Chương II: Các nguyên tố nhóm VIIA | Bài giảng môn Hóa vôn cơ | Đại học Bách khoa hà nội

Chương II: Các nguyên tố nhóm VIIA | Bài giảng môn Hóa vôn cơ | Đại học Bách khoa hà nội. Tài liệu trắc nghiệm môn Hóa vôn cơ giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

35 18 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Hóa vô cơ (htt)

Trường: Đại học Bách Khoa Hà Nội

Thông tin:

4 trang 1 tháng trước

Tác giả:

Profile Lê Na
1
Ch−¬ng II
C¸cnguyªntènhãmVIIA
(tãm t¾t)
CÊu t¹o vμ tÝnh chÊt lý häc
C¸c nguyªn tè F, Cl, Br, I, At
CÊuh×nhvμ sè oxi ho¸
- CÊu h×nh electron ë tr¹ng th¸i c¬ b¶n lμ: ns
2
np
5
, c¸c nguyªn
tè nμy ë tr¹ng th¸i c¬ b¶n cã 1 e ®éc th©n
- Cßn thiÕu 1e ®Ó b·o hoμ líp ngoμi cïng, nªn chóng dÔ dμng
kÕt hîp thªm 1e vμ thÓ hiÖn tÝnh oxy ho¸ m¹nh theo s¬ ®å:
X
2
+ 2e → 2X
-
- T¹o mét liªn kÕt céng ho¸ trÞ: X
2
vμ HX
- TÝnh chÊt cña halogen vμ hîp chÊt t−¬ng ®èi gièng nhau vμ
biÕn ®æi ®Òu ®Æn trong nhãm
- Trong hÇu hÕt c¸c hîp chÊt halogen cã sè oxi ho¸
-1. F cã ®é ©m ®iÖn lín nhÊt, ë chu kú II kh«ng cã
ocbitan trèng nªn chØ cã duy nhÊt sè oxi ho¸ -1.
C¸c nguyªn tè Cl, Br, I cßn cã c¸c sè oxi ho¸
d−¬ng tõ +1 ®Õn +7; cã 5 ocbitan trèng nd, cã
thªm 3 tr¹ng th¸i céng ho¸ trÞ øng víi sè electron
®éc th©n lμ 3, 5,7.
- Sè oxi ho¸ cña c¸c halogen
HClO
4
HBrO
4
HIO
4
HClO
3
HBrO
3
HIO
3
I
2
O
5
HClO
2
HBrO
2
HIO
2
Cl
2
O
Br
2
O
HClO
HBrO
HIO
X
2
HX
OF
2
O
2
F
2
+7+5+3+10-1
TÝnh chÊt lý häc
-ë®iÒu kiÖn th−êng
Flo vμ Clo - khÝ, kh«ng mμu(F), vμng lôc (Cl)
Br«m - láng mμun©u®á
Ièt - r¾n mμutÝmsÉm
- C¸c halogen Ýt tan trong n−íc trõ Flo ph©n huû
hoμntoμn trong n−íc ë nhiÖt ®é th−êng
- I
2
dÔ hoμn tan trong dung dÞch KI t¹o thμnh
KI
3
: I
2
+ KI = KI
3
TÝnh chÊt ho¸ häc
1. TÝnh oxi ho¸
TÝnh ®Æc tr−ng cña halogen
Tõ F, Cl, Br, I tÝnh oxi ho¸ gi¶m dÇn, thÓ hiÖn ë
ph¶n øng halogen m¹nh ®Èy ®−îc halogen yÕu
h¬n nh−:
Cl
2
+ 2KBr → 2KCl + Br
2
Br
2
+ 2KI → 2KBr + I
2
2
- Flo lμ phi kim ho¹t ®éng nhÊt: ph¶n øng víi hÇu hÕt c¸c ®¬n chÊt,
nhiÒu hîp chÊt vμ c¸c khÝ hiÕm nh− Kr, Xe, Rn, b«ng thuû tinh;
ph¶n øng x¶y ra rÊt m·nh liÖt:
2F
2
+ SiO
2
→ SiF
4
+ O
2
- Ph¶n øng gi÷a X víi H
2
:
X
2
+ H
2
→ 2HX
F
2
+ H
2
= 2HF - næ m¹nh ë t thÊp (-252
o
C)
Cl
2
+ H
2
= 2HCl - chØ næ khi ®un nãng hoÆc d−íi t¸c dông
cña ¸nh s¸ng giμu tia tö ngo¹i
Br
2
+ H
2
= 2HBr - ë t= 200
o
C vμ trªn 700
o
C HBr bÞ ph©n ly
I
2
+ H
2
⇆ 2HI - t > 200
o
C míi b¾t ®Çu x¶y ra vμ lu«n thuËn
nghÞch.
