Bài tập nhóm: Lập kế hoạch phát triển nghề Chuyên viên phân tích tài chính môn Kế toán | Học viện Ngân hàng

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
Bài tập nhóm môn: Nguyên Lý Kế Toán
Chủ đề: Lập kế hoạch phát triển nghề Chuyên viên phân tích tài chính
Giáo viên bộ môn: Đặng Thị Bích Ngọc
Mã lớp: 231ACT01A21 - Nhóm: 3 Các thành viên:
Phạm Hồng Nhung – Nhóm trưởng Vũ Hà Quỳnh Hoa Vũ Thu Thảo Đỗ Hương Giang Nguyễn Thị Hải Linh Nguyễn Anh Quốc Hà Nội, tháng 9/ 2023 MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN...............................................................................................................
Phần I. CÁC KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN KHỞI NGHIỆP...............................................1
Phần II. LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP.....................................................1
Bước 1: Đánh giá bản thân........................................................................................1
Bước 2: Xác định mục tiêu nghề nghiệp...................................................................2
Bước 3: Nghiên cứu công việc...................................................................................3
Bước 4: Cân nhắc tài chính........................................................................................4
Bước 5: Suy nghĩ về kinh nghiệm học vấn khi bước vào ngành mới.......................5
Bước 6: Cân nhắc tính ổn định của công việc...........................................................9
Bước 7: Lập kế hoạch và những hành động rõ ràng...............................................10
Phần III. NHẬN DIỆN NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ LẬP KẾ HOẠCH CHO KHỞI
NGHIỆP........................................................................................................................13
5.1 Kỹ năng phân tích toán học tốt, tư duy logic....................................................15
5.2 Kỹ năng quản lý thời gian..................................................................................15
5.3 Nhạy cảm với những biến động về tài chính....................................................15
5.4 Kỹ năng ứng xử linh hoạt, giải quyết vấn đề tốt...............................................15
5.5 Kỹ năng giao tiếp tốt..........................................................................................16
5.6 Kỹ năng thu thập thông tin liên quan từ phía khách hàng...............................16
5.7 Nhiệt tình và sẵn sàng giúp đỡ khách hàng khi cần..........................................16
TỔNG KẾT....................................................................................................................16
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................................... LỜI CAM ĐOAN
Chúng tôi xin cam đoan bài tiểu luận này là công trình nghiên cứu của nhóm.
Các số liệu và nguồn tham khảo là trung thực, chính xác và được trích dẫn đầy
đủ. Chúng tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Phần I. CÁC KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN KHỞI NGHIỆP 1. Khởi nghiệp
Startup là những doanh nghiệp có những ý tưởng kinh doanh mới và doanh nghiệp
này hoạt động dựa trên cơ sở khai thác, phát triển những ý tưởng mới đó để mang lại
lợi ích, lợi nhuận cho doanh nghiệp mình. 2. Nhà đầu tư
Những tổ chức/ cá nhân đầu tư vào những dự án, sản phẩm khởi nghiệp khác nhau
và mong muốn thu lại lợi nhuận khi dự án đó thành công trong tương lai. 3. Gọi vốn
Việc các startup kêu gọi nhà đầu tư rót vốn cho doanh nghiệp của mình. Thông
thường, quá trình gọi vốn diễn ra qua nhiều vòng (round) khác nhau, ở mỗi vòng giá
trị của doanh nghiệp sẽ có sự biến đổi. 4. Bootstrapping
Là hình thức người khởi nghiệp tự bỏ vốn ra xây dựng và phát triển doanh nghiệp mà
không cần đến nhà đầu tư 5. Exiting
Giai đoạn mà startup founder trở thành triệu phú. Khi đó, khởi nghiệp sẽ hoàn lại vốn
cho nhà đầu tư theo một tỷ lệ đã thỏa thuận từ trước theo 2 cách: Mua bán và sáp
nhập và Đưa công ty lên sàn chứng khoán.
Phần II. LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP
Một kế hoạch tốt cho sự phát triển nghề nghiệp là kế hoạch gồm 7 bước sau: +
Bước 1: đánh giá bản thân +
Bước 2: xác định mục tiêu nghề nghiệp +
Bước 3: nghiên cứu công việc +
Bước 4: cân nhắc tình hình tài chính +
Bước 5: suy nghĩ về kinh nghiệm học vấn khi bước vào ngành mới +
Bước 6: cân nhắc tính ổn định của công việc +
Bước 7: lập kế hoạch và những hành động rõ ràng
Bước 1: Đánh giá bản thân
Khi lập kế hoạch phát triển nghề nghiệp thì việc đầu tiên mà chúng ta phải làm đó
chính là đánh giá bản thân. Thông thường bạn sẽ cảm thấy mông lung khi lựa chọn
nghề nghiệp bởi nguyên nhân cốt lõi là không hiểu rõ bản thân. Bản thân bạn cũng
giống như một căn phòng vậy, muốn biết được thì phải tự mình đi vào và khám phá. 1
Để có thể lựa chọn được một ngành nghề phù hợp với bản thân thì xuất phát điểm
phải là niềm đam mê, sở trường và cả sở thích của bản thân với ngành nghề đó. Bên
cạnh đó chúng ta cần phải đánh giá được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và
những gì có thể cải thiện.
