Cảm nhận về bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu chọn lọc hay nhất
Khi con tu hú là tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ Tố Hữu. Sau đây hãy cùng tham khảo những
bài viết cảm nhận về bài thơ này nhé!
1. Cảm nhận về bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu - Mẫu 1
Trong phong trào thơ ca cách mạng Việt Nam, tác giả Tố Hữu là một trong những nhân vật nổi
bật nhất. Ông là một trong những nhà thơ hàng đầu của thời kỳ đấu tranh giành độc lập, tự
do dân tộc, và đóng góp không nhỏ vào việc thúc đẩy sự phát triển của văn học nước nhà.
Những tác phẩm của Tố Hữu đều thể hiện sự yêu nước, đấu tranh cho sự giải phóng dân tộc,
và những ước mơ về một tương lai tươi sáng cho đất nước. Vần thơ của ông luôn được xây
dựng với sự tâm huyết, sáng tạo và mang tính nhân văn cao. Trong số các tác phẩm của Tố
Hữu, "Khi con tu hú" là một trong những bài thơ đẹp nhất và ý nghĩa nhất. Bài thơ này đã
vang danh và trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước, tinh thần đấu tranh không ngừng của
những người con của đất nước.
Trong bài thơ, tác giả đã mở đầu bằng khung cảnh mùa hè đầy sôi động. Những nét đẹp của
thiên nhiên được nhà thơ dệt nên bởi những ngôn từ quá đỗi trong sáng, bình dị:
"Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt, đầy sân nắng vàng"
Khi mùa xuân về, nếu có cánh én chao đầu trong gió thì đó là điềm báo cho mùa hè sắp đến
với tiếng chim tu hú gọi nhau bay lượn trên bầu trời. Câu đầu tiên được dùng như một trạng
ngữ chỉ thời gian để đánh dấu sự khởi đầu cho một bức tranh tươi đẹp về mùa hè. Khi hè
đến, tiếng ve ngân và tiếng chim tu hú gọi nhau trên bầu trời xanh rộng lớn, tạo nên một cảnh
tượng tươi đẹp. Mùa hè là thời điểm thiên nhiên "chín" dần theo thời gian, những bông lúa
vàng và trái cây thơm ngon đang đượm dần vị ngọt, tất cả là kết quả của sự nỗ lực và công
sức của người nông dân. Niềm vui rộn ràng của mùa hè được phản ánh qua khúc nhạc "tiếng
ve ngân" và cảnh vườn tươi mới với sắc vàng của lúa chín, của nắng hạ, của bắp ngô, và sắc
xanh của cây trái. Trên bầu trời thanh bình và rộng lớn, cánh diều bay tự do tạo nên một cảm
giác tự do và không gian mở:
"Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không."
Trong lòng nhà thơ trữ tình, niềm say mê trước mùa hè tuyệt diệu cứ mãi rạo rực, nhà thơ
mong ước được nhảy múa và ngắm nhìn cảnh vật tuyệt vời của thiên nhiên với tất cả tinh
thần mình. Nhưng thực tế, hiện tại, ước mơ ấy là một giấc mơ xa vời, bởi ông đang bị giam
giữ trong căn phòng nhỏ hẹp, bị bao vây bởi những tường đá và sắt. Nỗi đau xót và cảm xúc
đong đầy trong tâm trí nhà thơ được phản ánh qua những lời thơ:
"Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi"
Mùa hè đến, tiếng chim hót rạo rực gọi thiết tha, làm say đắm trái tim người thi sĩ. Nhưng sự
thực hiện tại, ước mơ được đắm chìm trong không gian rộng mở ấy khó mà thành hiện thực.
