BTVN: 1
Bài tập : Phân biệt chính thể quân chủ tuyệt đối quân chủ hạn chế
Lấy dụ minh họa. Mỗi loại chính thể lấy dụ một số quốc gia. Sau đó chọn quốc
gia mình yêu thích để phân tích kỹ: Các quan mang quyền lập pháp, hành pháp,
pháp đồng thời chỉ mối quan giữa các quan đó
Câu hỏi tương t như trên đối với Chính thể cộng hòa tổng thống cộng hòa đại
nghị.
BÀI LÀM
Chính thể quân chủ tuyệt đối
Chính thể quân chủ hạn chế
Giống nhau
- Quyền lực thuộc về người lãnh đạo cao nhất.
- Nhân dân không được tham gia vào việc lựa chọn nhà vua cũng như giám
sát hoạt động của nhà vua.
Người nắm
giữ quyền
lực
- Quyền lực nằm toàn bộ trong tay
của Nhà Vua.
- Nhà vua quyền tự ban hành
luật, trực tiếp lãnh đạo bộ máy hành
chính Nhà Vua cấp xét xử cao
nhất.
- Quyền lực ch yếu thuộc quốc
hội do đảng phái chiếm đa số ghế
lãnh đạo.
- Đảng này cũng quyền tự chấp
chính, hoặc liên minh với đảng khác
để thành lập Chính phủ.
Cách chọn
ra người
nắm gi
quyền lực
- Cha truyền con nối.
- Cuộc bầu cử thể đầu phiếu
phổ thông hay hạn chế cho một i
giai cấp quý tộc.
dụ
- Nhà nước Arâp ut.
- Oman.
- Các nước bản phát triển như
Anh, Nhật Bản, Bỉ,....
- một số nước đang phát triển
như Thái Lan, Camphuchia,...
dụ minh
ho
- Nhà nước Arâp ut:
- nơi đây không có hiến pháp,
không các quan đại diện, kinh
- Nhật bản:
- Thiên hoàng làm quốc trưởng,
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 1
ran được sử dụng như một văn
bản mang tính hiến pháp.
- Vua gia tộc của Nhà Vua đóng
vai trò quyết định về các vấn đề hệ
trọng của Nhà nước kể cả vấn đề
quyết định xem ai sẽ người được
quyền thừa kế ngôi vua.
vai trò nghi lễ không sở hữu
chính quyền.
- Mặc việc bổ nhiệm Thủ tướng
được tiến hành một cách chính thức
bởi Thiên hoàng, Hiến pháp Nhật
Bản quy định những người được
Thiên hoàng bổ nhiệm vào vị trí này
đều phải theo sự chỉ định của Quốc
hội.
- Thay vào đó Nội các gồm các Bộ
trưởng Thủ tướng điều khiển
chính phủ, nguồn gốc quyền hành
của nhánh hành chính,
- Thủ tướng thành lập thủ não
chính phủ, do Quốc hội chỉ định
được Thiên hoàng bổ nhiệm.
- Quốc hội quan lập pháp
lưỡng viện, gồm Tham nghị viện
thượng viện Chúng nghị viện
hạ viện, nghị viên được cử tri bầu
chọn sau mỗi bốn m hoặc sau khi
giải tán, nguồn gốc chủ quyền.
- Quyền bầu cử theo nguyên
tắc phổ thông đầu phiếu thuộc về
mọi công dân Nhật Bản trên 18 tuổi
không phân biệt nam-nữ, trong đó áp
dụng phương thức bỏ phiếu kín tại
tất cả đơn vị bầu cử. Các nghị
quốc hội chủ yếu người của Đảng
Dân chủ Tự do khuynh
hướng bảo thủ.
- Tòa án tối cao cùng các tòa dưới
làm thành nhánh pháp, độc lập
với nhánh hành chính lập pháp.
- Hệ thống quan pháp Nhật
Bản chia thành bốn cấp bậc: Toà án
tối cao ba cấp tòa án thấp n
Chánh thẩm phán toà án tối cao do
Thiên hoàng sắc phong theo chỉ định
của Quốc hội, trong khi các Thẩm
phán Tòa án Tối cao do nội các bổ
nhiệm. Trụ cột của pháp luật Nhật
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 2
Bản gọi Lục pháp
Chính thể cộng hòa đại ngh.
Chính thể cộng hòa tổng thống.