Phạm Hồng Nhung, Vũ Hà Quỳnh Hoa, Vũ Thu Thảo – Khoa Ngân Hàng Điểm mạnh Điểm yếu Cần cải thiện Đam mê Ngu - Thành thạo - Nóng vội, hấp - Nâng cao khả - Phân tích tổng yễn excel, word tấp năng tiếng anh hợp thông tin Thị - Tư duy logic - Khả năng tiếng - Giao tiếp đàm Hải - Kỹ năng lập kế anh hạn chế phán Linh, hoạch công việc Đỗ - Cẩn thận, tỉ mỉ - Giao tiếp tốt - Kỹ năng lập luận tính toán tốt
Hương Giang, Nguyễn Anh Quốc – Khoa Quản trị kinh doanh, Kinh doanh quốc tế 2 Điểm mạnh Điểm yếu Cần cải thiện Đam mê - Khả năng tiếng anh - Khả năng ứng - Kỹ năng word, - Phân tích tổng - Kỹ năng làm việc dụng công nghệ excel… hợp thông tin nhóm tốt còn hạn chế
- Kỹ năng lãnh đạo tốt - Kỹ năng xử lý vấn - Giao tiếp tốt đề chưa tốt - Kỹ năng thuyết trình và truyền tải thông tin 3
Bước 2: Xác định mục tiêu nghề nghiệp
Mục tiêu nghề nghiệp là những kế hoạch, mục tiêu và khát vọng nghề nghiệp mà một
người mong muốn đạt được trong sự nghiệp của mình. Mục tiêu nghề nghiệp có thể
là một vị trí cụ thể mà bạn muốn đạt được, một cấp bậc cao hơn trong công việc, sự
thăng tiến trong công việc.
Đối với một chuyên viên phân tích tài chính mục tiêu nghề nghiệp là trau dồi thêm
kiến thức, kỹ năng về tài chính. Phát huy hết những điểm mạnh của bản thân cải
thiện những điểm yếu, luôn cố gắng học hỏi làm việc một cách hiệu quả chuyên nghiệp.
Mục tiêu ngắn hạn (2-3 năm)
- Cố gắng chủ động học hỏi từ đồng nghiệp, tự trau dồi kiến thức và kỹ năng để hoàn thiện bản thân
- Tích lũy kinh nghiệm, mong muốn làm việc trong môi trường chuyên nghiệp có
mức lương và cơ hội thăng tiến tốt Mục tiêu dài hạn
- Phấn đấu cố gắng trở thành trưởng phòng tài chính có trình độ kinh nghiệm cao.
- Cống hiến hết mình, đam mê với công việc.
Bước 3: Nghiên cứu công việc Mô tả công việc
Công việc cụ thể của chuyên viên phân tích tài chính sẽ phụ thuộc vào quy mô cũng
như lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, về cơ bản sẽ bao gồm những công việc chính sau đây:
- Thiết lập, thẩm định các thông tin liên quan đến tài chính đối với các dự án của doanh nghiệp.
- Thực hiện những nhiệm vụ chuyên môn liên quan đến việc phân tích và đánh giá tài
chính. Những thông tin này có thể bao gồm các vấn đề khó khăn mà doanh nghiệp
đang gặp phải, xu hướng phát triển và giải pháp khắc phục khó khăn tài chính của doanh nghiệp.
- Tiến hành lên kế hoạch và đưa ra các phương án huy động vốn cũng như tối ưu hóa
lợi nhuận cho doanh nghiệp.
- Xây dựng quy trình quản lý nguồn tài chính cho doanh nghiệp một cách hợp lý và chặt chẽ. 4
- Nắm bắt nhanh chóng các vấn đề liên quan đến rủi ro hoặc những nhân tố có thể
ảnh hưởng đến tình hình tài chính cũng như hoạt động của doanh nghiệp.
- Phân tích một số thông tin, báo cáo tài chính liên quan khác nếu được yêu cầu.
- Thực hiện các báo cáo liên quan đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Cơ hội việc làm
- Hành nghề phân tích tài chính độc lập
- Tại khu vực quản lý nhà nước: làm trợ lý tham mưu cho lãnh đạo của các cơ quan
quản lý kinh tế, tài chính.
- Tại các doanh nghiệp phi tài chính: làm việc tại các phòng ban tài chính – kế toán
của các công tý doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế
- Tại các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng, công ty kiểm toán, công ty chứng khoán….
- Tại các trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu: trở thành giảng viên giảng dạy.
Lộ trình thăng tiến trong công việc
Chuyên viên phân tích tài chính hiện nay đã được biết đến rộng rãi hơn trước và ngày
càng có nhiều người lựa chọn công việc này. Đối với những sinh viên sau vừa tốt
nghiệp, mới ra trường, thường sẽ bắt đầu ở vị trí thực tập sinh, sau đó trở thành
nhân viên chính thức và dần thăng tiến lên các vị trí cao hơn tùy vào năng lực làm
việc của bản thân cũng như số năm kinh nghiệm tích lũy được.
