Báo cáo học phần D18TDH&DKTBCN: Phát triển xe điện tại Việt Nam | Đại học Điện lực

lOMoARcPSD| 59149108
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA CÔNG NGHỆ NĂNG LƯỢNG
----------***---------- BÁO CÁO HỌC PHẦN
NĂNG LƯỢNG CHO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Chủ đề: HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN XE ĐIỆN TRÊN THẾ
GIỚI VÀ VIỆT NAM. VAI TRÒ CỦA CHUYỂN ĐỔI TỪ
XE CHẠY BẰNG XĂNG, DẦU SANG ĐIỆN TRONG VIỆC
CHỐNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU.
GVHD: Đinh Văn Thìn
Nhóm sinh viên: 1) Nguyễn T.Anh Khôi
2) Mạc Văn Đình Phúc
3) Nguyễn Minh Đức 4) Trần Duy Quyền 5) Đoàn Xuân Anh
Lớp: D18TDH&DKTBCN2
Hà Nội, ngày 01 tháng 01 năm 2024 lOMoARcPSD| 59149108 M ụ c l ụ c
GIỚI THIỆU ......................................................................................................................................... 1
CHƯƠNG I. HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN CỦA XE ĐIỆN ........................................................... 1
I.1 Lịch sử phát triển của xe điện ........................................................................................................ 1
I.2 Cấu tạo của xe điện ........................................................................................................................... 4
I.3 Hiện trạng xe điện trên thế giới ......................................................................................................... 5
I.3.1 Thị trường xe điện tại Trung Quốc ................................................................................................. 7
I.3.2 Thị trường xe điện tại Mỹ .............................................................................................................. 8
I.3.3 Thị trường xe điện tại châu Âu ....................................................................................................... 9
I.3.4 Thị phần xe điện tại châu Á ............................................................................................................ 9
I.4 Hiện trạng phát triển xe điện Việt Nam ....................................................................................... 10
CHƯƠNG II. VAI TRÒ CỦA CHUYỂN ĐỔI TỪ XE CHẠY BẰNG XĂNG, DẦU SANG
ĐIỆN TRONG VIỆC CHỐNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ................................................................ 14
II.1 Khái niệm và nguyên nhân biến đổi khí hậu .................................................................................. 14
II.1.1 Khái niệm về biến đổi khí hậu .................................................................................................... 14
II.1.2 Nguyên nhân biến đổi khí hậu .................................................................................................... 14
II.2 Vai trò của chuyển đổi từ xe chạy bằng xăng, dầu chạy bằng điện trong việc chống biến đổi khí
hậu ........................................................................................................................................................ 15
II.2.1 Vai trò của việc chuyển đổi từ sử dụng xe xăng, dầu sang chạy bằng điện trong việc chống lại
quá trình biến đổi khí hậu tại Việt Nam ............................................................................................... 15
II.2.2 Mức độ phát thải CO2 của xe xăng so với xe điện ..................................................................... 16
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................................. 18
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU
Hình 1 . Chiếc xe điện ba bánh mà Gustave Trouvé phát minh……………………….2
Hình 2. Xe ô tô điện được chú ý vào những năm 1900………………………………..3
Hình 3. Xe máy điện EMB Lectra VR24…………………………………………....… 4
Hình 4. Cấu tạo ô tô điện………………………………………………………………4
Hình 5. Lượng đăng kí xe điện và thị phần xe điện tại các quốc gia, khu vực………..6
Hình 6. Doanh số ô tô điện của Trung Quốc giai đoạn 2018-2022, tầm nhìn 2025…...7
Hình 7. Tỷ lệ xe điện tại Mỹ được kỳ vọng vượt Trung Quốc vào năm 2025……...…8
Hình 8. Thị phần xe điện tại Mỹ và châu Âu………………………………………….9
Hình 9. Chiếc xe đạp điện những năm 2005-2006………………………...…………11
Hình 10. Một số mẫu xe máy điện VinFast……………………………..……………12
Hình 11. Mẫu xe bus điện do VinFast sản xuất………………………………………13 lOMoARcPSD| 59149108
Hình 12. Trạm sạc điện siêu nhanh của VinFast……………………………….…….14 lOMoAR cPSD| 59149108
DANH MỤC THUẬT NGỮ, CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Diễn giải 1 QHĐ VIII Quy hoạch điện 8 2 ĐMTMN
Điện mặt trời mái nhà 3 NCKH Nghiên cứu khoa học lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024 GIỚI THIỆU
Trên thế giới, xe điện đang trở thành xu hướng quan trọng trong ngành công
nghiệp ô tô, chủ yếu nhờ vào sự đầu tư mạnh mẽ từ các nhà sản xuất và sự gia tăng nhận
thức về môi trường. Các công ty như Tesla ở Mỹ, Nissan ở Nhật Bản, và Renault ở Pháp
đã đưa ra những mô hình xe điện hiệu suất cao và được thị trường đón nhận.
Theo Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), số lượng xe điện trên thế giới vượt
qua 5 triệu chiếc vào cuối năm 2018, và Trung Quốc chiếm đến hơn 2/3 thị trường này.
Mỹ, châu Âu và Nhật Bản cũng đang ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể trong việc chấp
nhận và sử dụng xe điện.
Tại Việt Nam, tuy chưa thấy sự phổ biến của xe điện, nhưng với tình trạng ô
nhiễm môi trường đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, việc chuyển đổi từ xe chạy bằng
nhiên liệu hóa thạch sang xe điện được xem là một giải pháp hữu ích. Chính sách quản
lý và giá cả vẫn là thách thức, nhưng sự nhận thức về ưu điểm của xe điện đang dần tăng.
Chuyển đổi này không chỉ giúp giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và giảm lượng
khí thải nhà kính, mà còn hỗ trợ nguồn năng lượng tái tạo thông qua việc sử dụng điện
năng từ nguồn gió, mặt trời. Điều này có ý nghĩa lớn trong việc giảm áp lực lên nguồn
cung năng lượng truyền thống và thúc đẩy mô hình giao thông và năng lượng bền vững.
Chuyển đổi sang xe điện đang đóng vai trò quan trọng trong chiến lược chống lại biến
đổi khí hậu toàn cầu.
CHƯƠNG I. HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN CỦA XE ĐIỆN
I.1 Lịch sử phát triển của xe điện
Xe điện có lịch sử ra đời từ năm 1859 với hình thái ban đầu khá thô sơ, đơn giản
nhưng đặt một nền móng quan trọng giúp thay đổi diện mạo thị trường xe điện hiện nay.
Tại thời điểm đó, xe điện được giới nhà giàu ưa chuộng, dùng để chạy trong thành phố
với ưu điểm như dễ vận hành, không phát ra mùi hay tiếng ồn khó chịu. Một trong
những bộ phận quan trọng trong xe điện đó chính là pin sạc. Pin sạc giúp tích trữ điện
để vận hành xe để chạy xe.
