Chương 6 tư tưởng Hồ Chí Minh| Đại học Kinh tế Quốc Dân

CHƯƠNG 6
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC, CON NGƯỜI I.
Tư tưởng HCM về văn hóa
1. Mt s nhn thc chung về văn hóa v quan h gia văn hóa vi cc lnh vc khc
a) Quan điểm HCM về VH Theo ngha rng
 Toàn bộ gtri VC + TT do loài người sáng tạo ra. Theo ngha hẹp  VH là những gtri TT
b) Quan điểm về xây dng VH mi Trưc CMT8
- Xây dựng tâm lý: tinh thần độc lập tự cường
- Xây dựng luân lý: biết hi sinh mình làm lợi cho quần chúng
- Xây dựng XH: mọi sự nghiệp có liên quan đến phúc lợi của ND trong XH
- Xây dựng CT: dân quyền - Xây dựng Kte Trong KCCP - Dân tộc - Khoa học - Đại chng
Trong thi k xây dn g CNXH
- Xây dựng nền VH có ndung XHCN và tnh dân tộc
c) Quan điểm về các vấn đề chung của VH
❖ Vai trò của VH trong đ/sng XH
- VH là đ/sống TT của xh - VH thuộc KTTT
- VH ở trong KT-CT (pvu nvu CT + thc đẩy ptrien KT)
- VH là mục tiêu: ĐLDT + CNXH
❖ Tính chất VH - Tính DT - Tính KH - Tính đại chúng
❖ Chc năng của VH - Bồi d ỡ
ư ng tư tưởng + tình cảm
- Mở rộng hiểu biết, nâng cao dân trí - Bồi d ỡ
ư ng phẩm chất, p/cách, lối sống tốt đẹp → chân, thiện, mỹ
d) Quan điểm HCM về mt s lnh vc của VH
❖ VH- Giáo dục
- Mục tiêu: thực hiện 3 chức năng của VH = GD (dạy và học)
- Nội dung: toàn diện (gồm VH+ CT+ KHKT) → phù hợp TT VN
- Phương châm: học- hành; lí luận – thực tiễn
- Phương pháp: dễ – khó, thấp – cao
- Đội ngũ GV: có đđ CM, yêu nghề, giỏi chuyên môn, yên tâm công tác
❖ VH – Văn ngh
- VH – VN là 1 mặt trận (nghệ sĩ là chiến sĩ, tp VN là vũ kh đấu tranh CM)
• Nội dung: đtranh các lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống… của các HĐ văn
nghệ, báo ch, công tác l luận…
- VN phải gắn với thực tiễn
- Phải có những tp VN xứng đáng với TĐ mới
❖ VH – Đi sng (Đi sng mi)
- Đạo đức mới (vai trò chủ yếu): CẦN, KIỆM, LIÊM, CHÍNH
- Lối sống mới: có l tưởng, đạo đức, văn minh, tiên tiến, kết hợp hài hòa TT tốt đẹp
& tinh hoa VH nhân loại
- Nếp sống mới: Kế thừa TT tốt đẹp + thuần phong mỹ tục lâu đời
➔ 3 ndung có qhe mt thiết
2. Tư tưởng HCM về đạo đc
a) Vai trò & sc mạnh của đạo đc
- ĐĐ là gc của ngưi CM, là nền tảng tinh thần XH
- ĐĐ là nhân t tạo nên s hấp dẫn của CNXH
+ Cán bộ đảng viên phải là những TẤM GƯƠNG ĐĐ
b) Chuẩn mc ĐĐ CM
- Trung vi nưc, hiếu vi dân (pchat bao trùm, qtrong nhất, chi phối pchat khác) + Trung với n ớ ư c
• Đặt lợi ích của Đảng, TQ, CM lên trên hết
• Thực hiện mục tiêu CM
• Thực hiện chủ trương, c/sách của Đảng + Hiếu với dâ n
• Khẳng định vai trò, smanh thực sự của ND
• Tính dân, học dân, lắng nghe ý kiến dân, gắn bó mật thiệt với ND, tổ chức, vận
động dân thực hiện tốt đường lối, c/sách
• Chăm lo đ/sống VC + TT
- Cần, kim , liêm, chính
chí công vô tư