Bước 4: Cân nhắc tài chính
4.1 Dự trù tài chính cho các khóa học chuyên viên phân tích tài chính
Là chuyên ngành mới lạ và được đông đảo bạn trẻ tìm kiếm học tập và định
hướng lâu dài, ngành chuyên viên phân tích tài chính yêu cầu những bằng cấp, chứng
chỉ và trình độ nhất định để có thể được nhận vào vị trí đặc biệt này. Đi cùng với đó là
mức học phí cho những khoá học và những lớp học về chuyên ngành đặc biệt này:
+ Để có thể ứng tuyển vị trí chuyên viên phân tích tài chính doanh nghiệp, ứng viên
phải tốt nghiệp trình độ Đại học trở lên ở các chuyên ngành như Tài chính, Ngân
hàng, Quản trị kinh doanh hay một số ngành liên quan khác. Tiền đầu tư vào để học
trình độ Đại học chuyên ngành này ở khối kinh tế các trường Đại học thường dao
động vào 15tr – 30tr một năm
+ Ngoài ra, với những khoá học ở bên ngoài, có cung cấp văn bằng, chứng chỉ, sẽ
thường có sự dao động bắt đầu từ 4.600.000/ khoá học 5 ●
Chuyên viên phân tích lĩnh vực tài chính là vị trí công việc đặc thù, đòi hỏi cao
về cả chuyên môn lẫn kinh nghiệm. Chính vì vậy mà mức lương của ngành nghề này
khá cạnh tranh. Tại Việt Nam, mức lương trung bình của chuyên viên phân tích tài
chính là 15.3 triệu đồng/tháng. Tùy vào số năm kinh nghiệm mà mức lương này sẽ có
sự chênh lệch khác nhau. Theo khảo sát của VietNamSalary CareerBuilder, thu nhập
của chuyên viên tài chính dựa trên số năm kinh nghiệm cụ thể như sau:
- Từ 1 - 4 năm kinh nghiệm: Mức lương trung bình rơi vào mức 15.4 triệu đồng/tháng.
- Từ 5 - 9 năm kinh nghiệm: Mức lương trung bình khoảng 17.4 triệu đồng/tháng. ●
Thực tế, thu nhập của các chuyên viên trong lĩnh vực phân tích tài chính còn có
thể cao hơn rất nhiều. Bởi bên cạnh khoản lương cứng còn có các khoản thưởng, hoa
hồng hấp dẫn cùng nhiều chính sách phúc lợi khác. Đây cũng là lý do khiến cho ngành
nghề này ngày càng được quan tâm trên thị trường việc làm hiện nay.
Mức lương Chuyên viên phân tích tài chính
Trung bình: 15,3Tr/tháng - 18,1 Tr
Lương bình quân (theo tháng) Hà Nội :13,5 Tr Hồ Chí Minh: 16,2 Tr
Bước 5: Suy nghĩ về kinh nghiệm học vấn khi bước vào ngành mới
5.1 Về kinh nghiệm học vấn và kỹ năng a. Kinh nghiệm
· Kinh nghiệm tối thiểu 02 năm trong lĩnh vực tài chính hoặc tương đương
· Ưu tiên ứng viên đã hoạt động phân tích tài chính trong các doanh nghiệp
chuyên nghiệp hoặc hoạt động tại nước ngoài b.
Yêu cầu bằng cấp và chứng chỉ -
Tốt nghiệp Đại học trở lên các chuyên ngành tài chính ngân hàng, kế toán,
kiểm toán, thuế, … hoặc các chuyên ngành có liên quan khác -
Chứng chỉ: chứng chỉ CPA, CFA hoặc ACCA
+ Chuyên gia phân tích rủi ro và tín dụng được chứng nhận (CCRA): Được trao tặng
bởi Hiệp hội quản lý tín dụng quốc gia (NACM), việc chỉ định dựa trên học thuật và
xác minh khả năng thành thạo trong việc phân tích và giải thích các báo cáo tài chính
và khả năng đưa ra các đánh giá rủi ro tín dụng đầy đủ thông tin. 6
+ Chartered Financial Analyst (CFA): Được quản lý bởi Học viện Quản lý Tài chính Hoa
Kỳ, chứng chỉ nâng cao này cung cấp một mô hình về hoạt động và thực hành nghề
nghiệp có chất lượng cũng như thể hiện sự cống hiến của một chuyên gia trong việc
tiếp tục giáo dục và kỹ năng của họ. Chứng chỉ CFA thể hiện sự thành thạo và khuyến
khích sự phát triển nghề nghiệp liên tục.
+ Nhà phân tích rủi ro được chứng nhận (CRA): Chứng nhận này được trao bởi Học
viện Quản lý và Tài chính Toàn cầu (GAFM), được công nhận trong toàn ngành như
một cơ quan chứng nhận khách quan và được tôn trọng. Các yêu cầu để được cấp
chứng chỉ bao gồm hoàn thành khóa học được GAFM công nhận hoặc bằng thạc sĩ về
kế toán hoặc tài chính, cùng với ba năm kinh nghiệm và thỏa thuận giáo dục thường
xuyên thông qua GAFM. Thông tin đăng nhập này phải được gia hạn hàng năm.
* Lưu ý về bằng cấp:
- Bắt buộc phải là bằng đại học chính quy (đào tạo 4 năm), đào tạo tại Việt Nam hoặc
đào tạo tại nước ngoài do đơn vị Giáo dục - đào tạo có thẩm quyền cấp phát. Thường
là các trường Đại học hàng đầu trong nước/ quốc tế trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng
- Nếu là bằng đại học được cấp bởi các đơn vị Giáo dục - đào tạo quốc tế phải có giấy
chứng nhận văn bằng do Cục quản lý và kiểm định chất lượng văn bằng (trực thuộc
Bộ GD & ĐT Việt Nam) cấp c. Kỹ năng
Các nhà phân tích tín dụng sử dụng một loạt các kỹ năng để thành công trong vai trò
này. Một số kỹ năng cụ thể bao gồm:
- Chú ý đến từng chi tiết: Các nhà phân tích tín dụng phải có khả năng cực kỳ chú ý
đến từng chi tiết, vì ngay cả sai sót nhỏ nhất cũng có thể dẫn đến phân tích khách
hàng không chính xác và có thể gây ra các vấn đề tốn kém tiềm ẩn cho khách hàng liên quan.