Năm 1859, nhà vât lý học người Pháp Gaston Planté sáng chế ra pin sạc giúp tích
trữ trên xe điện, nó chính là tiền đề để phát triển ngành xe điện sau này.
Sau đó vào năm 1880, nhà phát minh Gustave Trouvé cải tiến một động cơ điện nhỏ do
công ty Siemens phát triển và gắn pin sạc vào xe ba bánh của nhà sáng chế người Anh
- James Starley, tạo ra xe chạy bằng điện đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên Trouvé không lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
lấy được bằng sáng chế mặc dù thiết bị này đã được thử nghiệm thành công vào ngày
19 tháng 04 năm 1881 dọc theo đường Rue Valois ở trung tâm Paris. Không lâu sau đó,
ông đã nhanh chóng điều chỉnh động cơ chạy bằng pin của mình thành động cơ đẩy trên biển.
Hình 1 . Chiếc xe điện ba bánh mà Gustave Trouvé phát minh [1]
Năm 1884, chiếc ô tô điện đầu tiên mới chính thức ra đời do nhà phát minh
Thomas Parker (Anh) tại Woiverhampton, nó là chiếc xe được cả thế giới chính thức
công nhận. Tại Mỹ, năm 1890-1891, nhà phát minh William Morrison chế tạo ra chiếc
xe điện đầu tiên ở Mỹ với 6 chỗ ngồi và có thể đạt đến tốc độ tối đa là 23 km/giờ. Ngay
sau đó 5 năm, nhà thiết kế A.L. Ryker đã cho ra mắt chiếc xe điện ba bánh của mình,
người Mỹ từ đó mới bắt đầu quan tâm đến xe điện. Thời đó, các loại phương tiện chạy
bằng động cơ hơi nước và xăng, dầu thường ồn ào và tốc độ chưa cao, trong khi xe điện
êm ái hơn, không rung lắc, không có khói và mùi xăng. Hơn nữa, người dùng xe điện
không phải “quay tay” để khởi động. Chính vì thế, trong thời gian này giới nhà giàu rất
ưu chuộng để sử dụng đi lại.
Đến năm 1897, Walter Bersey chế tạo ra đội taxi điện hoạt động trong đường
phố London. Sau đó, đội taxi điện được sử dụng rộng rãi ở New York.
Đến thập niên 90 của thế kỉ XX, xe điện thành một trào lưu tại Mỹ. Theo thống
kê thời đó, tại Mỹ có 40% ô tô chạy bằng hơi nước, 22% ô tô chạy bằng xăng và 38%
xe chạy bằng điện. Mỹ trở thành quốc gia nhiều xe điện nhất thế giới với gần 34,000
chiếc được lưu hành. Thế nhưng thời kì hoàng kim của xe điện không kéo dài được
lâu. Đến những năm 1920, nhãn hàng Ford đã cho ra mắt chiếc xe đầu tiên mang tên
Model T. Ban đầu Model T có giá khá đắt, nhưng sau đó Ford đã cho hạ giá nhờ tối
ưu năng suất và tập trung một dòng sản phẩm. Tại thời điểm đó, xăng dầu cũng đắt
đỏ, trạm xăng mọc lên nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu của người dùng. Chính vì lí do
đó, đến năm 1930 xe điện gần như biến mất trên thị trường. Thế giới bước vào thời kì
bùng nổ động cơ đốt trong. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 2. Xeô tô điện
được chú ý vào những năm 1900 [2]
Bên cạnh việc phát triển ô tô điện, thì trước năm 1911 có nhiều đơn xin cấp bằng
sáng chế cho xe đạp điện nhưng thời điểm đó xe máy điện vẫn chưa được nhắc đến.
Năm 1911, tạp chí cơ học phổ biến đã đề cập đến sự ra đời của một chiếc xe máy điện
với khả năng đi được 121km-160km/1 lần sạc và tốc độ tối đa là 56km/giờ. Sau đó đến
năm 1936, anh em nhà Limelette thành lập công ty xe máy điện tên Socovel.Trong thế
chiến thứ 2, cũng có nhiều loại xe điện được phát minh và sản xuất. Năm 1967, Karl
Kordesch đã chế tạo ra một chiếc xe máy điện lai pin nhiên liệu với khả năng đi được
320km/lần sạc và tốc độ tối đa là 40km/giờ. Năm 1996, chiếc mô tô điện EMB Lectra
được chế tạo bởi Electric Motorbike Inc đã sử dụng một loại động cơ mới so với trước,
đó là động cơ biến trở. Nó có khả năng đi được 72km/giờ và quãng đường 56km/lần
sạc. Sau đó 10 năm, Vectrix đã cho ra mắt chiếc xe tay ga điện đầu tiên với hiệu suất
cao được bán trên thị trường. Công ty Mision Motors ở San Francisco do một cựu kỹ
sư Tesla Motors dẫn đầu, đã trình làng Missiom One, một chiếc xe máy điện có tốc đa
lên tới 150 dặm/giờ, trở thành chiếc xe điện nhanh nhất trên thế giới thời điểm bấy giờ. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 3. Xe máy điện EMB Lectra VR24
Những năm sau đó, các hãng xe máy điện đã liên tục cho ra đời các mẫu xe máy
điện mới với nhiều kiểu dáng và mẫu mã, đồng thời nó cũng phá vỡ những kỷ lục về
tốc độ và quãng đường tối đa đi được của các sản phẩm đã cho ra mắt trước đó.
I.2 Cấu tạo của xe điện
Sau quá trình nghiên cứu và sửa đổi, xe điện ngày nay đã phát triển và cấu thành
bởi các bộ phận chính như sau:
Hình 4. Cấu tạo ô tô điện
Động c 漃ᬀ điện: Một trong những bộ phận quan tr 漃⌀ng c 甃ऀa xe 漃 Ȁ t
漃 Ȁ c gnuc 愃 l hn 椃 Āhc gn 愃؀n cứhc nậhn m 愃ऀđ y 愃 n nậhp ộB .nệiđgn 愃
؀n p Ā l 甃ᬀợng cho xe. Tr 攃 Ȁn th 椃⌀ tr 甃ᬀờng, động c 漃ᬀ điện c 漃 Ā th ऀ
l 愃 lo 愃⌀i 1 chi u hoặc xoay chi u. Th 漃 Ȁng th 甃ᬀờng động c 漃ᬀ xoay chi u s
攃ᬀ đ 甃ᬀợc lắp đặt v 愃 o 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện ph ऀ bi Ān h 漃ᬀn. 1
Bi Ān t n: Thi Āt b 椃⌀ n 愃 y c 漃 Ā nhiệm v 甃⌀ chuy ऀn đ ऀi ngu n điện 1
chi u th 愃 nh xoay chi u. Bi Ān t n đ 甃ᬀợc lắp đặt đ ऀ thay đ ऀi t Āc độ quay c
甃ऀa động c 漃ᬀ. Việc n 愃 y đ 甃ᬀợc thực hiện th 漃 Ȁng qua đi u ch 椃ऀnh t n
s Ā c 甃ऀa d 漃 ng điện xoay chi u. Ngo 愃 i ra, th 漃 Ȁng qua việc đi u ch 椃ऀnh bi
攃 Ȁn độ c 甃ऀa t 椃 Ān hiệu bi Ān t n đ ऀ t 甃 y ch 椃ऀnh m 漃 Ȁ-men xoắn hoặc
c 漃 Ȁng su Āt c 甃ऀa động c 漃ᬀ.
