Giải KHTN Lớp 7 Bài 36: Khái quát về sinh trưởng và phát triển ở sinh vật Mở đầu
Mỗi sinh vật từ khi hình thành, sinh ra và lớn lên đều trải qua quá trình sinh
trưởng và phát triển. Vậy quá trình sinh trưởng và phát triển là gì? Các quá trình
này diễn ra như thế nào? Trả lời:
Sinh trưởng là sự tăng về kích thước và khối lượng của cơ thể do sự tăng lên về
số lượng và kích thước tế bào, nhờ đó cơ thể lớn lên.
Phát triển bao gồm sinh trưởng, phân hóa và phát sinh hình thái.
I. Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
1. Sinh trưởng, phát triển là gì?
Đọc thông tin trên và quan sát Hình 36.1, thực hiện các yêu cầu sau:
1. Phát biểu khái niệm sinh trưởng và phát triển.
2. Mô tả các dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng ở cây cam và con ếch. Những biến
đổi nào diễn ra trong đời sống của chúng thể hiện sự phát triển. 1 Trả lời:
1. Khái niệm sinh trưởng: Sinh trưởng là sự tăng về kích thước và khối lượng
của cơ thể do sự tăng lên về số lượng và kích thước tế bào, nhờ đó cơ thể lớn lên.
Khái niệm phát triển: Phát triển bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào, phát sinh
hình thái cơ quan và cơ thể.
2. Các dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng ở cây cam và con ếch: •
Ở cây cam: có sự dài ra về chiều dài và to ra về kích thước. •
Ở con ếch: có sự tăng lên về kích thước, khối lượng.
- Những biến đổi diễn ra trong đời sống của chúng thể hiện sự phát triển là: •
Ở cây cam: từ hạt mọc thành cây, sự ra hoa, kết quả. •
Ở con ếch: trứng nở thành nòng nọc, nòng nọc thành ếch.
2. Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
Quan sát Hình 36.1 và thực hiện các yêu cầu sau:
1. Trình bày các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam và con ếch.
2. Sinh trưởng và phát triển có mối quan hệ với nhau như thế nào? 2 Trả lời:
1. Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam và con ếch: •
Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam: Sự nảy mầm của hạt
→ Cây con → Cây trưởng thành → Ra hoa, kết quả. •
Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của con ếch: Trứng đã thụ tinh →
Ấu trùng → Ếch trưởng thành.
2. Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển: Trong vòng đời của sinh vật, các
giai đoạn sinh trưởng và phát triền diễn ra đan xen với nhau. Sinh trưởng gắn
với pháy triển và phát triển dựa trên cơ sở của sinh trưởng. Do đó, nếu không có
sinh trưởng sẽ không có phát triển và ngược lại.
II. Mô phân sinh và chức năng của mô phân sinh
Câu 1: Quan sát Hình 36.2 và đọc thông tin mục II để hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 36.1. Bảng 36.1 Loại mô phân sinh Vị trí Vai trò Mô phân sinh đỉnh ? ? Mô phân sinh bên ? ? Trả lời: 3 Bảng 36.1
Loại mô phân Vị trí Vai trò sinh
Đỉnh rễ và các chồi Giúp thân, cành, rễ tăng về Mô phân sinh đỉnh thân chiều dài
Nằm giữa mạch gỗ và Giúp thân, cành và rễ tăng về
Mô phân sinh bên mạch rây chiều ngang
Câu 2: Tại sao nhiều loài thực vật không ngừng dài ra và to lên? Trả lời:
Nhiều loài thực vật không ngừng dài ra và to lên vì có các mô phân sinh đỉnh và
mô phân sinh bên hoạt động liên tục. 4