Đề cương chi tiết học phần môn Lịch sử nhà nước và pháp luật |Học viện phụ nữ

lOMoAR cPSD| 45469857
HỌC VIỆN PHỤ NỮ VIỆT NAM
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐỀ CƢƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
LỊCH SỬ NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT
Ngành ào tạo: Luật học
Hệ ào tạo: Đại học chính quy
1. Tên học phần: LỊCH SỬ NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT 2. Mã học phần:
3. Số tín chỉ: 3 (2,1)
4. Trình ộ: Sinh viên thứ nhất
5. Phân bổ thời gian: - Lý thuyết: 45 tiết - Thảo luận: 23 tiết - Kiểm tra/ ánh giá: 2 - Tự học: 90 giờ
6. Điều kiện tiên quyết: Lý luận chung về nhà nước và pháp luật
7. Mục tiêu của học phần:
7.1. Về kiến thức: Sinh viên sẽ có ược những kiến thức cơ bản, hệ thống về quá trình hình thành, phát triển, thay
thế của các kiểu nhà nước và pháp luật ở các khu vực và một số nước qua các thời kì lịch sử; Hiểu ược vai trò
của nhà nước và pháp luật trong từng giai oạn lịch sử cụ thể. Đặc biệt, quá trình hình thành, phát triển của nhà
nước và pháp luật ở Việt Nam, ặc iểm của nhà nước và pháp luật Việt Nam trong từng thời kì và trong toàn bộ tiến trình lịch sử. 1 lOMoAR cPSD| 45469857
7.2. Về kỹ năng: Hình thành cho sinh viên kĩ năng tìm kiếm, thu thập, hệ thống hoá, tổng hợp và xử lí các nguồn
sử liệu một cách khoa học, khách quan; Rèn luyện cách làm việc ộc lập và liên kết theo nhóm; Có khả năng vận
dụng kiến thức lịch sử về nhà nước và pháp luật ể phân tích, ánh giá các vấn ề lí luận và thực tiễn, ưa ra ược các
ý kiến cá nhân về các vấn ề trong ời sống nhà nước và pháp luật hiện nay.
7.3. Về thái ộ người học: Trân trọng, giữ gìn, bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống về văn hoá chính trị-
pháp lí trong lịch sử thế giới và Việt Nam; Có ý thức vận dụng các kiến thức ã học ể liên thông với các môn khoa học tiếp theo.
8. Mô tả tóm tắt học phần:
Lịch sử nhà nước và pháp luật là môn khoa học pháp lí cơ sở bao gồm 2 phần nội dung cơ bản: lịch sử nhà nước và pháp
luật thế giới, lịch sử nhà nước và pháp luật Việt Nam. Học phần cung cấp những kiến thức cơ bản về quá trình hình
thành, phát triển, thay thế của các kiểu nhà nước và pháp luật ở các khu vực và một số quốc gia trên thế giới qua các
thời kì lịch sử; quá trình hình thành, phát triển, hội nhập với khu vực và thế giới của nhà nước và pháp luật Việt Nam
trong toàn bộ tiến trình lịch sử Việt Nam.
9. Bộ môn phụ trách giảng dạy: Lý luận – Hình sự; khoa Luật
10. Nhiệm vụ của sinh viên:
- Nghiên cứu trước giáo trình, tài liệu theo chương, bài - Tham gia ầy ủ các giờ lên lớp.
- Tham gia thảo luận tại lớp
- Làm bài tập cá nhân ược giao
- Tham gia 02 bài kiểm tra - Tham gia thi kết thúc học phần 11. Tài liệu học tập:
11.1. Giáo trình bắt buộc:
1. Trường Đại học Luật Hà Nội (2014), Giáo trình lịch sử nhà nước và pháp luật thế giới, Nxb. Công an nhân dân.
2. Trường Đại học Luật Hà Nội (2014), Giáo trình lịch sử nhà nước và pháp luật Việt Nam, Nxb. Công an nhân dân
11.2. Tài liệu tham khảo:
3. “Nguồn gốc của gia ình, của chế ộ tư hữu và của nhà nước” (1984), Tuyển tập Mác - Ăngghen, tập 6, Nxb. Sự thật;
