Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông | Văn mẫu 11 Chân trời sáng tạo

Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường tổng hợp 4 mẫu dàn ý chi tiết đầy đủ, dễ hiểu nhất. Qua dàn ý Ai đã đặt tên cho dòng sông các bạn có thêm nhiều tài liệu học tập, nhanh chóng nắm được các luận điểm luận cứ để biết cách phân bổ thời gian viết văn hay đầy đủ các ý.

Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông
I. Mở bài
Tác giả: là một người nghệ sĩ có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, là
nhà văn chuyên viết về bút kí, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và
trữ tình, giữa nghị luận sắc bén và suy tư đa chiều.
Trích trong bút kí cùng tên, hoàn thành tại Huế, tác phẩm thể hiện vẻ đẹp nên
thơ của dòng sông Hương và tình yêu thương của tác giả đối với thiên nhiên
đất nước.
II. Thân bài
Ý nghĩa nhan đề: nhấn mạnh đến vẻ đẹp huyền thoại của sông Hương, khát vọng của
con người muốn đẹp cái đẹp về xây đắp cho xứ Huế, gợi lòng biết ơn đến những con
người khai phá vùng đất ấy.
1. Hình tượng sông Hương
a. Dòng sông thiên nhiên
Ở thượng nguồn: “bản trường ca của rừng già”, “cô gái Di gan”, “người con gái
của rừng già”, “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”
Từ thượng nguồn đến Huế: sông Hương như người con gái lần đầu đến với tình
yêu một mặt rất e lệ, một mặt táo bạo chủ động.
Trong lòng Huế: như một người con gái đắm say tình tứ khi bên người mình
yêu, người con gái tài hoa “tài nữ đánh đàn trong đêm khuya”.
Từ biệt Huế ra biển: như một người con gái lưu luyến, thủy chung từ biệt người
yêu.
Nhận xét: tác giả chủ yếu cảm nhận vẻ đẹp sông Hương từ góc độ tình yêu
khiến sông Hương hiện lên như một người con gái chung tình hết lòng vì tình
yêu.
b. Dòng sông lịch sử
Sông Hương là một nhân chứng lịch sử của Huế, của đất nước: “soi bóng kinh
thành Phú Xuân của người anh hùng Nguyễn Huệ”, chứng kiến những mất mát
đau thương của các cuộc khởi nghĩa thế kỉ XIX, ...
Sông Hương như một công dân có ý thức trách nhiệm sâu sắc với đất nước:
“biết hiến đời mình để làm nên chiến công”, ...
Là một người con gái anh hùng: cùng gắn bó với Huế qua nhiều cuộc chiến đấu
anh hùng trong thời kì trung đại, đến cách mạng tháng tám cũng có những
chiến công vang dội, ...
c. Dòng sông văn hóa
Sông Hương là “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”: toàn bộ âm nhạc cổ
điển Huế, những bản đàn theo suốt cuộc đời Kiều và bản Tứ đại cảnh đều được
sinh thành trên sông nước sông Hương.
Là người tài nữ đánh đàn trong đêm khuya: không bao giờ lặp lại trong cảm
hứng của các thi nhân
Nhận xét: Sông Hương chính là người con gái phóng khoáng, chung thủy trong
tình yêu,anh dũng kiên cường trong lịch sử, tài hoa sáng tạo trong âm nhạc,
trong văn hóa, khiêm nhường trong đời thương. Là hiện thân cho vẻ đẹp người
con gái Huế.
2. Hình tượng cái tôi tác giả
Quan sát dòng sông trên nhiều góc độ khác nhau, miêu tả dòng sông trên nhiều
phương diện.
Là nhà văn có những liên tưởng, so sánh, độc đáo, lối viết tài hoa, uyên bác.
Là cái tôi nghệ sĩ có tình yêu tha thiết, say đắm với thiên nhiên Huế và đất
nước.
III. Kết bài
Đánh giá nghệ thuật nổi bật: liên tưởng độc đáo, sử dụng từ ngữ đặc sắc, văn
phong tao nhã, thành công trong nghệ thuật xây dựng hình tượng sông Hương.
Qua tác phẩm ta cảm nhận được niềm tự hào tha thiết của tác giả với vẻ đẹp
thiên nhiên xứ Huế cũng như đất nước. Nhà văn có lối hành văn mê đắm, súc
tích
Dàn ý Ai đã đt tên cho dòng sông
I. M bài
Hoàng Ph Ngọc Tưng là mt trong nhng cây bút kí tiêu biu ca VHVN
hiện đại. Vi th loi kí, Hoàng Ph Ngc Tưng th hin trên từng trang văn
vn kiến thc uyên bác và cách viết tài hoa.
"Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là tác phm tiêu biu cho phong cách kí ca
Hoàng Ph Ngọc Tưng . Tác phm ca ngi v đẹp của sông Hương, thiên
nhiên và con người x Huế vi nhng trang văn "vừa giàu cht trí tu, va giàu
chất thơ, nội dung thông tin v văn hóa lịch s rt phong phú".
II. Thân bài
1. Hoàn cnh sáng tác
"Ai đã đặt tên cho dòng sông?" rút t tp bút kí cùng tên, được xut bản năm
1984. Tp bút kí gm tám bài viết v nhiều đề tài. Có nhng bài đậm cht s
thi vi cm hng anh hùng, ca ngi đt nước, con người VN. Có nhng bài
thiên v miêu t thiên nhiên, qua đó nhà văn bộc l lòng gn bó với quê hương
đất nưc và nim t hào v truyn thống, văn hóa, lịch s ca dân tộc. Đặc bit
là nhng bài viết v Huế.
Trong s những bút kí đó, "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là bài kí đc đáo v
sông Hương. Dòng sông khơi gợi cm hứng cho thơ ca, nhạc họa đã được
Hoàng Ph Ngc ng cm nhn t nhiều góc nhìn, đc bit là góc nhìn tâm
linh, mang nhng nét riêng của "văn hóa Phú Xuân".
