Bài giảng Chương 2 môn Kinh Tế Vĩ Mô | Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh

8/25/2021 CHƯƠNG 2
CẦU, CUNG, GIÁ CẢ VÀ CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG TRƢƠNG PHI CƢỜNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN NẮM
1. Khái niệm về cầu? Các yếu tố tác động đến cầu ?
Quy luật cầu ?
2. Khái niệm về cung? Các yếu tố tác động đến
cung ? Quy luật cung?
3. Những yếu tố làm dịch chuyển đường cung-cầu.
4. Thế nào là mức giá và sản lượg cân bằng?
5. Thị trường tự do và thị trường kiểm soát giá cả?
6. Phân biệt giá trần và giá sàn ?
7. Minh hoạ tác động của thuế đến thặng dư sx,
thặng dư TD và mất khống. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 2 1 8/25/2021 I. CẦU TRƢƠNG PHI CƢỜNG 3 KHÁI NIỆM
“Cầu là lượng hàng hóa mà người
mua muốn mua tại mỗi mức giá chấp nhận được”. LƯU Ý :
 Nhu cầu mang tính chất mong muốn.
 Nhu cầu kinh tế (Nhu cầu có khả năng thanh toán) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 4 2 8/25/2021 XÁC ĐỊNH CẦU
Khi bạn có cầu cho một hàng hoá nào, nghĩa là bạn: • Muốn có nó • Có khả năng chi trả
• Đã lập kế hoạch chắc chắn mua hàng. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 5
CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CẦU CỦA MỘT HÀNG HÓA 1.
Giá của chính hàng hoá đó. 2.
Giá của các hàng hoá liên quan 3. Thu nhập 4. Dân số 5. Sở thích 6.
Giá của hàng hoá trong tương lai TRƢƠNG PHI CƢỜNG 6 3 8/25/2021 PHÂN NHÓM NHÂN TỐ
Nhóm 1: Nhân tố giá cả của chính hàng hóa đó.
Nhóm 2: Các nhân tố còn lại (còn gọi là các nhân tố ngoài giá) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 7 QUY LUẬT CẦU
“Nếu các nhân tố ngoài giá là không đổi thì mối quan hệ
giữa nhu cầu và giá cả của một hàng hóa là nghịch biến.” TRƢƠNG PHI CƢỜNG 8 4 8/25/2021
LÝ DO TỒN TẠI QUY LUẬT CẦU Tác động thay thế :
Giá của một hàng hoá tăng làm tăng cầu cho
hàng hoá thay thế và giảm cầu cho hàng hoá bổ sung cho nó. •Tác động thu nhập :
Cầu của hàng hoá thông thường tăng khi thu nhập
tăng, cầu của hàng hoá thứ cấp giảm khi thu nhập tăng. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 9 ĐƯỜNG CẦU 
Một sự biểu thị quy luật cầu bằng đồ thị 
Dốc xuống dưới về bên phải GIÁ ĐƯỜNG CẦU (D) P1 P2 NHU CẦU Q1 Q2 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 10 5 8/25/2021
Ý NGHĨA CỦA ĐƯỜNG CẦU
Thể hiện tiếng nói của người mua trên thị trường. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 11 BIỂU CẦU
Biểu thị quy luật cầu bằng bảng số liệu. Giá cả (ngàn đồng) Lƣợng cầu (tấn/tháng) 10 500 15 400 20 300 25 200 30 100 35 50 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 12 6 8/25/2021 HÀM CẦU
Biểu thị quy luật cầu bằng hàm số. Dạng tổng quát: Q = f(P) hoặc P = f(Q ) D D Q = a + b.P P = a + (1/b).Q D D Ví dụ:
P = -2Q +2000 hoặc Q = -½P+1000 D D TRƢƠNG PHI CƢỜNG 13
SỰ DỊCH CHUYỂN DỌC THEO ĐƯỜNG CẦU
Xãy ra khi giá cả thay đổi nhưng các nhân tố ngoài giá không đổi. P1 A P2 B Q1 Q2 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 14 7 8/25/2021
SỰ DỊCH CHUYỂN CẢ ĐƯỜNG CẦU
Xãy ra khi giá cả không đổi nhưng các nhân tố ngoài giá thay đổi. D’ D D’’ TRƢƠNG PHI CƢỜNG 15 II. CUNG TRƢƠNG PHI CƢỜNG 16 8 8/25/2021 KHÁI NIỆM
“Cung của một hàng hóa là số lượng
hàng hóa đó mà người bán muốn bán
tương ứng với một mức giá” TRƢƠNG PHI CƢỜNG 17
CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CUNG CỦA MỘT HÀNG HÓA
1. Giá của chính hàng hoá đó
2. Giá của các nguồn lực được sử dụng để sản xuất hàng hoá đó 3. Công nghệ
4. Điều kiện tự nhiên.
5. Số lượng nhà cung cấp
6. Giá của các hàng hoá có liên quan trong sản xuất
7. Giá tương lai của hàng hoá TRƢƠNG PHI CƢỜNG 18 9 8/25/2021 PHÂN NHÓM
Nhóm 1: Nhân tố giá cả của chính hàng hóa đó.