- Giao tiếp: Một nhà phân tích tín dụng phải có khả năng truyền đạt một cách hiệu
quả các quyết định và giải pháp cũng như lý do của chúng cho nhiều người qua email,
điện thoại hoặc gặp trực tiếp. Họ cũng phải duy trì tương tác rõ ràng, tôn trọng với
khách hàng và người cho vay để thu thập và chia sẻ thông tin cũng như đặt câu hỏi để giải quyết vấn đề. 7
- Kỹ năng nghiên cứu và phân tích: Một nhà phân tích tín dụng tạo ra và nghiên cứu
các bộ số và biết chính xác ý nghĩa của chúng đối với từng khách hàng. Đôi khi, một
nhà phân tích tín dụng được chỉ định làm việc với các công ty hoạt động trong bất kỳ
ngành nào. Vì lý do này, nghiên cứu có thể thích hợp để hiểu chi tiết về ngành.
- Kỹ năng kỹ thuật: Một chuyên viên phân tích tín dụng phải thông thạo xử lý văn
bản, bảng tính, cơ sở dữ liệu và phần mềm tài chính để phân tích dữ liệu khách hàng
một cách hiệu quả. Các kỹ năng văn phòng cơ bản, chẳng hạn như khả năng sử dụng
máy photocopy, máy in, máy quét, máy fax và điện thoại, cũng cần thiết để hoàn
thành các công việc hàng ngày.
- Quản lý thời gian: Các nhà phân tích tín dụng phải có khả năng làm việc hiệu quả
nhưng triệt để nhiều dự án cho nhiều khách hàng cùng một lúc và ưu tiên các dự án này một cách hiệu quả.
5.2 Nâng cao kinh nghiệm
Trở thành một nhà phân tích tài chính xuất sắc đòi hỏi nhiều yếu tố khác nhau, bên
cạnh việc có tố chất tốt thì rất cần sự học hỏi và rèn luyện thường xuyên. Với các sinh
viên chuyên ngành kinh tế - tài chính, việc nắm được kiến thức tài chính, công thức
tính của các nhóm tỷ số tài chính thường là đáp ứng yêu cầu, tuy nhiên, khi đọc báo
cáo tài chính thì khả năng nhận định tình hình tài chính doanh nghiệp, từ đó, chỉ ra
được nguyên nhân và tìm kiếm các giải pháp cải tiến lại thể hiện sự khác biệt về năng
lực thực sự giữa các nhà phân tích.
a . Am hiểu về nền kinh tế vĩ mô và đặc điểm kinh tế kỹ thuật của từng ngành nghề kinh doanh
- Tình hình tài chính của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng lớn của điều kiện kinh tế vĩ
mô, vì vậy, một chuyên gia phân tích phải am hiểu kiến thức lý luận về kinh tế học, thị
trường tài chính, có khả năng đọc và lý giải các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô một cách thường
xuyên, từ đó, xây dựng được nhận thực tổng thể về thực tiễn đang diễn ra của nền kinh tế vĩ mô.
- Nhà phân tích tài chính cũng rất cần am hiểu về đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của từng
ngành kinh doanh, ví dụ như: Chuỗi giá trị của ngành, các phân khúc ngành, danh
sách các công ty trong ngành và chiến lược, lợi thế cạnh tranh của chúng, tình hình tài
chính các công ty trong ngành…Chính vì vậy thông thường các chuyên viên phân tích
tài chính chỉ am hiểu nhất ở những ngành mà anh ta nghiên cứu sâu nhất mà thôi.
Việc mở rộng năng lực phân tích ra những ngành kinh doanh khác sẽ đòi hỏi thời gian
và nỗ lực tìm hiểu, nghiên cứu. 8
b. Am hiểu kiến thức về nhiều lĩnh vực liên quan đến nghiệp vụ tài chính của doanh nghiệp
- Am hiểu về kế toán và các thủ thuật xử lý số liệu của kế toán: Sẽ thật ngây thơ nếu
một người tin hoàn toàn vào các dữ liệu tài chính do một doanh nghiệp cung cấp bởi
vì có nhiều doanh nghiệp sử dụng các thủ thuật kế toán để xử lý số liệu tài chính.
Chính vì vậy, nhà phân tích tài chính phải am hiểu về nghiệp vụ kế toán, có những
nghiệp vụ nhằm kiểm tra và chẩn đoán về tính chính xác của các số liệu tài chính, điều
chỉnh số liệu tài chính phù hợp với mục đích phân tích.
- Ngoài am hiểu về nghiệp vụ tài chính kế toán, người phân tích tài chính cần phải am
hiểu kiến thức trong nhiều lĩnh vực liên quan trong doanh nghiệp. Trong doanh
nghiệp có các chức năng cơ bản như: Nhân sự, sản xuất, tài chính, marketing và chiến
lược. Người phân tích tài chính sẽ phải trang bị kiến thức về tất cả các kiến thức này,
đặc biệt người phân tích phải rất am hiểu các kiến thức về chiến lược cạnh tranh hay
Binh pháp Tôn Tử để ứng dụng trong phân tích các bước đi của các đối thủ cạnh
tranh trong một ngành nhất định.
c . Nhà phân tích tài chính cần xây dựng được cơ sở dữ liệu tốt
Cái khó nhất trong phân tích tài chính là phải có chuẩn mực về các chỉ tiêu trung bình
ngành đáng tin cậy làm cơ sở so sánh và nhận định các tỷ số tài chính của doanh
nghiệp là tốt hay không tốt, là cao hay thấp. Chính vì vậy, việc xây dựng được các chỉ
tiêu trung bình ngành và am hiểu về tình hình tài chính các công ty trong một ngành
là rất cần thiết để từ đó nhận biết công ty nào trong ngành đang hoạt động tốt và
công ty nào đang hoạt động không tốt và lý do tại sao.
