Cảm nhận đoạn trích: "Trời ơi, chỉ còn 5 phút ... tự nhiên hồi hộp nhưng vẫn im lặng" | Văn mẫu lớp 9

Đề bài:
Cảm nhận của em về đoạn trích sau:
“ - Trời ơi, chỉ còn có năm phút!
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra
nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô
gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.
- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc
khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng,
nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
- Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà họa sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh
niên lắc mạnh. - Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại. Tôi ở với anh ít hôm được chứ?
Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta
cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh - những
người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy. - Chào anh.
Lần đầu, chính là anh thanh niên quay mặt đi. Anh ấn cái làn vào tay bác già và nói vội vã:
- Cái này để ăn trưa cho bác, cho cô và bác lái xe. Cháu có bao nhiêu là trứng, ăn
không xuể. Cháu không tiễn bác và cô ra xe được, vì gần tới giờ “ốp” rồi. Thôi chào
bác, chào cô. Bác sẽ trở lại nhé.
Hai ông con theo bậc cấp bước xuống đồi, đến mặt đường nhìn lên, không thấy
người con trai đứng đấy nữa. Anh ta đã vào nhà trong. Ông xách cái làn trứng, cô
ôm bó hoa to. Lúc bấy giờ, nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực
như một bó đuốc lớn. Nắng chiếu làm cho bó hoa càng thêm rực rỡ và làm cho cô
gái cảm thấy mình rực rỡ theo. Hai người lững thững đi về phía chiếc xe đỗ, im lặng
rất lâu. Bỗng bác già nhìn chiếc đồng hồ nói một mình:
- Thanh niên bây giờ lạ thật! Các anh chị cứ như con bướm. Mà đã mười một giờ,
đến giờ “ốp” đâu? Tại sao anh ta không tiễn mình đến tận xe nhỉ?
Cô gái liếc nhìn bác già một cái rất nhanh, tự nhiên hồi hộp, nhưng vẫn im lặng.
(Trích Lặng lẽ Sa Pa, Nguyễn Thành Long, Ngữ văn 9, Tập một)
I. Dàn ý cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa
1. Dàn ý cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa - mẫu 1 A. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả
- Nguyễn Thành Long (1925-1991), quê hương ở Quy Nhơn, Bình Định nhưng ông
sinh ra và lớn lên ở Quảng Nam trong một gia đình viên chức nhỏ.
- Ông tham gia và hoạt động văn nghệ trong những năm kháng chiến chống Pháp
và cũng bắt đầu viết văn trong giai đoạn này.
- Ông là cây bút chuyên về truyện ngắn và kí. Truyện ngắn của ông luôn đặc biệt bởi
những hình tượng đẹp, ngôn ngữ ngọt ngào, giọng văn trong trẻo, gần gũi. 2. Tác phẩm ● Hoàn cảnh sáng tác
- Mùa hè năm 1970, khi tác giả có chuyến đi thực tế lên Lào Cai.
+ Đây là thời kì cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra gian khổ, ác liệt.
+ Miền Bắc vừa đi lên xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa là hậu phương vững chắc cho miền Nam.
- Tác phẩm được in trong tập “Giữa trong xanh” (1972). ● Tóm tắt
- Trên chuyến xe từ Hà Nội lên Lào Cai, ông họa sĩ, cô kĩ sư và bác lái xe tình cờ quen nhau.
- Bác lái xe đã giới thiệu với ông họa sĩ và cô kĩ sư về anh thanh niên làm công tác
khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m, một người cô độc nhất trên thế gian và rất thèm người.
- Khi xe dừng lại ở Sa Pa, ông họa sĩ, cô kĩ sư đã lên thăm nhà anh thanh niên.
- Trong cuộc gặp gỡ 30 phút, anh thanh niên đã tặng hoa cho cô gái, pha trà mời
mọi người, kể về công việc, cuộc sống hàng ngày và những suy nghĩ của anh.
- Nghe anh kể chuyện, ông họa sĩ muốn vẽ bức chân dung về anh thanh niên. Anh
không dám chối từ vì sợ vô lễ nhưng anh giới thiệu những người khác mà anh nghĩ là xứng đáng hơn.
