Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng | Văn mẫu lớp 9

Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai tuyển chọn 14 mẫu hay nhất, kèm theo 4 dàn ý chi tiết và sơ đồ tư duy, giúp các em học sinh lớp 9 cảm nhận rõ nét hơn tình yêu làng, tình yêu nước sâu đậm của nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng.

Thông tin:
59 trang 8 tháng trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng | Văn mẫu lớp 9

Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai tuyển chọn 14 mẫu hay nhất, kèm theo 4 dàn ý chi tiết và sơ đồ tư duy, giúp các em học sinh lớp 9 cảm nhận rõ nét hơn tình yêu làng, tình yêu nước sâu đậm của nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng.

52 26 lượt tải Tải xuống
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
1
Sơ đồ tư duy Tình yêu làng của nhân vật ông Hai
Dàn ý cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện
Làng
Dàn ý 1
I. M bài:
Kim Ln l mt trong những nh văn lớn ca nền văn học Vit Nam thế k XX.
Làng là tác phm tiêu biu nht của nh văn. tác phẩm th hin sâu sc tình yêu
lng, yêu nước đậm sâu ca nông hai, mt lão nông hin lành, cht phác.
II. Thân bài:
Cm nhn tnh yêu lng tha thiết ca ng Hai:
* Trước khi ng Hai nghe tin lng ch du theo gic:
C nhng k nim vi lng. Ông lun t ho và khoe cái lng ca mình.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
2
Lúc nơi tản cư: nhớ lng tha thiết.
* Khi ng Hai nghe tin lng ch du theo gic:
Ông đau đớn, nhc nh, tht vng v lng.
Ông bun b ti mc đêm khng ng đưc, lo s mi ngưi ngh ng l
Vit Gian.
Cuộc đấu tranh ni tâm kch lit. Cui cùng ông khẳng định: “lng th
yêu thật, nhưng lng theo Ty l phải thù”.
Đng v phía cách mng, ng h kháng chiến, ng h c H.
* Khi nghe tin lng ch Du theo giặc đưc ci chnh: Ông vui sướng, hnh
phúc tt cùng, s t ho tr v. Ông có cm giác như đưc tái sinh.
* Tnh yêu nước ca ng Hai:
Khi nghe tin lng ch du theo gic; sau cuộc đấu tranh quyết lit, ng
quyết định b lng; “lng theo Ty th phi thù”. Dù trong bất kì hoàn
cnh nào, ông Hai lun trung thnh vi nước.
Ông Hai ng h c H, ng h kháng chiến khi lng ch du theo gic.
Đ chnh l s tin tưởng vào cách mng, th hin tinh thn yêu nước sâu
sc ca lão nông.
* Ngh thut:
Ngh thut to tnh huống đặc sc, gy cn.
Cách miêu t tm l nhn vt sống động qua li ni, suy ngh, hnh động.
* Nhn xt đánh giá: Qua tnh yêu lng v tnh yêu nước ca nhn vt ng Hai,
tác gi mun nhn nh vi ta l hy yêu quê hương, đất nước.
III. Kết bài:
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
3
Khẳng định v đp ca ng Hai. Tác phm lm cho ta c thêm tinh thn
yêu quê hương, đất nước.
Dàn ý 2
I. Mở bài:
Giới thiệu tác giả Kim Ln v truyện ngắn Lng: Truyện ngắn “Lng”
của Kim Ln đ ca ngi về tinh thn cách mạng v lòng yêu nước đ của
ngưi dn Việt Nam, c thể l ni về một ngưi nng dn c tnh cảm
gắn b với lng, với quê hương v đất nước su sắc.
II. Thân bài:
1. Khái quát về nhân vật ông Hai:
Truyện kể về ng Hai, một ngưi yêu lng v gắn b với lng, lúc no
ng cũng khoe về lng của mnh
Ông c kể say sưa trong niềm nhớ thương về lng m khng cn biết
ngưi nghe c chú ý hay khng.
2. Tình cảm của ông Hai đối với làng chợ Dầu:
Ông t ho về lng mnh từ cơ sở vật chất cho tới cái sinh phn của tổng
đốc lng ng, vinh d v lng c bề dy lịch sử. Sau cách mạng ng khoe
về tinh thn cách mạng của lng ng, ngay cả c ru tc bạc phơ cũng vác
gậy đi tập, ng khoe những hố,  v ho.
3. Diễn biến tâm lý của nhân vật ông Hai khi nghe tin làng theo Tây:
Khi ng nghe tin lng mnh theo Ty, “cổ họng ng nghn đắng lại, da
mặt tê rn rn”, ng lặng đi tưởng như khng thở đưc
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
4
Ông hi đi hi lại nhiều ln ri lẳng lặng b đi trong nỗi đau đớn v nhc
nh khi biết lng mnh theo giặc
Khi về nh, ng nằm vật ra giưng, đêm đ trằn trọc khng ngủ đưc.
Ông nhn đám tr ngy thơ m bị mang tiếng Việt gian ri khc.
Ông điểm lại mọi ngưi trong lng nhưng thấy ai cũng c tinh thn cả
nên ng vẫn khng tin lại c ai lm điều nhc nh ấy.
Tm trạng ng bị ám ảnh, day dt v mặc cảm với thn phận l ngưi của
lng Việt gian bán nước.
Bên tai ng đy rẫy tiếng chửi bọn Việt gian, ng chẳng lm đưc g,
chưa thể đối mặt với điều đ, ng chỉ biết cúi gằm mặt m đi
Khi m chủ nh muốn đuổi gia đnh ng đi bởi ng l ngưi lng Ch
Du, ng thoáng ngh về lại lng nhưng ng đ gạt phăng đi, ng dt
khoát “Lng th yêu thật nhưng lng theo Ty mất ri th phải thù”
4. Niềm sung sướng và vui mừng khi biết làng không phải Việt gian:
Ông đi từ đu lng tới cuối lng để khoe tin lng mnh khng theo giặc,
ng tm gặp ng Th để thanh minh về lng mnh, khoe cả việc nh ng
bị đốt cháy một cách sung sướng, hả hê, bởi đ l minh chng rõ nhất cho
việc lng ng khng phải Việt gian bán nước.
III. Kết bài:
Khẳng định giá trị nghệ thuật v nội dung của truyện ngắn: tác giả đ cho
ngưi đọc hnh dung đưc một thi k chống Pháp si nổi của nhn dn,
tinh thn trung kiên với Cách mạng v một lòng theo Bác, kháng chiến
đến cùng
Qua diễn biến tm trạng của ng Hai ta thấy đưc tnh yêu lng su sắc
v tnh yêu nước thiết tha gắn với tinh thn kháng chiến của ng.
Dàn ý 3
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
5
1. M bài
Gii thiu tác gi và tác phm, tình yêu làng ca nhân vt Ông Hai: Tác gi Kim
Lân, một nh văn chuyên viết truyn ngn, vn gn am hiu sâu sc cuc
sống ngưi dân nông thôn. Truyn ngắn “Lng” đưc ông viết trong thi
đu ca cách mng Tháng tám, nhân vt chính ca truyn là ông Hai, ông là mt
ngưi rt yêu mến và gn bó vi ngôi làng Ch Du ca mình.
2. Thân bài
- Tình yêu và nim t hào ca ông Hai v làng ch Du: Trong con mt ca ông,
cái gì ca làng Ch Du cũng to lớn v đp đẽ, đp hơn hẳn nhng th ca thiên
h, t cái phòng thông tin triển lm m ng cho l “sáng sủa rng rãi nht
vùng”, cao tới cái chòi phát thanh, đến c cy lúa ngoi đng
- Tuy sng xa lng nhưng ng lun ng v làng: Bi thế khi chiến tranh
xy ra, phải đi tản nơi khác, ng khoe rt nhiu v làng ca mình. Mi ln
nói v làng Ch Du ấy, ng đều nói vi ging say mê, náo nc l thưng, “Hai
con mt sáng hn lên. Cái mt biến chuyn hoạt động”
- Khi nghe tin làng theo giặc ng Hai đau đớn, bun b: Còn g đau đn ti
nhc hơn khi ng nghe tin c làng mình theo Tây, chính tình yêu sâu sc ca
ông với quê hương đ lm cho ng đau đn nhc nh đến thế “c ông c
nghn hn li, da mặt tê rn rn”, trên đưng v nh ng “cúi gm mt xung
m đi”, ng nằm vật ra m nước mt giàn gia
- Ông Hai sung ng, vui mng khi nghe tin ci chính v làng: Ông nghe tin
ci chính, nghe rng giặc n đốt nhà ông mà ông lại sung sướng khoe rằng “Ty
n đốt nhà tôi ri bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn!”, ng vui mừng v đ chnh l
minh chng rng làng ông không h theo Tây.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
6
3. Kết bài
Ý ngha tnh yêu lng của nhân vt Ông Hai: Qua truyn ngắn “Lng”, ngưi
đọc cm nhận đưc mt tình yêu làng quê tht cảm động trong nhân vt ông Hai.
Ông không ch yêu làng còn t hào, hãnh diện v lun tin tưởng ngôi làng
ca mình.
Dàn ý 4
1. M bài:
Gii thiu v nh văn Kim Ln v truyện ngn Làng:
Kim Lân là cây bút chuyên viết v đề ti nng thn v ngưi nông dân
Làng mt tác phm xut sc ca ông, vi nhân vt chính ông Hai -
một ngưi nng dn nghèo nhưng c tnh yêu lng, yêu quê hương su
sc.
2. Thân bài:
a. Khái quát chung:
Truyn ngn Làng viết vo đu những năm tháng kháng chiến chng
Pháp.
Truyn k v ông Hai, mt lão nông nghèo phi ri lng đi tản cư.
Ông Hai một lòng yêu quê hương su sắc nhưng li b đặt trong tình
hung th thách ngt nghèo: làng ông theo gic.
Ông đau đớn, ti nhc muôn phn cho ti khi tin ci chính v làng ông
ti.
Ông Hai l đi din cho những ngưi nng dn nghèo nhưng lun hướng
v quê hương, đất nước và cách mng.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
7
b. Cm nhn v tình yêu làng ca ông Hai:
- Tình cm ca ông Hai dành cho làng khi ông nơi tản cư:
Nghe theo li ca U ban kháng chiến, ông Hai ri làng lên khu tản cư,
thế nhưng thm tm ng vẫn lun hướng v làng.
Khi cuốc đất, trng trọt, ng lun ngh v lng, ngh tới nhng ngày
"cùng làm vic vi anh em".
Nhng lúc y, ông thấy mnh như "tr ra", ông nh làng, nh mọi ngưi,
"Chao ôi! Ông lão nh làng, nh cái làng quá".
Yêu lng, ng lun chăm chú nghe ngng tin tc v kháng chiến, tin tc
v làng ca ông.
- Tâm trạng đau đớn, bun kh ca ông Hai khi nghe tin làng theo gic:
Ông Hai nghe tin "làng Ch Du theo Vit gian" t những ngưi đn b
mi lên tản cư.
Nghe tin đ, ng Hai git mình, lp bp hi: "Nó... Nó vào làng Ch Du
h bác?", khi nghe li khẳng định chc nch của ngưi đn b: "Cả làng
chúng Vit gian theo Tây" khiến ông lão "lặng đi", "tưởng như đến
không th đưc"
Sau đ, ng Hai trở v nhà trong niềm đau đớn, ti nhc, "cúi gm mt
m đi".
V ti nhà, ông "nm vật ra giưng", ngh tới con, nước mt ông "giàn
ra", chua xt "Chúng n cũng l tr con làng Việt gian đấy ư?".
Đau đớn, ng rt lên: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng vào mm
m đi lm cái ging Việt gian bán nước để nhc nhã thế ny": Đy l
tiếng tht căm hn ca một con ngưi với tnh yêu quê hương cháy bng.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
8
Nim hy vng, nỗi đau ging trong tâm hn ông: mt mt ông không
tin làng ông theo gic, mặt khác ng ngh rằng " không la làm sao
khói?".
Sut những ngy tháng sau đ, ng Hai quanh qun trong nhà trong ni
s hãi. Bt c đám đng, tiếng cưi ni no cũng khiến ông "cht d", s
hãi.
Đến khi m ch nh đánh tiếng đuổi, ng Hai đng trước s la chn, tr
v làng hay chn kháng chiến. câu tr li ca ông Hai chc nch
chn kháng chiến "v làng là b kháng chiến, b c H".
lâu trong nhà, ông ch đnh tm s cùng đa con trai. Ông ni đ tho
ni mong nh v lng cũng l "để ng lòng mình"
Ông Hai l điển hnh cho ngưi nông dân trong bt c hoàn cnh nào vn
lun hướng v quê hương, cách mạng mt lòng.
- Niềm vui sướng ca ông Hai khi nghe tin ci chính:
Tin cải chnh đến bt ng, hi sinh ông Hai.
Sau bao ngày rũ, ng Hai li tr lại "tươi vui, rạng r", ông mua quà
cho con, chy sang nhà bác Th kể: "Ty n đốt nhà tôi ri bác ạ, đốt
nhn".
Niềm vui sướng, hân hoan trào dâng, mt s h hê không li nào t xiết
Câu chuyn khép li trong s vui sướng nim hân hoan b ca ông
Hai.
c. Đánh giá nội dung, ngh thut:
- Ni dung:
Câu chuyn v ông Hai với tnh yêu lng su đậm
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
9
Ông l đi din cho những ngưi nông dân nghèo ca Vit Nam luôn mt
lòng hướng v quê hương, Tổ quc.
- Ngh thut:
Ngh thut xây dng nhân vt xut sc
To nên tình huống độc đáo, kịch tính
Ngh thut miêu t ni tâm nhân vt hết sc thành công.
3. Kết bài:
Cm nhn chung v nhân vt
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 1
Kim Ln l nh văn c sở trưng v mảng đề tài cuc sống v con ngưi nông
thôn Vit Nam. Theo Nguyên Hng th đl một nh văn “một lòng đi về vi
đất, với con ngưi, vi thun hu nguyên thủy” của cuc sống, con ngưi thôn
quê. Làng mt truyn ngn thành công ca Kim Lân giai đoạn sau Cách
mng tháng Tám, gi nhiều suy ngh cho ngưi đọc v nhng chuyn biến mi
trong tình cm của ngưi nông dân Vit Nam thi kháng chiến chng Pháp.
“Lng” l tác phẩm ra đi trong những năm đu ca cuc kháng chiến chng
Pháp. Truyn kết cấu đơn giản xoay quanh nhân vt ông Hai và tình yêu ca
ng đối vi làng Ch Du ca mình. Vi nhng biến chuyn trong nhn thc và
suy ngh, ng Hai đ trở thnh hnh ng điển hnh cho ngưi nông dân Vit
Nam giai đoạn chng Pháp.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
10
Trước Cách mng tháng Tám, mi khi k v làng, ông ch khoe và t hào v cái
sinh phn sng sng cui làng ca viên tng đốc làng ông, cho dù bn thân và
nhiều ngưi khác trong lòng đ phải khn kh vì cái sinh phn y.
Sau Cách mng tháng Tám, làng ông tr thành làng kháng chiến. Ông Hai
không còn khoe cái phn y nữa. Ông khoe lng ng c “nhng h, nhng ,
những giao thng ho”, “c cái phòng thng tin tuyên truyn sáng sa, rng rãi
nht vùng, chòi phát thanh thì cao bng ngn tre, chiu chiu loa gi c lng đều
nghe thấy”. Tnh yêu lng gn vi nim vui của con ngưi hòa vào cuc sng
kháng chiến dân tc.
Đối vi ông hai, làng là máu tht, là ngun ci của con ngưi, không th nào ri
xa đưc. Ông đ sinh ra ở đy, muốn sng gn bó vi làng, vi xóm. khi chết đi,
ng cũng muốn đưc nm li trên mảnh đất ny. Trong khi đ, lng ng li
làng kháng chiến, làng anh hùng. Ông t hào v cái truyn thng, cái tinh thn
của lng v cũng mun li cùng anh em kháng chiến. Xa làng, xa anh em, xa
nhim v ông s bun biết bao. Bi thế, lúc đu ng lưỡng lu, chưa muốn ri
đi.
Phải xa lng đi tản cư, ng Hai rất bun, luôn day dt nh làng anh em
đng chí. nơi tản cư lúc no ng cũng theo dõi v mong ngng tin tc v làng.
Nhng tin vui chiến thắng, ng Hai vui sướng v cùng “ruột gan ông c múa c
lên”
Ông cùng bun kh khi nghe tin làng Ch Du theo giặc “Cổ ông lão nghn
ng li, da mt rân rân. Ông lão lng l đi, tưởng như đến không th đưc”.
“V đến nhà, ông Hai nm vật ra giưng”. Mấy ngày liền, ng khng dám đi
đu v xấu h.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
11
Tâm trạng ng đy s giằng x. C lúc ng đ ngh đến vic “Hay lquay về
lng”. Nhưng ng dt khoát ngay “về làng tc là b kháng chiến, b c H”,
“lng th yêu thật nhưng lng theo Ty mất ri thì phải thù”. Ông chỉ biết tâm s
với đa con út bé bng để cho vơi bớt bun kh.
Khi nghe tin làng ch Du đưc cải chnh, ng Hai, sung ng hnh phúc
tt cùng. Gặp ai ng cũng khoe Ty đ đốt nh mnh đ chng minh cho làng
Ch Du không h theo giặc “Ty n đốt nhà tôi ri bác . Đt nhẵn!”
Qua din biến tâm trng ca nhân vt ông Hai, ta d dàng nhn thy kháng
chiến, cách mạng đ đem li cho những ngưi nông dân nhng nhn thc,
nhng tình cm mi m, s nhiệt tnh hăng hái tham gia kháng chiến, lòng tin
ng tuyệt đối vào kháng chiến, vào lãnh t.
nhân vt ông Hai, tình yêu làng, vn mt tình cảm đp đẽ tính cht
truyn thng của ngưi nng dn, đ đưc nng lên thnh tnh yêu c. S
thng nht và gn bó giữa tnh yêu quê hương v tnh yêu đất nước ca nhân vt
ng Hai cũng chnh l nt mới m trong nhn thc của ngưi nông dân, ca
qun chúng cách mạng trong văn ha ở giai đoạn chng Pháp.
Kim Ln đ xy dng rt thành công nhân vt ông Hai vi phm cht tt đp
của ngưi nng dn. Nh văn đ khn khe to ra nhng tình hung th thách
để t đ bộc l chiu sâu tâm trng nhân vt. Vn sng gn gũi nng thn đ
giúp cho Kim Lân thành công trong vic xây dng hình nh nhân vt ông Hai.
Tác gi đc bit tài tình khi miêu t ni tâm nhân vt vi những suy ngh phc
tp. ging xé bên trong.
Cách s dng t ng mc mc, gn gũi với ngưi nông dân, s hiu biết sâu sc
v cuc sng ca h đ khiến Kim Lân những trang văn tht dung d sâu
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
12
sc. Chính vậy, ngưi đc cảm giác ng Hai như một ngưi nông dân vi
tt c s chân cht, mc mạc, ngoi đi bước vào trang sách ca Kim Lân.
Nhân vật ng Hai đ đ li nhiu tình cảm đp trong lòng ngưi đc, s yêu
mến trân trng cm phc. Qua nhân vt ông Hai, ta thấy đưc nhng biu
hin c thể, sinh động v tinh thn yêu nước ca nhân vt ta trong cuc kháng
chiến hào hùng ca dân tc.
Vi tác phẩm Lng, Kim Ln đ thnh cng trong vic th hin nhng chuyn
biến mi m trong nhn thc tình cm của ngưi nông dân Vit Nam giai
đon chng Pháp. Nhân vt ông Hai trong truyn tiêu biu cho những ngưi
nông dân Vit Nam cn cù, cht phác luôn cháy bng tnh yêu đất nước, quê
hương. Thế h tui tr hm nay, đng trước s vận động phc tp ca thế gii
v tnh hnh trong c cn hc tập tnh yêu lng yêu nước ca ông Hai ra sc
xây dng bo v đất nước trước m mưu phá hoi ca thế lc thù địch đang
hoạt động d di. Với ti năng v sc tr, tui tr chính là lc lưng mnh m
nht của đất nước. Bi thế tui tr hãy sng xng xng đáng với nhng gì nhân
dn đ k vọng, t quốc đ tin tưởng và giao phó.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 2
Ngưi ta đ viết rất nhiều về cái lng Việt Nam xưa kia, từ kho tng đ sộ ca
dao tc ngữ, những khảo cu phong tc, tập quán, những phng s việc lm...
cho đến những tiểu thuyết m cái lng gi trọn số phận của nhiều nhn vật.
Lng, đ khng phải chỉ l một đơn vị hnh chnh, địa l, m đ l tất cả cuộc
sống x hội đối với ngưi nng dn xưa, ở đ c tất cả những g gắn b với họ,
lm nên cuộc đi họ... Lng, đ l khái niệm đu tiên v c lẽ cuối cùng của họ
về hai tiếng “quê hương”.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
13
Nhưng trong truyện ngắn Lng của Kim Ln, c thể thấy rõ lng chỉ l một cái
cớ, một cái nền lm nổi rõ một nhn vật, một “ngưi lng” đ l nhn vật ng
Hai. Bởi v cu chuyện khng xảy ra trên đất của lng đ đnh, m trong suốt cả
truyện khng c một cu văn no, một dòng chữ no miêu tả cái lng Ch Du
ấy cả. Ngưi ta chỉ biết về cái lng Ch Du qua li kể của ng Hai, qua li
ngưi đn b tản cư, qua những li đn của dn lng đi tản cư, qua li của
ngưi đn b chủ nh... Nhưng nhiều nhất l qua những cu chuyện v những
nỗi niềm m tưởng nhớ của ng Hai, qua tnh yêu lạ lùng của ng đối với tất cả
những g thuộc về lng ng.
Ông khng thuộc hng cung đnh m số phận c thể tiêu biểu như một ngưi
nng dn một thi như anh Pha, chị Dậu; cũng khng thuộc hng vai vế c
“miếng” c “tiếng” trong lng. Ông chỉ l một ngưi nng dn hay lm, chịu
kh v c lẽ kho tay nữa. Nhưng ng khng phải l ngưi nng dn hiền lnh,
ăn no vác nặng, kiểu ngưi m tm mắt v suy ngh suốt đi khng vưt khi
lũy tre lng. Ông Hai vui tnh v hay chuyện nữa, v tinh khn láu lỉnh, cái tinh
khn láu lỉnh của ngưi nng dn đ đi đy đi đ, đ tiếp xúc nhiều. Cái bun
cưi đáng mến của ng gi cái g - cũng - biết: “rất thnh thạo m chẳng đu
vo đu”, cảnh m ng đi “nghe đọc báo - ng khổ tm hết sc nhưng khng
muốn ai biết mnh đọc còn quá km - “Ông ght thậm những anh cậy ta đy lắm
chữ, đọc báo lại c đọc thm một mnh, khng đọc thnh tiếng cho ngưi khác
nghe nh mấy. Chỉ một cảnh ng gi nng dn nghe anh dn qun hnh như mới
đọc, đánh vn đưc chữ no đọc lun chữ ấy, ngòi bút kể chuyện của Kim Ln
đ dng nên rõ rệt cái khng kh kháng chiến của một thi. Ông bn những
chuyện “quốc gia đại s’, như để Đác-giăng li-ơ đi đi về về l s sai khiến của
ng. Ta bố tr n thế ny, ta bố tr n thế khác, ta chnh trị n thế ny, ta chnh
trị n thế kia...” thật say sưa, sảng khoái v hưng phấn, mặc dù chnh ng vẫn
biết l “học lm cả đấy thi”, nhưng vẫn thch thú t ho.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
14
Chỉ bằng vi ba nt miêu tả, tác giả Kim Ln đ tái hiện đưc chn dung một
mẫu ngưi l thú, rất thật, rất sống động, rất thưng gặp ở xung quanh ta. Tnh
cách của ng Hai bộc lộ ngay qua li ni, cử chỉ, m ta c cảm tưởng như dễ
dng biết hết cả: những con ngưi như vậy lm sao chịu đưc cảnh tù túng
trong gian nh tản cư ở nh ở đậu, trong ánh sáng chập chn của ánh đèn du,
trong tiếng lm nhm tnh toán của mn tiền nhặt nhạnh hng ngy của v...
Ông phải đi tm ngưi ni chuyện, v cu chuyện thưng l một điều t nhiên
trong tnh cách của con ngưi hay chuyện, ưa giao tiếp, thch hiểu biết, cái hiểu
biết do học lm của ngưi nghèo. Như đ ni đối với ngưi nng dn, cái lng
l tất cả v ng Hai thch khoe lng, khoe tất cả những cái g “hơn ngưi” ở lng
ng, bởi cái lng chnh l ng, l những g tốt đp nhất của ng. Những nhận
thc chnh trị của ngưi nng dn ny tuy đơn giản m dt khoát v rạch ròi:
Trước đy ng mê man ca ngi cái lng của viên Tổng đốc ngưi lng, đến lúc
thấy thù, thấy khổ v n, ng lại khoe những g ngưc lại: thế giới của ng. Ông
đi nghe những ngy tổng khởi ngha, những ngy kháng chiến... vẫn l cái lng
ấy, nhưng by gi l cái lng “của ta”, của ng v những ngưi như ng.
By gi trong lúc xa lng, trong cái cuộc sống chật hp tù túng ny, cái lng
cng trở nên đp đẽ. Những điều m ng vẫn ni về lng trong lúc khe hẳn c
t vẽ lên thêm by gi trở thnh niềm tin, s say mê, thnh ước vọng của ng.
Tối ny sang tối khác, ng ni về lng, “lm như bác Th (ng hng xm) cũng
quen biết v bận tm đến những th ấy bằng những li đối thoại trách mc ng
hng xm lng ý khng nghe chuyện, nhưng thc ra, ng Hai đu c cn điều ấy
lắm, ng ni cho chnh mnh, cho tha nỗi nhớ, nỗi ao ước của mnh. Tnh hơn
khi miêu tả cuộc sống của “ba bốn nếp tản cư” trong những gia đnh chủ nh
tinh quái như m chủ nh ng Hai. Nhn vật m chủ ny phảng phất s tham
lam tai ác của những nhn vật đn b nng thn trước Cách mạng tháng Tám
trong truyện ngắn của Nam Cao. Những ngưi đn b xấu x quá quắt m khng
biết l mnh ác. Tác giả vẽ hơi k về m, l để viền một nt tương phản vo hnh
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
15
ảnh ng Hai. Ông dễ tnh, xởi lởi nhưng khng thể chấp nhận, con ngưi đp
trong ng tương phản gay gắt với những g bnh thưng, tối tăm đến ti tiện với
m chủ. Ông ght ly cả ngưi chng hiền lnh của m v lẽ anh ta khng biết
“dạy” v. Khổ nhất cho ng Hai l phải b mnh trong gian nh chật hp, lo đối
ph với ngưi đn b quá quắt như ngưi đn b ny. V thế, c dịp l ng b
nh đi ngay, ph mặc mọi s cho con, dù vẫn biết để dặn con: “N th rút ruột
ra...”.
Phút giy sảng khoái, sung sướng nhất của ng Hai c lẽ l buổi trưa hm ấy,
lúc ng phng bước trên con đưng lng “Tri xanh lng lộng, c những tảng
my sáng chi lừ đừ... Ông Hai đi nghênh ngang giữa đưng vắng...” ng thoát
ra ngoi s tù túng, lao vo thế giới của ng. ng đi nghe tin tc, ng phấn khởi
trước những thắng li của kháng chiến, ng vui cả với cái nắng chang chang để
cho “Ty n ngi trong vị tr gi ny bằng ngi tù” - “Ruột gan ng c múa cả
lên...”. Đúng lúc ấy, cái tin st đánh về lng ng đưa đến. Tin dữ khng phải l
cái lng đp đẽ ấy bị đốt tri, nh cửa, ruộng đất, m mả ng cha của ng bị
mất, m cả lng chúng n Việt gian theo Ty...”. Tội nghiệp ng gi vui tnh,
hay chuyện, mong ngng ch từng tin tc của lng, lúc ny phải “v v đng
lảng ra chỗ khác” ri “cúi gằm mặt đi thẳng”, “cổ ng lo nghn đắng cả lại, da
mặt tê rn rn... Ông lo lặng đi tưởng như khng thở đưc”. Cơ s ấy về lng
ng c lẽ ng chưa bao gi tưởng tưng, cũng như nỗi đau nỗi nhc đang đến
trong ng c lẽ chưa từng biết. Phải chăng đến lúc ny, ln đu tiên ng mới
phải dùng l tr để suy ngh về cái lng của ng, mới phải trăn trở về tnh yêu
lng trong ng. Cái lng by gi khng phải chỉ l thn ngõ xm, những ho
những  giao thng, những ao lng những giếng lng xy đá ong, đưng gạch đi
khng lấm chn... những cái hơn ngưi m ng từng khoe nữa. Lng by gi l
một cái g lớn hơn, l danh d, l chỗ đng, l cái lẽ để lm ngưi. Suốt cả cái
nước Việt Nam ny, ngưi ta ghê tởm thù hằn cái giống Việt gian bán nước...
Lng, by gi trong ý thc ng Hai, gắn liền với nước, với kháng chiến.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
16
M khng phải riêng ng Hai. Đ l nhận thc của ngưi dn lúc bấy gi ở
vùng t do cũng như vùng tạm chiến, từ ngưi đn b tản cư v tnh đem tin
đến, từ m chủ nh với cái lệnh mơ h: “đuổi hết những ngưi lng Ch Du
khng cho ở nữa” - c lẽ cái lệnh ấy l hiển thị thái độ hơi cc đoan lúc bấy gi.
Cu chuyện thắt thêm một cái nút vo nỗi khổ tm đau đớn của ng Hai. “Biết
đem nhau đi đu by gi?”. Trong lúc đen tối đ, ng Hai vẫn khng mất sáng
suốt, ng vẫn tin rằng sẽ c chỗ để ở. Đ “v chnh sách c H ngưi ta chẳng
đuổi”, nhưng dẫu như thế th vẫn chẳng còn mặt mũi no m đi tới đu...”
Ngưi đọc bị cuốn vo mạch tm tư của ng Hai, vo nghệ thuật miêu tả diễn
biến tm l nhn vật quá t nhiên, quá ti tnh, vo duyên kể chuyện của tác giả
m quên đi cái cách “gỡ nút” cu chuyện quá giản đơn tưởng như v l. C lẽ
trên đi chưa c ai khoe cái việc “Ty n đốt nh ti ri, đốt nhẵn” một cách hả
hê, sung sướng như ng. Trong s cháy ri của nh ng, l s hi sinh của một
lng khác: lng Ch Du kháng chiến... Ai cũng mừng cho ng lo kể cả m
chủ nh tinh quái. Khng những ng Hai m c lẽ cả ngưi t ng về thái độ vui
mừng dễ di của m. Nhưng ngh k lại khng bất ng, v ngưi đn b ấy cũng
l ngưi dn Việt Nam độc lập sống trong khng kh của Cách mạng. Kim Ln
thật đa ti khi chỉ bằng vi nt chấm phá đ cho ta thấy thế no l cuộc kháng
chiến ton dn.
C thể ni, linh hn của truyện ngắn Lng l nhn vật ng Hai. Với nhn vật
ng Hai, Kim Ln đ đưa vo văn học một bc chn dung sống động, đp, một
v đp riêng về ngưi nng dn Việt Nam những ngy đu kháng chiến, những
con ngưi bnh thưng m những g tốt đp của họ - lòng yêu lng, yêu nước
đưc khơi dậy v hon thiện để ngy cng đp đẽ. Bằng s hiểu biết su sắc về
ngưi nng dn l cuộc sống nng thn, với tấm lòng trn trọng yêu mến họ,
Kim Ln đ c những tác phẩm độc đáo v đặc sắc về nng thn v ngưi nng
dn (trong đ khng thể khng kể đến Lng). Điều ny đ giúp ng trở thnh
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
17
một trong những nh văn viết khng nhiều nhưng đưc yêu mến rất nhiều ở
nước ta.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 3
Trong mỗi cuộc kháng chiến của dn tộc, lòng yêu nước của nhn dn sẽ l sc
mạnh v cùng to lớn, tạo nên những chiến thắng v vang của dn tộc. Truyện
ngắn “Lng” của Kim Ln đ ca ngi về tinh thn cách mạng v lòng yêu nước
đ của ngưi dn Việt Nam, c thể l ni về một ngưi nng dn c tnh cảm
gắn b với lng, với quê hương v đất nước su sắc.
Truyện kể về ng Hai, một ngưi yêu lng v gắn b với lng, lúc no ng cũng
khoe về lng của mnh, ng c kể say sưa trong niềm nhớ thương về lng m
khng cn biết ngưi nghe c chú ý hay khng. Ông t ho về lng mnh từ cơ
sở vật chất cho tới cái sinh phn của tổng đốc lng ng, vinh d v lng c bề
dy lịch sử. Sau cách mạng ng khoe về tinh thn cách mạng của lng ng, ngay
cả c ru tc bạc phơ cũng vác gậy đi tập, ng khoe những hố,  v ho,… Khi
giặc ko về lng, ng muốn ở lại cùng dn lng chiến đấu nhưng do yêu cu của
cấp trên m ng phải xa lng đến một vùng đất khác.
Dù xa lng nhưng ng lun hướng về lng, khổ tm day dt khn ngui. Nhất l
khi ng nghe tin lng mnh theo Ty, “cổ họng ng nghn đắng lại, da mặt tê
rn rn”, ng lặng đi tưởng như khng thở đưc, hi đi hi lại nhiều ln ri lẳng
lặng b đi trong nỗi đau đớn v nhc nh khi lng mnh theo giặc. Từ lúc ấy ng
khng muốn đi đu, chỉ ru rú trong nh, khi bị đuổi đi, ng định quay về lng
nhưng ri chnh ng đ phản đối v: “Lng th yêu thật, nhưng lng theo Ty th
phải thù”. Tm trạng ng Hai khi ấy l nỗi đau, nỗi xt xa v những giằng x,
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
18
nửa tin nửa ng. Nh văn đ cho thấy s đng cảm của mnh khi miêu tả diễn
biến tm trạng của nhn vật v cùng chn thật.