d. Liên tục rèn luyện kỹ năng đọc và phân tích báo cáo tài chính
- Theo dõi và đọc báo cáo tài chính hàng quý như theo dõi “hơi thở” của cuộc sống:
Người làm phân tích tài chính cần liên tục đọc báo cáo tài chính (và báo cáo thường
niên) hàng quý, báo cáo tài chính sáu tháng và hàng năm của hàng trăm công ty thuộc
nhiều ngành khác nhau. Nếu một cá nhân không thường xuyên đọc và nhận định về
tình hình tài chính của các doanh nghiệp trong nhiều ngành kinh tế, anh ta sẽ sớm
đánh mất sự nhạy cảm phân tích của mình. Bên cạnh đó, cần chú ý xem số liệu tài
chính tác động như thế nào đến giá cổ phiếu sau khi thông tin được công bố và cố
gắng nhận định về mối quan hệ giữa tình hình tài chính và giá cổ phiếu của doanh nghiệp. 9
- Tiên liệu được triển vọng tương lai và dự kiến các giải pháp cho doanh nghiệp: Phân
tích không phải chỉ để phân tích, phân tích tài chính có mục đích chính là giúp cải
thiện tình hình tài chính và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Một nhà phân tích
tài chính giỏi khi phân tích xong một doanh nghiệp sẽ phải chỉ ra được: điểm mạnh,
điểm yếu của doanh nghiệp, các giải pháp và bước đi cần thiết để cải thiện vị thế trên
thị trường, tình hình tài chính và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
- Thường xuyên bám sát và trao đổi với những người làm thực tiễn tại doanh nghiệp:
Nguồn thông tin từ việc trao đổi với những người làm thực tiễn giúp cho nhà phân
tích kiểm nghiệm lại những nhận định của mình về ngành nghề có sát với thực tiễn
hay không và cũng từ đó phát hiện ra những vấn đề mà các doanh nghiệp trong từng
ngành nghề đang phải đối mặt.
- Thường xuyên đọc sách và nghiên cứu kiến thức, viết các báo cáo phân tích thường
xuyên: Năng lực nghiên cứu và phân tích tài chính sẽ tỷ lệ thuận với kiến thức và kinh
nghiệm tích lũy được. Người làm phân tích tài chính nên thường xuyên củng cố năng
lực phân tích trên cơ sở sự cộng tác với các tạp chí hoặc chuyên trang tài chính nhằm
liên tục viết và kiểm nghiệm các kiến thức phân tích của mình.
Hiện nay, nghề phân tích tài chính đã được biết đến rộng rãi hơn trước và ngày càng
có nhiều người lựa chọn công việc này. Nhìn chung, con đường phát triển sự nghiệp
của nghề phân tích tài chính khá rõ ràng và có đa dạng sự lựa chọn. Với các sinh viên
sau tốt nghiệp, mới ra trường, thường sẽ bắt đầu ở vị trí thực tập sinh, sau đó trở
thành nhân viên chính thức và dần thăng tiến lên các vị trí cao hơn tùy vào năng lực
làm việc cũng như số năm kinh nghiệm.
Theo đó, lộ trình thăng tiến cơ bản trong nghề phân tích tài chính được phân chia như sau:
- Chuyên viên phân tích tài chính (Junior Financial Analyst).
- Chuyên viên phân tích tài chính cấp cao (Senior Financial Analyst).
- Trưởng nhóm phân tích tài chính (Lead Financial Analyst).
- Trưởng phòng tài chính (Financial Manager).
- Giám đốc tài chính (Financial Director).
Bước 6: Cân nhắc tính ổn định của công việc 6.1. Tính cần thiết 10
Dưới sự quản lý vĩ mô nền kinh tế của nhà nước, trong thời đại công nghiệp - hiện đại
hóa, phân tích tài chính đang trở thành con đường sự nghiệp thuộc lĩnh vực tài chính
được rất nhiều người quan tâm. Phân tích tài chính là một ngành nghề đang dần
được biết đến nhiều hơn tại Việt Nam. Không khó để tìm thấy thông tin tuyển dụng
các vị trí công việc liên quan trên các trang thông tin, mạng xã hội. Theo sự phát triển
của nền kinh tế, đây là một nghề có cơ hội việc làm rất lớn. Phân tích tài chính có vai
trò rất quan trọng với doanh nghiệp, chủ đầu tư, người lao động:
- Phân tích tài chính là công việc quan trọng luôn cần được tiến hành trước mỗi dự
án, ý định đầu tư của cá nhân, tổ chức hay doanh nghiệp.
- Phân tích tài chính giúp cơ quan nhà nước nắm bắt được các thông tin cần thiết kịp
thời, quản lý được quy trình sản xuất kinh doanh của các tổ chức, doanh nghiệp.