Giống nhau
- Về bản, các tàn ch của chế độ phong kiến đã bị xóa bỏ.
- Đều hình thức cai trị tiến bộ hơn chế độ quân chủ.
- Nghị viện quan quyền lực tối cao của nhà nước do nhân dân bầu ra
theo nhiệm nhất định. Nghị viện quyền ban hành Hiến pháp luật.
- Đều hình thức cộng hòa dân chủ, tức quyền tham gia bầu cử để lập
ra quan quyền lực nhà nước về mặt pháp được quy định thuộc về
nhân n.
- Các nước hội chủ nghĩa những nước theo chính thể cộng hòa dân
chủ được đặc trưng bằng sự tham gia rộng rãi của nhân dân lao động vào
việc thành lập các quan đại diện của mình.
Người nắm
giữ quyền
lực
- Chính phủ chịu trách nhiệm
trước nguyên thủ quốc gia trước
nghị viện.
- Tổng thống vừa nguyên thủ
quốc gia vừa người đứng đầu bộ
máy hành pháp.
Cách chọn
ra người
nắm gi
quyền lực
- Do nghị viện bầu ra.
- Do nhân dân trực tiếp hoặc gián
tiếp bầu ra.
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 3
Nguyên tắc
hoạt động
- Nguyên thủ quốc gia không
đứng đầu nh pháp cũng không
thành viên của ngành hành pháp.
- Mọi thành viên của chính phủ đều
do tổng thống bổ nhiệm, chịu trách
nhiệm trước tổng thống không
chịu trách nhiệm trước nghị viện,
không chức danh thủ tướng.
- Các bộ trưởng không hợp thành
một quan, bàn bạc chịu trách
nhiệm tập thể các bộ trưởng chịu
trách nhiệm trước tổng thống.
- Áp dụng triệt để nguyên tắc phân
chia quyền lực nhà nước.
dụ
Đức, Áo, Ireland, n Độ
Mỹ, Philippines một số nước
khác.
dụ minh
ho
Đức:
-Đức hệ thống pháp luật dân sự
dựa theo Luật La với một số
tham khảo luật German cổ.
-Tòa án Hiến pháp Liên bang tòa
án tối cao của Đức chịu trách nhiệm
về sự vụ hiến pháp, quyền lực
phúc thẩm pháp.
-Hệ thống tòa án tối cao của Đức
gọi Oberste Gerichtshöfe des
Bundes tính chuyên biệt.
-Đức gồm mười sáu bang. Mỗi
bang có hiến pháp riêng phần
lớn được tự trị về vấn đề t chức
nội bộ.
Mỹ:
a,Lập pháp:
- Quốc hội Hoa Kỳ là nhánh lập
pháp của Chính quyền liên bang Hoa
Kỳ. Theo chế độ lưỡng viện, Quốc
hội gồm Hạ viện, Thượng
viện.
- Mỗi viện đều quyền lực riêng
biệt. Thượng viện nhiệm vụ cố
vấn phê chuẩn các bổ nhiệm của
tổng thống, trong khi Hạ viện
trách nhiệm đệ trình các dự luật từ
dân biểu nâng cao thu nhập quốc
gia. Tuy nhiên, cần sự đồng thuận
của cả hai viện để thể thông qua
các dự luật rồi trở thành đạo luật.
- Quốc hội trách nhiệm giám sát
tác động đến các mặt điều hành
của nhánh hành pháp.
b, Hành pháp:
- Tổng thống nguyên thủ quốc gia,
người đứng đầu chính phủ tổng
lệnh quân lực, cũng nhà ngoại
giao trưởng. Theo Hiến pháp, tổng
thống trách nhiệm đôn đốc việc
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 4
tuân thủ luật pháp. Tổng thống còn
quyền lực đáng kể trong các lĩnh
vực pháp lập pháp. Bên trong
nhánh nh pháp, tổng thống được
Hiến pháp dành cho nhiều quyền lực
để điều hành công việc quốc gia
cũng như bộ máy chính quyền liên
bang, cũng quyền ban nh sắc
lệnh về các sự vụ quốc nội.