Pin v 愃 bộ s 愃⌀c pin: Pin trong 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện l 愃 bộ phận d 甃 ng đ ऀ l
甃ᬀu hn 愃 h nậv ऀht 漃 Āc nệiđ ex ऀĐ .y 愃⌀hc ex ohc gnợ 甃ᬀl gn 愃؀n ữrt đ
甃ᬀợc th 椃 pin ph 愃ऀi đ 甃ᬀợc s 愃⌀c đ y. Lo 愃⌀i pin đ 甃ᬀợc sử d 甃⌀ng đ ऀ
lắp đặt trong 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện l 愃 lithium. Sử d 甃⌀ng pin lo 愃⌀i n 愃 y v 椃 n 漃 Ā c
漃 Ā t 礃ऀ lệ x 愃ऀ th 愃ऀi th Āp, 椃 Āt g 愃 Ȁy 漃 Ȁ m t 愃 Āos m ऀik gn 愃؀n lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
cứhc iớv nip c 愃⌀s ộB .gnờ 甃ᬀrt i 漃 Ȁm m ihnức điện 愃 Āp c 甃ऀa pin. Việc n 愃
y đ 甃ᬀợc thực hiện th 漃 Ȁng qua đi u ch 椃ऀnh t Āc độ s 愃⌀c d oeht gn 愃؀n
愃ऀhk 漃 Āc 漃 Āc nip c 愃⌀s ộb ,aữn Āht n 漃ᬀH .漃 Ȁt 漃 Ȁ n 攃 Ȁrt 漃ᬀ i nhiệt
độ c 甃ऀa pin gi 甃 Āp duy tr 椃 tu ऀi th 漃⌀ c 甃ऀa pin. Việc n 愃 y đ 甃ᬀợc thực
hiện th 漃 Ȁng qua đi u ch 椃ऀnh t Āc độ s 愃⌀c tr 攃 Ȁn 漃 Ȁ t 漃 Ȁ. H 漃ᬀn th Ā
nữa, bộ s 愃⌀c pin c 漃 Ā c 漃 Ā 漃⌀ht i ऀut 椃 rt yud p 甃 Āig nip a 甃ऀc ộđ tệihn i
漃ᬀ d oeht gn 愃؀n 愃ऀhkc 甃ऀa pin.
Bộ đi u khi ऀn: Bộ phận n 愃 y đ 甃ᬀợc v 椃 Ā von nh 甃ᬀ bộ n 愃ᬀ o c 甃
ऀa xe 漃 Ȁ t 漃 Ȁ t 愃 Āos m ऀik ,礃 Āl n 愃ऀuq 愃 l y 愃 n nậhp ộb a 甃ऀc gn 愃؀n
cứhC .nệiđ t Āt c 愃ऀ c 愃 Āc th 漃 Ȁng s Ā k 礃ᬀ thuật, t Āc độ c 甃ऀa xe.
C 愃 Āp s 愃⌀c: C 愃 Āp s 愃⌀c đặt b 攃 Ȁn trong xe 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện, đ 甃ᬀợc sử d
甃⌀ng đ ऀ s 愃⌀c pin cho t 漃 Ȁ t 漃 Ȁ t 愃⌀i c 愃 Āc đi ऀm s 愃⌀c c 漃 Ȁng cộng
hoặc t 愃⌀i nh 愃. Ở những n 漃ᬀi c 漃 Ā đi ऀm s 愃⌀c nhanh, s 攃ᬀ c 漃 Ā lo 愃⌀i c
愃 Āp s 愃⌀c ri 攃 Ȁng biệt đ ऀ b 愃⌀n c 漃 Ā th ऀ sử d 甃⌀ng.
I.3 Hiện trạng xe điện trên thế giới
Cùng với sự phát triển của thế giới thì nguồn năng lượng từ tài nguyên hoá thạch
trên Trái Đất đang vơi dần cộng thêm vấn nạn ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm
trọng khiến nhiều hãng xe trên thế giới chuyển hướng dần sang sản xuất xe điện để thay
thế cho xe dùng động cơ đốt trong như một xu thế tất yếu. Chính vì các lí do đó mà
nhiều nước phát triển trên thế giới đã ban hành những chính sách uyển chuyển để giúp
họ đẩy mạnh phát triển ngành xe điện. Các cường quốc đều có chung mục tiêu là phát
triển ngành xe điện nhưng mỗi quốc gia lại có những chính sách, hướng đi riêng của
mình, lựa chọn những cơ chế, chính sách phù hợp với cơ chế để tạo đà cho xe điện phát triển.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tổng số xe điện trên thế giới từ gần 0
vào năm 2010 lên hơn 26 triệu xe vào năm 2022. Tính đến năm 2023, Trung Quốc, châu
Âu và Hoa Kỳ chiếm 95% tổng doanh số bán xe điện. Trong đó, nhu cầu thị của thị
trường châu Âu đang tăng cao. Số xe điện sẽ tăng khoảng 10 triệu xe vào năm 2022 lên
khoảng 14 triệu xe vào năm 2023-chiếm 18% số xe bán ra trên toàn cầu. divoC hnệb hc
椃⌀d a 甃ऀc gnở 甃ᬀh hn 愃ऀ ựs p Āhc t Āb ,0202 m 愃؀N-19 d n r 漃ᬀ r gnở
甃ᬀrt gn 愃؀t ựs 漃 Āc gn 漃 Ȁhk iớm 礃 Āk gn 愃؀đ 漃 Ȁt 漃 Ȁ ex Ās n Āđệt nh
甃ᬀng s Ā uệirt 10,2 t 愃⌀đ ,hn 愃⌀m gn 愃؀t n v u c n 愃 ot n 攃 Ȁrt ar n 愃 Āb
nệiđ ex xe. Đi u n 愃 y cho th Āy ng 甃ᬀời d 甃 ng đ 愃ᬀ d n c 漃 Ā c 愃 Āi nh 椃 n
r 漃ᬀ r 愃 ng v xe điện v 愃 ng 愃 y c 愃 ng c 漃 Ā nhi u thiện c 愃ऀm h 漃ᬀn với lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
ph 甃ᬀ漃ᬀng tiện xanh n 愃 y. C 甃ᬀ ng n 愃 ot n 攃 Ȁrt nệiđ ex n hp 椃⌀ht 0202
m 愃؀n gnort ,yậv 椃 v hn 椃 Āhcth Ā giới đ 愃ᬀ đ 愃⌀t mức k 礃ऀ l 甃⌀c l 愃 4,6%.
