Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Dương Nguyễn Huy
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
A. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC:
Vào những năm 1600, người Nhật đã phát trin một phương pháp phân tích kỹ
thuật để phân tích giá c của những hợp đồng mua bán go. K thuật này được gọi
Candlestick (Biểu đồ nến). Steven Nilson được xem như người đã công phổ biến
mô hình này ra rộng rãi và được nhìn nhận như là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này.
hình nến biu hiện đầy đủ 4 mc giá quan trọng trong một phiên: m cửa,
đóng ca, cao nht, thp nht. hình nến này dng giống như hình bar-chart.
hình nến cách mới để xem giá, không bao gồm phương pháp nh toán nào
trong đó.
Mỗi cây nến th hin một phiên (một phiên th 1 ngày, 2 giờ, 5 phút,
1giây …tùy theo lựa chn khung thời gian của người sử dụng). th quan sát cu to
của một cây nến như sau:
Giá cao nht trong phiên
gọi là “Bóng trên” (upper shadow)
Giá mở cửa hoặc đóng cửa một phiên,
tùy theo giá nào cao hơn
Thân nến. S là màu trng nếu giá
mcửa cao hơn giá đóng cửa. Sẽ
là màu đen nếu giá mở cửa thấp
hơn giá đóng cửa (màu sc có
th tùy chọn)
Giá mở cửa hoặc đóng cửa một
phiên, tùy theo giá nào thấp hơn
Giá thp nht trong phiên
gọi là “Bóng dưới” (lower shadow)
Biểu đồ nến được phân tích dựa trên các hình. Hin rt nhiu hình nến
th hin sự đảo chiều lên, đảo chiu xuống, tiếp din mỗi hình nến trong đó lại
độ tin cy khác nhau, th cao hoc thp. Biểu đồ nến rất linh hot vì có th được sử
dụng một mình hoc sử dụng theo cụm (thường cụm 3 nến), bao gồm nhiu y nến
kết hợp với nhau, hoc kết hợp chung với các phương pháp phân tích thuật khác.
điều quan trọng rng bn thân bn phi nhận ra được những mô hình nến nào thì phù hợp
với th trường bạn đang phân tích. Để được điều y, bn cần phi nhiu kinh
nghim.
1
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
B. MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN CÓ ĐỘ TIN CY CAO
Do hình nến tính đối xứng cao, tức một du hiệu đảo chiu xy ra ti
cuối một xu hướng lên thì cũng xy ra khi kết thúc một xu hướng xuống, ch khác tên
vị trí đối xứng mà thôi. vy, khi nghiên cứu các mô hình nến tăng (tức du hiệu đảo
chiu ca một xu hướng xuống), chúng ta th đồng thời nhn biết đưc các hình
nến gim. Do tính đối xứng như vậy, nên trong phần này tôi chỉ giải thích các
hình nến tăng, bên cạnh đó vẫn đưa vào hình nh những hình nến gim cùng tên gọi
để các bn tham kho. Cách lí giải như nhau đối với xu hướng lên và xuống.
I. MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN BÁO TÍN HIU ĐẢO CHIỀU:
1. hình Piercing Line
(
Đưng nhn)
2. hình Dark Cloud Cover
(Mây
đen)
Định nghĩa:
nh tăng Đường nhọn là một mô hình đảo chiu tại đáy. Một cây nến đen dài
được tiếp din bng một khong trống (gap) ti phiên m cửa tiếp theo, khi mà th trường
vn trong xu hướng xung. Tuy nhiên, phiên tiếp theo này li kết thúc bng một y nến
trắng dài, có giá đóng cửa nằm trên na thân nến của cây nến đen trước.
Cách nhận din:
Thị trường đang đi xuống
Chúng ta thy một cây nến đen đài
Sau đó chúng ta thy một cây nến trng với giá m cửa nm dưới giá thp nht
của phiên trước.
Giá đóng ca ca y nến trắng trong phiên tăng này phi nm trong thân của cây
nến đen của phiên giảm trước, và phải nằm ở nửa trên của phiên giảm trước.
Tuy nhiên giá đóng ca của phiên nến trắng lên không được vượt quá phn thân
nến của phiên nến đen xuống trước đó.
2
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Giải thích:
Thị trường đang đi xung trong quá trình xuống giá. Cây nến đen đầu tiên khng
định xu hướng này, Phiên tiếp theo th trường m cửa với một khong trng (gap) so với
giá thp nht hôm trước. Mọi th vn tiếp tục theo xu hướng xuống. Đột nhiên th trường
tăng mạnh tr li, v phía ngược li so với xu hướng xuống, và cuối cùng đóng ca phiên
phía trên phiên m ca hôm trước. Người mua tiềm năng bắt đầu ng rằng điểm thp
mới s không được giữ vững và đây có th là điểm tốt để tiến hành mua vào.
Nhân t quan trọng:
Trong hình y, mức độ tăng ca y nến trắng ngược về phía thân nến đen
của cây nến đen trước càng nhiu thì càng kh năng đây đáy của xu hướng xuống.
Một hình Đưng nhọn tốt thì nên giá đóng ca của phiên tăng (phiên nến trng)
nằm hơn một nửa thân ca phiên giảm (phiên nến đen) trước đó.
S xác nhn về việc đảo chiu của xu hướng bởi một y nến trng, một khong
trống lớn (large gap) hoc một giá đóng ca trong phiên giao dịch tiếp theo sẽ một gợi
ý tốt về sự đảo chiu.