2. Phân tích
Cht trí tu ca mt cái tôi uyên bác: Viết v sông Hương, Hoàng Ph Ngc
ng th hin mt s hiu biết sâu rng v mi mặt: văn hóa, lch s, địa lí,
văn học ngh thuật... Nhà văn đã cung cấp cho ngưi đc mt lưng thông tin
đa dạng để hiểu sâu hơn về dòng sông Hương và thiên nhiên, con ngưi Huế.
*V đẹp của sông Hương từ góc nhìn địa lí:
- Hành trình ca dòng sông: vi câu hi gợi tìm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", bng
những bước chân rong rui, tác gi đã tìm về ci ngun và dòng chy của sông Hương:
thưng nguồn sông Hương mang vẻ đẹp hùng vĩ: chy "rm r gia bóng
cây đại ngàn, cuộn xoáy như con lốc vào những đáy vực bí n..."; "phóng
khoáng và man di"
Ra khi đại ngàn, sông Hương chuyển dòng, giu kín cuc hành trình gian
truân giữa lòng Trường Sơn, "ném chìa khóa trong những hang đá dưi chân
núi Kim Phng" -> V đẹp d dội, hùng vĩ của sông Hương giữa rng già ít ai
biết đến.
Chy qua vùng rừng núi, sông Hương tr nên du dàng, "un mình theo nhng
đường cong tht mm". "Dòng sông mềm như tm lụa", êm đềm trôi đi giữa hai
dãy đồi sng sng như thành quách, chy qua nhng lăng tẩm đ s, chy qua
chùa + Thiên M và "nhng xóm làng trung du bát ngát tiếng gà".
=> Sông Hương trở thành "người m phù sa" mang v đẹp "du dàng và trí tu".
-Gia lòng thành ph Huế, dòng sông tr nên tĩnh lặng, trôi tht chm, in bóng cu
Tràng Tin xa trông nh nhắn như "những vành trăng non".
- Xuôi v Cn Hến "quanh năm mơ màng trong sương khói", hòa với màu xanh ca
thôn Vĩ Dạ, sông Hương mang vẻ đẹp huyn o, mơ màng. Và thật bt ngờ, trước khi
ri khi kinh thành Huế, sông Hương "đt ngt r dòng... để gp li thành ph ln
cuối". Nhà văn dùng biện pháp nhân hóa để ni tâm hóa hình dáng ca dòng sông:
"Đó là nỗi vương vấn, c mt chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu" -> Bin pháp nhân
hóa đã giúp tác giả thi hồn vào dòng sông và hơn thế na là một phương thức đ nhà
văn kết nối sông Hương với con người và văn hóa ca mảnh đất Châu Hóa xưa và
Huế ngày nay.
- Sông Hương và thiên nhiên Huế: Ln theo dòng chy của sông Hương, ta bt gp
nhng bc tranh thiên nhiên đẹp mượt mà:
Thiên nhiên Huế được nhà văn tái hin vi v đẹp đa dng trong thi gian và
không gian. Sông Hương phản quang v đẹp biến o ca Huế "sm xanh, trưa
vàng, chiu tím". Gn lin vi dòng sông, những địa danh quen thuc: Hòn
Chén, Nguyt Biu, Vng Cảnh, Thiên Thai dường như sống động hơn: "sông
Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn", "sắc nưc tr nên xanh thm"...
Sông Hương tôn tạo v đẹp cho cnh sc thiên nhiên Huế và ngược li dòng
sông cũng hun đúc mi sc trời, văn hóa của vùng đất c đô.
- Sông Hương và con người Huế:
Thiên nhiên và dòng sông luôn gn bó, gn gũi với con người. Qua điu chy
ca dòng sông nhà văn thấy được tính cách con người x Huế: mm mi, chí
tình, "mãi mãi chung tình với quê hương xứ x".
Qua màu sc ca tri Huế, màu sương khói trên sông Hương nhà văn thy cách
trang phc trang nhã, du dàng ca các cô gái Huế xưa "sắc áo cưới màu điều
lc các cô dâu tr vn mc sau tiết sương giáng".
* V đẹp của sông Hương từ góc nhìn lch s:
T góc nhìn lch s, sông Hương không còn là cô gái, không còn là "ngưi đp
ng mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa" mà tr thành chng nhân ca nhng
biến thiên lch sử. Nhà văn ví sông Hương như "sử thi viết gia màu xanh c
xanh biếc"
S hòa quyn gia cht hùng tráng và tr tình. Sông Hương là một bn anh
hùng ca, đồng thi gia đi thường sông Hương là một bn tình ca "Còn non,
còn nưc, còn dài - Còn v, còn nh...".
Hoàng Ph Ngọc Tường đã nhìn thy t dòng sông nhng du tích lch s;
tng nhánh r của dòng sông, đến "những cây đa, cây cừa c thụ" cũng hàm ẩn
mt phn lch s:
Nhà văn đã ngưc v quá kh để khẳng định vai trò của dòng sông Hương
trong lch s dân tc. T thi đại các Vua Hùng, sông Hương là "dòng sông
biên thùy xa xôi". Trong nhng thế k trung đi, vi tên gọi Linh Giang, nó đã
"oanh lit bo v biên gii phía nam ca T quc Đi Việt". Sông Hương gn
lin vi nhng chiến công Nguyn Huệ. Sông Hương đẫm máu nhng cuc
khởi nghĩa TK XIX. Sông Hương gắn lin vi cuc CMT8 vi nhng chiến
công rung chuyển. Và sông Hương cùng những di sản văn hóa Huế on mình
dưới s tàn phá ca bom M...
Cht tr tình ca tùy bút giảm đi, nhưng ch cho cht phóng s vi nhng s
kin lch s c th.
=> Quay v quá kh xa xưa, ngòi bút nhà văn lấp lánh nim t hào v lch s mt
dòng sông có cái tên mm mi, dịu dàng nhưng kiên cường, kiêu hãnh qua thăng trầm
lch s.
* V đẹp của sông Hương từ góc nhìn văn hóa:
- Trong cm nhn tinh tế ca nhà văn, sông Hương còn hàm cha trong bn thân nó
nền văn hóa phi vật cht.
