Bài tranh biện Tư tưởng Hồ Chí Minh (Đề bài: Dân chủ trong chủ nghĩa xã hội trên cơ sở Nhà nước)  môn Tư tưởng Hồ Chí Minh–Trường Đại học Kinh tế quốc dân

Bài tranh biện Tư tưởng Hồ Chí Minh
(Đề bài: Dân chủ trong chủ nghĩa xã hội trên cơ sở Nhà nước)
Luận điểm 1: V.I. Lê-nin viết: “... Tại sao... lại không thừa nhận là có thể hợp nhất một cách
độc đáo bộ máy kiểm tra của đảng với bộ máy kiểm tra của chính quyền? Về phần tôi, tôi
thấy là làm như vậy không có trở ngại gì cả. Hơn nữa, tôi tin rằng sự hợp nhất ấy là điều đảm
bảo duy nhất cho một hoạt động có kết quả”
=> Đầu tiên chúng tôi nghiên cứu sự hạn chế của hệ thống "tam quyền phân lập" ở các nước
tư bản chủ nghĩa. Chúng tôi nhận thấy rằng ở các nước tư bản kinh tế đang chi phối chính trị,
cụ thể là sự chi phối của các tập đoàn kinh tế lớn dẫn đến sự tam quyền này không triệt để.
Thứ hai chúng tôi nghiên cứu về bản chất dân chủ và sự thống nhất trong nhà nước xã hội
chủ nghĩa cùng với những ưu điểm vượt trội mà chủ nghĩa xã hội làm được giúp củng cố nền dân chủ.
=> Từ đó chúng tôi khẳng định bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa có sự thống nhất,
bình đẳng, liên kết chặt chẽ giữa các cơ quan. Đó là chìa khóa để điều hành quốc gia một cách hiệu quả.
Nghiên cứu 1: Sự hạn chế của hệ thống tam quyền phân lập trong các nước tư bản chủ
nghĩa dưới sự ảnh hưởng của quyền lực kinh tế.
• Dẫn chứng : Vào năm 2022, Lee Jae-yong, người thừa kế tập đoàn
Samsung, đã được Tổng Thống Hàn Quốc ân xá về các tội danh hối lộ , biển thủ. Sự
đóng góp vào GDP của Hàn Quốc bởi tập đoàn Samsung là không thể phủ nhận khi
họ chiếm tới 16.4% GDP của cả đất nước. Nhưng điều này lại cho thấy các tập đoàn
tài phiệt cắm rễ sâu vào nền kinh tế, nắm giữ quyền lực tối cao, đến nỗi cả luật pháp cũng
không ảnh hưởng được họ
=> Có thể dễ dàng nhận thấy Lee Jae-yong, với cương vị đứng đầu Samsung, dường như đã
trở thành một nhân vật quyền lực ngang hàng với các nhà lãnh đạo chính trị cao cấp. Những
lợi ích kinh tế mà Samsung mang lại cho Hàn Quốc và các giới chủ tài phiệt đã tạo ra một
bức tường bảo vệ vững chắc cho tội lỗi mà Lee Jae-yong gây ra.
⇒ Kết luận :Ta có thể thấy rằng - sự đối trọng quyền lực giữa các nhánh lập pháp, hành pháp
và tư pháp nhiều khi là sự đối trọng không cần thiết mà chỉ để thỏa mãn quyền lực các
bên. Vậy dân chủ phải chăng nằm trong tay người giàu chứ không phải cho toàn thể nhân dân
Nghiên cứu 2: Ở các nước XHCN, quyền lực nhà nước tổ chức theo nguyên tắc quyền lực
thống nhất “ Nhất nguyên chính trị, một đảng lãnh đạo.”
