Chiến dịch Biên Giới 1950 Môn Lịch sử Đảng | Đại học Văn hóa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 60857655
5 năm sau ngày độc lập và 3 năm sau chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947 đã
xảy ra 1 sự kiện quan trọng đó chính là Chiến dịch Biên giới 1950. Sau Chiến dịch
Việt Bắc Thu Đông 1947 quân Pháp buộc phải chuyển từ đánh nhanh thắng nhanh
sang đánh lâu dài, đồng thời đẩy mạnh âm mưu “dùng người Việt đánh người Việt,
lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”. *Hoàn cảnh lịch sử: -
13/5/1949, Mỹ giúp Pháp thực hiện kế hoạch Rơve:
+ Mỹ can thiệp sâu vào Đông Dương; công nhận chính phủ Bảo Đại; 5/1950,
đồng ý viện trợ cho Pháp.
+ Nội dung kế hoạch Rơve: Tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường số
4, cắt đứt liên lạc của ta với quốc tế; Lập hành lang Đông – Tây (Hải Phòng – Hà
Nội – Hòa Bình – Sơn La); Chuẩn bị tấn công Việt Bắc lần thứ 2. -
1/10/1949, cách mạng Trung Quốc thành công, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời. -
14/1/1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố sẵn sàng đtặ quan hệ ngoại giao với các nước.
+ 18/1/1950, Nước ta đặt quan hệ ngoại giao với Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
+ 30/1/1950, Nước ta đặt quan hệ ngoại giao với Chính phủ Liên Xô. -
VN được sự ủng hộ lớn từ các nước xã hội chủ nghĩa. -
Chiến khu Việt Bắc bị bao vây, lối mở duy nhất ra bên ngoài là biên giới Việt – Trung.
* Chiến dịch Biên giới 1950 - Chủ trương của ta:
+ Chiến dịch diễn ra qua ba đợt, từ 16/9 - 14/10/1950. Chiến dịch do Bộ Tổng
Tư lệnh trực tiếp tổ chức, chỉ huy. Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp được
chỉ định làm Bí thư Đảng ủy mặt trận, Chỉ huy trưởng kiêm Chính ủy Chiến dịch.
Thiếu tưởng Hoàng Văn Thái, Tổng Tham mưu trưởng làm Tham mưu trưởng Chiến
dịch. Đây cũng là Chiến dịch duy nhất Chủ tịch Hồ Chí Minh ra mặt trận, cùng Bộ
Chỉ huy trực tiếp chỉ đạo. lOMoAR cPSD| 60857655
+ 6/1950, Thường vụ Trung ương Đảng chủ trương mở chiến dịch lớn đánh
địch trên tuyến biên giới Việt – Trung nhằm:
Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch
Khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới
Mở rộng và củng cố căn cứ Việt Bắc, tạo đà thúc đẩy kháng chiến tiến lên.
+ Đây là chiến dịch tiến công quy mô lớn đầu tiên của quân đội ta sau khi
được thành lập, chiến dịch này ảnh hưởng đến việc thay đổi cục diện chiến tranh,
đến lòng tin của quân và dân đối với đường lối kháng chiến của Đảng, đến quá trình
xây dựng, trưởng thành của quân đội trong giai đoạn cách mạng mới. Với ý nghĩa
đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu: “Chiến dịch này hết sức quan trọng, chỉ được
thắng không được thua!".
+ 27/7/1950, Thường vụ Trung ương Đảng ra quyết định thành lập Đảng ủy
và Bộ Chỉ huy chiến dịch. Đồng chí Võ Nguyên Giáp được cử làm Bí thư Đảng ủy
mặt trận mặt trận và Chỉ huy trưởng cũng như Chính ủy của chiến dịch.
+ 8/1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trực tiếp lên đường ra mặt trận cùng Bộ
Chỉ huy chiến dịch chỉ đạo chiến dịch lần này.
+ 16/8/1950, Đảng ủy chiến dịch đã quyết định đánh Đông Khê để mở màn
chiến dịch Biên giới lần này; đồng thời, tổ chức tiêu diệt quân ứng cứu cho Đông
Khê, sau đó đánh xuống Thất Khê và chỉnh đốn rồi tiếp tục đánh Cao Bằng.
- Phương châm: “Đánh điểm, diệt viện”
- Cách đánh: Áp dụng lối đánh du kích, tìm chỗ yếu của địch mà đánh. - Diễn biến:
+ 16/9/1950, ta tiến công Đông Khê, sau 2 ngày ta chiếm Đông Khê.
+ Thất Khê bị uy hiếp, Cao Bằng bị cô lập, hệ thống phòng ngự của Pháp trên
đường số 4 bị cắt làm đôi.
