Trang 1
BÀI TẬP LUYỆN TẬP CHƯƠNG ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ
PHƯƠNG PHÁP TÁCH VÀ TINH CHẾ HỢP CHÁT HỮU CƠ
Chưng cất
Chiết
Kết tinh
Sc kí ct
Nguyên
tc
Chưng cất là phương
pháp tách cht da
vào s khác nhau v
nhiệt độ sôi ca các
cht trong hn hp
mt áp sut nht
định.
Chiết là phương
pháp dùng tách bit
và tinh chế hn hp
các cht da vào s
hoà tan khác nhau
cùa chúng trong hai
dung môi không
trn ln vào nhau.
Kết tinh là phương
pháp tách bit và
tinh chế hn hp các
cht rn dựa vào độ
tan khác nhau và s
thay đổi độ tan ca
chúng theo nhiệt độ.
Sc kí ct
phương pháp tách
bit và tinh chế
hn hp các cht
da vào s phân
b khác nhau cùa
chúng gia pha
động và pha tĩnh.
Cách
tiến
hành
Khi nâng nhiệt độ
cùa hn hp gm
nhiu cht lng có
nhiệt độ sôi khác
nhau, thì cht nào có
nhiệt độ sôi thấp hơn
s bay ra trước.
Dùng sinh hàn lnh
s thu được cht
lng.
Dùng mt dung môi
thích hợp để chuyn
cht cn tách sang
pha lng (gi là
dch chiết). Tách
ly dch chiết, giãi
phóng dung môi s
thu được cht cn
tách.
Dùng mt dung môi
thích hp hoà tan
cht cn tinh chế
nhiệt độ cao to
dung dch bão hoà.
Sau đó làm lạnh,
cht rn s kết tinh,
lọc, thu được sàn
phm.
Cho hn hp cn
tách lên ct sc kí,
sau đó cho dung
môi thích hp
chày liên tc qua
ct sc kí.
Thu các cht hu
cơ được tách ra
từng phân đoạn
khác nhau sau khi
đí ra khỏi ct sc
kí. Loi b dung
môi để thu được
cht cn tách.
Vn
dng
Chưng cất tng:
để tách các cht lng
có nhiệt độ sôi khác
nhau nhiu.
Phương pháp chiết
lng - lỏng: để tách
ly cht hữu cơ khi
dng hn hp
lng.
Phương pháp chiết
lng - rắn: để tách
ly cht trong hn
hp rn.
Phương pháp kết
tinh: để tách và tinh
ch các cht rn.
S dụng phương
pháp sc kí có th
tách được hn hp
cha nhiu cht
khác nhau.
NG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHÁT HỮU CƠ
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẦT HỮU CƠ
Trang 2
- Trong phân thợp chất hữu , các nguyên tliên kết với nhau theo đủng hoá trị theo một thử t
nhất định.
- Thử tự liên kết đó được gọi cấu tạo hoá học. Công thức biểu diễn cách liên kết và thử tự liên kết giữa
các nguyên tử trong phân tử gọi là công thức cấu tạo.
- Đồng phân cấu tạo gồm đồng phân mạch carbon, đồng phân nhóm chức và đồng phân vị tri nhóm chức.
- Đồng đẳng là những hợp chất có tính chất hoá học tương tự nhau nhưng có thành phần phân tử hơn kém
nhau một hay nhiều nhóm CH
2
.
Câu 1: Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở có cùng công thức phân tử C
3
H
8
O.
Câu 2: Tại sao khi đun nóng đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) chuyển thành màu nâu rồi
màu đen?
Câu 3: Hợp chất hữu A chứa carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen. Thành phần phần trăm khối
lượng của nguyên tố carbon, hydrogen, nitrogen lần lượt 34,29%, 6,67%, 13,33%. Công thức phân tử
của A cũng là công thức đơn giản nhất. Xác định công thức phân tử của A.
Câu 4: Hợp chất A có công thức phân tử C
3
H
6
O. Khi đo phổ hồng ngoại cho kết quả như hình bên.
Hãy xác định công thức cấu tạo của A.