Ông Hai chẳng còn biết tm s với ai, chỉ biết trò chuyện cùng đa con út, đ
cũng l cách để ng thanh minh cho lng mnh. Khi nhận đưc tin đnh chnh
rằng lng ng khng hề theo giặc, những li đn đại kia l bịa đặt, ng đ sung
sướng v vui mừng khn xiết, niềm vui hiện rõ trên khun mặt v cử chỉ hnh
động của ng. Ông đi từ đu lng tới cuối lng để khoe tin lng mnh khng
theo giặc, ng tm gặp ng Th để thanh minh về lng mnh, khoe cả việc nh
ng bị đốt cháy một cách sung sướng, hả hê, bởi đ l minh chng rõ nhất cho
việc lng ng khng phải Việt gian bán nước. Ông ni trong niềm vui h hởi:
“Cái tin, cái tin lng ch Du chúng ti đi Việt gian ấy m. Láo! Láo hết! Ton
sai s mc đch cả”. Điều đ đ cho thấy tnh cảm của ng đối với lng thật xúc
động v đáng khm phc biết bao.
Qua nhn vật ng Hai ta hiểu thêm về v đp tm hn của ngưi nng dn Việt
Nam thi kỳ kháng chiến chống thc dn Pháp xm lưc: Yêu lng, yêu nước
v gắn b với kháng chiến. C lẽ v thế m tác phẩm “Lng” xng đáng l một
trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 4
Truyện ngắn Lng của Kim Ln l một tác phẩm nổi tiếng viết về ngưi nng
dn trong kháng chiến. Hnh ảnh ng Hai, nhn vật chnh của truyện l hnh ảnh
tiêu biểu v chn thc của ngưi nng dn trong những ngy đu mới tiếp xúc
với cách mạng, với lòng yêu lng, yêu nước su sắc, với s h hởi say mê, tin
yêu thủy chung với kháng chiến, với Bác H.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
19
Trước Cách mạng tháng Tám, ng Hai l một nng dn nghèo khổ chất phác.
Cũng như bao ngưi khác, cuộc đi ng đ trải qua những giai đoạn sng gi,
đau khổ tuyệt vọng. Ông Hai đ bị bọn hương l trong lng truất ngi trừ ngoại,
đ l một điều xt xa cho một ngưi yêu lng như ng Hai. C lng, c nh, c
cửa m ng phải phiêu dạt lang thang hết nơi ny đến nơi khác. Cuộc sống đi
nghèo cc khổ nơi đất khách quê ngưi ri cũng chấm dt. Sau mưi mấy năm
tri lênh đênh ng cũng tm cách về lại lng mnh, về đến lng, cuộc sống đi
nghèo vẫn khng chấm dt.
Khng những phải chịu cuộc sống đi nghèo cùng cc, ngưi nng dn như ng
Hai phải phc dịch cho bọn hương l. Ông Hai bị gạch đổ bại một hng trong
một ln phu phen tạp dịch. Cuộc sống thật tối tăm cùng cc, ng bị vùi dập đủ
đưng. Sống một cuộc sống như thế, tấm lòng của những ngưi nng dn như
ng Hai vẫn hướng về lng mnh, vẫn yêu lng mnh su sắc. Với ng Hai, lng
Ch Du đ trở thnh máu mủ ruột r, ng hnh diện với lng ng, ng khoe
lng Ch Du với mọi ngưi ở mọi nơi m ng đến. Nhiều lúc ng ni về lng
mnh cho đỡ nhớ. Ngưi đọc thấu hiểu tnh cảm su lắng của ng Hai với nơi
chn nhau cắt rốn. Ông khoe lng ng c cái sinh phn của viên tổng đốc c bề
dy truyền thống, c cảnh đp nổi tiếng cả vùng. Tất cả những g thuộc về lng
đối với ng Hai đều thiêng liêng gắn b. Do đ, mặc dù cái sinh phn đ gieo
rắc cho ng, cho bao ngưi khác tai họa song ng vẫn cảm thấy t ho. Dưng
như trong tm tr ng Hai cái sinh phn đ l sc lc của cả lng, v c một
chút rất riêng của bản thn ng. Tnh yêu lng của ng Hai thật giản dị, chất
phác.
Sau cách mạng, ng vẫn khoe lng mnh nhưng ng khoe lng c cái nh thng
tin rộng ri, c chòi phát thanh, khoe lng mnh giu c, trù phú... Ông khng
khoe cái sinh phn c Thưng nữa, bởi by gi ng đ hiểu đưc nhiều điều.
Ông đ đưc tiếp xúc với cách mạng, với đấu tranh, vẫn l khoe lng, vẫn l
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
20
tnh yêu lng của con ngưi chất phác, hiền lnh, song trong tnh yêu lng c
một tnh cảm khác đang trỗi dậy, lớn mạnh hơn, cao cả hơn, thiêng liêng hơn.
Ngy đu tiếp xúc với cách mạng, ng Hai c cái bỡ ngỡ, lạ lẫm ban đu của
ngưi nng dn chất phác, vốn quen bị vùi dập nay tiếp xúc với đấu tranh, với
chnh trị. Cách mạng tháng Tám đến với những ngưi như ng Hai mang theo
một s thay đổi về cuộc đi, thổi bùng lên ngọn lửa yêu nước trong họ. Ông đi
theo cách mạng với tất cả lòng nhiệt thnh, say mê, hăm hở của mnh. Ông
nguyện ở lại chiến đấu với xm lng v khi phải đi tản cư, ng cũng t an ủi
mnh: “Đi tản cư cũng l kháng chiến”.
Tnh cảm của ngưi nng dn ny dnh cho cách mạng, cho kháng chiến chn
thnh, su sắc v cùng. Cu chuyện của ng Hai by gi chỉ xoay quanh về cách
mạng, về kháng chiến, về t vệ lng ng. Tnh yêu lng, yêu nước hòa quyện
trong con ngưi ng Hai ngy cng rõ rệt. Khi nghe tin lng Ch Du theo Ty
ng Hai cổ nghn ắng lại, da mặt tê rn. Trước hết đ l s xt xa của ng về
lng mnh, s phản bội của nơi chn nhau cắt rốn của mnh. Ông lo tủi hổ,
bng hong trước việc đ. Tnh yêu lng vẫn thắm thiết trong ng, lng Ch
Du vẫn l nơi ng gửi gắm sinh mệnh, danh d v niềm hnh diện, t ho. Vậy
m by gi... ng lo ngh tới việc trở về lng. Song ý ngh đ ng gạt phắt đi.
Trong s tuyệt vọng, đau khổ ny, lối thoát về lng Ch Du le lên như một tia
hi vọng ri lại tắt ngấm. Từ lu ng yêu lng ng, mong đưc trở về với lng
ng song trong ng tnh yêu nước mạnh hơn, thiêng liêng hơn: khng v lng
m b nước, b kháng chiến. Giữa s giằng co trong tm hn, ng Hai đ t
thốt lên đy đau đớn song đy quyết tm: “Lng th yêu thật đấy, nhưng lng
theo Ty ri th phải thù... Anh em đng ch biết cho bố con ng. C H trên
đu, trên cổ soi xt cho bố con ng, cái lòng bố con ng l như thế đấy, c bao
gi dám đơn sai. Chết th chết c bao gi dám đơn sai...”.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
21
Cách mạng đ đổi đi cho ngưi nng dn như ng, ng nguyện đi theo v
trung thnh với cách mạng. Gạt sang một bên tnh cảm riêng của mnh m đi
theo kháng chiến, khng chịu theo Ty, sống với Ty. Tnh cảm gắn b với cách
mạng, với Bác H của những ngưi nng dn như ng rất chất phác, mộc mạc,
su sắc, n xuất phát từ đáy lòng, từ máu thịt.
Thấy đưc tnh yêu lng, yêu nước của ng Hai, ta hiểu v cũng mừng với s
hớn hở của ng Hai khi nghe cái tin lng mnh theo Ty đưc cải chnh. Tnh
yêu lng, yêu nước lại trở về gắn b với nhau ngy cng su sắc, thắm thiết hơn
trong lòng ngưi nng dn chn chất ny. Từ nay ng Hai khng phải dằn vặt
trong s la chọn khắc nghiệt giữa lng v nước. Cái vui của ng Hai l cái vui
của một con ngưi yêu quê hương đất nước su sắc. Niềm vui khiến ng lo
như tr con lật đật, b b kể về lng mnh bị đốt nhẵn. Nh của ng bị cháy tri
m ng khng để ý, khng đau bun, ng chỉ biết rằng lúc ny lng ng l lng
kháng chiến v by gi ng lo c thể t ho, hnh diện ngi kể về lng Ch
Du kháng chiến của mnh.
Kim Ln rất thnh cng khi xy dng v khắc họa hnh ảnh ng Hai trong lòng
ngưi đọc. Đ l một ngưi nng dn nghèo khổ, yêu lng mnh su sắc. Đưc
cách mạng đổi đi, ng lo nguyện đi theo cách mạng v trung thnh với kháng
chiến. Hnh ảnh ng Hai sống động, chn thc v những nt tnh cách rất nng
dn: chất phác, chn thnh l hnh ảnh tiêu biểu cho ngưi nng dn Việt Nam
sau Cách mạng tháng Tám.
Vốn l những con ngưi chn thc, chất phác nên những ngy đu tiếp xúc với
cách mạng họ c cảm giác bỡ ngỡ, lạ lẫm. Nhưng cảm giác ấy nhanh chng tan
đi. Ngưi nng dn đn nhận cách mạng với một tnh cảm chn thnh, một lòng
hăm hở. Cuộc đi ngưi nng dn Việt Nam rẽ sang một bước ngoặt mới, tươi
sáng hơn. Họ n nc, háo hc hòa chung vo phong tro cách mạng của cả
nước, họ hăng hái cm súng bảo vệ quê hương. Cách mạng trở thnh một phn
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
22
máu thịt của ngưi nng dn. Những ngưi như ng Hai cảm thấy day dt, tủi
hổ, khổ sở khi mnh bị hiểu lm l khng trung thnh với cách mạng song vẫn
khng b cách mạng. Đ l lòng trung thnh, l tnh cảm su sắc, bền chặt m
ngưi nng dn dnh cho cách mạng. Cách mạng tháng Tám đ thổi bùng ngọn
lửa đấu tranh trong lòng họ.
Tác phẩm Lng của Kim Ln đ khắc họa hnh ảnh ng Hai hết sc sống động,
chn thc với những chi tiết dn d, mộc mạc. Hnh ảnh ng Hai l tiêu biểu của
ngưi nng dn Việt Nam sau cách mạng. Ta cảm nhận đưc s si nổi trong
những ngy đu đn nhận cách mạng của ngưi nng dn. Ngưi nng dn đ
đưc đổi đi nh c cách mạng, họ hiểu điều đ v gắn b với cách mạng với
lòng trung thnh, biết ơn su sắc.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 5
Ông Hai cũng như bao ngưi nng dn quê từ xưa lun gắn b với lng quê của
mnh. Ông yêu qu v t ho về lng Ch Du v hay khoe về n một cách nhiệt
tnh, ho hng. Ở nơi tản cư ng lun nhớ về lng, theo dõi tin tc kháng chiến
v hi thăm về Ch Du.
Tnh yêu lng của ng cng đưc bộc lộ một cách su sắc v cảm động trong
hon cảnh thử thách. Kim Ln đ đặt nhn vật vo tnh huống gay gắt để bộc lộ
chiều su tnh cảm của nhn vật. Đ l tin lng ch Du lập tề theo giặc. Từ
phòng thng tin ra, đang phấn chấn, náo nc v những tin vui của kháng chiến
th gặp những ngưi tản cư, nghe nhắc đến tên lng, ng Hai quay phắt lại, lắp
bắp hi, hy vọng đưc nghe những tin tốt lnh, no ng biết tin dữ: “Cả lng
Việt gian theo Ty”. Tin bất ng ấy vừa lọt vo tai đ khiến ng bng hong,
đau đớn: “Cổ ng lo nghn ắng hẳn lại, da mặt tê rn rn, ng lo lặng đi tưởng
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
23
như đến khng thở đưc, một lúc lu ng mới rặn è è nuốt một cái g vướng ở
cổ. Ông cất tiếng hi lại, giọng lạc hẳn đi nhằm hy vọng điều vừa nghe khng
phải l s thật. Trước li khẳng định chắc chắn của những ngưi tản cư, ng tm
cách lảng về. Tiếng chửi văng vẳng của ngưi đn b cho con bú khiến ng tê
tái: “Cha m tiên sư nh chúng n, đi khổ ăn cắp ăn trộm bắt đưc ngưi ta
còn thương, cái giống Việt gian bán nước th c cho mỗi đa một nhát”.
Về đến nh ng chán chưng “nằm vật ra giưng”, nhn đn con nước mắt ng
c dn ra “chúng n cũng l tr con lng Việt gian đấy ư? Chúng n cũng bị
ngưi ta r rúng hắt hủi đấy ư?”. Ông căm thù những k theo Ty, phản bội
lng, ng nắm chặt hai tay lại m rt lên: “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng
g vo mm m đi lm cái giống Việt gian bán nước để nhc nh thế ny”.
Niềm tin, nỗi ng giằng x trong ng. Ông kiểm điểm lại từng ngưi trong c,
thấy họ đều c tinh thn cả “c đi no lại cam tm lm cái điều nhc nh ấy”.
Ông đau xt ngh đến cảnh “ngưi ta ghê tởm, ngưi ta thù hằn cái giống Việt
gian bán nước”. Suốt mấy ngy liền ng chẳng dám đi đu, “chỉ ở nh nghe
ngng binh tnh”, lúc no cũng nơm nớp tưởng ngưi ta đang để ý, đang bn tán
đến cái chuyện lng mnh. Nỗi ám ảnh, day dt, nặng nề biến thnh s s hi
thưng xuyên trong ng. Ông đau đớn, tủi hổ như chnh ng l ngưi c lỗi…
Tnh thế của ng cng trở nên bế tắc, tuyệt vọng khi b chủ nh c ý đuổi gia
đnh ng với lý do khng cha ngưi của lng Việt gian. Trong lúc tưởng tuyệt
đưng sinh sống ấy, ng thoáng c ý ngh quay về lng nhưng ri lại gạt phắt
ngay bởi “về lng tc l b kháng chiến, b C H l cam chịu quay trở lại lm
n lệ cho thằng Ty”.
Tnh yêu lng lúc ny đ lớn rộng thnh tnh yêu nước bởi dẫu tnh yêu, niềm
tin v t ho về lng Du c bị lung lay nhưng niềm tin vo C H v cuộc
kháng chiến khng hề phai nhạt. Ông Hai đ la chọn một cách đau đớn v dt
khoát: “Lng th yêu thật nhưng lng theo Ty mất ri th phải thù!”. Dù đ xác
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
24
định thế nhưng ng vẫn khng thể dt b tnh cảm của mnh đối với quê hương.
Bởi thế m ng cng xt xa, đau đớn…
Trong tm trạng bị dn nn v bế tắc ấy, ng chỉ còn biết tm niềm an ủi trong
li tm s với đa con trai nh. Ni với con m thc ra l đang trút nỗi lòng
mnh. Ông hi con những điều đ biết trước cu trả li: “Thế nh con ở đu?”,
“thế con ủng hộ ai ?”. Li đa con vang lên trong ng thiêng liêng m giản dị:
“Nh ta ở lng Ch Du”, “ủng hộ C H Ch Minh mun năm !”. Những điều
ấy ng đ biết nhưng vẫn muốn cùng con khắc cốt ghi tm. Ông mong “anh em
đng ch biết cho bố con ng, tấm lòng bố con ng l như thế đấy, c bao gi
dám đơn sai, chết th chết c bao gi dám đơn sai”. Những suy ngh của ng
như những li nguyện thề son sắt. Ông xúc động, nước mắt “chảy ròng ròng
trên hai má”. Tấm lòng của ng với lng, với nước thật su nặng, thiêng liêng.
Dẫu cả lng Việt gian th ng vẫn một lòng trung thnh với kháng chiến, với C
H.
May thay, tin đn thất thiệt về lng Ch Du đưc cải chnh. Ông Hai sung
sướng như đưc sống lại. Ông đng khăn áo chỉnh tề đi với ngưi báo tin v khi
trở về “cái mặt bun thiu mọi ngy bỗng tươi vui rạng rỡ hẳn lên”. Ông mua
cho con bánh rán đưng ri vội v, lật đật đi khoe với mọi ngưi. Đến đu cũng
chỉ mấy cu “Ty n đốt nh ti ri bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn! Ông chủ tịch
lng ti vừa mới lên trên ny cải chnh, cải chnh cái tin lng ch Du chúng ti
Việt gian theo Ty ấy m. Láo! Láo hết! Ton l sai s mc đch cả”. “Ông c
múa tay lên m khoe với mọi ngưi”. Ông khoe nh mnh bị đốt sạch, đốt nhẵn
như l minh chng khẳng định lng ng khng theo giặc. Mất hết cả cơ nghiệp
m ng khng hề bun tiếc, thậm ch còn rất sung sướng, hạnh phúc. Bởi lẽ,
trong s cháy ri ngi nh của riêng ng l s hi sinh về danh d của lng ch
Du anh dũng kháng chiến. Đ l một niềm vui kỳ lạ, thể hiện một cách đau xt
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
25
v cảm động tnh yêu lng, yêu nước, tinh thn hy sinh v cách mạng của ngưi
dn Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống k thù xm lưc.
Cách miêu tả chn thc, sinh động, ngn ngữ đối thoại, độc thoại v độc thoại
nội tm đa dạng, t nhiên như cuộc sống cùng với những mu thuẫn căng thẳng,
dn đẩy, bc bối đ gp phn khng nh tạo nên thnh cng của cu chuyện,
đng thi còn thể hiện s am hiểu v gắn b su sắc của nh văn với ngưi
nng dn v cng cuộc kháng chiến của đất nước.
Qua nhn vật ng Hai ta hiểu thêm về v đp tm hn của ngưi nng dn Việt
Nam thi kỳ kháng chiến chống thc dn Pháp xm lưc: Yêu lng, yêu nước
v gắn b với kháng chiến. C lẽ v thế m tác phẩm “Lng” xng đáng l một
trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 6
Tác giả Kim Ln, một nh văn chuyên viết truyện ngắn, vốn gắn b v am hiểu
su sắc cuộc sống ngưi dn ở nng thn, các tác phẩm của ng hu như ch
viết về cảnh sinh hoạt lng quê v cảnh ngộ của những ngưi nng dn. Truyện
ngắn “Lng” đưc ng viết trong thi k đu của cách mạng tháng Tám, nhn
vật chnh của truyện l ng Hai, một ngưi rất yêu mến v gắn b với ngi lng
Ch Du của mnh.
Ông Hai yêu cái lng Ch Du của mnh bằng một tnh yêu rất đặc biệt, tnh yêu
của ng gắn b với bất c một cảnh vật, con ngưi no trên mảnh đất q
hương ny. Bởi thế m khi chiến tranh xảy ra, phải đi tản cư ở nơi khác, ng
khoe rất nhiều về lng của mnh. Mỗi ln ni về lng Ch Du ấy, ng đều ni
với giọng say mê, náo nc lạ thưng, “Hai con mắt sáng hẳn lên. Cái mặt biến
chuyển hoạt động”. Ông yêu tất cả cảnh vật của lng ng nên rất t ho m kể
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
26
từng th từng th, no l “nh ngi san sát sm uất như tỉnh”, đưng trong lng
“ton lát đá xanh, tri mưa đi, bùn khng dnh đến gt chn”, con đưng ấy
“phơi thc rơm th thưng hạng”.
Trong con mắt của ng, cái g của lng Ch Du cũng to lớn v đp đẽ, đp hơn
hẳn những th của thiên hạ, từ cái phòng thng tin triển lm m ng cho l
“sáng sủa v rộng ri nhất vùng”, cho tới cái chòi phát thanh, đến cả cy lúa
ngoi đng. Bất kể của lng ny cũng lm ng say mê, hnh diện v t ho. Vo
thi k kháng chiến của cả dn tộc bùng lên, tnh yêu lng của ng đ nh s
giác ngộ cách mạng m lại thêm phn t ho v khng kh cách mạng si nổi
của lng.
Những ngy đu kháng chiến, ng lun t ho v việc lng của mnh đ tham
gia vo cuộc chiến đấu chung của ton dn tộc. Khi ng phải cùng gia đnh đi
tản cư ở nơi khác, trong ng nỗi nhớ lng khng ngui, lun nghe ngng tin tc
kháng chiến. Còn g đau đớn v tủi nhc hơn khi ng nghe tin cả lng mnh theo
Ty, chnh tnh yêu su sắc của ng với quê hương đ lm cho ng đau đớn v
nhc nh đến thế “cổ ng c nghn hẳn lại, da mặt tê rn rn”, trên đưng về
nh ng “cúi gằm mặt xuống m đi”, ng nằm vật ra m nước mắt gin gia.
Nhưng ri chẳng bao lu ng đ tm lại đưc tnh yêu đối với ngi lng thn yêu
của mnh, cái tin đn lng ng theo Ty chỉ l tin đn thất thiệt.
Ông nghe tin cải chnh, nghe rằng giặc n đốt nh ng m ng lại sung sướng
khoe rằng “Ty n đốt nh ti ri bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn!”, ng vui mừng v
đ chnh l minh chng rằng lng ng khng hề theo Ty. Ông đ khng mng
đến ngi nh – cả gia ti của ng bị đốt m ng chỉ quan tm rằng giặc đốt nh
ng chng t lng ng khng phải Việt gian bán nước.
Qua truyện ngắn “Lng”, ngưi đọc cảm nhận đưc một tnh yêu lng quê thật
cảm động trong nhn vật ng Hai. Ông khng chỉ yêu lng m còn t ho, hnh
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
27
diện v lun tin tưởng ngi lng của mnh. Tnh yêu lng của ng Hai cũng
chnh l của ngưi dn Việt Nam trong thi buổi bấy gi.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 7
Văn học Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 đ xy dng thnh cng hnh ảnh
những con ngưi Việt Nam kiên cưng, bất khuất với một tnh yêu quê hương
đất nước tha thiết, su nặng. Bên cạnh hnh ảnh những chiến s trc tiếp chiến
đấu trên mặt trận còn c những con ngưi hi sinh lặng thm nơi hậu phương để
gp phn vo thắng li của kháng chiến. Đ l những ngưi nng dn c lòng
yêu nước thiết tha, bnh dị, su sắc. Truyện ngắn Lng của Kim Ln đ xy
dng thnh cng hnh ảnh nhn vật ng Hai - một ngưi nng dn chn chất
nhưng mang nặng tnh yêu lng v lòng yêu quê hương, c tinh thn kháng
chiến mạnh mẽ.
Phải đi tản cư do lng bị địch chiếm đng nhưng ng lại khng lúc no ngui
nỗi nhớ về lng mnh. Đ l nỗi nhớ da diết của một con ngưi cả đi gắn b
su nặng với mảnh đất nơi mnh sinh ra, lớn lên. Tnh yêu ấy đưc Kim Ln
cảm nhận một cách su sắc v thể hiện hết sc giản dị, chn thnh.
Những ai đ đọc Lng đều cảm nhận đưc ở ng Hai tnh yêu, s gắn b su sắc
với lng xm, với quê hương. Đối với ngưi nng dn chất phác ấy, tnh cảm
với lng quê, thn xm l tnh cảm t trong tim, ngấm su vo máu thịt. Cũng
như bao ngưi dn lao động khác, cả một đi ng Hai gắn b với mảnh đất quê
nghèo m nặng su n tnh. Cái lng Ch Du ấy đ trở thnh ngun vui sống
của ng. Tác giả đ để cho ng Hai bộc lộ tnh yêu đ một cách chn thật, nng
nhiệt, vừa c những nt quen thuộc vừa c những nt riêng biệt chỉ c ở ng
Hai. Yêu lng, ng yêu tất cả những g thuộc về lng, thậm ch yêu cả những cái
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
28
m ng v biết bao ngưi đ phải khổ sở v n. Ông Hai t ho v lng Ch Du
của ng c những ngi nh ngi san sát, sm uất, đưng trong lng ton lát bằng
đá xanh, tri mưa đi từ đu lng đến cuối xm bùn khng dnh đến gt chn.
Tháng năm ngy mưi phơi rơm v thc tốt thưng hạng, khng c lấy một hạt
thc đất... Ông t ho về tất cả những nt độc đáo, những th đ lm nên bề dy
lịch sử của lng ng.
Nhưng tnh yêu lng của ngưi nng dn ấy khng bất biến m thay đổi theo
thi gian, theo s biến chuyển của thi đại. Kháng chiến nổ ra mang theo những
lung tư tưởng mới chiếu rọi tm hn ng. Gi đy, đối với ng Hai, cái lăng c
Thưng, cái sinh phn kia đều đáng căm thù; niềm tin về lng l những ngy
khởi ngha dn dập, những buổi tập qun s c c ru tc bạc phơ cũng vo gậy
tham gia; những hố, những , những ho, chòi phát thanh. Tất cả những điều đ,
từ những cái nh nhặt cho đến điều lớn lao, đều trở thnh đối tưng của tnh yêu
tha thiết, đậm su trong ng. Qua những li khoe của ng Hai, ta c cảm tưởng
như cảnh vật, lng xm đ hằn in trong ng chiếm trọn con tim, khối c ngưi
nng dn ấy.
Yêu lng, ng Hai c nhu cu thể hiện, thổ lộ tnh yêu ấy với tất cả mọi ngưi.
Đi đến đu ng cũng khoe về cái lng của ng. Ông say sưa kể về lng của mnh
m khng cn biết ngưi nghe c chú ý hay khng. Mỗi khi bắt đu ni về lng,
“hai con mắt ng sáng hẳn lên, cái mắt biến chuyển”. Chỉ một chi tiết ấy thi,
Kim Ln đ khắc họa thnh cng tnh cảm thiêng liêng của ng Hai dnh cho
mảnh đất quê mnh. Tnh yêu ấy lun ấm nng trong trái tim ng v cng trở
nên mạnh mẽ hơn khi ng phải xa lng. Trong những ngy xa quê, sống nơi sơ
tán xa lạ, chnh tnh yêu lng đ trở thnh sc mạnh trong ng. Những khi mệt
nhọc, chỉ cn ngh về lng, kể chuyện lng l ng quên hết tất cả.
Nếu như cuộc sống c diễn ra yên bnh như thế th tnh yêu lng của ng Hai
mới chỉ l “tm l lng x” của những ngưi dn quê Việt Nam - những con
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
29
ngưi cả đi gắn b với luỹ tre, cy đa, bến nước, sn đnh; yêu nơi “chn rau
cắt rốn” bằng một tnh yêu bản năng, máu thịt. Kim Ln đ để cho nhn vật trải
qua tnh huống truyện độc đáo: ng Hai nghe tin lng theo Ty. Đy chnh l tác
nhn lm bùng nổ tnh yêu nước thiết tha, su đậm của ng. Ở ngưi nng dn
ấy, tnh yêu lng gắn liền với lòng yêu nước: Ta bắt gặp ở đy chn l về cội
ngun của lòng yêu nước theo quan điểm của nh văn Liên X (cũ) I. Ê-ren-
bua: “Lòng yêu nước ban đu l lòng yêu những vật tm thưng nhất.. Lòng yêu
nh, yêu lng xm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc”'.
Nghe tin lng theo giặc, “cổ ng nghn ắng lại, da mặt tê rn rn.., ng lo lảng
đi, tưởng như khng thể thở đưc”. Trong ng đ diễn ra một cuộc đấu tranh
nội tm gay gắt: ng tủi nhc, đớn đau, ng t giy vò, ng hoi nghi ri lại t
nhủ mnh phải tin v mọi chuyện đ hết sc rõ rng. Cuối cùng, ng cay đắng rt
lên: “Chúng bay ăn miệng cơm hay ăn miệng g vo mm m đi lm cái giống
Việt gian bán nước để nhc nh thế ny...”. Tiếng rt ấy l tiếng ni của lòng
căm hn, s căm giận đang ngùn ngt trong lòng ng Hai. Trong ng đang c
cuộc giằng co dữ dội: Ông yêu lng, lng ng đáng t ho l thế, m gi lại theo
Ty. Tnh cảm của ng phải thế no đy? Nhưng s giằng co ấy nhanh chng đi
đến kết luận: “Lng th yêu thật, nhưng lng theo Ty th ta phải thù”. Một thái
độ dt khoát, một tnh yêu mạnh mẽ nhưng khng mù quáng. Tnh yêu lng
trong ng rất mnh liệt, nhưng lng phải gắn với nước. Gi đy, lng Ch Du
của ng theo Việt gian, tc l hại nước, hại cách mạng th khng thể yêu lng
như xưa đưc nữa. Niềm đau, s oán trách cũng như thái độ kiên quyết... tất cả,
tất cả đều l biểu hiện sống động nhất của tnh yêu nước trong ng Hai.
Những diễn biến trong cảm xúc, tm trạng, những suy ngh v cuộc đấu tranh
nội tm gay gắt của ng Hai trong những ngy nghe tin lng theo Ty chnh l
tnh huống giúp Kim Ln khắc họa rõ nt hơn bc chn dung tinh thn v lòng
yêu nước su nặng, tnh yêu lng tha thiết của ng Hai. Ông thấy tủi hổ v niềm
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
30
t ho bấy lu nay của ng gi thnh ra như thế. Ông chỉ biết “cúi gằm mặt
xuống m đi”, ng thương lũ con ng v chúng c một quê hương đáng xấu hổ:
“nhn lũ con, tủi thn, nước mắt ng lo c trn ra. Chúng n cũng l tr con
lng Việt gian đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đu”. Suốt những ngy đ, ng
khng dám đi đu, chỉ “nằm rũ ở trên giưng, khng ni g”, “quanh quẩn trong
cái gian nh chật chội m nghe ngng”, lúc no cũng nơm nớp lo u. Ta bỗng
hiểu hơn tại sao tác giả lại kể v tả tỉ mỉ những biểu hiện của tnh yêu lng nơi
ng Hai những ngy lng còn chưa bị đn l theo Ty. N l s đối nghịch với
thái độ kiên quyết khi nghe tin lng lm Việt gian, l s khẳng định mạnh mẽ
tnh yêu nước lớn lao trong ng. Tnh yêu ấy khng chỉ l bản năng m đ trở
thnh ý thc của một cng dn. N gắn liền với tnh cảm dnh cho kháng chiến
v đối với C H, đưc thể hiện thật cảm động khi ng gii by tm s với đa
con út ngy thơ. Thc chất đ l li thanh minh với C H, với anh em đng ch
v l li t nhủ của chnh ng trong những lúc căng thẳng, thử thách. Ông mong
“anh em đng ch biết cho bố con ng. C H trên đu trên cổ soi xt cho bố
con ng”. Những li bộc lộ chn tnh ấy l biểu hiện của tấm lòng trung thnh
tuyệt đối với cách mạng, với kháng chiến m biểu tưng l C H; cũng l thể
hiện tnh yêu đất nước thiết tha của ng Hai. Tnh cảm của một ngưi nng dn
nghèo đối với đất nước v kháng chiến thật su nặng v thiêng liêng: “chết th
chết c bao gi dám đơn sai”.
Niềm vui sướng vỡ òa khi ng Hai biết rằng lng mnh vẫn l lng kháng chiến.
Khng còn nỗi tủi nhc đè nặng trong lòng, ng lại tiếp tc khoe về lng Ch
Du anh dũng của mnh, “lại ngi, trên chiếc chõng tre, vn qun lên tận bn m
ni chuyện về cái lng của ng”. Ngưi nng dn vốn gắn b với nh cửa ruộng
vưn... Phải b nh ra đi họ đ xt xa lắm, ng Hai cũng thế. Nhưng ta lại bắt
gặp hnh ảnh ng Hai tất bật đi khoe cái tin “Ty n đốt hết nh ti ri, hết hẳn”,
ng sung sướng bởi việc Ty đốt nh l biểu hiện của lng ng trong sạch, lng
ng khng lm Việt gian. Lng vẫn l tnh yêu, l niềm t ho tha thiết của ng
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
31
Hai. Nh ng bị đốt hết nhưng như thế c l g. Đ chỉ l một phn ng cống
hiến cho đất nước. Ti sản riêng mất mát nhưng cách mạng, đất nước sẽ vững
mạnh hơn, đ mới thc s l niềm vui, l hạnh phúc.
Tnh yêu lng, yêu nước, hòa quyện trong tm hn ngưi nng dn mộc mạc,
chất phác thật đp biết bao. Lng của Kim Ln l một khúc ca về tnh yêu quê
hương đất nước m những ngưi lao động nghèo l những thanh m trong tro,
ro rắt nhất, để lại bao dư m lắng đọng trong lòng độc giả.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 8
Lng l truyện ngắn xuất sắc của nh văn Kim Ln v của nền văn học hiện đại
Việt Nam. Thng qua nhn vật ng hai, tác phẩm phản ánh v ca ngi tnh yêu
lng, yêu nước chn thnh, giản dị của ngưi nng dn Việt Nam trong cuộc
kháng chiến chống Pháp.
Xoay quanh tm trạng của ng Hai về cái lng ch Du của mnh, nh văn Kim
Ln đ c những khám phá độc đáo. Ông Hai vốn rất yêu v t ho cái lng ch
Du của mnh bởi lng ng hết sc khang trang, giu v đp. Lng ch Du lại
còn l lng kháng chiến, ngưi lng ch Du anh dũng, kiên cưng. Nhưng oái
oăm thay, lúc ở nơi tản cư, ng Hai bất ng hay tin lng Ch du theo giặc,
ngưi ch du lm Việt gian cả ri. Cái tin thất thiệt ấy cuối cùng cũng đưc cải
chnh nhưng trong khoảng thi gian ấy, ở nhn vật ng Hai đ diễn ra những
đấu tranh kịch liệt, gp phn bộc lộ v khẳng định phẩm chất của nhn vật.
