Chủ đề: Mối quan hệ biện chứng giữa tất nhiên và ngẫu Nhiên trong nhận thức và hành động thực tiễn môn Triết học Mác - Lênin | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 48541417
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ HỘI
KHOA TIẾNG TRUNG QUỐC
Bộ môn: Chính trị & Pháp luật BÀI TIỂU LUẬN
MÔN: TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN Chủ đề:
MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA TẤT NHIÊN VÀ NGẪU
NHIÊN TRONG NHẬN THỨC VÀ HÀNH ĐỘNG THỰC TIỄN…
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Hồng Ánh
MSSV: 23A7201D0036
Lớp: K30T5(ca3/T5 – ca4/T5)
Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Thị Luận
Hà Nội, ngày 7 tháng 11 năm 2023. lOMoAR cPSD| 48541417 BÀI TIỂU LUẬN
MÔN: TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN 2 lOMoAR cPSD| 48541417 MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN...........................................................................................................4
1.PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................5 2. PHẦN NỘI
DUNG...............................................................................................5
2.1. Định nghĩa về phạm trù tất nhiên và ngẫu nhiên.............................................5
2.1.1. Tất nhiên:..................................................................................................5
2.1.2. Ngẫu nhiên:...............................................................................................5
2.2. Ví dụ................................................................................................................5
2.3. Mối quan hệ biện chứng giữa tất nhiên và ngẫu nhiên...................................6
2.3.1 . Tất nhiên và ngẫu nhiên đều tồn tại khách quan, đêu có vị trí, vai trò
nhất định đối với sự phát triển của sự vật, trong đó cái tất nhiên đóng vai trò quyết
định......................................................................................................................6
2.3.2. Tất nhiên và ngẫu nhiên tồn tại trong sự thống nhất biện chứng với nhau.
.............................................................................................................................6
2.3.3. Tất nhiên và ngẫu nhiên có thể chuyển hoá cho nhau trong những điều
kiên nhất định. [2]...............................................................................................6
3.KẾT LUẬN............................................................................................................7
3.1. Trong nhận thức:.............................................................................................7 3. 2.Trong thực
tế:...................................................................................................7 DANH MỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................8 LỜI CẢM ƠN
C.Mac, Ph.Ăngghen và Lênin đã tìm hiểu và vận dụng lý luận để đưa nghiên
cứu triết học đến gần với con người. Những lý luận, triết lý của môn học được ví
như một loại ngôn ngữ mới đối với sinh viên. Nhưng nếu bạn nghiên cứu kỹ và tìm
hiểu thì sẽ nhận ra môn học này rất thú vị, dễ hiểu và cực kì hữu ích khi áp dụng
vào thực tế đời sống. 3 lOMoAR cPSD| 48541417
“Triết học Mác – Lênin” là môn học chuyên về lý luận. Học xong học phần
này, các bạn sẽ tích lũy vốn từ mới cơ bản về lý luận, hiểu được các hình thái kinh
tế - xã hội theo thời đại lịch sử, các nghiên cứu về khoa học – xã hội của sự vật,
hiện tượng, biết chủ nghĩa duy tâm, duy vật, duy vật biện chứng,...
Triết học là môn học kết hợp nhiều lĩnh vực từ kiến thức tự nhiên như sinh học,
vật lý học, hóa học đến kiến thức xã hội như lịch sử, địa lý,... Học phần này giúp
sinh viên tăng khả năng sáng tạo, tưởng tượng, rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện.
