ở
cường độ 11.840 lux so với ở cường độ 592 lux. •
Cây lan Hồ điệp chỉ ra hoa khi được đặt trong điều kiện nhiệt độ ban đêm dưới
trong khoảng 35 - 50 ngày.
Trả lời câu hỏi Vận dụng Sinh 11 bài 17 Câu hỏi 1
Giải thích tại sao cần chiếu sáng nhân tạo vào ban đêm cho cây thanh long. Câu hỏi 2
Giải thích cơ sở khoa học của biện pháp khoanh vỏ cây đào, đảo bầu cây quất, bấm ngọn cây quýt.