Câu 5: Retinol là một trong những thành phần chính tạo nên vitamin A nguồn gốc động vật, có vai trò
hỗ trợ thị giác của mắt còn vitamin C giúp tăng khả năng miễn dịch của thể. Đxác định công thức
phân tử của các hợp chất này, người ta đã tiến hành phân tích nguyên tố đo phổ khối lượng. Kết quả
khảo sát được trình bày trong bảng sau:
Hãy lập công thức phân tử của vitamin A và vitamin C.
ĐÁP ÁN
Câu 1: Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở có cùng công thức phân tử C
3
H
8
O.
Đáp án:
Ứng với công thức phân tử C
3
H
8
O có các công thức cấu tạo:
CH
3
CH
2
CH
2
OH ; CH
3
CH(OH) CH
3
CH
3
O CH
2
CH
3
.
Câu 2: Tại sao khi đun nóng đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) chuyển thành màu nâu rồi
màu đen?
Đáp án:
Đường kính hợp chất hữu nên nhiệt độ ng chảy thấp, kém bền với nhiệt do đó khi đun nóng
đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) bị phân huỷ chuyển thành màu nâu rồi màu đen.
Câu 3: Hợp chất hữu A chứa carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen. Thành phần phần trăm khối
lượng của nguyên tố carbon, hydrogen, nitrogen lần lượt 34,29%, 6,67%, 13,33%. Công thức phân tử
của A cũng là công thức đơn giản nhất. Xác định công thức phân tử của A.
Trang 3
Đáp án:
%O = 100% - 34,29% - 6,67% - 13,33% = 45,71%.
Đặt công thức phân tử của A có dạng: C
x
H
y
O
z
N
t
. Ta có:
= 2,8575 : 6,67 : 2,857 : 0,952 = 3 : 7 : 3 : 1
Do A có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất nên công thức phân tử của A là C
3
H
7
O
3
N.
Câu 4: Hợp chất A có công thức phân tử C
3
H
6
O. Khi đo phổ hồng ngoại cho kết quả như hình bên.
Hãy xác định công thức cấu tạo của A.
Đáp án:
Quan sát phổ hồng ngoại của A thấy A hấp thụ số sóng 2710 cm
-1
(C-H) và 1740 cm
-1
(C=O)
A là hợp chất chứa nhóm chức aldehyde.
Công thức cấu tạo của A là: CH
3
CH
2
CHO.
Câu 5: Retinol là một trong những thành phần chính tạo nên vitamin A nguồn gốc động vật, có vai trò
hỗ trợ thị giác của mắt còn vitamin C giúp tăng khả năng miễn dịch của thể. Đxác định công thức
phân tử của các hợp chất này, người ta đã tiến hành phân tích nguyên tố đo phổ khối lượng. Kết quả
khảo sát được trình bày trong bảng sau:
Hãy lập công thức phân tử của vitamin A và vitamin C.
Đáp án:
- Thiết lp công thc phân t ca vitamin A:
Đặt công thc phân t tng quát là C
x
H
y
O
z
, ta có:
83,92 10,49 5,59
x : y : z : : 6,993 : 10,49 : 0,349 20 : 30 : 1.
12 1 16
= = =
Vy công thức đơn giản nht ca vitamin A là C
20
H
30
O.
CTPT ca vitamin A có dng (C
20
H
30
O)
n
M
vitamin A
= (12.20 + 1. 30 + 16).n = 286
n = 1 Công thc phân t ca vitamin A là C
20
H
30
O.
- Thiết lp công thc phân t ca vitamin C:
Đặt công thc phân t tng quát là C
x
H
y
O
z
, ta có:
40,9 4,55 54,55
x : y : z : : 3,408 : 4,55 : 3,409 1 : 1,33 : 1 3 : 4 : 3.
12 1 16
= = = =
Vy công thức đơn giản nht ca vitamin C là: C
3
H
4
O
3
.
CTPT ca vitamin C có dng (C
3
H
4
O
3
)
n
.
M
vitanmin C
= (12.3 + 4 + 16.3).n = 176
n = 2
Công thc phân t ca vitamin C là: C
6
H
8
O
6
.