Khi hay tin lng theo giặc do mấy ngưi ở quê lên, ng Hai khổ tm hết sc v
nhm tưởng lng mnh theo Ty, nước mắt gin gia trên má. Cảm giác tủi hổ,
đắng cay bất ng dng tro chiếm lnh cả tm hn ng, thn xác ng. Ông Hai
rũ rưi, nt mặt bơ ph như vừa đánh mất một cái g đ quý giá lắm.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
32
Tm trạng ấy bộc lộ su sắc tnh yêu lng, yêu nước của ng. Những day dt,
trăn trở trong lòng ng cuộn thắt, xoắn lấy tm can ng. Cuộc đấu tranh nội tm
dữ dội xảy ra nhưng ngy sau đ, hết sc khốc liệt. Cuối cùng, thay v trở về
lng ng khẳng định s trung thnh với cách mạng, với kháng chiến, ủng hộ c
H.
Để khuy kha tm hn v tm kiếm s an ui, ng hi con những cu tưởng rất
vu vơ, bởi đơn giản ng muốn đưc nghe về lng ch Du, muốn đưc nghe
thấy con tr nhắc đến ngi lng m mnh yêu quý dù by gi n khng còn trọn
vn nữa. Gi đy, nhắc đến lng l ng vừa thấy t ho, vừa căm giận. T ho
v đ l nơi chn nhau cắt rốn, l quê hương ng. Căm giận bởi ngưi ch Du
đ phản bội lại tnh yêu của ng, phản bội lại đất nước, đi ngưc lại những g
bấy lu ng ngưỡng mộ v tn th.
Cách thể hiện tnh yêu của ng Hai rất mộc mạc v chn thnh. Cu trả li của
đa con út: “ủng hộ c H Ch Minh mun năm” hay chnh l nỗi lòng của ng.
Ông chuyện trò với con hay đang gii by cho vơi bớt nỗi khổ, s tủi hổ, dằn
vặt đang ám ảnh trong lòng ng suốt mấy hm nay. Những dòng đối thoại ngắn
gọn, giản dị, su sắc, chn quê đ thể hiện đưc nỗi lòng su kn trong lòng ng
Hai Thu.
Từ một ngưi nng dn yêu lng, ng Hai trở thnh ngưi cng dn yêu nước,
nặng lòng với kháng chiến. Tnh yêu lng, yêu nước đ hòa lm một trong ý
ngh, tnh cảm, việc lm của ng Hai. Tnh cảm ấy thống nhất, hòa quyện như
tnh yêu nước đưc đặt cao hơn, lớn rộng lên tnh lng. Đy l nt đp truyền
thống mang tinh thn thi đại. Ông Hai l hnh ảnh tiêu biểu của ngưi nng
dn trong thi k kháng chiến chống Pháp.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
33
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng -
Mẫu 9
Xy dng hnh ảnh nhn vật ng Hai với tnh yêu lng, yêu nước su đậm, thiết
tha l một thnh cng của nh văn Kim Ln. Trải qua những biến cố dữ dội, tnh
yêu lng, yêu nước của ng Hai bị thử thách cao độ nhưng cuối cùng ng vẫn
một lòng gắn b với lng, với nước, thủy chung với cách mạng. Đặc biệt l s
chuyển biến mới m từ tnh yêu lng, yêu nước t phát (vốn l tnh cảm cố hữu
của ngưi nng dn) đến tnh yêu lng, yêu nước t giác (ý thc đấu tranh
chống giặc cu nước dưới s dẫn dắt của cách mạng) lm sáng rõ tấm lòng của
ng Hai. Tinh thn t giác ấy đưc thể hiện su sắc qua cuộc trò chuyện giữa
ng Hai với đa con út.
Khi nghe tin lng theo giặc, ng Hai rơi vo tnh trạng bế tắc, tuyệt vọng khi
ngh tới tương lai. Để vơi bớt nỗi đau đớn, dằn vặt trong lòng v yên tm về
quyết định của mnh, ng Hai tm s với đa con trai út (thằng Húc). Qua li
tm s với con, ng Hai by t tnh yêu su nặng với lng Ch Du (nh ta ở
lng Ch Du), by t tấm lòng thủy chung son, sắt với kháng chiến, với C H
(chết th chết c bao gi dám đơn sai), một lòng sống v đất nước (lng th yêu
thật nhưng lng theo Ty th phải thù)
Dù cái tin lng ch Du theo giặc c chng cho đan xen trong lòng ng lo
nhưng trong ng vẫn cháy lên một niềm tin tưởng sắt đá, tin tưởng vo C H,
tin tưởng vo cuộc kháng chiến của dn tộc. Niềm tin ấy đ phn no giúp ng
c thêm nghị lc để vưt qua kh khăn ny.
Ở nhn vật ng Hai, tnh yêu lng thống nhất, hòa quyện trong tnh yêu nước.
Từ tnh yêu lng thiết tha, chuyển biến lên thnh tnh yêu nước su đậm. Tnh
yêu nước đưc đặt cao hơn tnh lng. Đy l nt đp truyền thống mang tinh
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
34
thn thi đại. Ông Hai l hnh ảnh tiêu biểu của ngưi nng dn trong thi k
kháng chiến chống Pháp.
Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Kim Ln l nh văn chuyên viết v đề tài nông thôn và những ngưi nông dân
nghèo trong xã hi Vit Nam. Ông có nhiu tác phm ni tiếng để li cho thế h
sau trong đ phải k ti truyn ngn Làng. Nhân vt trung tâm ca tác phm
ông Hai - một ngưi nng dn nghèo nhưng li mt tình yêu làng ng
sâu sc.
Truyn ngắn Lng đưc viết vo đu những năm tháng ca cuc kháng chiến
chng thc dân Pháp. Truyn k v ông Hai cùng tình yêu làng, s gn bó tha
thiết ca ông vi ngôi làng nh ca mình. Thế nhưng, khi kháng chiến bùng n,
tình yêu làng ca ông b đặt trong mt tình hung ngt nghèo: làng Ch Du ca
ông theo gic. Tin tc đ đ khiến cho ông Hai - một con ngưi yêu làng, luôn
t hào v cái làng ca mình phải đau đn, ti nhc muôn phn. Đến khi tin ci
chnh đến, ông Hai mới đưc tr v con ngưi thc của mnh, vui sướng, hn
h khoe vi mọi ngưi vic ngôi nhà ca mình b giặc đốt. "Làng" ca Kim Lân
đ tái hiện chân thc hình nh những ngưi nông dân trong cuc kháng chiến
chống Pháp: yêu lng, yêu nước, giàu tinh thn cách mng. Ông Hai - nhân vt
chính trong tác phẩm cũng l đại din cho những ngưi nng dn nghèo nhưng
luôn một lòng yêu quê hương, một lòng hướng ti kháng chiến, hướng ti C
H.
Xuyên sut trong truyn ngn Làng, ta cm nhận đưc mt cách cùng
ràng tình yêu làng ca ông Hai, t nhng ngày còn làng, cho tới khi đến nơi
tản ri nghe tin làng theo gic. Bt c thi điểm nào, khonh khc nào, ta
cũng đều thy ngi sáng trong nhng trang truyn tình yêu tha thiết ca ông
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
35
Hai đối vi ngôi làng Ch Du ca mình. Khi còn làng, ông Hai cùng anh em
hăng hái tham gia cng việc kháng chiến. Nghe theo li ca U ban kháng chiến,
ông Hai ri làng lên khu tản cư. Thế nhưng su thẳm trong ông ni nh,
ước mong, khao khát đưc tr v ngôi làng của minh. Đến nơi tản cư, tnh yêu
làng của ng Hai đưc bc l nt hơn, lúc no ng cũng nh nghe ngóng
tin tc v ngôi làng yêu quý ca mình. Chng vy khi cuốc đất trng trt,
làm rung, ông vn luôn nh v những ngy đưc "cùng làm vic vi anh em",
"cũng đo, cũng cuc man sut ngày". Ông nh v nhng ngày tháng còn
đưc lng, còn đưc cùng làm vic vi anh em làng xóm ông Hai "thy
mnh như tr ra". Ông muốn đưc "v làng", "muốn đưc cùng anh em đo
đưng, đắp , x ho, khun đá, ...", ni khát khao tr v bùng cháy trong tâm
hn ng lo. Đ l bởi ông yêu làng, tình yêu làng ca ông thấm đưm trong
tng công vic ông làm nơi tản ny. Tất c đều gi lên trong ông ni
nh mãnh lit v ngôi làng nh ca mình, v làng Ch Du ông yêu quý
"Chao ôi! Ông lão nh làng, nh cái làng quá!".
Yêu làng, muốn đưc biết thông tin v làng, vậy nên lúc no ng cũng chăm ch
đến phòng thng tin đ nghe ngóng tin tc kháng chiến rng ông không biết
ch ch đến để "nghe lm" ngưi ta đọc báo. Ông Hai, mt lão nông nghèo,
phi ri xa quê hương ca mình nhim v kháng chiến, nhưng lúc no trong
lòng ông vẫn lun đau đáu ni nh v ngôi làng của mnh, lúc no cũng mong
muốn đưc tr v quê hương cùng anh em, xm lng chiến đấu chng li k th.
Tình yêu làng của ng Hai cng đưc th hiện rõ khi m ng đưc đặt trong mt
th thách ngặt nghèo. Đ l tin tc làng ông theo giặc đưc những ngưi đn b
t i Gia Lâm thông báo. Những ngưi đn b mới lên khu tản ngi ngh
chân, nói chuyn với nhau dưới bóng cây và loáng thoáng nói v làng Ch Du ,
ông ch nghe thy loáng thoáng hai tiếng Ch Du, nhưng cũng đ khiến cho
ông Hai git mình "lp bp hi li: ...Nó vào làng Ch Du h bác? Thế ta
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
36
giết đưc bao nhiêu thng?". Thế nhưng đáp li li ông Hai ch là li chng ln,
đng đảnh của ngưi đn b tản cư: "Cả làng chúng nó Vit gian theo Tây". Câu
nói của ngưi đn b như mt tiếng sét p thẳng vo tai ng Hai. Cái tin đ đ
khiến cho ng choáng váng đến độ "c ông lão nghn ng hn li, da mt rn
rn. Ông lão lặng đi, tưởng như đến không th ni". Ông Hai hi li trong nim
hy vng mong manh rng cái tin ông nghe ch một tin đn: "Liu tht
không h bác? Hay ch li...". Vậy nhưng đáp lại li ông Hai ch li khng
định chc chn của ngưi đn b rng: "Vit gian t thng ch tịch đi cơ ng ".
th nói, tin tc m ngưi đn b mang ti cho ông Hai là mt s chấn đng,
đánh thẳng vào tình yêu làng trong tâm hn ng. ng k t lúc đ, ng Hai
như biến thành một con ngưi khác, mang trong mình mt s ti nhc, đau đớn
ca mt k tội đ vi dân tc.
Sau khi nghe đưc cái tin d, ông Hai tr v nhà trong ni nhc nhã, ông "cúi
gm mt xuống m đi". Kim Ln đ v cùng xut sc khi miêu t nhng ging
trong tâm hn ca lão nông già ấy. Đ lnỗi đau, l nim ti hn khi tình
yêu làng thiêng liêng ca ông b vy bn. Ông Hai "nm vật ra giưng", nhn lũ
con nh đang chơi, ng "ti thân" bật khc. Nước mt "giàn ra" trong khuôn
mt già nua khc kh của ng. Đi vi những ngưi nông dân nghèo, giọt nước
mt ch xut hin khi nỗi đau đ đ lên tới tột đỉnh vi ông Hai, giọt nước
mt kia không ch nỗi đau m còn ls ti h khi ngh v ngôi làng mình
hng yêu quý, niềm thương xt cho những đa con thơ dại ca mình. Nhng
đa con thơ của ng, còn chưa hiểu g, chưa biết g đ trở thành " tr con làng
Vit gian" "b ngưi ta r rúng, ht hủi". Đcòn l giọt nước mt khi tình yêu
làng, nim t hào v làng bao lâu nay ca ông bt cht b "vy bn" vi cái tin
tc rng làng ông theo Việt gian. Đau xt, ti hn, ng Hai "rt lên" trong đau
đớn: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng vào mm m đi lm cái giống
Việt gian bán nước để nhc nhã thế ny". Đ l tiếng thét ca một con ngưi
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
37
yêu làng tha thiết nhưng lại b phn bi một cách đau đớn, khn kh. Trong
thâm tâm ông, nim tin nỗi đau hòa vo nhau, ging xé ln nhau. Ông không
tin rng ngôi làng ông yêu quý li th tr thành mt ngôi làng "Vit gian
bán nước" như ngưi đn b ni. Thế nhưng "ai ngưi ta hơi đu ba tác ra
nhng chuyn ấy lm g". Đ ti cui cùng, nim hy vng nh nhoi đcủa ông
Hai sp đổ, v vn. trong đau đớn "Chao ôi! Cc nhc chưa, cả làng Vit gian".
Đ ltiếng nói bun b m đau xt ca một trái tim lun hướng v quê hương,
t mt tâm hn khng lúc no ngơi t hào v làng quê ca mình.
Sut những ngy tháng sau đ, ng Hai tr nên gt gng vi v mình không
dám ra khi nhà. Ông lão s hi, khng dám để ai nhc ti nhng tin tc ti t
kia, nỗi đau đớn, dn vt ba vây ly tâm hn ông. Ông Hai "trn trọc", "rũ ra
trên giưng" "th dài", ông lo lng b m ch nh đuổi khi nơi , ri s
không ai dám cha chấp gia đnh ng, những ngưi dân ca ngôi làng Vit gian
bán ớc. Cũng từ ngày nghe cái tin d y, ông Hai biến thành một con ngưi
khác. Nếu như trước đy, ng thưng hay ra khi nh, đi đến phong thông tin
thì gi đy, ng chỉ dám "quanh qun trong cái gian nhà cht chi y nghe
ngng". Ông khng dám bước ra khi nhà, không dám c sang nhà bác Th đế
mà tâm s. V như một l đương nhiên, ng s hi trước nhng li ngưi ta nói
chuyn, nhng tiếng "Vit gian, cam - nhông, tiếng Ty". V đến c cái tin d,
ng cũng n tránh gi "chuyn y". Nỗi đau, s nhc nê ch đ khiến cho
ông Hai tr nên rũ, mệt mi v chán chưng, chẳng dám đối mt vi câu
chuyện đau xt v cái làng ca mình. Vi ông Hai - mt lão nông cn cù, yêu
lng hơn tt c thì cái tin làng Ch Du ca ông theo gic qu mt sc,
mt ni ut c, ti nhc đến khôn cùng. Ngôi làng mà ông luôn yêu quý, t hào
nay tr thành Vit gian b mọi ngưi căm ght. Khi m ch nhà biết vic
đánh tiếng đuổi gia đnh ng đi, ng Hai buc phải đưa ra một la chn khó
khăn, chọn lng hay c? Vi ông Hai - một con ngưi vi tình yêu làng tha
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
38
thiết, tưởng chừng đ c lúc ng ngh rng "Hay quay v làng?", thế nhưng
suy ngh đ lp tc b ông bác b. Bi tình yêu làng có lớn lao bao nhiêu nhưng
khi lng đ theo giặc "thì phi thù", "v làng tc là b kháng chiến, b c H".
Quanh qun trong ngôi nhà bé tr đ khiến ông Hai b dn nén. Ni nh làng,
mong nh v quê hương, ng gửi vo đa con trai bng ca mình. Ông hi
v quê hương, đ khc sâu vào tâm trí rằng quê hương n l lng Ch
Du, cùng l để truyền cho n tnh yêu lng su đm ca mình. Trong nỗi đau
kh đang giằng ly tâm can ông, trò chuyn với con cũng l cách để ông Hai
th vơi bớt nhng ni niềm trong tm của mnh, cũng l ng lòng
mnh", "để mình lại minh oan cho mnh". Ông Hai l đin hình cho nhng
ngưi dân quê Vit Nam hn hu, cht phác, trong hoàn cảnh đau đn vn
không nguôi mt tnh yêu quê hương su nặng!
Thế nhưng, may thay, cái tin ci chnh v làng ông lại đến bt ng, làm hi sinh
ông lão già. Cái tin ấy đ rũ sch những đau khổ, ti cc ca ông Hai và ông li
tr lại "tươi vui, rạng r". Ông Hai mua quà cho con, ri lật đật chy sang nhà
bác Th khoe trong nim hnh phúc b: "Ty n đốt nhà tôi ri bác !
Đốt nhn". l chẳng ngưi nông dân nào lại vui sướng đến vậy khi căn nh
mình gng công gây dng li b thiêu ri sch s. Thế nhưng, với ng Hai, điều
đ lại mang đến mt niềm sung sướng, mt s h không mt li nào t
xiết. Bi minh chng cho s trong sch ca làng Ch Du ca ông,
cũng l minh chng cho tm lòng trong sch của ng đối vi Cách mng, vi c
H. Câu chuyn kết li trong âm thanh náo nc, hân hoan, v oà ca ông Hai -
mt lão nông với tnh yêu lng đậm đ, su nặng.
Kim Ln đdng lên hình nh ca mt ông Hai với tnh yêu lng su đậm
cùng thnh cng. Ông l đi din cho những ngưi dn quê nghèo nhưng mang
trong mnh tnh yêu quê hương, đất nước sâu sc, cho trong bt c hoàn
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
39
cnh nào, tình yêu y vn luôn dt dào, mnh m, ln mnh trong tâm hn ca
h.
V ngh thut, tác gi đ xy dng nhân vật ng Hai v cùng độc đáo. Kim Ln
đ đặt nhân vt vào mt tình hung th thách để thấy đưc tình cm sâu nng
của ng đối vi làng quê ca mình. Bng việc đặc t c ch, nét mt, ging nói
ca nhân vật, nh văn đ khiến nhân vt ông Hai hin lên tht sng động cùng
tình yêu làng vô cùng sâu sắc. V thêm vo đ, nghệ thut miêu t ni tâm nhân
vật cũng l một phn to nên thành công cho truyn ngn Làng!
Tình yêu làng của ng Hai đ đưc nh văn Kim Ln thể hin rt xut sắc. Đ
tình yêu ca những ngưi dn dnh cho quê hương ca minh. Tình yêu y
thng nhất cùng tnh yêu đất nước tinh thn kháng chiến đ lm nên chiến
thng ca nhân dân ta trong cuc kháng chiến chống Pháp xm lưc.
Phân tích sự chuyển biến từ tình yêu làng đến tình yêu nước
của ông Hai
Kim Ln l một trong số t những nh văn viết t m thnh cng lớn. Văn ng
nh nh, chậm ri, hm hỉnh m đằm thắm. Trong cả hai giai đoạn sáng tác –
trước v sau cách mạng – giai đoạn no Kim Ln cũng c những tác phẩm hay.
L một cy bút truyện ngắn vững vng, ng đ viết về cuộc sống v con ngưi ở
nng thn bằng tnh cảm, tm hn của một ngưi vốn l con đ của đng ruộng.
Truyện ngắn “Lng” c lẽ l tác phẩm nổi bậc nhất của Kim Ln v của cả nền
văn học Việt Nam trước cách mạng 1945. Với ngòi bút chn thnh, cái nhn
hiền lnh m su sắc, Kim Ln đ diễn tả những chuyển biến mới trong tnh
cảm của ngưi nng dn Việt Nam thi kháng chiến chống Pháp qua nhn vật
ông Hai một lo nng hết mc yêu cái lng của mnh.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
40
C thể ni thi k đu kháng chiến chống Pháp, cách mạng gặp rất nhiều kh
khăn. Phn bởi thiếu thốn nhn lc, vật lc, bị qun Pháp khủng bố mạnh, phn
bởi ngưi dn chưa thc s ng về pha cách mạng. Bác H hiểu rõ, muốn thắng
k thù phải vận động đưc sc mạnh ton dn tộc, tạo nên một cuộc bo táp
cách mạng, qut sạch k thù ra khi đất nước.
Năm 1948, truyện ngắn Lng ra đi thật đúng thi điểm. Lúc ny, ngưi nng
dn đ dn tin tưởng v ủng hộ cách mạng. S diễn biến ny diễn ra từ từ nhưng
rất chắc chắn. Kim Ln đ nhn thấy điều đ. N rất cn thiết cho một cuộc vận
động ton diện trên mặt trận yêu nước, mặt trận kháng chiến. Nhưng ng muốn
diễn tả s giác ngộ ấy một cách t nhiên nhất, khng gưng p, khng mang
biểu dương hay ca ngi theo kiểu khẩu hiệu. Bởi thế, nhn vật ng Hai ra đi l
kết quả của s cn nhắc rất k lưỡng của nh văn.
Ông Hai l một nng dn suốt cuộc đi sống ở lng Ch Du, gắn b máu thịt
với từng con đưng, từng nếp nh, thửa ruộng, từng ngọn c, cnh cy v biết
bao ngưi ruột thịt, xm giềng, tổ tiên v họ hng gn xa. Quê hương trở thnh
một phn máu thịt của ng. V khi chết đi, ng cũng muốn đưc nằm trên mảnh
đất yêu thương ny.
Ngưi Việt Nam ta l thế, họ lun ngh “cy c cội, nước c ngun”, quê hương
chnh l cội ngun khng bao gi đưc đánh mất. Thế nên, khi đưc lệnh phải
đi tản cư, ng Hai lưỡng l, lúc đu ng quyết khng đi. Cũng thật dễ hiểu cho
ng Hai, bằng tuổi ny ri, sống đưc bao lu nữa, gi ra đi biết c trở về đưc
khng? Còn cái lng ny ng yêu n thế, gi ra đi ri, ng như mất đi nửa cuộc
đi. Ẩn sau cái tnh yêu lng l thi quen nghn đi của ngưi nng dn sống
bám đất bám lng, thủy chung với quê hương ngun cội.
Ẩn sau cái tnh yêu lng còn l cái tnh yêu nước thiết tha. Nhưng cách mạng
đang cn v họ phải thay đổi. Những chuyển biến m thm m dữ dội ấy trong
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
41
tnh cảm của ngưi nng dn Việt Nam đ đưc nh văn biểu đạt hết sc xúc
động bằng s cảm thng su sắc.
Lưu luyến, nấn ná vậy chớ gia đnh ng Hai cũng đi. Chưa biết ri sẽ ra sao
nhưng v cách mạng, v kháng chiến nên phải cùng mọi ngưi lên vùng đất mới.
Đ l cái ti tnh của nh văn. Bởi ng muốn ni rằng, s giác ngộ của ngưi
nng dn l hon ton t nguyện; từ tnh yêu quê hương m lớn thnh tnh yêu
đất nước; từ thái độ căm ght k thù, căm ght k phản bội m bùng nổ khát
vọng chiến đấu, một lòng trung thnh với cách mạng, trung thnh với lnh t H
Chí Minh.
Để lm sáng bừng tư tưởng của truyện, Kim Ln đ kho lo để cho ng Hai t
đấu tranh. Ở nơi tản cư, ng Hai nhớ lng Ch Du tha thiết. Ban ngy, lo bận
việc sản xuất, ổn định cuộc sống, buổi tối ng Hai thưng sang hng xm gii
by nỗi nhớ của mnh. Ông khng ngớt li khoe những cái đp, điều hay ở quê
hương mnh. Lng Ch Du quê ng đp lắm, đưng l phong quang sạch sẽ,
cái cổng lng rộng như cổng thanh… Ông khoe cả cái “sinh phn” của viên tổng
đốc to lớn v oai nghiêm lắm.
Đặc biệt l ng Hai khoái nhất khoe v kể nhiều nhất l những ngy đu cách
mạng. Quê hương đưc giải phng, thoát khi ách cưng ho phong kiến v lũ
tay sai thc dn. Dn lng ng bắt đu cuộc sống mới. Đêm đêm rậm rịch tiếng
bước chn của đon du kch tập qun s, sáng, chiều rm ran tiếng tr em học
bi… lại cả những tiếng hát của thanh niên ngn vang trong những buổi cả lng
bn việc nước, việc dn… Nghe những chuyện ấy, mọi ngưi đều thng cảm
với lòng nhớ quê da diết của ng.
Đ l một ngưi yêu quê hương tha thiết bằng một tnh cảm t nhiên, hn
nhiên. Tnh cảm đ bắt ngun từ những kỉ niệm trong cuộc sống hằng ngy, từ
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
42
những s vật, con ngưi gắn b hng ngy … Tnh cảm đ thun phác v trong
sáng biết bao.
Tưởng đu, đ sẽ l niềm t ho mi mi cho đến khi ng ri thế gian ny.
Đùng một cái, ng hay tin lng Ch Du theo giặc. Ông hai “cổ nghn đắng lại,
da mặt tê rn rn”. Trước hết, l s xt xa của ng về lng mnh, s phản bội
của nơi chn rau cắt rốn của mnh v nỗi tủi nhc tột cùng tro lên trong ng.
Cuộc xung đột xảy ra dữ dội trong ng, đau đớn hơn bất c điều g ng đ từng
trải qua. Tnh yêu lng vẫn thắm thiết trong ng, lng Ch Du vẫn l nới ng
gửi gắm sinh mệnh, danh d v niềm hnh diện, t ho. Vậy m by gi lng
ng lại theo Ty. Ông hon ton sp đổ.
Tnh huống truyện đặt ra cho nhn vật những la chọn hết sc kh khăn. Liệu
ng Hai c còn dám yêu cái lng của mnh nữa khng? Khng yêu lng th ng
sẽ yêu cái g? Con ngưi lun cn phải c một niềm tin yêu để sống, ng khng
thể b rơi tinh thn của mnh. Ông lo ngh tới việc trở về lng. Song ý ngh đ
ng gạt phắt đi. Trong s tuyệt vọng, đau khổ ny, lối thoát về lng Ch Du
lo lên như một tia hi vọng ri lại tắt ngấm. Trong ng tnh yêu nước mạnh hơn,
thiêng liêng hơn: khng v lng m b kháng chiến.
Giữa s giằng co trong tm hn, ng Hai đ thốt lên đy đau đớn song đy
quyết tm: “Lng th yêu thật đấy, nhưng lng theo Ty th phải thù .. Anh em
đng ch biết cho bố con ng. C H trên đu trên cổ xt soi cho bố con ng, cái
lòng bố con ng l như thế đấy, c bao gi dám đơn sai. Chết th bao gi dám
đơn sai”. Tnh quê v lòng yêu nước của những ngưi nng dn ấy rất su nặng
v thiêng liêng biết bao. Ông hai đ trải qua những bun vui, đau khổ, những t
ho, chua chát để gắn kết giữa tnh quê hương v tnh yêu tổ quốc.
Thế đấy, họ đ ng về với kháng chiến khi đng trong la chọn sống còn bằng
tnh cảm thiêng nhất, trong sáng nhất. Kim Ln đ miêu tả s chuyển biến ấy rất
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
43
chn thc v hết sc t nhiên. Thủy chung với quê hương l tnh cảm tốt đp
nhưng tnh yêu đất nước còn lớn hơn.
C thể ni đ l một thử thách lớn đối với nhn vật ng Hai v cả nh văn Kim
Ln. Đoạn tuyệt với cái mnh từng yêu thương nhất, quý trọng nhất, ngy đêm
gn giữ như một báu vật thật l kh khăn. Thế mới thấy, tnh yêu cách mạng,
yêu kháng chiến, yêu nước của ngưi nng dn mới to lớn, mới mạnh mẽ trở
thnh tnh cảm thiêng liêng v duy nhất ngay lúc ny. Họ thc nhận đưc rằng,
khng c nỗi nhc no lớn hơn nỗi nhc mất nước v khi đất nước còn bị xm
lăng th cái lng của họ cũng đu còn.
Từ đ, họ đng hẳn về pha cách mạng, tin tưởng v ủng hộ cách mạng, gp sc
chung cho s nghiệp kháng chiến giải phng đất nước. Kim Ln đ tỉ mỉ tạc
khắc niềm tin ấy bằng s trn trọng su sắc.
V khi nghe tin lng Ch Du theo giặc đưc cải chnh, ng Hai như vừa thoát
khi một gánh nặng tinh thn ghê gớm. Tnh yêu lng của ng lại trở về hòa
quyện trong tnh yêu nước thắm thiết, su nặng hơn trong lòng ngưi nng dn
chn chất ny.
Phải chăng, Kim Ln đ quá hiểu cái tm l của ngưi nh quê, họ sẽ khng
chịu thay đổi, họ bảo thủ với lối sống cũ nếu khng cho họ c dịp trải nghiệm
nỗi đau thương, mất mát, s  nhc v t ho. Ở ng Hai, đ c một s thay đổi
tch cc v đưc khẳng định mạnh mẽ. Dẫu nh của ng bị cháy ri m ng vẫn
vui cưi v t ho v nh mnh bị giặc đốt. Ngha l ng đ đng gp vo s
nghiệp kháng chiến một phn ti sản v cng sc trong s hi sinh lớn của dn
tộc. Ông Hai chỉ biết rằng lúc ny ng lm kháng chiến v ng lo by gi c
thể t ho, hnh diện ngi kể về cái lng Ch Du kháng chiến của mnh.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
44
Từ khi c cách mạng, cuộc đi ngưi nng dn Việt Nam rẽ sang một bước
ngoặt mới tươi sáng hơn. Họ n nc, háo hc ho chung vo phong tro cách
mạng cả nước, họ hăng hái tham gia kháng chiến, cm súng bảo vệ quê hương.
Cách mạng trở thnh một phn máu thịt của ngưi nng dn, c những ngưi
như ng hai day dt, tủi hổ, khổ s khi mnh bị hiểu lm l khng trung thnh
với cách mạng song vẫn khng b cách mạng. Đ l lòng trung thnh, l tnh
cảm su sắc, bền chặt m ngưi nng dn dnh cho cách mạng. Cách mạng
mang đến cho họ cuộc đi mới, họ phải bảo vệ lấy hạnh phúc đ của mnh.
Qua hnh ảnh nhn vật ng Hai trong truyện ngắn Lng của Kim Ln gi cho
em những suy ngh g về những chuyển biến mới trong tnh cảm của ngưi nng
dn Việt Nam thi kháng chiến chống Pháp
V đp tm hn của ng hai lng Ch Du tiêu biểu cho những ngưi nng dn
Việt Nam tuy trnh độ văn hoá thấp nhưng đ c ý thc giác ngộ cao, tha thiết
yêu quê hương, Tổ quốc. S mở rộng v thống nhất tnh yêu quê hương trong
tnh yêu đất nước l nt mới trong nhận thc v tnh cảm của qun chúng cách
mạng m văn học thi kháng chiến chống pháp đ trú trọng lm nổi bật. Truyện
ngắn lng của Kim Ln l một trong những thnh cng đáng quý ấy.
Khng xung phong, khng cm súng, khng ra trận, nhưng Kim Ln lại chiến
đấu bằng ngòi bút hết sc m thm m quyết liệt. C thể ni, qua nhn vật ng
Hai phảng phất hnh bng của Kim Ln trong đ. Cũng như ng Hai, Kim Ln
yêu lng, yêu nước, yêu cách mạng lắm. Từ nhận thc v tnh cảm của bản thn,
ng tm cách chuyển tải n vo văn học. Nhn vật ng Hai l kết tinh su sắc cái
ti, cái tnh của nh văn Kim Ln đối với cuộc đi, đối với đất nước.
Vẻ đẹp tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
45
T Hu cho rằng: “Cuộc đi l nơi xuất phát v cũng l nơi đi ti của văn học”
còn Nguyn Minh Châu tng quan niệm: “Văn học v đi sng hai vòng tròn
đng tm m tm điểm l con ngưi”. Văn chương lấy con ngưi lm đối tưng
phn ánh thay cho hin thc đi sống. Nh văn chn chnh, dù viết v điu gì và
th hiện như thế nào trong tác phẩm th điểm xuất phát v đch đến cui cùng
vn cõi nhân sinh, mc tiêu cao c nht của nh văn vn viết “một áng văn
trung thc gin d v con ngưi(Chữ dùng ca Hemingway). Vi mi mt
tác phẩm, ngưi đọc li dp chiêm nghim v những con ngưi khác nhau.
Trong truyn ngắn Lng, nh văn Kim Ln đ tc nên nhng trang viết neo đu
mãi trong tâm hn chúng ta v nhân vt ông Hai mt trái tim yêu làng tha thiết,
mt linh hn yêu nưc nng nàn.
Kim Lân là mt trong s nhng cây bút truyn ngắn đ li mt s ng tác
phm không nhiều nhưng sáng tác no của ng cũng vững vng nơi lòng ngưi
thách thc quy luật băng hoại ca thi gian. Nguyên Hng tng nhn xét:
Kim Ln l nh văn một lòng đi về với “đất” với “ngưi” với “thun hu
nguyên thuỷ” của cuc sng nông thôn. Bng giọng văn chn thc, gin d, tng
trang viết của Kim Ln đong đy bng dáng lng quê v con ngưi Vit Nam.
Truyện “Lng” đưc sáng tác trong những năm đu ca kháng chiến chng
Pháp, ln đu ra mt bạn đọc trên “Tạp ch Văn nghệ” năm 1948. Ly bi cnh
cuc tản trong những năm đu kháng chiến, tác phm xoay quanh nhng
chuyn biến trong tâm trng ca nhân vt ông Hai. Ông không thuc hng cùng
đnh nghèo khổ như anh Pha, chị Dậu, cũng chẳng thuc hàng vai vế
“miếng” c “tiếng” trong lng. Ông chỉ một ngưi nông dân nng hu, cht
phác, hay làm chu khó. T con ngưi ca làng quê, ông tr thnh con ngưi
ca kháng chiến, ca s nghip chung.
Ấn tưng đu tiên m ng Hai đ lại cho ngưi đọc chính cái tính khoe làng
của ng. Dưng như hnh ảnh ngi lng lun thưng trc trong tâm tca lão
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
46
nông ấy để khi nói v nơi nui ng mình, chn quê thân thuộc “hai con mt
ông sáng hn lên, cái mt biến chuyn, hoạt động”. Đặc bit, ông Hai khoe làng
mt cách nhit thành. Ông không cn ngưi khác phi chú ý lắng nghe, cũng
không quan tâm h nghe hay không, ông ch ni để tha nim t hào, ni
nh da diết của mnh đối vi làng. Ri qua tng thi khác nhau, li k, li
khoe của ng cũng thay đi. Duy ch tình yêu làng ca ông vn thế, c mãi
vn nguyên, vn toàn, không h đổi thay v cũng chẳng h lay chuyn.
