Cốt truyện của Lặng lẽ Sa Pa là gì? - Ngữ văn lớp 9
1. Tóm tắt truyền Lặng lẽ Sa Pa
Truyện "Lặng lẽ Sa Pa" là sản phẩm của một chuyến đi thực tế của Nguyễn Thành Long đến Lào Cai vào
mùa hè năm 1970. Tác phẩm này có một cốt truyện đơn giản, xoay quanh câu chuyện về một họa sĩ già và
một cô kỹ sư mới ra trường, cùng nhau đi từ Hà Nội lên Sa Pa trên một chuyến xe. Trên đường đi, họ được
lái xe kể về một anh chàng trẻ tuổi sống cô độc ở đỉnh Yên Sơn cao 2600m, người được mệnh danh là "một
trong những người cô độc nhất thế gian".
Sau đó, câu chuyện diễn ra tại nơi anh chàng trẻ sống và làm việc. Anh ta là một chàng trai 27 tuổi, quê ở
Lào Cai, và công việc của anh là làm khí tượng và địa chất. Anh ta đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo
chấn động mặt đất và dự báo thời tiết hàng ngày để phục vụ cho sản xuất. Một ngày làm việc của anh đầy
khó khăn, anh phải báo cáo về trung tâm bốn lần: lúc bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối và một giờ sáng.
Công việc của anh đòi hỏi tính chính xác và kiên nhẫn, nhưng anh ta vẫn yêu nghề và có tinh thần trách
nhiệm cao trong công việc. Anh đã tự xây dựng cho mình một cuộc sống vật chất và tinh thần trọn vẹn. Anh
ta có một ngôi nhà gọn gàng và sạch sẽ, có vườn rau và vườn hoa, và luôn có sách làm bạn. Anh ta đã tặng
vợ của lái xe một củ tam thất, tặng cô kỹ sư một bó hoa và tặng ông họa sĩ một giỏ trứng.
Ông họa sĩ đã cảm nhận được vẻ đẹp của anh chàng trẻ này. Ông muốn vẽ anh và cả những người khác
mà ông cho là đáng để vẽ, như kỹ sư ở vườn rau xu hướng và nhân viên nghiên cứu bản đồ sét. Mặc dù
cuộc gặp gỡ chỉ kéo dài trong ba mươi phút, anh chàng trẻ đã để lại nhiều cảm xúc và ấn tượng tốt đẹp cho
cô kỹ sư và ông họa sĩ về những người lao động chăm chỉ, im lặng đóng góp cho đất nước trong sự yên
tĩnh của Sa Pa - một nơi mà người ta thường cho rằng chỉ dành cho việc nghỉ ngơi.
2. Tìm hiểu về cốt truyện Lặng lẽ Sa Pa
"Lặng lẽ Sa Pa" là một câu chuyện ngắn mà cốt truyện đơn giản nhưng mang đậm ý nghĩa. Nó kể về cuộc
gặp gỡ giữa bốn người: bác lái xe, ông họa sĩ, cô kỹ sư trẻ và anh chàng thanh niên, diễn ra trong khoảng
thời gian ngắn chỉ ba mươi phút, giữa khung cảnh tĩnh lặng và thơ mộng của Sa Pa. Qua cuộc gặp này,
chúng ta được khám phá chân dung của anh chàng thanh niên, một hình ảnh khiến người đọc phải suy ngẫm.
Tác phẩm "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long mang đến tình huống truyện rất giản dị và nhẹ nhàng,
như mở ra cánh cửa dẫn người đọc vào thế giới cổ tích. Trong câu chuyện, Sa Pa được mô tả như một
điểm đến đầy mê hoặc, với khung cảnh núi rừng thanh bình và yên tĩnh. Các nhân vật chính, bốn người bạn
trên chuyến xe, không phải là những nhân vật siêu phàm hay anh hùng hào kiệt, mà chỉ đơn giản là những
người bình thường, nhưng lại mang trong mình những tâm hồn đầy sáng tạo và tình cảm.
Người đọc sẽ được gặp gỡ anh chàng thanh niên, một người sống trong sự cô đơn và lặng lẽ tại đỉnh Yên
Sơn cao 2600m. Anh là một nhân viên khí tượng kiêm vật lý địa cầu, công việc hàng ngày của anh là đo gió,
đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất và dự báo thời tiết. Mặc dù công việc của anh đòi hỏi sự
chính xác và kiên nhẫn, anh vẫn yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm cao. Anh đã tạo cho mình một cuộc
sống đầy đủ về mặt tinh thần và vật chất, với một ngôi nhà gọn gàng, có vườn hoa và vườn rau, cùng với
những cuốn sách làm bạn.
Cuộc gặp gỡ trong câu chuyện chỉ kéo dài trong ba mươi phút, nhưng anh chàng thanh niên đã để lại nhiều
cảm xúc và ấn tượng đẹp cho cô kỹ sư và ông họa sĩ. Họ đã nhìn thấy những người lao động chăm chỉ, im
lặng đóng góp cho đất nước trong sự yên bình của Sa Pa. Câu chuyện mang lại cho người đọc sự suy
ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống và tình yêu trái tim trong cuộc sống hiện đại đầy bộn bề.