- Khi chia tay, ông họa sĩ hứa sẽ quay trở lại để hoàn thành bức chân dung. Cô kĩ sư
yên tâm hơn về quyết định của mình. Anh thanh niên còn tặng mọi người một làn
trứng để họ ăn trên đường đi.
- Họ chia tay trong tình cảm lưu luyến, xúc động khi nắng đã mạ bạc cả con đèo. B. PHÂN TÍCH
1. Bức tranh thiên nhiên Sa Pa
- Nguyễn Thành Long đã phác họa bức tranh thiên nhiên ấy thật thơ mộng, huyền
ảo làm say đắm lòng người.
+ Những con đường đèo quanh co ẩn mình dưới những rặng đào.
+ Sa Pa còn đẹp và thơ mộng hơn bởi những cánh đồng cỏ trong thung lũng, những
đàn bò lang cổ đeo chuông đang thung thăng gặm cỏ, gợi tả một bức tranh thanh bình và yên ả.
+ Khung cảnh rộng lớn của thiên nhiên, đất trời được điểm xuyết bởi những tia
nắng, nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây, những cây thông chỉ cao quá
đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc…”, rồi “nắng mạ bạc cả con đèo”.
Những đám mây cũng hòa mình nô đùa tinh nghịch trong nắng, "Mây mù ngang tầm
với chiếc cầu vồng kia. Mây hắt từng chiếc quạt trắng lên từ các thung lũng”, rồi
“mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống
đường cái, luồn cả vào gầm xe”. Nghệ thuật nhân hóa đặc sắc làm cho bức tranh
thiên nhiên sinh động, gần gũi với con người ; mây giống như đứa trẻ hồn nhiên,
trong sáng, tinh nghịch đáng yêu.
+ Sa Pa còn được tô điểm thêm những màu sắc tươi sáng của các loài cây lạ, và
nhất là các loại hoa. Thật bất ngờ khi nhìn thấy “những cây tử kinh thỉnh thoảng nhô
cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng”.
+ Còn hoa ở Sa Pa thật đẹp, ngay giữa mùa hè đã rực rỡ ngát hương với hoa dơn,
thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong… . Dưới lăng kính quan sát tinh tế của
nhà văn, phong cảnh nơi đây đẹp biết nhường nào.
- Sa Pa như một bức tranh vừa hoang sơ, lặng lẽ, thơ mộng vừa hùng vĩ, kì ảo. Bút
pháp lãng mạn kết hợp với vẻ đẹp của ngôn từ đã dệt lên bức tranh thiên nhiên về
núi rừng tuyệt đẹp, khơi gợi trong lòng ta một tình yêu quê hương đất nước.
2. Phân tích nhân vật anh thanh niên
● Hoàn cảnh sống và công việc
- Anh thanh niên khoảng 27 tuổi.
- Công việc của anh là làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Cụ thể là đo gió,
đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất nhằm dự vào việc báo trước thời
tiết hàng ngày, phục vụ cho sản xuất và chiến đấu.
- Mỗi ngày anh phải báo về “nhà” bằng máy bộ đàm bốn lần: bốn giờ sáng, mười
một giờ trưa, bảy giờ tối, lại một giờ sáng. Gian khổ nhất là lần báo về lúc một giờ
sáng, khi ấy có cả mưa tuyết. Anh tâm sự với ông họa sĩ: “Rét, bác ạ. Ở đây có cả
mưa tuyết đấy”. Nếu là người khác, khi nghe thấy tiếng đồng hồ báo thức, có lẽ sẽ
tắt đi ngủ tiếp, nhưng anh thì khác. Anh chui ra khỏi chăn, xách ngọn đèn bão ra vườn.
- Sống trong cô đơn, anh thanh niên thèm người quá. Anh kiếm một khúc gỗ to chắn
ngang đường để các đoàn xe phải dừng lại. Sau đó, chính anh lại cùng mọi người
đẩy khúc gỗ sang. Trong lúc đó, anh được trò chuyện với mọi người cho vơi bớt đi
nỗi cô đơn. Những lời tâm sự chân thành ấy cho thấy cuộc sống của anh và biết bao
người lao động trên mảnh đất Sa Pa này gian khổ biết nhường nào.
● Vẻ đẹp của anh thanh niên
- Trước hết, anh thanh niên là người có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.
- Anh thanh niên còn là người yêu nghề, thấy được ý nghĩa cao quý trong công việc thầm lặng của mình.
