Bài tập Triết học Mác - Lênin - Định nghĩa vật chất của lênin | Đại học Nội Vụ Hà Nội
Trong tác phẩm “chủ nghĩa kinh nghiệm và chủ nghĩa duy vật phê phán” Lênin đãđưa ra đinh nghĩa về “vật chất” như sau: “vật chất là một phạm trù triết học dungđể chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảmgiác củ chúng ta chụp lại, chép lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm
giác”.Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem.
Môn: Triết học Mác-Lenin (THML1)
Trường: Đại Học Nội Vụ Hà Nội
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 45148588 Câu 5:
1. Định nghĩa vật chất của lênin
Trong tác phẩm “chủ nghĩa kinh nghiệm và chủ nghĩa duy vật phê phán” Lênin đã
đưa ra đinh nghĩa về “vật chất” như sau: “vật chất là một phạm trù triết học dung
để chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm
giác củ chúng ta chụp lại, chép lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”.
2. Phân tích định nghĩa
Cách định nghĩa: Phạm trù vật chất la phạm trù rộng, mà cho đến nay, thực ra nhận
thức luận chưa qua được. Khi định nghĩa phạm trù này không thể quy nó về vật thể
hoặc một thuộc tính cụ thể nào đó, cũng không thể quy về phạm trù rộng hơn phạm
trù vật chất. Do vậy chỉ có thể định nghĩa phạm trù vật chất trong quan hệ với ý
thứcm phạm trù đối lập với nó và trong quan hệ ấy, vật chất là tính thứ nhất, ý thức là tính thứ hai.
Trong định nghĩa này, Lênin phân biệt hai vấn đề:
-Thứ nhất: cần phân biệt vật chất với tư cách là phạm trù triết học với các quan
niệm về khoa học tự nhiên về cấu tạo và các thuộc tính cụ thể của các đối tượng,
các dạng vật chất khác nhau. Vật chất với tư cách là phạm trù triết học nó chỉ vật
chất nói chung, vô hạn, vô tận, còn các đối tượng, các dạng vật chất khoa học cụ
thể nghiên cứu đều có giới hạn. Vì vậy, không thể quy vật chất nói chung về vật
thể, không thể đồng nhất vật chất nói chung với các dạng cụ thể của vật chất như
các nhà triết học duy vật trong lịch sử Cổ đại và Cận đại.
-Thứ hai: là trong nhận thức luận, khi vật chất đối lập với ý thức, cái quan trọng để
nhận biết vật chất là thuộc tính khách quan. Khách quan theo Lênin là “cái đang
tồn tại độc lập với loài người và với cảm giác của con người”. Trong đời sống xã
hội, “ vật chất là cái tồn tại xã hội không phụ thuộc vào ý thức xã hội của con
người”. Về mặt nhận thức luận thì khái niệm vật chất chính là “ thực tại khách
quan tồn tại độc lập với ý thức của con người và được con người phản ánh”.
Như vậy, định nghĩa phạm trù vật chất của Lênin bao gồm những nội dung cơ bản sau:
+ Vật chất là cái tồn tại khách quan bên ngoài ý thức và không phụ thuộc vào ý
thức, bất kể sự tồn tại ấy con người nhận thức được hay chưa nhận thức được. lOMoAR cPSD| 45148588
+ Vật chất là cái gây nên cảm giác ở con người khi gián tiếp hay trực tiếp tác động
lên giác quan của con người.
+ Cảm giác, tư duy, ý thức chỉ là sự phản ánh vật chất.
Với những nội dung cơ bản trên, phạm trù vật chất trong quan niệm của Lênin có ý nghĩa cô cùng to lớn.
3.Ý nghĩa của định nghĩa
Chống chủ nghĩa duy tâm dưới mọi hình thức.
Chống thuyết “Bất khả tri” cho rằng: con người chỉ nhận thức được bề ngoài của
sự vật hiện tượng chứ không nhận thức được bản chất của sự vật hiện tượng. Lênin
khắng định: con người có thể nhận thức được bản chất của thế giới.
Khắc phục những hạn chế của chủ nghĩa duy vật trước Mác (đó là quan điểm siêu
hình máy móc, quy vật chất nói chung về những dạng cụ thể của vật chất).
Là thế giới quan, phương pháp luận cho các ngành khoa học hiện đại tiếp tục phát triển.