Vì nhân vật trữ tình đang bị giam giữ trong cõi chật hẹp của nhà tù thực dân. Lòng thổn thức,
chân muốn đạp, muốn thoát ra khỏi bốn bức tường chật chội này để tận hưởng vẻ đẹp của
thiên nhiên, để được tự do làm cách mạng. Từ "đạp tan phòng" kết hợp với tiếng gọi tha
thiết "hè ôi! " càng tôn lên sự khát khao tự do, mãnh liệt như muốn bùng cháy trong trái tim
người chiến sĩ trẻ. Chẳng có gì đau đớn hơn là sống trong cảnh giam giữ và chẳng có gì khó
khăn hơn khi một người khát khao tận hiến cho cách mạng lại bị giam cầm nơi ngục tù.
"Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú, ngoài trời cứ kêu"
Các tính từ mạnh như "ngột", "chết uất" được sử dụng kết hợp với những từ mang giá trị
cảm xúc như "làm sao", "thôi" đã diễn tả rõ nỗi buồn bực, ngột ngạt đến tận cùng của người
chiến sĩ. Đồng thời, nó càng thể hiện niềm khát khao của họ muốn thoát khỏi chốn tù tội tối
tăm để thoát khỏi những khó chịu trong tâm trí và có thể bước ra đời sống với đôi chân tự do
và tâm hồn mở rộng. Nếu tiếng tu hú ở đầu bài hát gợi lại kỷ niệm về một mùa hè tươi đẹp,
đầy sự sống và tình yêu thiên nhiên, thì tiếng tu hú ở cuối bài hát là lời kêu gọi của tự do, của
Đảng, thúc đẩy niềm khát khao trở lại cùng cách mạng trong lòng người chiến sĩ trẻ. Tiếng tu
hú tuy đơn giản nhưng thấm đượm nỗi lòng sâu thẳm của một người đang khao khát được
cống hiến cho cách mạng, một người bị giặc giã giam cầm suốt đời.
Cách thể hiện bằng thể thơ lục bát quen thuộc, phối hợp với các kỹ thuật nghệ thuật như liệt
kê, mô tả tình cảm và lối viết giản dị nhưng sức thuyết phục của tác giả đã tạo ra một tác
phẩm độc đáo, đầy cảm xúc và mang lại sức sống lâu bền qua nhiều thế hệ. Có thể nói, bài
thơ này đã trở thành một phần tinh thần không thể thiếu khi nhắc đến hồn thơ của Tố Hữu và thơ ca cách mạng.
2. Cảm nhận về bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu - Mẫu 2
Tố Hữu (1920-2002) là một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam với các tác phẩm về thơ ca trữ tình
chính trị. Ông được coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến, và đã đóng góp rất
lớn để nền thơ ca trữ tình chính trị của Việt Nam đạt đến đỉnh cao. Thơ của Tố Hữu kết hợp
giữa chất chính trị và chất trữ tình tha thiết, đằm thắm. Một trong những tác phẩm tiêu biểu
nhất cho phong cách thơ Tố Hữu là bài thơ "Khi con tu hú", mà ông viết trong thời gian ông bị
thực dân Pháp bắt giam tại nhà tù Thừa Phủ vào tháng 7 năm 1939. Khi ấy, Tố Hữu vừa mới
gia nhập Đảng cộng sản Việt Nam và đang hăng hái hoạt động cách mạng. Sự bắt giữ của ông
đã đem lại cho tác giả nhiều cảm xúc phức tạp, trong đó có niềm tin vào con đường sáng trong tương lai.
"Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vườn râm, dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt, đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không"
Trong 6 câu thơ đầu, Tố Hữu đã miêu tả bức tranh mùa hạ với sắc màu rực rỡ, tràn đầy sức
sống thông qua nhiều giác quan, bao gồm cả thính giác, vị giác và xúc giác. Mùa hè đầy nhộn
nhịp với tiếng tu hú gọi bầy tha thiết, tiếng ve ngân rạo rực, tiếng sáo diều vi vu vang vọng
trên khắp trời đất. Cảnh vật được phủ bởi những màu sắc tươi tắn của thiên nhiên như cảnh
lúa chiêm vàng rực rỡ, cảnh "bắp rây vàng hạt" đầy sân, cùng với cái nắng đào ấm áp chói
chang, tạo nên cảnh tượng đầy trù phú, mùa màng bội thu, tràn đầy sức sống.