,4 t 愃⌀đ u c n 愃 ot n 攃 Ȁrt ar n 愃 Āb nệiđ ex Ās ,1202 m 愃؀n n Āđ 愃
V2 triệu chi Āc. Đ 愃 Ȁy l 愃 con s Ā chứng minh xe điện đang d n chi Ām 甃ᬀu
th Ā tr 攃 Ȁn th 椃⌀ tr 甃ᬀờng xe 漃 Ȁ t 漃 Ȁ n 漃 Āi chung. C 愃 Āc nh 愃 s 愃ऀn
xu Āt 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện đ 愃ᬀ c 漃 Ā đ 甃ᬀợc doanh s Ā ngo 愃 i mong đợi khi h 甃
ᬀớng tới việc sử d 甃⌀ng ngnợ 甃ᬀl gn 愃؀ xanh trong ng 愃 nh c 漃 Ȁng nghiệp 漃 Ȁ t 漃 Ȁ.
Theo th Āng k 攃 Ȁ v Tri ऀn v 漃⌀ng xe điện to 愃 n c u c 甃ऀa C 漃ᬀ
quan m 愃؀n nệiđ 漃 Ȁt 漃 Ȁ n 愃 Āb Ās hnaod ,)AEI( Āt c ĀuQ gnợ 甃ᬀl gn 愃
؀N02gn 愃؀t 愃ᬀ đ 22 c ĀuQ gnurT 愃 v uệirt 01 c Ām tợ 甃ᬀv ,1202 m 愃؀n
iớv os %55đang d n đ u c 愃ऀ th Ā giới. T ऀ chức c 漃 Ā tr 甃⌀ sở t 愃⌀i Paris c
甃ᬀ ng cho bi Āt h 漃ᬀn 26 triệu 愃؀n o 愃 v iớig Āht n 攃 Ȁrt gnờ 甃ᬀđ noc c
愃 Āc n 攃 Ȁrt y 愃⌀hc 愃ᬀ đ nệiđ 漃 Ȁt 漃 Ȁm 2022, m 愃؀n iớv os %06 gn 愃 ؀t.1202
Trong khi đ 漃 Ā, xe điện đang t 甃⌀t l 愃⌀i ở c 愃 Āc n n kinh t Ā mới n ऀi v
愃 đang ph 愃 Āt tri ऀn, n 漃ᬀi m 愃 một s Ā 椃 Āt m u xe c 漃 Ā sẵn kh 漃 Ȁng
ph 甃 hợp với t 甃 Āi ti n c 甃ऀa ng 甃ᬀời ti 攃 Ȁu d 甃 ng đ 愃⌀i ch 甃 Āng. T 愃⌀i
Brazil, 숃Ān Độ v 愃 Indonesia, ch 甃ᬀa đ Ān 0,5% doanh s Ā b 愃 Ān 漃 Ȁ t 漃 Ȁ l
愃 xe điện. Tuy nhi 攃 Ȁn, v uhk Ās tộm ở i 漃 Ȁđ p Āg gn 愃؀t i 愃⌀l nệiđ ex n 愃
Āb Ās hnaodm 愃؀n o 愃 v cự 2021 (bao g m c 愃ऀ ở 숃Ān Độ). Mặc d 甃 doanh
s Ā b 愃 Ān xe điện th Āp, song c 愃 Āc n 甃ᬀớc đang ph 愃 Āt tri ऀn c 甃ᬀ ng
đang th ऀ hiện sự quan t 愃 Ȁm đ Ān lo 愃⌀i ph 甃ᬀ漃ᬀng tiện n 愃 y.
Hình 5. Lượng đăng kí xe điện và thị phần xe điện tại các quốc gia, khu vực. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
n ऀirt t 愃 Āhp iớig Āht n 攃 Ȁrt hc 愃⌀s gnợ 甃ᬀl gn 愃؀n cựv hn 椃ᬀ l t 椃 Ā t ĀRgn 愃؀n
愃؀n o 愃 v nệiđ ex n 愃 Āb Ās hnaoD .nệiđ ex gnờ 甃ᬀrt 椃⌀ht 甃ᬀhn gnộđm
2021 đ 愃ᬀ iớm c 甃⌀l 礃ऀk cứm n 攃 Ȁl cớ 甃ᬀrt m 愃؀n iớv os i 漃 Ȁđ p Āg
n g gn 愃؀tl 愃 kho 愃ऀng 6,6 cợ 甃ᬀđ nệiđ 漃 Ȁt 漃 Ȁ 000.021 漃 Āc 椃
ऀhc ,2102 m 愃؀n gnort u ĀN .uệirtb 愃 Ān ra Ās noc 愃 l 椃ऀhc y 愃 Ȁđ ,1202 m
愃؀n o 愃 v 椃 ht ,iớig Āht n 愃 ot n 攃 Ȁrtđ 甃ᬀợc b 愃 Ān ra m i tu n. G n 10%
doanh s Ā b 愃 Ān 漃 Ȁ t 漃 Ȁ to 愃 n c u l 愃 漃 Ȁ t 漃 Ȁ đm 愃؀n o 愃 v nệi Ās
gn ऀt gn 愃 Ȁn ,9102 m 愃؀n o 愃 v n hp 椃⌀ht n l 4 p Āg ,1202 漃 Ȁ t 漃 Ȁ điện l
甃ᬀu th 漃 Ȁng tr 攃 Ȁn đ 甃ᬀờng c 甃ऀa th Ā giới l 攃 Ȁn kho 愃ऀng 16,5 triệu
chi Āc, g Āp ba u c n 愃 ot nệiđ 漃 Ȁt 漃 Ȁ n 愃 Āb Ās hnaoD .8102 m 愃؀n iớv
os n lv n giữ hn 愃⌀m gn 愃؀t ộđc Āt n 攃 Ȁyugn iớv ,2202m 愃؀n o 愃 v 2 triệu
chi Ācđ 甃ᬀợc b 愃 Ān ra gn 愃؀t ,n 攃 Ȁit u đ 礃 Āuq gnort m 愃؀n 礃 k gn 甃
ciớv os %57 2021. Sovới c 甃 ng k 礃
VEB Ās hnaod,i 愃 Āogn m 愃؀n m 愃؀n u đ aửnu c n 愃 ot .%18 gn 愃؀t 愃ᬀ
đgn 甃ᬀ c 2202 Th 椃⌀ ph nc 甃ऀa xe điện cặđ , ऀk gn 愃 Āđgn 愃؀t gn 甃ᬀ c
biệt l 愃 t 愃⌀ich 愃 Ȁu 䄃Ȁu th 椃⌀ ph n xeđiện chi Ām 45,6%.