• Cần: cần cù, lđ sáng tạo, có kế hoạch, năng suất, hiệu quả cao
• Liêm: trong sạch, không tham lam
• Chính: không tà, thẳng thắn, đứng đắn
• Ch công vô tư: không suy nghĩ đến mình trước, vì Đảng, vì TQ, vì đồng bào
- Thương yêu con ngưi, 
s ng có tình ngha
• Dành chó người cùng khổ, ng lđ bị áp bức, bóc lột
• Qhe bạn bè, đồng chí, tôn trọng con ng
• Thương yêu trên ng. tắc phê bình và t phê bình chân thành, thẳng thắn
- Có tinh thần QT trong sáng
• Tinh thần ĐKQTVS, đk vs các DT bị áp bức, ND LĐ trên toàn TG
• Tinh thần ĐK vi nhng ng 
ư i tiến b trên TG vì HB, ĐLDT, Dchu, CNXH
• CN yêu nước chân chính tinh thần QTVS trong sáng
c) Nguyên tắc xây dng ĐĐ mi
- Nói đi đôi vi làm, phải nêu gương ĐĐ (ng. tắc qtrong nhất)
• Chng thói đđ giả “hãy làm theo tôi nói, đừng làm theo tôi làm”
• Nêu gương người tốt, việc tốt
- Xây đi đôi vi chng
• Giáo dục pchat, chuẩn mực đđ mới ngay trong gdinh, nh trưng, xh
• Chng lại cái xấu, cái sai, cái vô đđ
- Phải tu dưỡng đđ sut đi
• Đtranh bền bỉ → ĐĐ CM
• Tu dưỡng trên tinh thần tự giác, tự nguyện, dựa vào lương tâm trách nhiệm
• Phải được thc hin trong TT
3. Sinh viên học tp v lm theo tư tưởng, tấm gương, đạo đc HCM
a) Học tp v lm theo tư tưởng, ĐĐ HCM
• Xác định đng vị trí, vai trò của đđ
• Tu dưỡng đđ theo các pchat ĐĐ HCM
• Tu dưỡng ĐĐ theo ng. tắc đđ HCM
• Học tp và làm theo tấm gương ĐĐ HCM
b) Ni dung học tp theo tấm gương ĐĐ HCM
• Trung vi nưc, hiếu vi dân, sut đi đtranh cho SN GPDT, giai cấp, con người
• Cần, Kiệm, Liêm, Chnh, Ch công vô tư
• Học đức tin tuyt đi vào smanh của ND, tin dân, hiếu dân
• Học tấm gương về ý chí, nghị lực
4. Tư tưởng HCM về xdung con ngưi mi
a) Con ngưi được nhìn như mt chỉnh thể
- Con người - chỉnh thể thng nhất về tâm lc, thể lc và hoạt đng
- Con người thng nhất 2 mặt: thin – ác, tt – xấu
b) Con ngưi cụ thể, lịch sử - Đặt con ng ờ
ư i trong mqh xh, giai cấp: theo giới tính, lứa tuổi, nghề nghiệp
c) Bản chất con ngưi mang tính xh
- Sinh tồn → (các mqh) LĐSX
- Con người là chủ thể & sản phẩm của LS
- Con người là tổng hợp các QHXH từ hẹp – rng (anh em, họ hàng, bầu bạn)
d) Ni dung & Ý ngha
- Ni dung: Xdung con người toàn diện, vừa “hng” vừa “chuyên”
- Phương php: tự rèn luyện, tu dưỡng  thức, kết hợp chặt ch với xây dựng cơ chế,
tnh khoa học của bộ máy và tạo dựng nền dân chủ
5. Vai trò của con ngưi và chiến lược trng ngưi
a) Vai trò con ngưi
- Là vn quý nhất, nhân t quyết định thành công của SNCM
- Là mục tiêu, đng lc → phải coi trọng, phát huy con ng
b) Chiến lược “trng ngưi”
- “Trồng người” : yêu cầu KQ, cấp b ách, lâu d ài của CM
- Ngưi XHCN → CNXH
- Là trọng tâm, b phn hợp thành của KT- XH
c) Ý ngha xây dng c on ngưi
- “Vì lợi ch mưi năm thì p ả
h i trng cây, vì lợi ch tram năm thì phải t  r ng
ngưi”