Nhóm 2: Các nhân tố còn lại (còn gọi là các nhân tố ngoài giá) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 19 QUY LUẬT CUNG
“Nếu các nhân tố ngoài giá là không
đổi (chi phí sản xuất không đổi) thì mối
quan hệ giữa cung và giá cả của một
hàng hóa là đồng biến.” TRƢƠNG PHI CƢỜNG 20 10 8/25/2021
LÝ DO TỒN TẠI QUY LUẬT CUNG
Lợi nhuận chi phối lượng cung của các xí nghiệp Giá thành Lợi nhuận Giá cả (P) Giá thành Lợi nhuận Giá cả (P’) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 21 ĐƯỜNG CUNG
Một sự biểu thị quy luật cung bằng đồ thị
Dốc lên trên về bên phải GÍA ĐƯỜNG CUNG (S) P2 P1 LƯỢNGCUNG Q1 Q2 11 8/25/2021 Ý NGHĨA CỦA ĐƯỜNG CUNG
Thể hiện tiếng nói của người bán trên thị trường. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 23 BIỂU CUNG
Biểu thị quy luật cung bằng bảng số liệu.
Giá cả (ngàn đồng) Lƣợng cung (tấn/tháng) 10 50 15 100 20 150 25 200 30 250 35 300 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 24 12 8/25/2021 HÀM CUNG
Biểu thị quy luật cung bằng hàm số. Dạng tổng quát: P=f(Q ) hoặc Q =f(P) S S Q = c + d.P P = c + (1/d).Q S S Ví dụ:
P = 4Q + 400 hoặc Q = ¼P -100 S S TRƢƠNG PHI CƢỜNG 25
SỰ DỊCH CHUYỂN DỌC THEO ĐƯỜNG CUNG
Dịch chuyển dọc theo một đường cung: Xãy ra khi giá
cả thay đổi nhưng các nhân tố ngoài giá không đổi. P A 1 P2 B Q Q 2 1 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 26 13 8/25/2021
SỰ DỊCH CHUYỂN CẢ ĐƯỜNG CUNG
Xãy ra khi giá cả không đổi nhưng các nhân tố ngoài giá thay đổi. S’’ S S’ TRƢƠNG PHI CƢỜNG 27 III. GIÁ CẢ CÂN BẰNG TRƢƠNG PHI CƢỜNG 28 14 8/25/2021
SỰ HÌNH THÀNH GIÁ CẢ CÂN BẰNG Phân tích bằng bảng số GIÁ CUNG CẦU CHÊNH LỆCH ÁP LỰC ĐỐI VỚI GIÁ 10 50 500 -450 TĂNG 15 100 400 -300 TĂNG 20 150 300 -150 TĂNG 25 200 200 0 CÂN BẰNG 30 250 100 +150 GiẢM 35 300 50 +250 GiẢM TRƢƠNG PHI CƢỜNG 29 Phân tích bằng đồ thị S Dư thừa P1 P* P2 Thiếu hụt Q Q Q* Q s2 s1 Q D1 D2 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 30 15 8/25/2021 SỰ THAY ĐỔI CỦA MỨC GIÁ CÂN BẰNG
Do các nhân tố ngoài giá tác động đến cung
hoặc cầu thay đổi làm đường cung hoặc đường
cầu dịch chuyển giá cả cân bằng thay đổi. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 31
Các nhân tố ngoài giá tác động đến cầu thay đổi
làm đường cầu dịch chuyển. D’ S D D’’ P1 P* P2 Q2 Q* Q1 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 32 16 8/25/2021
Các nhân tố ngoài giá tác động đến cung thay
đổi làm đường cung dịch chuyển S’ S D S’’ P1 P* P2 Q1 Q* Q2 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 33
IV. DỰ BÁO THAY ĐỔI GIÁ VÀ LƯỢNG TRƢƠNG PHI CƢỜNG 34 17 8/25/2021 CẦU THAY ĐỔI Giaù Löôïng caàu Löôïng cung
(ñoâ-la moãi cuoän) (trieäu cuoän baêng moãi tuaàn (trieäu cuoän baêng moãi tuaàn) Walkman $200 Walkman $50 1 9 13 0 2 6 10 3 3 4 8 4 4 3 7 5 5 2 6 6 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 35 CẦU THAY ĐỔI TRƢƠNG PHI CƢỜNG 36 18 8/25/2021 CUNG THAY ĐỔI Giaù Löôïng caàu Löôïng cung (ñoâ-la moãi (trieäu cuoän
(trieäu cuoän baêng moãi tuaàn) cuoän)
baêng moãi tuaàn) Coâng ngheä cu Coâng ngheä môùi 1 9 0 3 2 6 3 6 3 4 4 8 4 3 5 10 5 2 6 12 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 37 CUNG THAY ĐỔI TRƢƠNG PHI CƢỜNG 38 19 8/25/2021
THAY ĐỔI TRONG CẢ CUNG VÀ CẦU
Cầu và cung thay đổi cùng chiều Giaù Löôïng cuõ Löôïng môùi (ñoâ-la moãi
(trieäu cuoän baêng moãi tuaàn)
(trieäu cuoän baêng moãi tuaàn) cuoän) Löôïng caàu Löôïng cung Löôïng caàu Löôïng cung Walkman $200 Coâng ngheä cuõ Walkman $50 Coâng ngheä môùi 1 9 0 13 3 2 6 3 10 6 3 4 4 8 8 4 3 5 7 10 5 2 6 6 12 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 39
Cầu và cung thay đổi cùng chiều tăng
Giá không đổi, lượng tăng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 40 20 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi cùng chiều tăng D’ S D S’ P* P1 Q* Q1 Giá giảm, lượng tăng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 41
Cầu và cung thay đổi cùng chiều tăng S D D’ S’ P1 P* Q* Q Giá tăng, lượng tăng 1 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 42 21 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi cùng chiều giảm S’ S D D’ P* Q Q* 1
Giá không đổi, lượng giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 43
Cầu và cung thay đổi cùng chiều giảm S’ S D D’ P1 P* Q Q* 1 Giá tăng, lượng giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 44 22 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi cùng chiều giảm S D S’ D’ P* P1 Q Q* Giá1 giảm, lượng giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 45 Kết luận
Cung cầu cùng tăng ( sang phải) :
Lượng tăng, giá không xác định được.
