lOMoARcPSD| 58448089
-
TỘI PHẠM HỌC
VD1: KHÁI NIỆM, ĐỒI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA TỘI PHẠM HỌC
I- KHÁI NIỆM
1. Tội phạm học
Crimen= tội phạm
Logos= học thuyết
Về mặt nội dung : có nhiều quan điểm khác nhau về tội phạm học
- Tội phạm học là 1 ngành khoa học thực nghiệm nghiên cứu tội phạm như 1
hiện tượng xã hội, các nguyên nhân của các hành vi pt, các hậu quả gây ra
cho nạn nhân và xh cũng như các biện pháp và cách thức
- Tội phạm học là 1 ngành thực nghiệm độc lập nghiên cứu các sự việc diễn fra
trong các lĩnh vực của đời sống cộng đồng, những sự việc liên quan đến tội
phạm, hậu quả của hành vi phạm tội và việc ngăn chặn các hành vi phạm tội
cũng như quá trình đấu tranh chống lại những hành vi phạm tội
- VN, TPH là ngành khoa học nghiên cứu tp, tình hình tp, các nguyên nhân
và điều kiện làm phát sinh tp, nghiên cứu cá nhân kẻ phạm tội và những biện
pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm nhằm ngăn chặn, tiến tới loại trừ
tội phạm ra khỏi đời sống xã hội ( GS. TS Nguyễn Xuân Yêm)
- > Tội phạm học là 1 ngành khoa học liên ngành, thực nghiệm nghiên cứu về
tội phạm ( hiện thực), nguyên nhân của tội phạm, kiểm soát tội phạm nhằm
mục đích phòng ngừa tội phạm
? thế nào là khoa học liên ngành, thực nghiệm, hiện thực? hiện thực vafvthwcj
nghiệm có gắn gì vs nhau không ?
Mục đích của tph có phải là đối tượng nghiên cứu của tph không
2. Đối tượng nghiên cứu của tội phạm học
- Tình hình tội phạm
- Nguyên nhân của tội phạm
- Nhân thân người phạm tội - Phòng ngừa tội phạm
Các đối tượng nghiên cứu khác:
- Nghiên cứu lý luận và thực tiễn đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm ở
các nước khác trên TG tìm hiểu các kinh nghiệm quý báu của họ
- Sự ra đời và phát triển của tội phạm học trong lịch sử
- Nạn nhân học
lOMoARcPSD| 58448089
-
- Nghiên cứu vấn đề hợp tác quốc tế trong việc đấu tranh với tình hình tội
phạm,
Nghiên cứu lý luận thực tiễn đấu tranh
II- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Phương pháp thống
- Phương pháp số tuyệt đối
- Pps tương đối
- Pps trung bình
- Pps trung vị
- PPS dùng để xđ thực trạng về mức độ của tội phạm. là con soos có được
thông qua phép đếm
VD: 500 vụ và 500 người phạm tội
- PPS tương đối:
Dùng để làm sáng tỏ: diễn biến, động thái của tp, cơ cấu của tp, hệ số của tp
Công thức xd diễn biến tp: Ydb = Mi/m0 x 100%
Mi: số vụ hoặc số người phạm tội trong từng năm xd
M0: số vụ hoặc snpt trong năm gốc
CT
CT số tương đối xđ cơ cấu của tội phạm : Ycc = Mbp / Mtt x 100%
Mbp : số vụ hoặc snpt trong từng nhóm, loại tội phạm
Mtt : tổng số vụ hoặc tổng snpt
Để xác định hệ số tội phạm ( chỉ số tội phạm): là mức độ phổ biến của tội
phạm trong dân cư, được xác định trong 10.000 hoặc 100.000 dân
HSTP = SV HOẶC SỐ NPT X 10.000 HOẶC 100.000 số dân
VD: năm 222 A xảy ra 478 vụ phạm tội, dân số à 1 triệu 400 nghìn người.
Hỏi HSTP ĐP A 2022?
- PPS trung bình, số trung vị
2. Phương pháp xã hội học
- Pp chọn mẫu
- Điều tra xhh
- Phỏng vấn
- Thực nghiệm
- Quan sát
III- MQH
lOMoARcPSD| 58448089
-
IV- VỊ TRÍ CỦA TỘI PHẠM HỌC TRONG HỆ THỐNG CÁC NGÀNH
KHOA HỌC
VẤN ĐỀ 2: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TỘI PHẠM HỌC
Chương này sẽ nghiên cứu các học thuyết về tội phạm học, các nhà nghiên cứu đi
tìm câu trarc lời cho câu hỏi tại sao con người phạm tội ?” hay nguyên nhân
của tội phạm là gì ?”
I- TRƯỜNG PHÁI TỘI PHẠM HỌC CỔ ĐIỂN
Thời gian tồn tại 1700- 1880, bắt đầu từ thế kỉ XVIII
1. Cesare Beccaria
- Là tác giả của cuốn sách “ Về tội phạm và hình phạt “
- Luật pháp cần phải được sử dụng để duy trì khế ước xã hội
- Chỉ có nhà làm luật mới có thể thực hành pháp luật
- Các thẩm phán khi quyết định hình phạt cần phải phù hợp vưới luật pahsp và
chỉ phù hợp với luật pháp
- Các thẩm phán không được giải thích luật
- Hình phạt cần phải đưuọc đựa trên nguyên tắc phù hợp giữa niềm vui thích và
sự đau khổ
- Hình phạt phải được căn cứ vào hành động chứ không phải người hành động
- Hình phạt cần được quyết định bởi chính tội phạm
- Hình phạt cần nahnh chóng và hiệu quat
- Mọi người cần được đối xử bình đẳng
- Hình phạt tử hình cần được hủy bỏ
- Việc sử dụng biện pháp tra tấn để đạt được sự thú tội cần được bãi bỏ
- Phòng ngừa tội phạm tốt hơn là trừng trị chúng
Không có cuốn sách nào khác trong lịch sử đã có ảnh hưởng lớn lao như cuốn
sách của Beccaria
Khoảng tk thứ XVIII ở chấu Âu xuất hiện “thời kì khai sáng” , đây là giai đoạn
triết học phát triển rực rỡ và chi phối mọi vấn đề của đời sống khoa học. Theo
quan điểm của triết học, hành vi của con người đưuọc quyết định bởi tự do ý
chí, suy nghĩ lý trí. Kế thừa quan điểm đó, Beccaria đã khẳng định tội phạm
cũng là hành vi của con người cho nên tội phạm cũng bị quyết định bưởi tự
do ý chí và suy nghĩ lý trí. Hay nói cách khác, nguyên nhân của tội phạm là
do cá nhân người phạm tội
2. Jeremy Bentham ( 1748-1832)
- Cũng đồng ý với quan điểm của Beccaria
- Thuyết vị lợi ( thuyết thực dụng)
- 3 giải pháp phòng ngừa tội phạm
Xây dựng nhà tủ theo mô hình xoáy ốc: vi phạm quyền con người, quyền
