Đề cương Chủ nghĩa xã hội khoa học | Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Khái niệm giai cấp công nhân, liên hệ với giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và liên hệ với sứ mệnh lịch sử  của giai cấp công nhân nước ta hiện nay. Tại sao nói Đảng cộng sản là nhân tố quyết định thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. 

Thông tin:
39 trang 4 tháng trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Đề cương Chủ nghĩa xã hội khoa học | Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Khái niệm giai cấp công nhân, liên hệ với giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và liên hệ với sứ mệnh lịch sử  của giai cấp công nhân nước ta hiện nay. Tại sao nói Đảng cộng sản là nhân tố quyết định thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. 

48 24 lượt tải Tải xuống
ĐỀ CƯƠNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Câu 1: Khái niệm giai cấp công nhân, liên hệ với giai cấp công
nhân Việt Nam hiện nay.
- C.Mác Ăngghen đã khái quát các đặc trưng bản chất nhất
của giai cấp công nhân:
+ Giai cấp công nhân ra đời cùng với sự xuất hiện của nền
đại công nghiệp: nghĩa họ giai cấp của những người lao động
sản xuất vật chất trong nền đại công nghiệp trình độ khoa học -
thuật hiện đại và có tính chất xã hội cao.
Nền đại công nghiệp ngày càng phát triển kéo theo hai hệ quả
hội quan trọng: thứ nhất, trình độ khoa học - công nghệ và tính chất xã
hội của lực lượng sản xuất ngày càng tăng; thứ hai, giai cấp công nhân
cũng không ngừng trưởng thành theo sự phát triển của nền đại công
nghiệp ấy, cả về số lượng lẫn chất lượng, trình độ và ý thức chính trị.
Nền đại công nghiệp đã, đang sẽ tạo ra ngày càng nhiều lực
lượng sản xuất công nghiệp cho hội, đồng thời cũng làm gia
tăng thêm mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với bọn sản, giữa lực
lượng sản xuất với mối quan hệ sở hữu tư nhân tư bản.
+ Sức lao đông của giai cấp công nhân kết hợp với liệu
sản xuất là nguồn gốc tạo ra giá trị thặng dư, đây là nguồn gốc chủ yếu
cho sự giàu có trong xã hội hiện đại.
Trong các doanh nghiệp kinh tế tư nhân bản chủ nghĩa, những
người công nhân không liệu sản xuất, họ bán sức lao động của
mình cho các ông chủ bản bị họ bóc lột giá trị thặng dư.vậy,
lợi ích căn bản của giai cấp công nhân luôn đối lập trực tiếp với lợi ích
căn bản của giai cấp tư sản. Giai cấp tư sản tăng cường bóc lột sức lao
động của giai cấp công nhân nhằm biến SLĐ đó thành của cải, giá trị
thặng trong hội bằng cả một hệ thống chính trị - chế độ chính
tri, công cụ của cho nó. Do đó mâu thuẫn giữa sản sản
trở thành mâu thuẫn đối kháng không thể điều hòa.
+ Có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác - Lê nin. Chủ nghĩa Mác
- nin ra đời sự phản ánh quy luật phát triển của lịch sử, luận
chứng toàn diện các quy luật cải biến cách mạng từ CNTB thành
CNXH đến CNCS. Chủ nghĩa Mác - nin ra đời khẳng định sự diệt
1
vong tất yếu của CNTB và thắng lợi tất yếu của CNXH và CNCS.
+ Giai cấp công nhân Đảng lãnh đạo - Đảng bộ phận
tiên tiến nhất, giác ngộ nhất, điều kiện tiên quyết nhất để thực hiện
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Như vậy: Giai cấp công nhân giai cấp người lao động trong
các lĩnh vực, các quá trình sản xuất công nghiệp hoặc tính chất
công nghiệp sản xuất ra của cải vật chất, với trình độ công nghệ -
thuật hiện đại, tính chất hội cao, giai cấp của những người
hoạt động lao động của họ (SLĐ của họ kết hợp với TLSX) sẽ tạo ra
giá trị thặng - nguồn gốc chủ yếu tạo ra sự giàu trong hội
hiện đại.
* Giai cấp công nhân có những đặc trưng cơ bản sau:
+ Giai cấp công nhânsản phẩm của nền đại công nghiệp,
vậy, đại công nghiệp càng phát triển thì giai cấp công nhân cũng
phát triên theo.
+ Là giai cấp có lợi ích chính trị cơ bản đối lập với giai cấp
tư sản.
Trong hội TBCN diễn ra những mâu thuẫn gay gắt giữa giai
cấp công nhân giai cấp sản. Đó sự đối lập, mâu thuẫn giữa
quan hệ sở hữu nhân bản đại biểu giai cấp thống trị với giai
cấp đại diện cho chế độ sở hữu hội (công hữu) đối với các liệu
sản xuất lực lượng sản xuất trình độ công nghệ thuật hiện
đại và có tính chất xã hội cao. Và giai cấp công nhân có nhiệm vụ phải
thủ tiêu chế độ TBCN, xây dựng CNXH và CNCS.
+ Có lợi ích chính trị thống nhất về cơ bản đối với nhân dân
lao động và toàn xã hội.
Trong chủ nghĩa bản, mâu thuẫn cao nhất mâu thuẫn đối
kháng giữa giai cấp sản giai cấp công nhân. Đó cũng chính
mâu thuẫn giữa quần chúng nhân dân lao động chế độ bản chủ
nghĩa. Mâu thuẫn đó nguyên nhân cho những cuộc đấu tranh của
giai cấp công nhân chống lại giai cấp tư sản, cũng nguyên nhân của
những cuộc đấu tranh của những tầng lớp, giai cấp trong hội nhằm
lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa.
* Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đang phát triển mạnh
mẽ cả về số lượng chất lượng dưới sự dẫn dắt của Đảng trong tình
hình kinh tế mới. Ra đời từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của
2
thực dân Pháp, giai cấp công nhân Việt Nam đã thời gian trưởng
thành phát triền để thể đáp ứng với nhu cầu phát triển của nền
công nghiệp hiện đại. Đặc biệt, trong điều kiện khoa học - thuật
phát triển hiện đại như ngày nay, giai cấp công nhân đã được đào tạo
để thể đáp ứng được sự phát triển như bão của công nghệ -
thuật. Số lượng công nhân trình độ ngày càng được tăng lên, tuy
nhiên, con số này vẫn chiếm tỉ lệ thấp, công nhân Việt Nam đã phần
vẫn chưa tay nghề, vẫn chủ yếu lao động thủ công, thô sơ, điều
này đã cản trở phần nào sự phát triển của công nghiệp ở nước ta.
3
Câu 2: Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân liên
hệ với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nước ta hiện nay.
* Mỗi thời đại cách mạng xã hội lại có một giai cấp đứng ở vị trí
trung tâm, lực lượng tiên phong trong cuộc đấu tranh của các giai
cấp bị thống trị, bi áp bức nhằm thủ tiêu một chế độ hội đã lỗi thời
của các giai cấp thống trị, xây dựng một chế độ hội mới, phù hợp
với quy luật phát triển của lịch sử.
Lịch sử nhân loại đã trải qua các giai đoạn khác nhau: chế độ
chiếm hữu lệ, chế độ phong kiến, bản chủ nghĩa, hội chủ
nghĩa tiến lên cộng sản chủ nghĩa. Chính trong thời đại ngày nay,
cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân diễn ra mạnh mẽ ngày càng gắn
với cuộc đấu tranh của các tầng lớp nhân dân yêu nước để chống
lại ách thống trị của chủ nghĩa bản. Ra đời từ nền đại công nghiệp,
ngày càng trưởng thành hơn qua các cuộc đấu tranh, giai cấp công
nhân ngày càng chứng tỏ được vai trò quan trọng, vị tri trung tâm của
mình trong cuộc cách mạng, khẳng định được sứ mệnh lịch sử của giai
cấp mình.
Sứ mệnh lịch sử của một giai cấp toàn bộ những nhiệm vụ
giai cấp ấy thể thực hiện phải thực hiện để thủ tiêu một chế độ
hội đa lỗi thời thiết lập một chế độ hội mới tiến bộ, phù
hợp với quy luật phát triển của lịch sử hội phù hợp với lợi ích
chính trị căn bản của giai cấp đó.
Như vậy, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân toàn bộ
những nhiệm vụ khách quan giai cấp công nhân thể thực hiện
cần phải thực hiện nhằm thủ tiêu chủ nghĩa bản đã lỗi thời, xây
dựng CNXH CNCS, hình thái kinh tế - hội mới, tiến bộ hơn,
phù hợp hơn với quy luật phát triển của lịch sử hội phù hợp với
lợi ích chính trị căn bản của giai cấp công nhân, được quy định bởi địa
vị kinh tế - xã hội, và địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân.
* Điều kiện bản quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân:
+ Về địa vị kinh tế - hội khách quan: giai cấp công nhân
đại diện cho một lực lượng sản xuất mới được hình thành và phát triển
trong lòng chủ nghĩa tư bản.
Sự phát triển của phương thức sản xuất bản chủ nghĩa tất yếu
sản sinh ra giai cấp công nhân, đại diện cho một lực lượng sản xuất
4
cách mạng, năng động, địa vị kinh tế - hội tiến bộ, nhân tố
phủ định đối với các quan hệ sản xuất, quan hệ sở hữu nhân bản
chủ nghĩa. Cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân thực chất là thủ tiêu
chế độ hữu, thiết lập chế độ công hữu đối với các liệu sản xuất,
tạo lập củng cố sở kinh tế cho sự ra đời phát triển của hình
thái kinh tế - xã hội CSCN.
+ Về địa vị chính trị - hội khách quan: giai cấp công
nhân giai cấp lợi ích chính trị bản đối lập với lợi ích của giai
cấp tư sản và nhà nước tư sản trong chủ nghĩa tư bản.