4. Lương Ninh (chủ biên) (2006), Lịch sử thế giới cổ ại, Nxb. Giáo dục.
5. Nguyễn Gia Phu (chủ biên) (2006), Lịch sử thế giới trung ại, Nxb. Giáo dục.
6. Vũ Dương Ninh (chủ biên) (2006), Lịch sử thế giới cận ại, Nxb. Giáo dục. lOMoAR cPSD| 45469857 2
7. Nguyễn Anh Thái (chủ biên) (2006), Lịch sử thế giới hiện ại, Nxb. Giáo dục.
8. Nguyễn Quang Ngọc (chủ biên) (2007), Tiến trình lịch sử Việt Nam, Nxb. Giáo dục. 9. Sách tham khảo ONLINE
- Nhà nước trong một thế giới ang chuyển ổi
- Đại Việt Sử ký toàn thư - Đại Việt Sử lược
- Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục
- Việt Nam Sử lược (Trần Trọng Kim) - Khế ước xã hội
12. Tiêu chuẩn ánh giá sinh viên: STT Điểm thành phần Quy ịnh Trọng số Ghi chú 1 Điểm chuyên cần 01 iểm 10% 2
Điểm kiểm tra giữa kỳ 01 bài 20% 45 phút 3
Điểm bài tập cá nhân hoặc bài tập nhóm 01 bài 20 % 5
Thi kết thúc học phần (thi viết, trắc nghiệm) 50% 90 phút
- Sinh viên không tham gia ủ 80% số tiết học trên lớp không ược thi lần ầu 13. Thang iểm: 10
- Điểm thành phần làm tròn ến một chữ số thập phân - Điểm
kết thúc học phần làm tròn ến một chữ số thập phân 14. Nội
dung chi tiết học phần: Lý Tài liệu Tuần
Nội dung giảng dạy thuyết TL + KT Nhiệm vụ của SV ọc trƣớc 3 lOMoAR cPSD| 45469857 3 1
NHẬP MÔN LỊCH SỬ NHÀ NƢỚC tiết tiết
Giáo trình 1.Chuẩn bị tài liệu học VÀ PHÁP LUẬT 1: Từ trang tập
1. Đối tượng nghiên cứu của học phần 21 ến 2. Đọc tài liệu từ
2. Phạm vi nghiên cứu của học phần
trang 119; trang 21-119; ọc tài
3. Phương pháp nghiên cứu tài liệu liệu tham khảo 4
4. Nội dung cơ bản của học phần tham khảo 4 3. Vấn ề thảo luận:
5. Mục ích, ý nghĩa của học phần 1) Những ặc trưng cơ bản của nhà nước và
PHẦN 1 LỊCH SỬ NHÀ pháp luật phương
NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT THẾ GIỚI Đông cổ ại. Chƣơng 1 2) Những ặc trưng
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT cơ bản của nhà nước
THỜI KỲ CỔ ĐẠI và pháp luật phương
1.1. Khái quát sự ra ời của nhà nƣớc và pháp Tây cổ ại. luật 3) Sự khác biệt cơ 1.2. bản của nhà nước và
Nhà nƣớc và pháp luật phƣơng Đông cổ ại 1.2.1. pháp luật phương
Nhà nước Ai Cập cổ ại 1.2.2. Đông và phương Tây?
Nhà nước và pháp luật Lưỡng Hà cổ ại Nguyên nhân? 1.2.3.
Nhà nước và pháp luật Ấn Độ cổ ại
1.2.4. Nhà nước và pháp luật Trung Quốc cổ ại 1.2.5. Pháp luật cổ ại
1.2.5.1. Pháp luật Lưỡng Hà cổ ại
1.2.5.2. Pháp luật Ấn Độ cổ ại
1.2.5.3. Pháp luật Trung quốc cổ ại
1.3. Nhà nƣớc và pháp luật phƣơng Tây cổ ại Tuần 1 1.3.1.
Nhà nước Hy Lạp cổ ại lOMoAR cPSD| 45469857 1.3.2. Nhà nước La Mã cổ ại 1.3.3.