I.3.1 Thị trường xe điện tại Trung Quốc
Nhắc tới ngành xe điện thế giới không thể quên nói đến “giấc mộng xe điện của
Trung Quốc”- một trong những quốc gia tiên phong, Trung Quốc đã xây dựng các
chính sách hỗ trợ, phát triển xe điện một cách có hệ thống ngay từ những năm 2009.
Các biện pháp hỗ trợ tài chính cơ bản có thể kể đến là: hạn ngạch khẩu; hỗ trợ doanh
nghiệp sản xuất trong nước; miễn, giảm thuế cho xe điện và xây dựng hạ tầng trạm sạc.
Thời gian đầu, Trung Quốc chưa đạt được thành tựu nào nổi bật chỉ đạt 6% thị phần xe
điện trên thế giới vào năm 2013. Nhưng đến năm 2022, doanh số bán xe điện tăng
khoảng 80%, lên 4,53 triệu chiếc. Đối với người tiêu dùng, vài năm gần đây, tại Trung
Quốc đã áp dụng chích sách miễn thuế, giảm thuế, phí sử dụng xe điện. Chính phủ cũng
giảm 50% phí đăng ký xe điện. Cùng với đó, Trung Quốc đặt mục tiêu xây dụng hơn
700.000 trạm sạc trong giai đoạn 2021-2025. Những chính sác hỗ trợ kể trên đã góp
phần tạo niềm tin cho các nhà đầu tư, nhà sản xuất xe điện tại Trung Quốc, 2 năm trở
lại đây, các hãng xe bước vào cuộc cạnh tranh khốc liệt nhằm giành thị phần. Thậm chí,
một số hãng xe chấp nhận bán lỗ để giữ chân khách hàng.
Hình 6. Doanh số ô tô điện của Trung Quốc giai đoạn 2018-2022, tầm nhìn 2025
Tuy nhiên, chính sách này của Trung Quốc sớm bộc lộ kẽ hở khi nhiều doanh
nghiệp xe điện tại quốc gia này tìm cách gian dối để trục lợi tiền trợ cấp. Điều này đã
buộc Trung Quốc phải cắt giảm dần các khoản trợ cấp theo từng giai đoạn: 20% trong
năm 2017-2018, 40% trong nă 2029-2020, 20-30% trong năm 2021-2022. Bên cạch đó,
trước khi xét duyệt trợ cấp, các cơ quan chức năng sẽ xác minh kỹ lưỡng giấy tờ, chứng lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
từ và kiểm tra đột xuất các lo xe mới. Các hãng xe được yêu cầu trang bị hệ thống giám
sát tích hợp để theo dõi, chống trục lợi chính sách.
I.3.2 Thị trường xe điện tại Mỹ
Bên cạnh những nỗ lực nhằm thúc đẩy ngành xe điện của chính phủ Trung Quốc
thì Mỹ cũng có những chính sách của riêng họ. Những năm gần đây Mỹ đã có những
chính sách tập trung nhiều vào lợi ích dành cho doanh nghiệp trong nước và người dân
Mỹ. Điều này được thể hiện ngay từ những ngày đầu của Chính quyền Tổng thống Mỹ
Joe Biden, với cam kết sẽ thay thế toàn bộ 650.000 đội xe của chính phủ bằng xe điện
nhằm hướng tập trung sang năng lượng sạch. Ngày 16/08/2022, Tổng thống Mỹ Joe
Biden đã đặt bút ký Đạo luật Inflation Reduction Act với giá trị 430 tỷ USD. Đạo luật
này thắt chặt các hãng xe điện, ngoài các hãng xe nội địa, các 11hãng xe nước ngoài
muốn nhận được ưu đãi thì buộc phải xây dựng nhà máy sản xuất tại Mỹ. Vấn đề được
chú trọng nhất trong đạo luật là vấn đề pin xe điện, khác với quy định trước đây, để
được hưởng ưu đãi, cấu thành pin xe phải do Mỹ sản xuất hoặc tại các quốc gia mà Mỹ
kí hiệp định thương mại. Như vậy, Mỹ cũng áp dụng chính sách hỗ trợ, ưu đãi cho xe
điện, nhưng chỉ ưu tiên các doanh nghiệp nội địa, các hãng xe tại các quốc gia mà Mỹ ký kết hiệp định thương mại. Việc các nhà sản xuất xây dựng nhà máy tại Mỹ vừa góp phần tiết kiệm chi phí thông thương, vừa tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động Mỹ. Chính nhờ đạo luật IRA được thông qua, thị trường xe điện ở Mỹ đã vượt qua được những trở
ngại quan trọng, đặt nền móng cho một tương lai giao thông vận tải bền vững, công bằng và an toàn hơn.
Hình 7. Tỷlệ xe điện tại Mỹđược kỳ
vọng vượtTrung Quốc vào năm2025
Thịtrường xe điện chậmbùng nổ ở Mỹ. Doanhsố xe điện ở
Mỹ chưabứt phá được sovới các nước khácvì giá cao,
chi phí nuôi xe tốn kém. Tính từ đầu năm, chưa đến một triệu chiếc xe thuần điện được
bán ra tại Mỹ. Trong khi đấy người Trung Quốc mua xe điện nhiều gấp 4 lần. Xe điện
chủ yếu tập trung tại các bang California, Florida và Taxas, chiếm hơn một nửa số xe
điện của toàn nước Mỹ. Chính vì nhu cầu thấp mà các nhà sản xuất ô tô tại Mỹ đã đánh
giá lại kế hoạch sản xuất xe điện đầy tham vọng. Dẫu vậy, doanh số xe điện phân khúc
giá rẻ vẫn chiếm ưu thế và bán chạy trên thị trường. Dù đã có những chính sách hỗ trợ lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
nhưng những chính sách đấy rất ít mẫu ô tô đủ điều kiện đạt được, một số mẫu xe đủ
điều kiện nhận hỗ trợ: Tesla Model 3, Tesla Model Y, Rivian R1T và Volkswagen, cũng
chính là những mẫu xe bán chạy tại thị trường Mỹ. Tính đến cuối quý 1/2023, có khoảng
134.000 trạm sạc và 3,34 triệu chiếc xe điện đang chạy trên đường.
I.3.3 Thị trường xe điện tại châu Âu
Ngoài ra, các nước EU cũng đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ người dân khi mua
xe điện, đây chính là khoản hỗ trợ thuộc chương trình khuyến mãi xanh được áp dụng
nhằm thúc đẩy thị trường xe điện. Họ cũng có một số biện pháp siết chặt đối với những
loại ô tô nhập khẩu, đặc biệt là từ thị trường Trung Quốc.