3. Mô hình Kicking (
đá,
git )
4. Mô hình Kicking (
đá,
git )
Định nghĩa:
hình đá bao gồm một một y nến Marubozu trng (loi nến thân dài,
không bóng) theo sau một cây nến Marubozu đen. Sau y Marubozu đen, xut hin
khong trống (gap) trên giá m cửa của y Marubozu đen đó, hình thành một cây
Marubozu trng
Cách nhận din:
Hướng đi của thị trường không quan trọng
Chúng ta thy một cây nến Marubozu màu đen
Sau đó chúng ta thy một cây nến Marubozu màu trng với một khong trống
giữa 2 cây nến này.
3
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Giải thích:
Đây là mô hình mnh th hin thị trường đang tăng trở li. Hướng đi lúc trước ca
th trường không quan trọng cho hình y. Th trường tăng lên khi giá tăng tạo
khoảng trống. Giá không được rớt vào cây nến trước.
Nhân t quan trọng:
Cn cẩn thn hình y thì cả 2 cây nến đều không bóng hoặc nếu
thì là rất nhỏ vì chúng là nến Marubozu.
Đây mt hình độ tin cy cao, tuy nhiên nếu thêm yếu t xác nhn thì
tốt hơn. Yếu t xác nhn này th một cây nến tăng tiếp theo, hoc thêm một
khoảng trống hoặc là một cây nến có giá đóng cửa cao hơn nữa ở phiên thứ 3.
5. Mô hình Abandoned Baby
(Em bé bị
b
i)
6. Mô hình Abandoned Baby
(Em bé bị
b
i)
Định nghĩa:
Đây hình hiếm khi xy ra, bao gồm doji 2 khong trống phía trước
phía sau doji (khoảng trng này bao gồm luôn bóng nến).
Cách nhận din:
Thị trường đang đi xuống
Chúng ta thường thy một cây nến đen dài th hiện xu hướng xuống
Sau đó mt nến Doji xut hin phiên tiếp theo, hình thành một khong trống
giữa phiên nến đen trước với Doji vừa xut hin.
Ngày th 2 một nến trng xut hin với một khong trống giữa Doji nến
trng này.
Giải thích:
Chúng ta những dng giống nhau cho những hình cụm ba phiên”. Trong
một th trường đang xung, sc mnh xuống được th hin bởi một y nến xuống, đồng
thời xut hin thêm khong trng (gap) phiên tiếp theo. Phiên tiếp theo giá được giao
dịch trong biên độ rất nhỏ, phiên th 2 này giá đóng ca gn với giá m cửa. S
4
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
đảo chiều được hoàn tt với một y nến tăng trng xut hin phiên th 3 1 khong
trống nm gia phiên th 2 và thứ 3.
Nhân t quan trọng:
hình này rất ít khi xy ra.
Độ tin cy ca mô hình này là rt cao, nhưng vn cn thêm yếu t xác nhn là một
cây nến tăng giá đóng cửa cao hơn nữa hoc một khong trống xut hiện gia cây nến
thứ 3 trong mô hình và cây nến tiếp theo.
7. Mô hình Morning Doji Star
(Sao Doji buổi sáng)
8. Mô hình Evening Doji Star
(Sao Doji buổi ti)
Định nghĩa:
Đây mt trong những dng cụm ba nến ch du hiệu đảo chiu. bao gồm
một cây nến dài th hiện ng lc của xu hướng xuống, tiếp theo đó mt khong
trống tiếp theo nữa một nến doji. Sau đó cây nến của phiên th 3 sẽ tăng giá
đóng cửa nằm trong phạm vi của cây nến thứ 1.
Cách nhận din:
Thị trường đi xuống
Chúng ta thy một cây nến đen thể hin giá xuống trong phiên thứ nht
Sau đó chúng ta thy nến Doji xut hiện sau khi đã xut hin khong trng giữa
nến thứ 1 và nến doji
Cây nến trắng tăng giá trong phiên thứ 3 khẳng định sự đảo chiu
Giải thích:
Cây nến đen ở một xu hướng xuống khẳng định sự mnh m của xu hướng xuống.
Sau đó mt nến Doji xut hin với một khong trống khẳng định rằng giá vn tiếp tục
được kéo xuống, tuy nhiên lực kéo xuống đã bị gim bớt đi rt nhiu. S xác nhận đảo
chiều được th hin phiên th 3 với một y nến trắng quay ngược n. Một hình
Ngôi sao Doji buổi sáng được xem là đẹp khi xut hin một khong trống tc và sau so
với thân của nến doji.
5
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Nhân t quan trọng:
Nến Doji có thể có một cây, hai hoặc nhiu cây.
Khoảng trống giữa các nến Doji không quan trọng lm
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 3 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn.
9. Mô hình Morning Star
(Sao buổi sáng)
10. Mô hình Evening Star
(Sao buổi ti)
Định nghĩa:
Cũng một trong những cụm ba nến đảo chiu. Cụm này bao gồm một nến đen
đầu tiên th hiện ng lực của xu hướng xung. y nến tiếp theo xut hin sau 1
khong trống giữa phiên một phiên hai. y nến th 2 y thân nhỏ, tức biên độ
dao động của giá không rộng. Cây nến th 3 tăng thể hiện sự đảo chiu của xu hướng.
Cách nhận din:
Thị trường đang đi xuống
Chúng ta thy một cây nến đen xuống giá trong phiên đầu tiên
Chúng ta thy cây nến th 2 xut hin dưới một khong trống theo hướng ca
xu hướng xuống. Cây nến thứ 2 này có thân nh
Cuối cùng chúng ta thy một cây nến trắng tăng lên ở phiên thứ 3
Giải thích:
Chúng ta thấy ng lực của y nến xuống được th hin qua cây nến đen ca
phiên th nht. Cây nến th 2 với thân nh chng t người bán không tiếp tục kéo giá
xuống thấp hơn. Cây nến th 3 đảo chiu lên chứng tỏ thtrường đang tăng trưởng trở li.