Xa ri quê hương, sống nh nơi đất khách quê ngưi, lòng ng đau đáu nhớ quê,
nh làng.Ông hoài nim v những năm tháng đưc cùng anh em đo đưng, đp
, x ho, khun đá… Ông Hai cm thy lúc y mình tr trung hẳn ra, “cũng hát
hng, bng phèng.” Cng ngh tưởng, ni nh c như những đt sóng lòng dn
dp, v nh vào trái tim ông phát ra nhng thanh âm chan cha bao ni trin
miên v nhng ngày quá kh: “Chao i, ng lo nh làng. Nh cái lng quá!”.
Đằng sau ni nh ấy l khao khát đưc tr v, tình yêu xóm làng chân thành,
bt dit. Tình cm y bao gi cũng thiêng liêng, cũng dt dào tha thiết.
nh, yêu nên ông Hai vẫn thưng xuyên vào phòng thông tin nghe tình hình,
tin tc kháng chiến. Dọc đưng đi, gặp ai quen ng lo cũng nu lại, cưi cưi,
ông vui c vi cái nng chang chang bi Tây ngi trong v trí gi bng ngi
tù. Ông phn khởi trước nhng thng li ca kháng chiến.Ruột gan ng lo như
múa c lên v nghe đưc bao nhiêu tin hay, đáng mừng v đáng khm phc v
nhng chiến công ca làng. Qu đúng như Raxun Gamzatov từng ni: “Ngưi
ta ch th tách con ngưi ra khi quê hương, ch không th tách quê hương
ra khi con ngưi”.
Trong lúc tâm trạng đang phấn khi nhng tin tc kháng chiến va nghe
đưc, ông Hai gp g những ngưi dưới xui lên v nghe đưc cái tin làng Ch
Du theo gic t một ngưi đn b tản cư. “Cổ ông lão nghn ng hn li, da
mt rân rân. Ông lão lặng đi, tưởng như đến không th đưc”. Dưới ngòi bút
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
47
tài hoa của ngưi ngh s, thế gii ni tâm ca nhân vật đưc miêu t đy chân
thc qua nét mt và c ch. Ông lão bàng hoàng và sng s v cùng, dưng như
một bn tay v hnh đang bp nght trái tim ng. Lúc đu ông không th tiếp
nhận đưc, ông c hi đi, hi lại như thể ng đang hi vọng cái tin d kia ch
do miệng đi đm tiếu, giọng ng như lc hẳn: “Liệu có tht không h bác. Hay
ch lại…”. Đối din vi nhng li nói chắc như đinh đng cột rng làng ông
“Việt gian t thng ch tịch m đi”, bao nhiêu niềm tin, bao nhiêu nim t hào
v ngôi làng ông luôn khoe khoang vi mọi ngưi bng chc sp đổ.
ngưi làng Ch Du, ng đu còn can đảm để li nghe nhng li bàn tán
ba vây mình. Ông vi vàng ra v cùng cu ni tưởng chừng như chỉ bng quơ
thốt lên nhưng n li chính cái c ông bám lấy để ri khi đy: “H, nng
gm, v no”. Mảnh đc thoi ấy sao m cay đắng, xt xa như mt s trn chy
thc ti tàn nhn, không mun ai phát hiện ra mnh l ngưi làng Ch Du. Nếu
trên đưng đi tới phòng thông tin ông hiên ngang bao nhiêu thì gi ông lại “cúi
gm mặt m đi”. Bởi cõi lòng ông Hai gi đy ta như vỡ tan thành tng mnh,
trái tim ông r máu, đu đy như thể mt ni chua xót, ô nhc và ti thân.
Mang trong mình c mt khong tri giông bão, c mt mối lòng hỗn độn,
ông Hai từng bước v nhà ri lại “nằm vật ra giưng” chẳng còn tâm sc để
làm cả. Nhn tr cảm xúc dng tro “nưc mắt ng lo gin ra”. Biết
bao câu hi c đua nhau x đẩy, giằng xtrong đu ng: “Chúng n cũng l tr
con làng Việt gian đấy ư? Chúng n cũng b ngưi ta r rúng ht hủi đấy ư ?”.
Ngh thuật đc thoi nội tm đ khắc ha thành công ni lòng ca ông lão nông
dân ấy. Ông Hai xt thương cho số phn của chnh mnh v đám tr non nt mi
my tuổi đu. Bởi gia đnh ng l ngưi làng Ch Du nên đè nng trên nhng
đi vai hao gy và yếu t bản án mang tên “cái giống Việt gian bán nước”.
Ông Hai căm phẫn lũ tội đ phản nước theo gic. Tt c như dn nén trong tng
con ch đanh thp: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng vào mm m đi
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
48
làm cái ging Việt gian bán nước để nhc nhã thế ny”. Ông kiểm điểm li tng
ngưi anh em đ cùng nhau đng cam cng kh thu trước, từng ngưi con ca
làng Ch Du. Trong trí óc ca ông, h đều những ngưi sung sc, trn đy
tinh thn yêu c nng nàn. Gi phút y, ông Hai vn c bám víu chút git
nắng “niềm tin” giữa cơn đại hng thy d dội. “M thằng chánh Bệu th đch l
ngưi làng không sai ri. Không lửa lm sao c khi? Ai ngưi ta hơi đu
ba tc ra nhng chuyn y lm g ?”.
Những dòng suy ngh đ c ạt ko đến đm vo trái tim ng, phũ phng dp
tt ngn la nim tin. Ông Hai bt lc chp nhn cái tin d y, nỗi đau xm
chiếm linh hn, mt nỗi đau khng li nào t xiết. “Chao i ! Cc nhc chưa, cả
làng Việt gian”. Đ l tiếng nói tht lên t mt trái tim b tổn thương, từ mt cõi
lòng suy sp tt cùng, t nim t hào b vùi dp t tơi. Ông đu chỉ đau cho
mnh, đau cho lng m ng còn đau cho những ngưi đng hương cùng cnh
ngộ:”Lại còn bao nhiêu ngưi làng, tan tác mỗi ngưi một phương na, không
biết h đ rõ cái cớ s ny chưa?”. Nỗi bt rt trong tâm can ca ông b dn nén
quá nhiu nên sinh gt gng khi nói chuyn vi Hi. Ông Hai không mun
nghe ai nhắc đến chuyn ti t đ, khng muốn ai xát mui vào vết thương
trong lòng ông. Ba vây ông nỗi lo trăm bề “trằn trọc đến không ng đưc”,
là tiếng th dài bt lc làm sao. Ni lo y hành h c tinh thn ln th xác khiến
“chn tay nhũn ra, tưởng chừng như khng cất lên đưc” hay “trống ngc ông
lo đp thình thịch”. Như một điều tt l d ngẫu, dân ta t Nam ra Bc, t min
ngưc đến miền xui đều ght cay ght đắng, ghê tm và thù hn bn Vit gian
bán nước nên ông càng lo s m ch nh đuổi gia đnh ng đi, dn gia đnh ng
vào thế cùng cc, tuyệt đưng đất sinh nhai.
T khi nghe tin làng theo giặc, ng Hai như ngưi mt hn. Ông ăn khng ngon,
ng không yên. Ông cm thấy như mnh cũng l k tội, lúc no cũng nơm
np lo s trong ni ám nh, ti nhc ê ch. Ông tuyt giao vi tt c mọi ngưi,
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
49
“khng bước chn ra đến ngoi”. Ông rất s ai đ nhắc đến nhng tiếng Tây,
Vit gian, cam-nhng… Ông n tránh tt c những g liên quan đến cái tin d
di kia và gi chuyn phn bi ti t đ l“chuyện ấy”. Bởi chính ông chng
dám v cũng chẳng đủ sc để nhìn thng vào thc tế đy phũ phng v đau đn.
Ngẫm k, đối vi mt lão nông dân cht phác, chân lm tay bùn luôn t hào
yêu làng tha thiết thì cái tin làng theo gic qu là mt tri giáng chí mng,
ni ut c, nhc nhã tt cùng. Vi ông Hai, làng không ch lnơi chn rau cắt
rn còn mt th g đ lớn lao hơn, l lòng t tôn, danh d. Ông cái
làng ấy đ trở thành máu tht, ông và làng là mt, danh d của lng cũng l danh
d ca ông.
T lúc m ch nh đánh tiếng đuổi gia đnh ng đi, ng Hai thc s rơi vo bế
tắc. Chnh trong lúc đau đn tuyt vng ấy đ đẩy ông vào tình thế phi la
chn: làng Ch Du hay T quốc? Ông đ thoáng ngh đến việc “Hay l quay về
lng?” đ gia đnh ng c ch dung thân. Thu trước, làng Ch Du ca ông
đáng yêu, đáng t hào lắm. Nhưng gi đy chỉ ngh đến n l lòng ng đng
ngắt, đau nhi tng hi. Mi hôm nào v lng l khao khát, l mong ước cháy
bng ca ông thế bây gi ông thy rn c ngưi phi dp tt ngay cái ý
ngh đen tối đ. Bi làng gi đ nối gt theo Ty, “về làng tc b kháng
chiến, b C H“, l cam chịu tr v vi kiếp sng lm than, kiếp sng ca
nhng k nô l.
Dòng máu Vit Nam anh hùng vẫn đang khng ngng luân chuyển, đi qua mọi
ngõ ngách trong trái tim ông. Tận su nơi cõi lòng ngưi nông dân y, ngn la
của tnh yêu nước cao c vẫn đang rạo rc, vẫn hướng v cuc kháng chiến nên
ng đ quyết định một cách đau đớn nhưng dt khoát: “Lng th yêu thật, nhưng
làng theo Tây mt ri thì phải thù”. Đng trước s la chọn kh khăn, quyết
định của ng Hai đ khẳng định tình cm rch ròi của ngưi nông dân, tình yêu
c rng ln, mnh m và thiêng liêng bao trùm lên tình cm làng quê.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
50
Trong tâm trng ti t b dn nén lâu ngày, ông Hai ch còn biết th trôi ni lòng
ca mình vào nhng li th th, tâm s vi thng con út. Ch khi tâm s cùng
con ông mi dám giãi bày hết thy nhng gn sóng ru ru đang m ỉ trong lòng.
Ông hi con v lng, để tha ni nh lng, đ khc sâu tình cm ci ngun nơi
con. Ông mun con ghi nh “Nh ta làng Ch Du” cũng như muốn chính
mnh khng đưc quên Ch Du l quê hương, l gc gác. Phải chăng chnh
ông vn còn yêu làng tha thiết, tình cm y vn mãi ng tr trong trái tim ông.
Ông hi con v C H biểu tưng ca cách mng để chng minh cho tm lòng
yêu nước, tm lòng thy chung vi kháng chiến đ bám chặt vào mch huyết.
Đng thi, ng cũng muốn truyn cho con, cho thế h sau tình cảm cao đp,
thiêng liêng, nhân bn nht của con ngưi: Tnh yêu lng v yêu c.Cuộc đối
thoi gia hai b con ch xoay quanh chuyn làng chuyện nước. Ông nói vi
con, nhưng thc cht li t vấn đ vơi bớt nỗi lòng, để minh oan cho tm
lòng trong sch của mnh, mong “anh em đng chí biết cho b con ông. C H
trên đu trên c xét soi cho b con ng”. Ta cht nh đến cu thơ của Trn
Đăng Khoa trong trưng ca “Khúc hát ngưi anh hùng”:
“Người ta trong lúc him nghèo
Hoc vng vc sáng hoặc heo hút tàn”.
Ông Hai đ ngi sáng vi những nt đp trong tâm hn ngưi nng dn, nt đp
chung hòa giữa tnh yêu lng v lòng yêu ớc. Bước qua biết bao ngưỡng ca
cm xúc bun vui ln ln, t hi vọng đến tuyt vng, t hãnh din t ho đến
kh đau tủi nhc, đêm đen đ qua, nhưng ch cho nhng rạng đng pha cuối
chân tri. Cái tin làng cải chnh đ đến với ng Hai. Ông như đưc hi sinh mt
ln na, r sạch đưc hết thy s dn vt, nhc nh, đau khổ bấy lu, “cái mặt
bun thu mi ngày bỗng tươi vui, rạng r hẳn lên”. Ông tr li với “thi quen”
của mình, lật đật đi khoe khoang khắp nơi rằng: “Ty n đốt nhà tôi ri ông
ch ạ. Đốt nhn. Ông ch tch làng em va lên cải chnh… cải chính cái tin làng
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
51
Ch Du chúng em Vit gian y mà. Ra láo ! Láo hết, chng st. Toàn
sai s mc đch cả”.
l chưa c ai trên đi lại đi khoe cái s “Ty n đốt nhà tôi ri. Đốt nhẵn”
mt cách h sung sướng tht s như ng. Đối với ngưi nông dân, ngôi nhà
tài sn ln lao, biết bao tháng ngày cày cuốc m nên, l nơi chan cha bao
hi c vui bun. Vy c ông Hai li ly làm vui mừng trước s mt
mát ca ngôi nhà? Bởi qun Ty đốt nh ng ngha l lng ng khng h theo
gic vn một lòng yêu nước nng nàn, ng h kháng chiến, ng h C H.
Ông đ c thể thoát khi cái danh “ngưi làng Việt gian”, đưc sống như một
ngưi yêu nước,li th tiếp tc s khoe khoang đáng yêu ca mình. Mâu
thun vn hết sc hp tình hp lý, đ chnh l s sc sảo, độc đáo của ngòi
bút miêu t tâm nhân vt. Ông Hai còn d định nuôi ln ăn mng, nim vui
ớng tưởng như vỡ òa, như nhng thanh âm vang vng c phn kết truyn.
Khng kh để nhn ra vi những ngưi nông dân tht thà, cht phác, h thà hi
sinh tha rung, mảnh vưn hay gian nhà ch nhất định khng đ cho danh d
và t tôn ca mình, ca làng và ca T quc b vy bn.
Vi th hương thơm ta ra t thiên truyn, vi ánh chiếu của ngòi bút đa ti,
Kim Ln đ khiến ngưi đọc phi nguyn ý th hn vào trang viết, phi dùng
trái tim đ cm nhận nt đp ca tng con ch. Xây dng tình hung truyện độc
đáo l một trong nhng yếu t góp phn đem li s thành công cho tác phm
“Lng”, giúp nh văn khắc ha nét phm cht, tính cách, kh năng ng x
ca nhân vật đng thi bc l sâu sắc khuynh hướng tưởng ca mình. Bên
cạnh đ, vic miêu t chân thc, c th nét mt, ging nói, c chỉ, hnh động
cũng gp phn xây dng thành công chân dung nhân vật ng Hai. Kim Ln đ
tht tài tình khi s dng hàng loi câu cm, câu hi ni tiếp nhau trong ngh
thuật độc thoi nội tm như x đi lòng ngưi để đặc t rt c th ni ám nh
nng n biến thành s nơm np lo s, nỗi đau xt, xấu h, nhc nhã. Ngôn ng
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
52
trong truyn mang tính khu ng, nhng li ăn tiếng nói hng ngày, gin d,
chân cht của ngưi nông dân Bc B. Tóm li, thi pháp truyn ngn bao gm
các yếu t như nhn vt, ngôn ng, tình hung truyện… V “Lng” thnh cng
trên mọi phương diện y. Kim Lân không nói nhiu, t nhiều nhưng cũng đủ
cho ta thy nhng bước ngoc trong din biến tâm lí ca ông Hai.
Nh văn Nguyễn Khi tng khẳng định: “… Thanh nam chm thu hút mi thế
h vẫn l cái cao thưng, cái tốt đp, cái thủy chung”. Linh hn ta phiêu lưu nơi
gánh sách của Kim Ln, cõi lòng ta say đắm trong hơi th bt dit ca thiên
truyện “Lng”, nhịp đập của ngưi thưởng văn a cùng nhịp đp ca lão Hai,
t ấy ta tm ra “thanh nam chm” của văn chương i một danh xưng khác l
“Lòng yêu quê hương v tnh yêu T quốc”. Sc hp dn ca tác phm mch
tình cm hoà quyn, thng nhất trong trái tim ngưi nông dân, ta như “to
thnh” hiên ngang, sng sng bt diệt đến ni chẳng c súng đn nào th
công phá, chng có ngn la tàn ác nào có th thiêu ri. Tình cm dành cho quê
hương, đất nước đnghiễm nhiên tr thành ngun “thn hng” của biết bao thi
phẩm. V như “Sao chiến thắng” của Chế Lan Viên:
“Ôi Tổ quốc ta, ta yêu như máu thịt,
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi T quc, nếu cn, ta chết
Cho mi ngôi nhà, ngọn núi, con sông…”
Cảm nhận về tình yêu làng, yêu nước của ông Hai trong truyện
ngắn Làng
Làng truyn ngn xut sc của Kim Ln đưc viết trong kháng chiến chng
Pháp. Tác phẩm đ khc họa tnh yêu lng, yêu nước mt cách hn nhiên, trong
sáng thánh thin của ngưi nông dân Việt Nam trước cách mng tháng Tám.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
53
Tình cảm đ đưc khc ha một cách đậm nt v sinh động qua hnh tưng
nhân vt ông Hai trong Làng.
Ấn tưng đu tiên m ng Hai đ lại cho ngưi đọc chnh l “tật” khoe lng ca
ng. Ngy no ng vậy, ng Hai thưng sang nhà bác Th để nói chuyn v
cái làng ca mnh. Đối vi ông Hai, làng ông nht. Bt c th làng ông
cũng đều nht hết. Trong con mt ca ng Hai, khng đu bằng lng quê, nơi
chôn nhau ct rn của mnh. Tuy nhiên, cái “tật” khoe lng của ng Hai cũng
thay đổi cùng vi s thay đổi v nhn thc của ngưi nông dân sau cách mng
tháng Tám. Trưc cách mng, ông t hào làng ông cái sinh phn ca c
tổng đốc to nht vùng. Cái chân ca ông b tật cũng v tham gia xy dng cái
sinh phn đ. Ông t ho v mnh đ gp phn đ làm nên nim t hào ca quê
hương.
Ông Hai khoe lng ng ton lát đá xanh: “tri mưa tri gi đi t đu lng đến
cuối xm, bùn khng dnh đến gt chn…”
Sau cách mạng, ng khoe lng ng c “phòng thng tin tuyên truyn rng rãi,
khang trang nhất vùng…”
Đặc bit, ông Hai khoe làng mt cách nhit thành. Ông không cn ngưi khác
phi chú ý lắng nghe, cũng khng cn biết h có nghe hay không; ông ch ni để
tha nim t hào, ni nh da diết ca mnh đối với cái lng đ gn vi ông
gn trn cuộc đi.
Kháng chiến chng Pháp n ra. Ông Hai hăng hái đo ho, đp vi anh em
dân quân du kích. Ông lại đem hết sc mnh để bo v quê hương. Nhưng ri,
đòi hi ca kháng chiến, ca con hàng xóm buc ông phải đi tản cư. nơi
tản cư, ng Hai nhớ qquay qut. T một ngưi hot bát, vui v, ông tr nên
hay cáu bn. Ni nh quê, nh anh em còn li chiến đấu c dày ông. Ni
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
54
nh y chính biu hiện sinh động của lòng yêu quê hương, yêu cái lng Ch
Du thân yêu ca ông Hai.
Tình yêu ấy còn đưc th hin s quan tm đặc bit của ng đối vi kháng
chiến. Dù ng chưa đọc đưc nhiu nhưng vẫn c gng ra phòng thông tin tuyên
truyền để nghe đọc báo đ cho thấy điều đ. Ông “chúa ght” những đa cy
mình biết ch m khng đọc to lên để ông th biết đưc tình hình. Cái s
“ght” rất t nhiên v đáng yêu ca ông Hai cho thấy tnh yêu nước, s gn
thy chung của ngưi nông dân Vit Nam vi cuc kháng chiến thn thánh ca
dân tc.
Nhưng c lẽ, tình yêu làng ca ông Hai th hin nhất khi ng nghe đưc tin
làng Ch Du ca ông theo giặc. Khi nghe đưc tin ấy, ng Hai như ngưi mt
hn. Bao nhiêu nim tin, bao nhiêu nim t hào v quê hương bỗng chc sp đ.
Nếu việc khoe lng cho đc gi thấy đưc tình yêu làng tha thiết ca ông thì ni
đau khổ khi làng theo gic li th hin mt cách sâu sắc tnh yêu nước, gn
vi kháng chiến ca ông Hai.
T khi nghe tin làng theo giặc, ng Hai như ngưi mt hn. Ông ch dám quanh
qun nhà và rt s ai đ nhắc đến cái làng ca mình. Cuc trò chuyn với đa
con út đ lm nổi bt tâm trng ca ông Hai. Ông trò chuyn vi con, hi con v
làng ca mình, nhng li đáp ngy thơ, hn nhiên của con như ca vào trái tim
ông. Khó th nói hết đưc tâm trng ca ngưi đ gắn gn trn cuộc đi
vi cái làng ca mình, luôn coi làng mình một “thiên đưng”, khng đu c
th sánh bng phải đối din vi mt s tht khác: làng theo gic.
tht vọng, đau kh đến cùng cc nhưng ng Hai vn kiên quyết đi theo
kháng chiến, theo c H Ch Minh: “Lng th yêu thật nhưng lng m theo ty
ri th cũng phải thù”.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
55
Phi một tnh yêu nước lớn lao như thế no, ngưi ta mi th “thù” cái
làng của mnh đưc. Chi tiết ny đ cho ngưi đọc thấy đưc tnh yêu c tha
thiết ca ông Hai nói riêng, của ngưi nông dân trong kháng chiến chng Pháp
nói chung.
Đau khổ, tht vọng bao nhiêu, ng Hai cng vui sưng hnh phúc by nhiêu
khi nghe đưc tin ci chính làng mình theo giặc. Sau khi đi nghe ng chủ tch xã
lên ci chính tin làng nh theo giặc, ng Hai như ngưi chết sng li. Ông li
tiếp tc đi “khoe” lng nhưng ln này, ông khoe chuyn cái nca mình b
giặc đốt: “Bác Th đu ri? Bác Th lm g đấy? Ty n đốt nhà tôi ri bác Th
ạ! Đốt sch! Ông ch tch xã tôi va lên ci tính. Ci chính cái tin làng Ch Du
theo gic y mà! Láo! Láo hết! Toàn là sai s mc đch cả!”
Đến đy, nhiều ngưi s cm thy ngc nhiên khi một ngưi nng dn như ng
Hai lại c đưc tâm trạng vui sướng hnh phúc khi nghe tin nhà mình b đốt
sạch, đốt hết! C cuộc đi của ngưi nng dn may ra cũng ch lm đưc mt
căn nh. Gi giắc n đt mt ri, gia đnh, v con s sng đu? Nhưng với
ng Hai, đ lại mt nim vui b. Thm chí, ông còn nhn mnh chuyn
Ty n “đốt sạch…”. Ông Hai vui khng phi vì b mt ca, ông vui vì mt nh
khác đáng trn trọng t ho hơn rt nhiu: làng ông không theo gic. Cái tin
Ty đốt plng v nh ng đ thnh tro bi càng chng t làng ông không
theo gic. Niềm vui đ lớn lao hơn rt nhiu vic nhà ông b cháy. Điều đ cng
làm ni bật tnh yêu lng, yêu nước chung thy, thiết tha ca ông Hai.
Nói tóm li, truyn ngn Làng của Kim Ln đ khắc ha một cách sinh động
tnh yêu lng, yêu quê hương chn thnh, đáng quý của ngưi nông dân trong
cuc kháng chiến chống Pháp xm lưc. tr li cho câu hi: sao dân tc
Vit Nam có th chiến thng mi k thù xm lưc.
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
56
Phân tích tình yêu làng yêu nước của nhân vật ông Hai
I -E -ren -bua từng ni “Tnh yêu nh, yêu lng xm, yêu min quê tr nên tình
yêu t quốc”. Quả đúng như vậy. Tnh yêu nước bt ngun t những điều bình
d nht. Ch mt ngôi nhà, mt xóm nh, mt min quê sao tha thiết thế .
Chúng gi trong lòng ta biết bao cm xúc thiêng liêng v s gn mt thiết
vi quê nhà. Ông Hai trong tác phm làng ca Kim Lân một ngưi tm
lòng yêu lng su đm. Ông yêu quý ngôi làng của mnh v coi đ như l máu
xương, l da thịt ca mình.
"Làng" là truyn ngn xut sc ca Kim Lân, mt cái tên không h xa l trong
lng văn học Vit Nam thi k đu. Trch đoạn nói riêng và tác phm nói chung
đưc viết năm 1948 trong thi k đu cuc kháng chiến chống Pháp. Đon trích
ca ngi tnh yêu lng, yêu nước tinh thn kháng chiến của ngưi nông dân
qua hai tình hung chính:khi ông hai nghe tin làng theo gic và khi ông hai nghe
tin cải chnh. tưởng ch đề ca tác phẩm đưc th hin ràng qua hình
ng nhân vt ông Hai, nhân vt trung tâm ca tác phẩm. Qua đon trích, tình
yêu quê hương, đất nước ca nhân vật ng hai đưc bc l rõ ràng, gây âm vang
trong lòng ngưi đọc.
Trước hết, tnh yêu quê hương, đất nước ca nhân vật ng hai đưc th hin
trước khi ông nghe tin dữ. Ông Hai l ngưi nông dân làng ch du. Nhưng v
hoàn cnh chiến tranh nên phi tản đi nơi khác. Trong lòng ng rt mun
li làng chiến đấu cùng anh em du kch nhưng v hon cảnh neo ngưi, lại đưc
an ủi Tản cũng l kháng chiến nên ng đnh lên vùng đt thắng để tản cư.
đ ng hai khng lúc no khng nh v làng. Ông khoe v làng vi bác th
đến mc nhàn tai ct ch để vơi đi nỗi nh làng. Ông khoe v kháng chiến ca
làng, bui tp quân s, s sm ut của lng… Trong li k hin hu tình yêu
lng. L nt tm thưng gp ông hai không ch thế, ông còn hay ra phòng
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
57
thông tin nghe ngóng tin tc, đọc lm bao nhiêu tin thng trận “Lòng ng lo c
múa c lên, Vui quá!” Đy chnh l nt mi của ngưi nông dân sau cách mng
đưc phản ánh trong văn học, bày t tnh yêu nước yêu làng ca ông.
Không ch vậy, tnh yêu lng, yêu nước của ng hai đưc bc l qua lúc khi
nghe tin dữ. Đu tiên, tình cm ấy đưc th hin sâu sc khi mi nghe tin d.
Đang trong đỉnh cao ca niềm vui, ng hai rơi xung vc thm ca s tuyt
vọng. Nghe ngưi đn b tản lên nhắc đến tên làng, ông hai vi hi mong
nghe đưc itn hay nào ng nhận đưc tin như st đánh ngang tai C làng
chúng vit gian theo tây ch còn giết nữa” Tác giả tp trung miêu t tâm
trạng ng hai lúc đ Cổ ông lão nghn đắng hn li, da mặt rn rn”
Tưởng như khng thở đưc” T trn an mình. Ông Hai hi lại như như chưa
tin hẳn” Những li ngưi ta ràng quá li c thng chánh bu khiến ông
không th khng tin. Ông Hai rơi xuống đáy cùng của s tuyt vng, vội đánh
trng lng, chy trốn như s b phát hiện. H nng gm v no” Yêu l yêu
hết mình, tin tin sâu sắc. Đau l đau tận cùng. Đ chnh l tnh cảm ca ông
dành cho làng by lâu nay b sp đổ vì tin làng theo gic.
Khi v đến nhà, tình cm ấy đưc ni bật. Ông khc thương con l ngưi
làng Vit gian. Nhng câu nói ca mấy ngưi tản vẫn văng vng trng ông
Cái ging việt gian bán nước phi cho mỗi đa mt nht, ông chi rủa:”
Chúng my ăn miếng cơm, miếng cháo vào mm m để làm ging vit gian
bán nước đ nhc nhã thế ny. Ngơ ngơ, ng liền điểm từng ngưi nhng vn
kiên quyết. Không lửa lm sao c khi Cu hi tu từ, độc thoi ni tâm
nhn mnh tâm trng nng n, ti kh ca ông Hai.
Khi nói chuyn vi v tình cm y tiếp tc hòa quyện, đấu tranh. Cuc hi thoi
đặc bit ch c ba lưt trao v hai lưt tr. Ông hai tr li gì, gt lên, biết ri.
nhn mnh tâm trng nng n, không mun nói chuyn ca ông. Ông Hai s m
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
58
ch nhà nghe thy. Tiếng gì thế? “ Tiếng m chủ” “ M làm cái gì n ào thế?
“ Bao cu hi tu t nhn mnh tâm lý hn lon ca ông Hai ngh thuật độc thoi
nội tm đưc vn dng triệt để.
My ngày sau, ng hai ngưi ta vn nhìn thấy tnh yêu lng, yêu c cháy
bng trong ông. Sut my ngày ông chẳng dám đi đu, quanh quẩn nhà. Khi
ngưi ta túm năm tm ba, nhắc đến Ty, việt gian, cam nhng…” l ng li
lủi vo gc nh, nn tht” Chc li chuyn y ri” Bao nhiêu nỗi dn vt dn hết
trong ông. Tâm ông hai gi đy bị giam vào vòng s hãi. Tn cùng ca s
tuyt vng, ti h. Chính ni s hi đ toát lên tnh yêu nước trong ông. Bi vy
không h là vit gian và chính ông s bn thân mang tiếng vit gian. Thật đáng
thương, đáng trn trọng!
Chnh tnh yêu nước chiến thng và hòa quyện cùng tnh yêu lng đưc thăng
hoa, n hoa nơi trang giấy khi ch nh đánh tiếng đuổi gia đnh ng đi. Khi
hai ra ch gp m ch. M c ý đuổi kho gia đnh ng đi v ngưi làng
không cha vit gian. Ông Hai t lo lng, ti h chuyn sang s hãi, hong ht.
Ông lo cho gia đnh mnh ri s đu, ly làm kế sinh nhai, n bao nhiêu
ngưi làng na.Câu hi tu t như những cơn sng lòng dn ti tp kết ng độc
thoi ni bt cuộc đi đu tranh ni tâm. Ri ông cht ngh Hay l quay v
lng” Bảo ý ngh đen tối cht hin ra. Ông gt phắt đi” Lng th yêu thật nhưng
làng theo tây mt ri thì phải thù” Đy chnh l cu ni by t quan điểm ca
ng hai” Tnh yêu nước chiến thng, thiêng liêng bao trùm bao tình cm khác. .
Hơn nữa, tnh yêu lng, đất nước trong lúc trò chuyn vi c Húc cũng thể hin
phn nào. Li đối thoại như độc thoi, ông nói với ng như t giãi bày lòng
mình c húc ngy thơ gii by lng con đu, nhcon làng ch du”…
Chính những cu ni ngy thơ của cu út đ nm cht ly trái tim ca ông Hai.
Ông mun con ghi nh rõ ngun gc ca mình: Làng ch du nhưng hiện ti nó
Văn mẫu lp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
59
không xng đáng với tình cm ca ông Hai.Khiến tim ngưi đọc đau nhi.
Những cu đối thoi, ca nhân vt. Qua tình hung đ đ bộc l tình yêu làng,
yêu nước ca ông Hai.
Cuối cùng, tnh yêu lng, yêu c hòa làm mt khi ông hai nghe tin ci chính.
Ông Hai theo một ngưi đn ng no đ đi rt vi, chiu ti mi v. L thay,
gương mặt bun thiu rng r hn lên, ông lại còn khao con bánh rán, đi mắt
hp háy. Va v đến nh, ng đ khoe vi mọi ngưi đu tiên bác th ;Bác
th đu ri” Nh ti bị ty đốt” Đốt nhẫn” ng lun chn lun tay như mun
nói vi tt c mọi ngưi rng Làng ch du không theo giặc. tin đưc ci chính,
ông khoe c nhà ông b ty đốt. Ông hai coi trng trng danh d hơn vật cht.
Đy chnh llòng t trng ca ông Hai. Trong cái cháy tàn, cháy ri ca nhà
ông s hi sinh ca làng ch du. Ông mừng vui đến mc xưng l em tnh
cách ông tr nên ng nghnh khi dùng từ sai s mc đch. Tác giả miêu t tâm
nhân vt vô cùng khéo léo qua ngôn ng đối thoi, miêu t hnh động c ch để
làm ni bật tnh yêu quê hương, đất nước và nhân vt ông hai.
th ni, để làm ni bật tnh yêu quê hương đất nước ca nhân vt ông hai.
Kim Lm đ đạt thnh cng trên phương din ni dung ngh thut. V ngh
thuật, đoạn trích kết hp nhiu nhiều phương thc biểu đạt, t s, miêu tả…. V
tình hung truyn bt ng, gay cn th thách nhân vt. Ngoài ra, ngôi k th ba
giúp cho mạnh văn linh hoạt, bao quát ngh thut miêu t tâm nhân vật đặc
sc qua ngôn ng độc thoi ni tâm ngôn ng đối thoi. Gp li trang truyn
Làng tác phẩm neo đậu trong lòng ta nhng vang âm v tnh yêu quê hương đt
ớc. ta thy đưc ngòi bút tiến b của nh văn kim liên phát hin ra nhng nét
mi của ngưi nông dân ly cm hng đ m từ ng n hoa nơi trang giấy.
| 1/59

Preview text:

Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Sơ đồ tư duy Tình yêu làng của nhân vật ông Hai
Dàn ý cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng Dàn ý 1 I. Mở bài:
Kim Lân là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam thế kỉ XX.
Làng là tác phẩm tiêu biểu nhất của nhà văn. tác phẩm thể hiện sâu sắc tình yêu
làng, yêu nước đậm sâu của nông hai, một lão nông hiền lành, chất phác. II. Thân bài:
Cảm nhận tình yêu làng tha thiết của ông Hai:
* Trước khi ông Hai nghe tin làng chợ dầu theo giặc:
• Có những kỉ niệm với làng. Ông luôn tự hào và khoe cái làng của mình. 1
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
• Lúc ở nơi tản cư: nhớ làng tha thiết.
* Khi ông Hai nghe tin làng chợ dầu theo giặc:
• Ông đau đớn, nhục nhã, thất vọng về làng.
• Ông buồn bã tới mức đêm không ngủ được, lo sợ mọi người nghĩ ông là Việt Gian.