HF HCl HBr HI
ΔH
o
, KJ.mol
-1
-288,6 -92,3 -35,98 25,9
- Ph¶n øng cña halogen víi n−íc:
ë nhiÖt ®é th−êng F oxi ho¸ n−íc theo ph¶n øng:
F
2
+2H
2
O → 4HF + O
2
Cßn c¸c halogen kh¸c thùc hiÖn ph¶n øng tù oxy
ho¸ khö: X
2
+ H
2
O → HX + HXO, tuy nhiªn kh¶
n¨ng ph¶n øng gi¶m tõ Cl
2
®Õn I
2
- Ph¶n øng víi dung dÞch kiÒm:
Cl
2
+ 2NaOH → NaCl + NaClO + H
2
O
N−íc Javen
2Cl
2
+ Ca(OH)
2
→ CaCl
2
+ Ca(ClO)
2
+ 2H
2
O
Clorua v«i
2. TÝnh khö
Kh«ng ®Æc tr−ng ®èi víi halogen, tÝnh khö t¨ng
dÇn tõ trªn xuèng trong nhãm (trõ F) tõ Cl
2
®Õn I
2.
(Br
2
, I
2
)
VÝ dô:
Cl
2
+ 2KI → 2KCl + I
2
5Cl
2
+ I
2
+ 6H
2
O → 2HIO
3
+ 10HCl
Cl
2
+ 2KBr → 2KCl + Br
2
5Cl
2
+ Br
2
+ 6H
2
O → 2HBrO
3
+ 10HCl
Axit HNO
3
còng cã thÓ oxi ho¸ I
2
thμnh axit Io®ic
I
2
+ HNO
3
(l) → HIO
3
+ NO + H
2
O
3. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ
-§iÒuchÕCl
2
:
* Trong phßng thÝ nghiÖm: MnO
2
, KMnO
4
, K
2
Cr
2
O
7
t¸c dông víi HCl ®Æc
MnO
2
+ 4HCl → MnCl
2
+ Cl
2
+ 2H
2
O
2KMnO
4
+ 16HCl → 2MnCl
2
+ 5Cl
2
+ 2KCl + 8H
2
O
* Trong c«ng nghiÖp:
®pnc
2NaCl → 2Na + Cl
2
®pdd
2NaCl + 2H
2
O → 2NaOH + Cl
2
+ H
2
-§iÒuchÕBr
2
vμ I
2
:
Cl
2
+ 2NaBr → 2NaCl + Br
2
Cl
2
+ 2KI → 2KCl + I
2
, dïng l−îng Cl
2
nghiªm ngÆt
V× nÕu d− Cl
2
: 5Cl
2
+ I
2
+ 6H
2
O → 2HIO
3
+ 10HCl
NÕu thiÕu Cl
2
: I
2
+ I
-
→ I
3
-
-§iÒuchÕF
2
:
Ph−¬ng ph¸p duy nhÊt ®Ó ®iÒu chÕ F lμ ®iÖn ph©n nãng
ch¶y muèi florua (F cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh nhÊt)
4. øng dông
+ Clo ®−îc øng dông réng r·i nhÊt ®Ó tæng hîp
chÊt dung m«i h÷u c¬ nh− CCl
4
, thuèc trõ s©u,
diÖt cá, chÊt dÎo, cao su, sîi tæng hîp, c¸c
chÊt tÈy tr¾ng, tÈy trïng n−íc…
+ F
2
dïng ®Ó ®iÒu chÕ c¸c t¸c nh©n lμm l¹nh
nh− freon CF
2
Cl
2
vμ CFCl
3
+ Br
2
dïng ®Ó chÕ ho¸ mét sè d−îc phÈm,
thuèc nhuém, AgBr dïng trong nhiÕp ¶nh
+ I
2
dïng trong y tÕ lμm thuèc s¸t trïng, cÇm
m¸u, chÕ t¹o mét sè d−îc phÈm
3
Hîp chÊt cña halogen
1.Hîp chÊt halogenua: HF, HCl, HBr, HI
-TÝnhchÊtlýhäc
+ ë ®iÒu kiÖn th−êng ®Òu lμ c¸c chÊt khÝ kh«ng mμu, cã
mïi sèc. HF cã nhiÖt ®é s«i vμ nhiÖt ®é nãng ch¶y cao
bÊt th−êng so víi c¸c halogenua kh¸c. §i tõ HCl ®Õn HI -
t
s
vμ t
nc
t¨ngdÇntheokÝchth−íc vμ khèi l−îng ph©n tö
HF HCl HBr HI
t
S
, o
C 19,5 -84,9 -66,7 -35,8
T
nc
, o
C -83 -114,2 -88 -50,8
+ C¸c halogenua cã kh¶ n¨ng hoμ tan trong n−íc rÊt
nhiÒu.
