Đề cương Chủ nghĩa xã hội khoa học | Chủ nghĩa xã hội khoa học | Đại học Huế

Đề cương Chủ nghĩa xã hội khoa học của Trường Đại học Huế. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp các bạn học tốt, ôn tập hiệu quả, đạt kết quả cao trong các bài thi, bài kiểm tra sắp tới. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết bài viết dưới đây nhé.

82 41 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

lOMoARcPSD|40651217

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

TH.S: TRẦN THỊ GIANG – 09483562121

Nâng cao nhận thức, rèn luyện

 Số tiết: 30 tiết = 2 tín chỉ

 Nội dung: 7 chương 

Cách tính điểm:

- Chuyên cần: 10% ( đi học đầy đủ + thái độ )

• 2 buổi phép = 1 buổi không phép

• Vắng không thể đến lớp – ghi giấy xin phép

- Bài kiểm tra điều kiện: 30%

- Thi kết thúc học phần: 60%

CHƯƠNG I. NHẬP

MÔN CNXH KHOA

HỌC

I/ SỰ RA ĐỜI CỦA CNXH KHOA HỌC

1. Hoàn cảnh ra đời của CNXHKH -

Quá trình hình thành và phát triển

- Khái niệm:

• Nghĩa rộng: Là chủ nghĩa Mác - Lênin

• Nghĩa hẹp: Là 1 trong 3 bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác – Lênin

o Triết học Mác – Lênin

o Kinh tế chính trị Mác – Lênin o

CNXH KH

a. Điều kiện kinh tế - xã hội

lOMoARcPSD|40651217

- Vào những năm 40 của TK 19 tạo nên cuộc CM công nghiệp phát triển

mạnh mẽ => tạo nên nền sx Đại công nghiệp

- SX đại công nghiệp TBCN => PTSXTBCN phát triển vượt bậc

- Nền SX ĐCN đã làm xuất hiện 2 giai cấp cơ bản

- Tiền đề KHTN

 Đầu TK 19 - 3 phát minh KHTN mang tính vạch thời đại

1 – Định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lượng

2 – Học thuyết tế bào

3 – Học thuyết tiến hoá

 Khẳng định tính đúng đắn của CNDVBC & CNDVLS

 Làm cơ sở lý luận & phương pháp luận cho CNXHKH

 Sự lớn mạnh của phong trào CN đòi hỏi phải có lý luận soi đường và

cương lĩnh chính trị làm kim chỉ nam cho hành động

 Mảnh đất hiện thực cho CNXHKH ra đời

- Tiền đề lý luận

• CNXH không tưởng phê phán

• KTCT cổ điển Anh

• Triết học cổ điển Đức

• Tư tưởng nhân loại

 CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Những giá trị của các nhà tư tưởng đã tạo ra tiền đề tư tưởng – lý luận để

GCCN GCTS

Vừa đối lập vừa nương tựa nhau

b.Tiền đề KHTN & tư tưởng lý luận

lOMoARcPSD|40651217

CMác & Ăngghen kế thừa những hạt nhân hợp lý, loại bỏ những bắt hợp lý

=> xây dựng và phát triển CNXHKH

lOMoARcPSD|40651217

2. Vai trò của C.Mác – Ph. Ăngghen

a. Sự chuyển biến lập trường triết học và lập trường chính trị

C.MÁC – ĂNGGHEN

( Thiếu 1 slide )

lOMoARcPSD|40651217

b. Ba phát kiến vĩ đại của Mác và Ăngghen

1 – Học thuyết về duy vật lịch sử: Cốt lõi là học thuyết HTKTXH

( Các hình thái KT-XH thay thế nhau? )

 Sự sụp đổ của CNTB và thắng lợi của CNXH là tất yếu

2 – Học thuyết m: ( Phương thức SXTBCN? )

 Bản chất của TBCN

3 – Học thuyết về sứ mệnh lịch sử cảu GCCN: ( Họ là ai?, sứ

mệnhlịch sử của họ? )

 Thực hiện sự chuyển biến từ CNTB -> CNXH & CSCN

c. Tuyên ngôn ĐCS đánh dấu sự ra đời của CNCHKH

 Cương lĩnh của chủ nghĩa Mác và ĐCS => soi sáng cho GCCN con đường

đấu tranh thoát khỏi CNTB và đưa CMVS giàu thắng lợi  Đánh dấu sự hình

thành 3 bộ phận cấu thành CNMLN

II/ CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA CNXH KHOA HỌC

II/ ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP, Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU CNXH KHOA

HỌC

lOMoARcPSD|40651217

CHƯƠNG 2: SỨ

MỆNH LỊCH SỬ

CỦA GIAI CẤP

CÔNG NHÂN

CHƯƠNG I. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CNMLN VỀ GCCN VÀ SỨ