----------HẾT----------

Preview text:


BÀI TẬP LUYỆN TẬP CHƯƠNG ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ
PHƯƠNG PHÁP TÁCH VÀ TINH CHẾ HỢP CHÁT HỮU CƠ Chưng cất Chiết Kết tinh Sắc kí cột
Nguyên Chưng cất là phương Chiết là phương Kết tinh là phương Sắc kí cột là tắc pháp tách chất dựa pháp dùng tách biệt pháp tách biệt và phương pháp tách
vào sự khác nhau về và tinh chế hỗn hợp tinh chế hỗn hợp các biệt và tinh chế nhiệt độ sôi của các
các chất dựa vào sự chất rắn dựa vào độ hỗn hợp các chất chất trong hỗn hợp ở hoà tan khác nhau tan khác nhau và sự dựa vào sự phân một áp suất nhất cùa chúng trong hai thay đổi độ tan của bố khác nhau cùa định. dung môi không chúng theo nhiệt độ. chúng giữa pha trộn lẫn vào nhau. động và pha tĩnh. Cách Khi nâng nhiệt độ
Dùng một dung môi Dùng một dung môi Cho hỗn hợp cần tiến cùa hỗn hợp gồm thích hợp để chuyển thích hợp hoà tan tách lên cột sắc kí, hành nhiều chất lỏng có chất cần tách sang chất cần tinh chế ở sau đó cho dung nhiệt độ sôi khác pha lỏng (gọi là nhiệt độ cao tạo môi thích hợp nhau, thì chất nào có dịch chiết). Tách dung dịch bão hoà. chày liên tục qua
nhiệt độ sôi thấp hơn lấy dịch chiết, giãi Sau đó làm lạnh, cột sắc kí. sẽ bay ra trước. phóng dung môi sẽ chất rắn sẽ kết tinh, Thu các chất hữu Dùng sinh hàn lạnh thu được chất cần lọc, thu được sàn cơ được tách ra ở sẽ thu được chất tách. phẩm. từng phân đoạn lỏng. khác nhau sau khi đí ra khỏi cột sắc kí. Loại bỏ dung môi để thu được chất cần tách. Vận Chưng cất thường: Phương pháp chiết Phương pháp kết Sừ dụng phương dụng
để tách các chất lỏng lỏng - lỏng: để tách tinh: để tách và tinh pháp sắc kí có thể có nhiệt độ sôi khác lấy chất hữu cơ khi chể các chất rắn. tách được hỗn hợp nhau nhiều. nó ở dạng hỗn hợp chứa nhiều chất lỏng. khác nhau. Phương pháp chiết lỏng - rắn: để tách lấy chất trong hỗn hợp rắn.
CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHÁT HỮU CƠ
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẦT HỮU CƠ Trang 1
- Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đủng hoá trị và theo một thử tự nhất định.
- Thử tự liên kết đó được gọi là cấu tạo hoá học. Công thức biểu diễn cách liên kết và thử tự liên kết giữa
các nguyên tử trong phân tử gọi là công thức cấu tạo.
- Đồng phân cấu tạo gồm đồng phân mạch carbon, đồng phân nhóm chức và đồng phân vị tri nhóm chức.
- Đồng đẳng là những hợp chất có tính chất hoá học tương tự nhau nhưng có thành phần phân tử hơn kém
nhau một hay nhiều nhóm CH2.
Câu 1: Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở có cùng công thức phân tử C3H8O.
Câu 2: Tại sao khi đun nóng đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) chuyển thành màu nâu rồi màu đen?
Câu 3: Hợp chất hữu cơ A có chứa carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen. Thành phần phần trăm khối
lượng của nguyên tố carbon, hydrogen, nitrogen lần lượt là 34,29%, 6,67%, 13,33%. Công thức phân tử
của A cũng là công thức đơn giản nhất. Xác định công thức phân tử của A.
Câu 4: Hợp chất A có công thức phân tử C3H6O. Khi đo phổ hồng ngoại cho kết quả như hình bên.
Hãy xác định công thức cấu tạo của A.
