Bài 2.2. Đọc hiểu văn bản Về thăm mẹ | Bài giảng PowerPoint Ngữ Văn 6 | Cánh diều
Bài giảng điện tử môn Ngữ văn 6 sách Cánh diều bao gồm đầy đủ các bài giảng trong cả năm học 2021 - 2022, được thiết kế dưới dạng file trình chiếu PowerPoint với nhiều hiệu ứng đẹp mắt. Nội dung bài học trình bày chi tiết cho từng phần học và bám sát chương trình SGK Ngữ văn 6.
Preview text:
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN VỀ THĂM MẸ
Có một nơi để về, đó là nhà.
Có những người để yêu thương, đó là gia đình.
Có được cả hai, đó là hạnh phúc. Văn bản 2:
VỀ THĂM MẸ Đinh Nam Khương
Con về thăm mẹ chiều đông 01
Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhà
Mình con thơ thẩn vào ra
Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi
Chum tương mẹ đã đậy rồi 02
Nón mê xưa đứng nay ngồi dầm mưa
Áo tơi qua buổi cày bừa
Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm
Đàn gà mới nở vàng ươm 03
Vào ra quanh một cái nơm hỏng vành
Bất ngờ rụng ở trên cành
Trái na cuối vụ mẹ dành phần con
Nghẹn ngào thương mẹ nhiều 04 hơn…
Rưng rung từ chuyện giản đơn thường ngày Tìm hiểu chung Cấu Tìm hiểu chi tiết trúc bài học Luyện tập
Củng cố, mở rộng I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả
- Đinh Nam Khương (1949-2018)
- Quê Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội.
- Ông là phó chủ tịch Hội Đông y Mỹ Đức, Hà Nội, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. - Giải thưởng:
+ Giải A cuộc thi thơ 1981-1982 - Báo Văn nghệ
+ Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 - Báo Văn nghệ Quân đội
+ Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 - Báo Văn nghệ
+ Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002-2003 I. Tìm hiểu chung 2. Văn bản Bố cục
Con về thăm mẹ chiều đông
Thể loại: Thơ lục bát đông 01
Bếp chưa lên khói, mẹ khôn không g có nh nhà à P1: Mình con thơ thẩn vào ra + Dòng thơ: gồm các dòng ra
Hoàn cảnh người con về thăm mẹ Trời đang yên vậy bỗng ò a òa mưa rơi lục và dòng bát xen kẽ. Chum tương mẹ đã đậ r y ồ riồi 02
+ Vần: bài thơ được gieo vần Nón mê xưa đứng nay ng ngồi ồi dầm m m ưaưa
đặc trưng cho thể lục bát Áo tơi qua buổi cày b b ừ ừ a a
Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm P2:
+ Nhịp thơ: ngắt nhịp chẵn
Hình ảnh người mẹ
Đàn gà mới nở vàng ươm 03 2/2/2 hoặc 4/4
trong cảm nhận của người con
Vào ra quanh một cái nơm hỏng và vành nh
Bất ngờ rụng ở trên cành cành
Trái na cuối vụ mẹ dành dành phần con
Nghẹn ngào thương mẹ nhi hều ơ n P3: 04 hơn… đơn
Tình cảm của người con
Rưng rung từ chuyện giản đơn dành cho mẹ thường ngày PHIẾU
Hoàn cảnh người con trở về thăm mẹ Thời gian Không gian HỌC
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ……………………………………………………………… TẬP ………………. ………………. Cảm nhận của em: Cảm nhận của em:
……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 1
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ………………. ………………. Đánh giá chung
……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………… PHIẾU
Hoàn cảnh người con trở về thăm mẹ Thời gian Không gian HỌC
- Chiều: là thời điểm gợi
- Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhiều cảm xúc nhớ nhà; TẬP thương;
Bếp lửa tượng trưng cho hơi ấm,
- Mùa đông: gợi cảm giác
cho mái nhà, gắn liền với hình ảnh lạnh lẽo
mẹ tần tảo, vun vén chăm lo cho gia
i đang yên vậ 1 đình -Trờ.
y bỗng òa mưa rơi.
Câu thơ có thể hiểu theo 2 cách : . Trời mưa ;
. Gợi ra hình ảnh người con òa khóc
vì nhớ mẹ, thương mẹ.
➩Hoàn cảnh đặc biệt, là cơ hội để tác giả tĩnh tâm quan sát
ngôi nhà để hiểu thêm về mẹ, về cuộc đời mẹ. PHIẾU HỌC TẬP 2
Hình ảnh người mẹ trong cảm nhận của người con
1. Tìm và gạch, nhận xét về những hình ảnh, cảnh vật quanh ngôi nhà của mẹ.
Chum tương mẹ đã đậy rồ …… i
…………………………………………………………………………………………..
