Chương 8 Tiền tệ và lạm phát - Kinh tế vĩ mô | Đại học Nội Vụ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 Chương 8 Tiền tệ và lạm phát
Tham khảo chương 22, Giáo trình Kinh tế học tập 2 1 1 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 Mục tiêu của chương
Tìm hiểu khái niệm và nguyên nhân gây ra lạm phát.
Chỉ ra những tác hại mà lạm phát gây ra cho nền kinh tế. 2 Mục tiêu của chương
Tìm hiểu khái niệm và nguyên nhân gây ra lạm phát.
Chỉ ra những tác hại mà lạm phát gây ra cho nền kinh tế.
Giới thiệu ường Phillips - ường phản ánh mối
quan hệ giữa lạm phát và thất nghiệp. 3 2 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023
I. Khái niệm và o lường 1. Khái niệm
Lạm phát ( inflation): là sự gia tăng liên tục của mức giá chung. 4
I. Khái niệm và o lường
Giảm phát (deflation): mức giá chung liên tục giảm.
Thiểu phát (disinflation): tỉ lệ lạm phát giảm xuống. 5 3 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 2. Đo lường lạm phát Tỉ lệ lạm phát: t P Pt t 1 .100 % Pt 1 Thước o mức giá chung:
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)
Chỉ số iều chỉnh GDP (DGDP) - - 6 Lạm phát ở Việt Nam Năm Lạm phát 1990 67.1 1991 67.5 1992 17.5 1993 5.2 1994 14.4 1995 12.7 1996 4.5 1997 3.6 1998 9.2 1999 0.01 2000 -0.6 2001 0.8 2002 4.0 4 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 2003 3 2004 9.5 2005 8.4 2006 6.6 2007 12.6 2008 19.9 2009 6.5 7 3. Phân loại lạm phát Theo mức
ộ của tỉ lệ lạm phát: Lạm phát vừa phải:
Tỉ lệ lạm phát ở mức 1 con số ở các nước ang phát - triển.
Lạm phát phi mã (galloping inflation):
Tỉ lệ lạm phát ở mức 2 hay 3 con số.
- Siêu lạm phát (hyper inflation):
Theo P.Cagan thì tỉ lệ lạm phát hàng tháng ở mức 50% - trở lên. 8
Một số cuộc siêu lạm phát iển hình Đức Nga Tr Quốc Hy Lạp Hungari Bôlivia Nicaragua 4/1987 Tháng bắt ầu 8/1922 12/1921 2/1947 11/1943 8/1945 4/1984 5 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 3/1991 Tháng kết thúc 11/1923 1/1924 3/1949 11/1944 7/1946 9/1985 48 Số tháng 16 26 26 13 12 18 5,53(105) Tỉ lệ mức giá cuối kì/ ầu kì 1,02(1010) 1,24(105) 4,15(106) 4,7(108) 3,81(1027) 1028,5 Tỉ lệ lạm phát 46,45 bình quân 322 57 79,7 365 19800 48,1 tháng Tỉ lệ lạm phát 32400 213 919,9 85,5(106) 41,9(1015) 182,8 261,15 tháng cao nhất 9
Highest Monthly Inflation Rates in History Month with highest Equivalent daily inflation rate inflation rate Highest monthly inflation Time required for Country rate prices to double Hungary Jul-46 1.30 x 1016% 195% 15.6 hours Mid-November 2008 (latest measurable) Zimbabwe 79,600,000,000% 98.0% 24.7 hours Yugoslavia Jan-94 313,000,000% 64.6% 1.4 days Germany Oct-23 29,50% 20.9% 3.7 days Greece Nov-44 11,30% 17.1% 4.5 days China May-49 4,21% 13.4% 5.6 days
Source: Prof. Steve H. Hanke, February 5, 2009. 10 6 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023
II. Lý thuyết cổ iển về lạm phát 1. Sự phân
ôi cổ iển và tính trung lập của tiền Sự phân ôi cổ iển:
- Các biến số kinh tế ược chia thành 2 nhóm: +) Biến danh nghĩa: là các biến
ược tính theo ơn vị tiền tệ
+) Biến thực: là các biến
ược tính theo ơn vị hiện vật
- Các biến danh nghĩa và biến thực bị ảnh hưởng bởi các lực lượng khác nhau. 11 -
1. Sự phân ôi cổ iển và tính trung lập của tiền
Tính trung lập của tiền:
Cung tiền chỉ ảnh hưởng ến biến danh nghĩa mà
không ảnh hưởng lên biến thực. 12 7 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 Ví dụ
Xác ịnh các biến sau ây là biến thực hay danh nghĩa - Sản lượng thực - Tiền lương thực - Tiền lương danh nghĩa - Lãi suất thực - Lãi suất danh nghĩa - Giá cả - Tỷ lệ thất nghiệp
- Giá của táo tính bằng tiền VND
- Giá tương ối của táo so với cam 13
2. Phương trình số lượng tiền và lạm phát P Y M V
V: tốc ộ lưu chuyển của tiền Y: sản lượng thực P: giá cả M: cung tiền 14 8 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023
2. Phương trình số lượng tiền và lạm phát %ΔP + %ΔY = %ΔM + %ΔV
Sự gia tăng lượng tiền trong nền kinh tế phải ược
phản ánh ở 1 trong 3 biến: - Mức giá tăng - Sản lượng tăng
- Tốc ộ chu chuyển tiền tệ giảm 15
2. Phương trình số lượng tiền và lạm phát
Tốc ộ chu chuyển của tiền tương ối ổn ịnh theo thời gian.