- Sông Hương - dòng sông âm nhc:
T âm thanh ca dòng sông (tiếng chuông chùa Thiên M ngân nga, tiếng mái
chèo khua sóng đêm khuya, tiếng nước v vào mn thuyền...) đã hình thành
những làn điệu hò dân gian và nn âm nhc c điển Huế. Và rồi cũng chính
trên dòng sông y, nhng câu hò Huế vút lên, mênh mang, xao xuyến...
Viết v sông Hương, nhiều lần nhà văn đã liên tưởng đến "Truyn Kiu" ca
Nguyễn Du. Đại thi hào đã từng có thi gian sng Huế, nhng trang Kiu ra
đời t mảnh đất có truyn thng nhã nhạc cung đình. Đó là cơ sở để Hoàng Ph
Ngc Tưng hóa thân vào mt ngh nhân già, nghe những câu thơ tả tiếng đàn
ca nàng Kiu, cht nhận ra âm hưởng ca âm nhạc cung đình và bật tht lên:
"Đó chính là Tứ đại cnh"
Bóng dáng Nguyn Du và nhng trang Kiu nhiu ln xut hin trong bài kí
bc l mt kh năng liên tưởng phong phú, mt vốn văn hóa sâu rộng và s gn
kết vi truyn thng, mt s đồng điệu tâm hồn nhà văn.
* Sông Hương - dòng sông thi ca:
Hoàng Ph Ngọc Tường đã làm sống dy nhng vần thơ biếc xanh ca Tản Đà
v x Huế: "Dòng sông trng cây xanh". Hình ảnh thơ này cùng vi câu
ch ca tác gi "màu c lá xanh biếc" là minh chng cho s tương giao của
nhng tâm hn ngh sĩ nhạy cm vi sc biếc ca thiên nhiên Huế.
Nhà văn cũng làm sng dy một sông Hương hùng tráng bt t "như kiếm
dng trời xanh" trong thơ Cao Bá Quát, một sông Hương "nỗi quan hoài vn
cổ" trong thơ Bà Huyện Thanh Quan...
=> Bng vn kiến văn phong phú, Hoàng Phủ Ngc Tường đã lay động linh hn ca
con sông mà tên gi ca nó đã đi vào văn chương ngh thut mà theo tác gi "Dòng
sông y không bao gi t lp li mình trong cm hng ca các ngh sĩ"
3. Chất thơ của mt ngòi bút tài hoa:
Chất thơ toát ra từ nhng hình ảnh đẹp, t độ nhòe m của hình tượng ngh
thut: "nhng xóm làng trung du bát ngát tiếng gà", "lp lòe trong đêm sương
nhng ánh la thuyn chài ca mt linh hn mô tê xưa cũ..." ; qua cách so sánh
liên tưng gi cm: "Chiếc cu trng ca thành ph in ngn trên nn tri nh
nhắn như những vầng trăng non".
Chất thơ còn lấp lánh cách Hoàng Ph Ngọc Tường điểm xuyết ca dao, li
thơ Tản Đà, Cao Bá Quát, Bà Huyện Thanh Quan.
Chất thơ còn tỏa ra t nhan đề bài kí gi mãi nhng âm vang trm lng ca
dòng sông: "Ai đã đt tên cho dòng sông?"
III. Kết bài
Cht trí tu và chất thơ kết hp hài hòa trong tác phm ca Hoàng Ph Ngc
ng tạo nên phong cách đặc sc ca nhà văn này.
"Ai đã đt tên cho dòng sông?" không ch là mt trong nhng tác phm hay
nht viết v sông Hương mà còn là bút kí đặc sc vào bc nht ca VHVN hin
đại.
Lập dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông
I. M bài
- Gii thiu tác gi Hoàng Ph Ngc Tưng (nhà văn chuyên viết v bút kí), tác phm
“Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (một bài bút kí xut sc)
- Dn dắt và đi vào phân phân tùy bút “Ai đã đt tên cho dòng sông”
II. Thân bài
- Hoàn cnh sáng tác xut x: viết ti Huế, ngày 4-1-1981, in trong tp sách cùng
tên.
- V trí đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông” trong SGK, là phn th nht trong
toàn b bút kí cùng tên.
Ý nghĩa nhan đ: khẳng định v đẹp biến o ca con sông cũng đẹp như chính cái tên
ca nó. Đây cũng là dng ý ngh thut của nhà văn nhằm đi vào miêu tả, ca ngi v
đẹp của dòng sông Hương gắn vi x Huế thơ mộng c kính. Nhan đề còn th hin
tt c lòng yêu mến, trân trọng đến ni ng ngàng bt lên câu hỏi như một giây phút
cm xúc v òa, thăng hoa tạo nên nhng dòng bút kí say đắm, hào hoa.
V đẹp sông Hương nhìn từ góc độ cnh quan thiên nhiên: gn vi thy trình sông
Hương
nơi khởi ngun
Sông Hương tựa như bản trường ca ca rng già vi nhiu tiết tu hùng tráng.
Sông Hương nơi thượng nguồn như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man
di o Ra khi rừng sông Hương nhanh chóng biến đổi hình hài, mang v đẹp
du dàng và trí tu.
ngoi vi thành ph Huế o Tại cánh đồng Châu Hóa, sông Hương như người
gái đẹp nm ng mơ màng.
Sau khi ra khỏi vùng núi: sông Hương chuyển dòng liên tc trông tht mm
mi, duyên dáng.
V đẹp trm mặc khi qua lăng tẩm, mang niềm kiêu hãnh âm u được phong kín trong
nhng rng thông và bừng tươi tắn, tr trung khi gp tiếng chuông chùa Thiên M.
Đến gia thành ph Huế: Vui tươi hn lên mà không n ào, bng sáng
không chói chang. Sông Hương tỏa thành nhiều nhánh như những cánh tay ôm
p ph thị. Sông hương trở nên lng l đầy tâm trng.
Trưc khi t bit Huế: Sông Hương như một người tình du dàng và chung
thy
* Sông Hương nhìn t góc độ lch sử, thơ ca, âm nhạc và bn sắc văn hóa Huế.