Sự phát triển của nền đại công nghiệp hiện đại không chỉ sản
sinh ra giai cấp công nhân địa vị kinh tế - hội ngày càng quan
trọng trong đời sống của CNTB, của hội hiện đại mà còn làm cho
mâu thuẫn về lợi ích chính trị căn bản của giai cấp công nhân trở
thành đối lập xung đột ngày càng gay gắt với lợi ích chính trị của
giai cấp sản. Chính sự đối lập này nguyên nhân khách quan làm
cho giai cấp công nhân trở thành lực lượng chính trị đối lập với nhà
nước thống trị của giai cấp tư sản.
+ Giai cấp công nhân giai cấp lợi ích chính trị bản
phù hợp với lợi ích của các giai cấp, tầng lớp nhân dân bị thống trị, bị
áp bức trong xã hội hiện đại.
Trong chủ nghĩa tư bản, mâu thuẫn chính trị cơ bản là mâu thuẫn
giữa giai cấp công nhân với giai cấp sản. Mâu thuẫn này lại mối
quan hệ biện chứng và trở thành nội dung chủ đạo của mâu thuẫn giữa
một bên giai cấp công nhân, các giai cấp, tầng lớp bị áp bức trong
hội với một bên giai cấp sản. Mâu thuẫn đó chính nguyên
nhân của những cuộc nổi dậy đấu tranh nhằm lật đổ ách thống trị của
TBCN không chỉ của giai cấp công nhân còn của đông đảo giai
cấp nông dân, các giai cấp và tầng lớp xã hội phi vô sản.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp được dẫn dắt bởi các
tưởng tiến bộ, do các đại biểu, trí thức tiến bộ, cách mạng đề xướng.
Vai trò của đội ngũ trí thức của giai cấp công nhân được thể hiện
trên 2 phương diện:
. Lao động sáng tạo, phát hiện những quy luật chính trị -
hội chi phối sự chuyển biến cách mạng của loài người từ chủ nghĩa
bản lên chủ nghĩa xã hội.
. Không ngừng truyền bá, giáo dục, đấu tranh hiện thực hóa
5
các tri thức luận chính trị đã đang được phát triển vào thực tế
đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động, các
dân tộc nhân loại tiến bộ. Từ đó tất yếu sẽ dẫn đến sự ra đời của
Đảng - đội ngũ tiên phong lãnh đạo các phong trào đấu tranh của giai
cấp công nhân.
Chính vậy, đội ngũ trí thức ngày càng mối quan hệ gắn
với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp thể thực hiện được khối
liên minh vững chắc của mình với đông đảo quần chúng nhân dân lao
động bị áp bức, bị bóc lột, nòng cốt cho khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong thời đại ngày nay, nhờ sự thống nhất bản lâu dài
về lợi ích chính trị giữa giai cấp công nhân và các giai cấp, tầng lớp xã
hội khác với toàn dân tộc, thông qua sự lãnh đạo của Đảng, giai cấp
công nhân đã, đang thực hiện được khối liên minh vững chắc với các
tầng lớp, nhân dân lao động trong xã hội.
+ Đồng thời, giai cấp công nhân phải xây dựng được chính
đảng của giai cấp mình - Đảng cộng sản, Đảng phải năng lực đề ra
Cương lĩnh chỉ đạo cách mạng giành thắng lợi.
* Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:
Giai cấp công nhân Việt Nam một bộ phận của giai cấp công
nhân thế giới, cũng mang những thuộc tính và những đặc điểm cơ bản
của giai cấp công nhân quốc tế. Tuy nhiên, do hoàn cảnh đặc thù
nước ta mà giai cấp công nhân có những đặc điểm riêng:
- Giai cấp công nhân Việt Nam được sinh trưởng trong một đất
nước truyền thống yêu nước ý chí đấu tranh kiên cường bất
khuất cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. vậy, ngay từ khi mới ra
đời, giai cấp công nhân đã đi đầu trong cuộc đấu tranh cho độc lập dân
tộc và trở thành lực lượng nòng cốt trong các cuộc đấu tranh.
- Giai cấp công nhân sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác - nin,
tưởng Hồ Chí Minh, sớm Đảng cộng sản lãnh đạo, có vị lãnh tụ
đại của cả dân tộc là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Giai cấp công nhân Việt Nam có xuất thân từ giai cấp nông dân
nên mối quan hệ gắn với nhân dân lao động, với tầng lớp trí
thức. Đây là điều kiện thuận lợi để tạo nên liên minh công - nông - trí
trong cuộc cách mạng, cũng là điều kiện củng cố, đảm bảo cho sự lãnh
đạo của giai cấp công nhân với toàn dân tộc trong cuộc cách mạng dân
6
tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời sau thắng lợi của cách
mạng tháng 10 Nga 1917, khi chủ nghĩa hội của Quốc tế cộng sản
II bị phá sản nên phong trào công nhân nước ta không bị ảnh hưởng
bởi chủ nghĩa hội xét lại. Phong trào công nhân nước ta mối
quan hệ mật thiết với phong trào yêu nước của nhân dân dân tộc
Việt Nam, đồng thời lại sự gắn với phong trào công nhân trên
toàn thế giới nên được các giai cấp công nhân, nhân dân tiến bộ trên
thế giới nhiệt tình ủng hộ.
- Giai cấp công nhân Việt Nam đã đang có sự trưởng thành mạnh
mẽ cả về số lượng và chất lượng.
Như vậy, giai cấp công nhân Việt Nam đã đang chứng tỏ
lực lượng đi tiên phong trong các phong trào đấu tranh giải phóng dân
tộc, dám đứng lên lãnh nhiệm vụ, thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai
cấp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, đồng thời một bộ phận tích cực
của các phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Giai cấp công nhân
Việt Nam không chỉ lực lượng đi đầu trong phong trào đấu tranh
giải phóng đất nước khỏi sự áp bức, bóc lột còn góp phần vào
công cuộc đổi mới xây dựng nước Việt Nam hội chủ nghĩa, dân
giàu nước mạnh, hội công bằng, dân chủ, văn minh từng bước
tiến vững chắc trên con đường thực hiện sứ mệnh lịch sử: xây dựng
chủ nghĩa hộichủ nghĩa cộng sản Việt Nam, góp phần vào sự
nghiệp cách mạng chủ nghĩa hội, xây dựng chủ nghĩa hội, chủ
nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.
Cùng với sự lãnh đạo dẫn dắt của Đảng cộng sản qua từng
thời lịch sử, giai cấp công nhân Việt Nam đã khẳng định: đây "
giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong Đảng cộng
sản Việt Nam, sứ mệnh lịch sử to lớn là: giai cấp đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp
xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH-HĐH đất
nước theo định hướng XHCN... lực lượng nòng cốt trong liên minh
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân đội ngũ trí thức dưới sự
lãnh đạo của Đảng".
7
Câu 3: Tại sao nói Đảng cộng sản nhân tố quyết định thực hiện
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.
Ngay từ khi mới ra đời, giai cấp công nhân Việt Nam đã tích cực
đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột của giai cấp sản, bọn thực
dân đang thống trị trên đất nước ta. Phong trào đấu tranh của giai cấp
công nhân mối quan hệ gắn mật thiết với các phong trào yêu
nước của các tầng lớp nhân dân lao động trong xã hội. Các phong trào
đấu tranh ngày càng phát triển rộng khắp được dẫn dắt bởi các thế
hệ nhà yêu nước Việt Nam, đại diện cho nhiều ý thức hệ khác nhau:
yêu nước trên lập trường phong kiến, yêu nước trên lập trường phong
kiến - tiểu nông, tiểu sản rồi sản. Tất cả các hệ tưởng này đều
chung mục đích đấu tranh nhằm giành lại độc lập, bảo vệ chủ
quyền dân tộc. Tuy nhiên, chúng lại bộc lộ những điểm hạn chế, đưa
phong trào đấu tranh vào con đường bế tắc. Phong trào đấu tranh của
giai cấp công nhân phát triển ngày càng cao đòi hỏi phải một hệ
tưởng đúng đắn, tích cực để thể soi sáng con đường đấu tranh của
giai cấp yêu nước này....
Trong tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc - Nguyễn Tất Thành -
Người anh hùng yêu nước của dân tộc đã quyết định ra đi để tìm một
con đường cứu nước cho dân tộc. Tiếp thu tưởng của chủ nghĩa
Mác -nin, được giác ngộtưởng cộng sản, Nguyễn Tất Thành đã
xác định được con đường giải phóng dân tộc là từ chủ nghĩa yêu nước
chuyển sang chủ nghĩa yêu nước sản. Từ đây, Nguyễn Tất Thành
không ngừng truyền chủ nghĩa Mác - nin vào Việt Nam thông
qua các sách báo, tích cực các hoạt động giác ngộ giai cấp công nhân
các tầng lớp nhân dân yêu nước. Với việc tiếp thu được các
tưởng cộng sản tiến bộ, các phong trào đấu tranh của giai cấp công
nhân ngày càng những bước tiến vượt bậc. Chính lúc này, Nguyễn
Ái Quốc đã về nước tập hợp ba tổ chức yêu nước là: Đông Dương
cộng sản đảng, An Nam cộng sản Đảng và Đông Dương cộng sản liên
đoàn thành một tổ chức chính trị duy nhất của giai cấp công nhân
Đảng cộng sản Đông Dương ngày nay Đảng cộng sản Việt Nam
vào ngày 6-1-1930. Sự ra đời của Đảng đánh dấu bước ngoặt trong
con đường phát triển của các phong trào công nhân trong cả nước, từ
đây, phong trào công nhân được một chính đảng độc lập lãnh đạo,
dẫn dắt với một con đường đấu tranh đúng đắn tiến bộ. Việc vận
8
dụng chủ nghĩa c - nin một cách sáng tạo vào thực tiễn cách
mạng Việt Nam cùng với việc đưa ra những cương lĩnh đấu tranh phù
hợp với từng thời lịch sử đã góp phần quan trọng tạo nên thắng lợi
của cuộc cách mạng Việt Nam mà nòng cốt là giai cấp công nhân.
*Sự thắng lợi này có một vai trò quan trọng của tổ chức lãnh đạo
- Đảng cộng sản Việt Nam.