- Tổng thống có quyền phủ quyết
các đạo luật đã được Quốc hội thông
qua. Tổng thống thể bị luận tội
bởi đa số dân biểu Hạ viện bị
phế truất chức vụ .Tổng thống
không thể giải tán quốc hội hoặc tổ
chức các cuộc bầu cử đặc biệt,
nhưng quyền ân những người
bị buộc tội theo luật liên bang, ban
hành sắc lệnh hành pháp bổ
nhiệm (với sự chuẩn thuận của
Thượng viện) thẩm phán Tối cao
Pháp viện thẩm phán liên bang.
- Phó Tổng thống viên chức hành
pháp đứng hàng thứ nhì trong chính
quyền, nhân vật đầu tiên theo thứ
tự kế nhiệm tổng thống.
- Tất cả quyền lực nh pháp trong
Chính quyền liên bang đều được ủy
nhiệm cho tổng thống, như vậy các
viên chức chính phủ phải chịu trách
nhiệm trước tổng thống.
c, pháp:
- Thiết chế đứng đầu nhánh pháp
Tối cao pháp viện Hoa Kỳ, gồm
chín thẩm phán. Dưới Toà án Tối
cao các Tòa kháng án, dưới nữa
toà án cấp quận, đây cấp toà án
thực hiện nhiều vụ xét xử nhất theo
luật liên bang.
- Nhánh lập pháp liên bang gồm
Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, thẩm
phán phục vụ toà này được bổ
nhiệm trọn đời bởi Tổng thống
được phê chuẩn bởi Thượng viện,
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 5
cùng với các toà án trực thuộc, trong
đó Tòa kháng án Liên bang
Tòa án Liên bang các quận.
- Toà án liên bang cấp quận nơi
các vụ án được đem ra xét xử
phán quyết. Toà kháng án là nơi xử
lại các vụ án đã được quyết định
toà án quận, một s vụ kháng án này
do các quan nh chính.
- Hiến pháp quy định các thẩm phán
liên bang được duy trì chức vụ
"miễn đạo đức tốt". Quốc hội có
thể làm luật để ấn định mức lương
thấp hơn cho các thẩm phán tương
lai nhưng không thể cắt giảm lương
các thẩm phán đương nhiệm.
NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 6

Preview text:

BTVN: 1
Bài tập : Phân biệt chính thể quân chủ tuyệt đối và quân chủ hạn chế
Lấy ví dụ minh họa. Mỗi loại chính thể lấy ví dụ một số quốc gia. Sau đó chọn quốc
gia mà mình yêu thích để phân tích kỹ: Các cơ quan mang quyền lập pháp, hành pháp,
tư pháp đồng thời chỉ rõ mối quan giữa các cơ quan đó
Câu hỏi tương tự như trên đối với Chính thể cộng hòa tổng thống và cộng hòa đại nghị. BÀI LÀM
Chính thể quân chủ tuyệt đối
Chính thể quân chủ hạn chế
- Quyền lực thuộc về người lãnh đạo cao nhất.
Giống nhau - Nhân dân không được tham gia vào việc lựa chọn nhà vua cũng như giám
sát hoạt động của nhà vua.
- Quyền lực nằm toàn bộ trong tay
- Quyền lực chủ yếu thuộc quốc của Nhà Vua.
hội do đảng phái chiếm đa số ghế lãnh đạo. Người nắm
- Nhà vua có quyền tự ban hành giữ quyền
luật, trực tiếp lãnh đạo bộ máy hành
- Đảng này cũng có quyền tự chấp lực
chính và Nhà Vua là cấp xét xử cao chính, hoặc liên minh với đảng khác nhất.
để thành lập Chính phủ. Cách chọn - Cha truyền con nối.
- Cuộc bầu cử có thể là đầu phiếu ra người
phổ thông hay hạn chế cho một vài nắm giữ giai cấp quý tộc. quyền lực - Nhà nước Arâp Xêut.
- Các nước tư bản phát triển như - Oman. Anh, Nhật Bản, Bỉ,. .
- Và ở một số nước đang phát triển Ví dụ như Thái Lan, Camphuchia,. . Ví dụ minh
- Nhà nước Arâp Xêut: - Nhật bản: hoạ
- Ở nơi đây không có hiến pháp,
- Thiên hoàng làm quốc trưởng, có
không có các cơ quan đại diện, kinh NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 1
Cô ran được sử dụng như một văn
vai trò nghi lễ và không sở hữu bản mang tính hiến pháp. chính quyền.