Cung cầu cùng giảm ( sang trái) :
lượng giảm, giá không xác định được. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 46 23 8/25/2021
THAY ĐỔI TRONG CẢ CUNG VÀ CẦU
Cầu và cung thay đổi ngược chiều nhau Giaù Löôïng cuõ Löôïng môùi (ñoâ-la
(trieäu cuoän baêng moãi tuaàn (trieäu cuoän baêng moãi tuaàn moãi Löôïng caàu Löôïng cung Löôïng caàu Löôïng cung cuoän)
Ñaàu CD $400 Coâng ngheä cu Ñaàu CD $200 Coâng ngheä môù 1 13 0 9 3 2 10 3 6 6 3 8 4 4 8 4 7 5 3 10 5 6 6 2 12 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 47
Cầu và cung thay đổi ngược chiều nhau
Giá giảm, lượng không đổi TRƢƠNG PHI CƢỜNG 48 24 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi ngược chiều D’ S’ S D P* P1 Q Q* 1 Giá giảm, lượng giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 49
Cầu và cung thay đổi ngược chiều D’ S’ S D P* P1 Q* Q Giá giảm, lượng tă 1 ng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 50 25 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi ngược chiều D’ S’ S D P1 P* Q*
Giá tăng, lượng không đổi TRƢƠNG PHI CƢỜNG 51
Cầu và cung thay đổi ngược chiều D’ S’ S D P1 P* Q* Q1 Giá tăng, lượng tăng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 52 26 8/25/2021
Cầu và cung thay đổi ngược chiều D’ S’ S D P1 P* Q Q* Giá tăn1g, lượng giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 53 Kết luận
Cung tăng, cầu giảm :
Giá giảm, lượng không xác định.
Cung giảm, cầu tăng :
Giá tăng, lượng không xác định TRƢƠNG PHI CƢỜNG 54 27 8/25/2021 Tình huống: 1.
Hãy cho biết giá cả và lượng cân bằng của thịt gà sẽ
như thế nào khi biết : giá thịt heo gia tăng đáng kể
do bệnh dịch tả châu phi và các nhà máy ứng dụng
công nghệ tiên tiến trong sản xuất thức ăn cho gà. 2.
Hãy cho biết giá cả và lượng cân bằng của sách giao
khoa sẽ như thế nào khi biết : năm học mới sắp đến
nhưng bộ giáo dục cho phép các trường dạy theo
giáo trình riêng và các nhà xuất bản khuyến khích
sử dụng sách giáo khoa bằng cách giảm phân nửa
giá so với giá phát hành. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 55
3. Giả sử nhà nước điều chỉnh giá thịt bò và thịt gà
thấp hơn giá thị trường. Điều gì xảy ra đối với các
hàng hoá này. Điều gì sẽ xảy ra đối với thịt lợn? Hãy giải thích?
4.Bạn hãy sử dụng đồ thị cung-cầu để minh họa và
giải thích tại sao đối với thị trường nông sản
thường có hiện tượng nghịch lý “Được mùa người
nông dân chưa hẳn đã vui, mất mùa người nông
dân chưa hẳn đã buồn”. KINH TẾ VI MÔ 56 28 8/25/2021 V. SỰ CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ TRƢƠNG PHI CƢỜNG 57 CAN THIỆP TRỰC TIẾP GIÁ TRẦN
 Thấp hơn giá cân bằng
 Bảo vệ người tiêu dùng: 1 số người được lợi
nhưng một số người lại chịu thiệt.
 Nhà sản xuất chịu thiệt
 Mức giá trần hiệu quả phải được đặt trên mức
giá cân bằng của thị trường tự do.
Xuất hiện chợ đen, xếp hàng, định mức… TRƢƠNG PHI CƢỜNG 58 29 8/25/2021 GIÁ TRẦN S D D’ S’ P* GIÁ TỐI P1 ĐA Q Q* S QD TRƢƠNG PHI CƢỜNG 59 CAN THIỆP TRỰC TIẾP GIÁ SÀN Cao hơn giá cân bằng
Bảo vệ người sản xuất : lợi giá, thiệt sản lượng
Người tiêu dùng sẽ bị thiệt vì mua hàng hoá
với mức giá cao hơn giá cân bằng.
Để có hiệu quả, giá sàn phải được đặt ở mức
giá cân bằng thị trường tự do
Chính phủ mua lượng dư thừa TRƢƠNG PHI CƢỜNG 60 30 8/25/2021 GIÁ SÀN S’ D’ S D GIÁ TỐI P1 THIỂU P* Q* Q Q D S TRƢƠNG PHI CƢỜNG 61 CAN THIỆP GIÁN TIẾP
THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG SẢN XUẤT TRONG NƯỚC
 Đường cung dịch chuyển lên trên t đơn vị.
 Đường cầu giữ nguyên.
 Giá tăng nên người sản xuất chuyển một phần
thuế cho người tiêu dùng.
 Mức độ chịu thuế của từng người phụ thuộc
vào độ co giãn của cầ . u TRƢƠNG PHI CƢỜNG 62 31 8/25/2021 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 63
THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG SẢN XUẤT TRONG NƯỚC TRƢƠNG PHI CƢỜNG 64 32 8/25/2021
THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG NHẬP KHẨU S (cung nội địa) D P* Pw+t t P Cung HH nhập w khẩu Q Q Q* S1 Q S2 D2 QD1 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 65 CAN THIỆP GIÁN TIẾP TRỢ CẤP
 Đường cung dịch chuyển xuống dưới s đơn vị
 Đường cầu giữ nguyên
 Hoàn toàn ngược với thuế.