- Anh đã có suy nghĩ thật đúng, thật giản dị và sâu sắc về công việc, về cuộc sống:
“Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?”. Chất chứa trong
lời nói ấy là bao nhiêu tình yêu, niềm mê say với công việc.
- Anh biết tổ chức cuộc sống một cách gọn gàng, ngăn nắp, khoa học tự tạo cho
mình niềm vui trong cuộc sống:
- Anh thanh niên còn rất đáng quý ở sự cởi mở, chân thành, rất quý trọng tình cảm,
khao khát được gặp gỡ, trò chuyện với mọi người.
- Anh là người khiêm tốn, thành thực.
3. Phân tích các nhân vật phụ ● Bác lái xe
- Bác lái xe gắn bó suốt ba mươi năm với con đường khủc khuỷu, gập ghềnh, lắm
đèo, nhiều dốc. Ở bác, dường như nụ cười lúc nào cũng nở trên môi. Với hành
khách, bác hiểu ý họ và tạo mọi thuận lợi cho khách trong suốt mấy ngày đường vất vả.
- Bác lái xe là hình ảnh của một người lao động bình thường nhưng tấm lòng của
bác thật là đáng quý: chan chứa tình yêu thương con người và có tinh thần trách nhiệm cao. ● Ông hoạ sĩ
- Ông họa sĩ là hoá thân của nhà văn.
- Nhà văn không giới thiệu tên tuổi, chỉ nhắc sơ qua là hoạ sĩ suốt đời theo đuổi
nghệ thuật hội hoạ. Trước lúc về hưu, ông còn xin đi thực tế một lần cuối ở Tây Bắc
để vẽ, với ước mơ phải vẽ được cái gì suốt đời mình thích.
- Hoạ sĩ già có một khả năng cảm nhận nhạy bén và tinh tế.
- Tình cờ, ông ngồi chung xe với cô kĩ sư trẻ người Hà Nội lên Lai Châu công tác.
Hoạ sĩ an ủi cô bằng những lời chân tình: Đối với một người khát khao trời rộng, sự
dứt bỏ tình yêu nhiều khi lại nhẹ lòng.
- Những lời giới thiệu về chàng trai khí tượng của bác lái xe làm cho hoạ sĩ có cảm
tình với anh. Lúc gặp mặt, hoạ sĩ già xúc động mạnh khi nhìn thấy người con trai
tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ từ trên sườn núi trước mặt chạy lại chỗ xe đỗ.
- Ông cùng cô kĩ sư lên thăm nơi anh ở và làm việc. Câu chuyện anh kể làm ông
xúc động thực sự. Ông cảm thấy đã bắt gặp một điều thực ra ông vẫn ao ước được
biết, Ôi, một nét thôi đủ khẳng định cho tăm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét
mới đủ là giá trị một chuyến đi dài. Trước chàng trai trẻ tuổi đáng yêu, ông đã tìm
được đề tài và cảm hứng nghệ thuật thúc giục ông phải sáng tạo, phải vẽ.
- Ông cho rằng: Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những vang âm,
khơi gợi bao điều, suy nghĩ khác trong óc người khác, có sẵn mà chưa rõ hay chưa được đúng. ● Cô kĩ sư trẻ
- Cô kĩ sư trẻ từ Hà Nội lên tận Lai Châu, miền núi cao Tây Bắc của Tổ quốc để
nhận công tác. Lần đầu tiên ra khỏi Hà Nội, cái gì cũng làm cô háo hức. Cô bước
vào đời với thái độ thanh thản, tuy trong trái tim còn vương vấn mối tình đầu dang dở,
- Một thoáng gặp nhau, chàng trai rất tự nhiên tặng hoa và cô gái cũng rất tự nhiên nhận hoa.
- Cô suy nghĩ về con đường cô đang đi tới, về công việc mà cô lựa chọn. Những
điều đó làm cho cô bâng khuâng, xúc động. Qua tâm tư của cô gái, ta hiểu được
sức ảnh hưởng của anh thanh niên. C. TỔNG KẾT
2. Dàn ý cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa - mẫu 2 1/ Giới thiệu chung: - Tác giả:
+ Sáng tác từ thời kì kháng chiến chống Pháp và nhanh chóng trở thành một cây bút
tiêu biểu của nền văn xuôi cách mạng Việt Nam.