Bn hùng ca ghi du nhng thế k vinh quang, mang sc mnh quật cường ca
dân tc.
T góc độ thơ ca: Sông Hương đầy biến o, gi thi hng, cm xúc cho biết bao
ngh
T góc độ âm nhạc: Sông Hương trở thành người tài n đánh đàn
* T góc độ bn sắc văn hóa Huế: mang đm bn sắc văn hóa Huế, mang nhng dáng
hình rt đặc trưng Huế.
- Ngh thut
+ Văn phong tao nhã, tinh tế, tài hoa
+ Ngôn t phong phú, gi hình, gi cảm, câu văn giàu nhc điu
+ Các bin pháp tu t đưc s dng mt cách hiu qu: so sánh, nhân hóa, n
d
III. Kết bài
- Khẳng định tài năng ca tác gi và v đẹp ca bút kí
- M rng vấn đề (bằng liên tưởng ca bn thân)
Dàn ý phân tích bài Ai đã đặt tên cho dòng sông
1. Mở bài
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Hoàng Phủ Ngọc Tường (1937) là nhà văn xứ Huế, có phong cách nghệ thuật độc
đáo với sở trường là tùy bút, bút kí.
- Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” rút từ tập bút kí cùng tên thể hiện cái “tôi
uyên bác trữ tình và vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế.
2. Thân bài
- Nhan đề bài kí:
Nhan đề độc đáo, mới lạ bằng cách sử dụng câu hỏi tu từ.
Nhấn mạnh vẻ đẹp trữ tình của sông Hương - dòng sông lịch sử, cho thấy khát
vọng về cái đẹp và xây dựng cái đẹp của con người xứ Huế.
a) Hình ảnh sông Hương
- Dưới góc độ địa lí:
+ Sông Hương ở thượng nguồn:
Nhìn từ thượng nguồn, sông Hương có mối quan hệ mật thiết với dãy Trường
Sơn.
Sông Hương rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn.
Sông Hương mang dáng vẻ trữ tình hiện đại.
Sông Hương hiện ra như một cô gái Di-gan phóng khoáng, man dại.
Nghệ thuật: Động từ, tính từ gây ấn tượng mạnh, so sánh, nhân hóa táo bạo.
+ Sông Hương trước khi vào kinh thành Huế:
Trở thành người tình dịu dàng và chung thủy của cố đô.
Toàn bộ thủy trình của dòng sông như một cuộc kiếm tìm có ý thức.
Sông Hương là người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng châu hóa
đầy hoang dại.
-> Khi ra khỏi vùng núi, sông Hương như một nàng thiếu nữ được đánh thức bỗng
bừng lên sức trẻ và niềm khao khát của tuổi thanh xuân để chuyển dòng liên tục.
++) Nghệ thuật: Biện pháp kể, tả kết hợp nhuần nhuyễn và tài hoa làm nổi bật sông
Hương ở sự phối cảnh kì thú vừa hài hòa nên thơ, trữ tình.
+ Sông Hương chảy vào thành phố Huế:
Sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim
Long.
Dòng sông kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng Tây Nam - Đông Bắc,
tự uốn một cánh cung rất nhẹ nhàng sang đến Cồn Hến, dòng sông mềm mại
hẳn đi như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu.
Sông Hương duy nhất thuộc về một thành phố, là niềm tự hào của xứ Huế.
Nhìn bằng con mắt hội họa, sông Hương và những chi lưu của nó tạo nên
những nét cổ kính của cố đô.
Qua cách cảm nhận âm nhạc, sông Hương như một điệu “slow” dành riêng cho
xứ Huế.
-> Sông Hương được cảm nhận ở nhiều phương diện khác nhau, sông Hương được
nhìn nhận, đối sánh trong các ngành nghệ thuật, vẻ đẹp ấy được hội tụ dưới cái nhìn
tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử dân tộc:
+ Sông Hương mang vẻ đẹp hùng ca, ghi dấu những vinh quang từ thuở còn là một
dòng sông biên thùy, xa xôi.
+ Sông Hương trở thành chứng nhân lịch sử.
- Sông Hương qua góc nhìn văn hóa và thơ ca:
+ Sông Hương từ góc độ văn hóa:
Trong cách nhìn với âm nhạc: Gắn sông Hương với một nền âm nhạc cổ điển Huế.
+ Từ góc nhìn văn hóa: Người nghệ sĩ đã tưởng tượng về đại thi hào Nguyễn Du và về
Kiều.
+ Sông Hương từ góc độ thơ ca:
Mỗi nhà thơ đều có một khám phá riêng về nó.
Sông Hương lan hoài trong nỗi sầu vạn cổ trong thơ Bà huyện Thanh Quan,
sức mạnh phục sinh của tâm hồn trong thơ Tố Hữu.
-> Nghệ thuật so sánh, liên tưởng độc đáo tạo nên một dấu ấn riêng về phong cách
nghệ thuật giàu chất thơ.
b) Cái “tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Cái “tôi” tài hoa, uyên bác.
Cái “tôi” nặng lòng với quê hương xứ sở.
Cái “tôi” đa phong cách, mang dấu ấn riêng biệt, giàu chất thơ.
c) Nghệ thuật
Văn phong tao nhã, tinh tế, tài hoa, lắng vào chiều sâu nội tâm.
So sánh, nhân hóa táo bạo.
Được vận dụng nhiều kiến thức về địa lí, văn hóa, lịch sử do vậy sông Hương
được nhìn dưới nhiều góc độ khác nhau.
Ngôn từ chọn lọc, uyên bác.
d) Đánh giá
Thể hiện tấm lòng yêu thiết tha sông Hương, cố đô Huế của nhà văn.
Qua tác phẩm, cho thấy vốn hiểu biết phong phú về văn hóa, lịch sử, địa lí của
tác giả.
Khẳng định được thành công của tác giả ở thể bút kí, thể hiện cái “tôi” riêng
biệt, trữ tình.
Để lại bài học về tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước cho mỗi chúng ta.