 Người tiêu dùng và người sản xuất đều được hưởng một phần.
 Mức độ hưởng lợi nhiều ít của mỗi người phụ
thuộc vào độ co giãn của cầu. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 66 33 8/25/2021 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 67 TRỢ CẤP TRƢƠNG PHI CƢỜNG 68 34 8/25/2021 Câu h âu ỏi thảo luận
1. Tại sao độ co dãn của cầu dài hạn lại khác với độ
co dãn của cầu trong ngắn hạn. Độ co dãn của cầu
đối với khăn giấy sẽ lớn hơn trong ngắn hạn hay
trong dài hạn? Tại sao? câu trả lời có đúng với cầu
về Vô tuyến không? Vì sao?
2. Cầu đối với nhãn hiệu cụ thể như kem đánh răng PS
co dãn hay không co dãn theo giá hơn đối với toàn
bộ tất cả các nhãn hiệu kem đánh răng? Hãy giải
thích. Ở thị trường Hà Nội nhãn hiệu kem đánh
răng PS co dãn theo giá nhiều hơn bất kỳ một nhãn
hiệu kem đánh răng nào? Câu kết luận này có đúng không? Vì sao?
3. Tổn thất vô ích là gì? Tại sao một mức giá tối đa TRƯƠNG PHI CƯỜNG 69
(giá trần) lại thường đưa đến tổn thất vô ích?
4. Giả sử nhà nước điều chỉnh giá thịt bò và thịt gà
thấp hơn giá thị trường. Tại sao sự thiếu hụt của
các hàng hoá này sẽ gia tăng và những nhân tố nào
xác định quy mô của sự thiếu hụt. Điều gì sẽ xảy ra
đối với thịt lợn? Hãy giải thích?
5.Giảsửhàmcungsảnphẩmcủamộtdoanhnghiệp
hoàntoànkhôngcodãn.Nếu chínhphủ ápđặt
mứcgiátốiđatrênthịtrường,liệucódẫnđếnmột
tổnthấtvôíchhaykhông?Hãygiảithích?
6.Liệumứcgiátốiđacónhấtthiếtsẽlàmchongười
tiêudùngđược lợi hơn không?Trongnhững điều
kiện nàonósẽ làmchongười tiêudùngbị thiệt hại?
7.Tạisaothuếlại gâyratổnthấtvôích?yếutốnào TRƯƠNG PHI CƯỜNG
xácđịnhquymôcủasựtổnthất? 70 35 8/25/2021
8. Giả sử chínhphủ muốn tăng thunhập chonông
dân.Tạisaocácchươngtrìnhtrợgiáhayhạnchế
diệntíchcanhtáclạilàmchoxãhộiphảitrảgiá
nhiềuhơnsovớiviệcChínhphủcấptiềnchonông dân.
9. Gánhnặngcủamộtsắcthuếđượcchiachongười
sảnxuấtvàngườitiêudùng.Trongnhữngđiềukiện
nàongười tiêudùngphải chịu phần lớn số thuế
này?Yếutốnàolàmchotrợcấpcólợichongười tiêudùng?
10. Bạn hãy sử dụng đồ thị cung-cầu để minh họa và
giải thích tại sao đối với thị trường nông sản
thường có hiện tượng nghịch lý “Được mùa người
nông dân chưa hẳn đã vui, mất mùa người nông
dân chưa hẳn đã b TRƯƠNG PHI uồn”. CƯỜNG 71 B B ài ài ttập ập 11. . V V ận d ận dụụnngg cung, cầu cung, cầu
Với mỗi trường hợp xảy ra dưới đây sẽ tác động đến
cung hay cầu, hay cả hai đối với mặt hàng lương thực?
Và Anh/Chị dự đóan trạng thái cân bằng của thị trường
lương thực trên thế giới (mức giá cân bằng và sản
lượng cân bằng) thay đổi như thế nào? Anh/Chị nên
phác thảo đồ thị cung cầu để minh họa cho câu trả lời của mình.
a) Giá vật tư nông nghiệp ba năm qua đã tăng lên khỏang 2 lần.
b) Thái Lan bị mất mùa lương thực.
c) Chính phủ các nước trợ cấp cho nông dân trồng lúa.
d) Dân số thế giới gia tăng đáng kể TRƢƠNG PHI CƢỜNG 72 36 8/25/2021
e) Có sự dịch chuyển đáng kể lực lượng lao động nông thôn ra thành thị.
f) Các trung tâm nghiên cứu giống cây trồng đã lai tạo
được giống lúa năng suất cao và đưa vào sản xuất đại trà.
g) Quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa diễn ra với
tốc độ cao làm giảm diện tích đất sản xuất nông
nghiệp nói chung và diện tích canh tác lúa nói riêng.
h) Đầu năm 2008, giá gạo trên thị trường thế giới tăng
cao làm chính phủ nhiều nước từ chối cấp phép hầu
hết các dự án làm sân golf mới, quản lý chặt chẽ việc
chuyển đổi cây trồng từ lúa sang các lọai khác và
nhiều nông dân tự giác chuyển đổi cây trồng ngược
lại so với xu hướng trước đây. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 73 Bài Bài tập 2: Dùng h
tập 2: Dùng h ình vẽ kết hợp
ình vẽ kết hợp l lập luận ập luận giải giải t t h h í í c c h h s s ựự t t h h a a y y đ đ ổ ổ i it rtr o o n n g g c c á á c c t t h h ị ịt rtr ưườn ờng g . .