Con xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Thị Luận đã tận tâm chỉ bảo hướng
dẫn con rất nhiều thông qua các buổi học, các buổi thảo luận , nhờ đó mà con có
thêm nguồn tri thức bổ ích! 1 .PHẦN MỞ ĐẦU
Giống như tất cả các lĩnh vực khoa học, triết học cũng có những khái niệm,
phạm trù và hệ thống quy luật riêng, nhưng phạm trù của triết học khác với phạm
trù của các lĩnh vực khoa học khác. Các phạm trù triết học là những khái niệm tổng
quát nhất, phản ánh những khía cạnh, thuộc tính và mối quan hệ cơ bản và phổ
biến nhất của toàn bộ thế giới hiện thực. Phạm trù tất nhiên và phạm trù ngẫu
nhiênlà một trong số đó. 2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Định nghĩa về phạm trù tất nhiên và ngẫu nhiên
2.1.1 . Tất nhiên :
Tất nhiên là cái do những nguyên nhân cơ bản bên trong , cái kết cấu vật
chất quy địnhh và trong những điều kiện vật chất nhất định, nó phải xảy ra như thế
chứ không thể khác được. [1] (VD: con người sinh ra tất nhiên sẽ chết đi )
2.1.2 . Ngẫu nhiên : 4 lOMoAR cPSD| 48541417
Ngẫu nhiên là cái không do mối liên hệ bản chất bên trong kết cấu vật chất
,bên trong sự vật quyết định mà do các nhân tố bên ngoài, do nhiều hoàn cảnh bên
ngoài quyết định. Do đó, nó có thể xuất hiện hoặc không,có thể xuất hiện thế này
hoặc thế khác. [1] ( VD: Gieo 1 đồng xu sẽ có 1 mặt sấp, 1 mặt ngửa là cái tất
nhiên, nhưng mặt nào sấp, mặt nào ngửa lại là cái ngẫu nhiên ). 2.2 . Ví dụ
* Để mua được một bộ váy Dior thì việc đi đến cửa hàng hay lướt trên trang
của cửa hàng là điều tất nhiên, nhưng đến khi mua thì cửa hàng hết bộ váy đó là điều ngẫu nhiên.
* Trao đổi vật này lấy vật khác trong xã hội nguyên thủy là ngẫu nhiên, nhưng
ngày nay hành động đó là tất nhiên vì lực lượng sản xuất phát triển, nhu cầu
trao đổi của con người là thiết yếu.
* Phân nhiều, nước đủ, giống tốt….. tất nhiên sẽ được mùa ; ngược lại gặp thiên
tai như bão, hạn hán….thì mất mùa là điều ngẫu nhiên.
2.3 . Mối quan hệ biện chứng giữa tất nhiên và ngẫu nhiên.
2.3.1. Tất nhiên và ngẫu nhiên đều tồn tại khách quan, đêu có vị trí, vai
trò nhất định đối với sự phát triển của sự vật, trong đó cái tất nhiên đóng
vai trò quyết định.
Trong quá trình phát triển của sự vật không phải chỉ có cái tất nhiên mới
đóng vai trò quan trọng mà cả tất nhiên và ngẫu nhiên đều có vai trò quan trọng.
Nếu cái tất nhiên có tác dụng chi phối sự phát triển của sự vật thì cái ngẫu nhiên có
tác dụng làm cho sự phát triển của sự vật diễn ra nhanh hoặc chậm. [3]
2.3.2. Tất nhiên và ngẫu nhiên tồn tại trong sự thống nhất biện chứng với
nhau. Sự thống nhất hữu cơ này thể hiện ở chỗ: cái tất nhiên bao giờ
cũng thể hiện sự tồn tại của mình thông qua vô số cái ngẫu nhiên. Còn cái
ngẫu nhiên là hình thức biểu hiện của cái tất nhiên, đồng thời là cái bổ sung
cho cái tất nhiên, làm cho cái tất nhiên được bộc lộ thật sinh động, cụ thể. 5 lOMoAR cPSD| 48541417
“Ở đâu mà cái ngẫu nhiên hình như tác động ngoài mặt thì ở đấy bao giờ tính
ngẫu nhiên ấy cũng phải phục tùng những quy luật nội tại ẩn giấu. Toàn bộ vấn đề
chỉ là phát hiện những quy luật đó” ( Ăng-ghen). [2]
2.3.3. Tất nhiên và ngẫu nhiên có thể chuyển hoá cho nhau trong những
điều kiên nhất định. [2]
Tất nhiên và ngẫu nhiên không nằm yên ở trạng thái cũ mà thay đổi cùng với
sự thay đổi của sự vật và trong những điều kiện nhất định tất nhiên có thể chuyển
hoá thành ngẫu nhiên và ngược lại.