+ Thành công ở truyện ngắn và kí.
+ Tác phẩm của Nguyễn Thành Long tập trung phản ánh vẻ đẹp của con người Việt
Nam mới trong lao động và trong chiến đấu.
+ Lối viết vừa chân thực, giản dị, vừa giàu chất trữ tình.
- Tác phẩm: Được viết vào mùa hè năm 1970 – là kết quả chuyến công tác lên Lào Cai của tác giả.
- Đoạn trích nằm ở phần cuối của truyện ngắn, khi cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên,
ông họa sĩ và cô kĩ sư đã đến hồi kết.
- Đoạn trích ngắn nhưng làm nổi bật vẻ đẹp của các nhân vật. Qua đoạn trích,
chúng ta hiểu thêm những nét đẹp của những nhân vật này. 2/ Phân tích vấn đề
- Anh thanh niên: không chỉ là người có tinh thần trách nhiệm với công việc, có
phong cách sống đẹp, anh còn rất biết quan tâm đến mọi người:
+ Anh ngỡ ngàng sao thời gian trôi qua nhanh quá “Anh thanh niên giật mình nói to,
giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ” Ba mươi phút được gặp để nói chuyện với người
khác với anh là rất ngắn ngủi, trong tiếng kêu trời ơi ấy của anh có thái độ tiếc nuối, bịn rịn.
+ Biếu ông họa sĩ giỏ trứng để làm bữa trưa.
+ Gửi cô kĩ sư cái khăn tay kèm theo cuốn sách cô ấy đã đọc.
+ Anh luôn đề cao, có tinh thần trách nhiệm với công việc của mình.
=> Anh thanh niên khơi dậy trong ông họa sĩ và cô kĩ sư những tình cảm tốt đẹp.
- Ông họa sĩ: không chỉ là một người nghệ sĩ chân chính, say mê tìm kiếm cái đẹp,
trong hành trình lên Sa Pa lần này, bằng đôi mắt tinh tường của mình, ông đã có cái
nhìn mới mẻ, lạc quan về thế hệ trẻ:
+ Khi nhận xét về anh thanh niên, cô kĩ sư ông nhận xét “anh chị cứ như con
bướm”. Trong câu nói đó, “con bướm” là một hình ảnh ẩn dụ đẹp về nét hồn nhiên,
muôn màu sắc về cả thế hệ thanh niên mà ông hi vọng.
=> Nhân vật ông họa sĩ là nhân vật phụ, miêu tả không nhiều nhưng hiện lên với nét
đáng yêu, đáng quý. Thông qua nhân vật này, tác giả gửi gắm những suy nghĩ về
cuộc sống và con người. - Nhân vật cô kĩ sư
+ Đây là cô gái xuất hiện trực tiếp trong tác phẩm: một người con gái Hà Nội đã bỏ
lại sau lưng mối tình nhạt nhẽo để lên Lào Cai công tác.
+ Trong cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên, được nghe những điều anh nói, cô
bàng hoàng hiểu về cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của anh thanh niên và
về cả thế giới những con người như anh. Giây phút bàng hoàng của cô là sự xúc
động khi bắt gặp một tình yêu đích thực, một tình yêu lớn, làm bừng dậy trong cô
những tình cảm lớn lao, cao đẹp. Từ đó cô nhận ra, bấy lâu nay mình đã sống cuộc
đời nhạt nhẽo, tầm thường, giúp cô yên tâm tin tưởng vào con đường mình đã chọn.
Cùng với đó là một sự hàm ơn khó tả đối với anh thanh niên. Đó không chỉ vì bó hoa
rất to mà anh đã tặng cô, mà còn là một bó hoa khác – bó hoa của những khát khao,
háo hức, mộng mơ, của những khát vọng cống hiến cao đẹp đã truyền sang cô.
=> Cuộc gặp gỡ và trò chuyện ngắn ngủi đã khơi gợi cho cô suy nghĩ về cuộc sống mới. 3/ Tổng kết, đánh giá
- Chỉ vài phút ngắn ngủi nhưng kết thúc cuộc gặp gỡ đã để lại dư âm cho chính
những nhân vật và cho người đọc.