HF HCl HBr HI
α
(0,1N)
,% 9 92,6 93,5 95
TÝnh chÊt ho¸ häc
- TÝnh axÝt khi hoμ tan trong n−íc: HF lμ axit trung b×nh
yÕu, HCl, HBr, HI lμ c¸c axit m¹nh
+ Tõ HF ®Õn HI n¨ng l−îng liªn kÕt H-X gi¶m dÇn vμ
®ã lμ nguyªn nh©n chñ yÕu lμm t¨ng kh¶ n¨ng ph©n ly
H
+
cña HX, tøc lμ lμm t¨ng tÝnh axit.
HF HCl HF HI
E
H-X
, KJ.mol
-1
565 431 364 297
TÝnh axit cña HF gi¶m mét c¸ch ®ét ngét so víi c¸c HX kh¸c lμ
do hiÖn t−îng liªn hîp gi÷a c¸c ph©n tö HF g©y ra do liªn kÕt
hydro
: nHF → (HF)
n
(n= 2÷6)
-TrõHF, c¸c HX ®Òu cã tÝnh khö vμ tÝnh khö
t¨ng dÇn tõ HCl, HBr, HI
+ VÝ dô: HCl bÞ oxi ho¸ bëi c¸c chÊt oxy ho¸
m¹nh nh−: KMnO
4
, MnO
2
(xem ph¶n øng
®iÒu chÕ Cl
2
), nh−ng kh«ng bÞ oxi ho¸ bëi
H
2
SO
4
®Æc, cßn HBr vμ HI ph¶n øng theo c¸c
ph−¬ng tr×nh sau:
2HBr + H
2
SO
4
→ SO
2
+ Br
2
+ 2H
2
O
8HI + H
2
SO
4
→ H
2
S + 4I
2
+ 4H
2
O
+ HI cßn bÞ oxi ho¸ bëi Fe
3+
:
2FeCl
3
+ 2HI → 2FeCl
2
+ I
2
+ 2HCl
- Riªng HF cã tÝnh ®Æc biÖt kh¸c:
6HF + SiO
2
→ H
2
[SiF
6
] + 2H
2
O, dïng HF ®Ó kh¾c
lªn thuû tinh
- §iÒu chÕ:
CaF
2
(r) + H
2
SO
4
(®)→ CaSO
4
+ 2HF(k)
t
o
H
2
(k) + Cl
2
(k) → 2HCl(k)
PX
3
+ 3HOH → H
3
PO
4
+ 3HX (HBr, HI)
Hîp chÊt chøa oxi
* C¸c hîp chÊt HXO lμ ph©n tö cã gãc HOX = 109
o
, ®Òu kh«ng bÒn
- Axit hipoflor¬ t¹o ra khi khÝ F
2
®i qua n−íc ë 0
o
C, ë t th−êng ®· ph©n huû
thμnh HF vμ O
2
:
2HFO = 2HF + O
2
-Axithipoclor¬ HClO ®−îc t¹o ra do ph¶n øng thuû ph©n cña Cl
2
trong
n−íc:
Cl
2
+ HOH ⇆ HCl + HClO
+ DÔ bÞ ph©n huû theo c¸c ph−¬ng tr×nh sau:
as
2HClO → 2HCl + O
2
t
o
3HClO → 2HCl + HClO
3
-§Òulμ c¸c axit yÕu, tÝnh axit gi¶m dÇn: K
a
(HClO) = 3,4.10
-8
; K
a
(HBrO)=
2.10
-9
; K
a
(HlO) = 1.10
-11
- Muèi cña axit hipoclor¬ bÒn h¬n lμ hipoclorit, t¹o ra do ph¶n øng:
Cl
2
+ 2NaOH → NaCl + NaClO+ 2H
2
O
Trong m«i tr−êng kiÒm, bÞ ph©n huû theo ph¶n øng: 3XO
-
⇆ 2X
-
+ XO
3
-
(X= Cl, Br, I)
* HîpchÊt chøaoxiHXO
3
- HClO
3
, HBrO
3
vμ HIO
3
®Òu lμ c¸c axit m¹nh vμ
tÝnh axit gi¶m dÇn theo d·y trªn.