Một hình Sao buổi sáng được xem đẹp nếu xut hin khong trống trước hoc
sau cây nến chính giữa.
6
Dương Nguyn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Nhân t quan trọng:
Ngôi sao (tức là phiên thứ 2) có th là 1 hoc 2 hoc 3
Màu sắc ca ngôi sao và khoảng cách giữa chúng không quan trọng lm.
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 3 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn
11. Mô hình Three Inside
Up
12. Mô hình Three Inside Down
Định nghĩa:
hình này tên gọi khác của hình Harami đã được xác nhn. Phiên th 3
xác nhận sự đảo chiu
Cách nhận din:
Thị trường đang đi xuống,
Chúng ta thy hình Harami xut hiện (đây hình bao gồm một nến dài
trước và một nến thân ngn nm lọt trong thân của nến dài trước)
Phiên thứ 3 là một nến trắng tăng lên báo hiệu hoàn tt việc đảo chiu
Giải thích:
Hai phiên đầu tiên th hin hình Harami, trong khi đó phiên thứ ba yếu t
xác nhn cho hình Harami đó. Phiên thứ 3 này cần giá đóng cửa cao hơn 2 phiên
kia.
Nhân t quan trọng:
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một y nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 3 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn
7
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
13. Mô hình Three Outside Up 14. Mô hình Three Outside Down
Định nghĩa:
Mô hình này tên gọi khác của hình Engulfing đã được xác nhn. Phiên th
3 xác nhận sự đảo chiu
Cách nhận din:
Thị trường đi xuống
Mô hình Engulfing xut hin (là mô hình bao gm phiên thứ nht có thân nến nhỏ,
phiên thứ 2 có thân lớn bao trùm phiên thứ nhất)
Phiên thứ 3 là một cây nến trắng có giá đóng cửa cao hơn 2 phiên trước.
Giải thích:
Hai phiên đầu tiên xut hin hình Engulfing phiên th 3 hoàn tt vic xác
nhận đảo chiều với việc giá đóng cửa cao hơn 2 phiên trước đó.
Nhân t quan trọng:
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một y nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 3 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn
8
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
15. Mô hình Three White
Soldiers
16. Mô hình Three Black
Crows
Định nghĩa:
hình này thể hiện sự đảo chiu mnh mẽ, được mô tả bởi ba cây nến trng liên
tục tăng lên như nc thang. Giá m cửa những phiên tiếp theo nm trong thân ca
phiên trước đó.
Cách nhận din:
Thị trường đi xuống.
Chúng ta thy ba y nến trắng tăng liên tiếp
Mỗi cây nến tăng lại to một đnh cao mới
Giá mở cửa ca phiên sau nm trong thân của phiên trước
Mỗi phiên đóng ca ti mức giá cao nht của hoc gn mức giá cao nht của
nó (to ra cây nến gn giống marubozu)
Giải thích:
hình này xut hin trong hoàn cnh th trường đã nm ti mức giá thp
khá lâu. Thị trường đang đi xung và v như đang tới đáy hoặc đã nm đáy. Sau đó
chúng ta thy sự đẩy mạnh mua vào làm giá tăng. Lực tăng mạnh hơn khi giá đóng ca
những phiên tiếp theo cao hơn phiên trước đó.
Nhân t quan trọng:
Giá m cửa của những phiên tiếp theo phi nm trong thân của phiên trước đó.
Tuy nhiên, tốt nht giá m cửa những phiên tiếp theo nm nửa thân trên của phiên
trước.
Nếu những cây nến trng y mrộng liên tục, thtrường có th rơi vào trạng thái
quá mua (overbought)
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 3 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn
9
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
II. MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN BÁO HIỆU SỰ TIP DIN:
Trong hình nến nhiu hình nến th hiện sự tiếp din, tuy nhiên tôi ch
đưa vào mt số hình độ tin cy cao. Những hình y th hin những đợt dừng
li của giá trước khi tiếp tục đi theo xu hướng cũ. Vì vy, vic nm rõ các mô hìnhy s
giúp ni giao dịch xác định được xu hướng giá tiếp theo để hướng đặt lnh cho phù
hợp. Do chỉ một hình mang tính đối xứng nên tôi sẽ phân tích chung như các
hình đảo chiều ở trên nhằm giúp các bn thun tiện trong vic theo dõi
1. hình Rising Three
Methods:
2. hình Falling Three
Methods:
Định nghĩa:
Đây mt hình th hin sự tiếp din trong xu hướng giá. giống như
một khong dừng trên đường đi của giá. Khong dừng y không y ra s đảo chiu.
hình y được th hin qua một phiên đầu vi y nến trắng tăng mạnh, tiếp theo
ba cây nến nhỏ, đại din cho những kháng c nhỏ của xu hướng lên mà giá đang đi, và có
thy ra một s dội li nhỏ. Ba cây nến của ba phiên điều chỉnh vn nm trong thân của
cây nến trng tăng trước đó. hình được hoàn thành với một cây nến trắng tăng mạnh
phiên th 5, giá m cửa nằm trên giá đóng ca của phiên trước giá đóng ca thì
to thành một đỉnh cao mới. Xu hướng xuống nhỏ nm giữa hai y nến trng lớn th
hiện sự điều chỉnh của giá trước khi tiếp tục xu hướng cũ.
Cách nhận din:
Thị trường đi lên
Chúng ta thy một cây nến trắng ở phiên đầu tiên
Sau đó chúng ta thy những cây nến có thân nh th hin s xuống giá nh nhưng
vn nm trong thân ca cây nến trng ở phiên đầu tiên
Cuối cùng chúng ta thy một y nến trng giá m cửa nm phía trên giá
đóng ca của phiên trước và có giá đóng cửa to thành một đỉnh cao mới.