- “Lặng lẽ Sa Pa” khắc họa thành công hình ảnh những con người lao động thầm
lặng, những con người vô danh nhưng ta học được từ họ khá nhiều về phẩm chất,
cách sống và ứng xử với mọi người. Vì vậy, chúng ta phải luôn cố gắng học tập, rèn
luyện để sống có ích cho mình và những người xung quanh.
II. Cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa
1. Cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa - mẫu 1
Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" của tác giả Nguyễn Thành Long là một tác phẩm xuất
sắc đại diện cho nền văn xuôi cách mạng Việt Nam. Được viết trong thời kỳ kháng
chiến chống Pháp, tác phẩm này đã nhanh chóng trở thành một cây bút tiêu biểu,
thể hiện sự tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước của tác giả, cũng như phản ánh
một góc nhìn sâu sắc về cuộc sống và con người Việt Nam trong thời kỳ đầy biến động và khó khăn.
Trong truyện ngắn này, tác giả tập trung vào việc phản ánh vẻ đẹp của con người
Việt Nam mới trong lao động và trong cuộc chiến đấu. Tác phẩm này được viết vào
mùa hè năm 1970 sau chuyến công tác của tác giả tại Lào Cai, nơi anh gặp những
nhân vật đặc biệt và có trải nghiệm đáng nhớ. Trong đoạn trích cuối của truyện,
chúng ta thấy sự động viên và tình cảm tốt đẹp giữa các nhân vật chính, thể hiện
qua những chi tiết nhỏ như việc anh thanh niên biếu ông họa sĩ một giỏ trứng và gửi
lại cô kỹ sư một chiếc khăn tay và một cuốn sách. Điều này thể hiện tinh thần quan
tâm và lòng trắc ẩn của anh đối với mọi người.
Anh thanh niên trong truyện không chỉ là một người có tinh thần trách nhiệm đối với
công việc mà còn là người có phong cách sống đẹp. Anh ta thể hiện sự tươi trẻ, hồn
nhiên, và đáng yêu, được miêu tả qua hình ảnh "con bướm." Điều này thể hiện tình
yêu và hy vọng của ông họa sĩ đối với thế hệ trẻ, và tạo ra một sự tương tác đáng yêu giữa các nhân vật.
Cô kỹ sư trong truyện là một phụ nữ xuất hiện trực tiếp trong tác phẩm. Cô là một
người con gái Hà Nội, đã tạm gác lại tình yêu cá nhân để tham gia vào công việc tại
Lào Cai. Cuộc gặp gỡ của cô với anh thanh niên đã thay đổi cuộc đời cô, khi cô
nhận ra vẻ đẹp trong cuộc sống của anh và sự tương tác đầy ý nghĩa giữa họ đã
đánh thức trong cô tình yêu đích thực và khát khao cao đẹp.
Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi này đã để lại dư âm sâu sắc cho cả những nhân vật và độc
giả, thể hiện sự biến đổi tinh thần và cách nhìn của họ về cuộc sống. Điều này cho
thấy sự ảnh hưởng tích cực của con người và cuộc sống có thể thay đổi một người,
thúc đẩy họ đến những suy nghĩ sâu sắc và thúc đẩy họ tiến lên mục tiêu mới.
Tóm lại, "Lặng lẽ Sa Pa" không chỉ khắc họa vẻ đẹp của con người Việt Nam trong
cuộc sống và lao động mà còn thể hiện sự biến đổi và tiến bộ tinh thần của những
nhân vật chính. Tác phẩm này là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của tình thân,
tình yêu, và sự hy vọng trong cuộc sống và là một tác phẩm xuất sắc trong văn học cách mạng Việt Nam.
Cảm nhận của em về đoạn trích sau: Trời ơi, chỉ còn có 5 phút ... mẫu 2
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa sáng tác từ thời kì kháng chiến chống Pháp và nhanh
chóng trở thành một tác phẩm tiêu biểu của nền văn xuôi cách mạng Việt Nam. Tác
phẩm của Nguyễn Thành Long tập trung phản ánh vẻ đẹp của con người Việt Nam
mới trong lao động và trong chiến đấu. Truyện ngắn được viết vào mùa hè năm
1970, là kết quả chuyến công tác lên Lào Cai của tác giả. Đoạn trích nằm ở phần
cuối của truyện ngắn, khi cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kĩ sư
đã đến hồi kết. Đoạn trích ngắn nhưng làm nổi bật vẻ đẹp của các nhân vật.