3. Kết bài
Nêu cảm nghĩ cá nhân: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là một tìm tòi và thể nghiệm
mới mẻ của Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với thể loại bút kí. Qua đó, tác giả đã ngợi ca
vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế và khẳng định được tài năng uyên bác của mình.
| 1/13

Preview text:


Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông I. Mở bài
● Tác giả: là một người nghệ sĩ có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, là
nhà văn chuyên viết về bút kí, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và
trữ tình, giữa nghị luận sắc bén và suy tư đa chiều.
● Trích trong bút kí cùng tên, hoàn thành tại Huế, tác phẩm thể hiện vẻ đẹp nên
thơ của dòng sông Hương và tình yêu thương của tác giả đối với thiên nhiên đất nước. II. Thân bài
Ý nghĩa nhan đề: nhấn mạnh đến vẻ đẹp huyền thoại của sông Hương, khát vọng của
con người muốn đẹp cái đẹp về xây đắp cho xứ Huế, gợi lòng biết ơn đến những con
người khai phá vùng đất ấy.
1. Hình tượng sông Hương
a. Dòng sông thiên nhiên
● Ở thượng nguồn: “bản trường ca của rừng già”, “cô gái Di gan”, “người con gái
của rừng già”, “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”
● Từ thượng nguồn đến Huế: sông Hương như người con gái lần đầu đến với tình
yêu một mặt rất e lệ, một mặt táo bạo chủ động.
● Trong lòng Huế: như một người con gái đắm say tình tứ khi bên người mình
yêu, người con gái tài hoa “tài nữ đánh đàn trong đêm khuya”.
● Từ biệt Huế ra biển: như một người con gái lưu luyến, thủy chung từ biệt người yêu.
● Nhận xét: tác giả chủ yếu cảm nhận vẻ đẹp sông Hương từ góc độ tình yêu
khiến sông Hương hiện lên như một người con gái chung tình hết lòng vì tình yêu.
b. Dòng sông lịch sử
● Sông Hương là một nhân chứng lịch sử của Huế, của đất nước: “soi bóng kinh
thành Phú Xuân của người anh hùng Nguyễn Huệ”, chứng kiến những mất mát
đau thương của các cuộc khởi nghĩa thế kỉ XIX, ...
● Sông Hương như một công dân có ý thức trách nhiệm sâu sắc với đất nước:
“biết hiến đời mình để làm nên chiến công”, ...
● Là một người con gái anh hùng: cùng gắn bó với Huế qua nhiều cuộc chiến đấu
anh hùng trong thời kì trung đại, đến cách mạng tháng tám cũng có những chiến công vang dội, ...
c. Dòng sông văn hóa
● Sông Hương là “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”: toàn bộ âm nhạc cổ
điển Huế, những bản đàn theo suốt cuộc đời Kiều và bản Tứ đại cảnh đều được
sinh thành trên sông nước sông Hương.
● Là người tài nữ đánh đàn trong đêm khuya: không bao giờ lặp lại trong cảm hứng của các thi nhân
● Nhận xét: Sông Hương chính là người con gái phóng khoáng, chung thủy trong
tình yêu,anh dũng kiên cường trong lịch sử, tài hoa sáng tạo trong âm nhạc,
trong văn hóa, khiêm nhường trong đời thương. Là hiện thân cho vẻ đẹp người con gái Huế.
2. Hình tượng cái tôi tác giả
● Quan sát dòng sông trên nhiều góc độ khác nhau, miêu tả dòng sông trên nhiều phương diện.
● Là nhà văn có những liên tưởng, so sánh, độc đáo, lối viết tài hoa, uyên bác.
● Là cái tôi nghệ sĩ có tình yêu tha thiết, say đắm với thiên nhiên Huế và đất nước. III. Kết bài
● Đánh giá nghệ thuật nổi bật: liên tưởng độc đáo, sử dụng từ ngữ đặc sắc, văn
phong tao nhã, thành công trong nghệ thuật xây dựng hình tượng sông Hương.
● Qua tác phẩm ta cảm nhận được niềm tự hào tha thiết của tác giả với vẻ đẹp
thiên nhiên xứ Huế cũng như đất nước. Nhà văn có lối hành văn mê đắm, súc tích
Dàn ý Ai đã đặt tên cho dòng sông I. Mở bài
 Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong những cây bút kí tiêu biểu của VHVN
hiện đại. Với thể loại kí, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện trên từng trang văn
vốn kiến thức uyên bác và cách viết tài hoa.
 "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách kí của
Hoàng Phủ Ngọc Tường . Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp của sông Hương, thiên
nhiên và con người xứ Huế với những trang văn "vừa giàu chất trí tuệ, vừa giàu
chất thơ, nội dung thông tin về văn hóa lịch sử rất phong phú". II. Thân bài
1. Hoàn cảnh sáng tác
 "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" rút từ tập bút kí cùng tên, được xuất bản năm
1984. Tập bút kí gồm tám bài viết về nhiều đề tài. Có những bài đậm chất sử
thi với cảm hứng anh hùng, ca ngợi đất nước, con người VN. Có những bài
thiên về miêu tả thiên nhiên, qua đó nhà văn bộc lộ lòng gắn bó với quê hương
đất nước và niềm tự hào về truyền thống, văn hóa, lịch sử của dân tộc. Đặc biệt
là những bài viết về Huế.
 Trong số những bút kí đó, "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là bài kí độc đáo về
sông Hương. Dòng sông khơi gợi cảm hứng cho thơ ca, nhạc họa đã được
Hoàng Phủ Ngọc Tường cảm nhận từ nhiều góc nhìn, đặc biệt là góc nhìn tâm
linh, mang những nét riêng của "văn hóa Phú Xuân". 2. Phân tích
 Chất trí tuệ của một cái tôi uyên bác: Viết về sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc
Tường thể hiện một sự hiểu biết sâu rộng về mọi mặt: văn hóa, lịch sử, địa lí,
văn học nghệ thuật... Nhà văn đã cung cấp cho người đọc một lượng thông tin
đa dạng để hiểu sâu hơn về dòng sông Hương và thiên nhiên, con người Huế.
*Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn địa lí:
- Hành trình của dòng sông: với câu hỏi gợi tìm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", bằng
những bước chân rong ruổi, tác giả đã tìm về cội nguồn và dòng chảy của sông Hương:
 Ở thượng nguồn sông Hương mang vẻ đẹp hùng vĩ: chảy "rầm rộ giữa bóng
cây đại ngàn, cuộn xoáy như con lốc vào những đáy vực bí ẩn..."; "phóng khoáng và man dại"
 Ra khỏi đại ngàn, sông Hương chuyển dòng, giấu kín cuộc hành trình gian
truân giữa lòng Trường Sơn, "ném chìa khóa trong những hang đá dưới chân
núi Kim Phụng" -> Vẻ đẹp dữ dội, hùng vĩ của sông Hương giữa rừng già ít ai biết đến.
 Chảy qua vùng rừng núi, sông Hương trở nên dịu dàng, "uốn mình theo những
đường cong thật mềm". "Dòng sông mềm như tấm lụa", êm đềm trôi đi giữa hai
dãy đồi sừng sững như thành quách, chảy qua những lăng tẩm đồ sộ, chảy qua
chùa + Thiên Mụ và "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà".
=> Sông Hương trở thành "người mẹ phù sa" mang vẻ đẹp "dịu dàng và trí tuệ".
-Giữa lòng thành phố Huế, dòng sông trở nên tĩnh lặng, trôi thật chậm, in bóng cầu
Tràng Tiền xa trông nhỏ nhắn như "những vành trăng non".
- Xuôi về Cồn Hến "quanh năm mơ màng trong sương khói", hòa với màu xanh của
thôn Vĩ Dạ, sông Hương mang vẻ đẹp huyền ảo, mơ màng. Và thật bất ngờ, trước khi
rời khỏi kinh thành Huế, sông Hương "đột ngột rẽ dòng... để gặp lại thành phố lần
cuối". Nhà văn dùng biện pháp nhân hóa để nội tâm hóa hình dáng của dòng sông:
"Đó là nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu" -> Biện pháp nhân
hóa đã giúp tác giả thổi hồn vào dòng sông và hơn thế nữa là một phương thức để nhà
văn kết nối sông Hương với con người và văn hóa của mảnh đất Châu Hóa xưa và Huế ngày nay.
- Sông Hương và thiên nhiên Huế: Lần theo dòng chảy của sông Hương, ta bắt gặp
những bức tranh thiên nhiên đẹp mượt mà:
 Thiên nhiên Huế được nhà văn tái hiện với vẻ đẹp đa dạng trong thời gian và
không gian. Sông Hương phản quang vẻ đẹp biến ảo của Huế "sớm xanh, trưa
vàng, chiều tím". Gắn liền với dòng sông, những địa danh quen thuộc: Hòn
Chén, Nguyệt Biều, Vọng Cảnh, Thiên Thai dường như sống động hơn: "sông
Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn", "sắc nước trở nên xanh thẳm"...
 Sông Hương tôn tạo vẻ đẹp cho cảnh sắc thiên nhiên Huế và ngược lại dòng
sông cũng hun đúc mọi sắc trời, văn hóa của vùng đất cố đô.
- Sông Hương và con người Huế:
 Thiên nhiên và dòng sông luôn gắn bó, gần gũi với con người. Qua điệu chảy
của dòng sông nhà văn thấy được tính cách con người xứ Huế: mềm mại, chí
tình, "mãi mãi chung tình với quê hương xứ xở".
 Qua màu sắc của trời Huế, màu sương khói trên sông Hương nhà văn thấy cách
trang phục trang nhã, dịu dàng của các cô gái Huế xưa "sắc áo cưới màu điều –
lục các cô dâu trẻ vẫn mặc sau tiết sương giáng".
* Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn lịch sử:
 Từ góc nhìn lịch sử, sông Hương không còn là cô gái, không còn là "người đẹp
ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa" mà trở thành chứng nhân của những
biến thiên lịch sử. Nhà văn ví sông Hương như "sử thi viết giữa màu xanh cỏ lá xanh biếc"
 Sự hòa quyện giữa chất hùng tráng và trữ tình. Sông Hương là một bản anh
hùng ca, đồng thời giữa đời thường sông Hương là một bản tình ca "Còn non,
còn nước, còn dài - Còn về, còn nhớ...".
 Hoàng Phủ Ngọc Tường đã nhìn thấy từ dòng sông những dấu tích lịch sử;
từng nhánh rẽ của dòng sông, đến "những cây đa, cây cừa cổ thụ" cũng hàm ẩn một phần lịch sử:
 Nhà văn đã ngược về quá khứ để khẳng định vai trò của dòng sông Hương
trong lịch sử dân tộc. Từ thời đại các Vua Hùng, sông Hương là "dòng sông
biên thùy xa xôi". Trong những thế kỉ trung đại, với tên gọi Linh Giang, nó đã
"oanh liệt bảo vệ biên giới phía nam của Tổ quốc Đại Việt". Sông Hương gắn
liền với những chiến công Nguyễn Huệ. Sông Hương đẫm máu những cuộc
khởi nghĩa TK XIX. Sông Hương gắn liền với cuộc CMT8 với những chiến
công rung chuyển. Và sông Hương cùng những di sản văn hóa Huế oằn mình
dưới sự tàn phá của bom Mỹ...
 Chất trữ tình của tùy bút giảm đi, nhường chỗ cho chất phóng sự với những sự
kiện lịch sử cụ thể.
=> Quay về quá khứ xa xưa, ngòi bút nhà văn lấp lánh niềm tự hào về lịch sử một
dòng sông có cái tên mềm mại, dịu dàng nhưng kiên cường, kiêu hãnh qua thăng trầm lịch sử.
* Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn văn hóa:
- Trong cảm nhận tinh tế của nhà văn, sông Hương còn hàm chứa trong bản thân nó
nền văn hóa phi vật chất.
- Sông Hương - dòng sông âm nhạc:
 Từ âm thanh của dòng sông (tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga, tiếng mái
chèo khua sóng đêm khuya, tiếng nước vỗ vào mạn thuyền...) đã hình thành
những làn điệu hò dân gian và nền âm nhạc cổ điển Huế. Và rồi cũng chính
trên dòng sông ấy, những câu hò Huế vút lên, mênh mang, xao xuyến...