+ Pháp phải rút quân từ Cao Bằng về theo đường số 4 và từ Thất Khê lên
chiếm lại Đông Khê và đón cánh quân từ Cao Bằng về.
+ Đoán được ý định của Pháp, ta mai phục chặn đánh khiến cho 2 cánh quân
trên đường số 4 không gặp được nhau. lOMoAR cPSD| 60857655
+ Thất Khê bị uy hiếp, Pháp rút về Na Sầm (8/10/1950).
+ Ngày 13/10/1950, địch rút khỏi Na Sầm, Đường số 4 được giải phóng (22/10/1950). - Kết quả:
+ Sau 29 ngày đêm chiến đấu quyết liệt, chiến dịch Biên Giới kết thúc thắng
lợi. Giải phóng biên giới Việt – Trung, khai thông con đường nối nước ta với các
nước xã hội chủ nghĩa; chọc thủng hành lang Đông – Tây của Pháp, phá vỡ thế bao
vây của Pháp; kế hoạch Rơ ve phá sản.
+ Chiến dịch đã khảng định tầm nhìn chiến lược, những quyết sách sáng tạo,
hiệu quả của Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh, được thể hiện trên một số nội dung cơ
bản như: nhận định chính xác tình hình, kịp thời hạ quyết tâm mở chiến dịch, tạo
bước ngoặt cho sự kiện kháng chiến, kiến quốc phát triển; kịp thời, chính xác chuyển
hướng chiến lược tiến công; tập trung lực lượng lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Quân
đội, tổ chức chỉ huy chặt chẽ, đoàn kết thống nhất cao.
+ Thắng lợi của quân và dân ta trong Chiến dịch Biên giới Thu Đông 1950 là
sự kết tinh sức mạnh tổng hợp của cả nước, thành quả của cuộc chiến đấu kiên cường
suốt 5 năm (1945-1950) trong vòng vây của chủ nghĩa đế quốc.
- Nguyên nhân thắng lợi:
+ Thắng lợi của Chiến dịch Biên Giới trước hết là do Đảng ta có đường lối,
chủ trương lãnh đạo kháng chiến đúng đắn. Đó là đường lối chiến tranh nhân dân,
toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa vào sức mình là chính. Trung ương Đảng đã sáng
suốt đề ra chủ trương mở chiến dịch lớn tiến công địch trên tuyến biên giới Việt
Trung. Chiến dịch được Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo.
+ Các cấp ủy đảng, chính quyền các địa phương trên cả nước đã chỉ đạo tích
cực, quyết liệt nhằm phối hợp và cung cấp sức người, sức của bảo đảm cho chiến dịch thắng lợi.
+ Trong chỉ đạo chiến dịch, ta đã đề ra phương châm chiến dịch đúng đắn,
lựa chọn chính xác hướng tiến công, mục tiêu tiến công, kiên quyết và khéo léo,
cách đánh sáng tạo và có hiệu quả, nhất là chiến thuật “đánh điểm, diệt việt” - Ý nghĩa: lOMoAR cPSD| 60857655
+ Chiến thắng Biên Giới đánh dấu một bước tiến nhảy vọt của Quân đội ta về
nghệ thuật tác chiến. Chiến dịch đã thay đổi cục diện chiến tranh, mở ra bước ngoặt
mới cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Đại tướng Võ Nguyên
Giáp với vai trò lãnh đạo đã có những quyết định mang tính độc lập, sắc bén, thể
hiện tài thao lược và phong cách cầm quân đặc trưng.
+ Với thắng lợi của chiến dịch Biên Giới, quân và dân ta càng thêm tin tưởng
vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch HCM. Chiến dịch Biên giới Thu -
Đông 1950 là một trong những chiến dịch điển hình về tầm nhìn chiến lược và sự
lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta, để lại nhiều bài học kinh nghiệm
có giá trị về lý luận, thực tiễn tổ chức chiến dịch. Đó là bài học về sự lãnh đạo của
Đảng, về nghệ thuật chỉ đạo điều hành chiến tranh và phát huy sức mạnh chiến tranh
nhân dân, về huy động tiềm lực và khối đại đoàn kết dân tộc để tạo thành sức mạnh
tổng hợp. Trong đó, bài học về nghệ thuật lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược tài tình, sắc
bén của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là bài học lớn, sâu sắc nhất, bao trùm và chủ
đạo nhất. Nhờ có tầm nhìn chiến lược và sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, nhạy bén,
Đảng ta đã đánh giá đúng thực lực kẻ thù, đề ra chủ trương, phương châm tác chiến
chiến lược kịp thời, chính xác, động viên cao độ tinh thần quyết chiến, quyết thắng
của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta; tập trung mọi nguồn lực cho tiến công địch
trên một hướng xác định, trong thời điểm quyết định, làm xoay chuyển cục diện
chiến tranh theo hướng có lợi cho ta.