Anh thanh niên không chỉ là người có tinh thần trách nhiệm với công việc, có phong
cách sống đẹp, anh còn rất biết quan tâm đến mọi người: Anh ngỡ ngàng sao thời
gian trôi qua nhanh quá “Anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc
rẻ". Ba mươi phút được gặp để nói chuyện với người khác với anh là rất ngắn ngủi,
trong tiếng kêu ấy của anh có thái độ tiếc nuối, bịn rịn. Anh biếu ông họa sĩ giỏ trứng
để làm bữa trưa và gửi lại cô kĩ sư cái khăn tay kèm theo cuốn sách cô ấy đã đọc.
Anh luôn đề cao, có tinh thần trách nhiệm với công việc của mình. Anh thanh niên
khơi dậy trong ông họa sĩ và cô kĩ sư những tình cảm tốt đẹp. Ông họa sĩ không chỉ
là một người nghệ sĩ chân chính, say mê tìm kiếm cái đẹp, trong hành trình lên Sa
Pa lần này, bằng đôi mắt tinh tường của mình, ông đã có cái nhìn mới mẻ, lạc quan
về thế hệ trẻ Khi nhận xét về anh thanh niên, cô kĩ sư ông nhận xét “anh chị cứ như
con bướm”. Trong câu nói đó, “con bướm” là một hình ảnh ẩn dụ đẹp về nét hồn
nhiên, muôn màu sắc về cả thế hệ thanh niên mà ông hy vọng. Nhân vật ông họa sĩ
là nhân vật phụ, miêu tả không nhiều nhưng hiện lên với nét đáng yêu, đáng quý.
Thông qua nhân vật này, tác giả gửi gắm những suy nghĩ về cuộc sống và con
người.Cô kĩ sư là cô gái xuất hiện trực tiếp trong tác phẩm.Đó là một người con gái
Hà Nội đã bỏ lại sau lưng mối tình nhạt nhẽo để lên Lào Cai công tác. Trong cuộc
gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên, được nghe những điều anh nói, cô bàng hoàng
hiểu về cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của anh thanh niên và về cả thế
giới những con người như anh. Giây phút bàng hoàng của cô là sự xúc động khi bắt
gặp một tình yêu đích thực, một tình yêu lớn, làm bừng dậy trong cô những tình cảm
lớn lao, cao đẹp. Từ đó cô nhận ra, bấy lâu nay mình đã sống cuộc đời nhạt nhẽo,
tầm thường, giúp cô yên tâm tin tưởng vào con đường mình đã chọn. Cùng với đó là
một sự hàm ơn khó tả đối với anh thanh niên. Đó không chỉ vì bó hoa rất to mà anh
đã tặng cô, mà còn là một bó hoa khác - bó hoa của những khát khao, háo hức,
mộng mơ, của những khát vọng cống hiến cao đẹp đã truyền sang cô. Cuộc gặp gỡ
và trò chuyện ngắn ngủi đã khơi gợi cho cô suy nghĩ về cuộc sống mới. Chỉ vài phút
ngắn ngủi nhưng kết thúc cuộc gặp gỡ đã để lại dư âm cho chính những nhân vật
và cho người đọc.. “Lặng lẽ Sa Pa" khắc họa thành công hình ảnh những con người
lao động thầm lặng, những con người vô danh nhưng ta học được từ họ khá nhiều
về phẩm chất, cách sống và ứng xử với mọi người. Vì vậy, chúng ta phải luôn cố
gắng học tập, rèn luyện để sống có ích cho mình và những người xung quanh.
3. Cảm nhận của em về đoạn trích trong tác phẩm Lặng lẽ SaPa - mẫu 3
Thông qua câu chuyện giữa bốn nhân vật: bác lái xe, ông họa sĩ già, cô gái trẻ mới
ra trường và anh thanh niên cán bộ khí tượng, tác giả muốn giới thiệu với ta về một
vùng đất “lặng lẽ” đang có những con người “lặng lẽ” âm thầm nhưng mê say hiến
dâng tuổi trẻ và tình yêu của mình cho đất nước quê hương.