- Vua và gia tộc của Nhà Vua đóng
- Mặc dù việc bổ nhiệm Thủ tướng
vai trò quyết định về các vấn đề hệ
được tiến hành một cách chính thức
trọng của Nhà nước kể cả vấn đề
bởi Thiên hoàng, Hiến pháp Nhật
quyết định xem ai sẽ là người được
Bản quy định những người được quyền thừa kế ngôi vua.
Thiên hoàng bổ nhiệm vào vị trí này
đều phải theo sự chỉ định của Quốc hội.
- Thay vào đó Nội các gồm các Bộ
trưởng và Thủ tướng điều khiển
chính phủ, là nguồn gốc quyền hành của nhánh hành chính,
- Thủ tướng thành lập là thủ não
chính phủ, do Quốc hội chỉ định và
được Thiên hoàng bổ nhiệm.
- Quốc hội là cơ quan lập pháp
lưỡng viện, gồm Tham nghị viện là
thượng viện và Chúng nghị viện là
hạ viện, nghị viên được cử tri bầu
chọn sau mỗi bốn năm hoặc sau khi
giải tán, là nguồn gốc chủ quyền.
- Quyền bầu cử theo nguyên
tắc phổ thông đầu phiếu thuộc về
mọi công dân Nhật Bản trên 18 tuổi
không phân biệt nam-nữ, trong đó áp
dụng phương thức bỏ phiếu kín tại
tất cả đơn vị bầu cử. Các nghị sĩ
quốc hội chủ yếu là người của Đảng Dân chủ Tự do có khuynh hướng bảo thủ.
- Tòa án tối cao cùng các tòa dưới
làm thành nhánh tư pháp, độc lập
với nhánh hành chính và lập pháp.
- Hệ thống cơ quan tư pháp Nhật
Bản chia thành bốn cấp bậc: Toà án
tối cao và ba cấp tòa án thấp hơn
Chánh thẩm phán toà án tối cao do
Thiên hoàng sắc phong theo chỉ định
của Quốc hội, trong khi các Thẩm
phán Tòa án Tối cao do nội các bổ
nhiệm. Trụ cột của pháp luật Nhật NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 2 Bản gọi là Lục pháp
Chính thể cộng hòa đại nghị.
Chính thể cộng hòa tổng thống.
- Về cơ bản, các tàn tích của chế độ phong kiến đã bị xóa bỏ.
- Đều là hình thức cai trị tiến bộ hơn chế độ quân chủ.
- Nghị viện là cơ quan quyền lực tối cao của nhà nước do nhân dân bầu ra
theo nhiệm kì nhất định. Nghị viện có quyền ban hành Hiến pháp và luật. Giống nhau
- Đều là hình thức cộng hòa dân chủ, tức là quyền tham gia bầu cử để lập
ra cơ quan quyền lực nhà nước về mặt pháp lí được quy định thuộc về nhân dân.
- Các nước xã hội chủ nghĩa là những nước theo chính thể cộng hòa dân
chủ được đặc trưng bằng sự tham gia rộng rãi của nhân dân lao động vào
việc thành lập các cơ quan đại diện của mình.
- Chính phủ chịu trách nhiệm
- Tổng thống vừa là nguyên thủ
Người nắm trước nguyên thủ quốc gia và trước
quốc gia vừa là người đứng đầu bộ giữ quyền nghị viện. máy hành pháp. lực Cách chọn - Do nghị viện bầu ra.
- Do nhân dân trực tiếp hoặc gián ra người tiếp bầu ra. nắm giữ quyền lực NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 3
- Nguyên thủ quốc gia không
- Mọi thành viên của chính phủ đều
đứng đầu hành pháp và cũng không do tổng thống bổ nhiệm, chịu trách
là thành viên của ngành hành pháp. nhiệm trước tổng thống và không
chịu trách nhiệm trước nghị viện,
không có chức danh thủ tướng.
- Các bộ trưởng không hợp thành Nguyên tắc
một cơ quan, bàn bạc và chịu trách hoạt động
nhiệm tập thể mà các bộ trưởng chịu
trách nhiệm trước tổng thống.
- Áp dụng triệt để nguyên tắc phân
chia quyền lực nhà nước. Ví dụ
Đức, Áo, Ireland, Ấn Độ
Mỹ, Philippines và một số nước khác. Ví dụ minh Đức: Mỹ: hoạ
-Đức có hệ thống pháp luật dân sự a,Lập pháp:
dựa theo Luật La Mã với một số
tham khảo luật German cổ.