MỆNH

LỊCH SỬ CỦA GCCN

1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN

a. Khái niệm GCCN

GCCN

GCVSHĐ GCCN

GCCNHĐ

…

• Các thuật ngữ trên dùng để chỉ:

GCCN hiện đại, con đẻ của nền SXĐCN

Giai cấp đại biểu cho LLSX tiên tiến, PTSX hiện đại

• 2 phương diện của GCCCN:

- Phương diện KT – XH: GCCN – Những người LĐ trực tiếp, gián tiếp vận

hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại &

xã hội hoá cao

- Phương tiện CT – XH: GCCN – Làm thuê GCTS vì không có TLSX và bị

bóc lột m

 KHÁI NIỆM GCCN:

- Là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát

-triển của nền công nghiệp hiện đại;

- Là đại biểu cho PTSX mang tính xã hội hóa ngày càng cao

- Là những người làm thuê do không có TLSX buộc phải bán sức lao động

để sống và bị GCTS bóc lột GTTD

- Là giai cấp có sử mệnh phủ định chế độ TBCN, xây dựng thành công

CNXH &CNCS trên thế giới

b. Đặc điểm ( 3 đặc điểm ) – Giáo trình

- GCCN – lao động = phương thức LĐ công nghiệp : SX bằng máy móc;

lao động có tính chất xã hội hóa; năng suất lao động cao

- GCCN là S/PHẨM của nền Đại công nghiệp, là chủ thể của qua trình

SXVC hiện đại

lOMoARcPSD|40651217

- Nền SXĐCN đã rèn luyện cho GCCN về tính tổ chức, kỷ luật lao động,

tinh thần hợp tác và tâm lý lao động CN

2. Nội dung

lOMoARcPSD|40651217

( họ

c thuộc 0.5đ )

lOMoARcPSD|40651217

a. Điều kiện khách quan

lOMoARcPSD|40651217

GCCN có những phẩm chất:

- Tiên phong cách mạng

- Tính tổ chứuc và kỷ luật cao - Tinh thần cách mạng triệt để

- Đoàn kể đấu tranh

b. Điều kiện chủ quanPhát triển bản thân

GCCN:

- Tăng về số lượng:

• số lượng ngày càng tăng nhanh năm 1998 (>800tr) – năm 2020

(>1,8 tỷ)

• cơ cấu ngành nghề đa dạng: ( công – nông – dịch vụ ) - Phát triển

về chất lượng:

• Trình độ làm chủ khoa học công nghệ hiện đại: Công nhân tri thức

có trình độ cao-thay thế cho công nhân lao động chân tay

• Sự trưởng thành về ý thức chính trị: GCCN phải được giác ngộ về

lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin) Nhận

thức được vai trò và trọng trách của giai cấp minh đối với lịch sử.

ĐCS ra đời là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN thực hiện tahwngs lợi

sứ mệnh lịch sử của mình

- Đảng Cộng sản — ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là

dấu hiệu ve sự trưởng thành vượt bậc của GCCN với tư cách là giai cấp

cách mạng

lOMoARcPSD|40651217

- Khái niệm: ĐCS là đội tiên phong cách mạng, lãnh tụ chính trị, đại biểu

trưng thành với lợi ích của NDLE, lấy CNMLN làm kim chỉ nam cho

hành động

lOMoARcPSD|40651217

GCCN liên minh GCND và NDLĐ

lOMoARcPSD|40651217

II. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CNMLN VỀ GCCN VÀ SỨ MỆNH LỊCH

SỬCỦA GCCN HIỆN NAY

1. GCCN hiện nay

2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của GCCN trên thế giới hiện nay

III. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GCCN VIỆT NAM

1. Đặc điểm của GCCN VN

Khái niệm: GCCNVN: Là lực lượng XH to lớn, đang phát triển, bao gồm

người lao động chân tay & trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình

sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp hoặc SX, kinh doanh, dịch vụ có

tính chất CN

Đặc điểm trước & nay: ( Không cần ghi )

lOMoARcPSD|40651217

Sau hơn 30 năm đổi mới, GCCNVN có những biến đổi:

- Tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp

CNH – HĐH đất nước hiện nay.

- Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt trong các thành phần kinh tế.

- Công nhân tri thức và công nhân trẻ là lực lượng chủ đạo

- Dưới sự lãnh đạo duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, đó là điểm then

chốt để thực hiện thành công sứ mệnh lịch sử của GCCN ở Việt nam.

2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của GCCN VN

 Nội dung khái quát sứ mệnh lịch sử của GCCNVN:

- Lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong lá DCSVN.

- Đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước

mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

- Lực lượng nòng cốt trong liên minh GCCN + GCND + trí thức  Nội

dung cụ thể:

Nội dung kinh tế:

- GCCNVN là nguồn nhân lực lao động chủ yếu phát triển kinh tế thị

trường định hướng XHCN. Lấy khoa học - công nghệ quyết định tăng

NSLĐ

- GCCNVN là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước

- Thực hiện khối liên minh CN-ND-TT –> động lực phát triển nông nghiệp,

nông thôn theo hướng phát triển bền vững.

Nội dung chính trị – xã hội:

- Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng

- Vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ Đảng viên

- Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về

tư tưởng chính trị, đạo đức, ...trong nội bộ Nội dung tư tưởng – văn hoá:

- Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc

dân tộc

- Đấu tranh Chống lại sự xuyên tạc của các thế lực thù địch. Bảo vệ sự

trong sáng của chủ nghĩa Mac - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

3. Phương hướng và 1 số giải pháp chủ yếu để xây dựng GCCN VN hiệnnay

a. Phương hướng

b. Giải pháp

lOMoARcPSD|40651217

CHƯƠNG 3: CNXH

VÀ THỜI KỲ QUÁ

ĐỘ LÊN CNXH

I. CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

1. CNXH giai đoạn đầu của HTKT-XH

Cộng sản chủ nghĩaĐược tiếp cận ở 4 góc

độ:

- Là phong trào thực tiễn đấu tranh của nhân dân lao động chống lại

cácgiai cấp thống trị

- Là trào lưu tư tưởng lý luận – giải phóng NDLĐ khỏi áp bức, bóc lột.

- Là 1 khoa học luận giải về sứ mệnh lịch sử của GCCN.

- Là 1 chế độ tốt đẹp, giai đoạn đầu của hình thái kinh tế xã hội CSCN

lOMoARcPSD|40651217

2. Điều kiện ra đời của Chủ nghĩa xã hộiKết

luận:

Điều kiện kinh tế: LLSX mang tính xã hội hoá cao >< QHSX chiếm hữu

tư nhân về TLSX

Điều kiện chính trị - xã hội: GCTS >< GCCN

3. Những đặc trưng bản chất của CNXHĐặc

trưng 1:

Chủ nghĩa xã hội giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội,

giải phóng con người => tạo điều kiện để con người phát triển toàn diện

- Là đặc trưng thể hiện sự khác biệt về chất của HTKTXH – CSČN # với

các HTKTXH trước đó. Thế hiện tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc “giải

lOMoARcPSD|40651217

phóng GC, giải phóng dân tộc...” => xoá bỏ tình trạng người bóc lột

người, xoá bỏ dân tộc này nô dịch dân tộc khác

- Mục tiêu của CNXH là thực hiện nguyên tắc “Làm theo năng lực, hưởng

theo lao động”

- Xoá sự phân chia xã hội thành giai cấp => biến tất cả thành viên trong XH

đều là người LĐ, tạo ra các điều kiện về cơ sở vật chất — kỹ thuật, và đời

đời sống tinh thần để thiết lập xã hội cộng sản Đặc trưng 2:

CNXH có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế

độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu

- CNXH => Nền KT phát triển cao

• LLSX hiện đại

• Chế độ Công hữu về TLSX chủ yếu

 TLSX tập trung trong Nhà nước với các

hình thức sở hữu

(SH – Nhà nước, SH – Tập thể) => phục vụ lợi ích chung của

 Thực hiện tổ chức lao động chặt chẽ, kỷ

luật lao động nghiêm…) => Tăng năng suất lao động Đặc

trưung 3:

CNXH do nhân dân lao động làm chủ

Thể hiện bản chất của CNXH là vì con người và do con người

Nhân dân – nòng cốt là NDLĐ => chủ thể của xã hội thực hiện quyền làm chủ

ngày càng rộng rãi và đầy đủ Đặc trưng 4:

Chủ nghĩa xã hội có nhà nước kiểu mới mang bản chất giai cấp công nhân, đại

biểu cho lợi ích, quyền lực và ý chí của nhân dân lao động.

- Nhà nước chuyên chính vô sản:

• Bảo vệ lợi ích quyền lực cho nhân dân và Công cụ trấn áp các thế

lực phản động

• Mở rộng dânchur cho NDLĐ, hạn chế dân chủ với kẻ thù của

GCCN & NDLĐ

 Lôi kéo nhân dân lao động tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội Đặc

trưng 5:

Chủ nghĩa xã hội có văn hóa phát triển cao, kế thừa và phát huy những giá trị

của văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại.

lOMoARcPSD|40651217

Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, mục tiêu, động lực của phát triển xã

hội, trọng tâm là phát triển kinh tế, văn hóa đã hun đúc nên tâm hồn, khi phách,

bản lĩnh con người, biến con người thành con người chân, thiện, mỹ.