Pháp luật La Mã cổ ại 4 5 lOMoAR cPSD| 45469857 lOMoAR cPSD| 45469857 Chƣơng 2 3 1 1. Đọc lại bài cũ
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT tiết tiết Giáo trình 2. Đọc giáo trình 1
THỜI KỲ TRUNG ĐẠI
1: Từ trang từ trang 119-216; ọc
2.1. Nhà nƣớc và pháp luật phong kiến phƣơng 119 ến tài liệu tham khảo 5. 3. Đông
trang 216; Vấn ề thảo luận: 1) Sự
2.1.1. Nhà nước phong kiến Trung Quốc
ọc tài liệu kế thừa và phát triển
2.1.2. Nhà nước phong kiến Nhật Bản
tham khảo của nhà nước và pháp
2.1.3. Pháp luật phong kiến phương Đông 5. luật phong kiến
2.2.3.1. Pháp luật phong kiến Trung Quốc phương Đông với thời
2.2.3.2. Pháp luật phong kiến Nhật Bản phương Đông cổ ại.
Tuần 2 2.2. Nhà nƣớc và pháp luật phong kiến Tây âu 2) Sự kế thừa và
2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển của chế ộ phát triển của nhà phong kiến Tây Âu nước và pháp luật
2.2.2. Nhà nước quân chủ chuyên chế ở Pháp phong kiến phương
2.2.3. Nhà nước quân chủ chuyên chế ở Anh Tây với thời phương
2.2.4. Pháp luật phong kiến Tây Âu Tây cổ ại.
2.2.5. Giáo hội thiên chúa giáo với nhà nước phong 3) Những iểm khác
kiến và tòa án giáo hội biệt cơ bản của nhà nước và pháp luật phong kiến phương Đông và phương Tây? 7 lOMoAR cPSD| 45469857 Chƣơng 3
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT THỜI KỲ CẬN ĐẠI 1. Đọc lại bài cũ. 3 tiết 1 tiết 2. Đọc giáo trình 1
3.1. Khái quát về sự hình thành và phát triển của
Giáo trình từ trang 217- 284; ọc
nhà nƣớc và pháp luật thời kỳ cận ại
1: từ trang tài liệu tham khảo 6. 3.
3.2. Nhà nƣớc quân chủ nghị viện Anh 217 ến Vấn ề thảo luận:
3.2.1. Sự hình thành nhà nước quân chủ nghị viện
trang 284; 1) Điểm giống và khác lOMoAR cPSD| 45469857 9 lOMoAR cPSD| 45469857 Anh tài liệu nhau giữa các nhà nước
3.2.2. Bộ máy nhà nước nhà nước quân chủ nghị viện tham khảo tư sản Anh, Anh 6. Pháp, Mỹ, Nhật.
3.3. Nhà nƣớc cộng hòa tổng thống hợp chủng 2) Nội dung hai hệ quốc Hoa Kỳ thống chính của pháp
Tuần 3 3.3.1. Sự hình thành nhà nước cộng hòa tổng thống
luật tư sản và các chế hợp chủng quốc Hoa Kỳ ịnh cơ bản.
