Bài 8: Thực hành Tiếng Việt | Bài giảng PowerPoint Ngữ Văn 6 | Chân trời sáng tạo
Bài giảng điện tử môn Ngữ văn 6 sách Chân trời sáng tạo bao gồm đầy đủ các bài giảng trong cả năm học 2021 - 2022, được thiết kế dưới dạng file trình chiếu PowerPoint với nhiều hiệu ứng đẹp mắt. Nội dung bài học trình bày chi tiết cho từng phần học và bám sát chương trình SGK Ngữ văn 6.
Chủ đề: Giáo án Ngữ Văn 6
Môn: Ngữ Văn 6
Sách: Chân trời sáng tạo
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
KHỞI ĐỘNG
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”. (Bác Hồ)
Trẻ em: là những em bé nhỏ nói chung, một con
người chưa đến tuổi trưởng thành. Bác Hồ với nhi đồng:
Nhi đồng: Nhi là trẻ em, đồng là con trẻ. Nhi đồng là
trẻ con chưa đến tuổi trưởng thành.
Tiết 106: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
I. Tri thức tiếng Việt: 1. Từ mượn: Để làm giàu cho ngôn ngữ tiếng Việt, chúng ta đã mượn từ của những nước nào?
Tiết 106: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
I. Tri thức tiếng Việt: 1. Từ mượn:
- Mượn từ những ngôn ngữ khác (Pháp, Anh,...): vi-ta-min,
ra-đi-ô, ti-vi, xích lô... Vậy mượn từ là gì?
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
I. Tri thức tiếng Việt: 1. Từ mượn: Khái niệm:
Mượn từ là một cách để phát triển vốn từ. Tuy vậy
để bảo vệ sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc, không
nên mượn từ một cách tùy tiện.
Đời sống xã hội ngày càng phát triển và đổi mới. Có những
chữ ta không có sẵn và khó dịch đúng, thì cần phải mượn chữ
nước ngoài. Ví dụ: "độc lập", "tự do", "giai cấp", "cộng sản", v.v.
Còn những chữ tiếng ta có, vì sao không dùng mà cũng mượn
chữ nước ngoài? Ví dụ:
Không gọi xe lửa mà gọi "hoả xa"; máy bay thì gọi là "phi cơ" [...].
Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu
của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó
phổ biến ngày càng rộng khắp. Của mình có mà không dùng, lại
đi mượn của nước ngoài, đó chẳng phải là đầu óc quen ỷ lại hay sao?
(Hồ Chí Minh toàn tập)
Trong tiếng Việt có một bộ phận lớn các yếu
tố Hán Việt có khả năng tạo nên rất nhiều từ khác nhau.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
I. Tri thức tiếng Việt
2. Yếu tố Hán Việt
Ví dụ yếu tố Hán Việt: hải (biển) gia (nhà)
Tìm từ ghép với yếu tố
Hán Việt (hải), (gia) để
tạo thành từ có yếu tố Hán Việt? HẢI HẢI SẢN HẢI CẨU HẢI QUÂN GIA GIA ĐÌNH GIA SẢN GIA NHÂN
=>Các yếu tố Hán Việt có khả năng cấu tạo nên rất nhiều từ khác nhau.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Thảo luận nhóm 4 phút II. Thực hành TỔ 1 TỔ 2 TỔ 3 TỔ 4 Bài 1/47 Bài 2/ 47 Bài 3/48 Bài 4/48 (a)
Bài 1/47: Trong các từ sau, đâu là từ mượn tiếng Hán, đâu
là từ mượn các ngôn ngữ khác?
Nhân loại, thế giới, video, nhận thức, cộng đồng, xích lô,
cô đơn, nghịch lí, mê cung, axit, bazơ Đáp án
Từ mượn tiếng Hán
Từ mượn ngôn ngữ khác
nhân loại, thế giới, nhận vi-ta-min, vi-deo, xích
thức, cộng đồng, cô đơn, lô, a-xit, ba-zơ nghịch lí, mê cung II.Thực hành
2. Bài tập 2/ trang 47:
Khi các hiên tượng như email, video, internet...