riêng tư và bí mật
Xăm trổ đánh dấu trên công dân ở cổ tay: vi phạm nhân quyền
lOMoARcPSD| 58448089
-
Xây dựng đội cảnh sát tuần tra canh gác
II- CÁC THUYẾT SINH HỌC
1. Cesare Lombroso
- Đã kết hợp quan điểm của Dawin và Comte, kết hợp chủ nghĩa thực chứng và
nghiên cứu sinh học về nguồn gốc của loài người
Nghiên cứu những mẫu nhân chủng học và đưa ra kết luận những ngwuofi có
đặc điểm bẩm sinh thì sẽ phạm tội: người phạm tội bẩm sinh và người mắc
bệnh lại giống
Ông nghiên cứu hộp sọ và kết luận bản chất của người phạm tội: 1 người lại
giống có trong mình những bản năng dã man của con người nguyên thủy
2. Thuyết kiểu cơ thể
- Nghiên cứu nhóm thống kê về kiểu cơ thể, là các nhà khoa học thực hiện việc
nghiên cứu
3. Thuyết phạm tội do thừa kế
- Thừa kế mã gen xấu
- Do Dugdle nghên cứu và đưa ra kết luận về thuyết phạm tội do thừa kế
- Nghiên cứu dòng họ Juces về mã gen xấu về tội phạm do kế twhaf gen xấu
4. Thuyết về nhiễm sắc thể
- Thừa ra NST -> sản sinh ra phạm tội
5. Thuyết tâm lý
- Thuyét phân tâm học ( 1920- nay)
- Thuyết bắt chước ( 1890- nay)
III- CÁC THUYẾT XÃ HỘI
1. Thuyết rối loạn tổ chức xã hội Durkheim
2. Thuyết nhóm khác biệt
3. Thuyết xung đột – cacmac
VẤN ĐỀ 3: TÌNH HÌNH TỘI PHẠM
I- KHÁI NIỆM TÌNH HÌNH TỘI PHẠM
Thuật ngữ: ngoài thuật ngữ tình hình tội phạm, còn sd tình trạng phạm tội
Quan điểm:
- THTP là 1 hiện tượng xh pháp lý tiêu cực, thay đổi về mặt lịch sử, mang tính
giai cấp bao gồm tổng thể thống nhất ( hệ thống) các tội phạm thực hiện trong
1 xh ( quốc gia ) nhất định trong khoảng tgian nhất định
- THTP là 1 hiện tượng xh có tính pháp lý hình sự đc thay đổi về mặt lịch sử,
mang tính chất giai cấp bao gồm thể thống nhất ( hệ thống) các tp thực hiện
trong 1 xh ( quốc gia) nhất định và trong khoảng tgian nhất định
lOMoARcPSD| 58448089
-
- THTP là 1 hiện tượng xh tiêu cực, trái pl hình sự, mang tính giai cấp và thây
đổi theo quá trình lịch sử đc thể hiện ở tổng hợp các tội phạm cụ thể đã xảy
ra trong xh và trong 1 khoảng tgian nhất định
- …..
- Giáo trình: THTP là thực trạng và diễn biến của tp đã xảy ra xác định trong
đơnvị không gian và thời gian
1. Các đặc điểm của tình hình tội phạm
- Về phạm vi
Không gian: toàn quốc; ngành, lĩnh vực; địa
phương Đối tượng: tất cả nhóm tp; nhóm tp; tp cụ
thể Thời gian: 5 năm; 10 năm,..
Phân loại THTP
- Về nội dung
Tội phạm ẩn và tội phạm rõ
- Về tính phụ thuộc pháp lý và tính vận động
- Về tính tương đối : phần I chương 4
II- CÁC NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TÌNH HÌNH TỘI PHẠM
1. Thực trạng
- Là tình trạng thực tế của tp đã xảy ra trong đơn vị không gian và thời gian
nhất định xét về mức độ và tính chất
a) Thực trạng về mức độ
- Tổng số các tp đã xảy ra và nhx ng phạm tội xác định trong phạm vi không
gian và thời gian
- Bao gồm: tội phạm rõ và tội phạm ẩn
- Tội phạm rõ
Là toàn bộ số tp và số lượng ng pt dã bị phát hiện, đã đc xử lý về hình sự và
được đưa vào thống kê tội phạm
ở nước ta thường sd số liệu thống kê xét xử hình sự sơ thẩm của Tòa án để xđ
tp rõ, kết hợp với số liệu của VKS
- tội phạm ẩn
toàn bộ số tp xảy ra trên thực tế nhưng kh trong thống tp vì không đc
phát hiện, phạm vi kh đc phát hiện, kh đc xử or kh đc đưa o thông s
tội phạm
? phân biệt tp rõ và tp ẩn ?
Nguyên nhân của tội phạm ẩn
+ xuất phát từ phía chủ thể tội phạm
+ xuất phát từ phía nạn nhân của tp
+ xuất phát từ phía người làm chứng
+ xuất phát từ phía cơ quan bảo vệ pháp luật
Phân loại tội phạm ẩn : 3 loại
lOMoARcPSD| 58448089
-
+ khách quan
+ chủ quan
+ thống kê
Phương pháp xác định tội phạm ẩn
pp điều tra tội phạm tự tường thuật
pp điều tra về nạn nhân của tội
phạm
b) thực trạng về tính chất của tội phạm
nghiên cứu về cơ cấu cau tp theo nhx tiêu chí khác nhau có teher rút ra được
nhx đặc điểm về tính chất tương ứng của tội phạm
- cơ cấu của tp là tỷ trọng, mối tương quan giữa các nhóm tội, loại tội ( đc
phân chia theo nhx tiêu chí khác nhau ) trong 1 chỉnh thể chung tổng hợp các
tội phạm đã xảy ra xác định trong phạm vi không gian và thời gian - tiêu
chí
theo khách thể của tp
theo tội danh
theo phân loại tội phạm theo hình thức lỗi theo hình thức phạm tội CÔNG
THỨC:
Ycc = Mbp/ Mtt x 100%
Trong đó:
Mbp là số vụ or số người phạm tội trong từng nhóm, loại tội phạm
Mtt là tổng số vụ or tổng số người phạm tội
- tính chất của tp là nhx đặc trưng , nổi bật nhất của tình hình tội phạm đó 2.
Diễn biến của tội phạm
- Là sự thay đổi thực trạng cảu tp xét về mức độ và xét về tính chất theo đơn
vị không gian và thời gian xác định
Công thức xác định diễn biến của tội phạm
Ydb = Mi / Mo x 100%
Trong đó :
Mi là số vụ or số người phạm tội trong từng năm xác định
Mo là số vụ or số người phạm tội trong năm gốc
Nghiên cứu diễn biến của tp có thể rút ra đc xu hướng vận động của tội phạm
đó
lOMoARcPSD| 58448089
-
Thảo luận tuần 2
Câu hỏi thảo luận
1. Phân tích khái niệm tội phạm học. theo anh chị tán thành quan điểm nào về
tội phạm học và giải thích tại sao lại tán thành quan điểm đó ?
2. Nội dung đối tượng nghiên cứu của tội phạm học ? nội dung nghiên cứu nào
là quan trọng nhất?