 Viết về sông Hương, nhiều lần nhà văn đã liên tưởng đến "Truyện Kiều" của
Nguyễn Du. Đại thi hào đã từng có thời gian sống ở Huế, những trang Kiều ra
đời từ mảnh đất có truyền thống nhã nhạc cung đình. Đó là cơ sở để Hoàng Phủ
Ngọc Tường hóa thân vào một nghệ nhân già, nghe những câu thơ tả tiếng đàn
của nàng Kiều, chợt nhận ra âm hưởng của âm nhạc cung đình và bật thốt lên:
"Đó chính là Tứ đại cảnh"
 Bóng dáng Nguyễn Du và những trang Kiều nhiều lần xuất hiện trong bài kí
bộc lộ một khả năng liên tưởng phong phú, một vốn văn hóa sâu rộng và sự gắn
kết với truyền thống, một sự đồng điệu tâm hồn nhà văn.
* Sông Hương - dòng sông thi ca:
 Hoàng Phủ Ngọc Tường đã làm sống dậy những vần thơ biếc xanh của Tản Đà
về xứ Huế: "Dòng sông trắng – Lá cây xanh". Hình ảnh thơ này cùng với câu
chữ của tác giả "màu cỏ lá xanh biếc" là minh chứng cho sự tương giao của
những tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với sắc biếc của thiên nhiên Huế.
 Nhà văn cũng làm sống dậy một sông Hương hùng tráng bất tử "như kiếm
dựng trời xanh" trong thơ Cao Bá Quát, một sông Hương "nỗi quan hoài vạn
cổ" trong thơ Bà Huyện Thanh Quan...
=> Bằng vốn kiến văn phong phú, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã lay động linh hồn của
con sông mà tên gọi của nó đã đi vào văn chương nghệ thuật mà theo tác giả "Dòng
sông ấy không bao giờ tự lặp lại mình trong cảm hứng của các nghệ sĩ"
3. Chất thơ của một ngòi bút tài hoa:
 Chất thơ toát ra từ những hình ảnh đẹp, từ độ nhòe mờ của hình tượng nghệ
thuật: "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà", "lập lòe trong đêm sương
những ánh lửa thuyền chài của một linh hồn mô tê xưa cũ..." ; qua cách so sánh
liên tưởng gợi cảm: "Chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời nhỏ
nhắn như những vầng trăng non".
 Chất thơ còn lấp lánh ở cách Hoàng Phủ Ngọc Tường điểm xuyết ca dao, lời
thơ Tản Đà, Cao Bá Quát, Bà Huyện Thanh Quan.
 Chất thơ còn tỏa ra từ nhan đề bài kí gợi mãi những âm vang trầm lắng của
dòng sông: "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" III. Kết bài
 Chất trí tuệ và chất thơ kết hợp hài hòa trong tác phẩm của Hoàng Phủ Ngọc
Tường tạo nên phong cách đặc sắc của nhà văn này.
 "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" không chỉ là một trong những tác phẩm hay
nhất viết về sông Hương mà còn là bút kí đặc sắc vào bậc nhất của VHVN hiện đại.
Lập dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông I. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường (nhà văn chuyên viết về bút kí), tác phẩm
“Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (một bài bút kí xuất sắc)
- Dẫn dắt và đi vào phân phân tùy bút “Ai đã đặt tên cho dòng sông” II. Thân bài
- Hoàn cảnh sáng tác – xuất xứ: viết tại Huế, ngày 4-1-1981, in trong tập sách cùng tên.
- Vị trí đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông” trong SGK, là phần thứ nhất trong
toàn bộ bút kí cùng tên.
Ý nghĩa nhan đề: khẳng định vẻ đẹp biến ảo của con sông cũng đẹp như chính cái tên
của nó. Đây cũng là dụng ý nghệ thuật của nhà văn nhằm đi vào miêu tả, ca ngợi vẻ
đẹp của dòng sông Hương gắn với xứ Huế thơ mộng – cổ kính. Nhan đề còn thể hiện
tất cả lòng yêu mến, trân trọng đến nỗi ngỡ ngàng bật lên câu hỏi như một giây phút
cảm xúc vỡ òa, thăng hoa tạo nên những dòng bút kí say đắm, hào hoa.
Vẻ đẹp sông Hương nhìn từ góc độ cảnh quan thiên nhiên: gắn với thủy trình sông Hương Ở nơi khởi nguồn
 Sông Hương tựa như bản trường ca của rừng già với nhiều tiết tấu hùng tráng.
 Sông Hương nơi thượng nguồn như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man
dại o Ra khỏi rừng sông Hương nhanh chóng biến đổi hình hài, mang vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ.
 Ở ngoại vi thành phố Huế o Tại cánh đồng Châu Hóa, sông Hương như người
gái đẹp nằm ngủ mơ màng.
 Sau khi ra khỏi vùng núi: sông Hương chuyển dòng liên tục trông thật mềm mại, duyên dáng.
Vẻ đẹp trầm mặc khi qua lăng tẩm, mang niềm kiêu hãnh âm u được phong kín trong
những rừng thông và bừng tươi tắn, trẻ trung khi gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ.
 Đến giữa thành phố Huế: Vui tươi hẳn lên mà không ồn ào, bừng sáng mà
không chói chang. Sông Hương tỏa thành nhiều nhánh như những cánh tay ôm
ấp phố thị. Sông hương trở nên lững lờ đầy tâm trạng.
 Trước khi từ biệt Huế: Sông Hương như một người tình dịu dàng và chung thủy
* Sông Hương nhìn từ góc độ lịch sử, thơ ca, âm nhạc và bản sắc văn hóa Huế.
 Bản hùng ca ghi dấu những thế kỉ vinh quang, mang sức mạnh quật cường của dân tộc.