Câu chuyện giữa họ diễn ra trong một khung cảnh đầy ấn tượng: trên đỉnh cao hai
ngàn sáu trăm thước. Càng lên cao, cảnh “đẹp một cách kì lạ”. Người lái xe bắt đầu
kể với họa sĩ về một thanh niên “cô độc nhất thế gian”. Có lẽ trong chuyến đi thực tế
cuối cùng của họa sĩ, ông lại không ngờ có một câu chuyện cuốn hút ông đến vậy.
Ông “xúc động” còn cô gái trẻ đi bên ông thì víu chặt lấy vai ông “nửa vì tò mò, nửa
vì để tự vệ chống lại một cái gì đó”. Không tò mò, không xúc động sao được khi có
người “một mình trên đỉnh núi”, bốn bề chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo, cô độc, “thèm
người” đến nỗi từng hạ cây chắn đường ô tô để được... nghe thấy tiếng người. Gặp
bác lái xe (giờ đã là người quen) anh thanh niên hết sức chu đáo gửi tam thất cho
vợ bác vì “bác gái vừa ốm dậy”. Chi tiết này cho thấy, dẫu phải sống một mình, anh
thanh niên vẫn dành sự quan tâm của mình cho người khác. Nhận được sách anh
“mừng quýnh” vì sách chính là người “trò chuyện” với anh, nhờ có sách mà anh
chống chọi được với sự vắng lặng gần như tuyệt đối ở xung quanh, nhờ có sách mà
anh tiếp tục học hành mở mang kiến thức.
Khi được nghe bác lái xe kể, họa sĩ đã bất ngờ. Đến khi được lên thăm nơi ở, nơi
làm việc của anh thanh niên, họa sĩ lại càng bất ngờ. Ông cứ nghĩ, việc anh thanh
niên về nhà trước là để “chuẩn bị”. Ai dè, anh hái hoa để tặng khách. Ngôi nhà của
anh thật đơn sơ, nhưng hoa thì đủ loại: “hoa đơn, hoa thược dược vàng, tím, đỏ,
hồng phấn, tổ ong”... vườn hoa cùng với sắc màu của nó nói với ta về tâm hồn anh,
về cách sống của anh. Trên đỉnh núi lạnh lẽo, không một bóng người, người ta có
thể cho phép mình một chút cẩu thả, một chút chán buồn lắm chứ? Và nếu thế, ai
nỡ trách, người ta có thể thông cảm mà bỏ qua. Người thanh niên không như vậy,
mà trái lại, trong lòng anh luôn sáng lên một niềm tin yêu đời. Chính ở trong ngôi
nhà ấy, họa sĩ mải mê nghe người cán bộ khí tượng tự kể về mình, và ông không
lường được rằng, tại đây ông “đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được
biết” và chỉ cần điều đó thôi đã “đủ là giá trị một chuyến đi dài”.
Hồ hởi, thích giao tiếp nên anh khao khát được trò chuyện, được giãi bày. “Trời ơi,
chỉ còn có năm phút.”anh giật mình nói to, nhoẻn cười nhưng lại là nụ cười “tiếc rẻ”.
Khách ra đi, anh lại phải một mình “đo nước”, “đoán gió”, lội qua mưa tuyết để phục
vụ sản xuất và chiến đấu. Cuộc đối thoại ngắn ngủi đã giúp họa sĩ nhận ra tinh thần
“đoàn viên” hết lòng vì công việc của anh thanh niên. Chính anh đã góp công không
nhỏ vào việc hạ máy bay Mỹ trên cầu Hàm Rồng. Nhưng khi thấy họa sĩ “bất giác hí
hoáy” vẽ chân dung, anh khiêm tốn “Không, không, đừng vẽ cháu! Để cháu giới
thiệu với bác những người khác đáng cho bác vẽ hơn”. Rồi anh kể về anh bạn trên
đỉnh Phăng Xi Păng cao 3.142 mét, đồng chí nghiên cứu sét “mười một năm không
một ngày xa cơ quan”, về người bố của mình.
Cũng như anh thanh niên, họ sẵn sàng hy sinh quyền lợi riêng vì công việc. Trong
họ, luôn luôn cháy lên ngọn lửa lí tưởng cao đẹp “mình sinh ra làm gì, mình đẻ ở
đâu, mình vì ai mà làm việc”.