a) Thị trường gạo trong nước khi nông dân trúng mùa.
b) Thị trường máy lạnh vào những ngày mùa đông ở miền bắc.
c) Thị trường quần áo vào dịp tết nguyên đán.
d) Thị trường vàng khi nhà nước tuyên bố cho
nhập vàng không giới hạn.
e) Thị trường xe hơi khi nhà nước bỏ thuế nhập
khẩu đối với mặt hàng này. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 74 37 8/25/2021 VI. ĐỘ CO GIÃN CỦA CUNG VÀ CẦU TRƢƠNG PHI CƢỜNG 75 N N H H ỮN ỮN G G V V Ấ Ấ N N Đ Đ Ề Ề C C Ầ Ầ N N N N Ắ Ắ M M
1. Làmthế nàođể đolườngsự phản ứn c g ủacầuvàcung?
2. Độ cogiãncủacầu theo giá:Địnhnghĩa,côngthức?
3. Độ cogiãncủacầutheothunhập:Định ĩ ngh a,côngth c? ứ 4.
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù aûnh höôûng ñeán doanh thu nh
theá naøo khi coù söï thay ñoåi giaù?
5. Độ cogiãncủa cung theo giá:Địnhnghĩa,côngthức?
6. Độ cogiãnchéoliênquanđếnmốiquanhệ bổ sunghay
thaythế giữacácloạihànghoánhư thế nào?
7. Làmthế nàođể phânbiệthàngthấpcấp,thôngthường, xaxỉ?
8. Độ cogiãncủacungcầu ảnhhưởn đ g ếngánhnặngthuế như thế nào? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 76 38 8/25/2021 1. 1. Đ Đ Ộ Ộ C C O O G GI IÃ Ã N N CỦA CỦA CẦU CẦU
Taïi sao chuùng ta caàn phaûi tính ñoä co gia cuûa caàu? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 77
Ñoái vôùi caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán caà
chuùng thay ñoåi seõ laøm cho caàu haøng h thay ñoåi.
Tuy nhieân, möùc thay ñoåi cuï theå laø b
nhieâu? Vaø ño löôøng nhö theá naøo? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 78 39 8/25/2021 CÁC CÁC L L O O Ạ ẠI I CO CO G GI IÃ Ã N N C C Ủ Ủ A A CẦU CẦU  Co giãn theo giá.  Co giãn theo thu nhập. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 79 CO CO G G I I Ã Ã N N T T H H E E O O G G I I Á Á ĐỊNH NGHĨA
“Ñoäco giaõn cuûa caàu laø thöôùc ño möù
phaûn öùng cuûa löôïng caàu cuûa moät
hoaù khi giaù cuûa noù thay ñoåi, moïi thöù
giöõ nguyeân. Noù ñöôïc tính baèng % th
ñoåi cuaû caàu chia cho % thay ñoåi cuaû gi TRƢƠNG PHI CƢỜNG 80 40 8/25/2021 CÔNG CÔNG T T H H ỨC ỨC T T Í Í N N H H TRƢƠNG PHI CƢỜNG 81
 Giaù trung bình vaø löôïng trung bình
Đeå traùnh vieäc tính ra ñöôïc hai giaù
khaùc nhau cuûa ñoä co giaõn cuûa caàu
giaù taêng leân hay giaûm xuoáng.
 Tyû leä phaàn traêm vaø tyû leä TRƢƠNG PHI CƢỜNG 82 41 8/25/2021 Đoạn đường cầu : Q P eD P Q Điểm cầu : dQ P P e b D dP Q Q Q a b P D . TRƢƠNG PHI CƢỜNG 83 QD =a+b.P eD = (Q - a)/Q eD = P /(a/b+P ) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 84 42 8/25/2021 P P H H Ả Ả N N ỨN ỨN G G CỦ CỦ A A CẦU CẦU V V Ớ ỚI I G GI IÁ Á Giảm giá Tổng doanh thu tăng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 85 Giá giảm Tổng doanh thu giảm TRƢƠNG PHI CƢỜNG 86 43 8/25/2021 TÓM LẠI Nếu |E |>1 D
P tăng Q giảm TR giảm
P giảm Q tăng TR tăng P và TR nghịch biến Nếu |E |<1 D
P tăng Q giảm TR tăng
P giảm Q tăng TR giảmP và TR đồng biến Nếu |E |=1 D
P tăng Q giảm TR không đổi
P giảm Q tăng TR không đổi P và TR độc lập TRƢƠNG PHI CƢỜNG 87 H H Ệ Ệ S S Ố Ố G G Ó Ó C C ( ( Đ Đ Ộ Ộ D D ỐC) – Đ Đ Ộ Ộ CO CO GIÃN  D D . b doác hôn a
 Heä soá goùc phuï thuoäc ñôn vò ño lö
nhöng ñoä co giaõn khoâng phuï thuoäc ñôn
ño löôøng cuûa giaù vaø löôïng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 88 44 8/25/2021 ĐĐ ỘỘ C C OO GG I I ÃÃ NN TH THƯƯ ỚỚC C ĐĐ OO KK HH ÔÔ NN GG ĐĐ ƠƠ NN VV Ị Ị TÍ TÍNN HH
Laø thöôùc ño möùc ñoä phaûn öùng, noù ño
vôùi möùc ñoä ño löôøng cuûa giaù vaø löôïng.