+ HClO
3
vμ HBrO
3
kÐm bÒn vμ chØ tån t¹i trong
dung dÞch lo·ng, HIO
3
®−îc t¸ch ra d−íi d¹ng
tinh thÓ
+ §−îc t¹o ra do sù ph©n huû cña c¸c hîp chÊt víi
sè oxi ho¸ +1 trong m«i tr−êng kiÒm:
3XO
-
⇄ 2X
-
+ XO
3
-
Ph¶n øng nμy t¨ng dÇn tõ Cl ®Õn I: ®èi víi ClO
-
x¶y ra ë t= 80
o
C, BrO
-
ë 0
o
C cßn ®èi víi IO
-
ph¶n
øng ph©n huû x¶y ra ë t thÊp h¬n n÷a
4
ClO
3
-
, BrO
3
-
, IO
3
-
®Òu cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh vμ
gi¶m dÇn trong m«i tr−êng trung tÝnh vμ m«i
tr−êng kiÒm
ClO
3
-
+ 6e + 6H
+
→ Cl
-
+ 3H
2
O
][Cl
]][H[ClO
lg
6
0,059
εε
6
3
o
/ClClO
3
−
+
−
+=
−
−
§iÒu chÕ muèi KClO
3
+ Trong c«ng nghiÖp KClO
3
®−îc ®iÒu chÕ b»ng ®iÖn ph©n
dung dÞch KCl kh«ng mμng ng¨n ë 80
o
C
®p
KCl + H
2
O → KOH + Cl
2
+ H
2
Cl
2
+ 2KOH = KClO + KCl + H
2
O
KClO ⇄ KClO
3
+ KCl
KClO
3
®−îc t¸ch ra b»ng c¸ch lμml¹nh
NhiÖt ph©n muèi KClO
3
2KClO
3
(r) →2KCl + 3O
2
(k) ë t= 250
o
C cã mÆt xóc t¸c MnO
2
4KClO
3
→ 3KClO
4
+ KCl ®un nãng kh«ng cã mÆt xóc t¸c
| 1/4
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:

CÊu t¹o vμ tÝnh chÊt lý häc
C¸c nguyªn tè F, Cl, Br, I, At Ch−¬ng II CÊu h×nh vμ sè oxi ho¸
- CÊu h×nh electron ë tr¹ng th¸i c¬ b¶n lμ: ns2np5, c¸c nguyªn C¸c nguyªn tè nhãm VIIA
tè nμy ë tr¹ng th¸i c¬ b¶n cã 1 e ®éc th©n (tãm t¾t)
- Cßn thiÕu 1e ®Ó b·o hoμ líp ngoμi cïng, nªn chóng dÔ dμng
kÕt hîp thªm 1e vμ thÓ hiÖn tÝnh oxy ho¸ m¹nh theo s¬ ®å: X + 2e → 2X- 2
- T¹o mét liªn kÕt céng ho¸ trÞ: X vμ HX 2
- TÝnh chÊt cña halogen vμ hîp chÊt t−¬ng ®èi gièng nhau vμ
biÕn ®æi ®Òu ®Æn trong nhãm
- Trong hÇu hÕt c¸c hîp chÊt halogen cã sè oxi ho¸ -1 0 +1 +3 +5 +7
-1. F cã ®é ©m ®iÖn lín nhÊt, ë chu kú II kh«ng cã
ocbitan trèng nªn chØ cã duy nhÊt sè oxi ho¸ -1.