Nêu các nhiệm vụ của tội phạm học
- Đánh giá thực trạng tph VN và xu hướng phát triển
? - Nhiệm vụ của tội phạm học
Nghiên cứu thực nghiệm là nhiệm vụ đầu tiên quan trọng. các nhà TPH theo
đuổi nhiệm vụ này kh dừng lại ở việc sưu tầm, hệ thống, kiểm chứng các dữ
liệu, kết quả nghiên cứu thực nghiệm từ các góc độ khác nhau về hiện thực
xh. Nguyên nhân và thực tiễn kiểm soát tp mà còn phải phân tích và lí giải về
nguyên nhân, các mối liên hệ và cơ cấu của các đối tượng nghiên cứu trên cơ
sở gắn kết liên ngành kết quả. Kho tàng tri thức có đc do nhiệm vụ này trở
thành nhx kiến thức cơ bản hay kho tàng của tph
Nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng là nhiệm vụ có ý nghĩa thực tiễn quan trọng,
nó đưa ra những định hướng, giải pháp, vận dụng nhx tri thức khoa học cơ
bản vào hđ thực tiễn nhằm phòng ngừa tội phạm. nó phục vụ cho công tác
phòng ngừa tp, dự báo tp hoặc thông qua nghiên cứu về tác dụng và hiệu quả
phòng ngừa của hình phạt
3. Trình bày mqh của tph với các khoa học khác có liên quan
4. Trình bày pp nghiên cứu tổng quát của tph. Theo anh chị, tph có sd pp nghiên
cứu lý thuyết không? Tại sao
5. Trình bày quá trình nghiên cứu thực nghiệm của tph
6. Trình bày 1 số phương pháp nghiên cứu của tph
Buổi 2
1. Tại sao ( sự cần thiết, ý nghĩa) của việc nghiên cứu tội phạm học ?
- Cho chúng ta thấy cái nhìn tổng quan về tội phạm. cái nhìn tổng quan này
không chi thể hiện đặc điểm vủa tội phạm cũng như mức độ nghiêm trọng
của tội phạm mà còn thể hiện cả cơ cấu bên trong người phạm tội để phản
ánh tính nghiêm trọng của tội phạm
- Thể hiện sự đánh giá đầy đủ và toàn diện về tính nghiêm trọng về tính chất,
mức độ của tội phạm thông qua việc mô tả và phân tích “ bức tranh tội phạm”
và tạo cơ sở đưa ra các biện pháp phòng chống tội phạm
2. Hãy đánh giá về những nội dung sau
lOMoARcPSD| 58448089
-
a) Tội phạm học là khoa học thực nghiệm, vì vậy phương pháp thực nghiệm là
phương pháp nghiên cứu đc sử dụng chủ yếu
- Trong tội phạm học sử dụng chủ yếu là phương pháp thực nghiệm để khẳng
định sự phụ thuộc giữa đối tượng nghiên cứu và điều kiện hoàn cảnh đưa ra
thực nghiệm. Do tội phạm học cần quan sát và nghiên cứu về hiện thực tội
phạm nhằm phòng ngừa, kiểm soát tội phạm
- Pp nghiên cứu thực nghiệm là pp tổng quát của việc nghiên cứu tph để đánh
giá tội phạm, làm cơ sở để đưa ra các căn cứ hay phương pháp phòng, chống
tội phạm
b) Tội phạm học có mối quan hệ mật thiết nhất với các ngành khoa học nghiên
cứuvề tội phạm
-
c) Phòng ngừa tội phạm là đối tượng nghiên cứu quan trọng nhất của tội phạm
học
lOMoARcPSD| 58448089
VẤN ĐỀ 4: NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM
I- KHÁI NIỆM NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM
1. Khái niệm
- Nguyên nhân của tội phạm là tổng hợp các nhân tố mà sự tác động qua lại giữa
chúng đưa đến việc thực hiện tội phạm của người phạm tội Các nhân tố có thể
kể đến trong nguyên nhân của tội phạm :
- Nhân tố thuộc về cá nhân người phạm tội
- Nhân tố thuộc về môi trường ( xã hội)
- Tình huống cụ thể, trong đó xem xét về vai trò của nạn nhân của tội phạm ( nếu
có )
2. Nguyên nhân từ môi trường sống
- Môi trường xh vĩ mô
Mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự phân hóa giàu nghèo
- Môi trường xã hội vi mô
Môi trường gia đình, trường học
3. Nguyên nhân từ phía người phạm tội
- Nhóm dấu hiệu sinh học
- nhóm dấu hiệu tâm lý
- Nhóm dấu hiệu văn hóa- xã hội
4. Tình huống cụ thể
K/N: là cơ hội hoặc hoàn cảnh cụ thể đã trực tiếp ảnh hưởng đếnn việc thực hiện
tội phạm của người phạm tội vào thời điểm nhất định
Phân loại tình huống
- Căn cứ vào tính chất phức tạp và khả năng giải quyết tình huống của các chủ
thể : chia làm 3 loại
Tình huóng chớp nhoáng
- Căn cứ vào nguồn gốc xuất hiện của tình huống: chia làm 2 loại
Do con gười tạo ra
Do điều kiện tự nhiên tạo ra Vai trò của tình huống cụ
thể
- Trong 1 só TH làm nảy sinh động cơ, ý định phạm tội và thực hiện hành vi
phạm tội
- Trong 1 số th khác tình huống cụ thể tác động lên chủ chể được thực hiện tội
phạm dễ dàng và nhanh chóng
lOMoARcPSD| 58448089
5. Nạn nhân và vai trò của nạn nhân trong cơ chế hành vi phạm tội
- Là những cá nhân bị hành vi phạm tội trực tiếp xâm hại gây ra những thệt hại
về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc cấc quyền lợi ích hợp pháp khác Vai trò:
- Trong 1 số th làm nảy sinh động cơ, ý định phạm tội và thực hiện hành vi phạm
tội cụ thể
- Trong 1 số th khác nạn nhân tác động đến chủ thể được thực hiện tội phạm dễ
dàng và nhanh chóng
Thảo luận tuần 3
Buổi 1
1. Trình bày quan điểm của nhóm về tư tưởng của beccaria về hình phạt tử hình.
Theo em có thể ứng dụng những lý thuyết này ở VN hiện nay được không?
- Trong hệ thống pháp luật của VN VN là 1 trong những nước còn duy trì
hình phạt tử hình áp dụng đối với những tội phạm mang tính nghiêm trọng cao -
Lý thuyết của beccaria có thể áp dụng ở VN hiện nay như:
Hình phạt tử hình không hiệu quả trong việc ngăn chặn tội phạm: việc ngăn
chặn tội phạm và hành vi phạm tội được cho rằng hiệu quả hơn so với hình phạt
tử hình ở tình hình Việt Nam hiện nay
Hình phạt tử hình có thể dẫn đến oan sai: hệ thống tư pháp VN cũng có thể có
nguy cơ xảy ra oan sai trong quá trình điều tra, xét xử, nếu áp dụng hình phạt tử
hình trong trường hợp này sẽ gây ra sai lầm không thể sửa chữa
Hình phạt tử hình là 1 hình phạt tàn bạo, vi phạm quyền con người
- tuy nhiên còn có 1 số yếu tố liên quan đến việc áp dụng hình phạt tử hình ở VN
theo quan điểm của beccaria như :
về xã hội: có 1 số người ủng hộ việc áp dụng hình phạt tử hình đối với loại tội
phạm rất nghiêm trọng , trong khi đó 1 số người khác cho rằng nó là phi nhân
đạo
về tình hình tội phạm: VN có tỉ lệ tội phạm tương đối so với các quốc gia khác
trong khu vực, tuy nhiên vẫn có 1 số loại tội phạm nghiêm trọng như giết
người, ma túy,..
về hệ thống tư pháp: hệ thống tư pháp ở VN đang trong quá trình luôn nhìn
nhận, chọn lọc và nâng cao hệ thống tư pháp, hệ thống pháp luật nhằm đạt mức
hiệu quả cao nhất.