Cũng như các đảng công nhân khác, Đảng Cộng sản Việt Nam
đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam. Đảng lấy chủ nghĩa
Mác - nin, tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tưởng, lấy sự
nghiệp giải phóng giai cấp công nhân nhân dân lao động, giải
phóng xã hội làm mục đích cao nhất của mình. Đảng Cộng sản có mối
liên hệ mật thiết với quần chúng nhân dân lao động, người đại diện
cho lợi ích của giai cấp công nhân và cả dân tộc Việt Nam.
Vai trò lãnh đạo của Đảng được thể hiện thông qua các thời
lịch sử:
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Đảng là tổ
chức tiên phong hàng đầu của phong trào công nhân và các phong trào
yêu nước. Từ Cương lĩnh chính trị năm 1930, Đảng đã xác định được
con đường đấu tranh cho cách mạng Việt Nam tiến theo con đường
cách mạng sản, đấu tranh giải phóng dân tộc, sau đó mới đấu tranh
giải phóng giai cấp. Trải qua từng giai đoạn đấu tranh: 1931-1932,
1932-1935, 1936-1939, đặc biệt giai đoạn 1939-1945, Đảng đã đưa
ra được những phương hướng, những chiến lược đấu tranh phù hợp
với từng thời kì, với diễn biến của cuộc cách mạng. Cách mạng tháng
8-1945 đã giành chiến thắng, nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
đã ra đời.
Đấu tranh chống các chiến lược chiến tranh của đế quốc
Mĩ: chiến lược "chiến tranh đơn phương", "chiến tranh đặc biệt",
"chiến tranh đặc biệt tăng cường", "Việt Nam hóa chiến tranh", dưới
sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, cuộc cách mạng của ta đã giành được
những thắng lợi to lớn, lần lượt phá vỡ các chiến lược của Mĩ. Đặc
biệt, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 30-4-1975 đã chấm dứt ách áp
bức của đế quốc Mĩ, tạo điều kiện thống nhất hai miền Nam - Bắc.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào công nhân các phong
trào yêu nước đã thực hiện được mục tiêu giải phóng dân tộc.
Bước vào thời xây dựng chế độ hội chủ nghĩa, Đảng
9
Nhà nước đã tiến hành một công cuộc đổi mới toàn diện đưa đất
nước ta thoát khỏi tình trạng khó khăn sau chiến tranh bằng các kế
hoạch 5 năm. Trải qua các đại hội toàn quốc, các thành tựu của
công cuộc đổi mới đã được củng cố ngày càng những bước tiến
vượt bậc. Công cuộc đổi mới đã tạo những chuyển biến tích cực trong
tất cả các lĩnh vực của đời sống hội, khẳng định con đường
Đảng nhân dân, dân tộc ta lựa chọn hoàn toàn đúng đắn, sáng
tạo, phù hợp với xu thế bản của thời quá độ từ CNTB lên
CNXH.
Đại hội lần thứ VII của Đảng đã thông qua Cương lĩnh xây
dựng đất nước trong thời quá độ lên CNXH. Tại Đại hội Đại biểu
toàn quốc lần thứ XI, Đảng ta đã tổng kết đánh giá mộtch toàn
diện khoa học quá trình thực hiện Cương lĩnh năm 1991, bổ sung,
hoàn thiện Cương lĩnh cho phù hợp với tình hình cách mạng giai đoạn
2011-2020.
Trong quá trình phát triển của cuộc cách mạng, giai cấp công
nhân Việt Nam "là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên
phong Đảng Cộng sản Việt Nam, sứ mệnh lịch sử to lớn giai
cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong
trong sự nghiệp xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
CNH- HĐH đất nước theo định hướng XHCN... là lực lượng nòng cốt
trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân đội ngũ
trí thức dưới sư lãnh đạo của Đảng Cộng sản".
10
Câu 4: Phân tích khái niệm cách mạng XHCN. Liên hệ với cuộc
cách mạng XHCN ở Việt Nam.
* Định nghĩa:
Cách mạng XHCN được hiểu theo hai nghĩa:
- Nghĩa rộng: cách mạng XHCN cuộc cách mạng diễn ra trên
tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội nhằm thay thế xã hội cũ, chế độ
TBCN bằng chế độ XHCN CSCN. Quá trình này bắt đầu từ khi
giai cấp công nhân thông qua chính đảng các Đảng cộng sản, lãnh
đạo các tầng lớp nhân dân , lật đổ giai cấp sản, xây dựng chính
quyền mới dùng làm công cụ để cải tạo XH cũ, xây dựng XH
mới. Quá trình này chỉ kết thúc khi một XH mới được tạo lập hoàn
toàn vững chắc.
- Nghĩa hẹp: cách mạng XHCN cuộc cách mạng của quần
chúng lao động nòng cốt giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo
của Đảng cộng sản, nhằm lật đổ ách thống trị của giai cấp sản đê
giành lấy chính quyền.
Cuộc cách mạng xã hội diễn ra xuất phát từ những nguyên nhân:
+ LLSX mang tính hội hóa cao QHSX chiếm hữu
nhân bản về liệu sản xuất, mâu thuẫn này ngày càng gay gắt đòi
hỏi phải được giải quyết nhằm mở đường cho LLSX phát triển.
+ Xét trên lĩnh vực xã hội, mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX thực
chất mâu thuẫn giữa giai cấp sản với giai cấp sản với tính tất
yếu của quá trình phát triển lịch sử tự nhiên. Sớm hay muộn thì mâu
thuẫn này cũng được giải quyết bằng một cuộc cách mạng do giai cấp
vô sản khởi xướng và lãnh đạo.
* Đặc điểm cơ bản của cuộc cách mạng XHCN.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng toàn diện
Đây là cuộc cách mạng diễn ra trên tất cả các lĩnh vực của đời
sống hội: chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao...và con người.
Trong đó, đấu tranh trên lĩnh vực chính trị được coi điều kiện tiên
quyết đảm bảo cho cuộc cách mạng tiếp tục giành được những thắng
lợi to lớn trên các lĩnh vực khác của đời sống xã hội. Nhưng cuộc cách
mạng này chỉ thực sự giành thắng lợi toàn vẹn khi các sở về văn
hóa, xã hội, tư tưởng của CNXH được xác lập.
- Cách mạng XHCN cuộc cách mạng triệt để nhất trong lịch
sử.
11
Đây cuộc cách mạng nhằm xóa bỏ chế độ sở hữu nhân
bản về TLSX, thiết lập một chế độ công hữu về TLSX, xóa bỏ mọi
hình thức người bóc lột người, nhằm giải phóng con người khỏi áp
bức bất công. Đây cũng chính cuộc cách mạng hội cuối cùng
trong lịch sử nhân loại.
- Cách mạng XHCN cuộc cách mạng tính chất nhân dân
rộng rãi
Trong cuộc cách mạng này, quần chúng nhân dân là động lực chủ
yếu, quyết định sự thắng lợi của cuộc cách mạng. Cách mạng XHCN
từng bước xóa bỏ những khác biệt, từng bước tạo ra sự thống nhất
ngày càng cao về lợi ích giữa các quốc gia, các tầng lớp hội, các
vùng miền trong mỗi quốc gia, giữa các quốc gia dân tộc khác nhau.
Trên cơ sở ấy, sự tham gia của giai cấp, các tầng lớp, các dân tộc ngày
càng rộng rãi hơn cho đến khi giai cấp công nhân hoàn thành sứ mệnh
lịch sử của mình.
- Cách mạng XHCN cuộc cách mạng diễn ra rất gay go, phức
tạp, khó khăn và lâu dài nhất trong lịch sử.
Đây cuộc cách mạng xóa bỏ chế độ chiếm hữu nhân về
TLSX, thiết lập một chế độ công hữu với nhiều hình thức khác nhau,
đồng thời, góp phần xóa bỏ tận gốc chế độ người bóc lột người.
Cuộc cách mạng này diễn ra trong hoàn cảnh giai cấp thống trị tìm
mọi cách liên hệ với thế lực thù địch bên ngoài, mặt khác giai cấp
công nhân vừa mới lên nắm quyền nên không thể tránh khỏi những
hạn chế, những khó khăn chưa thể khắc phục được.vậy, cuộc cách
mạng này không thể hoàn thành một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Cách mạng XHCN cuộc cách mạng mang tính quốc tế sâu
sắc.
Bản chất quốc tế của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đã
quy định tính quốc tế của cuộc cách mạng XHCN. thắng lợi của
cuộc cách mạng mỗi nước sẽ tác động mạnh mẽ đến ch mạng
các nước khác, khích lệ tinh thần đấu tranh ở các nước thuộc địa đứng
lên làm cách mạng.
* Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam:
- Mang những đặc điểm chung của cuộc cách mạng XHCN trên
toàn thế giới như: cuộc cách mạng diễn ra trên tất cả các lĩnh vực, diễn
biến gay go phức tạp, sự tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân
12
dân lao động, là một bộ phận của phong trào công nhân quốc tế....
- những đặc điểm riêng: cuộc cách mạng XHCN diễn ra qua
nhiều giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn mục tiêu giải phóng dân
tộc, giải phóng giai cấp lại những vị tri khác nhau; hình thức đấu
tranh đa dạng...
13
Câu 5: Đặc điểm và nội dung của thời kì quá độ lên CNXH ở nước
ta hiên nay.
Xuất phát từ hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, đồng thời áp dụng
những luận của chủ nghĩa Mác - nin về quá độ lên chủ nghĩa
hội, trải qua một giai đoạn lâu dài từ thập kỉ 30 của thế kỉ XX đến nay
đã cho phép chúng ta khẳng định: quá độ lên chủ nghĩa hội Việt
Nam là một lựa chọn đúng đắn, phù hợp với thực tế lịch sử.
Quá trình thực hiện quá độ lên CNXH nước ta mang tính chất:
khó khăn, phức tạp lâu dài hơn các nước trên thế giới. Nguyên
nhân do: nước ta bị chiến tranh tàn phá nặng nề, lại xuất phát
điểm từ một nước nông nghiệp lạc hậu, chính quyền vừa mới thành
lập còn non trẻ, thiếu kinh nghiệm, các thế lực thù địch bên ngoài liên
tục chống phá công cuộc xây dựng XHCN ở nước ta.