- Sự thống nhất ở đây có hai khía cạnh:
Về mặt chính trị
Về mặt tổ chức thực hiện
Quyền lực nhà nước tập trung thống nhất Quyền lực nhà nước tập trung ở Quốc hội.
trong Nhân dân, thể hiện nguyên tắc Không "phân lập", nhưng có sự "phân công"
"Chủ quyền nhân dân" hay nói cách giữa các cơ quan nhà nước trong đó Quốc hội là
khác, nhân dân “ủy quyền” cho nhà nước cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, được
quản lí mình. Quốc hội là cơ quan duy phân công thực hiện quyền lập pháp; Chính phủ
nhất được bầu bởi toàn dân và đó là cơ thực hiện quyền hành pháp; Tòa án nhân dân
quan đại diện cao nhất của Nhân dân.
cùng với viện kiểm sát nhân dân được phân
công thực hiện quyền tư pháp.
=> nguyên tắc tổ chức quyền lực nhà nước ở các nước xã hội chủ nghĩa nhấn mạnh vai trò
chủ thể của nhân dân, sự tập trung quyền lực ở Quốc hội và sự phân công rõ ràng các chức
năng giữa các cơ quan nhà nước. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một nhà nước do dân,vì dân
• Dẫn chứng : Ngày
4/10/2023, TAND tỉnh Lào Cai tổ chức
Góp ý Dự thảo Luật Tổ chức Tòa án nhân
dân (sửa đổi). Đối tượng tham gia ngoài
những người có chuyên môn còn có Đại
biểu Quốc hội đại diện cho tâm tư,
nguyện vọng nhân dân. Những ý kiến
đóng góp được TAND tỉnh tổng hợp,, bổ
sung trước khi trình Quốc hội thông qua.
=> giúp tăng hiệu quả quản lý mà vẫn
đảm bảo sự tham gia của người dân.
• Góp ý Dự thảo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) | THLC
=> Kết luận: Ở các nước xã hội chủ nghĩa, quyền lực nhà nước được tổ chức theo nguyên tắc
quyền lực thống nhất, các cơ quan phối hợp dưới sự lãnh đạo của Đảng. Việc góp ý cho Dự
thảo Luật Tổ chức Tòa án ở Việt Nam thể hiện sự thống nhất đó, đảm bảo pháp luật phù hợp
với nguyện vọng và lợi ích nhân dân.
Luận điểm 2: Xuất phát từ tác phẩm “kinh tế chính trị của truyền thông đại chúng” của
Noam Chomsky và Edward S. Herman "Trong xã hội tư bản hiện đại, quyền lực chính trị
không thực sự nằm trong tay người dân, mà là trong tay những người nắm giữ tài sản lớn.
Họ sử dụng quyền lực kinh tế để kiểm soát và thao túng quá trình bầu cử, từ tài trợ các chiến
dịch đến việc sở hữu truyền thông."
=> Đầu tiên chúng tôi nghiên cứu sự hạn chế của luật bỏ phiếu ở các nước tư bản chủ nghĩa
tạo ra rào cản lớn cho các ứng viên đảng nhỏ và độc lập, củng cố ưu thế của hai đảng lớn, tạo
nên sự bất công bằng cho hệ thống bầu cử.
Thứ hai chúng tôi nghiên cứu về sự dân chủ trong nhà nước xã hội chủ nghĩa, những ưu
điểm vượt trội mà chủ nghĩa xã hội làm được giúp đảm bảo cơ hội tiếp cận hòm phiếu bình
đẳng cho tất cả ứng cử viên, góp phần nâng cao tỷ lệ tham gia bầu cử.
=> Từ đó chúng tôi khẳng định: Nhà nước Xã hội chủ nghĩa thể hiện bản chất dân chủ
hơn khi đảm bảo cơ hội bình đẳng cho mọi ứng cử viên và khuyến khích sự tham gia
của toàn dân, góp phần nâng cao tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử.
Nguyên cứu 1: Các cuộc bầu cử ở các nước tư bản hiện nay chỉ là “ Sự thể hiện tượng trưng”
và là “sân chơi của giai cấp tư sản”. Dẫn chứng:
Theo số liệu thống kê, trong chiến dịch vận động tranh cử tổng thống năm 2000, ứng cử viên
của đảng Cộng hòa, G. Bush đã chi hết gần 186 triệu USD - trong khi đối thủ của ông - ứng
cử viên của đảng Dân chủ, AI.Gore cũng đã chi 120 triệu USD => Quá trình vận động bầu cử tốn kém.