10
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Giải thích:
hình này th hin s “ngh mt” của giá. th dùng hình này để đặt
thêm lnh. hình này phn ánh sự nghi ngờ về khả năng tiếp din của xu hướng. S
nghi ngờ y càng gia tăng khi vài phiên liên tiếp giá dội nh. Tuy nhiên, giá
không đủ sức to ra một điểm thp mới để báo hiệu xu hướng xuống nên cuối cùng đã
quay lại xu hướng lên cũ và tiếp tục theo hướng này.
Nhân t quan trọng:
Mức cao nhất thp nht bao gồm c phn bóng nến
Mô hình này độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu t xác nhn một y nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 5 hoc một khong trống được to ra giữa cây nến th 5 và y nến
tiếp theo nếu có s tốt hơn
3. Mô hình Malt Hold.
Định nghĩa:
một hình tiếp din mnh. Một cây nến dài xut hiện đầu tiên th hin sức
mnh của xu hướng lên, tiếp theo 3 cây nến nhỏ to thành một xu hướng điều chỉnh
nhỏ. Sức mnh của xu hướng lên được th hin phiên th 5 với một cây nến trắng tăng
mnh.
Cách nhận din:
Thị trường đang lên
Một cây nến trng xut hiện ở phiên thứ nhất
Cây nến th 2 một cây nến đen, xut hin phía trên 1 khong trống so với
ngày thứ nht.
Xuất hin thêm 1 chuỗi những y nến thân nhỏ, tạo thành xu hướng nhỏ, tuy
nhiên vn nm trong thân của cây nến trắng đầu tiên.
Đến phiên th 5 thì một cây nến trng xut hin với một khong trống so với giá
đóng cửa hôm trước và giá đóng cửa của phiên này tạo thành một điểm cao mới.
11
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Giải thích:
Xu hướng lên đang mnh, th hin qua sự xut hin khong trống giữa mức giá
đóng ca của phiên th nhât với giá m cửa của phiên th 2. Tuy phiên th 2 phiên
giảm nhưng g đóng ca của phiên y vẫn giá đóng ca cao mới. Tiếp sau đó
những phiên điều chỉnh liên tục th hin sự điều chỉnh làm mọi người cảm giác
xu hướng xuống đang dn dn mnh lên. Tuy nhiên, những y nến trong phiên điều
chỉnh thân nhỏ nm lọt trong thân nến của cây nến trắng đầu tiên. Điu này chứng
t th trường đã c gng tạo thành xu hướng xuống nhưng không thành. Sau đó giá
tăng mạnh phiên th 5 với giá đóng ca tạo thành điểm cao mới th hin uy lc của xu
hướng lên
Nhân t quan trọng:
hình y giống hình Rising Three Methods đã đề cập trên, tuy nhiên
điểm khác những phiên điều chỉnh trong hình này giá cao hơn so với giá các
phiên điều chỉnh trong mô hình Rising Three Methods.
4. Mô hình Side-by-side White Lines
Định nghĩa:
hình y bao gồm cây nến th 2 nm trên cây nến th nht với một khong
trống giữa, đồng thời y nến th ba giá m cửa cùng với giá m cửa của y nến
thứ 2, và có kích cỡ tương đồng với nhau.
Cách nhận din:
Thị trường đang lên
Một cây nến trng xut hiện ở phiên thứ nhất
Phiên th 2 cũng xut hin một y nến trắng nhưng vi một khong trng
chính gia
Cuối cùng chúng ta một cây nến trng phiên th 3 với độ dài tương tự cây
nến ở phiên 2 và có giá đóng cửa cũng xp xỉ phiên 2. Tuy nhiên, giá cao nhất của
phiên 3 đã thiết lập đỉnh cao mới
12
Dương Nguyễn Huy Email: banbientap@traderviet.com
Giải thích:
Xu hướng lên được th hin mạnh qua 2 phiên đầu tiên, tuy nhiên đến phiên th 3
thì đột hiên g m cửa bị kéo xuống gn ngang bng với giá m ca ca phiên th 2.
Tuy nhiên, người bán không th kéo giá gim thấp hơn người mua đã đẩy giá lên trở
li. Cuối cùng thì thị trường giá lên vẫn tiếp tục.
Nhân t quan trọng:
Hai y nến ti phiên 2 phiên 3 không những cùng kích c với nhau, giá
mcửa ca chúng còn gần như là bằng nhau.
13

Preview text:

Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Dương Nguyễn Huy Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com A.
GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC:
Vào những năm 1600, người Nhật đã phát triển một phương pháp phân tích kỹ
thuật để phân tích giá cả của những hợp đồng mua bán gạo. Kỹ thuật này được gọi là
Candlestick (Biểu đồ nến). Steven Nilson được xem như là người đã có công phổ biến
mô hình này ra rộng rãi và được nhìn nhận như là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này.
Mô hình nến biểu hiện đầy đủ 4 mức giá quan trọng trong một phiên: mở cửa,
đóng cửa, cao nhất, thấp nhất. Mô hình nến này có dạng giống như mô hình bar-chart.
Mô hình nến là cách mới để xem giá, và nó không bao gồm phương pháp tính toán nào trong đó.