3.3.2. Bộ máy nhà nước nhà nước cộng hòa tổng
thống hợp chủng quốc Hoa Kỳ
3.4. Nhà nƣớc Cộng hòa nghị viện ở Pháp
3.4.1. Sự hình thành nhà nước cộng hòa nghị viện ở Pháp
3.4.2. Bộ máy nhà nước nhà nước cộng hòa nghị viện ở Pháp
3.5. Nhà nƣớc quân chủ nghị viên Nhật Bản
3.5.1. Sự hình thành nhà nước quân chủ nghị viên Nhật Bản
3.5.2. Bộ máy nhà nước nhà nước quân chủ nghị viên Nhật Bản
3.6. Pháp luật tƣ sản thời kỳ cận ại
3.6.1. Hai hệ thống chính của pháp luật tư sản
3.6.1.1. Pháp luật tư sản Anh
3.6.1.2. Pháp luật tư sản Pháp. Bộ luật Napôlêông
3.6.2. Những chế ịnh cơ bản của pháp luật tư sản
3.6.2.1. Luật Hiến pháp tư sản
3.6.2.2. Những chế ịnh của dân luật tư sản
3.6.2.3. Những chế ịnh của luật hình tư sản 10 lOMoAR cPSD| 45469857
3.6.2.4. Tổ chức tư pháp và tố tụng tư sản 11 lOMoAR cPSD| 45469857 Chƣơng 4
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT Giáo trình 1. Đọc lại phần