6.2. Tính ổn định
Cùng với sự phát triển của khoa học - công nghệ cũng như kinh tế - xã hội, ngành
phân tích tài chính cần có những đổi mới và cải tiến liên tục để đáp ứng các yêu cầu
của con người và thách thức trong lĩnh vực tài chính nói chung và ngành phân tích tài chính nói riêng.
a. Xu hướng phát triển công nghệ 4.0 và trí tuệ nhân tạo
Công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo đang được áp dụng trong phân tích tài
chính để tăng tính chính xác và hiệu suất công việc. Các công ty, tổ chức sử dụng các
thuật toán và phần mềm giúp cho chuyên viên phân tích tài chính hiểu rõ hơn về
hành vi tiêu dùng và xu hướng của người tiêu dùng, doanh nghiệp và thị trường, giúp
tăng tính chính xác và hiệu suất trong việc dự đoán và phân tích tài chính. Từ các số
liệu đó, các chuyên viên tập trung vào việc cung cấp trải nghiệm khách hàng tốt hơn,
từ việc cung cấp các dịch vụ tài chính cá nhân, tận dụng dữ liệu khách hàng để đưa ra
đề xuất và giải pháp tài chính phù hợp và liên tục nâng cao chất lượng dịch vụ.
b. Xu hướng phát triển của phân tích tài chính xanh
Trong thời đại 4.0, có sự gia tăng về quan tâm tới tài chính xanh và bền vững. Phân
tích tài chính không chỉ tập trung vào đo lường hiệu suất tài chính mà còn đo lường
tác động xã hội và môi trường của các quyết định tài chính. Các chuyên viên phân tích
tài chính cần đánh giá và định giá rủi ro và tiềm năng tài chính trong các dự án và
hoạt động có liên quan đến bền vững. 11
Tóm lại, phân tích tài chính trong thời đại 4.0 đang phát triển theo hướng tự động
hóa và tập trung vào trải nghiệm khách hàng và tài chính xanh. Các chuyên viên phân
tích tài chính cần có kiến thức, kỹ năng và tự đổi mới để thích nghi với các xu hướng
này và cung cấp giá trị cho khách hàng, phát triển ngành phân tích tài chính trong lĩnh vực tài chính.
Bước 7: Lập kế hoạch và những hành động rõ ràng
7.1. Xác định những kiến thức và kỹ năng quan trọng
Bằng cấp: Bằng cử nhân đại học về kế toán, tài chính - ngân hàng, quản trị kinh doanh
hoặc các khối ngành kinh tế nói chung là yếu được các nhà tuyển dụng ưu tiên lựa
chọn và phân loại do chương trình đào tạo của các chuyên ngành trên đem đến kiến
thức nền tảng về tài chính, kế toán, đầu tư, kinh doanh… có thể phục vụ rất nhiều cho
công việc phân tích tài chính.
Kỹ năng chuyên môn: Chuyên viên phân tích tài chính luôn yêu cầu trình độ, kinh
nghiệm thực tiễn liên quan đến kỹ năng chuyên môn: ●
Kỹ năng phân tích, định lượng và xử lý dữ liệu tài chính: Ngày nay công việc
phân tích đã trở nên dễ dàng nhờ các phần mềm tài chính tích hợp sẵn công cụ hỗ
trợ. Tuy nhiên, công việc vẫn đòi hỏi kỹ năng linh hoạt trong việc giải quyết những vấn đề đó. ●
Kỹ năng, hiểu biết về toán học: Các môn học kinh tế vi mô, kinh tế vĩ mô.. được
coi là tiêu chí đầu tiên quyết định việc trở thành chuyên viên phân tích tài chính. Bởi
toán học là đặc thù của nghề này và bạn phải chứng minh được khả năng của bạn
trong việc làm việc với con số. ●
Kỹ năng lập báo cáo, xây dựng mô hình tài chính: Định kỳ, các tổ chức sẽ thiết
lập những bản báo cáo tài chính cho nhiều đối tượng khác nhau như nội bộ doanh
nghiệp, truyền thông, nhân sự… Mỗi đối tượng sẽ áp dụng biểu mẫu và cách thức
tổng hợp, từ đó đưa ra các phân tích số liệu khác nhau. Vì vậy, chuyên viên phân tích
tài chính cần có kỹ năng báo cáo từ nhiều nguồn khác nhau. ●
Nhạy bén với con số, các xu hướng sự kiện tài chính: Trước sự biến động liên
tục của thị trường, nhà phân tích tài chính cần liên tục nắm bắt, cập nhật được những
thay đổi ấy dù lớn hay nhỏ. Với các con số, dữ liệu cần cẩn thận chính xác tuyệt đối,
trung thực, tiến hành chính xác công việc. 12 ●
Thành thạo excel, cơ sở dữ liệu và các ứng dụng phần mềm phân tích tài chính:
Việc sử dụng thành thạo các ứng dụng này giúp bạn xử lý các số liệu dễ dàng hơn, hỗ
trợ nâng cao chất lượng công việc, tiết kiệm thời gian mang lại hiệu quả hơn cho quá trình làm việc. ●
Kỹ năng ngoại ngữ: Làm việc ở ngành nghề nào thì bạn cũng cần trau dồi kỹ
năng ngoại ngữ cho mình nhất là với quá trình hội nhập quốc tế, việc sở hữu nền tảng
kỹ năng ngoại ngữ cơ bản giúp bạn có được sự tự tin trong giao tiếp và đối tác.
