Bài giảng Luật Hiến pháp - Luật quốc tế | Học viện Ngoại giao Việt Nam

Bài giảng Luật Hiến pháp - Luật quốc tế | Học viện Ngoại giao Việt Nam được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

THS. TÙNGPHM THANH
GI GIAONG NGO VIÊN KHOA LUT C T C N QU - H VI I
Lut Hiến pháp
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
1/39
Gii thiu v h nc ph
3 tín ch i h c = 15 bu
GV: ThS Ph m Thanh Tùng (4 bu i u) và ThS đầ
Hoàng Hi Duyên (11 bu i còn l i)
Đi m chuyên cn và gia k s được đánh giá theo
s tham gia c ca các bn vào lp h
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
2/39
H uc li
GS Nguy.TS n .TS. MinhĐăng Dung, PGS Đặng
Tun, PGS.TS. Vũ Công Giao, Giáo trình Lut nHiế
pháp, , 2020.Đại h c c gia N qu i
Trn Ng n, c c SĐường & Bùi Ng ơ Mt s vn đề lý
lun và th n v ng và ban hànhc ti vic xây d
Hiến pháp, NXB. Chính tr c gia, 2013. qu
Hiến pháp n ng hoà xã h i ch tước C nghĩa Vi
Nam 1946, 1959, 1980, 1992, 2013
Lut T chc Qu c h i 2014 s i 2020a đổ
Lut T chc Chính ph 2015
Lut T chc toà án nhân dân 2014
Lut b u c u Qu u H Đại bi c hi và i biđạ i đồng
nhân dân 2015
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
3/39
K vng v bui h c
cái nhìn khái h c n quát nht v ph này, Phương
pháp h c t p h c t Nhi) để p (Qunh
Cách lu đọc giáo trình t
Có nhi u ho t nhóm động
Tiêu chí m Anh)ch đi m (M
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
4/39
Đị nh kiế n v lu t
Khô khan (Lan)
Nhi iu đ u lut, nhi u chuyên ngành => khó nh
(Dũng)
Ph an)c t o p => linh ho t (B Đ
Làm lut là phi làm lu (M Anh)t sư
Lut sư là ngh nguy hi m (Khánh)
Đặ đầ t k lu t lên hàng u và không có s sáng t o
(Hi An) Nguyên t i lc >< ngo
Đổ i tr ng thay đen (Vũ Tu n Minh)
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
5/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Ngườ đứi ng u n n v iđầ các ăn minh c đạ
- Ai Cp: Pharaon
- Lưỡng Hà: Ensi
- Trung Quc: , Thiên t hoàng đế
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
6/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Pharaon:
- Cái nhà l n
- Con ca thn m t tri Ra
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
7/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Ensi:
- Người đứng đầu; người chăn d t
- T nhn c a vlà vua ũ tr
- Là con cái c a thn thánh
- Lut Hamurabi: Thn thánh trao
cho n t i thiêng liêngvua quy cao
để cai tr đất n cướ
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
8/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Hoàng :Đế
- Thiên t
- Đứng đầu thiên h
- Vua quan ph mu – con dân
- Dưới b u i r l n tr ng
không n i không iơ nào ph
đất ca nhà thiênvua; trong
h, không người nào không
ph i là th n cdân a nhà vua
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
9/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Các b n n v m i h anh xét quan gi
vua ng n chúa phong kiế ười ?dân
- Mi quan h gia người thng tr và b tr (Mai
Phương)
- M Mi quan h phân rõ c p b c ( L )
- Mi quan h i qua l và có phân hoá m b o. Lut l đả
cho i Nhi)ngườ tr vì (Qunh
- Bóc ng l m h u t, chiế ru đất (Vit )Hoàng
- Tôn sùng, thn quyn (H i An)
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
10/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Nhng nh th lĩ phong n c m n l ckiế trong tay quy
ti cao mà đấng siêu nhiên ban xung. Chính vì v y
ngườ ơ i không hodân c r t ít quyn c b n ca
con người. H thường b xem là đồ v t thu c s h u
ca nhà vua.
Đi u này đặ t nhu cra u gi i h n quy n lc tuy t đối
ca nhà vua. Đó là ý tưởng đầu tiên làm n n móng
cho s i c a n pháp. ra đờ Hiế
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
11/39
Ti i c n hi n pháp?sao ph ế
Câu ch chuy n v i n Magna Carta – Đạ Hiế ương Anh
Quc
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
12/39
Magna Carta Đại n cHiế chương Anh Qu
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
13/39
Magna Carta Đại n cHiế chương Anh Qu
Là b c u tiên d h i b i ướ đầ xây ng xã công ng. Nơ
mi i u bình không n l cngườ đề đẳng, ai quy
cao lu h n pháp ơ t. Đây chính g c r c a h thng
pháp t t c chính nlu ch quy
Magna Carta và h thng pháp t c lu Anh qu tr
thành hình m u cho c gia khác c t h các qu . Đặ bi
th thng các quc gia thu c i kh nh ng vượ chung
nim c m h cho ng Tuyên ngôn quc t vế Quyn
con người. Nhóm son o th có nói: “UDHR
Magna Carta c a toàn th nhân loi”
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
14/39
Hiến pháp ?là gì
Mt s thut ng
- Thut a o tng La Mã Constitutio: Có nghĩ đạ lu
ca nhà vua.