Mỗi cây nến thể hiện một phiên (một phiên có thể là 1 ngày, 2 giờ, 5 phút,
1giây …tùy theo lựa chọn khung thời gian của người sử dụng). Có thể quan sát cấu tạo
của một cây nến như sau: Giá cao nhất trong phiên
– gọi là “Bóng trên” (upper shadow)
Giá mở cửa hoặc đóng cửa một phiên, tùy theo giá nào cao hơn
Thân nến. Sẽ là màu trắng nếu giá
mở cửa cao hơn giá đóng cửa. Sẽ
là màu đen nếu giá mở cửa thấp
hơn giá đóng cửa (màu sắc có thể tùy chọn)
Giá mở cửa hoặc đóng cửa một
phiên, tùy theo giá nào thấp hơn
Giá thấp nhất trong phiên
– gọi là “Bóng dưới” (lower shadow)
Biểu đồ nến được phân tích dựa trên các mô hình. Hiện có rất nhiều mô hình nến
thể hiện sự đảo chiều lên, đảo chiều xuống, tiếp diễn và mỗi mô hình nến trong đó lại có
độ tin cậy khác nhau, có thể là cao hoặc thấp. Biểu đồ nến rất linh hoạt vì có thể được sử
dụng một mình hoặc sử dụng theo cụm (thường là cụm 3 nến), bao gồm nhiều cây nến
kết hợp với nhau, hoặc kết hợp chung với các phương pháp phân tích kĩ thuật khác. Và
điều quan trọng rằng bản thân bạn phải nhận ra được những mô hình nến nào thì phù hợp
với thị trường mà bạn đang phân tích. Để có được điều này, bạn cần phải có nhiều kinh nghiệm. 1 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com B.
MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN CÓ ĐỘ TIN CẬY CAO
Do mô hình nến có tính đối xứng cao, tức là một dấu hiệu đảo chiều xảy ra tại
cuối một xu hướng lên thì cũng xảy ra khi kết thúc một xu hướng xuống, chỉ khác tên và
vị trí đối xứng mà thôi. Vì vậy, khi nghiên cứu các mô hình nến tăng (tức là dấu hiệu đảo
chiều của một xu hướng xuống), chúng ta có thể đồng thời nhận biết được các mô hình
nến giảm. Do tính đối xứng như vậy, nên trong phần này tôi chỉ giải thích các mô
hình nến tăng,
bên cạnh đó vẫn đưa vào hình ảnh những mô hình nến giảm cùng tên gọi
để các bạn tham khảo. Cách lí giải như nhau đối với xu hướng lên và xuống.
I. MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN BÁO TÍN HIỆU ĐẢO CHIỀU:
1. Mô hình Piercing Line 2. Mô hình Dark Cloud Cover ( Đường nhọn) (Mây đen) Định nghĩa:
Mô hình tăng Đường nhọn là một mô hình đảo chiều tại đáy. Một cây nến đen dài
được tiếp diễn bằng một khoảng trống (gap) tại phiên mở cửa tiếp theo, khi mà thị trường
vẫn trong xu hướng xuống. Tuy nhiên, phiên tiếp theo này lại kết thúc bằng một cây nến
trắng dài, có giá đóng cửa nằm trên nửa thân nến của cây nến đen trước. Cách nhận diện:
 Thị trường đang đi xuống
 Chúng ta thấy một cây nến đen đài
 Sau đó chúng ta thấy một cây nến trắng với giá mở cửa nằm dưới giá thấp nhất của phiên trước.
 Giá đóng cửa của cây nến trắng trong phiên tăng này phải nằm trong thân của cây
nến đen của phiên giảm trước, và phải nằm ở nửa trên của phiên giảm trước.
 Tuy nhiên giá đóng cửa của phiên nến trắng lên không được vượt quá phần thân
nến của phiên nến đen xuống trước đó. 2 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Giải thích:
Thị trường đang đi xuống trong quá trình xuống giá. Cây nến đen đầu tiên khẳng
định xu hướng này, Phiên tiếp theo thị trường mở cửa với một khoảng trống (gap) so với
giá thấp nhất hôm trước. Mọi thứ vẫn tiếp tục theo xu hướng xuống. Đột nhiên thị trường
tăng mạnh trở lại, về phía ngược lại so với xu hướng xuống, và cuối cùng đóng cửa phiên
ở phía trên phiên mở cửa hôm trước. Người mua tiềm năng bắt đầu nghĩ rằng điểm thấp
mới sẽ không được giữ vững và đây có thể là điểm tốt để tiến hành mua vào.
Nhân tố quan trọng:
Trong mô hình này, mức độ tăng của cây nến trắng ngược về phía thân nến đen
của cây nến đen trước càng nhiều thì càng có khả năng đây là đáy của xu hướng xuống.
Một mô hình Đường nhọn tốt thì nên có giá đóng cửa của phiên tăng (phiên nến trắng)
nằm hơn một nửa thân của phiên giảm (phiên nến đen) trước đó.
Sự xác nhận về việc đảo chiều của xu hướng bởi một cây nến trắng, một khoảng
trống lớn (large gap) hoặc một giá đóng cửa trong phiên giao dịch tiếp theo sẽ là một gợi
ý tốt về sự đảo chiều.
3. Mô hình Kicking (Cú đá, cú
4. Mô hình Kicking (Cú đá, cú giật ) giật ) Định nghĩa:
Mô hình Cú đá bao gồm một một cây nến Marubozu trắng (loại nến thân dài,
không có bóng) theo sau một cây nến Marubozu đen. Sau cây Marubozu đen, xuất hiện
khoảng trống (gap) trên giá mở cửa của cây Marubozu đen đó, và hình thành một cây Marubozu trắng Cách nhận diện:
 Hướng đi của thị trường không quan trọng
 Chúng ta thấy một cây nến Marubozu màu đen
 Sau đó chúng ta thấy một cây nến Marubozu màu trắng với một khoảng trống giữa 2 cây nến này. 3 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Giải thích:
Đây là mô hình mạnh thể hiện thị trường đang tăng trở lại. Hướng đi lúc trước của
thị trường không quan trọng cho mô hình này. Thị trường tăng lên khi mà giá tăng tạo
khoảng trống. Giá không được rớt vào cây nến trước.