Kỹ năng mềm: Ngoài việc nắm rõ chuyên viên phân tích tài chính là gì, bạn cần trang
bị cho mình nhiều kỹ năng mềm để hoàn thành công việc hiệu quả, phát triển vững
chắc trong nghề. Chuyên viên cần sở hữu cho mình những kỹ năng mềm như: ●
Kỹ năng giao tiếp và ứng xử ● Kỹ năng làm việc nhóm ●
Kỹ năng xây dựng và quản lý mối quan hệ ●
Kỹ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề ● Kỹ năng lãnh đạo ● Kỹ năng lên kế hoạch ● Kỹ năng thích ứng tốt
Về thái độ, phẩm chất đạo đức: Bên cạnh vốn kiến thức hay kỹ năng, kinh nghiệm
còn chưa đủ, sinh viên khi ra trường phải đạt được chuẩn về đạo đức cá nhân, đạo
đức nghề nghiệp và đạo đức xã hội. Đạo đức cá nhân là ý chí về phẩm chất, nghị lực
để sẵn sàng đương đầu với khó khăn, thử thách, luôn kiên trì, tự tin, lạc quan, chính
trực công tâm và sáng tạo trong công việc cũng như cuộc sống. Đạo đức nghề nghiệp
là khả năng biết cách bảo vệ uy tín, đạo đức nghề nghiệp với hành vi ứng xử chuyên
nghiệp trong quá trình phối hợp với đồng nghiệp, đối tác, khách hàng. Cùng với việc
chấp hành, tuân thủ pháp luật, biết ủng hộ và bảo vệ cái đúng, có trách nhiệm với cá
nhân, cộng đồng, luôn sáng tạo và đổi mới.
7.2. Kế hoạch học tập theo từng năm
Năm 1, năm 2: Chủ yếu là kiến thức nền tảng cơ bản, là cơ sở cho những kiến thức
chuyên ngành các năm sau nên cần tập trung, hoàn thành các môn đúng tiến độ đạt kết quả tốt nhất.
Năm 3: Các môn học năm 3 đa số là các môn chuyên ngành nên bạn cần biết áp dụng
các môn nền tảng đã học, chú ý tập trung học tập, rèn luyện vì các môn này phục vụ
cho nghề nghiệp sau này nên phải nắm vững kiến thức đã học. 13
Năm 4: Đây là học kỳ cuối, vô cùng quan trọng trong 4 năm học Đại học, cần phải
dành thời gian và các kiến thức đã học ở các kỳ trước phục vụ cho học kỳ cuối với hai nhiệm vụ quan trọng: ● Thực tập tốt nghiệp ● Khóa luận tốt nghiệp
7.3. Kế hoạch trau dồi, phát triển kỹ năng mềm
Trong năm 1,2,3 Nhà trường có trang bị cho sinh viên các kỹ năng mềm như làm việc
nhóm, tin học, kỹ năng viết, thuyết trình thông qua các môn học như giao tiếp trong
kinh doanh, năng lực số ứng dụng… Do đó, sinh viên cần tận dụng những môn học đó
nắm chắc nền tảng kiến thức, từ đó vận dụng, phát triển, rèn luyện những kỹ năng đó
ngay từ khi trong môi trường đại học.
Đồng thời, trong thời gian này, sinh viên cần củng cố cho mình khả năng ngoại ngữ
qua các chứng chỉ TOEIC, IELTS… để có thể sử dụng cho việc ứng tuyển vào các doanh
nghiệp về sau không những thế cũng mở rộng thêm vốn kiến thức, phát triển bản thân mình.
Bên cạnh đó, sinh viên cần tích cực tham gia các câu lạc bộ để rèn luyện khả năng
giao tiếp, xây dựng các mối quan hệ, tăng kinh nghiệm trong việc tổ chức, kỹ năng kiểm soát công việc.
Trong năm 4, sinh viên nên bắt đầu đi thực tập tại các doanh nghiệp nhỏ, các công ty
để cọ xát và rèn luyện trong các công việc thực tế, làm quen dần với môi trường công
sở, và tiếp cận dần với công việc liên quan đến công việc. Đặc biệt việc sử dụng các kỹ
năng mềm, sinh viên cần rèn luyện thường xuyên có thể sử dụng thành thạo, linh
hoạt phục vụ công việc trong tương lai.
7.4. Kế hoạch làm việc trong tương lai
Sau bốn năm học tập tại Học viện Ngân hàng tôi đã nắm đủ kiến thức chuyên ngành
đạt loại Khá trở lên cùng với lượng kỹ năng mềm cần thiết cũng như đã có khoảng
thời gian đi thực tập với kinh nghiệm từ 1 - 2 năm, tôi tự tin ứng tuyển vào công ty
ShinHan Việt Nam với vị trí chuyên viên phân tích tài chính.
Sau ba năm làm việc, để trở thành một nhân viên phân tích tài chính xuất sắc và có
con đường nghề nghiệp ổn định, tôi nhận thấy bản thân luôn phải có những tố chất: ●
Cần phải có trách nhiệm với công việc, hoàn thành công việc không ngại khó
hay đùn đẩy công việc cho người khác ●
Đam mê, yêu thích công việc của mình ●
Thận trọng, cẩn thận, linh hoạt ứng biến trong công việc 14 ●
Luôn tích lũy kiến thức, cập nhật tin tức mới để làm công việc tốt nhất ●
Luôn rèn luyện vốn ngoại ngữ của mình, vận dụng nó vào trong công việc
●Cần có định hướng cho bản thân mình về nghề nghiệp, lộ trình thăng tiến cũng
như bản thân mình cho tương lai. 15
Phần III. NHẬN DIỆN NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ LẬP KẾ HOẠCH CHO KHỞI NGHIỆP
1. Năng lực sáng tạo
Sự sáng tạo là một yếu tố cần thiết trong bất cứ ngành nghề nào, đặc biệt đối với
ngành nghề thuộc lĩnh vực tài chính. Nghề Chuyên viên phân tích tài chính đòi hỏi
chúng ta phải có năng lực sáng tạo trong các quyết định công việc của mình: ●
Sáng tạo trong thiết lập, thẩm định các thông tin tài chính: không rập khuôn
theo mẫu mà hướng theo đường lối, chiều hướng mới, có tính mở và đột phá hơn.