C¸c nguyªn tè Cl, Br, I cßn cã c¸c sè oxi ho¸
d−¬ng tõ +1 ®Õn +7; cã 5 ocbitan trèng nd, cã HX X Cl O HClO HClO HClO 2 2 2 3 4
thªm 3 tr¹ng th¸i céng ho¸ trÞ øng víi sè electron OF Br O HBrO HBrO HBrO 2 2 2 3 4 ®éc th©n lμ 3, 5,7. O F HClO HIO HIO HIO 2 2 2 3 4
- Sè oxi ho¸ cña c¸c halogen HBrO I O 2 5 HIO TÝnh chÊt lý häc TÝnh chÊt ho¸ häc - ë ®iÒu kiÖn th−êng 1. TÝnh oxi ho¸
Flo vμ Clo - khÝ, kh«ng mμu (F), vμng lôc (Cl)
TÝnh ®Æc tr−ng cña halogen Br«m - láng mμu n©u ®á
Tõ F, Cl, Br, I tÝnh oxi ho¸ gi¶m dÇn, thÓ hiÖn ë Ièt - r¾n mμu tÝm sÉm
ph¶n øng halogen m¹nh ®Èy ®−îc halogen yÕu
- C¸c halogen Ýt tan trong n−íc trõ Flo ph©n huû h¬n nh−:
hoμn toμn trong n−íc ë nhiÖt ®é th−êng Cl + 2KBr → 2KCl + Br 2 2
- I dÔ hoμn tan trong dung dÞch KI t¹o thμnh 2 Br + 2KI → 2KBr + I 2 2 KI : I + KI = KI 3 2 3 1
- Flo lμ phi kim ho¹t ®éng nhÊt: ph¶n øng víi hÇu hÕt c¸c ®¬n chÊt,
- Ph¶n øng cña halogen víi n−íc:
nhiÒu hîp chÊt vμ c¸c khÝ hiÕm nh− Kr, Xe, Rn, b«ng thuû tinh;
ph¶n øng x¶y ra rÊt m·nh liÖt:
ë nhiÖt ®é th−êng F oxi ho¸ n−íc theo ph¶n øng: 2F + SiO → SiF + O F +2H O → 4HF + O 2 2 4 2 2 2 2 - Ph¶n øng gi÷a X víi H : 2
Cßn c¸c halogen kh¸c thùc hiÖn ph¶n øng tù oxy X + H → 2HX 2 2
ho¸ khö: X + H O → HX + HXO, tuy nhiªn kh¶ 2 2 F + H = 2HF - næ m¹nh ë t thÊp (-252oC) 2 2
n¨ng ph¶n øng gi¶m tõ Cl ®Õn I 2 2 Cl + H = 2HCl -
chØ næ khi ®un nãng hoÆc d−íi t¸c dông 2 2
- Ph¶n øng víi dung dÞch kiÒm:
cña ¸nh s¸ng giμu tia tö ngo¹i
Cl + 2NaOH → NaCl + NaClO + H O
Br + H = 2HBr - ë t= 200oC vμ trªn 700oC HBr bÞ ph©n ly 2 2 2 2
I + H ⇆ 2HI - t > 200oC míi b¾t ®Çu x¶y ra vμ lu«n thuËn N−íc Javen 2 2 nghÞch.