• Cuộc đấu tranh nội tâm kịch liệt. Cuối cùng ông khẳng định: “làng thì
yêu thật, nhưng làng theo Tây là phải thù”.
• Đứng về phía cách mạng, ủng hộ kháng chiến, ủng hộ cụ Hồ.
* Khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc được cải chính: Ông vui sướng, hạnh
phúc tột cùng, sự tự hào trở về. Ông có cảm giác như được tái sinh.
* Tình yêu nước của ông Hai:
• Khi nghe tin làng chợ dầu theo giặc; sau cuộc đấu tranh quyết liệt, ông
quyết định bỏ làng; “làng theo Tây thì phải thù”. Dù trong bất kì hoàn
cảnh nào, ông Hai luôn trung thành với nước.
• Ông Hai ủng hộ cụ Hồ, ủng hộ kháng chiến khi làng chợ dầu theo giặc.
Đó chính là sự tin tưởng vào cách mạng, thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc của lão nông. * Nghệ thuật:
• Nghệ thuật tạo tình huống đặc sắc, gây cấn.
• Cách miêu tả tâm lí nhân vật sống động qua lời nói, suy nghĩ, hành động.
* Nhận xét đánh giá: Qua tình yêu làng và tình yêu nước của nhân vật ông Hai,
tác giả muốn nhắn nhủ với ta là hãy yêu quê hương, đất nước. III. Kết bài: 2
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
• Khẳng định vẻ đẹp của ông Hai. Tác phẩm làm cho ta có thêm tinh thần
yêu quê hương, đất nước. Dàn ý 2 I. Mở bài:
● Giới thiệu tác giả Kim Lân và truyện ngắn Làng: Truyện ngắn “Làng”
của Kim Lân đã ca ngợi về tinh thần cách mạng và lòng yêu nước đó của
người dân Việt Nam, cụ thể là nói về một người nông dân có tình cảm
gắn bó với làng, với quê hương và đất nước sâu sắc. II. Thân bài:
1. Khái quát về nhân vật ông Hai:
● Truyện kể về ông Hai, một người yêu làng và gắn bó với làng, lúc nào
ông cũng khoe về làng của mình
● Ông cứ kể say sưa trong niềm nhớ thương về làng mà không cần biết
người nghe có chú ý hay không.
2. Tình cảm của ông Hai đối với làng chợ Dầu:
● Ông tự hào về làng mình từ cơ sở vật chất cho tới cái sinh phần của tổng
đốc làng ông, vinh dự vì làng có bề dày lịch sử. Sau cách mạng ông khoe
về tinh thần cách mạng của làng ông, ngay cả cụ râu tóc bạc phơ cũng vác
gậy đi tập, ông khoe những hố, ụ và hào.
3. Diễn biến tâm lý của nhân vật ông Hai khi nghe tin làng theo Tây:
● Khi ông nghe tin làng mình theo Tây, “cổ họng ông nghẹn đắng lại, da
mặt tê rân rân”, ông lặng đi tưởng như không thở được 3
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
● Ông hỏi đi hỏi lại nhiều lần rồi lẳng lặng bỏ đi trong nỗi đau đớn và nhục
nhã khi biết làng mình theo giặc
● Khi về nhà, ông nằm vật ra giường, đêm đó trằn trọc không ngủ được.
● Ông nhìn đám trẻ ngây thơ mà bị mang tiếng Việt gian rồi khóc.
● Ông điểm lại mọi người trong làng nhưng thấy ai cũng có tinh thần cả
nên ông vẫn không tin lại có ai làm điều nhục nhã ấy.
● Tâm trạng ông bị ám ảnh, day dứt và mặc cảm với thân phận là người của
làng Việt gian bán nước.
● Bên tai ông đầy rẫy tiếng chửi bọn Việt gian, ông chẳng làm được gì,
chưa thể đối mặt với điều đó, ông chỉ biết cúi gằm mặt mà đi
● Khi mụ chủ nhà muốn đuổi gia đình ông đi bởi ông là người làng Chợ
Dầu, ông thoáng nghĩ về lại làng nhưng ông đã gạt phăng đi, ông dứt
khoát “Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”
4. Niềm sung sướng và vui mừng khi biết làng không phải Việt gian:
● Ông đi từ đầu làng tới cuối làng để khoe tin làng mình không theo giặc,
ông tìm gặp ông Thứ để thanh minh về làng mình, khoe cả việc nhà ông
bị đốt cháy một cách sung sướng, hả hê, bởi đó là minh chứng rõ nhất cho
việc làng ông không phải Việt gian bán nước. III. Kết bài:
● Khẳng định giá trị nghệ thuật và nội dung của truyện ngắn: tác giả đã cho
người đọc hình dung được một thời kì chống Pháp sôi nổi của nhân dân,
tinh thần trung kiên với Cách mạng và một lòng theo Bác, kháng chiến đến cùng
● Qua diễn biến tâm trạng của ông Hai ta thấy được tình yêu làng sâu sắc
và tình yêu nước thiết tha gắn với tinh thần kháng chiến của ông. Dàn ý 3 4
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng 1. Mở bài
Giới thiệu tác giả và tác phẩm, tình yêu làng của nhân vật Ông Hai: Tác giả Kim
Lân, một nhà văn chuyên viết truyện ngắn, vốn gắn bó và am hiểu sâu sắc cuộc
sống người dân ở nông thôn. Truyện ngắn “Làng” được ông viết trong thời kì
đầu của cách mạng Tháng tám, nhân vật chính của truyện là ông Hai, ông là một
người rất yêu mến và gắn bó với ngôi làng Chợ Dầu của mình. 2. Thân bài
- Tình yêu và niềm tự hào của ông Hai về làng chợ Dầu: Trong con mắt của ông,
cái gì của làng Chợ Dầu cũng to lớn và đẹp đẽ, đẹp hơn hẳn những thứ của thiên
hạ, từ cái phòng thông tin triển lãm mà ông cho là “sáng sủa và rộng rãi nhất
vùng”, cao tới cái chòi phát thanh, đến cả cây lúa ngoài đồng
- Tuy sống xa làng nhưng ông luôn hướng về làng: Bởi thế mà khi chiến tranh
xảy ra, phải đi tản cư ở nơi khác, ông khoe rất nhiều về làng của mình. Mỗi lần
nói về làng Chợ Dầu ấy, ông đều nói với giọng say mê, náo nức lạ thường, “Hai
con mắt sáng hẳn lên. Cái mặt biến chuyển hoạt động”
- Khi nghe tin làng theo giặc ông Hai đau đớn, buồn bã: Còn gì đau đớn và tủi
nhục hơn khi ông nghe tin cả làng mình theo Tây, chính tình yêu sâu sắc của
ông với quê hương đã làm cho ông đau đớn và nhục nhã đến thế “cổ ông cứ
nghẹn hẳn lại, da mặt tê rân rân”, trên đường về nhà ông “cúi gằm mặt xuống
mà đi”, ông nằm vật ra mà nước mắt giàn giụa
- Ông Hai sung sướng, vui mừng khi nghe tin cải chính về làng: Ông nghe tin
cải chính, nghe rằng giặc nó đốt nhà ông mà ông lại sung sướng khoe rằng “Tây
nó đốt nhà tôi rồi bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn!”, ông vui mừng vì đó chính là
minh chứng rằng làng ông không hề theo Tây. 5
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng 3. Kết bài
Ý nghĩa tình yêu làng của nhân vật Ông Hai: Qua truyện ngắn “Làng”, người
đọc cảm nhận được một tình yêu làng quê thật cảm động trong nhân vật ông Hai.
Ông không chỉ yêu làng mà còn tự hào, hãnh diện và luôn tin tưởng ngôi làng của mình. Dàn ý 4 1. Mở bài:
Giới thiệu về nhà văn Kim Lân và truyện ngắn Làng:
• Kim Lân là cây bút chuyên viết về đề tài nông thôn và người nông dân
• Làng là một tác phẩm xuất sắc của ông, với nhân vật chính là ông Hai -
một người nông dân nghèo nhưng có tình yêu làng, yêu quê hương sâu sắc. 2. Thân bài: a. Khái quát chung:
• Truyện ngắn Làng viết vào đầu những năm tháng kháng chiến chống Pháp.
• Truyện kể về ông Hai, một lão nông nghèo phải rời làng đi tản cư.
• Ông Hai có một lòng yêu quê hương sâu sắc nhưng lại bị đặt trong tình
huống thử thách ngặt nghèo: làng ông theo giặc.
• Ông đau đớn, tủi nhục muôn phần cho tới khi tin cải chính về làng ông tới.
• Ông Hai là đại diện cho những người nông dân nghèo nhưng luôn hướng
về quê hương, đất nước và cách mạng. 6
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
b. Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai:
- Tình cảm của ông Hai dành cho làng khi ông ở nơi tản cư:
• Nghe theo lời của Uỷ ban kháng chiến, ông Hai rời làng lên khu tản cư,
thế nhưng thâm tâm ông vẫn luôn hướng về làng.
• Khi cuốc đất, trồng trọt, ông luôn nghĩ về làng, nghĩ tới những ngày
"cùng làm việc với anh em".
• Những lúc ấy, ông thấy mình như "trẻ ra", ông nhớ làng, nhớ mọi người,
"Chao ôi! Ông lão nhớ làng, nhớ cái làng quá".
• Yêu làng, ông luôn chăm chú nghe ngóng tin tức về kháng chiến, tin tức về làng của ông.
- Tâm trạng đau đớn, buồn khổ của ông Hai khi nghe tin làng theo giặc:
• Ông Hai nghe tin "làng Chợ Dầu theo Việt gian" từ những người đàn bà mới lên tản cư.
• Nghe tin đó, ông Hai giật mình, lắp bắp hỏi: "Nó... Nó vào làng Chợ Dầu
hở bác?", khi nghe lời khẳng định chắc nịch của người đàn bà: "Cả làng
chúng nó Việt gian theo Tây" khiến ông lão "lặng đi", "tưởng như đến không thở được"
• Sau đó, ông Hai trở về nhà trong niềm đau đớn, tủi nhục, "cúi gằm mặt mà đi".
• Về tới nhà, ông "nằm vật ra giường", nghĩ tới con, nước mắt ông "giàn
ra", chua xót "Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư?".
• Đau đớn, ông rít lên: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm
mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này": Đây là
tiếng thét căm hờn của một con người với tình yêu quê hương cháy bỏng. 7
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
• Niềm hy vọng, nỗi đau giằng xé trong tâm hồn ông: một mặt ông không
tin làng ông theo giặc, mặt khác ông nghĩ rằng " không có lửa làm sao có khói?".
• Suốt những ngày tháng sau đó, ông Hai quanh quẩn trong nhà trong nỗi
sợ hãi. Bất cứ đám đông, tiếng cười nói nào cũng khiến ông "chột dạ", sợ hãi.
• Đến khi mụ chủ nhà đánh tiếng đuổi, ông Hai đứng trước sự lựa chọn, trở
về làng hay chọn kháng chiến. Và câu trả lời của ông Hai chắc nịch là
chọn kháng chiến "về làng là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ".
• Ở lâu trong nhà, ông chỉ đành tâm sự cùng đứa con trai. Ông nói để thoả
nỗi mong nhớ về làng cũng là "để ngỏ lòng mình"
• Ông Hai là điển hình cho người nông dân trong bất cứ hoàn cảnh nào vẫn
luôn hướng về quê hương, cách mạng một lòng.
- Niềm vui sướng của ông Hai khi nghe tin cải chính:
• Tin cải chính đến bất ngờ, hồi sinh ông Hai.
• Sau bao ngày ủ rũ, ông Hai lại trở lại "tươi vui, rạng rỡ", ông mua quà
cho con, chạy sang nhà bác Thứ mà kể: "Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ, đốt nhẵn".
• Niềm vui sướng, hân hoan trào dâng, một sự hả hê không lời nào tả xiết
• Câu chuyện khép lại trong sự vui sướng và niềm hân hoan vô bờ của ông Hai.
c. Đánh giá nội dung, nghệ thuật: - Nội dung:
• Câu chuyện về ông Hai với tình yêu làng sâu đậm 8
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
• Ông là đại diện cho những người nông dân nghèo của Việt Nam luôn một
lòng hướng về quê hương, Tổ quốc. - Nghệ thuật:
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật xuất sắc
• Tạo nên tình huống độc đáo, kịch tính
• Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật hết sức thành công. 3. Kết bài:
Cảm nhận chung về nhân vật
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 1
Kim Lân là nhà văn có sở trường về mảng đề tài cuộc sống và con người ở nông
thôn Việt Nam. Theo Nguyên Hồng thì đó là một nhà văn “một lòng đi về với
đất, với con người, với thuần hậu nguyên thủy” của cuộc sống, con người ở thôn
quê. Làng là một truyện ngắn thành công của Kim Lân ở giai đoạn sau Cách
mạng tháng Tám, gợi nhiều suy nghĩ cho người đọc về những chuyển biến mới
trong tình cảm của người nông dân Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp.
“Làng” là tác phẩm ra đời trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống
Pháp. Truyện có kết cấu đơn giản xoay quanh nhân vật ông Hai và tình yêu của
ông đối với làng Chợ Dầu của mình. Với những biến chuyển trong nhận thức và
suy nghĩ, ông Hai đã trở thành hình tượng điển hình cho người nông dân Việt
Nam ở giai đoạn chống Pháp. 9
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Trước Cách mạng tháng Tám, mỗi khi kể về làng, ông chỉ khoe và tự hào về cái
sinh phần sừng sững ở cuối làng của viên tổng đốc làng ông, cho dù bản thân và
nhiều người khác trong lòng đã phải khốn khổ vì cái sinh phần ấy.
Sau Cách mạng tháng Tám, làng ông trở thành làng kháng chiến. Ông Hai
không còn khoe cái phần ấy nữa. Ông khoe làng ông có “những hố, những ụ,
những giao thông hào”, “có cái phòng thông tin tuyên truyền sáng sủa, rộng rãi
nhất vùng, chòi phát thanh thì cao bằng ngọn tre, chiều chiều loa gọi cả làng đều
nghe thấy”. Tình yêu làng gắn với niềm vui của con người hòa vào cuộc sống kháng chiến dân tộc.
Đối với ông hai, làng là máu thịt, là nguồn cội của con người, không thể nào rời
xa được. Ông đã sinh ra ở đây, muốn sống gắn bó với làng, với xóm. khi chết đi,
ông cũng muốn được nằm lại trên mảnh đất này. Trong khi đó, làng ông lại là
làng kháng chiến, làng anh hùng. Ông tự hào về cái truyền thống, cái tinh thần
của làng và cũng muốn ở lại cùng anh em kháng chiến. Xa làng, xa anh em, xa
nhiệm vụ ông sẽ buồn biết bao. Bởi thế, lúc đầu ông lưỡng lựu, chưa muốn rời đi.
Phải xa làng đi tản cư, ông Hai rất buồn, luôn day dứt vì nhớ làng và anh em
đồng chí. Ở nơi tản cư lúc nào ông cũng theo dõi và mong ngóng tin tức về làng.
Những tin vui chiến thắng, ông Hai vui sướng vô cùng “ruột gan ông cứ múa cả lên”
Ông vô cùng buồn khổ khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc “Cổ ông lão nghẹn
ắng lại, da mặt tê rân rân. Ông lão lặng lẽ đi, tưởng như đến không thở được”.
“Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường”. Mấy ngày liền, ông không dám đi đâu vì xấu hổ. 10
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Tâm trạng ông đầy sự giằng xé. Có lúc ông đã nghĩ đến việc “Hay là quay về
làng”. Nhưng ông dứt khoát ngay “về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ”,
“làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. Ông chỉ biết tâm sự
với đứa con út bé bỏng để cho vơi bớt buồn khổ.
Khi nghe tin làng chợ Dầu được cải chính, ông Hai, sung sướng và hạnh phúc
tột cùng. Gặp ai ông cũng khoe Tây đã đốt nhà mình để chứng minh cho làng
Chợ Dầu không hề theo giặc “Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn!”
Qua diễn biến tâm trạng của nhân vật ông Hai, ta dễ dàng nhận thấy kháng
chiến, cách mạng đã đem lại cho những người nông dân những nhận thức,
những tình cảm mới mẻ, sự nhiệt tình hăng hái tham gia kháng chiến, lòng tin
tưởng tuyệt đối vào kháng chiến, vào lãnh tụ.
Ở nhân vật ông Hai, tình yêu làng, vốn là một tình cảm đẹp đẽ có tính chất
truyền thống của người nông dân, đã được nâng lên thành tình yêu nước. Sự
thống nhất và gắn bó giữa tình yêu quê hương và tình yêu đất nước của nhân vật
ông Hai cũng chính là nét mới mẻ trong nhận thức của người nông dân, của
quần chúng cách mạng trong văn hóa ở giai đoạn chống Pháp.
Kim Lân đã xây dựng rất thành công nhân vật ông Hai với phẩm chất tốt đẹp
của người nông dân. Nhà văn đã khôn khóe tạo ra những tình huống thử thách
để từ đó bộc lộ chiều sâu tâm trạng nhân vật. Vốn sống gần gũi ở nông thôn đã
giúp cho Kim Lân thành công trong việc xây dựng hình ảnh nhân vật ông Hai.
Tác giả đặc biệt tài tình khi miêu tả nội tâm nhân vật với những suy nghĩ phức
tạp. giằng xé bên trong.
Cách sử dụng từ ngữ mộc mạc, gần gũi với người nông dân, sự hiểu biết sâu sắc
về cuộc sống của họ đã khiến Kim Lân có những trang văn thật dung dị mà sâu 11
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
sắc. Chính vì vậy, người đọc có cảm giác ông Hai như một người nông dân với
tất cả sự chân chất, mộc mạc, ngoài đời bước vào trang sách của Kim Lân.
Nhân vật ông Hai đã để lại nhiều tình cảm đẹp trong lòng người đọc, sự yêu
mến trân trọng và cảm phục. Qua nhân vật ông Hai, ta thấy được những biểu
hiện cụ thể, sinh động về tinh thần yêu nước của nhân vật ta trong cuộc kháng
chiến hào hùng của dân tộc.
Với tác phẩm Làng, Kim Lân đã thành công trong việc thể hiện những chuyển
biến mới mẻ trong nhận thức và tình cảm của người nông dân Việt Nam ở giai
đoạn chống Pháp. Nhân vật ông Hai trong truyện tiêu biểu cho những người
nông dân Việt Nam cần cù, chất phác luôn cháy bỏng tình yêu đất nước, quê
hương. Thế hệ tuổi trẻ hôm nay, đứng trước sự vận động phức tạp của thế giới
và tình hình trong nước cần học tập tình yêu làng yêu nước của ông Hai ra sức
xây dựng và bảo vệ đất nước trước âm mưu phá hoại của thế lực thù địch đang
hoạt động dữ dội. Với tài năng và sức trẻ, tuổi trẻ chính là lực lượng mạnh mẽ
nhất của đất nước. Bởi thế tuổi trẻ hãy sống xứng xứng đáng với những gì nhân
dân đã kì vọng, tổ quốc đã tin tưởng và giao phó.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 2
Người ta đã viết rất nhiều về cái làng Việt Nam xưa kia, từ kho tàng đồ sộ ca
dao tục ngữ, những khảo cứu phong tục, tập quán, những phóng sự việc làm...
cho đến những tiểu thuyết mà cái làng gói trọn số phận của nhiều nhân vật.
Làng, đó không phải chỉ là một đơn vị hành chính, địa lí, mà đó là tất cả cuộc
sống xã hội đối với người nông dân xưa, ở đó có tất cả những gì gắn bó với họ,
làm nên cuộc đời họ... Làng, đó là khái niệm đầu tiên và có lẽ cuối cùng của họ
về hai tiếng “quê hương”. 12
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Nhưng trong truyện ngắn Làng của Kim Lân, có thể thấy rõ làng chỉ là một cái
cớ, một cái nền làm nổi rõ một nhân vật, một “người làng” đó là nhân vật ông
Hai. Bởi vì câu chuyện không xảy ra trên đất của làng đã đành, mà trong suốt cả
truyện không có một câu văn nào, một dòng chữ nào miêu tả cái làng Chợ Dầu
ấy cả. Người ta chỉ biết về cái làng Chợ Dầu qua lời kể của ông Hai, qua lời
người đàn bà tản cư, qua những lời đồn của dân làng đi tản cư, qua lời của
người đàn bà chủ nhà... Nhưng nhiều nhất là qua những câu chuyện và những
nỗi niềm ôm tưởng nhớ của ông Hai, qua tình yêu lạ lùng của ông đối với tất cả
những gì thuộc về làng ông.
Ông không thuộc hàng cung đình mà số phận có thể tiêu biểu như một người
nông dân một thời như anh Pha, chị Dậu; cũng không thuộc hàng vai vế có
“miếng” có “tiếng” trong làng. Ông chỉ là một người nông dân hay làm, chịu
khó và có lẽ khéo tay nữa. Nhưng ông không phải là người nông dân hiền lành,
ăn no vác nặng, kiểu người mà tầm mắt và suy nghĩ suốt đời không vượt khỏi
lũy tre làng. Ông Hai vui tính và hay chuyện nữa, và tinh khôn láu lỉnh, cái tinh
khôn láu lỉnh của người nông dân đã đi đây đi đó, đã tiếp xúc nhiều. Cái buồn
cười đáng mến của ông già cái gì - cũng - biết: “rất thành thạo mà chẳng đâu
vào đâu”, cảnh mà ông đi “nghe đọc báo - ông khổ tâm hết sức nhưng không
muốn ai biết mình đọc còn quá kém - “Ông ghét thậm những anh cậy ta đây lắm
chữ, đọc báo lại cứ đọc thầm một mình, không đọc thành tiếng cho người khác
nghe nhờ mấy. Chỉ một cảnh ông già nông dân nghe anh dân quân hình như mới
đọc, đánh vần được chữ nào đọc luôn chữ ấy, ngòi bút kể chuyện của Kim Lân
đã dựng nên rõ rệt cái không khí kháng chiến của một thời. Ông bàn những
chuyện “quốc gia đại sự’, như để Đác-giăng li-ơ đi đi về về là sự sai khiến của
ông. Ta bố trí nó thế này, ta bố trí nó thế khác, ta chính trị nó thế này, ta chính
trị nó thế kia...” thật say sưa, sảng khoái và hưng phấn, mặc dù chính ông vẫn
biết là “học lỏm cả đấy thôi”, nhưng vẫn thích thú tự hào. 13
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Chỉ bằng vài ba nét miêu tả, tác giả Kim Lân đã tái hiện được chân dung một
mẫu người lí thú, rất thật, rất sống động, rất thường gặp ở xung quanh ta. Tính
cách của ông Hai bộc lộ ngay qua lời nói, cử chỉ, mà ta có cảm tưởng như dễ
dàng biết hết cả: những con người như vậy làm sao chịu được cảnh tù túng
trong gian nhà tản cư ở nhờ ở đậu, trong ánh sáng chập chờn của ánh đèn dầu,
trong tiếng lầm nhầm tính toán của món tiền nhặt nhạnh hàng ngày của vợ...
Ông phải đi tìm người nói chuyện, và câu chuyện thường là một điều tự nhiên
trong tính cách của con người hay chuyện, ưa giao tiếp, thích hiểu biết, cái hiểu
biết do học lỏm của người nghèo. Như đã nói đối với người nông dân, cái làng
là tất cả và ông Hai thích khoe làng, khoe tất cả những cái gì “hơn người” ở làng
ông, bởi cái làng chính là ông, là những gì tốt đẹp nhất của ông. Những nhận
thức chính trị của người nông dân này tuy đơn giản mà dứt khoát và rạch ròi:
Trước đây ông mê man ca ngợi cái làng của viên Tổng đốc người làng, đến lúc
thấy thù, thấy khổ vì nó, ông lại khoe những gì ngược lại: thế giới của ông. Ông
đi nghe những ngày tổng khởi nghĩa, những ngày kháng chiến... vẫn là cái làng
ấy, nhưng bây giờ là cái làng “của ta”, của ông và những người như ông.
Bây giờ trong lúc xa làng, trong cái cuộc sống chật hẹp tù túng này, cái làng
càng trở nên đẹp đẽ. Những điều mà ông vẫn nói về làng trong lúc khỏe hẳn có
tô vẽ lên thêm bây giờ trở thành niềm tin, sự say mê, thành ước vọng của ông.
Tối này sang tối khác, ông nói về làng, “làm như bác Thứ (ông hàng xóm) cũng
quen biết và bận tâm đến những thứ ấy bằng những lời đối thoại trách móc ông
hàng xóm lãng ý không nghe chuyện, nhưng thực ra, ông Hai đâu có cần điều ấy
lắm, ông nói cho chính mình, cho thỏa nỗi nhớ, nỗi ao ước của mình. Tình hơn
khi miêu tả cuộc sống của “ba bốn nếp tản cư” trong những gia đình chủ nhà
tinh quái như mụ chủ nhà ông Hai. Nhân vật mụ chủ này phảng phất sự tham
lam tai ác của những nhân vật đàn bà nông thôn trước Cách mạng tháng Tám
trong truyện ngắn của Nam Cao. Những người đàn bà xấu xí quá quắt mà không
biết là mình ác. Tác giả vẽ hơi kĩ về mụ, là để viền một nét tương phản vào hình 14
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
ảnh ông Hai. Ông dễ tính, xởi lởi nhưng không thể chấp nhận, con người đẹp
trong ông tương phản gay gắt với những gì bình thường, tối tăm đến ti tiện với
mụ chủ. Ông ghét lây cả người chồng hiền lành của mụ vì lẽ anh ta không biết
“dạy” vợ. Khổ nhất cho ông Hai là phải bó mình trong gian nhà chật hẹp, lo đối
phó với người đàn bà quá quắt như người đàn bà này. Vì thế, có dịp là ông bỏ
nhà đi ngay, phó mặc mọi sự cho con, dù vẫn biết để dặn con: “Nó thì rút ruột ra...”.
Phút giây sảng khoái, sung sướng nhất của ông Hai có lẽ là buổi trưa hôm ấy,
lúc ông phóng bước trên con đường làng “Trời xanh lồng lộng, có những tảng
mây sáng chói lừ đừ... Ông Hai đi nghênh ngang giữa đường vắng...” ông thoát
ra ngoài sự tù túng, lao vào thế giới của ông. ông đi nghe tin tức, ông phấn khởi
trước những thắng lợi của kháng chiến, ông vui cả với cái nắng chang chang để
cho “Tây nó ngồi trong vị trí giờ này bằng ngồi tù” - “Ruột gan ông cứ múa cả
lên...”. Đúng lúc ấy, cái tin sét đánh về làng ông đưa đến. Tin dữ không phải là
cái làng đẹp đẽ ấy bị đốt trụi, nhà cửa, ruộng đất, mồ mả ông cha của ông bị
mất, mà cả làng chúng nó Việt gian theo Tây...”. Tội nghiệp ông già vui tính,
hay chuyện, mong ngóng chờ từng tin tức của làng, lúc này phải “vờ vờ đứng
lảng ra chỗ khác” rồi “cúi gằm mặt đi thẳng”, “cổ ông lão nghẹn đắng cả lại, da
mặt tê rân rân... Ông lão lặng đi tưởng như không thở được”. Cơ sự ấy về làng
ông có lẽ ông chưa bao giờ tưởng tượng, cũng như nỗi đau nỗi nhục đang đến
trong ông có lẽ chưa từng biết. Phải chăng đến lúc này, lần đầu tiên ông mới
phải dùng lí trí để suy nghĩ về cái làng của ông, mới phải trăn trở về tình yêu
làng trong ông. Cái làng bây giờ không phải chỉ là thôn ngõ xóm, những hào
những ụ giao thông, những ao làng những giếng làng xây đá ong, đường gạch đi
không lấm chân... những cái hơn người mà ông từng khoe nữa. Làng bây giờ là
một cái gì lớn hơn, là danh dự, là chỗ đứng, là cái lẽ để làm người. Suốt cả cái
nước Việt Nam này, người ta ghê tởm thù hằn cái giống Việt gian bán nước...”
Làng, bây giờ trong ý thức ông Hai, gắn liền với nước, với kháng chiến. 15
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Mà không phải riêng ông Hai. Đó là nhận thức của người dân lúc bấy giờ ở
vùng tự do cũng như vùng tạm chiến, từ người đàn bà tản cư vô tình đem tin
đến, từ mụ chủ nhà với cái lệnh mơ hồ: “đuổi hết những người làng Chợ Dầu
không cho ở nữa” - có lẽ cái lệnh ấy là hiển thị thái độ hơi cực đoan lúc bấy giờ.
Câu chuyện thắt thêm một cái nút vào nỗi khổ tâm đau đớn của ông Hai. “Biết
đem nhau đi đâu bây giờ?”. Trong lúc đen tối đó, ông Hai vẫn không mất sáng
suốt, ông vẫn tin rằng sẽ có chỗ để ở. Đó “vì chính sách cụ Hồ người ta chẳng
đuổi”, nhưng dẫu như thế thì vẫn chẳng còn mặt mũi nào mà đi tới đâu...”
Người đọc bị cuốn vào mạch tâm tư của ông Hai, vào nghệ thuật miêu tả diễn
biến tâm lí nhân vật quá tự nhiên, quá tài tình, vào duyên kể chuyện của tác giả
mà quên đi cái cách “gỡ nút” câu chuyện quá giản đơn tưởng như vô lí. Có lẽ
trên đời chưa có ai khoe cái việc “Tây nó đốt nhà tôi rồi, đốt nhẵn” một cách hả
hê, sung sướng như ông. Trong sự cháy rụi của nhà ông, là sự hồi sinh của một
làng khác: làng Chợ Dầu kháng chiến... Ai cũng mừng cho ông lão kể cả mụ
chủ nhà tinh quái. Không những ông Hai mà có lẽ cả người ít ngờ về thái độ vui
mừng dễ dãi của mụ. Nhưng nghĩ kĩ lại không bất ngờ, vì người đàn bà ấy cũng
là người dân Việt Nam độc lập sống trong không khí của Cách mạng. Kim Lân
thật đa tài khi chỉ bằng vài nét chấm phá đã cho ta thấy thế nào là cuộc kháng chiến toàn dân.
Có thể nói, linh hồn của truyện ngắn Làng là nhân vật ông Hai. Với nhân vật
ông Hai, Kim Lân đã đưa vào văn học một bức chân dung sống động, đẹp, một
vẻ đẹp riêng về người nông dân Việt Nam những ngày đầu kháng chiến, những
con người bình thường mà những gì tốt đẹp của họ - lòng yêu làng, yêu nước
được khơi dậy và hoàn thiện để ngày càng đẹp đẽ. Bằng sự hiểu biết sâu sắc về
người nông dân là cuộc sống nông thôn, với tấm lòng trân trọng yêu mến họ,
Kim Lân đã có những tác phẩm độc đáo và đặc sắc về nông thôn và người nông
dân (trong đó không thể không kể đến Làng). Điều này đã giúp ông trở thành 16
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
một trong những nhà văn viết không nhiều nhưng được yêu mến rất nhiều ở nước ta.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 3
Trong mỗi cuộc kháng chiến của dân tộc, lòng yêu nước của nhân dân sẽ là sức
mạnh vô cùng to lớn, tạo nên những chiến thắng vẻ vang của dân tộc. Truyện
ngắn “Làng” của Kim Lân đã ca ngợi về tinh thần cách mạng và lòng yêu nước
đó của người dân Việt Nam, cụ thể là nói về một người nông dân có tình cảm
gắn bó với làng, với quê hương và đất nước sâu sắc.
Truyện kể về ông Hai, một người yêu làng và gắn bó với làng, lúc nào ông cũng
khoe về làng của mình, ông cứ kể say sưa trong niềm nhớ thương về làng mà
không cần biết người nghe có chú ý hay không. Ông tự hào về làng mình từ cơ
sở vật chất cho tới cái sinh phần của tổng đốc làng ông, vinh dự vì làng có bề
dày lịch sử. Sau cách mạng ông khoe về tinh thần cách mạng của làng ông, ngay
cả cụ râu tóc bạc phơ cũng vác gậy đi tập, ông khoe những hố, ụ và hào,… Khi
giặc kéo về làng, ông muốn ở lại cùng dân làng chiến đấu nhưng do yêu cầu của
cấp trên mà ông phải xa làng đến một vùng đất khác.
Dù xa làng nhưng ông luôn hướng về làng, khổ tâm day dứt khôn nguôi. Nhất là
khi ông nghe tin làng mình theo Tây, “cổ họng ông nghẹn đắng lại, da mặt tê
rân rân”, ông lặng đi tưởng như không thở được, hỏi đi hỏi lại nhiều lần rồi lẳng
lặng bỏ đi trong nỗi đau đớn và nhục nhã khi làng mình theo giặc. Từ lúc ấy ông
không muốn đi đâu, chỉ ru rú trong nhà, khi bị đuổi đi, ông định quay về làng
nhưng rồi chính ông đã phản đối vì: “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây thì
phải thù”. Tâm trạng ông Hai khi ấy là nỗi đau, nỗi xót xa và những giằng xé, 17
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
nửa tin nửa ngờ. Nhà văn đã cho thấy sự đồng cảm của mình khi miêu tả diễn
biến tâm trạng của nhân vật vô cùng chân thật.
Ông Hai chẳng còn biết tâm sự với ai, chỉ biết trò chuyện cùng đứa con út, đó
cũng là cách để ông thanh minh cho làng mình. Khi nhận được tin đính chính
rằng làng ông không hề theo giặc, những lời đồn đại kia là bịa đặt, ông đã sung
sướng và vui mừng khôn xiết, niềm vui hiện rõ trên khuôn mặt và cử chỉ hành
động của ông. Ông đi từ đầu làng tới cuối làng để khoe tin làng mình không
theo giặc, ông tìm gặp ông Thứ để thanh minh về làng mình, khoe cả việc nhà
ông bị đốt cháy một cách sung sướng, hả hê, bởi đó là minh chứng rõ nhất cho
việc làng ông không phải Việt gian bán nước. Ông nói trong niềm vui hồ hởi:
“Cái tin, cái tin làng chợ Dầu chúng tôi đi Việt gian ấy mà. Láo! Láo hết! Toàn
sai sự mục đích cả”. Điều đó đã cho thấy tình cảm của ông đối với làng thật xúc
động và đáng khâm phục biết bao.