Nhận biết những tính chất đó trong hoàn cảnh cụ thể ở Việt Nam,
Đảng Nhà nước đã xác định những hướng đi đúng đắn, thận trọng
trong thời kì quá độ theo những xu hướng cơ bản:
- Thực hiện thắng lợi của công cuộc CNH-HĐH đất nước, giữ
vững định hướng XHCN.
- Thực hiện công bằng hội, chống áp bức bất công trong
hội, giảm sự chênh lệch giàu nghèo.
- Xác lập một cách bền vững chủ nghĩa Mác - nin, tưởng
Hồ Chí Minh, đấu tranh, ngăn chặn, khắc phục, làm thất bại âm mưu
của các thế lực thù địch.
Hiện nay, chúng ta đang bước vào thời đẩy mạnh CNH-HĐH
đất nước trong xu thế toàn cầu hóa kinh tế, khoa học - công nghệ. Bối
cảnh đó tạo rahội lớn để chúng tathể đi tắt, đón đầu đẩy nhanh
quá trình CNH-HĐH đất nước, xây dựng sở vật chất của CNXH.
Đồng thời, bối cảnh kinh tế hiện nay cũng tạo ra những thách thức
cùng to lớn đối với các nước phát triển, trong đó có Việt Nam. Do đó,
điều căn bản là chúng ta phải có đường lối đúng đắn, linh hoạt để phát
huy ý chí tự lực, tự cường, khai thác mọi tiềm năng về vật chất, tinh
thần của dân tộc để xây dựng đất nước.
"Con đường đi lên của nước ta sự phát triển quá độ lên chủ
nghĩa hội bỏ qua chế độ bản chủ nghĩa, tức bỏ qua việc xác
lập vị trí thống tri của quan hệ sản xuất kiến trúc thượng tầng
TBCN, nhưng kế thừa, tiếp thu những thành tựu nhân loại đạt
14
được dưới chế độ TBCN, đặc biệt về khoa học - công nghệ đê phát
triển nhanh LLSX, xây dựng nền kinh tế hiện đại".
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã xác định:
Mục tiêu tổng quát của giai đoạn phát triển đất nước đến năm 2020
phấn đấu cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại;
chính trị - xã hội ổn định, phát triển nền dân chủ XHCN; đời sống vật
chất tinh thần của nhân dân được nâng lên rệt; độc lập, chủ
quyền, sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; vị thế của
nước ta trên trường quốc tế được nâng cao, tạo tiền đề vững chắc để
phát triển cao hơn trong giai đoạn sau.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu tổng quát trong giai đoạn từ nay
đến năm 2020, toàn Đảng toàn dân ta cần thực hiện tốt các định hướng
sau:
- Đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước gắn với sự phát triển kinh tế tri
thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.
- Phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc; xây dựng con
người, nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng
hội.
- Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an
toàn xã hội.
- Thự hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu
nghị, hợp tác và phát triển, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.
- Xây dựng nền dân chủ XHCN, thực hiện đại đoàn kết dân tộc,
tăng cường và mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất.
- Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân
dân.
- Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Như vậy, hình con đường đi lên CNXH nước ta được
xác định ngày càng hơn ngày càng được hiện thực hóa trong
cuộc sống.
15
Câu 6: Khái niệm nền dân chủ XHCN. Phương hướng đổi mới
hoàn thiện hệ thống chính trị XHCN ở nước ta hiện nay.
* Khái niệm nền dân chủ XHCN.
- Định nghĩa:
+ Dân chủ gốc từ tiếng Hy Lạp (Demoskratos), nghĩa "
quyền lực thuộc về nhân dân" hay nhân dân quyền làm chủ
những vấn đề liên quan đến cuộc sống của mình.
+ Dân chủ còn được hiểu một hình thái nhà nước, một chế độ
hội, trong đó, pháp luật thừa nhận quyền tự do, dân chủ, bình đẳng
của nhân dân.
+ Dân chủ còn được cụ thể hóa thành chế thực thi trong cuộc
sống, quy định thành nghĩa vụ của công dân đối với nhà nước và trách
nhiệm của nhà nước đối với công dân.
+ Dân chủ còn nguyên tắc sinh hoạt của tổ chức chính trị -
hội, một cộng đồng dân được tổ chức theo nguyên tắc: số ít phục
tùng số đông, thiểu số phục tùng đa số.
+ Dân chủ là một phạm trù chính trị vì nó ra đời và phát triển gắn
liền với sự ra đời phát triển của hội, của sự xuất hiện giai cấp
nhà nước, gắn liền với giai cấp thống trị, bảo vệ lợi ích cho giai cấp
thống trị.
Dân chủ XHCN nền dân chủ mang bản chất giai cấp công
nhân. Đây là nền dân chủ của đa số tầng lớp nhân dân.
+ Dưới góc độ tổ chức chính trị - hội, dân chủ một hình
thức tổ chức nhà nước với hệ thống chính trị tương ứng mà đặc trưng
bản thừa nhận quyền lực chính trị của nhân dân, quyền tự do
bình đẳng của công dân, thực hiện nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số
nhằm phục vụ cho lợi ích của giai cấp thống trị - giai cấp nắm liệu
sản xuất chủ yếu trong xã hội.
+ Dân chủ XHCN hình thức tổ chức nhà nước của giai cấp
công nhân với hệ thống chính trị tương ứng đặc trưng bản
thừa nhận quyền lực chính trị của giai cấp công nhân, của quảng đại
quần chúng nhân dân lao động.
+ Nền dân chủ XHCN một tập hợp (hệ thống) các thiết chế
nhà nước được xác lập, vận hành từng bước hoàn thiện nhằm đảm
bảo thực hiện trên thực tế, ngày càng đầy đủ các quyền lực của giai
16
cấp công nhân, của các giai cấp tầng lớp trong hội trách
nhiệm của nhà nước với công dân.
* Đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN.
- Là nền dân chủ mang tính chất lịch sử
+ Tính lịch sử của nền dân chủ được thể hiện: nền dân chủ ấy chỉ
ra đời trong những điều kiện lịch sử nhất định. Nền dân chủ XHCN ra
đời sản phẩm tất yếu của cuộc đấu tranh về tay giai cấp công nhân,
xác lập bộ máy nhà nước của giai cấp công nhân xác lập hệ thống
các thể chế chính trị chủ yếu, bảo đảm quyền lực chính trị thuộc về
giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
+ Nền dân chủ XHCN tồn tại và từng bước phát triển... trong mối
quan hệ biện chứng với những điều kiện, tiền đề kinh tế - hội
chính trị - xã hội xác định.
+ Trong quá trình ra đời phát triển của mình, nền dân chủ
XHCN thể kế thừa các giá trị của nền dân chủ sản về hình thức,
phương thức thực thi, vận hành dân chủ, phát triểntừng bước hoàn
thiện các giá trị ấy để đảm bảo quyền lực chính trị ngày càng thuộc về
nhân dân.
- Nền dân chủ XHCNnền dân chủ mang bản chất giai cấp của
giai cấp công nhân, đồng thời nền dân chủ đại chúng, dân chủ cho
đại đa số.
+ Nền dân chủ XHCN là nền dân chủ phủ định biện chứng và đối
lập với nền dân chủsản XHCN, nền dân chủ XHCN là nền dân chủ
mang bản chất của giai cấp công nhân, giai cấp lợi ích chính trị
bản đối lập với giai cấp tư sản.
+ Nền dân chủ XHCN được xây dựng trên sở phát huy, thể
hiện ngày càng đầy đủ, trên thực tế quyền dân chủ của nhân dân
nòng cốt của liên minh của giai cấp công nhân với quảng đại quần
chúng nhân dân lao động.
- Nền dân chủ XHCN nền dân chủ tính chất dân tộc, đồng
thời mang tính nhân loại.
+ Nền dân chủ XHCN được xây dựng trên các lập trường,
nguyên tắc bản của chủ nghĩa Mác - nin, hệ thống luận cách
mạng - khoa học, phản ánh một cách chính xác, đúng đắn vai trò sứ
mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân.
+ Giá trị này lại được biểu hiện sinh động thông qua các hình
17
thức đặc thù đa dạng của các kiểu tổ chức nhà nước, kiểu tổ chức
nền dân chủ trong mỗi giai đoạn cụ thể, mỗi dân tộc cụ thể.
- Nền dân chủ XHCN nền dân chủ cuối cùng trong lịch sử -
nền dân chủ tự tiêu vong.
Cuộc cách mạng XHCN cuộc cách mạng cuối cùng trong lịch
sử đấu tranh nhân loại tiến tới thiết lập một xã hội không giai
cấp, loại bỏ hoàn toàn sự bóc lột giữa người với người. Nền dân chủ
cũng là mục tiêu của cuộc cách mạng này. Trong nền dân chủ này, khi
mà các giai cấp đã không còn tồn tại thì nhân dân tham gia ngày càng
nhiều càng hiệu quả vào việc quản nhà nước quản
hội. Như vậy, nền dân chủ sẽ tự tiêu vong dần.
* Phương hướng đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị XHCN
ở nước ta hiện nay.
1. Căn cứ luận: Đảng ta luôn căn cứ vào những nguyên
bản mà chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng
đảng sản nói chung đảng cầm quyền nói riêng, về thiết lập
hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN, về xây dựngphát huy vai
trò của đoàn thể nhân dân, về nâng cao ý thức năng lực thực hành
dân chủ của nhân dân về mối quan hệ giữa các bộ phận cấu thành
nền dân chủ XHCN, đồng thời tiếp thu những thành tựu của tinh hoa
văn hóa nhân loại về cuộc đấu tranh cho dân chủ hiện nay trên thế giới
nhằm làm cho quyền lực chính trị của nhân dân ngày càng được thực
hiện đầy đủ tring thực tiễn.
- Thực trạng đổi mới kiện toàn hệ thống chính trị, phát huy
dân chủ.
+ Dân chủ XHCN nhiều tiến bộ, thể hiện quyền dân chủ của
nhân dân được đảm bảo, khối đại đoàn kết ngày càng được củng cố
tăng cường.
+ Việc xây dựng nhà nước XHCN được đẩy mạnh, hiệu lực
hiệu quả hoạt động được nâng cao.
+ Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được tăng cường, đã đạt
được một số thành tựu quan trọng.
+ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các đoàn thể nhân dân đã phát
huy được vai trò tập hợp, xây dựng được khối đại đoàn kết dân tộc.
+ Từng bước nâng cao nhận thức về mối quan hệ giữa các bộ
phận cấu thành nền dân chủ nhân dân, đạt được những kết quả bước
18
đầu trong việc giải quyết mối quan hệ giữa các bộ phận.
Tuy nhiên, vẫn còn những thiếu sót:
+ Sức mạnh của nền dân chủ khối đại đoàn kết chưa được
phát huy đầy đủ.
+ Việc xây dựng nhà nước chưa theo kịp với yêu cầu phát triển
kinh tế và quản lý đất nước.
+ Công tác xây dựng Đảng còn nhiều hạn chế, yếu kém, chưa
được khắc phục.
2. Phương hướng bản giải pháp chủ yếu nhằm phát huy
quyền dân chủ ở nước ta.
* Phương hướng giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo chính
trị sức chiến đấu của Đảng với việc phát huy quyền dân chủ của
nhân dân.
- Phương hướng: kết hợp xây dựng Đảng vững mạnh toàn diện
với xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN hoạt độnghiệu quả; với
phát huy vai trò tham gia thực hiện, kiểm tra, giám sát phản biện
XH của các đoàn thể nhân dân, nâng cao ý thức, trình độ năng lực
hoạt động dân chủ của nhân dân, giải quyết tốt mối quan hệ giữa các
bộ phận cấu thành nền dân chủ XHCN.
- Giải pháp:
+ Tiếp tục tự đổi mới, tự chỉnh đốn Đảng, tăng cường bản chất
giai cấp công nhân tính tiên phong, nâng cao năng lực lãnh đạo
sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững
mạnh về chính trị, tưởng, tổ chức, bản lĩnh chính trị ràng,
đạo đức cách mạng trong sáng, tầm trí tuệ cao, phương pháp
lãnh đạo khoa học, luôn gắn với nhân dân.
+ Tiếp tục đổi mới nội dung phương thức lãnh đạo của Đảng
với toàn bộ sự nghiệp cách mạng trên tất cả các lĩnh vực của đời
sống xã hội.
+ Lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng nền văn hóa tiên tiến
đậm đà bản sắc dân tộc; đẩy mạnh sự nghiệp đào tạo giáo dục
nhằm nâng cao trình độ văn hóa dân chủ của cán bộ, nhân dân...
+ Lãnh đạo quá trình hoàn thiện những thiết chế thực hiện dân
chủ hóa đời sống hội, bảo đảm phát huy quyền làm chủ của
nhân dân, thực hiệnhiệu quả quy chế dân chủ sở, tiếp tục đổi
mới và hoàn thiện chế độ dân chủ trực tiếp và chế độ dân chủ đại diện.
19
+ Lãnh đạo tổ chức tốt phong trào thi đua yêu nước, xây dựng
khối đại đoàn kết dân tộc.
* Phương hướng bản giải pháp xây dựng nhà nước pháp
quyền XHCN nhằm phát huy quyền dân chủ của nhân dân.
- Phương hướng: hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt
động của nhà nước pháp quyền XHCN, đổi mới, nâng cao chất lượng
hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa
phương, đẩy mạnh cải cách hành chính cải cách pháp, thực hiện
có hiệu quả cuộc đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng.
- Giải pháp:
+ Nâng cao nhận thức về xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN.
+ Tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, năng lực
đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
+ Tích cực thực hiện tiết kiệm, kiên quyết phòng ngừa lãng phí,
tham nhũng.
* Phương hướng giả pháp bản đổi mới các đoàn thể chính
trị - xã hội của nhân dân trong quá trình xây dựng nền dân chủ XHCN
ở nước ta.
- Phương hướng
+ Tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách tạo điều kiện để Mặt
trận các đoàn thể nhân dân hoạt động hiệu quả trong quá trình
hiện thực hóa nền dân chủ XHCN.
+ Tiếp tục tự đổi mới về cấu, tổ chức, hình thức phương
pháp hoạt động của các đoàn thể chính trị xã hội.
- Giải pháp
+ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân tiếp tục tăng cường
tổ chức đổi mới nội dung phương pháp hoạt động khắc phục
tình trạng hành chính hóa, phát huy vai trò nòng cốt tập hợp, đoàn kết
nhân dân xây dựng cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân.
+ Cụ thể hóa các quy định thực hiện dân chủ, giám sát phản
biện XH.
+ Đổi mới nội dung phương pháp tập hợp lực lượng quần
chúng để tham gia hiệu quả vào quá trình xây dựng Đảng Nhà
nước trong sạch, vững mạnh.
+ Mặt trận các đoàn thể nhân dân cần thúc đẩy hơn nữa việc
20
| 1/39

Preview text:

ĐỀ CƯƠNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Câu 1: Khái niệm giai cấp công nhân, liên hệ với giai cấp công
nhân Việt Nam hiện nay.

- C.Mác và Ăngghen đã khái quát các đặc trưng bản chất nhất của giai cấp công nhân:
+ Giai cấp công nhân ra đời cùng với sự xuất hiện của nền
đại công nghiệp: có nghĩa là họ là giai cấp của những người lao động
sản xuất vật chất trong nền đại công nghiệp có trình độ khoa học - kĩ
thuật hiện đại và có tính chất xã hội cao.
Nền đại công nghiệp ngày càng phát triển kéo theo hai hệ quả xã
hội quan trọng: thứ nhất, trình độ khoa học - công nghệ và tính chất xã
hội của lực lượng sản xuất ngày càng tăng; thứ hai, giai cấp công nhân
cũng không ngừng trưởng thành theo sự phát triển của nền đại công
nghiệp ấy, cả về số lượng lẫn chất lượng, trình độ và ý thức chính trị.
Nền đại công nghiệp đã, đang và sẽ tạo ra ngày càng nhiều lực
lượng sản xuất công nghiệp cho xã hội, đồng thời nó cũng làm gia
tăng thêm mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với bọn tư sản, giữa lực
lượng sản xuất với mối quan hệ sở hữu tư nhân tư bản.
+ Sức lao đông của giai cấp công nhân kết hợp với tư liệu
sản xuất là nguồn gốc tạo ra giá trị thặng dư, đây là nguồn gốc chủ yếu
cho sự giàu có trong xã hội hiện đại.
Trong các doanh nghiệp kinh tế tư nhân tư bản chủ nghĩa, những
người công nhân không có tư liệu sản xuất, họ bán sức lao động của
mình cho các ông chủ tư bản và bị họ bóc lột giá trị thặng dư. Vì vậy,
lợi ích căn bản của giai cấp công nhân luôn đối lập trực tiếp với lợi ích
căn bản của giai cấp tư sản. Giai cấp tư sản tăng cường bóc lột sức lao
động của giai cấp công nhân nhằm biến SLĐ đó thành của cải, giá trị
thặng dư trong xã hội bằng cả một hệ thống chính trị - chế độ chính
tri, công cụ của nó và cho nó. Do đó mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản
trở thành mâu thuẫn đối kháng không thể điều hòa.
+ Có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác - Lê nin. Chủ nghĩa Mác
- Lê nin ra đời là sự phản ánh quy luật phát triển của lịch sử, nó luận
chứng toàn diện các quy luật cải biến cách mạng từ CNTB thành
CNXH đến CNCS. Chủ nghĩa Mác - Lê nin ra đời khẳng định sự diệt 1
vong tất yếu của CNTB và thắng lợi tất yếu của CNXH và CNCS.
+ Giai cấp công nhân có Đảng lãnh đạo - Đảng là bộ phận
tiên tiến nhất, giác ngộ nhất, là điều kiện tiên quyết nhất để thực hiện
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Như vậy: Giai cấp công nhân là giai cấp người lao động trong
các lĩnh vực, các quá trình sản xuất công nghiệp hoặc có tính chất
công nghiệp sản xuất ra của cải vật chất, với trình độ công nghệ - kĩ
thuật hiện đại, tính chất xã hội cao, là giai cấp của những người mà
hoạt động lao động của họ (SLĐ của họ kết hợp với TLSX) sẽ tạo ra
giá trị thặng dư - nguồn gốc chủ yếu tạo ra sự giàu có trong xã hội hiện đại.
* Giai cấp công nhân có những đặc trưng cơ bản sau:
+ Giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công nghiệp,
vì vậy, đại công nghiệp càng phát triển thì giai cấp công nhân cũng phát triên theo.
+ Là giai cấp có lợi ích chính trị cơ bản đối lập với giai cấp tư sản.
Trong xã hội TBCN diễn ra những mâu thuẫn gay gắt giữa giai
cấp công nhân và giai cấp tư sản. Đó là sự đối lập, mâu thuẫn giữa
quan hệ sở hữu tư nhân tư bản đại biểu là giai cấp thống trị với giai
cấp đại diện cho chế độ sở hữu xã hội (công hữu) đối với các tư liệu
sản xuất và là lực lượng sản xuất có trình độ công nghệ kĩ thuật hiện
đại và có tính chất xã hội cao. Và giai cấp công nhân có nhiệm vụ phải
thủ tiêu chế độ TBCN, xây dựng CNXH và CNCS.
+ Có lợi ích chính trị thống nhất về cơ bản đối với nhân dân
lao động và toàn xã hội.
Trong chủ nghĩa tư bản, mâu thuẫn cao nhất là mâu thuẫn đối
kháng giữa giai cấp tư sản và giai cấp công nhân. Đó cũng chính là
mâu thuẫn giữa quần chúng nhân dân lao động và chế độ tư bản chủ
nghĩa. Mâu thuẫn đó là nguyên nhân cho những cuộc đấu tranh của
giai cấp công nhân chống lại giai cấp tư sản, cũng là nguyên nhân của
những cuộc đấu tranh của những tầng lớp, giai cấp trong xã hội nhằm
lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa.
* Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đang phát triển mạnh
mẽ cả về số lượng và chất lượng dưới sự dẫn dắt của Đảng trong tình
hình kinh tế mới. Ra đời từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của 2
thực dân Pháp, giai cấp công nhân Việt Nam đã có thời gian trưởng
thành và phát triền để có thể đáp ứng với nhu cầu phát triển của nền
công nghiệp hiện đại. Đặc biệt, trong điều kiện khoa học - kĩ thuật
phát triển hiện đại như ngày nay, giai cấp công nhân đã được đào tạo
để có thể đáp ứng được sự phát triển như vũ bão của công nghệ - kĩ
thuật. Số lượng công nhân có trình độ ngày càng được tăng lên, tuy
nhiên, con số này vẫn chiếm tỉ lệ thấp, công nhân Việt Nam đã phần
vẫn chưa có tay nghề, vẫn chủ yếu là lao động thủ công, thô sơ, điều
này đã cản trở phần nào sự phát triển của công nghiệp ở nước ta. 3
Câu 2: Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và liên
hệ với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nước ta hiện nay.

* Mỗi thời đại cách mạng xã hội lại có một giai cấp đứng ở vị trí
trung tâm, là lực lượng tiên phong trong cuộc đấu tranh của các giai
cấp bị thống trị, bi áp bức nhằm thủ tiêu một chế độ xã hội đã lỗi thời
của các giai cấp thống trị, xây dựng một chế độ xã hội mới, phù hợp
với quy luật phát triển của lịch sử.
Lịch sử nhân loại đã trải qua các giai đoạn khác nhau: chế độ
chiếm hữu nô lệ, chế độ phong kiến, tư bản chủ nghĩa, xã hội chủ
nghĩa và tiến lên cộng sản chủ nghĩa. Chính trong thời đại ngày nay,
cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân diễn ra mạnh mẽ ngày càng gắn
bó với cuộc đấu tranh của các tầng lớp nhân dân yêu nước để chống
lại ách thống trị của chủ nghĩa tư bản. Ra đời từ nền đại công nghiệp,
ngày càng trưởng thành hơn qua các cuộc đấu tranh, giai cấp công
nhân ngày càng chứng tỏ được vai trò quan trọng, vị tri trung tâm của
mình trong cuộc cách mạng, khẳng định được sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình.
Sứ mệnh lịch sử của một giai cấp là toàn bộ những nhiệm vụ mà
giai cấp ấy có thể thực hiện và phải thực hiện để thủ tiêu một chế độ
xã hội cũ đa lỗi thời và thiết lập một chế độ xã hội mới tiến bộ, phù
hợp với quy luật phát triển của lịch sử xã hội và phù hợp với lợi ích
chính trị căn bản của giai cấp đó.
Như vậy, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là toàn bộ
những nhiệm vụ khách quan mà giai cấp công nhân có thể thực hiện
và cần phải thực hiện nhằm thủ tiêu chủ nghĩa tư bản đã lỗi thời, xây
dựng CNXH và CNCS, hình thái kinh tế - xã hội mới, tiến bộ hơn,
phù hợp hơn với quy luật phát triển của lịch sử xã hội và phù hợp với
lợi ích chính trị căn bản của giai cấp công nhân, được quy định bởi địa
vị kinh tế - xã hội, và địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân.
* Điều kiện cơ bản quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:
+ Về địa vị kinh tế - xã hội khách quan: giai cấp công nhân
đại diện cho một lực lượng sản xuất mới được hình thành và phát triển
trong lòng chủ nghĩa tư bản.
Sự phát triển của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa tất yếu
sản sinh ra giai cấp công nhân, đại diện cho một lực lượng sản xuất 4
cách mạng, năng động, có địa vị kinh tế - xã hội tiến bộ, là nhân tố
phủ định đối với các quan hệ sản xuất, quan hệ sở hữu tư nhân tư bản
chủ nghĩa. Cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân thực chất là thủ tiêu
chế độ tư hữu, thiết lập chế độ công hữu đối với các tư liệu sản xuất,
tạo lập và củng cố cơ sở kinh tế cho sự ra đời và phát triển của hình
thái kinh tế - xã hội CSCN.
+ Về địa vị chính trị - xã hội khách quan: giai cấp công
nhân là giai cấp có lợi ích chính trị cơ bản đối lập với lợi ích của giai
cấp tư sản và nhà nước tư sản trong chủ nghĩa tư bản.
Sự phát triển của nền đại công nghiệp hiện đại không chỉ sản
sinh ra giai cấp công nhân có địa vị kinh tế - xã hội ngày càng quan
trọng trong đời sống của CNTB, của xã hội hiện đại mà còn làm cho
mâu thuẫn về lợi ích chính trị căn bản của giai cấp công nhân trở
thành đối lập và xung đột ngày càng gay gắt với lợi ích chính trị của
giai cấp tư sản. Chính sự đối lập này là nguyên nhân khách quan làm
cho giai cấp công nhân trở thành lực lượng chính trị đối lập với nhà
nước thống trị của giai cấp tư sản.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp có lợi ích chính trị cơ bản
phù hợp với lợi ích của các giai cấp, tầng lớp nhân dân bị thống trị, bị
áp bức trong xã hội hiện đại.
Trong chủ nghĩa tư bản, mâu thuẫn chính trị cơ bản là mâu thuẫn
giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản. Mâu thuẫn này lại có mối
quan hệ biện chứng và trở thành nội dung chủ đạo của mâu thuẫn giữa
một bên là giai cấp công nhân, các giai cấp, tầng lớp bị áp bức trong
xã hội với một bên là giai cấp tư sản. Mâu thuẫn đó chính là nguyên
nhân của những cuộc nổi dậy đấu tranh nhằm lật đổ ách thống trị của
TBCN không chỉ của giai cấp công nhân mà còn là của đông đảo giai
cấp nông dân, các giai cấp và tầng lớp xã hội phi vô sản.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp được dẫn dắt bởi các tư
tưởng tiến bộ, do các đại biểu, trí thức tiến bộ, cách mạng đề xướng.
Vai trò của đội ngũ trí thức của giai cấp công nhân được thể hiện trên 2 phương diện:
. Lao động sáng tạo, phát hiện những quy luật chính trị - xã
hội chi phối sự chuyển biến cách mạng của loài người từ chủ nghĩa tư
bản lên chủ nghĩa xã hội.
. Không ngừng truyền bá, giáo dục, đấu tranh hiện thực hóa 5
các tri thức lý luận chính trị đã và đang được phát triển vào thực tế
đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động, các
dân tộc và nhân loại tiến bộ. Từ đó tất yếu sẽ dẫn đến sự ra đời của
Đảng - đội ngũ tiên phong lãnh đạo các phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân.
Chính vì vậy, đội ngũ trí thức ngày càng có mối quan hệ gắn bó
với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp có thể thực hiện được khối
liên minh vững chắc của mình với đông đảo quần chúng nhân dân lao
động bị áp bức, bị bóc lột, nòng cốt cho khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong thời đại ngày nay, nhờ có sự thống nhất cơ bản và lâu dài
về lợi ích chính trị giữa giai cấp công nhân và các giai cấp, tầng lớp xã
hội khác với toàn dân tộc, thông qua sự lãnh đạo của Đảng, giai cấp
công nhân đã, đang thực hiện được khối liên minh vững chắc với các
tầng lớp, nhân dân lao động trong xã hội.
+ Đồng thời, giai cấp công nhân phải xây dựng được chính
đảng của giai cấp mình - Đảng cộng sản, Đảng phải có năng lực đề ra
Cương lĩnh chỉ đạo cách mạng giành thắng lợi.
* Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:
Giai cấp công nhân Việt Nam là một bộ phận của giai cấp công
nhân thế giới, cũng mang những thuộc tính và những đặc điểm cơ bản
của giai cấp công nhân quốc tế. Tuy nhiên, do hoàn cảnh đặc thù ở
nước ta mà giai cấp công nhân có những đặc điểm riêng:
- Giai cấp công nhân Việt Nam được sinh trưởng trong một đất
nước có truyền thống yêu nước và ý chí đấu tranh kiên cường bất
khuất cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Vì vậy, ngay từ khi mới ra
đời, giai cấp công nhân đã đi đầu trong cuộc đấu tranh cho độc lập dân
tộc và trở thành lực lượng nòng cốt trong các cuộc đấu tranh.
- Giai cấp công nhân sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, sớm có Đảng cộng sản lãnh đạo, có vị lãnh tụ vĩ
đại của cả dân tộc là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Giai cấp công nhân Việt Nam có xuất thân từ giai cấp nông dân
nên có mối quan hệ gắn bó với nhân dân lao động, với tầng lớp trí
thức. Đây là điều kiện thuận lợi để tạo nên liên minh công - nông - trí
trong cuộc cách mạng, cũng là điều kiện củng cố, đảm bảo cho sự lãnh
đạo của giai cấp công nhân với toàn dân tộc trong cuộc cách mạng dân 6
tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời sau thắng lợi của cách
mạng tháng 10 Nga 1917, khi chủ nghĩa cơ hội của Quốc tế cộng sản
II bị phá sản nên phong trào công nhân ở nước ta không bị ảnh hưởng
bởi chủ nghĩa cơ hội xét lại. Phong trào công nhân nước ta có mối
quan hệ mật thiết với phong trào yêu nước của nhân dân và dân tộc
Việt Nam, đồng thời lại có sự gắn bó với phong trào công nhân trên
toàn thế giới nên được các giai cấp công nhân, nhân dân tiến bộ trên
thế giới nhiệt tình ủng hộ.
- Giai cấp công nhân Việt Nam đã đang có sự trưởng thành mạnh
mẽ cả về số lượng và chất lượng.
Như vậy, giai cấp công nhân Việt Nam đã và đang chứng tỏ là
lực lượng đi tiên phong trong các phong trào đấu tranh giải phóng dân
tộc, dám đứng lên lãnh nhiệm vụ, thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai
cấp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, đồng thời là một bộ phận tích cực
của các phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Giai cấp công nhân
Việt Nam không chỉ là lực lượng đi đầu trong phong trào đấu tranh
giải phóng đất nước khỏi sự áp bức, bóc lột mà còn góp phần vào
công cuộc đổi mới xây dựng nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân
giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và từng bước
tiến vững chắc trên con đường thực hiện sứ mệnh lịch sử: xây dựng
chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam, góp phần vào sự
nghiệp cách mạng chủ nghĩa xã hội, xây dựng chủ nghĩa xã hội, chủ
nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.