Nón mê xưa đứng nay ngồi dầ ………………………………………… m
…………………………………………………...... mưa
2. Chỉ ra và nêu tác dụng các biện pháp tu từ mà tác giả đã sử dụng trong khổ Áo tơi qua buổi cày bừa thơ 2, 3.
Giờ còn lủn củn khoác hờ ng ………… ười
…………………………………………………………………………………….. rơm
……………………………………………………………………………………………......
Đàn gà mới nở vàng ươm ………………………………………………………………………………………………..
Vào ra quanh một cái nơm hỏ ………………………………………… ng
…………………………………………………...... vành
3. Qua những hình ảnh ấy, ta cảm nhận được ở mẹ những phẩm chất tốt đẹp
Bất ngờ rụng ở trên cành nào?
Trái na cuối vụ mẹ dành phần ………… con
……………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………...... PHIẾU HỌC TẬP 2
Hình ảnh người mẹ trong cảm nhận của người con
→ Các sự vật quen thuộc, đời thường, gần gũi, gắn liền với mẹ
Chum tương mẹ đã đậy rồihàng ngày.
Nón mê xưa đứng nay ngồi dầ →
m Thậm chí nhiều sự vật còn có vẻ cũ kĩ, xấu xí, không trọn vẹn. mưa - Nghệ thuật: Áo tơi qua buổi cày bừa
+ Hình ảnh ẩn dụ "nón mê", "áo tơi" → gợi hình ảnh người mẹ
Giờ còn lủn củn khoác hờ người lam lũ, tảo tần.
rơm Đàn gà mới nở vàng ươm + Liệt kê: chum tương, nón mê, áo tơi,...
Vào ra quanh một cái nơm hỏng
+ Nhân hóa nón mê xưa đứng nay ngồi dầm mưa, áo tơi khoác hờ vành người rơm.
Bất ngờ rụng ở trên cành - Qua đó ta thấy được:
Trái na cuối vụ mẹ dành phần + Mẹ rất chu đ con áo;
+ Mẹ tiết kiệm, giản dị, vất vả, tảo tần nuôi con khôn lớn;
+ Mẹ yêu thương con, dành tất cả những gì tốt đẹp cho con.
➩ Người mẹ tần tảo, hi sinh cho con mà quên bản thân mình. 2
Tại sao người con lại có tâm trạng như vậy? 1 3
Tâm trạng, cảm xúc người
con như thế nào trong lần Tình cảm về thăm mẹ? Liệt
Dấu ba chấm cuối dòng thơ “Nghẹn kê các từ ngữ chỉ
ngào thương mẹ nhiều hơn...” thể hiện tâm trạng, cảm của điều gì?
xúc đó? Xét về cấu tạo,
những từ ngữ đó thuộc loại người con từ gì? dành cho mẹ 4
Qua đó, em cảm nhận được tình
cảm của người con dành cho mẹ như thế nào?
Người con có tâm trạng như vậy vì thấy được sự tảo tần, vất vả 2
của mẹ khi mọi thứ trong nhà đều do mẹ vun vén, khi nhìn thấy
mẹ lam lũ, vất vả, khi cảm nhận được tình yêu thương của mẹ. 1 3 Tâm trạng, cảm xúc: Tình cảm
thơ thẩn, nghẹn ngào, của người con
rưng rưng (các từ láy). dành cho mẹ
Dấu ba chấm cuối dòng thơ:
+ Ý muốn chỉ còn có rất
nhiều nghẹn ngào con chẳng
nói thành lời, chất chứa trong 4 lòng chẳng thể nói ra.
+ Câu thơ như kéo dài những
Bài thơ hể hiện sự xúc động nghẹn
niềm thương nỗi nhớ của
ngào, tình yêu thương, biết ơn dành cho người con dành cho mẹ. mẹ của tác giả.
+ Tạo khoảng lặng, dư âm trong lòng độc giả. T Ổ N G K Ế T 1. Nghệ thuật 2. Nội dung 3. Ý nghĩa - Thể thơ lục bát ;
Bài thơ bày tỏ tình cảm - Tình yêu thương bao - Phối hợp hài hòa các của người con xa nhà la của cha mẹ dành cho
biện pháp tu từ: ẩn dụ, trong một lần về thăm ta thể hiện từ những liệt kê, nhân hóa; mẹ.
điều bình dị, giản đơn - Từ láy đặc sắc. nhất ; - Mỗi chúng ta cần biết yêu thương, trân trọng,
biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ của mình. LUYỆN TẬP
Hình dung và tái hiện lại cảnh người con về thăm ngôi nhà của mẹ trong bài thơ bằng cách vẽ tranh minh họa hoặc
miêu tả bằng lời văn. VẬN DỤNG
Tự viết bưu thiếp tặng mẹ! T h a n k y o u f o r w a t c h i n g