Qua nhân vật ông Hai ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt
Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược: Yêu làng, yêu nước
và gắn bó với kháng chiến. Có lẽ vì thế mà tác phẩm “Làng” xứng đáng là một
trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 4
Truyện ngắn Làng của Kim Lân là một tác phẩm nổi tiếng viết về người nông
dân trong kháng chiến. Hình ảnh ông Hai, nhân vật chính của truyện là hình ảnh
tiêu biểu và chân thực của người nông dân trong những ngày đầu mới tiếp xúc
với cách mạng, với lòng yêu làng, yêu nước sâu sắc, với sự hồ hởi say mê, tin
yêu thủy chung với kháng chiến, với Bác Hồ. 18
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Trước Cách mạng tháng Tám, ông Hai là một nông dân nghèo khổ chất phác.
Cũng như bao người khác, cuộc đời ông đã trải qua những giai đoạn sóng gió,
đau khổ tuyệt vọng. Ông Hai đã bị bọn hương lí trong làng truất ngôi trừ ngoại,
đó là một điều xót xa cho một người yêu làng như ông Hai. Có làng, có nhà, có
cửa mà ông phải phiêu dạt lang thang hết nơi này đến nơi khác. Cuộc sống đói
nghèo cực khổ nơi đất khách quê người rồi cũng chấm dứt. Sau mười mấy năm
trời lênh đênh ông cũng tìm cách về lại làng mình, về đến làng, cuộc sống đói
nghèo vẫn không chấm dứt.
Không những phải chịu cuộc sống đói nghèo cùng cực, người nông dân như ông
Hai phải phục dịch cho bọn hương lí. Ông Hai bị gạch đổ bại một hông trong
một lần phu phen tạp dịch. Cuộc sống thật tối tăm cùng cực, ông bị vùi dập đủ
đường. Sống một cuộc sống như thế, tấm lòng của những người nông dân như
ông Hai vẫn hướng về làng mình, vẫn yêu làng mình sâu sắc. Với ông Hai, làng
Chợ Dầu đã trở thành máu mủ ruột rà, ông hãnh diện với làng ông, ông khoe
làng Chợ Dầu với mọi người ở mọi nơi mà ông đến. Nhiều lúc ông nói về làng
mình cho đỡ nhớ. Người đọc thấu hiểu tình cảm sâu lắng của ông Hai với nơi
chôn nhau cắt rốn. Ông khoe làng ông có cái sinh phần của viên tổng đốc có bề
dày truyền thống, có cảnh đẹp nổi tiếng cả vùng. Tất cả những gì thuộc về làng
đối với ông Hai đều thiêng liêng gắn bó. Do đó, mặc dù cái sinh phần đã gieo
rắc cho ông, cho bao người khác tai họa song ông vẫn cảm thấy tự hào. Dường
như trong tâm trí ông Hai cái sinh phần đó là sức lực của cả làng, và có một
chút rất riêng của bản thân ông. Tình yêu làng của ông Hai thật giản dị, chất phác.
Sau cách mạng, ông vẫn khoe làng mình nhưng ông khoe làng có cái nhà thông
tin rộng rãi, có chòi phát thanh, khoe làng mình giàu có, trù phú... Ông không
khoe cái sinh phần cụ Thượng nữa, bởi bây giờ ông đã hiểu được nhiều điều.
Ông đã được tiếp xúc với cách mạng, với đấu tranh, vẫn là khoe làng, vẫn là 19
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
tình yêu làng của con người chất phác, hiền lành, song trong tình yêu làng có
một tình cảm khác đang trỗi dậy, lớn mạnh hơn, cao cả hơn, thiêng liêng hơn.
Ngày đầu tiếp xúc với cách mạng, ông Hai có cái bỡ ngỡ, lạ lẫm ban đầu của
người nông dân chất phác, vốn quen bị vùi dập nay tiếp xúc với đấu tranh, với
chính trị. Cách mạng tháng Tám đến với những người như ông Hai mang theo
một sự thay đổi về cuộc đời, thổi bùng lên ngọn lửa yêu nước trong họ. Ông đi
theo cách mạng với tất cả lòng nhiệt thành, say mê, hăm hở của mình. Ông
nguyện ở lại chiến đấu với xóm làng và khi phải đi tản cư, ông cũng tự an ủi
mình: “Đi tản cư cũng là kháng chiến”.
Tình cảm của người nông dân này dành cho cách mạng, cho kháng chiến chân
thành, sâu sắc vô cùng. Câu chuyện của ông Hai bây giờ chỉ xoay quanh về cách
mạng, về kháng chiến, về tự vệ làng ông. Tình yêu làng, yêu nước hòa quyện
trong con người ông Hai ngày càng rõ rệt. Khi nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây
ông Hai cổ nghẹn ắng lại, da mặt tê rân. Trước hết đó là sự xót xa của ông về
làng mình, sự phản bội của nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Ông lão tủi hổ,
bàng hoàng trước việc đó. Tình yêu làng vẫn thắm thiết trong ông, làng Chợ
Dầu vẫn là nơi ông gửi gắm sinh mệnh, danh dự và niềm hãnh diện, tự hào. Vậy
mà bây giờ... ông lão nghĩ tới việc trở về làng. Song ý nghĩ đó ông gạt phắt đi.
Trong sự tuyệt vọng, đau khổ này, lối thoát về làng Chợ Dầu lóe lên như một tia
hi vọng rồi lại tắt ngấm. Từ lâu ông yêu làng ông, mong được trở về với làng
ông song trong ông tình yêu nước mạnh hơn, thiêng liêng hơn: không vì làng
mà bỏ nước, bỏ kháng chiến. Giữa sự giằng co trong tâm hồn, ông Hai đã tự
thốt lên đầy đau đớn song đầy quyết tâm: “Làng thì yêu thật đấy, nhưng làng
theo Tây rồi thì phải thù... Anh em đồng chí biết cho bố con ông. Cụ Hồ trên
đầu, trên cổ soi xét cho bố con ông, cái lòng bố con ông là như thế đấy, có bao
giờ dám đơn sai. Chết thì chết có bao giờ dám đơn sai...”. 20
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Cách mạng đã đổi đời cho người nông dân như ông, ông nguyện đi theo và
trung thành với cách mạng. Gạt sang một bên tình cảm riêng của mình mà đi
theo kháng chiến, không chịu theo Tây, sống với Tây. Tình cảm gắn bó với cách
mạng, với Bác Hồ của những người nông dân như ông rất chất phác, mộc mạc,
sâu sắc, nó xuất phát từ đáy lòng, từ máu thịt.
Thấy được tình yêu làng, yêu nước của ông Hai, ta hiểu và cũng mừng với sự
hớn hở của ông Hai khi nghe cái tin làng mình theo Tây được cải chính. Tình
yêu làng, yêu nước lại trở về gắn bó với nhau ngày càng sâu sắc, thắm thiết hơn
trong lòng người nông dân chân chất này. Từ nay ông Hai không phải dằn vặt
trong sự lựa chọn khắc nghiệt giữa làng và nước. Cái vui của ông Hai là cái vui
của một con người yêu quê hương đất nước sâu sắc. Niềm vui khiến ông lão
như trẻ con lật đật, bô bô kể về làng mình bị đốt nhẵn. Nhà của ông bị cháy trụi
mà ông không để ý, không đau buồn, ông chỉ biết rằng lúc này làng ông là làng
kháng chiến và bây giờ ông lão có thể tự hào, hãnh diện ngồi kể về làng Chợ
Dầu kháng chiến của mình.
Kim Lân rất thành công khi xây dựng và khắc họa hình ảnh ông Hai trong lòng
người đọc. Đó là một người nông dân nghèo khổ, yêu làng mình sâu sắc. Được
cách mạng đổi đời, ông lão nguyện đi theo cách mạng và trung thành với kháng
chiến. Hình ảnh ông Hai sống động, chân thực và những nét tính cách rất nông
dân: chất phác, chân thành là hình ảnh tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám.
Vốn là những con người chân thực, chất phác nên những ngày đầu tiếp xúc với
cách mạng họ có cảm giác bỡ ngỡ, lạ lẫm. Nhưng cảm giác ấy nhanh chóng tan
đi. Người nông dân đón nhận cách mạng với một tình cảm chân thành, một lòng
hăm hở. Cuộc đời người nông dân Việt Nam rẽ sang một bước ngoặt mới, tươi
sáng hơn. Họ nô nức, háo hức hòa chung vào phong trào cách mạng của cả
nước, họ hăng hái cầm súng bảo vệ quê hương. Cách mạng trở thành một phần 21
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
máu thịt của người nông dân. Những người như ông Hai cảm thấy day dứt, tủi
hổ, khổ sở khi mình bị hiểu lầm là không trung thành với cách mạng song vẫn
không bỏ cách mạng. Đó là lòng trung thành, là tình cảm sâu sắc, bền chặt mà
người nông dân dành cho cách mạng. Cách mạng tháng Tám đã thổi bùng ngọn
lửa đấu tranh trong lòng họ.
Tác phẩm Làng của Kim Lân đã khắc họa hình ảnh ông Hai hết sức sống động,
chân thực với những chi tiết dân dã, mộc mạc. Hình ảnh ông Hai là tiêu biểu của
người nông dân Việt Nam sau cách mạng. Ta cảm nhận được sự sôi nổi trong
những ngày đầu đón nhận cách mạng của người nông dân. Người nông dân đã
được đổi đời nhờ có cách mạng, họ hiểu điều đó và gắn bó với cách mạng với
lòng trung thành, biết ơn sâu sắc.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 5
Ông Hai cũng như bao người nông dân quê từ xưa luôn gắn bó với làng quê của
mình. Ông yêu quí và tự hào về làng Chợ Dầu và hay khoe về nó một cách nhiệt
tình, hào hứng. Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng, theo dõi tin tức kháng chiến
và hỏi thăm về Chợ Dầu.
Tình yêu làng của ông càng được bộc lộ một cách sâu sắc và cảm động trong
hoàn cảnh thử thách. Kim Lân đã đặt nhân vật vào tình huống gay gắt để bộc lộ
chiều sâu tình cảm của nhân vật. Đó là tin làng chợ Dầu lập tề theo giặc. Từ
phòng thông tin ra, đang phấn chấn, náo nức vì những tin vui của kháng chiến
thì gặp những người tản cư, nghe nhắc đến tên làng, ông Hai quay phắt lại, lắp
bắp hỏi, hy vọng được nghe những tin tốt lành, nào ngờ biết tin dữ: “Cả làng
Việt gian theo Tây”. Tin bất ngờ ấy vừa lọt vào tai đã khiến ông bàng hoàng,
đau đớn: “Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân, ông lão lặng đi tưởng 22
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
như đến không thở được, một lúc lâu ông mới rặn è è nuốt một cái gì vướng ở
cổ. Ông cất tiếng hỏi lại, giọng lạc hẳn đi nhằm hy vọng điều vừa nghe không
phải là sự thật. Trước lời khẳng định chắc chắn của những người tản cư, ông tìm
cách lảng về. Tiếng chửi văng vẳng của người đàn bà cho con bú khiến ông tê
tái: “Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó, đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta
còn thương, cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát”.
Về đến nhà ông chán chường “nằm vật ra giường”, nhìn đàn con nước mắt ông
cứ dàn ra “chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị
người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư?”. Ông căm thù những kẻ theo Tây, phản bội
làng, ông nắm chặt hai tay lại mà rít lên: “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng
gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”.
Niềm tin, nỗi ngờ giằng xé trong ông. Ông kiểm điểm lại từng người trong óc,
thấy họ đều có tinh thần cả “có đời nào lại cam tâm làm cái điều nhục nhã ấy”.
Ông đau xót nghĩ đến cảnh “người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt
gian bán nước”. Suốt mấy ngày liền ông chẳng dám đi đâu, “chỉ ở nhà nghe
ngóng binh tình”, lúc nào cũng nơm nớp tưởng người ta đang để ý, đang bàn tán
đến cái chuyện làng mình. Nỗi ám ảnh, day dứt, nặng nề biến thành sự sợ hãi
thường xuyên trong ông. Ông đau đớn, tủi hổ như chính ông là người có lỗi…
Tình thế của ông càng trở nên bế tắc, tuyệt vọng khi bà chủ nhà có ý đuổi gia
đình ông với lý do không chứa người của làng Việt gian. Trong lúc tưởng tuyệt
đường sinh sống ấy, ông thoáng có ý nghĩ quay về làng nhưng rồi lại gạt phắt
ngay bởi “về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ là cam chịu quay trở lại làm
nô lệ cho thằng Tây”.
Tình yêu làng lúc này đã lớn rộng thành tình yêu nước bởi dẫu tình yêu, niềm
tin và tự hào về làng Dầu có bị lung lay nhưng niềm tin vào Cụ Hồ và cuộc
kháng chiến không hề phai nhạt. Ông Hai đã lựa chọn một cách đau đớn và dứt
khoát: “Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù!”. Dù đã xác 23
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
định thế nhưng ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm của mình đối với quê hương.
Bởi thế mà ông càng xót xa, đau đớn…
Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy, ông chỉ còn biết tìm niềm an ủi trong
lời tâm sự với đứa con trai nhỏ. Nói với con mà thực ra là đang trút nỗi lòng
mình. Ông hỏi con những điều đã biết trước câu trả lời: “Thế nhà con ở đâu?”,
“thế con ủng hộ ai ?”. Lời đứa con vang lên trong ông thiêng liêng mà giản dị:
“Nhà ta ở làng Chợ Dầu”, “ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm !”. Những điều
ấy ông đã biết nhưng vẫn muốn cùng con khắc cốt ghi tâm. Ông mong “anh em
đồng chí biết cho bố con ông, tấm lòng bố con ông là như thế đấy, có bao giờ
dám đơn sai, chết thì chết có bao giờ dám đơn sai”. Những suy nghĩ của ông
như những lời nguyện thề son sắt. Ông xúc động, nước mắt “chảy ròng ròng
trên hai má”. Tấm lòng của ông với làng, với nước thật sâu nặng, thiêng liêng.
Dẫu cả làng Việt gian thì ông vẫn một lòng trung thành với kháng chiến, với Cụ Hồ.
May thay, tin đồn thất thiệt về làng Chợ Dầu được cải chính. Ông Hai sung
sướng như được sống lại. Ông đóng khăn áo chỉnh tề đi với người báo tin và khi
trở về “cái mặt buồn thiu mọi ngày bỗng tươi vui rạng rỡ hẳn lên”. Ông mua
cho con bánh rán đường rồi vội vã, lật đật đi khoe với mọi người. Đến đâu cũng
chỉ mấy câu “Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn! Ông chủ tịch
làng tôi vừa mới lên trên này cải chính, cải chính cái tin làng chợ Dầu chúng tôi
Việt gian theo Tây ấy mà. Láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả”. “Ông cứ
múa tay lên mà khoe với mọi người”. Ông khoe nhà mình bị đốt sạch, đốt nhẵn
như là minh chứng khẳng định làng ông không theo giặc. Mất hết cả cơ nghiệp
mà ông không hề buồn tiếc, thậm chí còn rất sung sướng, hạnh phúc. Bởi lẽ,
trong sự cháy rụi ngôi nhà của riêng ông là sự hồi sinh về danh dự của làng chợ
Dầu anh dũng kháng chiến. Đó là một niềm vui kỳ lạ, thể hiện một cách đau xót 24
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
và cảm động tình yêu làng, yêu nước, tinh thần hy sinh vì cách mạng của người
dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược.
Cách miêu tả chân thực, sinh động, ngôn ngữ đối thoại, độc thoại và độc thoại
nội tâm đa dạng, tự nhiên như cuộc sống cùng với những mâu thuẫn căng thẳng,
dồn đẩy, bức bối đã góp phần không nhỏ tạo nên thành công của câu chuyện,
đồng thời còn thể hiện sự am hiểu và gắn bó sâu sắc của nhà văn với người
nông dân và công cuộc kháng chiến của đất nước.
Qua nhân vật ông Hai ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt
Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược: Yêu làng, yêu nước
và gắn bó với kháng chiến. Có lẽ vì thế mà tác phẩm “Làng” xứng đáng là một
trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 6
Tác giả Kim Lân, một nhà văn chuyên viết truyện ngắn, vốn gắn bó và am hiểu
sâu sắc cuộc sống người dân ở nông thôn, các tác phẩm của ông hầu như chỉ
viết về cảnh sinh hoạt làng quê và cảnh ngộ của những người nông dân. Truyện
ngắn “Làng” được ông viết trong thời kì đầu của cách mạng tháng Tám, nhân
vật chính của truyện là ông Hai, một người rất yêu mến và gắn bó với ngôi làng Chợ Dầu của mình.
Ông Hai yêu cái làng Chợ Dầu của mình bằng một tình yêu rất đặc biệt, tình yêu
của ông gắn bó với bất cứ một cảnh vật, con người nào trên mảnh đất quê
hương này. Bởi thế mà khi chiến tranh xảy ra, phải đi tản cư ở nơi khác, ông
khoe rất nhiều về làng của mình. Mỗi lần nói về làng Chợ Dầu ấy, ông đều nói
với giọng say mê, náo nức lạ thường, “Hai con mắt sáng hẳn lên. Cái mặt biến
chuyển hoạt động”. Ông yêu tất cả cảnh vật của làng ông nên rất tự hào mà kể 25
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
từng thứ từng thứ, nào là “nhà ngói san sát sầm uất như tỉnh”, đường trong làng
“toàn lát đá xanh, trời mưa đi, bùn không dính đến gót chân”, con đường ấy
“phơi thóc rơm thì thượng hạng”.
Trong con mắt của ông, cái gì của làng Chợ Dầu cũng to lớn và đẹp đẽ, đẹp hơn
hẳn những thứ của thiên hạ, từ cái phòng thông tin triển lãm mà ông cho là
“sáng sủa và rộng rãi nhất vùng”, cho tới cái chòi phát thanh, đến cả cây lúa
ngoài đồng. Bất kể của làng này cũng làm ông say mê, hãnh diện và tự hào. Vào
thời kì kháng chiến của cả dân tộc bùng lên, tình yêu làng của ông đã nhờ sự
giác ngộ cách mạng mà lại thêm phần tự hào vì không khí cách mạng sôi nổi của làng.
Những ngày đầu kháng chiến, ông luôn tự hào vì việc làng của mình đã tham
gia vào cuộc chiến đấu chung của toàn dân tộc. Khi ông phải cùng gia đình đi
tản cư ở nơi khác, trong ông nỗi nhớ làng không nguôi, luôn nghe ngóng tin tức
kháng chiến. Còn gì đau đớn và tủi nhục hơn khi ông nghe tin cả làng mình theo
Tây, chính tình yêu sâu sắc của ông với quê hương đã làm cho ông đau đớn và
nhục nhã đến thế “cổ ông cứ nghẹn hẳn lại, da mặt tê rân rân”, trên đường về
nhà ông “cúi gằm mặt xuống mà đi”, ông nằm vật ra mà nước mắt giàn giụa.
Nhưng rồi chẳng bao lâu ông đã tìm lại được tình yêu đối với ngôi làng thân yêu
của mình, cái tin đồn làng ông theo Tây chỉ là tin đồn thất thiệt.
Ông nghe tin cải chính, nghe rằng giặc nó đốt nhà ông mà ông lại sung sướng
khoe rằng “Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ! Đốt sạch! Đốt nhẵn!”, ông vui mừng vì
đó chính là minh chứng rằng làng ông không hề theo Tây. Ông đã không màng
đến ngôi nhà – cả gia tài của ông bị đốt mà ông chỉ quan tâm rằng giặc đốt nhà
ông chứng tỏ làng ông không phải Việt gian bán nước.
Qua truyện ngắn “Làng”, người đọc cảm nhận được một tình yêu làng quê thật
cảm động trong nhân vật ông Hai. Ông không chỉ yêu làng mà còn tự hào, hãnh 26
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
diện và luôn tin tưởng ngôi làng của mình. Tình yêu làng của ông Hai cũng
chính là của người dân Việt Nam trong thời buổi bấy giờ.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 7
Văn học Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 đã xây dựng thành công hình ảnh
những con người Việt Nam kiên cường, bất khuất với một tình yêu quê hương
đất nước tha thiết, sâu nặng. Bên cạnh hình ảnh những chiến sĩ trực tiếp chiến
đấu trên mặt trận còn có những con người hi sinh lặng thầm nơi hậu phương để
góp phần vào thắng lợi của kháng chiến. Đó là những người nông dân có lòng
yêu nước thiết tha, bình dị, sâu sắc. Truyện ngắn Làng của Kim Lân đã xây
dựng thành công hình ảnh nhân vật ông Hai - một người nông dân chân chất
nhưng mang nặng tình yêu làng và lòng yêu quê hương, có tinh thần kháng chiến mạnh mẽ.
Phải đi tản cư do làng bị địch chiếm đóng nhưng ông lại không lúc nào nguôi
nỗi nhớ về làng mình. Đó là nỗi nhớ da diết của một con người cả đời gắn bó
sâu nặng với mảnh đất nơi mình sinh ra, lớn lên. Tình yêu ấy được Kim Lân
cảm nhận một cách sâu sắc và thể hiện hết sức giản dị, chân thành.
Những ai đã đọc Làng đều cảm nhận được ở ông Hai tình yêu, sự gắn bó sâu sắc
với làng xóm, với quê hương. Đối với người nông dân chất phác ấy, tình cảm
với làng quê, thôn xóm là tình cảm tự trong tim, ngấm sâu vào máu thịt. Cũng
như bao người dân lao động khác, cả một đời ông Hai gắn bó với mảnh đất quê
nghèo mà nặng sâu ân tình. Cái làng Chợ Dầu ấy đã trở thành nguồn vui sống
của ông. Tác giả đã để cho ông Hai bộc lộ tình yêu đó một cách chân thật, nồng
nhiệt, vừa có những nét quen thuộc vừa có những nét riêng biệt chỉ có ở ông
Hai. Yêu làng, ông yêu tất cả những gì thuộc về làng, thậm chí yêu cả những cái 27
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
mà ông và biết bao người đã phải khổ sở vì nó. Ông Hai tự hào vì làng Chợ Dầu
của ông có những ngôi nhà ngói san sát, sầm uất, đường trong làng toàn lát bằng
đá xanh, trời mưa đi từ đầu làng đến cuối xóm bùn không dính đến gót chân.
Tháng năm ngày mười phơi rơm và thóc tốt thượng hạng, không có lấy một hạt
thóc đất... Ông tự hào về tất cả những nét độc đáo, những thứ đã làm nên bề dày
lịch sử của làng ông.
Nhưng tình yêu làng của người nông dân ấy không bất biến mà thay đổi theo
thời gian, theo sự biến chuyển của thời đại. Kháng chiến nổ ra mang theo những
luồng tư tưởng mới chiếu rọi tâm hồn ông. Giờ đây, đối với ông Hai, cái lăng cụ
Thượng, cái sinh phần kia đều đáng căm thù; niềm tin về làng là những ngày
khởi nghĩa dồn dập, những buổi tập quân sự có cụ râu tóc bạc phơ cũng vào gậy
tham gia; những hố, những ụ, những hào, chòi phát thanh. Tất cả những điều đó,
từ những cái nhỏ nhặt cho đến điều lớn lao, đều trở thành đối tượng của tình yêu
tha thiết, đậm sâu trong ông. Qua những lời khoe của ông Hai, ta có cảm tưởng
như cảnh vật, làng xóm đã hằn in trong ông chiếm trọn con tim, khối óc người nông dân ấy.
Yêu làng, ông Hai có nhu cầu thể hiện, thổ lộ tình yêu ấy với tất cả mọi người.
Đi đến đâu ông cũng khoe về cái làng của ông. Ông say sưa kể về làng của mình
mà không cần biết người nghe có chú ý hay không. Mỗi khi bắt đầu nói về làng,
“hai con mắt ông sáng hẳn lên, cái mắt biến chuyển”. Chỉ một chi tiết ấy thôi,
Kim Lân đã khắc họa thành công tình cảm thiêng liêng của ông Hai dành cho
mảnh đất quê mình. Tình yêu ấy luôn ấm nóng trong trái tim ông và càng trở
nên mạnh mẽ hơn khi ông phải xa làng. Trong những ngày xa quê, sống nơi sơ
tán xa lạ, chính tình yêu làng đã trở thành sức mạnh trong ông. Những khi mệt
nhọc, chỉ cần nghĩ về làng, kể chuyện làng là ông quên hết tất cả.
Nếu như cuộc sống cứ diễn ra yên bình như thế thì tình yêu làng của ông Hai
mới chỉ là “tâm lí làng xã” của những người dân quê Việt Nam - những con 28
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
người cả đời gắn bó với luỹ tre, cây đa, bến nước, sân đình; yêu nơi “chôn rau
cắt rốn” bằng một tình yêu bản năng, máu thịt. Kim Lân đã để cho nhân vật trải
qua tình huống truyện độc đáo: ông Hai nghe tin làng theo Tây. Đây chính là tác
nhân làm bùng nổ tình yêu nước thiết tha, sâu đậm của ông. Ở người nông dân
ấy, tình yêu làng gắn liền với lòng yêu nước: Ta bắt gặp ở đây chân lí về cội
nguồn của lòng yêu nước theo quan điểm của nhà văn Liên Xô (cũ) I. Ê-ren-
bua: “Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất.. Lòng yêu
nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc”'.
Nghe tin làng theo giặc, “cổ ông nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân.., ông lão lảng
đi, tưởng như không thể thở được”. Trong ông đã diễn ra một cuộc đấu tranh
nội tâm gay gắt: ông tủi nhục, đớn đau, ông tự giày vò, ông hoài nghi rồi lại tự
nhủ mình phải tin vì mọi chuyện đã hết sức rõ ràng. Cuối cùng, ông cay đắng rít
lên: “Chúng bay ăn miệng cơm hay ăn miệng gì vào mồm mà đi làm cái giống
Việt gian bán nước để nhục nhã thế này...”. Tiếng rít ấy là tiếng nói của lòng
căm hờn, sự căm giận đang ngùn ngụt trong lòng ông Hai. Trong ông đang có
cuộc giằng co dữ dội: Ông yêu làng, làng ông đáng tự hào là thế, mà giờ lại theo
Tây. Tình cảm của ông phải thế nào đây? Nhưng sự giằng co ấy nhanh chóng đi
đến kết luận: “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây thì ta phải thù”. Một thái
độ dứt khoát, một tình yêu mạnh mẽ nhưng không mù quáng. Tình yêu làng
trong ông rất mãnh liệt, nhưng làng phải gắn với nước. Giờ đây, làng Chợ Dầu
của ông theo Việt gian, tức là hại nước, hại cách mạng thì không thể yêu làng
như xưa được nữa. Niềm đau, sự oán trách cũng như thái độ kiên quyết... tất cả,
tất cả đều là biểu hiện sống động nhất của tình yêu nước trong ông Hai.
Những diễn biến trong cảm xúc, tâm trạng, những suy nghĩ và cuộc đấu tranh
nội tâm gay gắt của ông Hai trong những ngày nghe tin làng theo Tây chính là
tình huống giúp Kim Lân khắc họa rõ nét hơn bức chân dung tinh thần và lòng
yêu nước sâu nặng, tình yêu làng tha thiết của ông Hai. Ông thấy tủi hổ vì niềm 29
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
tự hào bấy lâu nay của ông giờ thành ra như thế. Ông chỉ biết “cúi gằm mặt
xuống mà đi”, ông thương lũ con ông vì chúng có một quê hương đáng xấu hổ:
“nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ tràn ra. Chúng nó cũng là trẻ con
làng Việt gian đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu”. Suốt những ngày đó, ông
không dám đi đâu, chỉ “nằm rũ ở trên giường, không nói gì”, “quanh quẩn trong
cái gian nhà chật chội mà nghe ngóng”, lúc nào cũng nơm nớp lo âu. Ta bỗng
hiểu hơn tại sao tác giả lại kể và tả tỉ mỉ những biểu hiện của tình yêu làng nơi
ông Hai những ngày làng còn chưa bị đồn là theo Tây. Nó là sự đối nghịch với
thái độ kiên quyết khi nghe tin làng làm Việt gian, là sự khẳng định mạnh mẽ
tình yêu nước lớn lao trong ông. Tình yêu ấy không chỉ là bản năng mà đã trở
thành ý thức của một công dân. Nó gắn liền với tình cảm dành cho kháng chiến
và đối với Cụ Hồ, được thể hiện thật cảm động khi ông giãi bày tâm sự với đứa
con út ngây thơ. Thực chất đó là lời thanh minh với Cụ Hồ, với anh em đồng chí
và là lời tự nhủ của chính ông trong những lúc căng thẳng, thử thách. Ông mong
“anh em đồng chí biết cho bố con ông. Cụ Hồ trên đầu trên cổ soi xét cho bố
con ông”. Những lời bộc lộ chân tình ấy là biểu hiện của tấm lòng trung thành
tuyệt đối với cách mạng, với kháng chiến mà biểu tượng là Cụ Hồ; cũng là thể
hiện tình yêu đất nước thiết tha của ông Hai. Tình cảm của một người nông dân
nghèo đối với đất nước và kháng chiến thật sâu nặng và thiêng liêng: “chết thì
chết có bao giờ dám đơn sai”.
Niềm vui sướng vỡ òa khi ông Hai biết rằng làng mình vẫn là làng kháng chiến.
Không còn nỗi tủi nhục đè nặng trong lòng, ông lại tiếp tục khoe về làng Chợ
Dầu anh dũng của mình, “lại ngồi, trên chiếc chõng tre, vén quần lên tận bẹn mà
nói chuyện về cái làng của ông”. Người nông dân vốn gắn bó với nhà cửa ruộng
vườn... Phải bỏ nhà ra đi họ đã xót xa lắm, ông Hai cũng thế. Nhưng ta lại bắt
gặp hình ảnh ông Hai tất bật đi khoe cái tin “Tây nó đốt hết nhà tôi rồi, hết hẳn”,
ông sung sướng bởi việc Tây đốt nhà là biểu hiện của làng ông trong sạch, làng
ông không làm Việt gian. Làng vẫn là tình yêu, là niềm tự hào tha thiết của ông 30
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Hai. Nhà ông bị đốt hết nhưng như thế có là gì. Đó chỉ là một phần ông cống
hiến cho đất nước. Tài sản riêng mất mát nhưng cách mạng, đất nước sẽ vững
mạnh hơn, đó mới thực sự là niềm vui, là hạnh phúc.
Tình yêu làng, yêu nước, hòa quyện trong tâm hồn người nông dân mộc mạc,
chất phác thật đẹp biết bao. Làng của Kim Lân là một khúc ca về tình yêu quê
hương đất nước mà những người lao động nghèo là những thanh âm trong trẻo,
réo rắt nhất, để lại bao dư âm lắng đọng trong lòng độc giả.
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 8
Làng là truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Kim Lân và của nền văn học hiện đại
Việt Nam. Thông qua nhân vật ông hai, tác phẩm phản ánh và ca ngợi tình yêu
làng, yêu nước chân thành, giản dị của người nông dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Xoay quanh tâm trạng của ông Hai về cái làng chợ Dầu của mình, nhà văn Kim
Lân đã có những khám phá độc đáo. Ông Hai vốn rất yêu và tự hào cái làng chợ
Dầu của mình bởi làng ông hết sức khang trang, giàu và đẹp. Làng chợ Dầu lại
còn là làng kháng chiến, người làng chợ Dầu anh dũng, kiên cường. Nhưng oái
oăm thay, lúc ở nơi tản cư, ông Hai bất ngờ hay tin làng Chợ dầu theo giặc,
người chợ dầu làm Việt gian cả rồi. Cái tin thất thiệt ấy cuối cùng cũng được cải
chính nhưng trong khoảng thời gian ấy, ở nhân vật ông Hai đã diễn ra những
đấu tranh kịch liệt, góp phần bộc lộ và khẳng định phẩm chất của nhân vật.
Khi hay tin làng theo giặc do mấy người ở quê lên, ông Hai khổ tâm hết sức vì
nhầm tưởng làng mình theo Tây, nước mắt giàn giụa trên má. Cảm giác tủi hổ,
đắng cay bất ngờ dâng trào chiếm lĩnh cả tâm hồn ông, thân xác ông. Ông Hai
rũ rượi, nét mặt bơ phờ như vừa đánh mất một cái gì đó quý giá lắm. 31
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Tâm trạng ấy bộc lộ sâu sắc tình yêu làng, yêu nước của ông. Những day dứt,
trăn trở trong lòng ông cuộn thắt, xoắn lấy tâm can ông. Cuộc đấu tranh nội tâm
dữ dội xảy ra nhưng ngày sau đó, hết sức khốc liệt. Cuối cùng, thay vì trở về
làng ông khẳng định sự trung thành với cách mạng, với kháng chiến, ủng hộ cụ Hồ.
Để khuây khỏa tâm hồn và tìm kiếm sự an ui, ông hỏi con những câu tưởng rất
vu vơ, bởi đơn giản ông muốn được nghe về làng chợ Dầu, muốn được nghe
thấy con trẻ nhắc đến ngôi làng mà mình yêu quý dù bây giờ nó không còn trọn
vẹn nữa. Giờ đây, nhắc đến làng là ông vừa thấy tự hào, vừa căm giận. Tự hào
vì đó là nơi chôn nhau cắt rốn, là quê hương ông. Căm giận bởi người chợ Dầu
đã phản bội lại tình yêu của ông, phản bội lại đất nước, đi ngược lại những gì
bấy lâu ông ngưỡng mộ và tôn thờ.
Cách thể hiện tình yêu của ông Hai rất mộc mạc và chân thành. Câu trả lời của
đứa con út: “ủng hộ cụ Hồ Chí Minh muôn năm” hay chính là nỗi lòng của ông.
Ông chuyện trò với con hay đang giãi bày cho vơi bớt nỗi khổ, sự tủi hổ, dằn
vặt đang ám ảnh trong lòng ông suốt mấy hôm nay. Những dòng đối thoại ngắn
gọn, giản dị, sâu sắc, chân quê đã thể hiện được nỗi lòng sâu kín trong lòng ông Hai Thu.