Do tiền có tính trung lập nên không ảnh hưởng lên sản lượng Y.
Do ó, việc tăng cung tiền sẽ ược phản ánh trong
tăng giá và gây lạm phát. 16 9 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 17 10 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 -
2. Phương trình số lượng tiền và - lạm phát Thuế lạm phát:
- Lạm phát giống như một loại thuế ánh vào
những người giữ tiền.
Khi chính phủ in tiền ể tăng doanh thu, tức là chính
phủ ang thu thuế lạm phát. Hiệu ứng Fisher: Phản ánh sự
iều chỉnh cùng tỉ lệ của lãi suất danh nghĩa và lạm phát. 18 11 lOMoAR cPSD| 45438797 Slide 17
u2 bài đọc thêm:NC_22, inflation review user, 10/4/2011
Downloaded by Mai Linh Tr?nh (mailinhd2.hpec@gmail.com) lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 Mục tiêu của chương
Tìm hiểu khái niệm và nguyên nhân gây ra lạm phát.
Chỉ ra những tác hại mà lạm phát gây ra cho nền kinh tế.
Giới thiệu ường Phillips - ường phản ánh mối
quan hệ giữa lạm phát và thất nghiệp. 19
III. Chi phí của lạm phát
1. Đối với lạm phát ược dự tính trước
Lạm phát hoàn toàn ược dự tính trước khi lạm
phát xảy ra úng như dự tính từ trước của các tác nhân kinh tế. 20 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023
III. Chi phí của lạm phát
Chi phí mòn giầy: lạm phát làm tăng lãi suất danh nghĩa giảm
nhu cầu về tiền ến ngân hàng nhiều hơn ể rút tiền tiết kiệm
tăng chi phí về thời gian và sức lực.
Chi phí thực ơn: các DN niêm yết giá sẽ phải thường xuyên thay ổi
bảng báo giá (menu) nếu lạm phát cao và thường xuyên → tăng chi
phí in ấn và gửi tới khách hàng.
Sự nhầm lẫn bất tiện: lạm phát làm giá trị của tiền giảm và ơn vị
hạch toán là tiền bị méo mó. 21
III. Chi phí của lạm phát
Thay ổi không mong muốn trong giá cả tương ối: lạm phát gây
ra sự thay ổi giá cả không ều và làm méo mó giá cả tương ối
sức mạnh của thị trường tự do bị hạn chế
Tăng gánh nặng thuế: biểu thuế không thay ổi theo tỷ lệ lạm
phát → khoản thuế phải nộp sẽ tăng khi lạm phát xảy ra dù
rằng thu nhập thực tế trước thuế không thay ổi. 22 11 lOMoAR cPSD| 45438797 12/4/2023 Ví dụ
Thuế ánh vào tiền lãi danh nghĩa: t = 30% = 0% = 10% i 10% 20% r trước t 10% 10% r sau t 7% 4% 23
III. Chi phí của lạm phát
2. Đối với lạm phát không dự tính trước
Lạm phát xảy ra bất ngờ ngoài dự tính của của các tác nhân kinh tế:
Phân phối lại thu nhập và của cải bất hợp lý -
VD: Nếu lạm phát thực tế cao hơn mức lạm phát dự
tính, ai ược lợi, ai bị thiệt???
+) Giữa người i vay và người cho vay
+) Giữa chủ doanh nghiệp và công nhân 24