được phát minh, tiếng Việt chưa có từ vựng để
biểu đạt những hiện tượng này. Do đó, chúng ta
mượn các từ này để phục vụ cho giao tiếp, qua đó
làm giàu có, phong phú thêm vốn từ vựng tiếng Việt.
Bài 3: Em hãy đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Một cán bộ hưu trí ở phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội bực bội
kể lại: “Do có công việc tại Thành phố Hồ Chí Minh một tuần nên tôi đã
gọi điện tới một khách sạn trong đó để đặt phòng. Trong khi tôi đang hỏi về
giá cả, dịch vụ thì cô lễ tân nghe điện thoại tuôn ra một tràng: “Anh book
(đặt) phòng ạ? Anh chọn single hay double room (phòng đơn hay phòng
đôi). “Anh sure (chắc chắn) rồi chứ? Anh có thể fix (cố định) lịch chính xác
ngày đến được không? Trong trường hợp máy bay delay (hoãn chuyến)
hoặc thay đổi kế hoạch anh phải confirm (xác nhận) lại cho em. Tôi nghe
mà không thể hiểu cô ta đang nói gì.”
(Bảo Linh, Sành điệu hay tự đánh mất mình? Báo An ninh thủ đô, số ra ngày 28- 4-2012)
Trong câu chuyện trên, vì sao người cán bộ hưu trí không hiểu được
những điều nhân viên lễ tân nói? Em rút ra bài học gì về việc sử dụng từ
mượn trong giao tiếp?
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT II.Thực hành Bài tập 3/ trang 48: Người cán bộ hưu trí
Bài học rút ra là khi giao
không thể hiểu được vì
tiếp, cần tránh lạm dụng
nhân viên lễ tân đã lạm
từ mượn. Chúng ta chỉ nên
dụng từ mượn trong dùng từ mượn khi không giao tiếp.
có từ tiếng Việt tương đương để biển đạt. Bài tập 4/trang 48: Hội họa: Câu a Họa sĩ: Tài năng: Người Hội trong hội tụ, họa Năng lực chuyên vẽ trong họa sĩ, nghĩa là xuất sắc tranh nghệ một ngành nghệ thuật , khả năng trong thuật, có đó con người sử làm giỏi
dụng màu vẽ để tô lên trình độ và và có sáng
một bề mặt như là giấy, tạo đã được mọi trong
vải, gỗ ... để thể hiện người công công việc.
các ý tưởng nghệ thuật. nhận.
Bài 5/49 Thảo luận nhóm cặp 2 phút
Bài tập 5/trang 48 Yếu tố Hán Việt Từ ghép Hán Việt
bình đẳng, bình quyền, bình phương,
bình (bằng phẳng, đều nhau). bình lặng..
đối (đáp lại, ứng với).
đối thoại, đối đáp, đối đầu, đối chất, ...
tư (riêng, việc riêng, của riêng). tư chất, tư cách, tư trang, tư tình, ... quan (xem).
quan điểm, quan sát, ... tuyệt
tuyệt chủng, tuyệt mệnh, tuyệt thực, (cắt đứt, hết, dứt). tuyệt giao, ...
Bài tập 5/trang 48 đối thoại, đối đáp: bình đẳng: Cuộc nói chuyện Ngang hàng giữa hai hay nhiều nhau về trách người với nhau để nhiệm và quyền lợi. bàn bạc, trao đổi ý kiến.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Thực hành tiếng Việt
Bài tập 6/49: Đặt câu với từ Hán Việt Hiện nay, loài Ngày nay, nam nữ Mỗi người có khủng long đã
có quyền bình đẳng một quan điểm như hoàn toàn tuyệt nhau. khác nhau. chủng.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Thực hành tiếng Việt
Bài tập 7/trang 49: Phân biệt nghĩa của những yếu tố Hán Việt đồng âm a. Yếu tố thiên
- Thiên trong thiên vị: nghiêng, lệch.
- Thiên trong thiên văn: trời.
- Thiên trong thiên niên kỉ: một nghìn. Vận dụng
Viết ngắn: Từ câu truyện “Thầy bói xem voi” em hãy viết
một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về: việc nhìn
nhận một vấn đề từ nhiều góc độ sẽ mang đến cho chúng ta
những lợi ích gì? Trong đó có sử dụng 2 từ Hán-Việt.