Cùng với sự lãnh đạo và dẫn dắt của Đảng cộng sản qua từng
thời kì lịch sử, giai cấp công nhân Việt Nam đã khẳng định: đây là "
giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là Đảng cộng
sản Việt Nam, có sứ mệnh lịch sử to lớn là: giai cấp đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp
xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH-HĐH đất
nước theo định hướng XHCN... là lực lượng nòng cốt trong liên minh
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng". 7
Câu 3: Tại sao nói Đảng cộng sản là nhân tố quyết định thực hiện
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.

Ngay từ khi mới ra đời, giai cấp công nhân Việt Nam đã tích cực
đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột của giai cấp tư sản, bọn thực
dân đang thống trị trên đất nước ta. Phong trào đấu tranh của giai cấp
công nhân có mối quan hệ gắn bó mật thiết với các phong trào yêu
nước của các tầng lớp nhân dân lao động trong xã hội. Các phong trào
đấu tranh ngày càng phát triển rộng khắp và được dẫn dắt bởi các thế
hệ nhà yêu nước Việt Nam, đại diện cho nhiều ý thức hệ khác nhau:
yêu nước trên lập trường phong kiến, yêu nước trên lập trường phong
kiến - tiểu nông, tiểu tư sản rồi tư sản. Tất cả các hệ tư tưởng này đều
có chung mục đích là đấu tranh nhằm giành lại độc lập, bảo vệ chủ
quyền dân tộc. Tuy nhiên, chúng lại bộc lộ những điểm hạn chế, đưa
phong trào đấu tranh vào con đường bế tắc. Phong trào đấu tranh của
giai cấp công nhân phát triển ngày càng cao đòi hỏi phải có một hệ tư
tưởng đúng đắn, tích cực để có thể soi sáng con đường đấu tranh của
giai cấp yêu nước này....
Trong tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc - Nguyễn Tất Thành -
Người anh hùng yêu nước của dân tộc đã quyết định ra đi để tìm một
con đường cứu nước cho dân tộc. Tiếp thu tư tưởng của chủ nghĩa
Mác - Lê nin, được giác ngộ lý tưởng cộng sản, Nguyễn Tất Thành đã
xác định được con đường giải phóng dân tộc là từ chủ nghĩa yêu nước
chuyển sang chủ nghĩa yêu nước vô sản. Từ đây, Nguyễn Tất Thành
không ngừng truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê nin vào Việt Nam thông
qua các sách báo, tích cực các hoạt động giác ngộ giai cấp công nhân
và các tầng lớp nhân dân yêu nước. Với việc tiếp thu được các tư
tưởng cộng sản tiến bộ, các phong trào đấu tranh của giai cấp công
nhân ngày càng có những bước tiến vượt bậc. Chính lúc này, Nguyễn
Ái Quốc đã về nước và tập hợp ba tổ chức yêu nước là: Đông Dương
cộng sản đảng, An Nam cộng sản Đảng và Đông Dương cộng sản liên
đoàn thành một tổ chức chính trị duy nhất của giai cấp công nhân là
Đảng cộng sản Đông Dương và ngày nay là Đảng cộng sản Việt Nam
vào ngày 6-1-1930. Sự ra đời của Đảng đánh dấu bước ngoặt trong
con đường phát triển của các phong trào công nhân trong cả nước, từ
đây, phong trào công nhân có được một chính đảng độc lập lãnh đạo,
dẫn dắt với một con đường đấu tranh đúng đắn và tiến bộ. Việc vận 8
dụng chủ nghĩa Mác - Lê nin một cách sáng tạo vào thực tiễn cách
mạng Việt Nam cùng với việc đưa ra những cương lĩnh đấu tranh phù
hợp với từng thời kì lịch sử đã góp phần quan trọng tạo nên thắng lợi
của cuộc cách mạng Việt Nam mà nòng cốt là giai cấp công nhân.
*Sự thắng lợi này có một vai trò quan trọng của tổ chức lãnh đạo
- Đảng cộng sản Việt Nam.
Cũng như các đảng công nhân khác, Đảng Cộng sản Việt Nam là
đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam. Đảng lấy chủ nghĩa
Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, lấy sự
nghiệp giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động, giải
phóng xã hội làm mục đích cao nhất của mình. Đảng Cộng sản có mối
liên hệ mật thiết với quần chúng nhân dân lao động, là người đại diện
cho lợi ích của giai cấp công nhân và cả dân tộc Việt Nam.
Vai trò lãnh đạo của Đảng được thể hiện thông qua các thời kì lịch sử:
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Đảng là tổ
chức tiên phong hàng đầu của phong trào công nhân và các phong trào
yêu nước. Từ Cương lĩnh chính trị năm 1930, Đảng đã xác định được
con đường đấu tranh cho cách mạng Việt Nam là tiến theo con đường
cách mạng vô sản, đấu tranh giải phóng dân tộc, sau đó mới đấu tranh
giải phóng giai cấp. Trải qua từng giai đoạn đấu tranh: 1931-1932,
1932-1935, 1936-1939, đặc biệt là giai đoạn 1939-1945, Đảng đã đưa
ra được những phương hướng, những chiến lược đấu tranh phù hợp
với từng thời kì, với diễn biến của cuộc cách mạng. Cách mạng tháng
8-1945 đã giành chiến thắng, nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra đời.
Đấu tranh chống các chiến lược chiến tranh của đế quốc
Mĩ: chiến lược "chiến tranh đơn phương", "chiến tranh đặc biệt",
"chiến tranh đặc biệt tăng cường", "Việt Nam hóa chiến tranh", dưới
sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, cuộc cách mạng của ta đã giành được
những thắng lợi to lớn, lần lượt phá vỡ các chiến lược của Mĩ. Đặc
biệt, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 30-4-1975 đã chấm dứt ách áp
bức của đế quốc Mĩ, tạo điều kiện thống nhất hai miền Nam - Bắc.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào công nhân và các phong
trào yêu nước đã thực hiện được mục tiêu giải phóng dân tộc.
Bước vào thời kì xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa, Đảng 9
và Nhà nước đã tiến hành một công cuộc đổi mới toàn diện đưa đất
nước ta thoát khỏi tình trạng khó khăn sau chiến tranh bằng các kế
hoạch 5 năm. Trải qua các kì đại hội toàn quốc, các thành tựu của
công cuộc đổi mới đã được củng cố và ngày càng có những bước tiến
vượt bậc. Công cuộc đổi mới đã tạo những chuyển biến tích cực trong
tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, khẳng định con đường mà
Đảng và nhân dân, dân tộc ta lựa chọn là hoàn toàn đúng đắn, sáng
tạo, phù hợp với xu thế cơ bản của thời kì quá độ từ CNTB lên CNXH.
Đại hội lần thứ VII của Đảng đã thông qua Cương lĩnh xây
dựng đất nước trong thời kì quá độ lên CNXH. Tại Đại hội Đại biểu
toàn quốc lần thứ XI, Đảng ta đã tổng kết và đánh giá một cách toàn
diện và khoa học quá trình thực hiện Cương lĩnh năm 1991, bổ sung,
hoàn thiện Cương lĩnh cho phù hợp với tình hình cách mạng giai đoạn 2011-2020.
Trong quá trình phát triển của cuộc cách mạng, giai cấp công
nhân Việt Nam "là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên
phong là Đảng Cộng sản Việt Nam, có sứ mệnh lịch sử to lớn là giai
cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong
trong sự nghiệp xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
CNH- HĐH đất nước theo định hướng XHCN... là lực lượng nòng cốt
trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ
trí thức dưới sư lãnh đạo của Đảng Cộng sản". 10
Câu 4: Phân tích khái niệm cách mạng XHCN. Liên hệ với cuộc
cách mạng XHCN ở Việt Nam.
* Định nghĩa:
Cách mạng XHCN được hiểu theo hai nghĩa:
- Nghĩa rộng: cách mạng XHCN là cuộc cách mạng diễn ra trên
tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội nhằm thay thế xã hội cũ, chế độ
TBCN bằng chế độ XHCN và CSCN. Quá trình này bắt đầu từ khi
giai cấp công nhân thông qua chính đảng là các Đảng cộng sản, lãnh
đạo các tầng lớp nhân dân , lật đổ giai cấp tư sản, xây dựng chính
quyền mới và dùng nó làm công cụ để cải tạo XH cũ, xây dựng XH
mới. Quá trình này chỉ kết thúc khi một XH mới được tạo lập hoàn toàn vững chắc.
- Nghĩa hẹp: cách mạng XHCN là cuộc cách mạng của quần
chúng lao động mà nòng cốt là giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo
của Đảng cộng sản, nhằm lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản đê giành lấy chính quyền.
Cuộc cách mạng xã hội diễn ra xuất phát từ những nguyên nhân:
+ LLSX mang tính xã hội hóa cao mà QHSX là chiếm hữu tư
nhân tư bản về tư liệu sản xuất, mâu thuẫn này ngày càng gay gắt đòi
hỏi phải được giải quyết nhằm mở đường cho LLSX phát triển.
+ Xét trên lĩnh vực xã hội, mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX thực
chất là mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản với giai cấp vô sản với tính tất
yếu của quá trình phát triển lịch sử tự nhiên. Sớm hay muộn thì mâu
thuẫn này cũng được giải quyết bằng một cuộc cách mạng do giai cấp
vô sản khởi xướng và lãnh đạo.
* Đặc điểm cơ bản của cuộc cách mạng XHCN.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng toàn diện
Đây là cuộc cách mạng diễn ra trên tất cả các lĩnh vực của đời
sống xã hội: chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao...và con người.