 Từ góc độ thơ ca: Sông Hương đầy biến ảo, gợi thi hứng, cảm xúc cho biết bao nghệ sĩ
 Từ góc độ âm nhạc: Sông Hương trở thành người tài nữ đánh đàn
* Từ góc độ bản sắc văn hóa Huế: mang đậm bản sắc văn hóa Huế, mang những dáng
hình rất đặc trưng Huế. - Nghệ thuật
 + Văn phong tao nhã, tinh tế, tài hoa
 + Ngôn từ phong phú, gợi hình, gợi cảm, câu văn giàu nhạc điệu
 + Các biện pháp tu từ được sử dụng một cách hiệu quả: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ III. Kết bài
- Khẳng định tài năng của tác giả và vẻ đẹp của bút kí
- Mở rộng vấn đề (bằng liên tưởng của bản thân)
Dàn ý phân tích bài Ai đã đặt tên cho dòng sông 1. Mở bài
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Hoàng Phủ Ngọc Tường (1937) là nhà văn xứ Huế, có phong cách nghệ thuật độc
đáo với sở trường là tùy bút, bút kí.
- Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” rút từ tập bút kí cùng tên thể hiện cái “tôi”
uyên bác trữ tình và vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế. 2. Thân bài - Nhan đề bài kí:
● Nhan đề độc đáo, mới lạ bằng cách sử dụng câu hỏi tu từ.
● Nhấn mạnh vẻ đẹp trữ tình của sông Hương - dòng sông lịch sử, cho thấy khát
vọng về cái đẹp và xây dựng cái đẹp của con người xứ Huế.
a) Hình ảnh sông Hương
- Dưới góc độ địa lí:
+ Sông Hương ở thượng nguồn:
● Nhìn từ thượng nguồn, sông Hương có mối quan hệ mật thiết với dãy Trường Sơn.
● Sông Hương rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn.
● Sông Hương mang dáng vẻ trữ tình hiện đại.
● Sông Hương hiện ra như một cô gái Di-gan phóng khoáng, man dại.
Nghệ thuật: Động từ, tính từ gây ấn tượng mạnh, so sánh, nhân hóa táo bạo.
+ Sông Hương trước khi vào kinh thành Huế:
● Trở thành người tình dịu dàng và chung thủy của cố đô.
● Toàn bộ thủy trình của dòng sông như một cuộc kiếm tìm có ý thức.
● Sông Hương là người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng châu hóa đầy hoang dại.
-> Khi ra khỏi vùng núi, sông Hương như một nàng thiếu nữ được đánh thức bỗng
bừng lên sức trẻ và niềm khao khát của tuổi thanh xuân để chuyển dòng liên tục.
++) Nghệ thuật: Biện pháp kể, tả kết hợp nhuần nhuyễn và tài hoa làm nổi bật sông
Hương ở sự phối cảnh kì thú vừa hài hòa nên thơ, trữ tình.
+ Sông Hương chảy vào thành phố Huế:
● Sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long.
● Dòng sông kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng Tây Nam - Đông Bắc,
tự uốn một cánh cung rất nhẹ nhàng sang đến Cồn Hến, dòng sông mềm mại
hẳn đi như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu.
● Sông Hương duy nhất thuộc về một thành phố, là niềm tự hào của xứ Huế.
● Nhìn bằng con mắt hội họa, sông Hương và những chi lưu của nó tạo nên
những nét cổ kính của cố đô.
● Qua cách cảm nhận âm nhạc, sông Hương như một điệu “slow” dành riêng cho xứ Huế.
-> Sông Hương được cảm nhận ở nhiều phương diện khác nhau, sông Hương được
nhìn nhận, đối sánh trong các ngành nghệ thuật, vẻ đẹp ấy được hội tụ dưới cái nhìn
tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử dân tộc:
+ Sông Hương mang vẻ đẹp hùng ca, ghi dấu những vinh quang từ thuở còn là một
dòng sông biên thùy, xa xôi.
+ Sông Hương trở thành chứng nhân lịch sử.
- Sông Hương qua góc nhìn văn hóa và thơ ca:
+ Sông Hương từ góc độ văn hóa:
Trong cách nhìn với âm nhạc: Gắn sông Hương với một nền âm nhạc cổ điển Huế.
+ Từ góc nhìn văn hóa: Người nghệ sĩ đã tưởng tượng về đại thi hào Nguyễn Du và về Kiều.
+ Sông Hương từ góc độ thơ ca:
● Mỗi nhà thơ đều có một khám phá riêng về nó.
● Sông Hương lan hoài trong nỗi sầu vạn cổ trong thơ Bà huyện Thanh Quan,
sức mạnh phục sinh của tâm hồn trong thơ Tố Hữu.
-> Nghệ thuật so sánh, liên tưởng độc đáo tạo nên một dấu ấn riêng về phong cách
nghệ thuật giàu chất thơ.
b) Cái “tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường
● Cái “tôi” tài hoa, uyên bác.
● Cái “tôi” nặng lòng với quê hương xứ sở.
● Cái “tôi” đa phong cách, mang dấu ấn riêng biệt, giàu chất thơ. c) Nghệ thuật
● Văn phong tao nhã, tinh tế, tài hoa, lắng vào chiều sâu nội tâm.
● So sánh, nhân hóa táo bạo.
● Được vận dụng nhiều kiến thức về địa lí, văn hóa, lịch sử do vậy sông Hương
được nhìn dưới nhiều góc độ khác nhau.
● Ngôn từ chọn lọc, uyên bác. d) Đánh giá
● Thể hiện tấm lòng yêu thiết tha sông Hương, cố đô Huế của nhà văn.
● Qua tác phẩm, cho thấy vốn hiểu biết phong phú về văn hóa, lịch sử, địa lí của tác giả.
● Khẳng định được thành công của tác giả ở thể bút kí, thể hiện cái “tôi” riêng biệt, trữ tình.
● Để lại bài học về tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước cho mỗi chúng ta. 3. Kết bài
Nêu cảm nghĩ cá nhân: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là một tìm tòi và thể nghiệm
mới mẻ của Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với thể loại bút kí. Qua đó, tác giả đã ngợi ca
vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế và khẳng định được tài năng uyên bác của mình.