Sự chuyển hoá giữa tất nhiên và ngẫu nhiên còn thể hiện ở chỗ, khi xem xét
trong mối quan hệ này, thông qua mặt này thì sự vật, hiện tượng đó là cái ngẫu
nhiên, nhưng khi xem xét trong mối quan hệ khác, thông qua mặt khác thì sự vật,
hiện tượng đó là cái tất yếu. Như vậy, ranh giới giữa tất nhiên và ngẫu nhiên chỉ có
ý nghĩa tương đối. Do vậy không nên cứng nhắc khi xem xét sự vật, hiện tượng. 3 .KẾT LUẬN
Tất nhiên và ngẫu nhiên hay hiểu theo nghĩa khác là cái tất yếu và cái có thể
là một cặp phạm trù trong triết học, là một trong những nội dung nguyên lý về mối liên hệ phổ biến.
Mối quan hệ biện chứng giữa tất nhiên và ngẫu nhiên mang tính khách
quan, tính phi thuần túy và chuyển hóa lẫn nhau. Mối quan hệ biện chứng giữa chúng
là một sự gắn kết bền vững, tác động và ảnh hưởng qua lại.
Vận dụng mối quan hệ biện chứng giữa tất nhiên và ngẫu nhiên,từ đó đưa ra
được những phương pháp tích cực, hữu ích trong đời sống.
3.1 . Trong nhận thức :
Cái tất nhiên bao giờ cũng bộc lộ ra bên ngoài thông qua cái ngẫu nhiên và
bao giờ cũng vạch đường đi cho mình qua vô số cái ngẫu nhiên. Vì vậy, chúng ta
chỉ có thể nhận thức, vạch ra cái tất nhiên qua rất nhiều cái ngẫu nhiên. 6 lOMoAR cPSD| 48541417
3.2 .Trong thực tế :
Tìm hiểu tính tất nhiên, tính quy luật của sự vật là quan trọng không thể coi
thường cái ngẫu nhiên. Các hiện tượng ngẫu nhiên có ảnh hưỡng đấn quá
trình tất nhiên của sự vật, chúng ta có thể vận dụng những ngẫu nhiên xảy ra
có lợi để thúc đẩy quá trình và có thể hạn chế những ngẫu nhiên có hại cản
trở quá trình phát triển của sự vật.
Vì tất nhiên và ngẫu nhiên có sự chuyển hoá cho nhau và ranh giới giữa hai
điều rất mỏng manh, nên khi nhận thấy điều kiện chuyển hoá , hãy nắm bắt
để chuyển cái ngẫu nhiên thích hợp thành tất nhiên và ngược lại.
Trong hoạt động thực tiễn chúng ta phải căn cứ vào cái tất nhiên vì nó là
những bản chất, yếu tố, nguyên nhân bên trong của các sự vật hiện tượng.
(Hiểu được tính tất nhiên nghĩa là nắm được quy luật khách quan của quá trình ).
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, 2021, Giáo trình những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác – Lênin, NXB Chính Trị Quốc Gia Sự Thật, Hà Nội
2. Những người đóng góp vào các dự án Wikimedia. (2022c, November 14).
Quan hệ giữa tất nhiên và ngẫu nhiên. https://vi.wikipedia.org/wiki/Quan_h
%E1%BB%87_gi%E1%BB%AFa_t%E1%BA%A5t_nhi%C3%AAn_v
%C3%A0_ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn
3. Tieuluan. (2021, December 10). Tiểu luận: Luận về cặp phạm trù tất nhiên -
ngẫu nhiên và vận dụng vào toán học. Tổng Hợp Bài Tiểu Luận Môn Học,
Tiểu Luận Chuyên Viên Chính. https://viettieuluan.com/tieu-luan-cap-
phamtru-tat-nhien-ngau-nhien-van-dung-vao-toan-hoc/
#143_Mot_so_ket_luan_ve_mat_phuong_phap_luan 7 lOMoAR cPSD| 48541417 8