- Quốc hội Hoa Kỳ là nhánh lập
-Tòa án Hiến pháp Liên bang là tòa pháp của Chính quyền liên bang Hoa
án tối cao của Đức chịu trách nhiệm Kỳ. Theo chế độ lưỡng viện, Quốc
về sự vụ hiến pháp, có quyền lực
hội gồm có Hạ viện, và Thượng phúc thẩm tư pháp. viện.
-Hệ thống tòa án tối cao của Đức
- Mỗi viện đều có quyền lực riêng
gọi là Oberste Gerichtshöfe des
biệt. Thượng viện có nhiệm vụ cố
Bundes và có tính chuyên biệt.
vấn và phê chuẩn các bổ nhiệm của
-Đức gồm mười sáu bang. Mỗi
tổng thống, trong khi Hạ viện có
bang có hiến pháp riêng và phần
trách nhiệm đệ trình các dự luật từ
lớn được tự trị về vấn đề tổ chức
dân biểu và nâng cao thu nhập quốc nội bộ.
gia. Tuy nhiên, cần có sự đồng thuận
của cả hai viện để có thể thông qua
các dự luật rồi trở thành đạo luật.
- Quốc hội có trách nhiệm giám sát
và tác động đến các mặt điều hành của nhánh hành pháp. b, Hành pháp:
- Tổng thống là nguyên thủ quốc gia,
người đứng đầu chính phủ và là tổng
tư lệnh quân lực, cũng là nhà ngoại
giao trưởng. Theo Hiến pháp, tổng
thống có trách nhiệm đôn đốc việc NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 4
tuân thủ luật pháp. Tổng thống còn
có quyền lực đáng kể trong các lĩnh
vực tư pháp và lập pháp. Bên trong
nhánh hành pháp, tổng thống được
Hiến pháp dành cho nhiều quyền lực
để điều hành công việc quốc gia
cũng như bộ máy chính quyền liên
bang, cũng có quyền ban hành sắc
lệnh về các sự vụ quốc nội.
- Tổng thống có quyền phủ quyết
các đạo luật đã được Quốc hội thông
qua. Tổng thống có thể bị luận tội
bởi đa số dân biểu ở Hạ viện và bị
phế truất chức vụ .Tổng thống
không thể giải tán quốc hội hoặc tổ
chức các cuộc bầu cử đặc biệt,
nhưng có quyền ân xá những người
bị buộc tội theo luật liên bang, ban
hành sắc lệnh hành pháp và bổ
nhiệm (với sự chuẩn thuận của
Thượng viện) thẩm phán Tối cao
Pháp viện và thẩm phán liên bang.
- Phó Tổng thống là viên chức hành
pháp đứng hàng thứ nhì trong chính
quyền, là nhân vật đầu tiên theo thứ
tự kế nhiệm tổng thống.
- Tất cả quyền lực hành pháp trong
Chính quyền liên bang đều được ủy
nhiệm cho tổng thống, như vậy các
viên chức chính phủ phải chịu trách
nhiệm trước tổng thống. c, Tư pháp:
- Thiết chế đứng đầu nhánh tư pháp
là Tối cao pháp viện Hoa Kỳ, gồm
có chín thẩm phán. Dưới Toà án Tối
cao là các Tòa kháng án, dưới nữa là
toà án cấp quận, đây là cấp toà án
thực hiện nhiều vụ xét xử nhất theo luật liên bang.
- Nhánh lập pháp liên bang gồm có
Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, thẩm
phán phục vụ ở toà này được bổ
nhiệm trọn đời bởi Tổng thống và
được phê chuẩn bởi Thượng viện, NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 5
cùng với các toà án trực thuộc, trong
đó có Tòa kháng án Liên bang và
Tòa án Liên bang các quận.
- Toà án liên bang cấp quận là nơi
các vụ án được đem ra xét xử và
phán quyết. Toà kháng án là nơi xử
lại các vụ án đã được quyết định ở
toà án quận, một số vụ kháng án này
là do các cơ quan hành chính.
- Hiến pháp quy định các thẩm phán
liên bang được duy trì chức vụ
"miễn là đạo đức tốt". Quốc hội có
thể làm luật để ấn định mức lương
thấp hơn cho các thẩm phán tương
lai nhưng không thể cắt giảm lương
các thẩm phán đương nhiệm. NGUYỄN YẾN NHI- 11217723 6