Nhân tố quan trọng:
Cần cẩn thận vì ở mô hình này thì cả 2 cây nến đều không có bóng hoặc nếu có
thì là rất nhỏ vì chúng là nến Marubozu.
Đây là một mô hình có độ tin cậy cao, tuy nhiên nếu có thêm yếu tố xác nhận thì
tốt hơn. Yếu tố xác nhận này có thể là một cây nến tăng tiếp theo, hoặc là thêm một
khoảng trống hoặc là một cây nến có giá đóng cửa cao hơn nữa ở phiên thứ 3.
5. Mô hình Abandoned Baby
6. Mô hình Abandoned Baby
(Em bé bị bỏ rơi)
(Em bé bị bỏ rơi) Định nghĩa:
Đây là mô hình hiếm khi xảy ra, bao gồm doji và 2 khoảng trống phía trước và
phía sau doji (khoảng trống này bao gồm luôn bóng nến). Cách nhận diện:
 Thị trường đang đi xuống
 Chúng ta thường thấy một cây nến đen dài thể hiện xu hướng xuống
 Sau đó một nến Doji xuất hiện ở phiên tiếp theo, hình thành một khoảng trống
giữa phiên nến đen trước với Doji vừa xuất hiện.
 Ngày thứ 2 là một nến trắng xuất hiện với một khoảng trống giữa Doji và nến trắng này. Giải thích:
Chúng ta có những dạng giống nhau cho những mô hình “cụm ba phiên”. Trong
một thị trường đang xuống, sức mạnh xuống được thể hiện bởi một cây nến xuống, đồng
thời xuất hiện thêm khoảng trống (gap) ở phiên tiếp theo. Phiên tiếp theo giá được giao
dịch trong biên độ rất nhỏ, và phiên thứ 2 này có giá đóng cửa gần với giá mở cửa. Sự 4 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com
đảo chiều được hoàn tất với một cây nến tăng trắng xuất hiện ở phiên thứ 3 và 1 khoảng
trống nằm giữa phiên thứ 2 và thứ 3.
Nhân tố quan trọng:
Mô hình này rất ít khi xảy ra.
Độ tin cậy của mô hình này là rất cao, nhưng vẫn cần thêm yếu tố xác nhận là một
cây nến tăng có giá đóng cửa cao hơn nữa hoặc một khoảng trống xuất hiện giữa cây nến
thứ 3 trong mô hình và cây nến tiếp theo.
7. Mô hình Morning Doji Star
8. Mô hình Evening Doji Star
(Sao Doji buổi sáng)
(Sao Doji buổi tối) Định nghĩa:
Đây là một trong những dạng cụm ba nến chỉ dấu hiệu đảo chiều. Nó bao gồm
một cây nến dài thể hiện cường lực của xu hướng xuống, tiếp theo đó là một khoảng
trống và tiếp theo nữa là một nến doji. Sau đó cây nến của phiên thứ 3 sẽ tăng và có giá
đóng cửa nằm trong phạm vi của cây nến thứ 1. Cách nhận diện:
 Thị trường đi xuống
 Chúng ta thấy một cây nến đen thể hiện giá xuống trong phiên thứ nhất
 Sau đó chúng ta thấy nến Doji xuất hiện sau khi đã xuất hiện khoảng trống giữa nến thứ 1 và nến doji
 Cây nến trắng tăng giá trong phiên thứ 3 khẳng định sự đảo chiều Giải thích:
Cây nến đen ở một xu hướng xuống khẳng định sự mạnh mẽ của xu hướng xuống.
Sau đó một nến Doji xuất hiện với một khoảng trống khẳng định rằng giá vẫn tiếp tục
được kéo xuống, tuy nhiên lực kéo xuống đã bị giảm bớt đi rất nhiều. Sự xác nhận đảo
chiều được thể hiện ở phiên thứ 3 với một cây nến trắng quay ngược lên. Một mô hình
Ngôi sao Doji buổi sáng được xem là đẹp khi xuất hiện một khoảng trống trước và sau so với thân của nến doji. 5 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com
Nhân tố quan trọng:
Nến Doji có thể có một cây, hai hoặc nhiều cây.
Khoảng trống giữa các nến Doji không quan trọng lắm
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 3 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn.
9. Mô hình Morning Star
10. Mô hình Evening Star (Sao buổi sáng) (Sao buổi tối) Định nghĩa:
Cũng là một trong những cụm ba nến đảo chiều. Cụm này bao gồm một nến đen
đầu tiên thể hiện cường lực của xu hướng xuống. Cây nến tiếp theo xuất hiện sau 1
khoảng trống giữa phiên một và phiên hai. Cây nến thứ 2 này có thân nhỏ, tức là biên độ
dao động của giá không rộng. Cây nến thứ 3 tăng thể hiện sự đảo chiều của xu hướng. Cách nhận diện:
 Thị trường đang đi xuống
 Chúng ta thấy một cây nến đen xuống giá trong phiên đầu tiên
 Chúng ta thấy cây nến thứ 2 xuất hiện ở dưới một khoảng trống theo hướng của
xu hướng xuống. Cây nến thứ 2 này có thân nhỏ
 Cuối cùng chúng ta thấy một cây nến trắng tăng lên ở phiên thứ 3 Giải thích:
Chúng ta thấy cường lực của cây nến xuống được thể hiện qua cây nến đen của
phiên thứ nhất. Cây nến thứ 2 với thân nhỏ chứng tỏ người bán không tiếp tục kéo giá
xuống thấp hơn. Cây nến thứ 3 đảo chiều lên chứng tỏ thị trường đang tăng trưởng trở lại.