2Cl + Ca(OH) → CaCl + Ca(ClO) + 2H O 2 2 2 2 2 HF HCl HBr HI Clorua v«i
ΔHo, KJ.mol-1 -288,6 -92,3 -35,98 25,9 2. TÝnh khö
3. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ
Kh«ng ®Æc tr−ng ®èi víi halogen, tÝnh khö t¨ng - §iÒu chÕ Cl : 2
dÇn tõ trªn xuèng trong nhãm (trõ F) tõ Cl ®Õn I
* Trong phßng thÝ nghiÖm: MnO , KMnO , K Cr O 2 2. 2 4 2 2 7 (Br , I ) t¸c dông víi HCl ®Æc 2 2 VÝ dô:
MnO + 4HCl → MnCl + Cl + 2H O 2 2 2 2
2KMnO + 16HCl → 2MnCl + 5Cl + 2KCl + 8H O Cl + 2KI → 2KCl + I 4 2 2 2 2 2 * Trong c«ng nghiÖp:
5Cl + I + 6H O → 2HIO + 10HCl 2 2 2 3 ®pnc Cl + 2KBr → 2KCl + Br 2 2 2NaCl → 2Na + Cl2 5Cl + Br + 6H O → 2HBrO + 10HCl 2 2 2 3 ®pdd
Axit HNO còng cã thÓ oxi ho¸ I thμnh axit Io®ic 3 2
2NaCl + 2H O → 2NaOH + Cl + H 2 2 2 I + HNO (l) → HIO + NO + H O 2 3 3 2 - §iÒu chÕ Br vμ I : 4. øng dông 2 2 Cl + 2NaBr → 2NaCl + Br
+ Clo ®−îc øng dông réng r·i nhÊt ®Ó tæng hîp 2 2
chÊt dung m«i h÷u c¬ nh− CCl , thuèc trõ s©u, Cl + 2KI
→ 2KCl + I , dïng l−îng Cl nghiªm ngÆt 4 2 2 2
diÖt cá, chÊt dÎo, cao su, sîi tæng hîp, c¸c
V× nÕu d− Cl : 5Cl + I + 6H O → 2HIO + 10HCl
chÊt tÈy tr¾ng, tÈy trïng n−íc… 2 2 2 2 3 NÕu thiÕu Cl : I + I- → I -
+ F dïng ®Ó ®iÒu chÕ c¸c t¸c nh©n lμm l¹nh 2 2 3 2 nh− freon CF Cl vμ CFCl - §iÒu chÕ F : 2 2 3 2
+ Br dïng ®Ó chÕ ho¸ mét sè d−îc phÈm,
Ph−¬ng ph¸p duy nhÊt ®Ó ®iÒu chÕ F lμ ®iÖn ph©n nãng 2
thuèc nhuém, AgBr dïng trong nhiÕp ¶nh
ch¶y muèi florua (F cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh nhÊt)
+ I dïng trong y tÕ lμm thuèc s¸t trïng, cÇm 2
m¸u, chÕ t¹o mét sè d−îc phÈm 2 Hîp chÊt cña halogen
1.Hîp chÊt halogenua: HF, HCl, HBr, HI TÝnh chÊt ho¸ häc - TÝnh chÊt lý häc
- TÝnh axÝt khi hoμ tan trong n−íc: HF lμ axit trung b×nh
+ ë ®iÒu kiÖn th−êng ®Òu lμ c¸c chÊt khÝ kh«ng mμu, cã
yÕu, HCl, HBr, HI lμ c¸c axit m¹nh
mïi sèc. HF cã nhiÖt ®é s«i vμ nhiÖt ®é nãng ch¶y cao
+ Tõ HF ®Õn HI n¨ng l−îng liªn kÕt H-X gi¶m dÇn vμ
bÊt th−êng so víi c¸c halogenua kh¸c. §i tõ HCl ®Õn HI -
®ã lμ nguyªn nh©n chñ yÕu lμm t¨ng kh¶ n¨ng ph©n ly
t vμ t t¨ng dÇn theo kÝch th−íc vμ khèi l−îng ph©n tö s nc
H+ cña HX, tøc lμ lμm t¨ng tÝnh axit. HF HCl HBr HI HF HCl HF HI t , oC 19,5 -84,9 -66,7 -35,8 S T , oC -83 -114,2 -88 -50,8 E , KJ.mol-1 565 431 364 297 nc H-X
+ C¸c halogenua cã kh¶ n¨ng hoμ tan trong n−íc rÊt
TÝnh axit cña HF gi¶m mét c¸ch ®ét ngét so víi c¸c HX kh¸c lμ nhiÒu.