- Th Tâyi phong kiến phương s d thu t ng ng
“Hiến chương” (Charter) để ch s tha hi p gia
tri th dânu ình phong n đ kiế các n c a mình
- Đế ư n th i k cách m ng t s n thì thu t ng “Hiến
pháp” (Constutition) được s d ng
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
15/39
Hiến pháp ?là gì
Thu t ng khác
- Constitutionalism: Ch nghĩa h p hi n ế
- Anticonstitutionnellement: hành vi vi hiến
- Déconstitutionnalisassions n: hành vi vi hiế
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
16/39
Hiến pháp ?là gì
Khái ni m
- V n b n hình thành b că máy cai tr đất nướ
- Văn b n n nhà n hành a n ti đề để ước ban và th nh
pháp tlu
- Cơ s để xây dng pháp lut (Bo Đan)
Vai trò c n c a n , ch ăng Hiế pháp
- Vai trò c a hi n pháp ế công c pháp l b o v ý quyn
con người n và quy công dân (Xuân)
- Cân b n l c a nhà n c i ng quy gi ướ và ngườ dân
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
17/39
Hiến pháp ?là gì
Khái ni m
Là m t t t c pháp l ngành lu quy định nhng nguyên ý
căn b n nht. Hiến pháp quy định v t chc nhà n cướ
quan quy h a nhà n c v i nhân gi ướ ( n nghĩa
v c a nhân)
2. Chc n c a n ăng Hiế pháp
- H Bn n l c nhà nchế quy ước ( o Đan, Như Lan)
- B n io v quy con ngườ
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
18/39
Hn chế quyn l c nhà n ước (t chc b máy
nhà nước)
- Thuy Chínhết tam (quyn phân l phápp. , M Hành
ph), L p pháp c h i), t pháp ) (Qu ư (Toà án
- Thuy aết t p n h i quy ch nghĩ (Quc h i đứng
trên nh ng nhánh n l c lquy còn i)
Điu 69 (Quang Minh tng sách)
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
19/39
V trí c a n pháp h Hiế trong thng pháp t lu Vit Nam
22:07 1/8/24
1. Luật Hiến pháp - Slide
about:blank
20/39
| 1/39

Preview text:

22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Luật Hiến pháp
T H S . P H Ạ M T H A N H T Ù N G
G I Ả N G V I Ê N K H O A L U Ậ T Q U Ố C T Ế - H Ọ C V I Ệ N N G O Ạ I G I A O about:blank 1/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Giới thiệu về học phần
• 3 tín chỉ = 15 buổi học
• GV: ThS Phạm Thanh Tùng (4 buổi đầu) và ThS
Hoàng Hải Duyên (11 buổi còn lại)
• Điểm chuyên cần và giữa kỳ sẽ được đánh giá theo
sự tham gia của các bạn vào lớp học about:blank 2/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Học liệu
• GS.TS Nguyễn Đăng Dung, PG . S TS. Đặng Minh
Tuấn, PGS.TS. Vũ Công Giao, Giáo trình Luật Hiến
pháp
, Đại học quốc gia H à Nội, 2020.
• Trần Ngọc Đường & Bùi Ngọc Sơn, Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn về việc xây dựng và ban hành
Hiến pháp, NXB. Chính trị quốc gia, 2013.
• Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam 1946, 1959, 1980, 1992, 2013
• Luật Tổ chức Quốc hội 2014 sửa đổi 2020
• Luật Tổ chức Chính phủ 2015
• Luật Tổ chức toà án nhân dân 2014 ầ ử ố đạ ể ộ
• Luật b u c Đại biểu Qu c hội và i bi u H i đồng nhân dân 2015 about:blank 3/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Kỳ vọng về buổi học
• Có cái nhìn khái quát nhất về học phần này, Phương
pháp học tập để học tập (Quỳn h Nhi)
• Cách đọc giáo trình luật
• Có nhiều hoạt động nhóm
• Tiêu chí chấm điểm (Mỹ Anh) about:blank 4/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Định kiến ề v luật • Khô khan (Lan)
• Nhiều điều luật, nhiều chuyên ngành => khó nhớ (Dũng)
• Phức tạp => linh hoạt (Bảo Đan)
• Làm luật là phải làm luật sư (Mỹ Anh)
• Luật sư là nghề nguy hiểm (Khánh)
• Đặt kỷ luật lên hàng đầu và không có sự sáng tạo
(Hải An) Nguyên tắc >< ngoại lệ
• Đổi trắng thay đen (Vũ Tuấn Minh) about:blank 5/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp?