Từ một người nông dân yêu làng, ông Hai trở thành người công dân yêu nước,
nặng lòng với kháng chiến. Tình yêu làng, yêu nước đã hòa làm một trong ý
nghĩ, tình cảm, việc làm của ông Hai. Tình cảm ấy thống nhất, hòa quyện như
tình yêu nước được đặt cao hơn, lớn rộng lên tình làng. Đây là nét đẹp truyền
thống mang tinh thần thời đại. Ông Hai là hình ảnh tiêu biểu của người nông
dân trong thời kì kháng chiến chống Pháp. 32
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Cảm nhận tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng - Mẫu 9
Xây dựng hình ảnh nhân vật ông Hai với tình yêu làng, yêu nước sâu đậm, thiết
tha là một thành công của nhà văn Kim Lân. Trải qua những biến cố dữ dội, tình
yêu làng, yêu nước của ông Hai bị thử thách cao độ nhưng cuối cùng ông vẫn
một lòng gắn bó với làng, với nước, thủy chung với cách mạng. Đặc biệt là sự
chuyển biến mới mẻ từ tình yêu làng, yêu nước tự phát (vốn là tình cảm cố hữu
của người nông dân) đến tình yêu làng, yêu nước tự giác (ý thức đấu tranh
chống giặc cứu nước dưới sự dẫn dắt của cách mạng) làm sáng rõ tấm lòng của
ông Hai. Tinh thần tự giác ấy được thể hiện sâu sắc qua cuộc trò chuyện giữa
ông Hai với đứa con út.
Khi nghe tin làng theo giặc, ông Hai rơi vào tình trạng bế tắc, tuyệt vọng khi
nghĩ tới tương lai. Để vơi bớt nỗi đau đớn, dằn vặt trong lòng và yên tâm về
quyết định của mình, ông Hai tâm sự với đứa con trai út (thằng Húc). Qua lời
tâm sự với con, ông Hai bày tỏ tình yêu sâu nặng với làng Chợ Dầu (nhà ta ở
làng Chợ Dầu), bày tỏ tấm lòng thủy chung son, sắt với kháng chiến, với Cụ Hồ
(chết thì chết có bao giờ dám đơn sai), một lòng sống vì đất nước (làng thì yêu
thật nhưng làng theo Tây thì phải thù)
Dù cái tin làng chợ Dầu theo giặc cứ chồng chéo đan xen trong lòng ông lão
nhưng trong ông vẫn cháy lên một niềm tin tưởng sắt đá, tin tưởng vào Cụ Hồ,
tin tưởng vào cuộc kháng chiến của dân tộc. Niềm tin ấy đã phần nào giúp ông
có thêm nghị lực để vượt qua khó khăn này.
Ở nhân vật ông Hai, tình yêu làng thống nhất, hòa quyện trong tình yêu nước.
Từ tình yêu làng thiết tha, chuyển biến lên thành tình yêu nước sâu đậm. Tình
yêu nước được đặt cao hơn tình làng. Đây là nét đẹp truyền thống mang tinh 33
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
thần thời đại. Ông Hai là hình ảnh tiêu biểu của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống Pháp.
Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Kim Lân là nhà văn chuyên viết về đề tài nông thôn và những người nông dân
nghèo trong xã hội Việt Nam. Ông có nhiều tác phẩm nổi tiếng để lại cho thế hệ
sau trong đó phải kể tới truyện ngắn Làng. Nhân vật trung tâm của tác phẩm là
ông Hai - một người nông dân nghèo nhưng lại có một tình yêu làng vô cùng sâu sắc.
Truyện ngắn Làng được viết vào đầu những năm tháng của cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp. Truyện kể về ông Hai cùng tình yêu làng, sự gắn bó tha
thiết của ông với ngôi làng nhỏ của mình. Thế nhưng, khi kháng chiến bùng nổ,
tình yêu làng của ông bị đặt trong một tình huống ngặt nghèo: làng Chợ Dầu của
ông theo giặc. Tin tức đó đã khiến cho ông Hai - một con người yêu làng, luôn
tự hào về cái làng của mình phải đau đớn, tủi nhục muôn phần. Đến khi tin cải
chính đến, ông Hai mới được trở về con người thực của mình, vui sướng, hớn
hở khoe với mọi người việc ngôi nhà của mình bị giặc đốt. "Làng" của Kim Lân
đã tái hiện chân thực hình ảnh những người nông dân trong cuộc kháng chiến
chống Pháp: yêu làng, yêu nước, giàu tinh thần cách mạng. Ông Hai - nhân vật
chính trong tác phẩm cũng là đại diện cho những người nông dân nghèo nhưng
luôn một lòng yêu quê hương, một lòng hướng tới kháng chiến, hướng tới Cụ Hồ.
Xuyên suốt trong truyện ngắn Làng, ta cảm nhận được một cách vô cùng rõ
ràng tình yêu làng của ông Hai, từ những ngày còn ở làng, cho tới khi đến nơi
tản cư rồi nghe tin làng theo giặc. Bất cứ thời điểm nào, khoảnh khắc nào, ta
cũng đều thấy ngời sáng trong những trang truyện là tình yêu tha thiết của ông 34
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Hai đối với ngôi làng Chợ Dầu của mình. Khi còn ở làng, ông Hai cùng anh em
hăng hái tham gia công việc kháng chiến. Nghe theo lời của Uỷ ban kháng chiến,
ông Hai rời làng lên khu tản cư. Thế nhưng sâu thẳm trong ông là nỗi nhớ, là
ước mong, khao khát được trở về ngôi làng của minh. Đến nơi tản cư, tình yêu
làng của ông Hai được bộc lộ rõ nét hơn, lúc nào ông cũng nhớ và nghe ngóng
tin tức về ngôi làng yêu quý của mình. Chẳng vậy mà khi cuốc đất trồng trọt,
làm ruộng, ông vẫn luôn nhớ về những ngày được "cùng làm việc với anh em",
"cũng đào, cũng cuốc mê man suốt ngày". Ông nhớ về những ngày tháng còn
được ở làng, còn được cùng làm việc với anh em làng xóm mà ông Hai "thấy
mình như trẻ ra". Ông muốn được "về làng", "muốn được cùng anh em đào
đường, đắp ụ, xẻ hào, khuân đá, ...", nỗi khát khao trở về bùng cháy trong tâm
hồn ông lão. Đó là bởi ông yêu làng, tình yêu làng của ông thấm đượm trong
từng công việc mà ông làm ở nơi tản cư này. Tất cả đều gợi lên trong ông nỗi
nhớ mãnh liệt về ngôi làng nhỏ bé của mình, về làng Chợ Dầu mà ông yêu quý
"Chao ôi! Ông lão nhớ làng, nhớ cái làng quá!".
Yêu làng, muốn được biết thông tin về làng, vậy nên lúc nào ông cũng chăm chỉ
đến phòng thông tin để nghe ngóng tin tức kháng chiến dù rằng ông không biết
chữ và chỉ đến để "nghe lỏm" người ta đọc báo. Ông Hai, một lão nông nghèo,
phải rời xa quê hương của mình vì nhiệm vụ kháng chiến, nhưng lúc nào trong
lòng ông vẫn luôn đau đáu nỗi nhớ về ngôi làng của mình, lúc nào cũng mong
muốn được trở về quê hương cùng anh em, xóm làng chiến đấu chống lại kẻ thủ.
Tình yêu làng của ông Hai càng được thể hiện rõ khi mà ông được đặt trong một
thử thách ngặt nghèo. Đó là tin tức làng ông theo giặc được những người đàn bà
từ dưới Gia Lâm thông báo. Những người đàn bà mới lên khu tản cư ngồi nghỉ
chân, nói chuyện với nhau dưới bóng cây và loáng thoáng nói về làng Chợ Dầu ,
ông chỉ nghe thấy loáng thoáng hai tiếng Chợ Dầu, nhưng cũng đã khiến cho
ông Hai giật mình "lắp bắp hỏi lại: Nó ...Nó vào làng Chợ Dầu hở bác? Thế ta 35
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
giết được bao nhiêu thằng?". Thế nhưng đáp lại lời ông Hai chỉ là lời chỏng lỏn,
đỏng đảnh của người đàn bà tản cư: "Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây". Câu
nói của người đàn bà như một tiếng sét ập thẳng vào tai ông Hai. Cái tin đó đã
khiến cho ông choáng váng đến độ "cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rần
rần. Ông lão lặng đi, tưởng như đến không thở nổi". Ông Hai hỏi lại trong niềm
hy vọng mong manh rằng cái tin ông nghe chỉ là một tin đồn: "Liệu có thật
không hở bác? Hay là chỉ lại...". Vậy nhưng đáp lại lời ông Hai chỉ là lời khẳng
định chắc chắn của người đàn bà rằng: "Việt gian từ thằng chủ tịch đi cơ ông ạ".
Có thể nói, tin tức mà người đàn bà mang tới cho ông Hai là một sự chấn động,
đánh thẳng vào tình yêu làng trong tâm hồn ông. Cũng kể từ lúc đó, ông Hai
như biến thành một con người khác, mang trong mình một sự tủi nhục, đau đớn
của một kẻ tội đồ với dân tộc.
Sau khi nghe được cái tin dữ, ông Hai trở về nhà trong nỗi nhục nhã, ông "cúi
gằm mặt xuống mà đi". Kim Lân đã vô cùng xuất sắc khi miêu tả những giằng
xé trong tâm hồn của lão nông già ấy. Đó là nỗi đau, là niềm tủi hờn khi tình
yêu làng thiêng liêng của ông bị vấy bẩn. Ông Hai "nằm vật ra giường", nhìn lũ
con nhỏ đang chơi, ông "tủi thân" bật khóc. Nước mắt "giàn ra" trong khuôn
mặt già nua khắc khổ của ông. Đối với những người nông dân nghèo, giọt nước
mắt chỉ xuất hiện khi nỗi đau đó đã lên tới tột đỉnh và với ông Hai, giọt nước
mắt kia không chỉ là nỗi đau mà còn là sự tủi hổ khi nghĩ về ngôi làng mình
hằng yêu quý, là niềm thương xót cho những đứa con thơ dại của mình. Những
đứa con thơ của ông, còn chưa hiểu gì, chưa biết gì đã trở thành " trẻ con làng
Việt gian" "bị người ta rẻ rúng, hắt hủi". Đó còn là giọt nước mắt khi tình yêu
làng, niềm tự hào về làng bao lâu nay của ông bất chợt bị "vấy bẩn" với cái tin
tức rằng làng ông theo Việt gian. Đau xót, tủi hờn, ông Hai "rít lên" trong đau
đớn: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống
Việt gian bán nước để nhục nhã thế này". Đó là tiếng thét của một con người 36
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
yêu làng tha thiết nhưng lại bị phản bội một cách đau đớn, khốn khổ. Trong
thâm tâm ông, niềm tin và nỗi đau hòa vào nhau, giằng xé lẫn nhau. Ông không
tin rằng ngôi làng mà ông yêu quý lại có thể trở thành một ngôi làng "Việt gian
bán nước" như người đàn bà nói. Thế nhưng "ai người ta hơi đâu bịa tác ra
những chuyện ấy làm gì". Để tới cuối cùng, niềm hy vọng nhỏ nhoi đó của ông
Hai sụp đổ, vỡ vụn. trong đau đớn "Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian".
Đó là tiếng nói buồn bã mà đau xót của một trái tim luôn hướng về quê hương,
từ một tâm hồn không lúc nào ngơi tự hào về làng quê của mình.
Suốt những ngày tháng sau đó, ông Hai trở nên gắt gỏng với vợ mình và không
dám ra khỏi nhà. Ông lão sợ hãi, không dám để ai nhắc tới những tin tức tồi tệ
kia, nỗi đau đớn, dằn vặt bủa vây lấy tâm hồn ông. Ông Hai "trằn trọc", "rũ ra
trên giường" và "thở dài", ông lo lắng bị mụ chủ nhà đuổi khỏi nơi ở, rồi sẽ
không ai dám chứa chấp gia đình ông, những người dân của ngôi làng Việt gian
bán nước. Cũng từ ngày nghe cái tin dữ ấy, ông Hai biến thành một con người
khác. Nếu như trước đây, ông thường hay ra khỏi nhà, đi đến phong thông tin
thì giờ đây, ông chỉ dám "quanh quẩn trong cái gian nhà chật chội ấy mà nghe
ngóng". Ông không dám bước ra khỏi nhà, không dám cả sang nhà bác Thứ đế
mà tâm sự. Và như một lẽ đương nhiên, ông sợ hãi trước những lời người ta nói
chuyện, những tiếng "Việt gian, cam - nhông, tiếng Tây". Và đến cả cái tin dữ,
ông cũng né tránh gọi là "chuyện ấy". Nỗi đau, sự nhục nhã ê chề đã khiến cho
ông Hai trở nên ủ rũ, mệt mỏi và chán chường, chẳng dám đối mặt với câu
chuyện đau xót về cái làng của mình. Với ông Hai - một lão nông cần cù, yêu
làng hơn tất cả thì cái tin làng Chợ Dầu của ông theo giặc quả là một cú sốc,
một nỗi uất ức, tủi nhục đến khôn cùng. Ngôi làng mà ông luôn yêu quý, tự hào
nay trở thành Việt gian bị mọi người căm ghét. Khi mụ chủ nhà biết việc và
đánh tiếng đuổi gia đình ông đi, ông Hai buộc phải đưa ra một lựa chọn khó
khăn, chọn làng hay nước? Với ông Hai - một con người với tình yêu làng tha 37
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
thiết, tưởng chừng đã có lúc ông nghĩ rằng "Hay là quay về làng?", thế nhưng
suy nghĩ đó lập tức bị ông bác bỏ. Bởi tình yêu làng có lớn lao bao nhiêu nhưng
khi làng đã theo giặc "thì phải thù", "về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ".
Quanh quẩn trong ngôi nhà bé tí trọ đã khiến ông Hai bị dồn nén. Nỗi nhớ làng,
mong nhớ về quê hương, ông gửi vào đứa con trai bé bỏng của mình. Ông hỏi
nó về quê hương, để khắc sâu vào tâm trí nó rằng quê hương nó là làng Chợ
Dầu, cùng là để truyền cho nó tình yêu làng sâu đậm của mình. Trong nỗi đau
khổ đang giằng xé lấy tâm can ông, trò chuyện với con cũng là cách để ông Hai
có thể vơi bớt những nỗi niềm trong tâm tư của mình, cũng là "để ngỏ lòng
mình", "để mình lại minh oan cho mình". Ông Hai là điển hình cho những
người dân quê Việt Nam hồn hậu, chất phác, dù trong hoàn cảnh đau đớn vẫn
không nguôi một tình yêu quê hương sâu nặng!
Thế nhưng, may thay, cái tin cải chỉnh về làng ông lại đến bất ngờ, làm hồi sinh
ông lão già. Cái tin ấy đã rũ sạch những đau khổ, tủi cực của ông Hai và ông lại
trở lại "tươi vui, rạng rỡ". Ông Hai mua quà cho con, rồi lật đật chạy sang nhà
bác Thứ mà khoe trong niềm hạnh phúc vô bờ: "Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ!
Đốt nhẵn". Có lẽ chẳng người nông dân nào lại vui sướng đến vậy khi căn nhà
mình gắng công gây dựng lại bị thiêu rụi sạch sẽ. Thế nhưng, với ông Hai, điều
đó lại mang đến một niềm sung sướng, một sự hả hê mà không một lời nào tả
xiết. Bởi nó là minh chứng cho sự trong sạch của làng Chợ Dầu của ông, và
cũng là minh chứng cho tấm lòng trong sạch của ông đối với Cách mạng, với cụ
Hồ. Câu chuyện kết lại trong âm thanh náo nức, hân hoan, vỡ oà của ông Hai -
một lão nông với tình yêu làng đậm đà, sâu nặng.
Kim Lân đã dựng lên hình ảnh của một ông Hai với tình yêu làng sâu đậm vô
cùng thành công. Ông là đại diện cho những người dân quê nghèo nhưng mang
trong mình tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc, dù cho có trong bất cứ hoàn 38
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
cảnh nào, tình yêu ấy vẫn luôn dạt dào, mạnh mẽ, lớn mạnh trong tâm hồn của họ.
Về nghệ thuật, tác giả đã xây dựng nhân vật ông Hai vô cùng độc đáo. Kim Lân
đã đặt nhân vật vào một tình huống thử thách để thấy được tình cảm sâu nặng
của ông đối với làng quê của mình. Bằng việc đặc tả cử chỉ, nét mặt, giọng nói
của nhân vật, nhà văn đã khiến nhân vật ông Hai hiện lên thật sống động cùng
tình yêu làng vô cùng sâu sắc. Và thêm vào đó, nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân
vật cũng là một phần tạo nên thành công cho truyện ngắn Làng!
Tình yêu làng của ông Hai đã được nhà văn Kim Lân thể hiện rất xuất sắc. Đó
là tình yêu của những người dân dành cho quê hương của minh. Tình yêu ấy
thống nhất cùng tình yêu đất nước và tinh thần kháng chiến đã làm nên chiến
thắng của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược.
Phân tích sự chuyển biến từ tình yêu làng đến tình yêu nước của ông Hai
Kim Lân là một trong số ít những nhà văn viết ít mà thành công lớn. Văn ông
nhỏ nhẻ, chậm rãi, hóm hỉnh mà đằm thắm. Trong cả hai giai đoạn sáng tác –
trước và sau cách mạng – giai đoạn nào Kim Lân cũng có những tác phẩm hay.
Là một cây bút truyện ngắn vững vàng, ông đã viết về cuộc sống và con người ở
nông thôn bằng tình cảm, tâm hồn của một người vốn là con đẻ của đồng ruộng.
Truyện ngắn “Làng” có lẽ là tác phẩm nổi bậc nhất của Kim Lân và của cả nền
văn học Việt Nam trước cách mạng 1945. Với ngòi bút chân thành, cái nhìn
hiền lành mà sâu sắc, Kim Lân đã diễn tả những chuyển biến mới trong tình
cảm của người nông dân Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp qua nhân vật
ông Hai – một lão nông hết mực yêu cái làng của mình. 39
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Có thể nói thời kì đầu kháng chiến chống Pháp, cách mạng gặp rất nhiều khó
khăn. Phần bởi thiếu thốn nhân lực, vật lực, bị quân Pháp khủng bố mạnh, phần
bởi người dân chưa thực sự ngã về phía cách mạng. Bác Hồ hiểu rõ, muốn thắng
kẻ thù phải vận động được sức mạnh toàn dân tộc, tạo nên một cuộc bão táp
cách mạng, quét sạch kẻ thù ra khỏi đất nước.
Năm 1948, truyện ngắn Làng ra đời thật đúng thời điểm. Lúc này, người nông
dân đã dần tin tưởng và ủng hộ cách mạng. Sự diễn biến này diễn ra từ từ nhưng
rất chắc chắn. Kim Lân đã nhìn thấy điều đó. Nó rất cần thiết cho một cuộc vận
động toàn diện trên mặt trận yêu nước, mặt trận kháng chiến. Nhưng ông muốn
diễn tả sự giác ngộ ấy một cách tự nhiên nhất, không gượng ép, không mang
biểu dương hay ca ngợi theo kiểu khẩu hiệu. Bởi thế, nhân vật ông Hai ra đời là
kết quả của sự cân nhắc rất kĩ lưỡng của nhà văn.
Ông Hai là một nông dân suốt cuộc đời sống ở làng Chợ Dầu, gắn bó máu thịt
với từng con đường, từng nếp nhà, thửa ruộng, từng ngọn cỏ, cành cây và biết
bao người ruột thịt, xóm giềng, tổ tiên và họ hàng gần xa. Quê hương trở thành
một phần máu thịt của ông. Và khi chết đi, ông cũng muốn được nằm trên mảnh đất yêu thương này.
Người Việt Nam ta là thế, họ luôn nghĩ “cây có cội, nước có nguồn”, quê hương
chính là cội nguồn không bao giờ được đánh mất. Thế nên, khi được lệnh phải
đi tản cư, ông Hai lưỡng lự, lúc đầu ông quyết không đi. Cũng thật dễ hiểu cho
ông Hai, bằng tuổi này rồi, sống được bao lâu nữa, giờ ra đi biết có trở về được
không? Còn cái làng này ông yêu nó thế, giờ ra đi rồi, ông như mất đi nửa cuộc
đời. Ẩn sau cái tình yêu làng là thói quen nghìn đời của người nông dân sống
bám đất bám làng, thủy chung với quê hương nguồn cội.
Ẩn sau cái tình yêu làng còn là cái tình yêu nước thiết tha. Nhưng cách mạng
đang cần và họ phải thay đổi. Những chuyển biến âm thầm mà dữ dội ấy trong 40
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
tình cảm của người nông dân Việt Nam đã được nhà văn biểu đạt hết sức xúc
động bằng sự cảm thông sâu sắc.
Lưu luyến, nấn ná vậy chớ gia đình ông Hai cũng đi. Chưa biết rồi sẽ ra sao
nhưng vì cách mạng, vì kháng chiến nên phải cùng mọi người lên vùng đất mới.
Đó là cái tài tình của nhà văn. Bởi ông muốn nói rằng, sự giác ngộ của người
nông dân là hoàn toàn tự nguyện; từ tình yêu quê hương mà lớn thành tình yêu
đất nước; từ thái độ căm ghét kẻ thù, căm ghét kẻ phản bội mà bùng nổ khát
vọng chiến đấu, một lòng trung thành với cách mạng, trung thành với lãnh tụ Hồ Chí Minh.
Để làm sáng bừng tư tưởng của truyện, Kim Lân đã khéo léo để cho ông Hai tự
đấu tranh. Ở nơi tản cư, ông Hai nhớ làng Chợ Dầu tha thiết. Ban ngày, lo bận
việc sản xuất, ổn định cuộc sống, buổi tối ông Hai thường sang hàng xóm giãi
bày nỗi nhớ của mình. Ông không ngớt lời khoe những cái đẹp, điều hay ở quê
hương mình. Làng Chợ Dầu quê ông đẹp lắm, đường là phong quang sạch sẽ,
cái cổng làng rộng như cổng thanh… Ông khoe cả cái “sinh phần” của viên tổng
đốc to lớn và oai nghiêm lắm.
Đặc biệt là ông Hai khoái nhất khoe và kể nhiều nhất là những ngày đầu cách
mạng. Quê hương được giải phóng, thoát khỏi ách cường hào phong kiến và lũ
tay sai thực dân. Dân làng ông bắt đầu cuộc sống mới. Đêm đêm rậm rịch tiếng
bước chân của đoàn du kích tập quân sự, sáng, chiều râm ran tiếng trẻ em học
bài… lại cả những tiếng hát của thanh niên ngân vang trong những buổi cả làng
bàn việc nước, việc dân… Nghe những chuyện ấy, mọi người đều thông cảm
với lòng nhớ quê da diết của ông.
Đó là một người yêu quê hương tha thiết bằng một tình cảm tự nhiên, hồn
nhiên. Tình cảm đó bắt nguồn từ những kỉ niệm trong cuộc sống hằng ngày, từ 41
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
những sự vật, con người gắn bó hàng ngày … Tình cảm đó thuần phác và trong sáng biết bao.
Tưởng đâu, đó sẽ là niềm tự hào mãi mãi cho đến khi ông rời thế gian này.
Đùng một cái, ông hay tin làng Chợ Dầu theo giặc. Ông hai “cổ nghẹn đắng lại,
da mặt tê rân rân”. Trước hết, là sự xót xa của ông về làng mình, sự phản bội
của nơi chôn rau cắt rốn của mình và nỗi tủi nhục tột cùng trào lên trong ông.
Cuộc xung đột xảy ra dữ dội trong ông, đau đớn hơn bất cứ điều gì ông đã từng
trải qua. Tình yêu làng vẫn thắm thiết trong ông, làng Chợ Dầu vẫn là nới ông
gửi gắm sinh mệnh, danh dự và niềm hãnh diện, tự hào. Vậy mà bây giờ làng
ông lại theo Tây. Ông hoàn toàn sụp đổ.
Tình huống truyện đặt ra cho nhân vật những lựa chọn hết sức khó khăn. Liệu
ông Hai có còn dám yêu cái làng của mình nữa không? Không yêu làng thì ông
sẽ yêu cái gì? Con người luôn cần phải có một niềm tin yêu để sống, ông không
thể bỏ rơi tinh thần của mình. Ông lão nghĩ tới việc trở về làng. Song ý nghĩ đó
ông gạt phắt đi. Trong sự tuyệt vọng, đau khổ này, lối thoát về làng Chợ Dầu
loé lên như một tia hi vọng rồi lại tắt ngấm. Trong ông tình yêu nước mạnh hơn,
thiêng liêng hơn: không vì làng mà bỏ kháng chiến.
Giữa sự giằng co trong tâm hồn, ông Hai đã thốt lên đầy đau đớn song đầy
quyết tâm: “Làng thì yêu thật đấy, nhưng làng theo Tây thì phải thù .. Anh em
đồng chí biết cho bố con ông. Cụ Hồ trên đầu trên cổ xét soi cho bố con ông, cái
lòng bố con ông là như thế đấy, có bao giờ dám đơn sai. Chết thì bao giờ dám
đơn sai”. Tình quê và lòng yêu nước của những người nông dân ấy rất sâu nặng
và thiêng liêng biết bao. Ông hai đã trải qua những buồn vui, đau khổ, những tự
hào, chua chát để gắn kết giữa tình quê hương và tình yêu tổ quốc.
Thế đấy, họ đã ngã về với kháng chiến khi đứng trong lựa chọn sống còn bằng
tình cảm thiêng nhất, trong sáng nhất. Kim Lân đã miêu tả sự chuyển biến ấy rất 42
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
chân thực và hết sức tự nhiên. Thủy chung với quê hương là tình cảm tốt đẹp
nhưng tình yêu đất nước còn lớn hơn.
Có thể nói đó là một thử thách lớn đối với nhân vật ông Hai và cả nhà văn Kim
Lân. Đoạn tuyệt với cái mình từng yêu thương nhất, quý trọng nhất, ngày đêm
gìn giữ như một báu vật thật là khó khăn. Thế mới thấy, tình yêu cách mạng,
yêu kháng chiến, yêu nước của người nông dân mới to lớn, mới mạnh mẽ trở
thành tình cảm thiêng liêng và duy nhất ngay lúc này. Họ thức nhận được rằng,
không có nỗi nhục nào lớn hơn nỗi nhục mất nước và khi đất nước còn bị xâm
lăng thì cái làng của họ cũng đâu còn.
Từ đó, họ đứng hẳn về phía cách mạng, tin tưởng và ủng hộ cách mạng, góp sức
chung cho sự nghiệp kháng chiến giải phóng đất nước. Kim Lân đã tỉ mỉ tạc
khắc niềm tin ấy bằng sự trân trọng sâu sắc.
Và khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc được cải chính, ông Hai như vừa thoát
khỏi một gánh nặng tinh thần ghê gớm. Tình yêu làng của ông lại trở về hòa
quyện trong tình yêu nước thắm thiết, sâu nặng hơn trong lòng người nông dân chân chất này.
Phải chăng, Kim Lân đã quá hiểu cái tâm lí của người nhà quê, họ sẽ không
chịu thay đổi, họ bảo thủ với lối sống cũ nếu không cho họ có dịp trải nghiệm
nỗi đau thương, mất mát, sự ô nhục và tự hào. Ở ông Hai, đã có một sự thay đổi
tích cực và được khẳng định mạnh mẽ. Dẫu nhà của ông bị cháy rụi mà ông vẫn
vui cười và tự hào vì nhà mình bị giặc đốt. Nghĩa là ông đã đóng góp vào sự
nghiệp kháng chiến một phần tài sản và công sức trong sự hi sinh lớn của dân
tộc. Ông Hai chỉ biết rằng lúc này ông làm kháng chiến và ông lão bây giờ có
thể tự hào, hãnh diện ngồi kể về cái làng Chợ Dầu kháng chiến của mình. 43
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Từ khi có cách mạng, cuộc đời người nông dân Việt Nam rẽ sang một bước
ngoặt mới tươi sáng hơn. Họ nô nức, háo hức hoà chung vào phong trào cách
mạng cả nước, họ hăng hái tham gia kháng chiến, cầm súng bảo vệ quê hương.
Cách mạng trở thành một phần máu thịt của người nông dân, có những người
như ông hai day dứt, tủi hổ, khổ sợ khi mình bị hiểu lầm là không trung thành
với cách mạng song vẫn không bỏ cách mạng. Đó là lòng trung thành, là tình
cảm sâu sắc, bền chặt mà người nông dân dành cho cách mạng. Cách mạng
mang đến cho họ cuộc đời mới, họ phải bảo vệ lấy hạnh phúc đó của mình.
Qua hình ảnh nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân gợi cho
em những suy nghĩ gì về những chuyển biến mới trong tình cảm của người nông
dân Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp
Vẻ đẹp tâm hồn của ông hai làng Chợ Dầu tiêu biểu cho những người nông dân
Việt Nam tuy trình độ văn hoá thấp nhưng đã có ý thức giác ngộ cao, tha thiết
yêu quê hương, Tổ quốc. Sự mở rộng và thống nhất tình yêu quê hương trong
tình yêu đất nước là nét mới trong nhận thức và tình cảm của quần chúng cách
mạng mà văn học thời kháng chiến chống pháp đã trú trọng làm nổi bật. Truyện
ngắn làng của Kim Lân là một trong những thành công đáng quý ấy.
Không xung phong, không cầm súng, không ra trận, nhưng Kim Lân lại chiến
đấu bằng ngòi bút hết sức âm thầm mà quyết liệt. Có thể nói, qua nhân vật ông
Hai phảng phất hình bóng của Kim Lân trong đó. Cũng như ông Hai, Kim Lân
yêu làng, yêu nước, yêu cách mạng lắm. Từ nhận thức và tình cảm của bản thân,
ông tìm cách chuyển tải nó vào văn học. Nhân vật ông Hai là kết tinh sâu sắc cái
tài, cái tình của nhà văn Kim Lân đối với cuộc đời, đối với đất nước.
Vẻ đẹp tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai 44
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Tố Hữu cho rằng: “Cuộc đời là nơi xuất phát và cũng là nơi đi tới của văn học”
còn Nguyễn Minh Châu từng quan niệm: “Văn học và đời sống là hai vòng tròn
đồng tâm mà tâm điểm là con người”. Văn chương lấy con người làm đối tượng
phản ánh thay cho hiện thực đời sống. Nhà văn chân chính, dù viết về điều gì và
thể hiện như thế nào trong tác phẩm thì điểm xuất phát và đích đến cuối cùng
vẫn là cõi nhân sinh, mục tiêu cao cả nhất của nhà văn vẫn là viết “một áng văn
trung thực và giản dị về con người” (Chữ dùng của Hemingway). Với mỗi một
tác phẩm, người đọc lại có dịp chiêm nghiệm về những con người khác nhau.
Trong truyện ngắn Làng, nhà văn Kim Lân đã tạc nên những trang viết neo đậu
mãi trong tâm hồn chúng ta về nhân vật ông Hai – một trái tim yêu làng tha thiết,
một linh hồn yêu nước nồng nàn.
Kim Lân là một trong số những cây bút truyện ngắn dù để lại một số lượng tác
phẩm không nhiều nhưng sáng tác nào của ông cũng vững vàng nơi lòng người
và thách thức quy luật băng hoại của thời gian. Nguyên Hồng từng nhận xét:
Kim Lân là nhà văn một lòng đi về với “đất” với “người” với “thuần hậu
nguyên thuỷ” của cuộc sống nông thôn. Bằng giọng văn chân thực, giản dị, từng
trang viết của Kim Lân đong đầy bóng dáng làng quê và con người Việt Nam.
Truyện “Làng” được sáng tác trong những năm đầu của kháng chiến chống
Pháp, lần đầu ra mắt bạn đọc trên “Tạp chí Văn nghệ” năm 1948. Lấy bối cảnh
cuộc tản cư trong những năm đầu kháng chiến, tác phẩm xoay quanh những
chuyển biến trong tâm trạng của nhân vật ông Hai. Ông không thuộc hạng cùng
đình nghèo khổ như anh Pha, chị Dậu, cũng chẳng thuộc hàng vai vế có
“miếng” có “tiếng” trong làng. Ông chỉ là một người nông dân nồng hậu, chất
phác, hay làm và chịu khó. Từ con người của làng quê, ông trở thành con người
của kháng chiến, của sự nghiệp chung.
Ấn tượng đầu tiên mà ông Hai để lại cho người đọc chính là cái tính khoe làng
của ông. Dường như hình ảnh ngôi làng luôn thường trực trong tâm trí của lão 45
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
nông ấy để khi nói về nơi nuôi dưỡng mình, chốn quê thân thuộc “hai con mắt
ông sáng hẳn lên, cái mặt biến chuyển, hoạt động”. Đặc biệt, ông Hai khoe làng
một cách nhiệt thành. Ông không cần người khác phải chú ý lắng nghe, cũng
không quan tâm họ có nghe hay không, ông chỉ nói để thỏa niềm tự hào, nỗi
nhớ da diết của mình đối với làng. Rồi qua từng thời kì khác nhau, lời kể, lời
khoe của ông cũng thay đổi. Duy chỉ có tình yêu làng của ông vẫn thế, cứ mãi
vẹn nguyên, vẹn toàn, không hề đổi thay và cũng chẳng hề lay chuyển.
Xa rời quê hương, sống nhờ nơi đất khách quê người, lòng ông đau đáu nhớ quê,
nhớ làng.Ông hoài niệm về những năm tháng được cùng anh em đào đường, đắp
ụ, xẻ hào, khuân đá… Ông Hai cảm thấy lúc ấy mình trẻ trung hẳn ra, “cũng hát
hỏng, bông phèng.” Càng nghĩ tưởng, nỗi nhớ cứ như những đợt sóng lòng dồn
dập, vỗ nhẹ vào trái tim ông phát ra những thanh âm chan chứa bao nỗi triền
miên về những ngày quá khứ: “Chao ôi, ông lão nhớ làng. Nhớ cái làng quá!”.