Tại châu Âu, thị trường lớn thứ hai toàn cầu, doanh số bán ô tô điện đã tăng hơn
15% vào năm 2022, nghĩa là cứ 5 ô tô được bán ra thì có hơn 1 chiếc ô tô chạy bằng
điện, con số này tương đương với 1,09 triệu chiếc ô tô điện. Doanh số bán ô tô điện tăng
mạnh tại thị trường Đức, đã góp phần mở rộng thị phần của sản phẩm xe điện trên thị
trường châu Âu. Lượng bán ra của xe điện tại thị trường châu Âu liên tục tăng mạnh
vào năm 2023. Thậm chí, các nước châu Âu đã nhất trí cấm bán các dòng ô tô chạy
bằng xăng và dầu diesel mới kể từ năm 2035, như một phần nỗ lực nhằm xây dựng nền
kinh tế trung hoà carbon vào năm 2050. Ngành ô tô điện đang phát triển rất nhanh chóng,
song số lượng trạm sạc công cộng được lắp đặt đang không đáp ứng kịp nhu cầu sử
dụng. Theo ước tính cần xây thêm khoảng 14 nghìn trạm sạc một tuần để đáp ứng nhu
cầu của người sử dụng.
Hình 8. Thị phần xe điện tại Mỹ và châu Âu
I.3.4 Thị phần xe điện tại châu Á
Một số quốc gia Châu Á như: Ấn Độ, Thái Lan… cũng đưa ra những chính sách
hấp dẫn nhằm thúc đẩy ngành xe điện . Chính phủ Ấn Độ đã đề ra chương trình FAME
với mục tiêu là cung cấp các khoản ưu đãi tài chính dành cho người mua xe điện;
Chương trình FAME II giai đoạn 2020-2023 với trọng tâm chính là tài trợ khoản trợ lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
cấp tối đa lên tới 30.000 Rupee. Chính phủ Thái Lan cũng thống nhất đưa ra gói biện
pháp thúc đẩy thị trường xe điện 3.5 giai đoạn từ năm 2024-2027 nhằm khuyến khích
người dân mua xe điện. Những khoản ưu đãi này vô cùng hấp dẫn đối với người dân
mua xe điện. Những chính cách khuyến mãi và trợ cấp của Thái Lan đã giúp cho người
dân mua xe điện tăng nhanh, kéo theo đó là sự phát triển của ngành xe điện nội điạ.
Ngoài ra còn rất nhiều nước cũng có chính sách nhằm phát triển ngành xe điện nước
nhà cũng như góp phần vào xây dựng một thế giới xanh.
Thị trường xe điện châu Á đang rất sôi động và gặt hái được những thành công
ngoài mong đợi trong giai đoạn 2020 đến quý I năm 2021 bất chấp sự tác động của dịch
bệnh. Theo số liệu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế, doanh số bán xe điện tại thị trường
châu Á tăng lên 78,1% vào năm 2021, con số này lớn hơn 4,8% vào cùng kỳ năm 2020.
Năm 2020, lượng xe điện được tiêu thụ tại khu vực châu Á lên tới 1.249.950 chiếc.
Cũng theo IEA, Trung Quốc là thị trường xe điện lớn nhất châu Á với 1,29 triệu chiếc
được bán vào năm 2020, chiếm khoảng 40,5% xe điện trên toàn cầu. Trong khi đó, thị
trường xe điện Nhật Bản cũng gặt hái được không ít thành tựu khi đã tiêu thụ hơn 29.000
chiếc trong năm 2020 bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid19. Tại thị trường Hàn Quốc,
doanh số bán ô tô điện nửa đầu năm 2021 của quốc gia này là 26.632 chiếc. Các quốc
gia như Ấn Độ, Thái Lan, Sigapore,…cũng gặt hái được không ít thành công trong lĩnh
vực xe điện. Doanh số bán xe điện của Ấn Độ đạt gần 50.000 chiếc vào năm 2022, tăng
gấp 4 lần so với năm trước. Sở dĩ thị trường xe điện châu Á ngày càng mở rộng và phát
triển là nhờ một phần lớn vào những chính sách thúc đẩy xe điện của Chính phủ, hãng
xe và sự ủng hộ của người tiêu dùng.
I.4 Hiện trạng phát triển xe điện Việt Nam
Thị trường xe điện Việt Nam phát triển khá muộn so với các nước trên thế giới.
Những chiếc xe điện đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam vào khoảng những năm 20052006
với loại hình là xe đạp điện. Với sự đa dụng cùng mức giá dễ chịu, xe đạp điện được
nhiều người ưa chuộng. Nhưng nhược điểm lớn nhất của xe điện lúc bấy giờ là dung
tích pin nhỏ, dẫn đến quãng đường di chuyển tối đa chỉ khoảng 40-50 km khi sạc đầy.
Những chiếc xe đạp điện du nhập vào Việt Nam với phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc.
Phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc, xe đạp điện và xe máy điện thời đó có chất lượng
không cao và tuổi thọ pin ngắn. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 9. Chiếc xe đạp điện những năm 2005-2006
Trong những năm gần đây, tình hình phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam tương
đối ổn định và có nhiều dấu hiệu khởi sắc khiến Việt Nam trở thành một thị trường tiềm
năng để phát triển xe động cơ điện. Nhà nước ta đã có những chính sách cụ thể giúp
ngành xe điện ở nước ta phát triển. Theo nghị định 10/2022, một trong những chính
sách ưu đãi đầu tiên của Việt Nam là dành cho xe điện. Nghị định nêu rõ ô tô chạy pin
sẽ được miến phí trước bạ trong vòng ba năm, trong hai năm tiếp theo người sử dụng
nộp phí trước bạ lần đầu tiên bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy bằng xăng, dầu có
cùng số chỗ ngồi. Ưu đãi về lệ phí trước bạ là một trong những chính sách quan trọng
nhằm thúc đẩy thị trường xe điện vốn đang khỏi động và gặp không it khó khăn tại Việt
Nam. So với xe xăng, Việt Nam đã có một số chính sách ưu đãi tích cực dành do xe
điện. Tuy nhiên, so với các chính sách hỗ trợ của các quốc gia như Trung Quốc, Thái
lan, châu Âu,… thì các chính sách ưu đãi của Việt Nam vẫn chưa thực sự nổi bật. Để
đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất xe điện và phụ tùng xe
điện của khu vực và trên thế giới thì chính phủ cần bổ sung những chính sách mang tính
đột phá, tương ứng với các quốc gia trong khu vực, cần có những chính sách riêng, ưu
đãi về thuế đất đai, tín dụng, thủ tục hành chính, đẩy mạnh đầu tư lắp ráp xe điện…
Thị trường xe điện Việt Nam chỉ thực sự được khai phá khi có sự xuất hiện của
Vinfast. Đây là thương hiệu đầu tiên nghiên cứu và sản xuất xe điện tại Việt Nam. Cụ
thể nhất vào ngày 2/9/2017, tổ hợp sản xuất xe máy điện VinFast được khởi công xây
dựng. Nhà máy sản xuất xe điện của VinFast có diện tích 335 hecta với tổng vốn đầu tư
đạt 3,5 tỷ USD. Vào cuối năm 2018, VinFast đã cho ra mắt mẫu xe Klara. Đây là mẫu
xe chính thống đầu tiên được bán tại Việt Nam. Mẫu xe này đã chiếm được thiện cảm
của người tiêu dùng bởi thiết kế chỉn chu cùng với những linh kiện cao cấp đến từ các
thương hiệu lớn trên thế giới. Sau đó, VinFast liên tục ra mắt thêm cho thị trường những
dòng xe máy điện khác như: Evo200, Impes, Ludo, Feliz, Theon… Năm 2022, doanh
thu VinFast ghi nhận con số ấn tượng nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ trong lĩnh vực xe
máy điện. Chỉ trong 9 tháng đầu năm, doanh số xe máy điện VinFast 2022 tăng 33,2%
so với cùng kỳ năm 2021, đạt trung bình khoảng 15.000 xe/tháng. Không những cung
cấp ra thị trường những dòng xe điện với nhiều ưu điểm nổi trội bậc nhất, VinFast còn lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
cho xây dựng hệ thống sinh thái hỗ trợ đầy đủ cho khách hàng. Đó là hệ thống trạm sạc
phú khắp toàn quốc, chính sách thuê pin với nhiều ưu đãi và hấp dẫn. Ngoài VinFast,
còn có vài hãng xe điện khác mang thương hiệu Việt Nam xuất hiện trên thị trường như
Pega, Dat Bike, EVGO. Nhưng thực tế, Pega, Dat Bike, EVGO ít nhiều đang loay hoay
tìm hướng phát triển và chưa đạt đến độ chín như VinFast.
Hình 10. Một số mẫu xe máy điện VinFast
Để khẳng định vị thế của mình trên thị trường xe điện nước nhà, VinFast đã cho
ra mắt mẫu ô tô điện VF e34 vào đầu năm 2021, đây cũng chính là mẫu xe điện đầu tiên
được mở bán tại thị trường Việt Nam, đánh dấu cuộc cách mạng trong công nghiệp xe
điện Việt Nam. Bằng chứng rõ nét nhất cho điều này là kế hoạch bàn giao ô tô điện VF
e34 cho hơn 25.000 khách hàng đặt cọc vào 2021. Đến giữa tháng 7 năm 2022, VinFast
đã chính thức khai tử 3 dòng xe xăng để tập trung nghiên cứu và vận hành xe điện. Sau
những phản hồi tích cực của giới chuyên gia và khách hàng Việt về mẫu xe điện đầu
tiên VF e34, VinFast tiếp tục giới thiệu thêm các sản phẩm mới là hai mẫu VF 8 và VF
9. Doanh số bán xe điện VinFast ngày càng tăng, tính đến quý3/2023 với tổng doanh
thu 8.254 tỷ tăng 4% so với quý trước và tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh
những mẫu ô tô điện hiện có, VinFast sẽ ra mắt thêm nhiều mẫu xe điện nhỏ để phù hợp
với cơ sở hạ tầng và cạnh trang với các hãng xe khác. Ngoài sản xuất ô tô, VinFast cũng
đã nghiên cứu và ra mắt thị trường mẫu xe bus chạy bằng điện đầu tiên tại Việt Nam và
chỉ sản xuất độc quyền cho công ty TNHH Dịch vụ Vận tải Sinh thái VinBus. Đến cuối
năm 2021, tuyến xe bus chạy hoàn toàn bằng điện do công ty TNHH Dịch vụ Vận tải
Sinh thái VinBus đưa vào hoạt động. Các tuyến của VinBus đều nằm trong hệ thống
giao thông chung của Hà Nội, kết nối các khu vực đông dân cư và trường học, khu đô
thị… Cho đến nay, đã có 16 tuyến xe bus hoạt động trên cả nước, trong đó tập trung chủ yếu ở Hà Nội. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 11. Mẫu xe bus điện do VinFast sản xuất
Thị trường ô tô điện Việt Nam, ngoài VinFast đã đưa ra mắt các thị trường các
mẫu xe điện thì các hãng xe nổi tiếng trên thế giới cũng đã đặt nhà máy sản xuất và đưa
vào thị trường nước ta các mẫu xe thuần điện. Cụ thể nhất là hãng Hyundai, đã cho
khánh thành nhà máy sản xuất xe điện với diện tích 87.000 m2, nhà máy sẽ sớm sản
xuất ra mẫu xe thuần điện Hyundai Ioniq 5. Bên cạnh Hyundai, còn rất nhiều hãng nổi
tiếng trên thế với đang bán các mẫu xe điện tại thị trường Việt Nam. Chính những chính
sách của nhà nước và sự đa dạng về kiểu dãng, giá cả đã giúp thị trường xe điện Việt Nam phát triển.
Bên cạnh những thuận lợi về mặt chính sách nhà nước dành cho các doanh nghiệp
thì thị trường xe điện ở Việt Nam đãng gặp rất nhiều thách thức.
Mức giá xe điện cũng đang là một rào cản đối với người tiêu dùng. Ngành công
nghiệp xe điện là một trong những ngành sản xuất có nguồn nguyên liệu đắt đỏ, bởi
mức thuế cho nguyên liệu xe điện vẫn còn khá cao. Từ đó khiến cho giá thành sản phẩm
tại Việt Nam cao hơn các hãng xe chạy bằng xăng.
Ngành công nghiệp xe điện tại Việt Nam được đề xuất phải hoàn thiện ba yêu
cầu nguồn điện sạch, trạm sạc. tiện lợi đường dây dẫn hoàn chỉnh từ nhà máy đến các
trạm sạc. Tuy nhiên thực tế đến nay, hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam còn có rất nhiều
khó khăn. Thứ nhất, hệ thống cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người tiêu
dùng. Việt Nam thiếu các bãi đậu xe có lắp đặt trạm sạc xe điện để phục vụ người dùng.