việc áp dụng lý thuyết tư tưởng của beccaria ở VN hiện nay được cho là phù hợp
dựa theo tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở Việt Nam hiện nay -> nhóm em
đồng ý về quan điểm của Cerase Beccaria về hình phạt tử hình
2. Nêu ví dụ minh họa cho các khuynh hướng bắt chước trong thuyết bắt chước 3
khuynh hướng:
- Những người có cùng tần suất tiếp xúc thường xuyên vs nhau, có địa vị ngang
bằng nhau: tiếp xúc vs nhx người có địa vị cao giúp 1 người nâng cao thói quen
tốt
lOMoARcPSD| 58448089
- Nhx người tầng lớp dưới thường bắt chước nhx người tầng lớp cao: con cái bắt
chước cha mẹ về thói quen, tính cách
- Khi xh có nhiều khuynh hướng khác nhau, cái nào chiếm ưu thế hơn thì sẽ định
hướng hành vi của con người: VD xu hướng thời trang
Buổi 2
Tình hình tội phạm
1. Trình bày các quan điểm khác nhau về khái niệm về tình hình tội phạm, từ đó
nêu được những đặc điểm chung của các quan điểm này
2. Trình bày những quan điểm khác nhau về tội phạm rõ và ẩn. trường hợp có
những tội phạm đã xảy ra, đã bị phát hiện và xử lí về hình sự những không có
trong thống kê tội phạm là tội phạm rõ hay tội phạm ẩn
3. Tại sao sử dụng các phương pháp xác định tội phạm ẩn chỉ thu được những kết
quả mang tính tương đối
VẤN ĐỀ 5: DỰ BÁO TỘI PHẠM
I- KHÁI NIỆM
- Dự báo tội phạm phải dựa trên cơ sở hoạt động dự báo
- Dự báo tội phạm trong tội phạm học có nghĩa giúp cho đề xuất các giải pháp
phòng ngừa tội phạm hiệu quả và có tính khả thi
- Là toàn bộ hoạt động phân tích, đánh giá và đưa ra phán đoán về tội phạm sẽ
xảy ra trong tương lai xác định trong phạm vi không gian nhất định
Nguyên tắc dự báo
- Nguyên tắc lịch sử
- Nguyên tắc mối quan hệ biện chứng
Phân loại dự báo tội phạm
- Theo thời gian:
Dài hạn: trên 5 năm Trung hạn: 3-5 năm
Ngắn hạn: dưới 3 năm, có thể vài tuần hay 1 tháng - Căn cứ
vào đối tượng dự báo:
Tình hình tội phạm
Tội phạm cá biệt: là tội phạm đã xảy ra rồi nhưng chưa phát hiện
ra chủ thể và có căn cứ tội phạm tiếp tục xảy ra
II- CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC DỰ BÁO TỘI PHẠM
- Để có 1 dự báo tội phạm mang tính chính xác ( tương đối) cần đồng thời dựa
trên những căn cứ sau:
lOMoARcPSD| 58448089
- Tình hình tội phạm đã xảy ra trên địa bàn cần dự báo trrong 1 khoảng thời gian
đủ dài
- Các tài liệu và số liệu minh chứng về nguyên nhân của tp
- Các hiện tượng của đời sống xã hội
- Sự thay dổi của PL, đặc biệt là PL hình sự
- Hiệu quả công tác đấu tranh chống, phòng ngừa tội phạm
- Ý thức pháp luật của công dân
- Đường lối, chính sách của Dảng,NN
Các phươmg pháp dự báo tội phạm
- Có nhiều pp khác nhau, thường sd 3 nhóm pp sau:
Loại suy
Mô hình hóa
Trưng cầu ý kiến từ chuyên gia
Thảo luận tuần 4
Buổi 1
1. Số vụ trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh X giai đoạn 2018-2023 như sau:
Năm
Số vụ phạm tội
2018
173
2019
189
2020
110
2021
80
2022
217
2023
253
Hãy vẽ và nêu nhận xét về xu hướng vận động của tội trộm cắp tài sản trên địa
bàn tỉnh X giai đoạn 2018-2023 theo số vụ phạm tội
2. Cơ cấu của các tội phạm về ma túy trên địa bàn tỉnh Y giai đoạn 2018-2023
nhưsau:
Phân loại tội phạm
Số người phạm tội
Ít nghiêm trọng
20
Nghiêm trọng
190
Rất nghiêm trọng
50
Đặc biệt nghiêm trọng
15
Hãy vẽ và nêu nhận xét về cơ cấu của các tội phạm về ma túy trên địa bàn tỉnh Y giai
đoạn 2018-2023 theo phân loại tội phạm
lOMoARcPSD| 58448089
Nhận xét:
Trong giai đoạn 2018-2023, trên địa bàn tỉnh Y xảy ra tội phạm về ma túy đa số với
tính chất nghiêm trọng, chiếm
3. Năm 2023 địa phương A xảy ra 537 vụ phạm tội, B xảy ra 674 vụ phạm tội;
dânsố địa phương A là 800.000 người, dân số địa phương B là 1tr2 nghìn
người. căn cs vào các số liệu trên, hãy so sánh tình hình tội phạm ở địa phương
A và B trong năm 2023
Sai
VẤN ĐỀ: PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM
I- KHÁI NIỆM
- Phòng ngừa tp là việc thực hiện các chiến lược và biện pháp nhằm giảm thiểu
nguy cơ xảy ra tội phạm và những hậu quả nguy hiểm đối với cá nhân và xã hội
bao gồm cả nỗi sợ hãi tp, bằng cách can thiệp để tác động đến nhiều nguyên
nhân cảu tội phạm
- Phòng ngừa tp là tổng thể những nỗ lực của NN và tư nhân có mục đích ngăn
ngừa tội phạm
- Phòng ngừa tội phạm lag tất cả các hoạt động của kiểm soát xã hội chính thức
và kiểm soát xã hội không chính thức mà hướng vào việc ngăn ngừa tội phạm
và vi phạm pháp luật trước khi chúng được thực hiện
- phòng ngừa tội phạm, xét về mặt thuật ngữ được hiểu là hoạt đoọng nhằm
không cho tội phạm xảy ra
- > lag hoạt động có tính …,
Mục đích: kiềm ché sự gia tăng tội phạm, hạn chế dần mức đô, tính
nghiêm trọng của tội phạm dến ngăn ngừa tội phạm xảy ra Nội dung
2018-2023
lOMoARcPSD| 58448089
- Phòng ngừa tội phạm bằng cách khắc phục nguyênn nhân của tội pahmj
- Các biện pháp phòng ngừa tội phạm cần hướng tới những đối tượng có nguy cơ
phạm tội hay có nguy cơ trở thành tội phạm Phân loại:
- căn cứ vào phạm vi và mức độ tác động:
các biện pháp phòng ngừa tình hình tp
…. Phòng ngừa nhóm tội phạm
… phòng ngừa các tp cụ thể
- Căn cứ vào nội dung và tính chất của các biện pháp phòng ngừa tội phạm:
Các biện pháp về kinh tế xã hội
… về chính trị tư tưởng ( VD: bình đẳng giới tính, tôn giáo)
… văn hoá tâm lý
…. Về tổ chức, quản lý xã hội
…. Về pháp luật và phát hiện xử lý tội phạm

Preview text:

lOMoAR cPSD| 58448089 - TỘI PHẠM HỌC
VD1: KHÁI NIỆM, ĐỒI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA TỘI PHẠM HỌC I- KHÁI NIỆM 1. Tội phạm học Crimen= tội phạm Logos= học thuyết
Về mặt nội dung : có nhiều quan điểm khác nhau về tội phạm học
- Tội phạm học là 1 ngành khoa học thực nghiệm nghiên cứu tội phạm như 1
hiện tượng xã hội, các nguyên nhân của các hành vi pt, các hậu quả gây ra
cho nạn nhân và xh cũng như các biện pháp và cách thức
- Tội phạm học là 1 ngành thực nghiệm độc lập nghiên cứu các sự việc diễn fra
trong các lĩnh vực của đời sống cộng đồng, những sự việc liên quan đến tội
phạm, hậu quả của hành vi phạm tội và việc ngăn chặn các hành vi phạm tội
cũng như quá trình đấu tranh chống lại những hành vi phạm tội
- ở VN, TPH là ngành khoa học nghiên cứu tp, tình hình tp, các nguyên nhân
và điều kiện làm phát sinh tp, nghiên cứu cá nhân kẻ phạm tội và những biện
pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm nhằm ngăn chặn, tiến tới loại trừ
tội phạm ra khỏi đời sống xã hội ( GS. TS Nguyễn Xuân Yêm)
- > Tội phạm học là 1 ngành khoa học liên ngành, thực nghiệm nghiên cứu về
tội phạm ( hiện thực), nguyên nhân của tội phạm, kiểm soát tội phạm nhằm
mục đích phòng ngừa tội phạm
? thế nào là khoa học liên ngành, thực nghiệm, hiện thực? hiện thực vafvthwcj
nghiệm có gắn gì vs nhau không ?