Daáu tröø vaø ñoä co giaõn TRƢƠNG PHI CƢỜNG 89 VÍ V ÍD Ụ D
 Neáu moät caây kem töø 2$ taêng leân 2,2$ laøm löôïng caàu giaû 10 caây ñeán 8 caây
 Neáu ngöôïc laïi giaù 2,2 xuoáng 2, caàu 8 leân 10 keát quaû k hoaøn toaøn TRƢƠNG PHI CƢỜNG 90 45 8/25/2021 VÍ V ÍD Ụ D Ụ
Xaùc ñònh heä soá co giaõn cuûa caàu taïi moïi möùc giaù c tröôøng laptop Q P 3600 700 3000 1000 2400 1300 1800 1600 1200 1900 600 2200 0 2500 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 91 CẦ CẦ U U CO GIÃN CO GIÃN VÀ KHÔNG CO GIÃN VÀ KHÔNG CO GIÃN
Caàu hoaøn toaøn khoâng co giaõn: e = 0 Caàu co giaõn ít: e < 1 p p Caàu co giaõn ñôn vò: e = 1
Caàu co giaõn nhieàu: e > 1 p p Caàu hoaøn toaøn co giaõn: ep = ∞ TRƢƠNG PHI CƢỜNG 92 46 8/25/2021 CO CO G GI IÃ Ã N N D D Ọ Ọ C C Đ Đ Ư Ư Ờ Ờ N N G G CẦ CẦ U U TU TU Y Y ẾN ẾN TÍ TÍ N N H H
ÔÛ treân ñieåm giöõa: co giaõn nhieàu (e > 1) p
Ngay taïi ñieåm giöõa: co giaõn ñôn vò (e = 1) p
ÔÛ döôùi ñieåm giöõa: ít co giaõn (e < 1 p TRƢƠNG PHI CƢỜNG 93 NHỮNG NHỮNG YẾU YẾU TỐ Ả TỐ Ả NH NH HƯỞNG ĐẾN CO GIÃ HƯỞNG ĐẾN CO GIÃ N N CỦ CỦA A CẦ CẦU U
 Möùc ñoä gaàn guõi cuûa haøng thay theá.
Haøng thay theá caøng gaàn guõi chöøng naøo thì caà giaõn nhieàu chöøng naáy.
 Haøng thieát yeáu: khoâng co giaõn.  Haøng xa xæ: co giaõn.
 Tyû leä thu nhaäp duøng tieâu xaøi cho haø hoaù ñoù.
 Khoaûng thôøi gian troâi qua sau khi giaù thay ñoåi TRƢƠNG PHI CƢỜNG 94 47 8/25/2021 Đ Đ Ộ Ộ CO CO G G I I Ã Ã N N- TR - TC
Neáu giaûm giaù laøm taê TR, caàu co giaõn
Neáu giaûm giaù laøm giaû TR, caàu khoâng co giaõn Neáu giaûm giaù maø T khoâng ñoåi, caàu co giaõ ñôn vò. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 95 Đ Đ Ộ Ộ CO CO G GIIÃ Ã N N CH CH É É O O- CO CO G G I I Ã Ã N N G G I I A A O O Đ Đ Ố Ố I I  eab > 0 : thay theá  eab < 0 : boå sung
 eab = 0 : khoâng coù quan heä TRƢƠNG PHI CƢỜNG 96 48 8/25/2021 VÍ V ÍD Ụ D Ụ
Xaùc ñònh heä soá co giaõn cheùo cuûa caàu oâtoâ theo giaù xaêng. 5000 3500 5000 7500 7000 5600 5000 7500 8800 7304 5000 7500 10420 9170 5000 7500 11878 10690 5000 7500
Heä soá co giaõn cheùo cuûa caàu oâtoâ cho giaù trò aâm : khi giaù xa
thì löôïng caàu oâ toâ giaûm. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 97 CO CO G GI IÃ Ã N N T T H H E E O O T T H H U U N N H H Ậ Ậ P P ĐỊNH NGHĨA
“Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp l
thöôùc ño söï phaûn öùng cuûa caàu ñoái vôùi
hoaù hay dòch vuï khi thu nhaäp thay ñoåi, mo
thöù khaùc giöõ nguyeân.” TRƢƠNG PHI CƢỜNG 98 49 8/25/2021 CÔNG CÔNG T T H H ỨC ỨC T T Í Í N N H H
 Haøng thöù (thiết) yeáu ít co giaõn theo thu nhaäp.
 Haøng xa xæ co giaûn nhieàu theo thu nhaäp. ei > 0: Haøng thoâng thöôøng ei > 1: Haøng xa xæ 0 < e < 1:
Haøng thöù yeáu ( thieát yeáu) i ei < 0 :
Haøng thaáp caáp (haøng thöù caáp) TRƢƠNG PHI CƢỜNG 99
Co giãn của cầu theo thu nhập TRƢƠNG PHI CƢỜNG 100 50 8/25/2021 2. 2. Đ Đ Ộ Ộ C C O O G GI IÃ Ã N N C C Ủ Ủ A A CUNG CUNG ĐỊNH NGHĨA
“Ñoä co giaõn cuûa cung ño löôøng söï ph
öùng cuûa löôïng cung khi giaù cuûa haøng thay ñoåi.” TRƢƠNG PHI CƢỜNG 101 CÔNG CÔNG T T H H ỨC ỨC T T Í Í N N H H
 Ñöôøng cung thaúng ñöùng: khi ñoä co giaõn cuûa cung laø
cung hoaøn toaøn khoâng co giaõn.