Thứ hai, mạng lưới trạm sạc liên thông giữa các tỉnh, thành phố chưa được xây dựng
nhiều. Điều này dẫn đến tâm lý “ngại” sử dụng xe điện với những khách hàng thường
có nhu cầu di chuyển đường xa. Đồng thời các quy định tiêu chuẩn cho hệ thống trạm
sạc cũng chưa được thống nhất, ảnh hưởng đến hiệu quả quá trình quy hoạch và xây dựng trạm. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 12. Trạm sạc điện siêu nhanh của VinFast
CHƯƠNG II. VAI TRÒ CỦA CHUYỂN ĐỔI TỪ XE CHẠY BẰNG XĂNG,
DẦU SANG ĐIỆN TRONG VIỆC CHỐNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
II.1 Khái niệm và nguyên nhân biến đổi khí hậu
II.1.1 Khái niệm về biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu là sự thay đổi của hệ thống khí hậu gồm khí quyển, thuỷ quyển,
thạch quyển hiện tại và trong tương lai bở các nguyên nhân tự nhiên và nhân tao trong
một giai đoạn nhất định được tính bằng thập kỷ hay hàng triệu năm. Sự biến đổi có thẻ
là thay đổi thời tiết bình quân hay thay đổi sự phân bố các sự kiện thời tiết quanh một
mức trung bình. Biến đổi khí hậu có thể giới hạn ở một vùng nhất định hay có thể xuất hiện trên toàn cầu.
II.1.2 Nguyên nhân biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu toàn cầu đang là cơn ác mộng với các quốc gia thế giới bởi
những thiệt hại to lớn mà nó gây ra. Tình hình thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp,
mưa bão, nắng nóng thất thường, ảnh hưởng đến cuộc sống của tất cả các loài sinh vật trên trái đất. lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
Hình 13. Các nguồn phát thải khí nhà kính
Nguyên nhân chủ yếu là dân số tăng nhanh dẫn điến việc phương tiện giao thông
chạy bằng động đốt trong cá nhân cũng tăng nhanh. Ô nhiễm không khí từ các phương
tiện giao thông chạy bằng động cơ đốt trong ở các thành phố lớn là vấn đề ở nhiều quốc
gia, trong đó có Việt Nam.
Thời gian gần đây, kết quả quan trắc từ các trạm và một số ứng dụng giám sát
chất lượng không khí như IQAir cho thấy, chỉ số ô nhiễm không khí ô nhiễm không khí
tại Hà Nội thường xuyên ở mức có hại cho sức khoẻ
Chính vì lí do đó, nhà nước đã đề ra nhiều giải pháp để giảm thiểu ô nhiễm môi
trường từ hoạt động giao thông vận tải như : tăng cường giám sát phát thải qua hệ thống
đăng kiểm, giới hạn thời gian lưu hành đối với phương tiện giao thông. Đồng thời
khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông chạy bằng điện để giảm thải khí CO2 ra môi trường.
II.2 Vai trò của chuyển đổi từ xe chạy bằng xăng, dầu chạy bằng điện trong việc
chống biến đổi khí hậu
II.2.1 Vai trò của việc chuyển đổi từ sử dụng xe xăng, dầu sang chạy bằng điện
trong việc chống lại quá trình biến đổi khí hậu tại Việt Nam
Theo dữ liệu từ Cổng thông tin Cục Đăng kiểm Việt Nam, tính đến 15/3/2023,
số lượng ô tô tại Việt Nam là 5.014.243 chiếc. Như vây, tổng tỷ lệ ô tô trên 1.000 người
dân vào giữa tháng 3/2023 là 50,4 xe ô tô/1.000 dân.
Tính đến hết năm 2022, số lượng xe máy tại Việt Nam đã đạt đến 72 triệu chiếc
theo thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam. Dân sso nước ta vào
khoảng 100 triệu người, tính ra 72% người dân ở nước ta đang sở hữu xe máy.
Việc chuyển đổi từ xăng, dầu sang chạy bằng điện có thể đóng góp đáng kể vào
việc giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tại Việt Nam. Theo báo cáo năm 2018
của Bộ Khoa học và Công nghê, lượng khí thải từ phương tiện giao thông của Việt Nam
chiếm khoảng 20% tổng số lượng khí thải được thải ra hàng năm, đó cũng là một phần lOMoARcPSD| 59149108
Năng lượng cho phát triển bền vững 2023-2024
gây lên các hiện tượng tự nhiên như biến đổi khí hậu và ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người.
Việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện chính là xu thế của thế giới nói chung và
Việt Nam nói riêng bởi những lợi ích to lớn mà nó mang lại cho môi trường. Cấu tạo
của xe điện không có ống xả, qua đó góp phần hạn chế khí thải ra ngoài môi trường đặc
biệt là các vùng đông dân như các thành thị. Nhờ việc sử dụng động cơ điện, xe điện
vận hành êm ái, không gay tiếng ồn. Đây được coi là một giải pháp hữu ích để chống
lại biến đổi khí hậu.
II.2.2 Mức độ phát thải CO2 của xe xăng so với xe điện
Hình 14. So sánh xe xăng với xe điện
Theo thống kê, xe ô tô sẽ thải ra bầu khí quyển hơn 2kg CO2 cho mỗi lít xăng.
Trung bình với mỗi ô tô, một bình xăng sẽ thải ra khoảng hơn 100kg CO2 vào bầu khí
quyển. Đối với xe máy, mức phát thải tuy thấp hơn nhưng vẫn ở mức đáng báo động,
trung bình với 100km đi được, xe máy sẽ thải 3,45-6,9 kg CO2 ra môi trường.
Xe điện cũng phát thải CO2, nhưng không phải quá trình sử dụng mà là quá trình
sản xuất. Tuỳ thuộc vào nguồn tạo ra điện là thuỷ điện, nhiệt điện, hay điện hạt nhân…
mà lượng tạo ra CO2 sẽ khác nhau. Nếu thuỷ điện thì mức CO2 gần như bằng không,
thì nhiệt điện lại tạo ra quá nhiều CO2, khỏng 1kg CO2/kWh. Ngoài ra, năng lượng điện
được tạo từ năng lượng gió chỉ khoảng 0,02kg CO2/kWh.
Trung bình với mỗi xe ô tô điện sẽ mất từ 18-25 kWh để đi được 100km, còn ở
sẽ máy điện sẽ tiêu tốn từ 3-5 kWh. Từ đó, ta có thể suy ra được mức phát thải của xe
ô tô điện khi đi 100km vào khoảng 6,336-8,8 kg. Đối với xe máy điện sẽ khoảng từ
1,068-1,78 kg trên quãng đường 100km. Lượng phát thải CO2 ở trên xe điện chỉ bằng
khoảng 1/3 so với xe có động cơ chạy bằng xăng, dầu.
Chính vì lí do đó, xe điện sẽ trở thành xu thế của toàn cầu. Lợi ích to lớn của xe
điện là tác động đến vấn biến đổi khí hậu hiện nay, góp phần giữ cho trái đất luôn xanh
mát. Trong những năm gầy đây các nhà đầu tư đã chú trọng và phát triển vào các dự án
điện gió, điện mặt trời. Từ đó lượng phát thải CO2 từ các phương tiên giao thông tiêu
thụ năng lượng điện có thể tiến tới con số 0 trong tương lai.