Đằng sau nỗi nhớ ấy là khao khát được trở về, là tình yêu xóm làng chân thành,
bất diệt. Tình cảm ấy bao giờ cũng thiêng liêng, cũng dạt dào và tha thiết. Vì
nhớ, vì yêu nên ông Hai vẫn thường xuyên vào phòng thông tin nghe tình hình,
tin tức kháng chiến. Dọc đường đi, gặp ai quen ông lão cũng níu lại, cười cười,
ông vui cả với cái nắng chang chang bởi Tây nó ngồi trong vị trí giờ bằng ngồi
tù. Ông phấn khởi trước những thắng lợi của kháng chiến.Ruột gan ông lão như
múa cả lên vì nghe được bao nhiêu tin hay, đáng mừng và đáng khâm phục về
những chiến công của làng. Quả đúng như Raxun Gamzatov từng nói: “Người
ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con người”.
Trong lúc tâm trạng đang phấn khởi vì những tin tức kháng chiến vừa nghe
được, ông Hai gặp gỡ những người dưới xuôi lên và nghe được cái tin làng Chợ
Dầu theo giặc từ một người đàn bà tản cư. “Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da
mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi, tưởng như đến không thở được”. Dưới ngòi bút 46
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
tài hoa của người nghệ sĩ, thế giới nội tâm của nhân vật được miêu tả đầy chân
thực qua nét mặt và cử chỉ. Ông lão bàng hoàng và sững sờ vô cùng, dường như
có một bàn tay vô hình đang bóp nghẹt trái tim ông. Lúc đầu ông không thể tiếp
nhận được, ông cứ hỏi đi, hỏi lại như thể ông đang hi vọng cái tin dữ kia chỉ là
do miệng đời đàm tiếu, giọng ông như lạc hẳn: “Liệu có thật không hở bác. Hay
là chỉ lại…”. Đối diện với những lời nói chắc như đinh đóng cột rằng làng ông
“Việt gian từ thằng chủ tịch mà đi”, bao nhiêu niềm tin, bao nhiêu niềm tự hào
về ngôi làng mà ông luôn khoe khoang với mọi người bỗng chốc sụp đổ. Là
người làng Chợ Dầu, ông đâu còn can đảm để ở lại mà nghe những lời bàn tán
bủa vây mình. Ông vội vàng ra về cùng câu nói tưởng chừng như chỉ bâng quơ
thốt lên nhưng nó lại chính là cái cớ ông bám lấy để rời khỏi đây: “Hà, nắng
gớm, về nào”. Mảnh độc thoại ấy sao mà cay đắng, xót xa như một sự trốn chạy
thực tại tàn nhẫn, không muốn ai phát hiện ra mình là người làng Chợ Dầu. Nếu
trên đường đi tới phòng thông tin ông hiên ngang bao nhiêu thì giờ ông lại “cúi
gằm mặt mà đi”. Bởi cõi lòng ông Hai giờ đây tựa như vỡ tan thành từng mảnh,
trái tim ông rỉ máu, đâu đây như thể một nỗi chua xót, ô nhục và tủi thân.
Mang trong mình cả một khoảng trời giông bão, cả một mối tơ lòng hỗn độn,
ông Hai lê từng bước về nhà rồi lại “nằm vật ra giường” chẳng còn tâm sức để
làm gì cả. Nhìn lũ trẻ mà cảm xúc dâng trào “nước mắt ông lão giàn ra”. Biết
bao câu hỏi cứ đua nhau xô đẩy, giằng xé trong đầu ông: “Chúng nó cũng là trẻ
con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ?”.
Nghệ thuật độc thoại nội tâm đã khắc họa thành công nỗi lòng của ông lão nông
dân ấy. Ông Hai xót thương cho số phận của chính mình và đám trẻ non nớt mới
mấy tuổi đầu. Bởi gia đình ông là người làng Chợ Dầu nên đè nặng trên những
đôi vai hao gầy và yếu ớt là bản án mang tên “cái giống Việt gian bán nước”.
Ông Hai căm phẫn lũ tội đồ phản nước theo giặc. Tất cả như dồn nén trong từng
con chữ đanh thép: "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi 47
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”. Ông kiểm điểm lại từng
người anh em đã cùng nhau đồng cam cộng khổ thuở trước, từng người con của
làng Chợ Dầu. Trong trí óc của ông, họ đều là những người sung sức, tràn đầy
tinh thần yêu nước nồng nàn. Giờ phút ấy, ông Hai vẫn cố bám víu chút giọt
nắng “niềm tin” giữa cơn đại hồng thủy dữ dội. “Mà thằng chánh Bệu thì đích là
người làng không sai rồi. Không có lửa làm sao có khói? Ai người ta hơi đâu
bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì ?”.
Những dòng suy nghĩ đó cứ ồ ạt kéo đến đâm vào trái tim ông, phũ phàng dập
tắt ngọn lửa niềm tin. Ông Hai bất lực chấp nhận cái tin dữ ấy, nỗi đau xâm
chiếm linh hồn, một nỗi đau không lời nào tả xiết. “Chao ôi ! Cực nhục chưa, cả
làng Việt gian”. Đó là tiếng nói thốt lên từ một trái tim bị tổn thương, từ một cõi
lòng suy sụp tột cùng, từ niềm tự hào bị vùi dập tả tơi. Ông đâu chỉ đau cho
mình, đau cho làng mà ông còn đau cho những người đồng hương cùng cảnh
ngộ:”Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nữa, không
biết họ đã rõ cái cớ sự này chưa?”. Nỗi bứt rứt trong tâm can của ông bị dồn nén
quá nhiều nên sinh gắt gỏng khi nói chuyện với bà Hải. Ông Hai không muốn
nghe ai nhắc đến chuyện tồi tệ đó, không muốn ai xát muối vào vết thương
trong lòng ông. Bủa vây ông là nỗi lo trăm bề “trằn trọc đến không ngủ được”,
là tiếng thở dài bất lực làm sao. Nỗi lo ấy hành hạ cả tinh thần lẫn thể xác khiến
“chân tay nhũn ra, tưởng chừng như không cất lên được” hay “trống ngực ông
lão đập thình thịch”. Như một điều tất lẽ dĩ ngẫu, dân ta từ Nam ra Bắc, từ miền
ngược đến miền xuôi đều ghét cay ghét đắng, ghê tởm và thù hằn bọn Việt gian
bán nước nên ông càng lo sợ mụ chủ nhà đuổi gia đình ông đi, dồn gia đình ông
vào thế cùng cực, tuyệt đường đất sinh nhai.
Từ khi nghe tin làng theo giặc, ông Hai như người mất hồn. Ông ăn không ngon,
ngủ không yên. Ông cảm thấy như mình cũng là kẻ có tội, lúc nào cũng nơm
nớp lo sợ trong nỗi ám ảnh, tủi nhục ê chề. Ông tuyệt giao với tất cả mọi người, 48
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
“không bước chân ra đến ngoài”. Ông rất sợ ai đó nhắc đến những tiếng Tây,
Việt gian, cam-nhông… Ông né tránh tất cả những gì liên quan đến cái tin dữ
dội kia và gọi chuyện phản bội tồi tệ đó là “chuyện ấy”. Bởi chính ông chẳng
dám và cũng chẳng đủ sức để nhìn thẳng vào thực tế đầy phũ phàng và đau đớn.
Ngẫm kĩ, đối với một lão nông dân chất phác, chân lắm tay bùn luôn tự hào và
yêu làng tha thiết thì cái tin làng theo giặc quả là một cú trời giáng chí mạng, là
nỗi uất ức, nhục nhã tột cùng. Với ông Hai, làng không chỉ là nơi chôn rau cắt
rốn mà còn là một thứ gì đó lớn lao hơn, là lòng tự tôn, là danh dự. Ông và cái
làng ấy đã trở thành máu thịt, ông và làng là một, danh dự của làng cũng là danh dự của ông.
Từ lúc mụ chủ nhà đánh tiếng đuổi gia đình ông đi, ông Hai thực sự rơi vào bế
tắc. Chính trong lúc đau đớn tuyệt vọng ấy đã đẩy ông vào tình thế là phải lựa
chọn: làng Chợ Dầu hay Tổ quốc? Ông đã thoáng nghĩ đến việc “Hay là quay về
làng?” để gia đình ông có chỗ dung thân. Thuở trước, làng Chợ Dầu của ông
đáng yêu, đáng tự hào lắm. Nhưng giờ đây chỉ nghĩ đến nó là lòng ông đắng
ngắt, đau nhói từng hồi. Mới hôm nào về làng là khao khát, là mong ước cháy
bỏng của ông thế mà bây giờ ông thấy rợn cả người và phải dập tắt ngay cái ý
nghĩ đen tối đó. Bởi làng giờ đã nối gót theo Tây, “về làng tức là bỏ kháng
chiến, bỏ Cụ Hồ“, là cam chịu trở về với kiếp sống lầm than, kiếp sống của những kẻ nô lệ.
Dòng máu Việt Nam anh hùng vẫn đang không ngừng luân chuyển, đi qua mọi
ngõ ngách trong trái tim ông. Tận sâu nơi cõi lòng người nông dân ấy, ngọn lửa
của tình yêu nước cao cả vẫn đang rạo rực, vẫn hướng về cuộc kháng chiến nên
ông đã quyết định một cách đau đớn nhưng dứt khoát: “Làng thì yêu thật, nhưng
làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. Đứng trước sự lựa chọn khó khăn, quyết
định của ông Hai đã khẳng định tình cảm rạch ròi của người nông dân, tình yêu
nước rộng lớn, mạnh mẽ và thiêng liêng bao trùm lên tình cảm làng quê. 49
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Trong tâm trạng tồi tệ bị dồn nén lâu ngày, ông Hai chỉ còn biết thả trôi nỗi lòng
của mình vào những lời thủ thỉ, tâm sự với thằng con út. Chỉ khi tâm sự cùng
con ông mới dám giãi bày hết thảy những gợn sóng rầu rầu đang âm ỉ trong lòng.
Ông hỏi con về làng, để thỏa nỗi nhớ làng, để khắc sâu tình cảm cội nguồn nơi
con. Ông muốn con ghi nhớ “Nhà ta ở làng Chợ Dầu” cũng như muốn chính
mình không được quên Chợ Dầu là quê hương, là gốc gác. Phải chăng chính
ông vẫn còn yêu làng tha thiết, tình cảm ấy vẫn mãi ngự trị trong trái tim ông.
Ông hỏi con về Cụ Hồ – biểu tượng của cách mạng để chứng minh cho tấm lòng
yêu nước, tấm lòng thủy chung với kháng chiến đã bám chặt vào mạch huyết.
Đồng thời, ông cũng muốn truyền cho con, cho thế hệ sau tình cảm cao đẹp,
thiêng liêng, nhân bản nhất của con người: Tình yêu làng và yêu nước.Cuộc đối
thoại giữa hai bố con chỉ xoay quanh chuyện làng và chuyện nước. Ông nói với
con, nhưng thực chất là lời từ vấn để vơi bớt nỗi lòng, để minh oan cho tấm
lòng trong sạch của mình, mong “anh em đồng chí biết cho bố con ông. Cụ Hồ
trên đầu trên cổ xét soi cho bố con ông”. Ta chợt nhớ đến câu thơ của Trần
Đăng Khoa trong trường ca “Khúc hát người anh hùng”:
“Người ta trong lúc hiểm nghèo
Hoặc vằng vặc sáng hoặc heo hút tàn”.
Ông Hai đã ngời sáng với những nét đẹp trong tâm hồn người nông dân, nét đẹp
chung hòa giữa tình yêu làng và lòng yêu nước. Bước qua biết bao ngưỡng cửa
cảm xúc buồn vui lẫn lộn, từ hi vọng đến tuyệt vọng, từ hãnh diện tự hào đến
khổ đau tủi nhục, đêm đen đã qua, nhường chỗ cho những rạng đông phía cuối
chân trời. Cái tin làng cải chính đã đến với ông Hai. Ông như được hồi sinh một
lần nữa, rủ sạch được hết thảy sự dằn vặt, nhục nhã, đau khổ bấy lâu, “cái mặt
buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên”. Ông trở lại với “thói quen”
cũ của mình, lật đật đi khoe khoang khắp nơi rằng: “Tây nó đốt nhà tôi rồi ông
chủ ạ. Đốt nhẵn. Ông chủ tịch làng em vừa lên cải chính… cải chính cái tin làng 50
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Chợ Dầu chúng em Việt gian ấy mà. Ra láo ! Láo hết, chẳng có gì sất. Toàn là
sai sự mục đích cả”.
Có lẽ chưa có ai trên đời lại đi khoe cái sự “Tây nó đốt nhà tôi rồi. Đốt nhẵn”
một cách hả hê sung sướng thật sự như ông. Đối với người nông dân, ngôi nhà
là tài sản lớn lao, là biết bao tháng ngày cày cuốc mà nên, là nơi chan chứa bao
hồi ức vui buồn. Vậy vì cớ gì mà ông Hai lại lấy làm vui mừng trước sự mất
mát của ngôi nhà? Bởi quân Tây đốt nhà ông nghĩa là làng ông không hề theo
giặc mà vẫn một lòng yêu nước nồng nàn, ủng hộ kháng chiến, ủng hộ Cụ Hồ.
Ông đã có thể thoát khỏi cái danh “người làng Việt gian”, được sống như một
người yêu nước,lại có thể tiếp tục sự khoe khoang đáng yêu của mình. Mâu
thuẫn mà vẫn hết sức hợp tình hợp lý, đó chính là sự sắc sảo, độc đáo của ngòi
bút miêu tả tâm lý nhân vật. Ông Hai còn dự định nuôi lợn ăn mừng, niềm vui
sướng tưởng như vỡ òa, như những thanh âm vang vọng cả phần kết truyện.
Không khó để nhận ra với những người nông dân thật thà, chất phác, họ thà hi
sinh thửa ruộng, mảnh vườn hay gian nhà chứ nhất định không để cho danh dự
và tự tôn của mình, của làng và của Tổ quốc bị vấy bẩn.
Với thứ hương thơm tỏa ra từ thiên truyện, với ánh chiếu của ngòi bút đa tài,
Kim Lân đã khiến người đọc phải nguyện ý thả hồn vào trang viết, phải dùng
trái tim để cảm nhận nét đẹp của từng con chữ. Xây dựng tình huống truyện độc
đáo là một trong những yếu tố góp phần đem lại sự thành công cho tác phẩm
“Làng”, giúp nhà văn khắc họa rõ nét phẩm chất, tính cách, khả năng ứng xử
của nhân vật đồng thời bộc lộ sâu sắc khuynh hướng tư tưởng của mình. Bên
cạnh đó, việc miêu tả chân thực, cụ thể nét mặt, giọng nói, cử chỉ, hành động
cũng góp phần xây dựng thành công chân dung nhân vật ông Hai. Kim Lân đã
thật tài tình khi sử dụng hàng loại câu cảm, câu hỏi nối tiếp nhau trong nghệ
thuật độc thoại nội tâm như xé đôi lòng người để đặc tả rất cụ thể nỗi ám ảnh
nặng nề biến thành sự nơm nớp lo sợ, nỗi đau xót, xấu hổ, nhục nhã. Ngôn ngữ 51
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
trong truyện mang tính khẩu ngữ, là những lời ăn tiếng nói hằng ngày, giản dị,
chân chất của người nông dân Bắc Bộ. Tóm lại, thi pháp truyện ngắn bao gồm
các yếu tố như nhân vật, ngôn ngữ, tình huống truyện… Và “Làng” thành công
trên mọi phương diện ấy. Kim Lân không nói nhiều, tả nhiều nhưng cũng đủ
cho ta thấy những bước ngoặc trong diễn biến tâm lí của ông Hai.
Nhà văn Nguyễn Khải từng khẳng định: “… Thanh nam châm thu hút mọi thế
hệ vẫn là cái cao thượng, cái tốt đẹp, cái thủy chung”. Linh hồn ta phiêu lưu nơi
gánh sách của Kim Lân, cõi lòng ta say đắm trong hơi thở bất diệt của thiên
truyện “Làng”, nhịp đập của người thưởng văn hòa cùng nhịp đập của lão Hai,
từ ấy ta tìm ra “thanh nam châm” của văn chương dưới một danh xưng khác là
“Lòng yêu quê hương và tình yêu Tổ quốc”. Sức hấp dẫn của tác phẩm là mạch
tình cảm hoà quyện, thống nhất trong trái tim người nông dân, tựa như “toà
thành” hiên ngang, sừng sững và bất diệt đến nổi chẳng có súng đạn nào có thể
công phá, chẳng có ngọn lửa tàn ác nào có thể thiêu rụi. Tình cảm dành cho quê
hương, đất nước đã nghiễm nhiên trở thành nguồn “thần hứng” của biết bao thi
phẩm. Ví như “Sao chiến thắng” của Chế Lan Viên:
“Ôi Tổ quốc ta, ta yêu như máu thịt,
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi Tổ quốc, nếu cần, ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông…”
Cảm nhận về tình yêu làng, yêu nước của ông Hai trong truyện ngắn Làng
Làng là truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân được viết trong kháng chiến chống
Pháp. Tác phẩm đã khắc họa tình yêu làng, yêu nước một cách hồn nhiên, trong
sáng và thánh thiện của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám. 52
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Tình cảm đó được khắc họa một cách đậm nét và sinh động qua hình tượng
nhân vật ông Hai trong Làng.
Ấn tượng đầu tiên mà ông Hai để lại cho người đọc chính là “tật” khoe làng của
ông. Ngày nào cũng vậy, ông Hai thường sang nhà bác Thứ để nói chuyện về
cái làng của mình. Đối với ông Hai, làng ông là nhất. Bất cứ thứ gì làng ông
cũng đều nhất hết. Trong con mắt của ông Hai, không đâu bằng làng quê, nơi
chôn nhau cắt rốn của mình. Tuy nhiên, cái “tật” khoe làng của ông Hai cũng
thay đổi cùng với sự thay đổi về nhận thức của người nông dân sau cách mạng
tháng Tám. Trước cách mạng, ông tự hào vì làng ông có cái sinh phần của cụ
tổng đốc to nhất vùng. Cái chân của ông bị tật cũng vì tham gia xây dựng cái
sinh phần đó. Ông tự hào vì mình đã góp phần để làm nên niềm tự hào của quê hương.
Ông Hai khoe làng ông toàn lát đá xanh: “trời mưa trời gió đi từ đầu làng đến
cuối xóm, bùn không dính đến gót chân…”
Sau cách mạng, ông khoe làng ông có “phòng thông tin tuyên truyền rộng rãi,
khang trang nhất vùng…”
Đặc biệt, ông Hai khoe làng một cách nhiệt thành. Ông không cần người khác
phải chú ý lắng nghe, cũng không cần biết họ có nghe hay không; ông chỉ nói để
thỏa niềm tự hào, nỗi nhớ da diết của mình đối với cái làng đã gắn bó với ông
gần trọn cuộc đời.
Kháng chiến chống Pháp nổ ra. Ông Hai hăng hái đào hào, đắp ụ với anh em
dân quân du kích. Ông lại đem hết sức mình để bảo về quê hương. Nhưng rồi,
đòi hỏi của kháng chiến, của bà con hàng xóm buộc ông phải đi tản cư. Ở nơi
tản cư, ông Hai nhớ quê quay quắt. Từ một người hoạt bát, vui vẻ, ông trở nên
hay cáu bẳn. Nỗi nhớ quê, nhớ anh em còn ở lại chiến đấu cứ dày vò ông. Nỗi 53
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
nhớ ấy chính là biểu hiện sinh động của lòng yêu quê hương, yêu cái làng Chợ
Dầu thân yêu của ông Hai.
Tình yêu ấy còn được thể hiện ở sự quan tâm đặc biệt của ông đối với kháng
chiến. Dù ông chưa đọc được nhiều nhưng vẫn cố gắng ra phòng thông tin tuyên
truyền để nghe đọc báo đã cho thấy điều đó. Ông “chúa ghét” những đứa cậy
mình biết chữ mà không đọc to lên để ông có thể biết được tình hình. Cái sự
“ghét” rất tự nhiên và đáng yêu của ông Hai cho thấy tình yêu nước, sự gắn bó
thủy chung của người nông dân Việt Nam với cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc.
Nhưng có lẽ, tình yêu làng của ông Hai thể hiện rõ nhất khi ông nghe được tin
làng Chợ Dầu của ông theo giặc. Khi nghe được tin ấy, ông Hai như người mất
hồn. Bao nhiêu niềm tin, bao nhiêu niềm tự hào về quê hương bỗng chốc sụp đổ.
Nếu việc khoe làng cho độc giả thấy được tình yêu làng tha thiết của ông thì nỗi
đau khổ khi làng theo giặc lại thể hiện một cách sâu sắc tình yêu nước, gắn bó
với kháng chiến của ông Hai.
Từ khi nghe tin làng theo giặc, ông Hai như người mất hồn. Ông chỉ dám quanh
quẩn ở nhà và rất sợ ai đó nhắc đến cái làng của mình. Cuộc trò chuyện với đứa
con út đã làm nổi bật tâm trạng của ông Hai. Ông trò chuyện với con, hỏi con về
làng của mình, những lời đáp ngây thơ, hồn nhiên của con như cứa vào trái tim
ông. Khó có thể nói hết được tâm trạng của người đã gắn bó gần trọn cuộc đời
với cái làng của mình, luôn coi làng mình là một “thiên đường”, không đâu có
thể sánh bằng phải đối diện với một sự thật khác: làng theo giặc.
Dù thất vọng, dù đau khổ đến cùng cực nhưng ông Hai vẫn kiên quyết đi theo
kháng chiến, theo cụ Hồ Chí Minh: “Làng thì yêu thật nhưng làng mà theo tây
rồi thì cũng phải thù”. 54
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Phải có một tình yêu nước lớn lao như thế nào, người ta mới có thể “thù” cái
làng của mình được. Chi tiết này đã cho người đọc thấy được tình yêu nước tha
thiết của ông Hai nói riêng, của người nông dân trong kháng chiến chống Pháp nói chung.
Đau khổ, thất vọng bao nhiêu, ông Hai càng vui sướng và hạnh phúc bấy nhiêu
khi nghe được tin cải chính làng mình theo giặc. Sau khi đi nghe ông chủ tịch xã
lên cải chính tin làng mình theo giặc, ông Hai như người chết sống lại. Ông lại
tiếp tục đi “khoe” làng nhưng lần này, ông khoe chuyện cái nhà của mình bị
giặc đốt: “Bác Thứ đâu rồi? Bác Thứ làm gì đấy? Tây nó đốt nhà tôi rồi bác Thứ
ạ! Đốt sạch! Ông chủ tịch xã tôi vừa lên cải tính. Cải chính cái tin làng Chợ Dầu
theo giặc ấy mà! Láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả!”
Đến đây, nhiều người sẽ cảm thấy ngạc nhiên khi một người nông dân như ông
Hai lại có được tâm trạng vui sướng và hạnh phúc khi nghe tin nhà mình bị đốt
sạch, đốt hết! Cả cuộc đời của người nông dân may ra cũng chỉ làm được một
căn nhà. Giờ giắc nó đốt mất rồi, gia đình, vợ con sẽ sống ở đâu? Nhưng với
ông Hai, đó lại là một niềm vui vô bờ. Thậm chí, ông còn nhấn mạnh chuyện
Tây nó “đốt sạch…”. Ông Hai vui không phải vì bị mất của, ông vui vì một nhẽ
khác đáng trân trọng và tự hào hơn rất nhiều: làng ông không theo giặc. Cái tin
Tây đốt phá làng và nhà ông đã thành tro bụi càng chứng tỏ làng ông không
theo giặc. Niềm vui đó lớn lao hơn rất nhiều việc nhà ông bị cháy. Điều đó càng
làm nổi bật tình yêu làng, yêu nước chung thủy, thiết tha của ông Hai.
Nói tóm lại, truyện ngắn Làng của Kim Lân đã khắc họa một cách sinh động
tình yêu làng, yêu quê hương chân thành, đáng quý của người nông dân trong
cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược. Nó trả lời cho câu hỏi: Vì sao dân tộc
Việt Nam có thể chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược. 55
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
Phân tích tình yêu làng yêu nước của nhân vật ông Hai
I -E -ren -bua từng nói “Tình yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên tình
yêu tổ quốc”. Quả đúng như vậy. Tình yêu nước bắt nguồn từ những điều bình
dị nhất. Chỉ một ngôi nhà, một xóm nhỏ, một miền quê mà sao tha thiết thế .
Chúng gợi trong lòng ta biết bao cảm xúc thiêng liêng về sự gắn bó mật thiết
với quê nhà. Ông Hai trong tác phẩm làng của Kim Lân là một người có tấm
lòng yêu làng sâu đậm. Ông yêu quý ngôi làng của mình và coi đó như là máu
xương, là da thịt của mình.
"Làng" là truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân, một cái tên không hề xa lạ trong
làng văn học Việt Nam thời kỳ đầu. Trích đoạn nói riêng và tác phẩm nói chung
được viết năm 1948 trong thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. Đoạn trích
ca ngợi tình yêu làng, yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân
qua hai tình huống chính:khi ông hai nghe tin làng theo giặc và khi ông hai nghe
tin cải chính. Tư tưởng chủ đề của tác phẩm được thể hiện rõ ràng qua hình
tượng nhân vật ông Hai, nhân vật trung tâm của tác phẩm. Qua đoạn trích, tình
yêu quê hương, đất nước của nhân vật ông hai được bộc lộ rõ ràng, gây âm vang
trong lòng người đọc.
Trước hết, tình yêu quê hương, đất nước của nhân vật ông hai được thể hiện
trước khi ông nghe tin dữ. Ông Hai là người nông dân ở làng chợ dầu. Nhưng vì
hoàn cảnh chiến tranh nên phải tản cư đi nơi khác. Trong lòng ông rất muốn ở
lại làng chiến đấu cùng anh em du kích nhưng vì hoàn cảnh neo người, lại được
an ủi “ Tản cư cũng là kháng chiến nên ông đành lên vùng đất thắng để tản cư.
Ở đó ông hai không lúc nào không nhớ về làng. Ông khoe về làng với bác thứ
đến mức nhàn tai cốt chỉ để vơi đi nỗi nhớ làng. Ông khoe về kháng chiến của
làng, buổi tập quân sự, sự sầm uất của làng… Trong lời kể hiện hữu tình yêu
làng. Là nét tâm lý thường gặp ông hai không chỉ thế, ông còn hay ra phòng 56
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
thông tin nghe ngóng tin tức, đọc lỏm bao nhiêu tin thắng trận “Lòng ông lão cứ
múa cả lên, Vui quá!” Đây chính là nét mới của người nông dân sau cách mạng
được phản ánh trong văn học, bày tỏ tình yêu nước yêu làng của ông.
Không chỉ vậy, tình yêu làng, yêu nước của ông hai được bộc lộ rõ qua lúc khi
nghe tin dữ. Đầu tiên, tình cảm ấy được thể hiện sâu sắc khi mới nghe tin dữ.
Đang trong đỉnh cao của niềm vui, ông hai rơi xuống vực thẳm của sự tuyệt
vọng. Nghe người đàn bà tản cư lên nhắc đến tên làng, ông hai vội hỏi mong
nghe được itn hay nào ngờ nhận được tin như sét đánh ngang tai “ Cả làng
chúng nó việt gian theo tây chứ còn giết gì nữa” Tác giả tập trung miêu tả tâm
trạng ông hai lúc đó “ Cổ ông lão nghẹn đắng hẳn lại, da mặt tê rân rân”
“ Tưởng như không thở được” Tự trấn an mình. Ông Hai hỏi lại như như chưa
tin hẳn” Những lời người ta rõ ràng quá lại có cả thằng chánh bệu khiến ông
không thể không tin. Ông Hai rơi xuống đáy cùng của sự tuyệt vọng, vội đánh
trống lảng, chạy trốn như sợ bị phát hiện. “ Hà nắng gớm về nào” Yêu là yêu
hết mình, tin là tin sâu sắc. Đau là đau tận cùng. Đó chính là tình cảm của ông
dành cho làng bấy lâu nay bị sụp đổ vì tin làng theo giặc.
Khi về đến nhà, tình cảm ấy được nổi bật. Ông khóc thương lũ con là người
làng Việt gian. Những câu nói của mấy người tản cư vẫn văng vẳng trọng ông
“ Cái giống việt gian bán nước phải cho mỗi đứa một nhất, ông chửi rủa:”
Chúng mày ăn miếng cơm, miếng cháo gì vào mồm mà để làm giống việt gian
bán nước đã nhục nhã thế này. Ngơ ngơ, ông liền điểm từng người những vẫn
kiên quyết. Không có lửa làm sao có khói “ Câu hỏi tu từ, độc thoại nội tâm
nhấn mạnh tâm trạng nặng nề, tủi khổ của ông Hai.
Khi nói chuyện với vợ tình cảm ấy tiếp tục hòa quyện, đấu tranh. Cuộc hội thoại
đặc biệt chỉ có ba lượt trao và hai lượt trả. Ông hai trả lời gì, gắt lên, biết rồi.
nhấn mạnh tâm trạng nặng nề, không muốn nói chuyện của ông. Ông Hai sợ mụ 57
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
chủ nhà nghe thấy. Tiếng gì thế? “ Tiếng mụ chủ” “ Mụ làm cái gì mà ồn ào thế?
“ Bao câu hỏi tu từ nhấn mạnh tâm lý hỗn loạn của ông Hai nghệ thuật độc thoại
nội tâm được vận dụng triệt để.
Mấy ngày sau,ở ông hai người ta vẫn nhìn thấy tình yêu làng, yêu nước cháy
bỏng trong ông. Suốt mấy ngày ông chẳng dám đi đâu, quanh quẩn ở nhà. Khi
người ta túm năm tụm ba, nhắc đến “ Tây, việt gian, cam nhông…” là ông lại
lủi vào góc nhà, nín thít” Chắc lại chuyện ấy rồi” Bao nhiêu nỗi dằn vặt dồn hết
trong ông. Tâm lý ông hai giờ đây bị giam vào vòng sợ hãi. Tận cùng của sự
tuyệt vọng, tủi hổ. Chính nỗi sợ hãi đã toát lên tình yêu nước trong ông. Bởi vậy
không hề là việt gian và chính ông sợ bản thân mang tiếng việt gian. Thật đáng
thương, đáng trân trọng!
Chính tình yêu nước chiến thắng và hòa quyện cùng tình yêu làng được thăng
hoa, nở hoa nơi trang giấy khi bà chủ nhà đánh tiếng đuổi gia đình ông đi. Khi
bà hai ra chợ gặp mụ chủ. Mụ có ý đuổi khéo gia đình ông đi vì người làng
không chứa việt gian. Ông Hai từ lo lắng, tủi hổ chuyển sang sợ hãi, hoảng hốt.
Ông lo cho gia đình mình rồi sẽ ở đâu, lấy gì làm kế sinh nhai, còn bao nhiêu
người làng nữa.Câu hỏi tu từ như những cơn sóng lòng dồn tới tấp kết ngữ độc
thoại nổi bật cuộc đời đấu tranh nội tâm. Rồi ông chợt nghĩ “ Hay là quay về
làng” Bảo ý nghĩ đen tối chợt hiện ra. Ông gạt phắt đi” Làng thì yêu thật nhưng
làng theo tây mất rồi thì phải thù” Đây chính là câu nói bày tỏ rõ quan điểm của
ông hai” Tình yêu nước chiến thắng, thiêng liêng bao trùm bao tình cảm khác. .
Hơn nữa, tình yêu làng, đất nước trong lúc trò chuyện với cụ Húc cũng thể hiện
phần nào. Lời đối thoại như độc thoại, ông nói với ông như tự giãi bày lòng
mình vì cụ húc ngây thơ giãi bày làng con ở đâu, nhà con ở làng chợ dầu”…
Chính những câu nói ngây thơ của cu út đã nắm chặt lấy trái tim của ông Hai.
Ông muốn con ghi nhớ rõ nguồn gốc của mình: Làng chợ dầu nhưng hiện tại nó 58
Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận về tình yêu làng của ông Hai trong truyện Làng
không xứng đáng với tình cảm của ông Hai.Khiến tim người đọc đau nhói.
Những câu đối thoại, của nhân vật. Qua tình huống đó đã bộc lộ tình yêu làng, yêu nước của ông Hai.
Cuối cùng, tình yêu làng, yêu nước hòa làm một khi ông hai nghe tin cải chính.
Ông Hai theo một người đàn ông nào đó đi rất vội, chiều tối mới về. Lạ thay,
gương mặt buồn thiu rạng rỡ hẳn lên, ông lại còn khao con bánh rán, đôi mắt
hấp háy. Vừa về đến nhà, ông đã khoe với mọi người đầu tiên là bác thứ ;” Bác
thứ đâu rồi” “ Nhà tôi bị tây đốt” Đốt nhẫn” ông luôn chân luôn tay như muốn
nói với tất cả mọi người rằng Làng chợ dầu không theo giặc. tin được cải chính,
ông khoe cả nhà ông bị tây đốt. Ông hai coi trọng trọng danh dự hơn vật chất.
Đây chính là lòng tự trọng của ông Hai. Trong cái cháy tàn, cháy rụi của nhà
ông có sự hồi sinh của làng chợ dầu. Ông mừng vui đến mức xưng là em tính
cách ông trở nên ngộ nghĩnh khi dùng từ sai sự mục đích. Tác giả miêu tả tâm lý
nhân vật vô cùng khéo léo qua ngôn ngữ đối thoại, miêu tả hành động cử chỉ để
làm nổi bật tình yêu quê hương, đất nước và nhân vật ông hai.
Có thể nói, để làm nổi bật tình yêu quê hương đất nước của nhân vật ông hai.
Kim Lâm đã đạt thành công trên phương diện nội dung và nghệ thuật. Về nghệ
thuật, đoạn trích kết hợp nhiều nhiều phương thức biểu đạt, tự sự, miêu tả…. Và
tình huống truyện bất ngờ, gay cấn thử thách nhân vật. Ngoài ra, ngôi kể thứ ba
giúp cho mạnh văn linh hoạt, bao quát nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật đặc
sắc qua ngôn ngữ độc thoại nội tâm và ngôn ngữ đối thoại. Gấp lại trang truyện
Làng tác phẩm neo đậu trong lòng ta những vang âm về tình yêu quê hương đất
nước. ta thây được ngòi bút tiến bộ của nhà văn kim liên phát hiện ra những nét
mới của người nông dân lấy cảm hứng đó mà từ ngữ nở hoa nơi trang giấy. 59