Mục đích của tph có phải là đối tượng nghiên cứu của tph không
2. Đối tượng nghiên cứu của tội phạm học - Tình hình tội phạm
- Nguyên nhân của tội phạm
- Nhân thân người phạm tội - Phòng ngừa tội phạm
Các đối tượng nghiên cứu khác:
- Nghiên cứu lý luận và thực tiễn đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm ở
các nước khác trên TG tìm hiểu các kinh nghiệm quý báu của họ
- Sự ra đời và phát triển của tội phạm học trong lịch sử - Nạn nhân học lOMoAR cPSD| 58448089 -
- Nghiên cứu vấn đề hợp tác quốc tế trong việc đấu tranh với tình hình tội phạm, …
Nghiên cứu lý luận thực tiễn đấu tranh II- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Phương pháp thống kê
- Phương pháp số tuyệt đối - Pps tương đối - Pps trung bình - Pps trung vị
- PPS dùng để xđ thực trạng về mức độ của tội phạm. là con soos có được thông qua phép đếm
VD: 500 vụ và 500 người phạm tội - PPS tương đối:
• Dùng để làm sáng tỏ: diễn biến, động thái của tp, cơ cấu của tp, hệ số của tp
• Công thức xd diễn biến tp: Ydb = Mi/m0 x 100%
Mi: số vụ hoặc số người phạm tội trong từng năm xd
M0: số vụ hoặc snpt trong năm gốc • CT
• CT số tương đối xđ cơ cấu của tội phạm : Ycc = Mbp / Mtt x 100%
Mbp : số vụ hoặc snpt trong từng nhóm, loại tội phạm
Mtt : tổng số vụ hoặc tổng snpt
• Để xác định hệ số tội phạm ( chỉ số tội phạm): là mức độ phổ biến của tội
phạm trong dân cư, được xác định trong 10.000 hoặc 100.000 dân
HSTP = SV HOẶC SỐ NPT X 10.000 HOẶC 100.000 số dân
VD: năm 222 A xảy ra 478 vụ phạm tội, dân số à 1 triệu 400 nghìn người. Hỏi HSTP ĐP A 2022?
- PPS trung bình, số trung vị
2. Phương pháp xã hội học - Pp chọn mẫu - Điều tra xhh - Phỏng vấn - Thực nghiệm - Quan sát III- MQH lOMoAR cPSD| 58448089 -
IV- VỊ TRÍ CỦA TỘI PHẠM HỌC TRONG HỆ THỐNG CÁC NGÀNH KHOA HỌC
VẤN ĐỀ 2: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TỘI PHẠM HỌC
Chương này sẽ nghiên cứu các học thuyết về tội phạm học, các nhà nghiên cứu đi
tìm câu trarc lời cho câu hỏi “ tại sao con người phạm tội ?” hay “ nguyên nhân
của tội phạm là gì ?” I-
TRƯỜNG PHÁI TỘI PHẠM HỌC CỔ ĐIỂN
Thời gian tồn tại 1700- 1880, bắt đầu từ thế kỉ XVIII 1. Cesare Beccaria
- Là tác giả của cuốn sách “ Về tội phạm và hình phạt “
- Luật pháp cần phải được sử dụng để duy trì khế ước xã hội
- Chỉ có nhà làm luật mới có thể thực hành pháp luật
- Các thẩm phán khi quyết định hình phạt cần phải phù hợp vưới luật pahsp và
chỉ phù hợp với luật pháp
- Các thẩm phán không được giải thích luật
- Hình phạt cần phải đưuọc đựa trên nguyên tắc phù hợp giữa niềm vui thích và sự đau khổ
- Hình phạt phải được căn cứ vào hành động chứ không phải người hành động
- Hình phạt cần được quyết định bởi chính tội phạm
- Hình phạt cần nahnh chóng và hiệu quat
- Mọi người cần được đối xử bình đẳng
- Hình phạt tử hình cần được hủy bỏ
- Việc sử dụng biện pháp tra tấn để đạt được sự thú tội cần được bãi bỏ
- Phòng ngừa tội phạm tốt hơn là trừng trị chúng
Không có cuốn sách nào khác trong lịch sử đã có ảnh hưởng lớn lao như cuốn sách của Beccaria
Khoảng tk thứ XVIII ở chấu Âu xuất hiện “thời kì khai sáng” , đây là giai đoạn
triết học phát triển rực rỡ và chi phối mọi vấn đề của đời sống khoa học. Theo
quan điểm của triết học, hành vi của con người đưuọc quyết định bởi tự do ý
chí, suy nghĩ lý trí. Kế thừa quan điểm đó, Beccaria đã khẳng định tội phạm
cũng là hành vi của con người cho nên tội phạm cũng bị quyết định bưởi tự
do ý chí và suy nghĩ lý trí. Hay nói cách khác, nguyên nhân của tội phạm là
do cá nhân người phạm tội
2. Jeremy Bentham ( 1748-1832)
- Cũng đồng ý với quan điểm của Beccaria
- Thuyết vị lợi ( thuyết thực dụng)
- 3 giải pháp phòng ngừa tội phạm
• Xây dựng nhà tủ theo mô hình xoáy ốc: vi phạm quyền con người, quyền riêng tư và bí mật
• Xăm trổ đánh dấu trên công dân ở cổ tay: vi phạm nhân quyền lOMoAR cPSD| 58448089 -
• Xây dựng đội cảnh sát tuần tra canh gác II- CÁC THUYẾT SINH HỌC 1. Cesare Lombroso
- Đã kết hợp quan điểm của Dawin và Comte, kết hợp chủ nghĩa thực chứng và
nghiên cứu sinh học về nguồn gốc của loài người
Nghiên cứu những mẫu nhân chủng học và đưa ra kết luận những ngwuofi có
đặc điểm bẩm sinh thì sẽ phạm tội: người phạm tội bẩm sinh và người mắc bệnh lại giống
Ông nghiên cứu hộp sọ và kết luận bản chất của người phạm tội: 1 người lại
giống có trong mình những bản năng dã man của con người nguyên thủy 2. Thuyết kiểu cơ thể