THỜI KỲ HIỆN ĐẠI 2 tiết 1 tiết
1: Từ trang kiến thức cũ 285 ến 2. Đọc giáo trình
4.1. Nhà nƣớc và pháp luật tƣ sản thời kỳ hiện
trang 433; 1. Từ trang 285 ến ại tài liệu trang 433; tài liệu
4.1.1. Khái quát chung về nhà nước tư sản thời kỳ tham khảo tham khảo 7 hiện ại 7 3. Vấn ề thảo luận:
4.1.2. Nhà nước và pháp luật tư sản Mỹ thời kỳ hiện 1) Sự kế thừa, phát ại triển về nhà nước và
4.1.2.1. Sự ra ời của nhà nước Tư sản Mỹ
pháp luật của các quốc
Tuần 4 4.1.2.2. Bộ máy nhà nước gia Mỹ, Anh, Pháp,
4.1.2.3. Pháp luật của Nhà nước tư sản Mỹ thời kỳ
Nhật Bản thời kỳ cận hiện ại
ại và hiện ại. 2) Đặc
4.1.3. Nhà nước và pháp luật tư sản Anh thời kỳ hiện iểm chung của pháp ại luật tư sản thời kỳ
4.1.3.1. Bộ máy nhà nước
hiện ại và các chế ịnh
4.1.3.2. Pháp luật của Nhà nước tư sản Anh thời kỳ cơ bản. hiện ại
4.1.4. Nhà nước và pháp luật tư sản Pháp thời kỳ hiện ại
4.1.4.1. Bộ máy nhà nước
4.1.4.2. Pháp luật của Nhà nước tư sản Pháp thời kỳ hiện ại
4.1.5. Nhà nước và pháp luật tư sản Nhật Bản thời 12 lOMoAR cPSD| 45469857 kỳ hiện ại
4.1.5.1. Bộ máy nhà nước
4.1.5.2. Pháp luật của Nhà nước tư sản Nhật Bản thời kỳ hiện ại
4.1.6. Đặc iểm chung của pháp luật tư sản trong thời kỳ hiện ại
4.1.6.1. Luật Hiến pháp tư sản
4.1.6.2. Luật dân sự tư sản 4.1.6.3. Luật lao ộng 4.1.6.4. Luật hình sự 4.1.6.5. Luật tố tụng
Chƣơng 4 (Tiếp theo) 3 1 1. Đọc lại phần
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT tiết tiết
Giáo trình kiến thức cũ
THỜI KỲ HIỆN ĐẠI 1: Từ trang 2. Đọc giáo trình
4.2. Nhà nƣớc và pháp luật xã hội chủ nghĩa 285 ến 1. Từ trang 285 ến
4.2.1. Nhà nước và pháp luật Xô viết
trang 433; trang 433; tài liệu
4.2.1.1. Bộ máy nhà nước
tài liệu tham tham khảo 7
4.2.1.2. Pháp luật Xô viết khảo 3. Vấn ề thảo luận:
Tuần 5 4.2.2. Nhà nước và pháp luật các nước cộng hòa dân 7 1) Đặc iểm
chủ nhân dân và Cộng hòa Cu Ba chung của nhà nước
4.2.2.1. Các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu (1945 và pháp luật xã hội - 1990) chủ nghĩa. 2) Pháp
4.2.2.2. Các nước xã hội chủ nghĩa Châu Á
luật của các nhà nước
4.2.3. Nhà nước và pháp luật Cộng hòa Cu Ba dân chủ nhân dân và
4.2.3.1. Bộ máy nhà nước Cộng hòa Cu Ba các chế ịnh cơ bản.
4.2.3.2. Pháp luật của nhà nước Cộng hòa Cu Ba 4. Ôn tập ể kiểm
4.2.4. Khái quát chung về pháp luật của các nhà tra giữa kỳ. 13 lOMoAR cPSD| 45469857
nước dân chủ nhân dân 4.2.4.1. Đặc iểm chung
4.2.4.2. Một số chế ịnh pháp luật chủ yếu 14 lOMoAR cPSD| 45469857 PHẦN II 1. Đọc lại phần
LỊCH SỬ NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT kiến thức cũ VIỆT NAM 3 tiết 01 tiết Giáo trình 2. Đọc giáo trình Chƣơng 1
kiểm tra 2: Từ Trang 2. Từ trang 5-29; ọc
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM giữa kỳ: 5 - 29; ọc tài liệu tham khảo 8
THỜI KỲ CỔ ĐẠI nội dung tài liệu
1.1. Quá trình hình thành nhà nƣớc ầu tiên ở Việt phần lịch tham khảo 3. Vấn ề thảo luận:
Nam - nhà nƣớc Văn Lang - Âu Lạc sử nhà 8 1) Nguyên nhân kinh
1.1.1 Tiền ề vật chất thúc ẩy sự ra ời của nhà nước nước và tế, xã hội và những
1.1.2. Tiền ề xã hội thúc ẩy sự ra ời của nhà nước pháp luật yếu tố thúc ẩy nhà
1.2. Nhà nƣớc trong trạng thái ang hình thành ở Tuần 6 thế giới. nước Văn Lang-Âu thời Hùng Vƣơng Lạc ra ời?
1.2.1. Sự hình thành các liên minh bộ lạc ở ầu thời
Hùng Vương - Giai oạn Phùng Nguyên 2) Điểm ặc thù trong
1.2.2. Quá trình chuyển hóa quyền lực xã hội thành phương thức hình quyền lực nhà nước thành nhà nước và
1.2.3. Sự hình thành nhà nước ở cuối thời Hùng trong thiết chế nhà Vương nước, pháp luật Văn
1.3. Nhà nƣớc sơ khai ở thời An Dƣơng Vƣơng Lang-Âu Lạc?
1.3.1. Sự thành lập nước Âu Lạc
1.3.2. Tổ chức bộ máy nhà nước thời An Dương Vương 15 lOMoAR cPSD| 45469857
1.4. Sự ra ời của pháp luật thời kỳ cổ ại ở Việt Nam
1.4.1. Nguyên nhân ra ời của pháp luật
1.4.2. Pháp luật Việt Nam thời kỳ cổ ại Việt Nam Chƣơng 2 3 1 1. Đọc lại phần
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM tiết tiết kiến thức cũ
THỜI KỲ TRUNG ĐẠI 2. Đọc giáo trình
2.1. Khái quát về nhà nƣớc và pháp luật Việt Nam 2. Từ trang 30-42; ọc
thời kỳ trung ại tài liệu tham khảo 8
2.1.1. Khái quát về tổ chức bộ máy nhà nước Việt
Tuần 7 Nam thời kỳ trung ại 3. Vấn ề thảo luận:
2.1.2. Khái quát về pháp luật Việt Nam thời kỳ trung 1) Đặc iểm của nhà ại
nước và pháp luật thời
2.2. Nhà nƣớc và pháp luật giai oạn ấu tranh kì Bắc thuộc.
chống ồng hóa của phong kiến Trung Quốc (179 2) Những di tồn của tr. CN - 938)