 Ñöôøng cung naèm ngang: ñoä co giaõn cuûa cung voâ cuøng cung hoaøn toaøn co giaõn TRƢƠNG PHI CƢỜNG 102 51 8/25/2021 VÍ V ÍD Ụ D
Xaùc ñònh heä soá co giaõn cuûa cung taïi moïi möùc giaù tröôøng laptop. Q P 0 700 600 1000 1200 1300 1800 1600 2400 1900 3000 2200 3600 2500 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 103 NHỮNG NHỮNG YẾU YẾU TỐ Ả TỐ Ả NH NH HƯỞNG ĐẾN CO GIÃ
HƯỞNG ĐẾN CO GIÃN N CỦ CỦA A CUNG CUNG
Khaû naêng thay theá cuûa nguoàn löïc:
 Saûn xuaát bôûi moät nguoàn löïc
 Saûn xuaát bôûi nhieàu nguoàn löïc th theá khaùc nhau
Ñoä co giaõn cuûa cung vaø yeáu toá thôøi gian  Trong ngaén haïn  Trong daøi haïn TRƢƠNG PHI CƢỜNG 104 52 8/25/2021 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 105 THẶ THẶ NG NG DƯ CỦA
DƯ CỦA TIÊU DÙNG & CỦA TIÊU DÙNG & CỦA SX SX CS = A S PS = B PD WL = A+B A E Pe WL = CS + PS max B Ps D Qe 2 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 106 53 8/25/2021 T T Ổ Ổ N N T T H H Ấ Ấ T T K KIIN N H H T T Ế Ế D D O O T T H H U U Ế Ế Giaù S1 S Thuế Q1 < Q0 P1 EÙ1 P1 > P0 ● P0 ● EØ0 P2 P1 - P2 = ? D Q1 Q0 SL 5 TRƢƠNG PHI CƢỜNG 107 T T Ổ Ổ N N T T H H Ấ Ấ T T K KIIN N H H T T Ế Ế D D O O T T H H U U Ế Ế TRƢƠNG PHI CƢỜNG 108 54 8/25/2021 CO CO G GIIÃ Ã N N V V À À G G Á Á N N H H N N Ặ Ặ N N G G T T H H U U Ế Ế
ảnh hƣởng của độ co giãn đến thuế
• Gánh nặng thuế chuyển sang vai co giãn nhỏ hơn.
.Cung co giãn < cầu .Cung co giãn > cầu P P S1 S S1 E1 Pet E1 t Pet td Pe E E S ttd P tsx Pe e t P sx s K Ps K Q Q TRƢƠNG PHI CƢỜNG 109 CO CO G GIIÃ Ã N N V V À À G G Á Á N N H H N N Ặ Ặ N N G G T T H H U U Ế Ế
Doanh thu thuế và chi phí xã hội .Cung cầu co giãn nhiều . Cung cầu co giãn ít P P Pet Thặng dƣ XH Thặng dƣ XH TR thuế TR thuế bị mất không bị mất không PS Q Q Qet Qe Qet Qe TRƢƠNG PHI CƢỜNG 110 55 8/25/2021 TTH H Ặ Ặ N N G G D D Ư Ư TTỪ Ừ TTR R Ợ Ợ C C Ấ ẤPP Giaù S Trợ cấp P2 A B S1 P0 E D ∆CS = D+C C P1 ●EÙ1 ∆PS = A+B ∆G = -(A+B+C+D+E) ∆WL = - E 14 Q0 Q1 SL TRƢƠNG PHI CƢỜNG 111 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 1 1 Giá QD QS 10 1000 100 20 800 500 30 600 900 40 400 1 300
1. Viết phƣơng trình đƣờng cầu Q ng D = a – b P và phƣơ
trình đƣờng cung QS = c + d P.
2. Tìm giá cân bằng và lƣợng cân bằng. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 112 56 8/25/2021 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 2 2
Cầu cho pizzas nhƣ sau: QD = 8 – 2P
Tính độ co giãn của cầu theo giá khi P = 0? P = 2? P = 4 ? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 113 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 3 3
1. Nếu độ co giãn của cung theo giá là 4 tại P = $ 12 và Q
= 15 000, hãy viết phƣơng trình đƣờng cung?
2. Hãy sử dụng phƣơng trình đƣ n ờ g cung đã tìm trong
phần 1 và phƣơng trình đƣờng cầu, QD = 105 000 – 7
500 P, tìm giá và lƣơng cân bằng.
3. Nếu cung tăng 20% tại mọi mức giá, hãy tìm giá và lƣ n ợ g cân bằng mới. TRƢƠNG PHI CƢỜNG 114 57 8/25/2021 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 4 4
Cung quần áo là QS = - 10 000 + 5 000P và cầu là QD = 40 000 – 2 000 P 1.
Nếu giá trần là $ 5 thì thị trƣờng có cân bằng không?
Nếu không, hãy tìm lƣợng thiếu hụt tại mức giá trần? 2.
Quần áo không còn hợp thời trang nên cầu giảm, cầu mới là QD = 20 000 – 2000P
Hãy tìm tác động của mức giá trần. Thị trƣờng có cân
bằng không? Nếu không, hãy tìm lƣợng thiếu hụt hay
thặng dƣ tại mức giá trần? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 115 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 5 5
Thị trƣờng sản phẩm X có hàm số cung cầu nhƣ sau: 1
P : là giá cả, đơn vị tính là 1.000 đồng /sản phẩm P 90 Q 6
Q : là sản lƣợng, đơn vị tính là 10.000 sản phẩm 1 1.
Giá cân bằng và lƣợng cân bằng là bao nhiêu ? P Q 15 4 2.
Do nhu cầu trong nƣớc tăng cao làm cho hàm cầu dịch
chuyển . Hàm cung không đổi. Tính giá cân bằng và lƣợng cân
bằng sau khi cầu thay đổi. 1 P 120 Q 6 3.
