lOMoARcPSD|44862240
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG – FOREIGN TRADE UNIVERSITY
1. Những vấn đề kinh tế cơ bản
- Vì nguồn lực là khan hiếm nên để phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả, các thành viên trong nền
kinh tế phải trả lời những vấn đề kinh tế cơ bản là: Cái gì? Như thế nào? Cho ai?
2. Các cơ chế kinh tế
- Cơ chế kinh tế ảnh hướng trực tiếp đến việc giải quyết 3 vấn đề kinh tế cơ bản của nền kinh tế
vàtheo đó tác động trực tiếp đến trình độ phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.
- Có 3 loại cơ chế kinh tế là:
+ Cơ chế kinh tế kế hoạch hóa tập trung (hay còn gọi là cơ chế mệnh lệnh)
+ Cơ chế kinh tế thị trường
+ Cơ chế kinh tế hỗn hợp
a) Cơ chế kinh tế kế hoạch hóa tập trung
- Đặc điểm:
+ Đối với câu hỏi “cái gì?”. Nhà nước sẽ quyết định sản xuất cái gì, sản lượng bao nhiêu và giao
chỉ tiêu pháp lệnh cho các doanh nghiệp Nhà nước
+ Đối với câu hỏi “như thế nào?”. Nhà nước sẽ quyết định công nghệ và phân phối vốn, kỹ thuật
máy móc công nghệ cho các doanh nghiệp
+ Đối với câu hỏi “cho ai?”. Nhà nước sử dụng chế độ phân phối bằng hiện vật và tem phiếu
theo cơ chế giá bao cấp - Nhược điểm:
+ Nảy sinh cơ chế tập trung, quan liêu, bao cấp, không thúc đẩy sản xuất phát triển
+ Sản xuất không dựa trên cơ sở thị trường, sử dụng phương thức phân phối bình quân, triệt tiêu
động lực phát triển
+ Phân phối và sử dụng nguồn lực kém hiệu quả, cấp trên can thiệp quá sâu vào công việc của
cấp dưới, cấp dưới ỷ lại chờ cấp trên.
b) Cơ chế kinh tế thị trường (Market Economy)- Ưu điểm:
+ Rất rõ ràng thông qua các hoạt động cạnh tranh trên thị trường.
+ Các NSX tìm mọi cách để phân phối và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế để
theo đuổi mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận.
+ Người tiêu dùng tự do thỏa mãn tối đa hóa lợi ích của mình dựa trên giới hạn nguồn lực của
mình. - Nhược điểm:
+ Phân phối thu nhập không công bằng
+ Có thể gây ra khủng hoảng kinh tế
+ Ô nhiễm môi trường, thất nghiệp
c) Cơ chế kinh tế hỗn hợp:
- Đặc điểm: Duy trì cơ chế thị trường kết hợp với sự điều tiết của Nhà nước.
- Ưu điểm: Phát huy các ưu điểm và khắc phục được các nhược điểm của 2 cơ chế kinh tế hàng
hóatập trung và cơ chế thị trường
Nền kinh tế của VN là cơ chế kinh tế thị trường định hướng XHCN.
III. Lựa chọn kinh tế tối ưu
1. Bản chất của sự lựa chọn
- Bản chất của sự lựa chọn là cách thức các thành viên kinh tế sử dụng các nguồn lực như lao
động,đất đai,... và vốn để đạt được hiệu quả cao nhất và tránh lãng phí.
- Sự lựa chọn kinh tế xuất phát từ một thực tế đó là sự khan hiếm các nguồn lực. Các quốc gia,
cácdoanh nghiệp và các hộ gia đình đều có 1 số nguồn lực nhất định như lao động, đất đai, vốn. - Sự