3. Tìm hiểu về tình huống truyện Lặng lẽ Sa Pa
Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" được xây dựng xoay quanh một tình huống truyện khá đơn giản và tự nhiên.
Đó là cuộc gặp gỡ tình cờ mà mang ý nghĩa sâu sắc giữa một anh chàng thanh niên làm công tác khí tượng
trên đỉnh Yên Sơn và các khách hàng trên chuyến xe lên Sa Pa.
Tình huống trong truyện "Lặng lẽ Sa Pa" là cuộc gặp gỡ tình cờ giữa anh chàng thanh niên làm việc một
mình tại trạm khí tượng với bác lái xe và hai hành khách trên chuyến xe, ông hoạ sĩ và cô kỹ sư, đến thăm
nơi anh làm việc và ở. Cuộc gặp gỡ này là cơ hội thuận tiện để tác giả vẽ "bức chân dung" nhân vật chính
một cách tự nhiên và tập trung, thông qua sự quan sát của các nhân vật khác, đặc biệt là ông hoạ sĩ già, và
qua lời nói và hành động của chính anh chàng thanh niên. Đồng thời, thông qua "bức chân dung" (cả cuộc
sống và suy nghĩ) của anh thanh niên, và qua cảm nhận của các nhân vật khác, đặc biệt là ông hoạ sĩ, về
anh và những người giống anh, tác giả đã nhấn mạnh chủ đề của tác phẩm: "Trong cái lặng im của Sa Pa,
dưới những ngôi nhà cũ kỹ của Sa Pa, khi nhắc đến Sa Pa, người ta nghĩ ngay đến những người làm việc
và hy sinh như vậy cho đất nước".
Tình huống gặp gỡ này là cơ hội thuận tiện để tác giả khắc họa "bức chân dung" nhân vật chính một cách
tự nhiên và tập trung, thông qua sự quan sát của các nhân vật khác và qua lời nói và hành động của anh chàng thanh niên.
Tình huống trong truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" làm nổi bật chất thơ của tác phẩm. Chất thơ đó cũng làm bổ
sung đắc lực cho bài ca ca ngợi những con người bình dị nhưng cao quý: trong tình huống tình tứ, trong
bức tranh thiên nhiên, trong các cuộc đối thoại, nhưng quan trọng nhất là những ý nghĩ và cảm xúc của
những người tham gia và vẻ đẹp thơ mộng, hoa lệ, như âm nhạc, của lối sống mà nhân vật chính tạo ra.
4. Nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
Truyện đã xây dựng một tình huống truyện hợp lý, cách kể tự nhiên và kết hợp giữa tự sự và bình luận. Các
nhân vật trong truyện không được đặt tên riêng, mà chỉ được nhà văn gọi theo giới tính và tuổi tác (anh
thanh niên, cô kỹ sư nông nghiệp, ông hoạ sĩ già...), nhằm gợi mở ý tưởng cho người đọc về những nhân
vật đẹp trong truyện không chỉ là cá nhân riêng lẻ mà còn là biểu tượng cho số đông. Điều này mang đến
sự phổ biến rộng hơn của cuộc sống trong câu chuyện.
Truyện có chất thơ bàng bạc hiện diện qua từng chi tiết, từ khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của Sa Pa,
giống như những bức tranh sống động. Chất thơ không chỉ tồn tại trong cảnh vật mà còn hiện hữu trong
tâm hồn của các nhân vật, với những suy nghĩ và cảm xúc trong sáng và tinh khiết. Sự thơ mộng trong
truyện cũng được kết hợp với chất họa, tạo nên một tác phẩm tuyệt đẹp.
Tác giả đã tận dụng sự tương quan giữa chất thơ và chất họa để tạo ra một tác phẩm đa chiều và sâu sắc
hơn. Cảnh vật thiên nhiên Sa Pa, với những ngôi nhà cũ kỹ và lời đối thoại nhẹ nhàng, chân thành, trở
thành bối cảnh lý tưởng cho sự hiện diện của những ý nghĩa và cảm xúc tinh tế. Nhưng không chỉ dừng lại
ở đó, tác giả còn khéo léo tạo nên một không gian hư ảo, nơi chất thơ và chất họa giao thoa, tạo nên một
thế giới tưởng tượng phong phú.
Truyện "Lặng lẽ Sa Pa" không chỉ là một câu chuyện đơn thuần, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế.
Từ cách xây dựng tình huống truyện, kỹ thuật kể chuyện độc đáo, cho đến cách vận dụng chất thơ và chất
họa, tác giả đã tạo ra một tác phẩm đẹp mắt và sâu sắc, lôi cuốn người đọc vào thế giới tưởng tượng và
triết lý cuộc sống. Qua truyện, chúng ta được trải nghiệm sự phiêu lưu của tâm hồn và khám phá những giá
trị đích thực của cuộc sống.