Có thể nói, nhà văn đã hóa thân vào nhân vật họa sĩ để ngẫm về đất Sa Pa, người
Sa Pa: “Trong cái lặng im của Sapa, dưới những dinh thự cũ kĩ của Sa Pa, Sa Pa
mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm
việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước.” Những con người ấy, giờ đang đối diện với
ông, bằng xương bằng thịt - anh thanh niên khí tượng kiêm vật lý địa cầu hai mươi
bảy tuổi. Chính anh đã giúp ông thêm yêu cuộc sống. Giờ đây, lồng ngực ông như
có thêm một trái tim nữa, hay trong ông quả tim cũ đã được “đề cao” lên? Ông thấy
anh thanh niên, mặc dù “đáng yêu thật”, nhưng khiến ông “khó nhọc quá”?
Người họa sĩ thấy khó nhọc bởi biết làm sao để bức họa của ông có thể nói được
nhiều nhất, diễn tả một cách có thần nhất những điều kì diệu mà ông đã từng chứng
kiến. Về một phương diện nào đó, chuyến đi đã thành công ngoài dự kiến của họa
sĩ, và cái nhọc kia cũng là một niềm hạnh phúc đấy thôi.
Còn cô gái? Những gì cô đã nghe, đã thấy đã làm cho cô thêm tin yêu cuộc đời. Bó
hoa mà cô đón nhận từ chàng trai làm cho cô cảm động bởi hơi ấm tình người. Đến
với cô, hóa ra không chỉ âm vang của một vùng đất mà còn có hương vị của vùng
đất ấy. Trên “con đường cô đang đi tới” cái hương sắc của những bông hoa kia sẽ
giúp cho cô vượt bao khó khăn. Phút chia tay, cô gái “cẩn trọng, rõ ràng, như người
ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay”. Có lẽ, cô muốn gửi lại cho người
con trai một kỉ niệm, và trong cái liếc mắt rất nhanh nhìn bác già, lòng hồi hộp nhưng
vẫn im lặng kia biết đâu sẽ... phía sau cái lặng im, lặng lẽ kia, những âm thanh sống
động của cuộc đời vẫn ngân lên những giai điệu riêng của nó. Đó là giai điệu của
niềm tin, của sự mê say đến quên mình.
Không có những tình tiết li kì, phức tạp, Lặng lẽ Sa Pa cuốn hút người đọc ở sự giản
dị đến mức không ngờ của nó! Các nhân vật, kể cả nhân vật chính đều không có
tên. Đây là dụng ý nghệ thuật của tác giả. Nhà văn muốn nói về những người vô
danh, họ xuất thân từ những vùng đất khác nhau, làm những công việc khác nhau,
nết tính khác nhau nhưng lại gặp nhau ở một điểm: “Lặng lẽ dâng cho đời” “tình yêu của mình”.
Được biết, trước khi Lặng lẽ Sa Pa được in trên tạp chí Tác phẩm Mới, Nguyễn
Thành Long rất công phu rút gọn, ông chỉ giữ lại những chi tiết gây ấn tượng nhất
với người đọc. Quả thật, cũng giống như họa sĩ và cô kĩ sư nông nghiệp, người đọc
cứ đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác vì vẻ đẹp của đất Sa Pa, người Sa Pa.
Vẻ đẹp ấy được thể hiện qua một lời văn trau chuốt, mượt mà và đầy chất thơ. Ngay
cả nhan đề tác phẩm cũng là một nhan đề rất thơ mộng.
Chỉ cần non tay một chút thôi, dài lời một chút thôi, thật khó mà có Lặng lẽ Sa Pa,
bởi câu chuyện chỉ viết về những người bình thường trong một nhịp sống bình
thường. Thế nhưng, nhà văn đã phát hiện ra phía sau cái lặng lẽ kia là những âm
vang và sắc hương của cuộc sống. Có lẽ, nhân vật chính còn có nhược điểm là nói
hơi nhiều (lẽ ra chỉ suy nghĩ) song câu chuyện về anh vẫn cuốn hút người đọc bởi
sự chân thực của cảm xúc, sự trong sáng của ngôn từ. Viết về một thời kỳ lịch sử,
khi phong trào “Ba sẵn sàng”, “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”, đang
triển khai, Lặng lẽ Sa Pa thêm một tiếng nói để ngợi ca cuộc sống và tái hiện một
cách khá thành công tinh thần của thời kỳ lịch sử ấy. ............................