- Nghiên cứu nhóm thống kê về kiểu cơ thể, là các nhà khoa học thực hiện việc nghiên cứu
3. Thuyết phạm tội do thừa kế - Thừa kế mã gen xấu
- Do Dugdle nghên cứu và đưa ra kết luận về thuyết phạm tội do thừa kế
- Nghiên cứu dòng họ Juces về mã gen xấu về tội phạm do kế twhaf gen xấu
4. Thuyết về nhiễm sắc thể
- Thừa ra NST -> sản sinh ra phạm tội 5. Thuyết tâm lý
- Thuyét phân tâm học ( 1920- nay)
- Thuyết bắt chước ( 1890- nay) III- CÁC THUYẾT XÃ HỘI
1. Thuyết rối loạn tổ chức xã hội Durkheim
2. Thuyết nhóm khác biệt
3. Thuyết xung đột – cacmac
VẤN ĐỀ 3: TÌNH HÌNH TỘI PHẠM I-
KHÁI NIỆM TÌNH HÌNH TỘI PHẠM
Thuật ngữ: ngoài thuật ngữ tình hình tội phạm, còn sd tình trạng phạm tội Quan điểm:
- THTP là 1 hiện tượng xh pháp lý tiêu cực, thay đổi về mặt lịch sử, mang tính
giai cấp bao gồm tổng thể thống nhất ( hệ thống) các tội phạm thực hiện trong
1 xh ( quốc gia ) nhất định trong khoảng tgian nhất định
- THTP là 1 hiện tượng xh có tính pháp lý hình sự đc thay đổi về mặt lịch sử,
mang tính chất giai cấp bao gồm thể thống nhất ( hệ thống) các tp thực hiện
trong 1 xh ( quốc gia) nhất định và trong khoảng tgian nhất định lOMoAR cPSD| 58448089 -
- THTP là 1 hiện tượng xh tiêu cực, trái pl hình sự, mang tính giai cấp và thây
đổi theo quá trình lịch sử đc thể hiện ở tổng hợp các tội phạm cụ thể đã xảy
ra trong xh và trong 1 khoảng tgian nhất định - …..
- Giáo trình: THTP là thực trạng và diễn biến của tp đã xảy ra xác định trong
đơnvị không gian và thời gian
1. Các đặc điểm của tình hình tội phạm - Về phạm vi
Không gian: toàn quốc; ngành, lĩnh vực; địa
phương Đối tượng: tất cả nhóm tp; nhóm tp; tp cụ
thể Thời gian: 5 năm; 10 năm,.. Phân loại THTP … - Về nội dung
Tội phạm ẩn và tội phạm rõ
- Về tính phụ thuộc pháp lý và tính vận động
- Về tính tương đối : phần I chương 4 II-
CÁC NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TÌNH HÌNH TỘI PHẠM 1. Thực trạng
- Là tình trạng thực tế của tp đã xảy ra trong đơn vị không gian và thời gian
nhất định xét về mức độ và tính chất
a) Thực trạng về mức độ
- Tổng số các tp đã xảy ra và nhx ng phạm tội xác định trong phạm vi không gian và thời gian
- Bao gồm: tội phạm rõ và tội phạm ẩn - Tội phạm rõ
• Là toàn bộ số tp và số lượng ng pt dã bị phát hiện, đã đc xử lý về hình sự và
được đưa vào thống kê tội phạm
• ở nước ta thường sd số liệu thống kê xét xử hình sự sơ thẩm của Tòa án để xđ
tp rõ, kết hợp với số liệu của VKS - tội phạm ẩn
là toàn bộ số tp xảy ra trên thực tế nhưng kh có trong thống kê tp vì không đc
phát hiện, phạm vi kh đc phát hiện, kh đc xử lý or kh đc đưa vào thông s kê tội phạm
? phân biệt tp rõ và tp ẩn ?
Nguyên nhân của tội phạm ẩn
+ xuất phát từ phía chủ thể tội phạm
+ xuất phát từ phía nạn nhân của tp
+ xuất phát từ phía người làm chứng
+ xuất phát từ phía cơ quan bảo vệ pháp luật
Phân loại tội phạm ẩn : 3 loại lOMoAR cPSD| 58448089 - + khách quan + chủ quan + thống kê
Phương pháp xác định tội phạm ẩn
pp điều tra tội phạm tự tường thuật
pp điều tra về nạn nhân của tội phạm
b) thực trạng về tính chất của tội phạm
nghiên cứu về cơ cấu cau tp theo nhx tiêu chí khác nhau có teher rút ra được
nhx đặc điểm về tính chất tương ứng của tội phạm
- cơ cấu của tp là tỷ trọng, mối tương quan giữa các nhóm tội, loại tội ( đc
phân chia theo nhx tiêu chí khác nhau ) trong 1 chỉnh thể chung tổng hợp các
tội phạm đã xảy ra xác định trong phạm vi không gian và thời gian - tiêu chí
• theo khách thể của tp • theo tội danh
• theo phân loại tội phạm theo hình thức lỗi theo hình thức phạm tội CÔNG THỨC: Ycc = Mbp/ Mtt x 100% Trong đó:
• Mbp là số vụ or số người phạm tội trong từng nhóm, loại tội phạm
• Mtt là tổng số vụ or tổng số người phạm tội
- tính chất của tp là nhx đặc trưng , nổi bật nhất của tình hình tội phạm đó 2.
Diễn biến của tội phạm
- Là sự thay đổi thực trạng cảu tp xét về mức độ và xét về tính chất theo đơn
vị không gian và thời gian xác định
Công thức xác định diễn biến của tội phạm Ydb = Mi / Mo x 100% Trong đó :
Mi là số vụ or số người phạm tội trong từng năm xác định
Mo là số vụ or số người phạm tội trong năm gốc
Nghiên cứu diễn biến của tp có thể rút ra đc xu hướng vận động của tội phạm đó lOMoAR cPSD| 58448089 - Thảo luận tuần 2 Câu hỏi thảo luận
1. Phân tích khái niệm tội phạm học. theo anh chị tán thành quan điểm nào về
tội phạm học và giải thích tại sao lại tán thành quan điểm đó ?