Một mô hình Sao buổi sáng được xem là đẹp nếu xuất hiện khoảng trống ở trước hoặc sau cây nến chính giữa. 6 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com
Nhân tố quan trọng:
Ngôi sao (tức là phiên thứ 2) có thể là 1 hoặc 2 hoặc 3
Màu sắc của ngôi sao và khoảng cách giữa chúng không quan trọng lắm.
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 3 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn
11. Mô hình Three Inside
12. Mô hình Three Inside Down Up Định nghĩa:
Mô hình này là tên gọi khác của mô hình Harami đã được xác nhận. Phiên thứ 3
xác nhận sự đảo chiều Cách nhận diện:
Thị trường đang đi xuống,
Chúng ta thấy mô hình Harami xuất hiện (đây là mô hình bao gồm một nến dài
trước và một nến thân ngắn nằm lọt trong thân của nến dài trước)
Phiên thứ 3 là một nến trắng tăng lên báo hiệu hoàn tất việc đảo chiều Giải thích:
Hai phiên đầu tiên thể hiện mô hình Harami, trong khi đó phiên thứ ba là yếu tố
xác nhận cho mô hình Harami đó. Phiên thứ 3 này cần có giá đóng cửa cao hơn 2 phiên kia.
Nhân tố quan trọng:
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 3 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn 7 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com
13. Mô hình Three Outside Up
14. Mô hình Three Outside Down Định nghĩa:
Mô hình này là tên gọi khác của mô hình Engulfing đã được xác nhận. Phiên thứ
3 xác nhận sự đảo chiều Cách nhận diện:
 Thị trường đi xuống
 Mô hình Engulfing xuất hiện (là mô hình bao gồm phiên thứ nhất có thân nến nhỏ,
phiên thứ 2 có thân lớn bao trùm phiên thứ nhất)
 Phiên thứ 3 là một cây nến trắng có giá đóng cửa cao hơn 2 phiên trước. Giải thích:
Hai phiên đầu tiên xuất hiện mô hình Engulfing và phiên thứ 3 hoàn tất việc xác
nhận đảo chiều với việc giá đóng cửa cao hơn 2 phiên trước đó.
Nhân tố quan trọng:
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 3 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn 8 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com
15. Mô hình Three White
16. Mô hình Three Black Soldiers Crows Định nghĩa:
Mô hình này thể hiện sự đảo chiều mạnh mẽ, được mô tả bởi ba cây nến trắng liên
tục tăng lên như là nấc thang. Giá mở cửa ở những phiên tiếp theo nằm trong thân của phiên trước đó. Cách nhận diện:
 Thị trường đi xuống.
 Chúng ta thấy ba cây nến trắng tăng liên tiếp
 Mỗi cây nến tăng lại tạo một đỉnh cao mới
 Giá mở cửa của phiên sau nằm trong thân của phiên trước
 Mỗi phiên đóng cửa tại mức giá cao nhất của nó hoặc gần mức giá cao nhất của
nó (tạo ra cây nến gần giống marubozu) Giải thích:
Mô hình này xuất hiện trong hoàn cảnh mà thị trường đã nằm tại mức giá thấp
khá lâu. Thị trường đang đi xuống và có vẻ như đang tới đáy hoặc đã nằm ở đáy. Sau đó
chúng ta thấy sự đẩy mạnh mua vào làm giá tăng. Lực tăng mạnh hơn khi giá đóng cửa
những phiên tiếp theo cao hơn phiên trước đó.
Nhân tố quan trọng:
Giá mở cửa của những phiên tiếp theo phải nằm trong thân của phiên trước đó.
Tuy nhiên, tốt nhất là giá mở cửa những phiên tiếp theo nằm ở nửa thân trên của phiên trước.
Nếu những cây nến trắng này mở rộng liên tục, thị trường có thể rơi vào trạng thái quá mua (overbought)
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 3 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 3 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn 9 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com II.
MỘT SỐ MÔ HÌNH NẾN BÁO HIỆU SỰ TIẾP DIỄN:
Trong mô hình nến có nhiều mô hình nến thể hiện sự tiếp diễn, tuy nhiên tôi chỉ
đưa vào một số mô hình có độ tin cậy cao. Những mô hình này thể hiện những đợt dừng
lại của giá trước khi tiếp tục đi theo xu hướng cũ. Vì vậy, việc nắm rõ các mô hình này sẽ
giúp người giao dịch xác định được xu hướng giá tiếp theo để có hướng đặt lệnh cho phù
hợp. Do chỉ có một mô hình mang tính đối xứng nên tôi sẽ phân tích chung như các mô
hình đảo chiều ở trên nhằm giúp các bạn thuận tiện trong việc theo dõi
1. Mô hình Rising Three
2. Mô hình Falling Three Methods: Methods: Định nghĩa:
Đây là một mô hình thể hiện sự tiếp diễn trong xu hướng giá. Nó giống như là
một khoảng dừng trên đường đi của giá. Khoảng dừng này không gây ra sự đảo chiều.