=> Đây là rào cản đối với các ứng viên của các
đảng nhỏ hay độc lập. Luật này lại ưu ái các đảng
lớn. Nếu trong lần bầu cử trước đó, đảng nào có
đủ số phiếu cần thiết sẽ không phải đáp ứng điều
kiện trên cho kỳ bầu cử sau.
=> Hai đảng lớn sẽ không phải dành một phần
thời gian và tiền bạc vốn đã dồi dào của mình để
thu thập chữ ký, trong khi đây là yêu cầu bắt
buộc đối với các đảng nhỏ hay ứng viên độc lập
lần đầu tiên tranh cử.
- Đối với Mỹ, ưu thế của một cuộc tranh cử tổng thống thường nghiêng hẳn về các phái Đảng
lớn bởi một quy định gọi là Luật Tiếp cận hòm phiếu.
Nghiên cứu 2: Ở các nước xã hội chủ nghĩa, cơ hội tiếp cận hòm phiếu là như nhau. Nhân
dân thực hiện quyền lực của mình thông qua bầu cử, xây dựng nên một Nhà nước hợp pháp
theo ý nguyện của toàn thể nhân dân
Dẫn chứng 1:
• Điều 31 Nghị quyết 102/2015/QH13 về bầu cử Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam:
Ủy ban thường vụ Quốc hội trình danh sách đề cử để Quốc hội bầu Chủ tịch nước.
Ngoài danh sách đó, đại biểu Quốc hội có quyền giới thiệu thêm hoặc tự ứng cử vào
chức danh Chủ tịch nước.
Dẫn chứng 2:< sự kiện + video>
• Ngày nay, các quốc gia xã hội chủ nghĩa như Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Cuba đều
tổ chức các cuộc Đại hội đại biểu toàn quốc một cách toàn diện, hiệu quả.
• Theo như số liệu thống kê, ngày bầu cử 23/5/2021 đã thực sự trở thành Ngày hội lớn
của toàn dân khi phần trăm tham gia bầu cử là 99,60% tương đương gần 69,2 triệu
cử tri. Trong đó tỷ lệ ứng cử viên nữ chiếm 42%, đồng thời, đại biểu Quốc hội là
người dân tộc thiểu số là khoảng 18% và có chính sách hỗ trợ cho 7 triệu người
khuyết tật. Chính phủ cũng thiết lập 92.000 điểm bầu cử, đảm bảo quyền bầu cử cho
các nhóm dễ bị tổn thương, từ đó tạo ra một môi trường bầu cử công bằng và toàn
diện cho mọi công dân. 187 người là đồng bào DTTS tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội
⇒ Sự bình đẳng trong bầu cử thể hiện thông qua quyền tiếp cận hòm phiếu và cơ hội
ứng cử công bằng cho mọi công dân. Kết luận:
Tóm lại, sau những dẫn chứng mà nhóm chúng tôi trình bày, các bạn có thể thấy rằng Nhà
nước xã hội chủ nghĩa có tính dân chủ hơn nhà nước tư bản chủ nghĩa vì:
=> Bộ máy tổ chức Nhà nước XHCN thống nhất hơn, giảm thiểu xung đột quyền lực và hạn
chế được sự can thiệp của các nhóm lợi ích vào các quyết định chính trị.
=> Nhà nước XHCN tạo ra một hệ thống bầu cử thực sự đại diện và phục vụ lợi ích của tất cả
mọi người dân, đặc biệt là người lao động và các tầng lớp yếu thế trong xã hội. Điều này đảm
bảo sự tham gia rộng rãi của nhân dân vào quá trình quản lý và quyết định chính sách, tạo
nên một xã hội công bằng và dân chủ thực sự. Bên cạnh đó, quyền tự do tham gia vào danh
sách ứng cử cũng đề cao tính dân chủ khi người dân được tự do đề xuất vào danh sách ứng cử
mà không cần bất cứ quy trình phức tạp và tốn kém nào.