- Xây dựng nền văn hoá XHCN vừa kế thừa vừa phát huy giá trị văn hoá

dân tộc và tinh hoá văn hoá nhân loại, vừa đấu tranh nhưung xư tưởng,

văn hoá phi vô sản Đặc trưng 6:

Chủ nghĩa xã hội bảo đảm tính bình đẳng, đoàn kết giữa các dân tộc và có quan

hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân các nước trên thế giới.

- Với bản chất tốt đẹp (do con người, vì con người) luôn bảo đảm cho các

dân tộc binh đẳng, đoàn kết, hợp tác và có quan hệ hữu nghị với nhân dân

các nước => Cần phải có sự liên minh và thống nhất của GCCN và NDLĐ

ở các nước

- CNXH mở rộng ảnh hưởng và góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh

chung của nhân dân thế giới: vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến

bộ xã hội

II. THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CNXH

1. Tính tất yếu khách quan của TKQĐ lên CNXH Khái

niệm thời kỳ quá độ.

Là thời kỳ cải biến cách mạng sâu sắc trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội,

xây dựng từng bước cơ sở VC – KT và đời sống tinh thần của CNXH.

Bắt đầu từ khi giai cấp công nhân và nhân dân lao động giành được chính

quyền.

Đến khi CNXH tạo ra được những cơ sở của chính mình trên tất cả các lĩnh vực

đời sống xã hội.

Phân loại TKQĐ:

- Quá độ gián tiếp: Những nước chưa trải qua CNTB phát triển, tiền TBCN

=> CNXH

- Quá độ trực tiếp: Những nước trải qua CNTB phát triển => CNXH =>

Thời gian ngắn

 Tính tất yếu khách quan của thời kỳ quá độ lên CNXH

Một là, CNTB và CNXH khác nhau về bản chất

CNTB:

- Xây dựng dựa trên chế độ tư hữu về TLSX

- Chế độ người bóc lột người = m

≠

CNXH:

- Xây dựng dựa trên chế độ công hữu về TLSX

lOMoARcPSD|40651217

- Không còn bóc lột

 1 thời kỳ lịch sử nhất định

Hai là, CNXH được xây dựng trên nền sản xuất đại công nghiệp có trình độ

cao => Thời gian tổ chức, sắp xếp lại cơ sở vật chất mà CNTB để lại

Nền sản xuất đại công nghiệp TBCN => Tiền đề vật chất – kỹ thuật

Phục vụ CNXH

 Thời gian để tổ chức, sắp xếp

Ba là, Các quan hệ XH của CNXH không tự nảy sinh trong lòng CNTB,

chúng là kết quả của quá trình cải tạo & xây dựng CNXH => Phải có thời

gian để phát triển các quan hệ đó.

Bốn là, Công cuộc xây dựng XHCN là một công cuộc mới mẻ, khó khăn và

phức tạp => Cần phải có thời gian để GCCN từng bước làm quen với công

việc đó.

2. Đặc điểm của TKQĐ lên CNXH

Đặc điểm cơ bản của TKQĐ: Là thời kỳ cải tạo cách mạng sâu sắc, triệt để

xã hội TBCN, và tiền TBCN trên tất cả các lĩnh vực KT-CT-VH-XH, xây

dựng từng bước cơ sở vật chất – kỷ thuật và đời sống tinh thần của CNXH.

Đặc điểm cụ thể của TKQĐ a. Kinh tế

- Tất yếu tồn tại 1 nền kinh tế nhiều thành phần, trong đố có thành phần kinh

tế đối lập

b. Chính trị

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

| 1/21

| | Tải xuống

Đề cương Chủ nghĩa xã hội khoa học | Chủ nghĩa xã hội khoa học | Đại học Huế

Thông tin :

Tài liệu liên quan:

Top 11 câu hỏi đề cương môn chủ nghĩa xã hội khoa học | trường Đại học Huế

Tiểu luận cuối khóa nghiệp vụ báo chí | môn chủ nghĩa xã hội khoa học | trường Đại học Huế

Tính cấp thiết của đề tài | môn chủ nghĩa xã hội khoa học | trường Đại học Huế

BÀI KIỂM TRA SỐ 1 Đề bài trách nhiệm của công dân trong vấn đề phòng chống tham nhũng | trường Đại học Huế

Kế hoạch dạy môn Lịch sử và Địa lí 4 sách Cánh diều | Lý thuyết môn chủ nghĩa xã hội khoa học | trường Đại học