do hiÖn t−îng liªn hîp gi÷a c¸c ph©n tö HF g©y ra do liªn kÕt HF HCl HBr HI hydro : nHF → (HF) (n= 2÷6) n α ,% 9 92,6 93,5 95 (0,1N)
- Trõ HF, c¸c HX ®Òu cã tÝnh khö vμ tÝnh khö
- Riªng HF cã tÝnh ®Æc biÖt kh¸c: t¨ng dÇn tõ HCl, HBr, HI
6HF + SiO → H [SiF ] + 2H O, dïng HF ®Ó kh¾c
+ VÝ dô: HCl bÞ oxi ho¸ bëi c¸c chÊt oxy ho¸ 2 2 6 2 lªn thuû tinh
m¹nh nh−: KMnO , MnO (xem ph¶n øng 4 2
®iÒu chÕ Cl ), nh−ng kh«ng bÞ oxi ho¸ bëi - §iÒu chÕ: 2
H SO ®Æc, cßn HBr vμ HI ph¶n øng theo c¸c 2 4
CaF (r) + H SO (®)→ CaSO + 2HF(k) ph−¬ng tr×nh sau: 2 2 4 4 2HBr + H SO → SO + Br + 2H O to 2 4 2 2 2 8HI + H SO → H S + 4I + 4H O H (k) + Cl (k) → 2HCl(k) 2 4 2 2 2 2 2
+ HI cßn bÞ oxi ho¸ bëi Fe3+:
PX + 3HOH → H PO + 3HX (HBr, HI) 3 3 4
2FeCl + 2HI → 2FeCl + I + 2HCl 3 2 2 Hîp chÊt chøa oxi * Hîp chÊt chøa oxi HXO3
* C¸c hîp chÊt HXO lμ ph©n tö cã gãc HOX = 109o, ®Òu kh«ng bÒn
- HClO , HBrO vμ HIO ®Òu lμ c¸c axit m¹nh vμ
- Axit hipoflor¬ t¹o ra khi khÝ F ®i qua n−íc ë 0oC, ë t th−êng ®· ph©n huû 3 3 3 2 thμnh HF vμ O :
tÝnh axit gi¶m dÇn theo d·y trªn. 2 2HFO = 2HF + O2
+ HClO vμ HBrO kÐm bÒn vμ chØ tån t¹i trong
- Axit hipoclor¬ HClO ®−îc t¹o ra do ph¶n øng thuû ph©n cña Cl trong 3 3 2 n−íc:
dung dÞch lo·ng, HIO ®−îc t¸ch ra d−íi d¹ng 3 Cl + HOH ⇆ HCl + HClO 2 tinh thÓ
+ DÔ bÞ ph©n huû theo c¸c ph−¬ng tr×nh sau: as
+ §−îc t¹o ra do sù ph©n huû cña c¸c hîp chÊt víi 2HClO → 2HCl + O
sè oxi ho¸ +1 trong m«i tr−êng kiÒm: 2 to 3XO- ⇄ 2X- + XO - 3HClO → 2HCl + HClO 3 3
- §Òu lμ c¸c axit yÕu, tÝnh axit gi¶m dÇn: K (HClO) = 3,4.10-8; K (HBrO)= a a
Ph¶n øng nμy t¨ng dÇn tõ Cl ®Õn I: ®èi víi ClO- 2.10-9; K (HlO) = 1.10-11 a
x¶y ra ë t= 80oC, BrO- ë 0oC cßn ®èi víi IO- ph¶n
- Muèi cña axit hipoclor¬ bÒn h¬n lμ hipoclorit, t¹o ra do ph¶n øng:
Cl + 2NaOH → NaCl + NaClO+ 2H O
øng ph©n huû x¶y ra ë t thÊp h¬n n÷a 2 2
Trong m«i tr−êng kiÒm, bÞ ph©n huû theo ph¶n øng: 3XO- ⇆ 2X- + XO -3 (X= Cl, Br, I) 3
ClO -, BrO -, IO - ®Òu cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh vμ 3 3 3 §iÒu chÕ muèi KClO
gi¶m dÇn trong m«i tr−êng trung tÝnh vμ m«i 3 + Trong c«ng nghiÖp KClO tr−êng kiÒm
3 ®−îc ®iÒu chÕ b»ng ®iÖn ph©n
dung dÞch KCl kh«ng mμng ng¨n ë 80oC
ClO - + 6e + 6H+ → Cl- + 3H O ®p 3 2 KCl + H − + 2O → KOH + Cl2 + H2 o 0,059 [ClO ][H ]6 ε Cl2 + 2KOH = KClO + KCl + H2O − − = ε + lg 3 ClO /Cl KClO ⇄ KClO 3 6 [Cl− ] 3 + KCl
KClO3 ®−îc t¸ch ra b»ng c¸ch lμm l¹nh NhiÖt ph©n muèi KClO3
2KClO3(r) →2KCl + 3O2(k) ë t= 250oC cã mÆt xóc t¸c MnO2 4KClO → 3
3KClO4 + KCl ®un nãng kh«ng cã mÆt xóc t¸c 4