KIỂM TRA GIỮA KÌ
HỌC PHẦN: Triết học Mác - Lênin
Số TC: 03; Hệ: Đại học Chính quy Chuyên ngành: CNTT Thời gian: 50 phút
Từ mối quan hệ giữa vật chất và ý thức, anh/chị hãy cho biết quan điểm của
mình về luận điểm: “Trong nhận thức và hoạt động thực tiễn cần phải xuất phát
từ thực tế khách quan, tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan, đồng
thời phát huy tính năng động chủ quan”. Lấy ví dụ mình họa? Bài làm:
1. Từ mối quan hệ giữa vật chất và ý thức, quan điểm của em về luận điểm “Trong
nhận thức và hoạt động thực tiễn cần phải xuất phát từ thực tế khách quan, tôn
trọng và hành động theo quy luật khách quan, đồng thời phát huy tính năng động chủ quan” là:
- Vật chất và ý thức có mối liên hệ mật thiết qua lại với nhau. Trong mối quan hệ
này, vật chất có trước và ý thức sẽ phản ánh lại sau, vật chất là nguồn gốc của mọi
vấn đề nhận thức. Còn ý thức nhận định như thế nào lại không hoàn toàn do vật
chất, từ đó ý thức con người sẽ có tác động trở lại với vật chất qua hành động của con người.
- Tôn trọng khách quan là tôn trọng tính khách quan của vật chất, của các quy luật
tự nhiên và xã hội. Nếu chỉ xuất phát từ ý muốn chủ quan, nếu lấy ý chí áp đặt cho
thực tế, lấy ảo tưởng thay cho hiện thực thì sẽ mắc phải bệnh chủ quan duy ý chí.
Nếu ý thức có thể tác động trở lại vật chất thông qua hoạt động trở lại vật chất
thông qua hoạt động thực tiễn thì con người phải phát huy tính năng động chủ quan.
- Vai trò của ý thức là ở chỗ trang bị cho con người những tri thức về bản chất quy
luật khách quan của đối tượng, trên cơ sở ấy, con người xác định đúng đắn mục
tiêu và đề ra phương hướng hoạt động phù hợp. Tiếp theo, con người với ý thức
của mình xác định các biện pháp để thực hiện tổ chức các hoạt động thực tiễn.
Cuối cùng, bằng sự nỗ lực và ý chí mạnh mẽ của mình, con người có thể thực hiện
được mục tiêu đề ra. Ở đây ý thức, tư tưởng có thể quyết định làm cho con người
hoạt động đúng và thành công khi phản ánh đúng đắn, sâu sắc thế giới khách quan,
vì đó là cơ sở quan trọng cho việc xác định mục tiêu, phương hướng và biện pháp chính xác.
- Ngược lại, ý thức, tư tưởng có thể làm cho con người hoạt động sai và thất bại khi
con người phản ánh sai thế giới khách quan. Vì vậy, phải phát huy tính năng động
sáng tạo của ý thức, phát huy vai trò nhân tố con người để tác động cải tạo thế giới
khách quan; đồng thời phải khắc phục bệnh bảo thủ trì trệ, thái độ tiêu cực, thụ
động, ỷ lại, ngồi chờ trong quá trình đổi mới hiện nay. 2. Ví dụ:
- Ở Việt Nam, nhận thức của học sinh về công nghệ thông tin còn yếu. Nguyên nhân
là do thiếu thiết bị máy móc cũng như thiếu đội ngũ giảng viên. Nếu đáp ứng được
vấn đề hạ tầng, cơ sở vật chất thì trình độ tin học của học sinh sẽ tốt hơn nhiều.
Điều này đã khẳng định điều kiện vật chất quyết định ý thức.
- Hiểu được tính chất vật lý của thép là nóng chảy ở môi trường nhiệt độ trên
1000ºC. Vì vậy người ta tạo ra các nhà máy gang thép để sản xuất thép đủ kích cỡ
chứ không phải bằng phương pháp thủ công cổ xưa.
- Để học tốt môn Vật lý tốt, học sinh cần phải dựa trên các thí nghiệm và kết quả đo
lường khách quan để giải thích các hiện tượng vật lý. Đồng thời, cũng cần chủ
động tìm hiểu và phát triển sáng kiến của riêng mình để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.