Mô hình này được thể hiện qua một phiên đầu với cây nến trắng tăng mạnh, tiếp theo là
ba cây nến nhỏ, đại diện cho những kháng cự nhỏ của xu hướng lên mà giá đang đi, và có
thể gây ra một sự dội lại nhỏ. Ba cây nến của ba phiên điều chỉnh vẫn nằm trong thân của
cây nến trắng tăng trước đó. Mô hình được hoàn thành với một cây nến trắng tăng mạnh
ở phiên thứ 5, có giá mở cửa nằm trên giá đóng cửa của phiên trước và giá đóng cửa thì
tạo thành một đỉnh cao mới. Xu hướng xuống nhỏ nằm giữa hai cây nến trắng lớn thể
hiện sự điều chỉnh của giá trước khi tiếp tục xu hướng cũ. Cách nhận diện:  Thị trường đi lên
 Chúng ta thấy một cây nến trắng ở phiên đầu tiên
 Sau đó chúng ta thấy những cây nến có thân nhỏ thể hiện sự xuống giá nhẹ nhưng
vẫn nằm trong thân của cây nến trắng ở phiên đầu tiên
 Cuối cùng chúng ta thấy một cây nến trắng có giá mở cửa nằm ở phía trên giá
đóng cửa của phiên trước và có giá đóng cửa tạo thành một đỉnh cao mới. 10 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Giải thích:
Mô hình này thể hiện sự “nghỉ mệt” của giá. Có thể dùng mô hình này để đặt
thêm lệnh. Mô hình này phản ánh sự nghi ngờ về khả năng tiếp diễn của xu hướng. Sự
nghi ngờ này càng gia tăng khi mà có vài phiên liên tiếp giá dội nhẹ. Tuy nhiên, giá
không đủ sức tạo ra một điểm thấp mới để báo hiệu xu hướng xuống nên cuối cùng đã
quay lại xu hướng lên cũ và tiếp tục theo hướng này.
Nhân tố quan trọng:
Mức cao nhất – thấp nhất bao gồm cả phần bóng nến
Mô hình này có độ tin cậy rất cao, tuy nhiên yếu tố xác nhận là một cây nến tăng
tiếp theo cây nến thứ 5 hoặc một khoảng trống được tạo ra giữa cây nến thứ 5 và cây nến
tiếp theo nếu có sẽ tốt hơn
3. Mô hình Malt Hold. Định nghĩa:
Là một mô hình tiếp diễn mạnh. Một cây nến dài xuất hiện đầu tiên thể hiện sức
mạnh của xu hướng lên, tiếp theo là 3 cây nến nhỏ tạo thành một xu hướng điều chỉnh
nhỏ. Sức mạnh của xu hướng lên được thể hiện ở phiên thứ 5 với một cây nến trắng tăng mạnh. Cách nhận diện:
 Thị trường đang lên
 Một cây nến trắng xuất hiện ở phiên thứ nhất
 Cây nến thứ 2 là một cây nến đen, xuất hiện ở phía trên 1 khoảng trống so với ngày thứ nhất.
 Xuất hiện thêm 1 chuỗi những cây nến có thân nhỏ, tạo thành xu hướng nhỏ, tuy
nhiên vẫn nằm trong thân của cây nến trắng đầu tiên.
 Đến phiên thứ 5 thì một cây nến trắng xuất hiện với một khoảng trống so với giá
đóng cửa hôm trước và giá đóng cửa của phiên này tạo thành một điểm cao mới. 11 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Giải thích:
Xu hướng lên đang mạnh, thể hiện qua sự xuất hiện khoảng trống giữa mức giá
đóng cửa của phiên thứ nhât với giá mở cửa của phiên thứ 2. Tuy phiên thứ 2 là phiên
giảm nhưng giá đóng cửa của phiên này vẫn là giá đóng cửa cao mới. Tiếp sau đó là
những phiên điều chỉnh liên tục thể hiện sự điều chỉnh và làm mọi người có cảm giác là
xu hướng xuống đang dần dần mạnh lên. Tuy nhiên, những cây nến trong phiên điều
chỉnh có thân nhỏ và nằm lọt trong thân nến của cây nến trắng đầu tiên. Điều này chứng
tỏ dù thị trường đã cố gắng tạo thành xu hướng xuống nhưng không thành. Sau đó giá
tăng mạnh ở phiên thứ 5 với giá đóng cửa tạo thành điểm cao mới thể hiện uy lực của xu hướng lên
Nhân tố quan trọng:
Mô hình này giống mô hình Rising Three Methods đã đề cập ở trên, tuy nhiên
điểm khác là những phiên điều chỉnh trong mô hình này có giá cao hơn so với giá các
phiên điều chỉnh trong mô hình Rising Three Methods.
4. Mô hình Side-by-side White Lines Định nghĩa:
Mô hình này bao gồm cây nến thứ 2 nằm trên cây nến thứ nhất với một khoảng
trống ở giữa, đồng thời cây nến thứ ba có giá mở cửa cùng với giá mở cửa của cây nến
thứ 2, và có kích cỡ tương đồng với nhau. Cách nhận diện:
 Thị trường đang lên
 Một cây nến trắng xuất hiện ở phiên thứ nhất
 Phiên thứ 2 cũng xuất hiện một cây nến trắng nhưng với một khoảng trắng ở chính giữa
 Cuối cùng chúng ta có một cây nến trắng ở phiên thứ 3 với độ dài tương tự cây
nến ở phiên 2 và có giá đóng cửa cũng xấp xỉ phiên 2. Tuy nhiên, giá cao nhất của
phiên 3 đã thiết lập đỉnh cao mới 12 Dương Nguyễn Huy
Email: banbientap@traderviet.com Giải thích:
Xu hướng lên được thể hiện mạnh qua 2 phiên đầu tiên, tuy nhiên đến phiên thứ 3
thì đột hiên giá mở cửa bị kéo xuống gần ngang bằng với giá mở cửa của phiên thứ 2.
Tuy nhiên, người bán không thể kéo giá giảm thấp hơn và người mua đã đẩy giá lên trở
lại. Cuối cùng thì thị trường giá lên vẫn tiếp tục.
Nhân tố quan trọng:
Hai cây nến tại phiên 2 và phiên 3 không những cùng kích cỡ với nhau, mà giá
mở cửa của chúng còn gần như là bằng nhau. 13