thời kì dựng nước ối
2.2.1. Bộ máy chính quyền ô hộ của phong kiến với quá trình xây dựng Trung Quốc ở nước ta và phát triển của nhà
2.2.1.1. Tổ chức bộ máy chính quyền ô hộ
nước và pháp luật Việt
2.2.1.2. Luật lệ của chính quyền ô hộ ở Âu Lạc Nam trong các thời kì
2.2.1. Những chính quyền ộc lập, tự chủ tiếp theo.
2.2.1.1. Từ chính quyền Hai Bà Trưng ến nhà nước Vạn Xuân
2.2.1.2. Nhà nước Chăm Pa (thế kỷ I - X)
2.2.1.3. Những chính quyền tự chủ ở ầu thế kỷ X 16 lOMoAR cPSD| 45469857
và sự kết thúc Bắc thuộc
Chƣơng 2 (tiếp theo) 3 2 Đọc giáo 1. Đọc lại phần
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM THỜI tiết tiết
trình 1. Từ kiến thức cũ
KỲ TRUNG ĐẠI GIAI ĐOẠN 938 – 1884 trang 2. Đọc giáo trình
5184; tài 1. Từ trang 51-84; tài
2.3. Khái quát về nhà nƣớc phong kiến Việt Nam
liệu tham liệu tham khảo 8
Tuần 8 2.3.1. Khái quát về các triều ại phong kiến Việt Nam khảo
2.3.2. Khái quát về tổ chức bộ máy nhà nước Việt 8 3. Vấn ề thảo luận: Nam thời kỳ phong kiến
2.4. Khái quát về pháp luật phong kiến Việt 1) Hệ quả của thời Nam kì Bắc thuộc ối với
2.4.1. Nguồn của pháp luật phong kiến Việt Nam quá trình xây dựng và
2.4.2. Đặc iểm của pháp luật phong kiến Việt Nam phát triển của nhà
2.5. Cơ sở hình thành và phát triển của nhà nƣớc
nước và pháp luật Việt
và pháp luật phong kiến Việt Nam Nam thời phong 2.5.1. Cơ sở kinh tế kiến 2.5.2. Cơ sở xã hội
2.5.3. Hệ tư tưởng chính trị - pháp lý và ường lối cai 2) Cơ sở hình
trị của nhà nước phong kiến Việt Nam thành và các yếu tố
2.6. Các yếu tố cấu thành thể chế chính trị quân cấu thành thể chế
chủ phong kiến ở Việt Nam chính trị quân chủ
2.6.1. Vua - nhân vật trung tâm của nền quân chủ phong kiến ở Việt 2.6.2. Quan lại Nam 17 lOMoAR cPSD| 45469857 18 lOMoAR cPSD| 45469857
Chƣơng 2 (tiếp theo) 3 2
NHÀ NƢỚC VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM THỜI tiết tiết Đọc giáo 1. Đọc lại phần
KỲ TRUNG ĐẠI GIAI ĐOẠN 938 - 1884
trình 1. Từ kiến thức cũ Tuần 9 trang 85-
2.7. Nhà nƣớc và pháp luật Ngô, Đinh, Tiền Lê 159; tài liệu 2. Đọc giáo trình
giai oạn củng cố nền ộc lập và bƣớc ầu xác lập
tham khảo 1. Từ trang 85- 159;
nhà nƣớc trung ƣơng tập quyền 8 tài
2.7.1. Tổ chức bộ máy nhà nước liệu tham khảo 8 2.7.2 . Pháp luật
2.8. Nhà nƣớc và pháp luật các triều ại Lý, Trần, 3. Vấn ề thảo luận:
Hồ trong giai oạn củng cố và phát triển nhà nƣớc
trung ƣơng tập quyền 1) Nhà nước và pháp
2.8.1. Tổ chức bộ máy nhà nước
luật giai oạn củng cố 2.8.2. Pháp luật
nền ộc lập và bước ầu
2.9. Nhà nƣớc phong kiến quân chủ tập quyền xác lập nhà nước trung
thời Lê Sơ (Đầu thế kỷ XV - ầu thế kỷ XVI) ương tập quyền 2) Nhà
2.9.1. Tổ chức bộ máy nhà nước ầu Lê Sơ nước và pháp luật giai
2.9.2. Cuộc cải tổ bộ máy nhà nước của lê Thánh oạn củng cố và phát Tông triển nhà nước trung
2.9.3. Pháp luật của nhà nước phong kiến quân chủ ương tập quyền. 3) Tổ
tập quyền thời Lê Sơ (Đầu thế kỷ XV - ầu thế kỷ chức bộ máy nhà nước XVI) ầu Lê Sơ. Những iểm
tiến bộ so với thời kỳ trước ó. 19 lOMoAR cPSD| 45469857 3 tiết 20