Câu 5: Retinol là một trong những thành phần chính tạo nên vitamin A có nguồn gốc động vật, có vai trò
hỗ trợ thị giác của mắt còn vitamin C giúp tăng khả năng miễn dịch của cơ thể. Để xác định công thức
phân tử của các hợp chất này, người ta đã tiến hành phân tích nguyên tố và đo phổ khối lượng. Kết quả
khảo sát được trình bày trong bảng sau:
Hãy lập công thức phân tử của vitamin A và vitamin C. ĐÁP ÁN
Câu 1: Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở có cùng công thức phân tử C3H8O. Đáp án:
Ứng với công thức phân tử C3H8O có các công thức cấu tạo:
CH3 – CH2 – CH2 – OH ; CH3 – CH(OH) – CH3 và CH3 – O – CH2 – CH3.
Câu 2: Tại sao khi đun nóng đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) chuyển thành màu nâu rồi màu đen? Đáp án:
Đường kính là hợp chất hữu cơ nên có nhiệt độ nóng chảy thấp, kém bền với nhiệt do đó khi đun nóng
đến nhiệt độ thích hợp, đường kính (màu trắng) bị phân huỷ chuyển thành màu nâu rồi màu đen.
Câu 3: Hợp chất hữu cơ A có chứa carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen. Thành phần phần trăm khối
lượng của nguyên tố carbon, hydrogen, nitrogen lần lượt là 34,29%, 6,67%, 13,33%. Công thức phân tử
của A cũng là công thức đơn giản nhất. Xác định công thức phân tử của A. Trang 2 Đáp án:
%O = 100% - 34,29% - 6,67% - 13,33% = 45,71%.
Đặt công thức phân tử của A có dạng: CxHyOzNt. Ta có:
= 2,8575 : 6,67 : 2,857 : 0,952 = 3 : 7 : 3 : 1
Do A có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất nên công thức phân tử của A là C3H7O3N.
Câu 4: Hợp chất A có công thức phân tử C3H6O. Khi đo phổ hồng ngoại cho kết quả như hình bên.
Hãy xác định công thức cấu tạo của A. Đáp án:
Quan sát phổ hồng ngoại của A thấy A hấp thụ số sóng 2710 cm-1 (C-H) và 1740 cm-1 (C=O)
 A là hợp chất chứa nhóm chức aldehyde.
Công thức cấu tạo của A là: CH3 – CH2 – CHO.
Câu 5: Retinol là một trong những thành phần chính tạo nên vitamin A có nguồn gốc động vật, có vai trò
hỗ trợ thị giác của mắt còn vitamin C giúp tăng khả năng miễn dịch của cơ thể. Để xác định công thức
phân tử của các hợp chất này, người ta đã tiến hành phân tích nguyên tố và đo phổ khối lượng. Kết quả
khảo sát được trình bày trong bảng sau:
Hãy lập công thức phân tử của vitamin A và vitamin C. Đáp án:
- Thiết lập công thức phân tử của vitamin A:
Đặt công thức phân tử tổng quát là CxHyOz, ta có: 83,92 10, 49 5,59 x : y : z = : :
= 6,993 : 10,49 : 0,349 = 20 : 30 : 1. 12 1 16
Vậy công thức đơn giản nhất của vitamin A là C20H30O.
 CTPT của vitamin A có dạng (C20H30O)n
 Mvitamin A = (12.20 + 1. 30 + 16).n = 286  n = 1 Công thức phân tử của vitamin A là C20H30O.
- Thiết lập công thức phân tử của vitamin C:
Đặt công thức phân tử tổng quát là CxHyOz, ta có: 40,9 4,55 54,55 x : y : z = : :
= 3,408 : 4,55 : 3,409 = 1 : 1,33 : 1 = 3 : 4 : 3. 12 1 16
Vậy công thức đơn giản nhất của vitamin C là: C3H4O3.
 CTPT của vitamin C có dạng (C3H4O3)n.
 Mvitanmin C = (12.3 + 4 + 16.3).n = 176  n = 2  Công thức phân tử của vitamin C là: C6H8O6.
----------HẾT---------- Trang 3