Giả sử Chính phủ đánh thuế làm giảm lƣợng cân bằng xuống
là 306.000 sản phẩm. Xác định mức thuế Chính phủ đánh vào
mỗi sản phẩm là bao nhiêu. 4.
Tổng thuế Chính phủ thu đƣợc là bao nhiêu ? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 116 58 8/25/2021 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 6 6
Giả sử thị trƣờng VN có hàm số cung cầu về mặt hàng xăng trong nƣớc nhƣ sau: QD = 540 – 30P QS = 90 + 20P
P : 1.000 đồng /lít ,Q : tỉ lít. 1.
Tìm giá thị trƣờng và lƣợng tiêu dùng tự do trên thị trƣờng. 2.
Tính thăng dƣ của nhà tiêu dùng, nhà sản xuất tại mức giá thị trƣờng. 3.
Giả sử Chính phủ đánh thuế 500 đồng /lít. Tìm giá và lƣợng khi có thuế. 4.
Hãy tính mức thuế ngƣời tiêu dùng, ngƣời sx phải chịu trên một lít xăng. 5.
Tổng thuế Chính phủ thu đƣợc ? 6.
Tính thặng dƣ của xã hội bị mất khống khi chính phủ áp đặt chính sách thuế TRƢƠNG PHI CƢỜNG 117 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 7 7
Thị trƣờng mặt hàng nông sản A đƣợc cho bởi các hàm số cung cầu nhƣ sau : Q = 480 – 24P Q = 315 + 20P
P : là giá cả, đơn vị tính là 1.000 đồng /kg
Q : là sản lƣợng, đơn vị tính là nghìn tấn.
1. Hãy tính giá cân bằng và lƣợng cân bằng.
2. Tính hệ số co dãn của cầu,cung theo giá ở mức giá cân bằng đó.
3. Dùng kết quả của câu b để tính mức trợ cấp ngƣời tiêu
dùng, ngƣời sx đƣợc hƣởng trên một đơn vị sản phẩm.
Biết mức trợ cấp một đơn vị sản phẩm là 1.500 đồng TRƢƠNG PHI CƢỜNG 118 59 8/25/2021 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 8 8
Giả sử có hàm cung cầu về mặt hàng xi măng trong nƣớc nhƣ sau : Q = 5.100 – 16P Q = 3.500 + 14P
P : 1.000 đồng /bao, Q : tỉ bao.
1. Hãy tính giá cân bằng và lƣợng cân bằng.
2. Do nhu cầu xây dựng trong nƣớc tăng cao làm cho hàm
cầu thay đổi. Q’D = 5.450 – 16P, hàm cung không đổi. Tính
giá cân bằng và lƣợng cân bằng.
3. Vì giá thị trƣờng tăng cao, Chính phủ muốn kìm giá bằng
giá cân bằng ban đầu. Vậy theo anh chị, Chính phủ phải
nhập khẩu một lƣợng là bao nhiêu ? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 119 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 9 9
Giả sử có hàm cung cầu về mặt hàng nông sản trong nƣớc nhƣ sau: Q = 60 – 2P Q = P – 15
P : là giá cả, đơn vị tính là 1.000 đồng /kg
Q : là sản lƣợng, đơn vị tính là nghìn tấn. 1.
Tìm giá cân bằng và lƣợng cân bằng. 2.
Do hạn hán nên hàm cung chuyển thành: Q’S = P – 21. hàm cầu
không đổi. Hãy tính giá cân bằng và lƣợng cân bằng sau khi hạn hán. 3.
Để giảm thiệt hại cho ngƣời sản xuất và ngƣời tiêu dùng do hạn
hán gây ra Chính phủ trợ cấp 2.500 đồng /kg. Hãy tìm giá cân bằng
và lƣợng cân bằng sau khi có trợ cấp. 4.
Hãy tính ảnh hƣởng của trợ cấp đối với sản xuất và tiêu dùng. Chi phí của Chính phủ? TRƢƠNG PHI CƢỜNG 120 60 8/25/2021 BÀ BÀ I I T T Ậ Ậ P P 1 1 0 0
Hàm số cầu và hàm số cung nhƣ sau: Qd=3280 - 8p, Qs = 282 + 2p
a/ Xác định sản lƣợng và giá cả cân bằng. Tính hệ số co giản
của cầu và cung tại thời điểm cân bằng. Nếu chính phủ đánh
thuế sản lƣợng thì ai chịu thuế nhiều hơn? tại sao ?
b/ Chính phủ đánh thuế là 30 trên 1 sp. Xác định hàm cung
mới.Tính sản lƣợng và giá cả cân bằng trong thị trƣờng này.
c/ Nếu chính phủ ấn định mức giá sàn Pr = 350 thì lƣợng dƣ
thừa là bao nhiêu. trong trƣờng hợp chính phủ mua hết
lƣợng dƣ thừa: xác định doanh thu của nhà sx trƣớc và sau
khi chính phủ áp dụng giá sàn, xác định chính phủ phải chi ra cho chính sách này TRƢƠNG PHI CƢỜNG 121 BÀI TẬP NHÓM
Hàm số cầu và hàm số cung nhƣ sau: P= 110-2Q , P=-140+3Q P(ngàn đồng), Q(ngànsp)
1. Tính thặng dƣ sx và thặng dƣ tiêu dùng ?
2. Nếu chính phủ đánh thuế 2 ngàn/1sp thì ai chịu thuế nhiều hơn ?
3. Nhà sx chịu thuế bao nhiêu? Người tiêu dùng chịu thuế bao nhiêu?
4. Tổng số tiền thuế chính phủ thu được?
5. Tổn thất xã hội do thuế gây ra? 122 61