Mùa hè còn được miêu tả thông qua vị giác với hương vị ngọt dịu của lúa chiêm đang chín và
hương vị đậm đà của trái cây đang vào mùa. Cảnh vật mùa hè còn đặc biệt ấn tượng với bầu
trời xanh trong vắt, không một gợn mây, rộng lớn và cao vút, với những con diều sáo lộn nhào:
"Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không"
Tác giả Tố Hữu đã bày tỏ tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống một cách đậm nét trong sáu câu
thơ đầu tiên của mình, mặc dù đang phải sống trong tù và trải qua những cảnh khốn khó.
Cảnh vật thiên nhiên trong bài thơ đẹp, phong phú và tràn đầy âm thanh và màu sắc, mang lại
cho người đọc cảm giác bình yên, tự do và tràn đầy sức sống. Sáu câu thơ đầu tiên thể hiện
lòng yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả, đồng thời bộc lộ khát khao tự do và mong muốn
thoát khỏi tù đày để trở lại cuộc sống thiên nhiên tươi đẹp, để thực hiện lý tưởng của mình.
Bức tranh hè rực rỡ còn cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ cách mạng, tình yêu cuộc
sống tự do, sự lạc quan, vui vẻ và đầy hy vọng, không thể bị dập tắt bởi những khó khăn trong
cuộc đời. Tinh thần quyết tâm chiến đấu của người lính trẻ vẫn luôn được duy trì dù đang bị
giam giữ và khốn khổ trong tù đày. Đó là một phẩm chất vô cùng tốt đẹp và sáng ngời của
người chiến sĩ cách mạng.
"Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi
Ngột làm sao chết uất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu"
Trong bốn câu thơ cuối, tâm trạng của tác giả được thể hiện rõ nét hơn. Tiếng tu hú tha thiết
như muốn gọi người chiến sĩ thoát khỏi tù đày tăm tối để quay trở lại với thế giới tự do, để
tiếp tục chiến đấu trong mùa hè sôi động. Từ lòng khao khát tự do và muốn chiến đấu, kết
hợp với sự đau khổ và tù túng trong tình trạng bị giam cầm, tác giả đã trở nên cảm xúc mạnh
mẽ, mong muốn phá vỡ lồng giam ngột ngạt của quân thù để trở về với tự do và hoàn thành
sứ mệnh cách mạng chưa hoàn thành. Câu thơ "Ngột làm sao chết uất thôi" đã cho thấy sự
tức giận, phẫn nộ và uất hận của tác giả về tình trạng tù túng và mất tự do hiện tại. Bên cạnh
đó, tiếng tu hú kêu và cái nóng bức của mùa hè khiến cảm giác này trở nên rõ nét hơn, trở
thành nguồn lửa nóng bỏng trong trái tim người chiến sĩ, làm cho ông càng muốn trở về với
tự do và nhiệm vụ cách mạng với sức mạnh và sự quyết tâm mạnh mẽ hơn. Kết thúc bài thơ
với tâm trạng bức bối, chững lại và nhiều xúc cảm dồn nén cho thấy sự đột phá, một con
đường mới để thoát khỏi tù đày, tìm về với tự do và hoàn thành sứ mệnh cách mạng của
người chiến sĩ trẻ.
Bài thơ "Khi con tú hú" là một ví dụ tiêu biểu cho giai đoạn đầu trong sự nghiệp sáng tác thơ
ca trữ tình chính trị của Tố Hữu. Nó phản ánh nguồn cảm hứng tươi trẻ, tràn đầy sức sống và
ý chí chiến đấu kiên cường của tác giả. Tác phẩm này tinh tế thể hiện tình yêu đối với thiên
nhiên và cuộc sống, khát khao tự do tha thiết và mãnh liệt, cũng như lòng căm thù và phẫn nộ
trước tình trạng tù đày, cùng với sự mạnh mẽ muốn phá tan xiềng xích phi nghĩa để trở lại với
tự do của người chiến sĩ.