Nhờ đó giúp doanh nghiệp có sức cạnh tranh tốt hơn đối thủ trong cùng thị phần và trên thị trường. ●
Sáng tạo trong xây dựng quy trình quản lý tài chính cho doanh nghiệp: luôn
cập nhật các xu hướng mới và đánh giá độ tương thích với DN, từ đó quyết định xây
dựng, sửa đổi, tinh gọn/ mở rộng mô hình quản lý tài chính phù hợp nhất. ●
Sáng tạo trong việc đưa ra các khuyến nghị kinh doanh/ đầu tư, ví dụ đề nghị
DN áp dụng các phương án huy động vốn khác nhau một cách linh hoạt phù hợp với
tình hình công ty như phát hành cổ phiếu/ trái phiếu, tín dụng ngân hàng,... hay đưa
ra các phương pháp mới để phát triển quy mô sản xuất (chi tiêu thêm cho nhà xưởng,
nhân công nhằm tăng lợi nhuận),...
2. Vốn kinh doanh khởi nghiệp
Một trong những yếu tố quan trọng khác khi bạn muốn khởi nghiệp đó chính là vốn.
Bạn cần chuẩn bị và tích lũy đủ vốn bởi đây là tiềm lực tài chính giúp bạn đi xa và đi
dài với con đường mình chọn.
Số vốn đầu tiên chúng ta cần phải đầu tư vào đó chính là đầu tư cho việc học đại học.
Để bước chân vào công việc của một chuyên viên phân tích tài chính trước tiên chúng
ta cần phải hoàn thành chương trình đại học. Chúng ta cần xem xét học phí về chuyên
ngành đào tạo Tài chính-Ngân hàng của một số trường đại học, học viện sao cho phù
hợp với tài chính của gia đình. Hiện nay mức học phí của chuyên ngành đó ở một số trường như sau:
+ Trường Đại học Ngoại thương: 20-22 triệu VNĐ/năm (đối với hệ chính quy)
+ Học viện Ngân hàng: 26-27 triệu VNĐ/năm (đối với hệ chính quy)
+ Học viện Tài chính: 22-24 triệu VNĐ/năm (đối với hệ chính quy)
+ Trường Đại học Kinh tế quốc dân: 30-35 triệu VNĐ/năm (đối với hệ chính quy) 3
3. Kiến thức nền tảng
Trước khi bước vào bất kể một ngành nghề gì mới thì đều yêu cầu chúng ta có những 16
kiến thức tổng quan nhất về ngành nghề đó, cách nó vận hành, những kỹ năng nghề
nghiệp. Những kiến thức đó có thể xuất phát từ những kinh nghiệm học vấn mà
chúng ta đã được dạy trên giảng đường đại học hay là từ những nơi mà chúng ta có
cơ hội được trải nghiệm làm việc tại đó.
Để có thể trở thành 1 chuyên viên phân tích tài chính mọi người cần phải nắm rõ kiến
thức của khối ngành Tài chính - Ngân hàng, nắm chắc và vận dụng được các lý thuyết
căn bản về tài chính, tiền tệ,... có khả năng đọc hiểu các báo cáo tài chính, báo cáo
kiểm tra, kiểm toán và quyết toán kinh phí, sử dụng có hiệu quả các công cụ phân tích
kinh tế, đầu tư, kinh doanh để giải quyết các vấn đề căn bản về quản lý kinh tế, quản
lý nhà nước về kinh tế và quản trị tài chính căn bản.
Và để vận dụng các kiến thức đó, chúng ta có thể tham gia, thử sức vào các chương
trình, cuộc thi liên quan đến chuyên ngành đào tạo do các câu lạc bộ, nhà trường tổ
chức để khám phá tài năng, năng lực của bản thân. Từ đó chúng ta có cái nhìn cụ thể
khách quan hơn về công việc này giúp bản thân nhận ra được mình đang ở vị trí và
cần phải cố gắng nỗ lực ra sao để tiến gần hơn công việc của chuyên viên phân tích tài chính. 4. Sự kiên trì
Một trong những điều kiện cần thiết và quan trọng để khởi nghiệp đó chính là sự kiên
trì. Sở dĩ đức tính kiên trì là một yếu tố quan trọng bởi vì trong quá trình khởi nghiệp
không phải ai cũng có được thành công trong lần đầu bắt tay vào làm, có những
người thất bại rất nhiều lần nhưng họ vẫn không từ bỏ, vẫn tiếp tục đứng dậy để thực
hiện ý tưởng của mình. Chính sự quyết tâm và lòng kiên trì trong con người đó đã tạo
nên sự thành công – “Thất bại là mẹ thành công”.
Thật sự, thực tế đã chứng minh rằng những doanh nhân khởi nghiệp thành công là
những người có tinh thần quyết tâm cao hơn những người bình thường để vượt qua
những trở ngại, có sự đam mê và kiên trì vượt trội để có thể đứng lên từ những thất
bại trong thời gian ngắn.
5. Các kỹ năng cần thiết
Không chỉ kỹ năng chuyên môn mà Chuyên viên phân tích tài chính cũng cần phải
phát triển thêm rất nhiều kỹ năng mềm khác, đáp ứng được yêu cầu của thời đại
công nghệ thông tin. Khi mà vai trò thay đổi, phương pháp làm việc thay đổi thì việc
rèn luyện kỹ năng mềm mới cũng là điều tất yếu. 17