2. Nội dung đối tượng nghiên cứu của tội phạm học ? nội dung nghiên cứu nào là quan trọng nhất?
Nêu các nhiệm vụ của tội phạm học
- Đánh giá thực trạng tph VN và xu hướng phát triển
? - Nhiệm vụ của tội phạm học
• Nghiên cứu thực nghiệm là nhiệm vụ đầu tiên quan trọng. các nhà TPH theo
đuổi nhiệm vụ này kh dừng lại ở việc sưu tầm, hệ thống, kiểm chứng các dữ
liệu, kết quả nghiên cứu thực nghiệm từ các góc độ khác nhau về hiện thực
xh. Nguyên nhân và thực tiễn kiểm soát tp mà còn phải phân tích và lí giải về
nguyên nhân, các mối liên hệ và cơ cấu của các đối tượng nghiên cứu trên cơ
sở gắn kết liên ngành kết quả. Kho tàng tri thức có đc do nhiệm vụ này trở
thành nhx kiến thức cơ bản hay kho tàng của tph
• Nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng là nhiệm vụ có ý nghĩa thực tiễn quan trọng,
nó đưa ra những định hướng, giải pháp, vận dụng nhx tri thức khoa học cơ
bản vào hđ thực tiễn nhằm phòng ngừa tội phạm. nó phục vụ cho công tác
phòng ngừa tp, dự báo tp hoặc thông qua nghiên cứu về tác dụng và hiệu quả
phòng ngừa của hình phạt
3. Trình bày mqh của tph với các khoa học khác có liên quan
4. Trình bày pp nghiên cứu tổng quát của tph. Theo anh chị, tph có sd pp nghiên
cứu lý thuyết không? Tại sao
5. Trình bày quá trình nghiên cứu thực nghiệm của tph
6. Trình bày 1 số phương pháp nghiên cứu của tph Buổi 2
1. Tại sao ( sự cần thiết, ý nghĩa) của việc nghiên cứu tội phạm học ?
- Cho chúng ta thấy cái nhìn tổng quan về tội phạm. cái nhìn tổng quan này
không chi thể hiện đặc điểm vủa tội phạm cũng như mức độ nghiêm trọng
của tội phạm mà còn thể hiện cả cơ cấu bên trong người phạm tội để phản
ánh tính nghiêm trọng của tội phạm
- Thể hiện sự đánh giá đầy đủ và toàn diện về tính nghiêm trọng về tính chất,
mức độ của tội phạm thông qua việc mô tả và phân tích “ bức tranh tội phạm”
và tạo cơ sở đưa ra các biện pháp phòng chống tội phạm
2. Hãy đánh giá về những nội dung sau lOMoAR cPSD| 58448089 -
a) Tội phạm học là khoa học thực nghiệm, vì vậy phương pháp thực nghiệm là
phương pháp nghiên cứu đc sử dụng chủ yếu
- Trong tội phạm học sử dụng chủ yếu là phương pháp thực nghiệm để khẳng
định sự phụ thuộc giữa đối tượng nghiên cứu và điều kiện hoàn cảnh đưa ra
thực nghiệm. Do tội phạm học cần quan sát và nghiên cứu về hiện thực tội
phạm nhằm phòng ngừa, kiểm soát tội phạm
- Pp nghiên cứu thực nghiệm là pp tổng quát của việc nghiên cứu tph để đánh
giá tội phạm, làm cơ sở để đưa ra các căn cứ hay phương pháp phòng, chống tội phạm
b) Tội phạm học có mối quan hệ mật thiết nhất với các ngành khoa học nghiên cứuvề tội phạm -
c) Phòng ngừa tội phạm là đối tượng nghiên cứu quan trọng nhất của tội phạm học lOMoAR cPSD| 58448089
VẤN ĐỀ 4: NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM I-
KHÁI NIỆM NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM 1. Khái niệm
- Nguyên nhân của tội phạm là tổng hợp các nhân tố mà sự tác động qua lại giữa
chúng đưa đến việc thực hiện tội phạm của người phạm tội Các nhân tố có thể
kể đến trong nguyên nhân của tội phạm :
- Nhân tố thuộc về cá nhân người phạm tội
- Nhân tố thuộc về môi trường ( xã hội)
- Tình huống cụ thể, trong đó xem xét về vai trò của nạn nhân của tội phạm ( nếu có )
2. Nguyên nhân từ môi trường sống - Môi trường xh vĩ mô
Mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự phân hóa giàu nghèo
- Môi trường xã hội vi mô
Môi trường gia đình, trường học
3. Nguyên nhân từ phía người phạm tội
- Nhóm dấu hiệu sinh học - nhóm dấu hiệu tâm lý
- Nhóm dấu hiệu văn hóa- xã hội 4. Tình huống cụ thể
K/N: là cơ hội hoặc hoàn cảnh cụ thể đã trực tiếp ảnh hưởng đếnn việc thực hiện
tội phạm của người phạm tội vào thời điểm nhất định Phân loại tình huống
- Căn cứ vào tính chất phức tạp và khả năng giải quyết tình huống của các chủ thể : chia làm 3 loại Tình huóng chớp nhoáng
- Căn cứ vào nguồn gốc xuất hiện của tình huống: chia làm 2 loại • Do con gười tạo ra
• Do điều kiện tự nhiên tạo ra Vai trò của tình huống cụ thể
- Trong 1 só TH làm nảy sinh động cơ, ý định phạm tội và thực hiện hành vi phạm tội
- Trong 1 số th khác tình huống cụ thể tác động lên chủ chể được thực hiện tội
phạm dễ dàng và nhanh chóng lOMoAR cPSD| 58448089
5. Nạn nhân và vai trò của nạn nhân trong cơ chế hành vi phạm tội
- Là những cá nhân bị hành vi phạm tội trực tiếp xâm hại gây ra những thệt hại
về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc cấc quyền lợi ích hợp pháp khác Vai trò:
- Trong 1 số th làm nảy sinh động cơ, ý định phạm tội và thực hiện hành vi phạm tội cụ thể
- Trong 1 số th khác nạn nhân tác động đến chủ thể được thực hiện tội phạm dễ dàng và nhanh chóng Thảo luận tuần 3 Buổi 1
1. Trình bày quan điểm của nhóm về tư tưởng của beccaria về hình phạt tử hình.
Theo em có thể ứng dụng những lý thuyết này ở VN hiện nay được không?
- Trong hệ thống pháp luật của VN VN là 1 trong những nước còn duy trì
hình phạt tử hình áp dụng đối với những tội phạm mang tính nghiêm trọng cao -
Lý thuyết của beccaria có thể áp dụng ở VN hiện nay như:
• Hình phạt tử hình không hiệu quả trong việc ngăn chặn tội phạm: việc ngăn
chặn tội phạm và hành vi phạm tội được cho rằng hiệu quả hơn so với hình phạt
tử hình ở tình hình Việt Nam hiện nay
• Hình phạt tử hình có thể dẫn đến oan sai: hệ thống tư pháp VN cũng có thể có
nguy cơ xảy ra oan sai trong quá trình điều tra, xét xử, nếu áp dụng hình phạt tử
hình trong trường hợp này sẽ gây ra sai lầm không thể sửa chữa
• Hình phạt tử hình là 1 hình phạt tàn bạo, vi phạm quyền con người
- tuy nhiên còn có 1 số yếu tố liên quan đến việc áp dụng hình phạt tử hình ở VN
theo quan điểm của beccaria như :
• về xã hội: có 1 số người ủng hộ việc áp dụng hình phạt tử hình đối với loại tội
phạm rất nghiêm trọng , trong khi đó 1 số người khác cho rằng nó là phi nhân đạo
• về tình hình tội phạm: VN có tỉ lệ tội phạm tương đối so với các quốc gia khác
trong khu vực, tuy nhiên vẫn có 1 số loại tội phạm nghiêm trọng như giết người, ma túy,..