Người đứng đầu các nền văn minh cổ đại - Ai Cập: Pharaon - Lưỡng Hà: Ensi
- Trung Quốc: Thiên tử, hoàng đế about:blank 6/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp? Pharaon: - Cái nhà lớn -
Con của thần mặt trời Ra about:blank 7/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp? Ensi: -
Người đứng đầu; người chăn dắt - Tự nhận là vu a của vũ trụ -
Là con cái của thần thánh -
Luật Hamurabi: Thần thánh trao
cho vua quyền tối cao thiêng liêng
để cai trị đất nước about:blank 8/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp? Hoàng Đế: - Thiên tử - Đứng đầu thiên hạ -
Vua quan phụ mẫu – con dân - Dưới bầu trời rộn g lớn không nơi nào không phải
đất của nhà vua; trong thiên
hạ, không người nào không
phải là thần dân của nhà vua about:blank 9/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp?
Các bạn có nhận xét g
ì về mối quan hệ giữa vua chúa phon
g kiến và người dân?
- Mối quan hệ giữa người thống trị và bị trị (Mai Phương)
- Mối quan hệ phân rõ cấp bậc (Mỹ Lệ)
- Mối quan hệ qua lại và có phân hoá. Luật lệ đảm bảo
cho người trị vì (Quỳn h Nhi)
- Bóc lột, chiếm hữu ruộng đất (Việt Hoàng)
- Tôn sùng, thần quyền (Hải An) about:blank 10/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp?
• Những thủ lĩnh phong kiến cầm trong tay quyền lực
tối cao mà đấng siêu nhiên ban xuống. Chính vì vậy
người dân không có hoặc có rất ít quyền cơ bản của
con người. Họ thường bị xem là đồ vật thuộc sở hữu của nhà vua. • Điều này đặt r
a nhu cầu giới hạn qu ề y n lực tuyệt đối
của nhà vua. Đó là ý tưởng đầu tiên làm nền móng
cho sự ra đời của Hiến pháp. about:blank 11/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Tại sao phải cần có hiến pháp?
• Câu chuyện về Magna Carta – Đại Hiến chương Anh Quốc about:blank 12/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Magna Carta – Đại Hiến chương An h Quốc about:blank 13/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Magna Carta – Đại Hiến chương An h Quốc
• Là bước đầu tiên xây dựng x
ã hội công bằng. Nơi mà
mọi người đều bình đẳng, k hông có a i có quyền lực
cao hơn pháp luật. Đây chính là gốc rễ của hệ thống pháp luật v à tổ chức chính quyền
• Magna Carta và hệ thống pháp luật Anh quốc trở
thành hình mẫu cho các quốc gia khác. Đặc biệt là hệ
thống các quốc gia thuộc khối thịnh vượng chung
• Là niềm cảm hứng cho Tuyên ngôn quốc tế về Quyền
con người. Nhóm soạn thảo có nói: “UDHR là
Magna Carta của toàn thể nhân loại” about:blank 14/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Hiến pháp là gì?
Một số thuật ngữ
- Thuật ngữ La Mã Constitutio: Có nghĩa là đạo luật của nhà vua.
- Thời phong kiến phương Tây sử dụng thuật ngữ
“Hiến chương” (Charter) để chỉ sự thỏa hiệp giữa
triều đình phong kiến và các thần dân của mình
- Đến thời kỳ cách mạng tư sản thì thuật ngữ “Hiến
pháp” (Constutition) được sử dụng about:blank 15/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Hiến pháp là gì? • Thuật ngữ khác
- Constitutionalism: Chủ nghĩa hợp hiến
- Anticonstitutionnellement: hành vi vi hiến
- Déconstitutionnalisassions: hành vi vi hiến about:blank 16/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Hiến pháp là gì? Khái niệm
- Văn bản hình thành bộ má y cai trị đất nước
- Văn bản tiền đề để nhà nước ban hành và thừa nhận pháp luật
- Cơ sở để xây dựng pháp luật (Bảo Đan)
Vai trò, chức năng của Hiến pháp
- Vai trò của hiến pháp là công cụ pháp lý bảo vệ quyền
con người và quyền công dân (Xuân)
- Cân bằng quyền lực giữa nhà nước và người dân about:blank 17/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide Hiến pháp là gì? Khái niệm
Là một ngành luật quy định những nguyê n tắc pháp lý
căn bản nhất. Hiến pháp quy định về tổ chức nhà nước
và quan hệ giữa nhà nước với cá nhân (quyền và nghĩa vụ của cá nhân)
2. Chức năng của Hiến pháp
- Hạn chế quyền lực nhà nước (Bảo Đan, Như Lan)
- Bảo vệ quyền con người about:blank 18/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Hạn chế quyền lực nhà nước (tổ chức bộ máy nhà nước)
- Thuyết tam quyền phân lập. Mỹ, Hành pháp (Chính
phủ), Lập pháp (Quốc hội), tư pháp (Toà án)
- Thuyết tập quyền Xã hội chủ nghĩa (Quốc hội đứng
trên những nhánh quyền lực còn lại)
Điều 69 (Quang Minh tặng sách) about:blank 19/39 22:07 1/8/24 1. Luật Hiến pháp - Slide
Vị trí của Hiến pháp trong hệ thống pháp luật Việt Nam about:blank 20/39