• về hệ thống tư pháp: hệ thống tư pháp ở VN đang trong quá trình luôn nhìn
nhận, chọn lọc và nâng cao hệ thống tư pháp, hệ thống pháp luật nhằm đạt mức hiệu quả cao nhất.
việc áp dụng lý thuyết tư tưởng của beccaria ở VN hiện nay được cho là phù hợp
dựa theo tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở Việt Nam hiện nay -> nhóm em
đồng ý về quan điểm của Cerase Beccaria về hình phạt tử hình
2. Nêu ví dụ minh họa cho các khuynh hướng bắt chước trong thuyết bắt chước 3 khuynh hướng:
- Những người có cùng tần suất tiếp xúc thường xuyên vs nhau, có địa vị ngang
bằng nhau: tiếp xúc vs nhx người có địa vị cao giúp 1 người nâng cao thói quen tốt lOMoAR cPSD| 58448089
- Nhx người tầng lớp dưới thường bắt chước nhx người tầng lớp cao: con cái bắt
chước cha mẹ về thói quen, tính cách
- Khi xh có nhiều khuynh hướng khác nhau, cái nào chiếm ưu thế hơn thì sẽ định
hướng hành vi của con người: VD xu hướng thời trang Buổi 2 Tình hình tội phạm
1. Trình bày các quan điểm khác nhau về khái niệm về tình hình tội phạm, từ đó
nêu được những đặc điểm chung của các quan điểm này
2. Trình bày những quan điểm khác nhau về tội phạm rõ và ẩn. trường hợp có
những tội phạm đã xảy ra, đã bị phát hiện và xử lí về hình sự những không có
trong thống kê tội phạm là tội phạm rõ hay tội phạm ẩn
3. Tại sao sử dụng các phương pháp xác định tội phạm ẩn chỉ thu được những kết
quả mang tính tương đối
VẤN ĐỀ 5: DỰ BÁO TỘI PHẠM I- KHÁI NIỆM
- Dự báo tội phạm phải dựa trên cơ sở hoạt động dự báo
- Dự báo tội phạm trong tội phạm học có nghĩa giúp cho đề xuất các giải pháp
phòng ngừa tội phạm hiệu quả và có tính khả thi
- Là toàn bộ hoạt động phân tích, đánh giá và đưa ra phán đoán về tội phạm sẽ
xảy ra trong tương lai xác định trong phạm vi không gian nhất định Nguyên tắc dự báo - Nguyên tắc lịch sử
- Nguyên tắc mối quan hệ biện chứng
Phân loại dự báo tội phạm - Theo thời gian:
• Dài hạn: trên 5 năm Trung hạn: 3-5 năm
• Ngắn hạn: dưới 3 năm, có thể vài tuần hay 1 tháng - Căn cứ
vào đối tượng dự báo: • Tình hình tội phạm
• Tội phạm cá biệt: là tội phạm đã xảy ra rồi nhưng chưa phát hiện
ra chủ thể và có căn cứ tội phạm tiếp tục xảy ra II-
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC DỰ BÁO TỘI PHẠM
- Để có 1 dự báo tội phạm mang tính chính xác ( tương đối) cần đồng thời dựa trên những căn cứ sau: lOMoAR cPSD| 58448089
- Tình hình tội phạm đã xảy ra trên địa bàn cần dự báo trrong 1 khoảng thời gian đủ dài
- Các tài liệu và số liệu minh chứng về nguyên nhân của tp
- Các hiện tượng của đời sống xã hội
- Sự thay dổi của PL, đặc biệt là PL hình sự
- Hiệu quả công tác đấu tranh chống, phòng ngừa tội phạm
- Ý thức pháp luật của công dân
- Đường lối, chính sách của Dảng,NN
Các phươmg pháp dự báo tội phạm
- Có nhiều pp khác nhau, thường sd 3 nhóm pp sau: • Loại suy • Mô hình hóa
• Trưng cầu ý kiến từ chuyên gia Thảo luận tuần 4 Buổi 1
1. Số vụ trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh X giai đoạn 2018-2023 như sau: Năm Số vụ phạm tội 2018 173 2019 189 2020 110 2021 80 2022 217 2023 253
Hãy vẽ và nêu nhận xét về xu hướng vận động của tội trộm cắp tài sản trên địa
bàn tỉnh X giai đoạn 2018-2023 theo số vụ phạm tội
2. Cơ cấu của các tội phạm về ma túy trên địa bàn tỉnh Y giai đoạn 2018-2023 nhưsau: Phân loại tội phạm Số người phạm tội Ít nghiêm trọng 20 Nghiêm trọng 190 Rất nghiêm trọng 50 Đặc biệt nghiêm trọng 15
Hãy vẽ và nêu nhận xét về cơ cấu của các tội phạm về ma túy trên địa bàn tỉnh Y giai
đoạn 2018-2023 theo phân loại tội phạm lOMoAR cPSD| 58448089
cơ cấu của các tội phạm về ma túy địa bàn tỉnh Y giai đoạn 2018-2023 Nhận xét:
Trong giai đoạn 2018-2023, trên địa bàn tỉnh Y xảy ra tội phạm về ma túy đa số với
tính chất nghiêm trọng, chiếm
3. Năm 2023 địa phương A xảy ra 537 vụ phạm tội, B xảy ra 674 vụ phạm tội;
dânsố địa phương A là 800.000 người, dân số địa phương B là 1tr2 nghìn
người. căn cs vào các số liệu trên, hãy so sánh tình hình tội phạm ở địa phương A và B trong năm 2023 Sai
VẤN ĐỀ: PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM I- KHÁI NIỆM
- Phòng ngừa tp là việc thực hiện các chiến lược và biện pháp nhằm giảm thiểu
nguy cơ xảy ra tội phạm và những hậu quả nguy hiểm đối với cá nhân và xã hội
bao gồm cả nỗi sợ hãi tp, bằng cách can thiệp để tác động đến nhiều nguyên nhân cảu tội phạm
- Phòng ngừa tp là tổng thể những nỗ lực của NN và tư nhân có mục đích ngăn ngừa tội phạm
- Phòng ngừa tội phạm lag tất cả các hoạt động của kiểm soát xã hội chính thức
và kiểm soát xã hội không chính thức mà hướng vào việc ngăn ngừa tội phạm
và vi phạm pháp luật trước khi chúng được thực hiện
- phòng ngừa tội phạm, xét về mặt thuật ngữ được hiểu là hoạt đoọng nhằm
không cho tội phạm xảy ra
- > lag hoạt động có tính …,
Mục đích: kiềm ché sự gia tăng tội phạm, hạn chế dần mức đô, tính
nghiêm trọng của tội phạm dến ngăn ngừa tội phạm xảy ra Nội dung lOMoAR cPSD| 58448089
- Phòng ngừa tội phạm bằng cách khắc phục nguyênn nhân của tội pahmj
- Các biện pháp phòng ngừa tội phạm cần hướng tới những đối tượng có nguy cơ
phạm tội hay có nguy cơ trở thành tội phạm Phân loại:
- căn cứ vào phạm vi và mức độ tác động:
• các biện pháp phòng ngừa tình hình tp
• …. Phòng ngừa nhóm tội phạm
• … phòng ngừa các tp cụ thể
- Căn cứ vào nội dung và tính chất của các biện pháp phòng ngừa tội phạm:
• Các biện pháp về kinh tế xã hội
• … về chính trị tư tưởng ( VD: bình đẳng giới tính, tôn giáo) • … văn hoá tâm lý
• …. Về tổ chức, quản lý xã hội
• …. Về pháp luật và phát hiện xử lý tội phạm