Trong đó, đấu tranh trên lĩnh vực chính trị được coi là điều kiện tiên
quyết đảm bảo cho cuộc cách mạng tiếp tục giành được những thắng
lợi to lớn trên các lĩnh vực khác của đời sống xã hội. Nhưng cuộc cách
mạng này chỉ thực sự giành thắng lợi toàn vẹn khi các cơ sở về văn
hóa, xã hội, tư tưởng của CNXH được xác lập.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng triệt để nhất trong lịch sử. 11
Đây là cuộc cách mạng nhằm xóa bỏ chế độ sở hữu tư nhân tư
bản về TLSX, thiết lập một chế độ công hữu về TLSX, xóa bỏ mọi
hình thức người bóc lột người, nhằm giải phóng con người khỏi áp
bức bất công. Đây cũng chính là cuộc cách mạng xã hội cuối cùng
trong lịch sử nhân loại.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng có tính chất nhân dân rộng rãi
Trong cuộc cách mạng này, quần chúng nhân dân là động lực chủ
yếu, quyết định sự thắng lợi của cuộc cách mạng. Cách mạng XHCN
từng bước xóa bỏ những khác biệt, từng bước tạo ra sự thống nhất
ngày càng cao về lợi ích giữa các quốc gia, các tầng lớp xã hội, các
vùng miền trong mỗi quốc gia, giữa các quốc gia dân tộc khác nhau.
Trên cơ sở ấy, sự tham gia của giai cấp, các tầng lớp, các dân tộc ngày
càng rộng rãi hơn cho đến khi giai cấp công nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng diễn ra rất gay go, phức
tạp, khó khăn và lâu dài nhất trong lịch sử.
Đây là cuộc cách mạng xóa bỏ chế độ chiếm hữu tư nhân về
TLSX, thiết lập một chế độ công hữu với nhiều hình thức khác nhau,
đồng thời, nó góp phần xóa bỏ tận gốc chế độ người bóc lột người.
Cuộc cách mạng này diễn ra trong hoàn cảnh giai cấp thống trị tìm
mọi cách liên hệ với thế lực thù địch bên ngoài, mặt khác giai cấp
công nhân vừa mới lên nắm quyền nên không thể tránh khỏi những
hạn chế, những khó khăn chưa thể khắc phục được. Vì vậy, cuộc cách
mạng này không thể hoàn thành một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Cách mạng XHCN là cuộc cách mạng mang tính quốc tế sâu sắc.
Bản chất quốc tế của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đã
quy định tính quốc tế của cuộc cách mạng XHCN. Sư thắng lợi của
cuộc cách mạng ở mỗi nước sẽ tác động mạnh mẽ đến cách mạng ở
các nước khác, khích lệ tinh thần đấu tranh ở các nước thuộc địa đứng lên làm cách mạng.
* Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam:
- Mang những đặc điểm chung của cuộc cách mạng XHCN trên
toàn thế giới như: cuộc cách mạng diễn ra trên tất cả các lĩnh vực, diễn
biến gay go phức tạp, có sự tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân 12
dân lao động, là một bộ phận của phong trào công nhân quốc tế....
- Có những đặc điểm riêng: cuộc cách mạng XHCN diễn ra qua
nhiều giai đoạn khác nhau, ở mỗi giai đoạn mục tiêu giải phóng dân
tộc, giải phóng giai cấp lại có những vị tri khác nhau; hình thức đấu tranh đa dạng... 13
Câu 5: Đặc điểm và nội dung của thời kì quá độ lên CNXH ở nước ta hiên nay.
Xuất phát từ hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, đồng thời áp dụng
những lý luận của chủ nghĩa Mác - Lê nin về quá độ lên chủ nghĩa xã
hội, trải qua một giai đoạn lâu dài từ thập kỉ 30 của thế kỉ XX đến nay
đã cho phép chúng ta khẳng định: quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam là một lựa chọn đúng đắn, phù hợp với thực tế lịch sử.
Quá trình thực hiện quá độ lên CNXH ở nước ta mang tính chất:
khó khăn, phức tạp và lâu dài hơn các nước trên thế giới. Nguyên
nhân là do: nước ta bị chiến tranh tàn phá nặng nề, lại có xuất phát
điểm từ một nước nông nghiệp lạc hậu, chính quyền vừa mới thành
lập còn non trẻ, thiếu kinh nghiệm, các thế lực thù địch bên ngoài liên
tục chống phá công cuộc xây dựng XHCN ở nước ta.
Nhận biết những tính chất đó trong hoàn cảnh cụ thể ở Việt Nam,
Đảng và Nhà nước đã xác định những hướng đi đúng đắn, thận trọng
trong thời kì quá độ theo những xu hướng cơ bản:
- Thực hiện thắng lợi của công cuộc CNH-HĐH đất nước, giữ vững định hướng XHCN.
- Thực hiện công bằng xã hội, chống áp bức bất công trong xã
hội, giảm sự chênh lệch giàu nghèo.
- Xác lập một cách bền vững chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, đấu tranh, ngăn chặn, khắc phục, làm thất bại âm mưu
của các thế lực thù địch.
Hiện nay, chúng ta đang bước vào thời kì đẩy mạnh CNH-HĐH
đất nước trong xu thế toàn cầu hóa kinh tế, khoa học - công nghệ. Bối
cảnh đó tạo ra cơ hội lớn để chúng ta có thể đi tắt, đón đầu đẩy nhanh
quá trình CNH-HĐH đất nước, xây dựng cơ sở vật chất của CNXH.
Đồng thời, bối cảnh kinh tế hiện nay cũng tạo ra những thách thức vô
cùng to lớn đối với các nước phát triển, trong đó có Việt Nam. Do đó,
điều căn bản là chúng ta phải có đường lối đúng đắn, linh hoạt để phát
huy ý chí tự lực, tự cường, khai thác mọi tiềm năng về vật chất, tinh
thần của dân tộc để xây dựng đất nước.
"Con đường đi lên của nước ta là sự phát triển quá độ lên chủ
nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, tức là bỏ qua việc xác
lập vị trí thống tri của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng
TBCN, nhưng kế thừa, tiếp thu những thành tựu mà nhân loại đạt 14
được dưới chế độ TBCN, đặc biệt về khoa học - công nghệ đê phát
triển nhanh LLSX, xây dựng nền kinh tế hiện đại".
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã xác định:
Mục tiêu tổng quát của giai đoạn phát triển đất nước đến năm 2020 là
phấn đấu cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại;
chính trị - xã hội ổn định, phát triển nền dân chủ XHCN; đời sống vật
chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt; độc lập, chủ
quyền, sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; vị thế của
nước ta trên trường quốc tế được nâng cao, tạo tiền đề vững chắc để
phát triển cao hơn trong giai đoạn sau.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu tổng quát trong giai đoạn từ nay
đến năm 2020, toàn Đảng toàn dân ta cần thực hiện tốt các định hướng sau:
- Đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước gắn với sự phát triển kinh tế tri
thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.
- Phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc; xây dựng con
người, nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
- Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
- Thự hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu
nghị, hợp tác và phát triển, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.
- Xây dựng nền dân chủ XHCN, thực hiện đại đoàn kết dân tộc,
tăng cường và mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất.
- Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân.
- Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Như vậy, mô hình và con đường đi lên CNXH ở nước ta được
xác định ngày càng rõ hơn và ngày càng được hiện thực hóa trong cuộc sống. 15
Câu 6: Khái niệm nền dân chủ XHCN. Phương hướng đổi mới và
hoàn thiện hệ thống chính trị XHCN ở nước ta hiện nay.

* Khái niệm nền dân chủ XHCN. - Định nghĩa:
+ Dân chủ có gốc từ tiếng Hy Lạp (Demoskratos), có nghĩa là "
quyền lực thuộc về nhân dân" hay là nhân dân có quyền làm chủ
những vấn đề liên quan đến cuộc sống của mình.
+ Dân chủ còn được hiểu là một hình thái nhà nước, một chế độ
xã hội, trong đó, pháp luật thừa nhận quyền tự do, dân chủ, bình đẳng của nhân dân.
+ Dân chủ còn được cụ thể hóa thành cơ chế thực thi trong cuộc
sống, quy định thành nghĩa vụ của công dân đối với nhà nước và trách
nhiệm của nhà nước đối với công dân.
+ Dân chủ còn là nguyên tắc sinh hoạt của tổ chức chính trị - xã
hội, một cộng đồng dân cư được tổ chức theo nguyên tắc: số ít phục
tùng số đông, thiểu số phục tùng đa số.
+ Dân chủ là một phạm trù chính trị vì nó ra đời và phát triển gắn
liền với sự ra đời và phát triển của xã hội, của sự xuất hiện giai cấp
nhà nước, gắn liền với giai cấp thống trị, bảo vệ lợi ích cho giai cấp thống trị.
Dân chủ XHCN là nền dân chủ mang bản chất giai cấp công
nhân. Đây là nền dân chủ của đa số tầng lớp nhân dân.
+ Dưới góc độ tổ chức chính trị - xã hội, dân chủ là một hình
thức tổ chức nhà nước với hệ thống chính trị tương ứng mà đặc trưng
cơ bản là thừa nhận quyền lực chính trị của nhân dân, quyền tự do
bình đẳng của công dân, thực hiện nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số
nhằm phục vụ cho lợi ích của giai cấp thống trị - giai cấp nắm tư liệu
sản xuất chủ yếu trong xã hội.
+ Dân chủ XHCN là hình thức tổ chức nhà nước của giai cấp
công nhân với hệ thống chính trị tương ứng mà đặc trưng cơ bản là
thừa nhận quyền lực chính trị của giai cấp công nhân, của quảng đại
quần chúng nhân dân lao động.
+ Nền dân chủ XHCN là một tập hợp (hệ thống) các thiết chế
nhà nước được xác lập, vận hành và từng bước hoàn thiện nhằm đảm
bảo thực hiện trên thực tế, ngày càng đầy đủ các quyền lực của giai 16
cấp công nhân, của các giai cấp và tầng lớp trong xã hội và trách
nhiệm của nhà nước với công dân.
* Đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN.
- Là nền dân chủ mang tính chất lịch sử
+ Tính lịch sử của nền dân chủ được thể hiện: nền dân chủ ấy chỉ
ra đời trong những điều kiện lịch sử nhất định. Nền dân chủ XHCN ra
đời là sản phẩm tất yếu của cuộc đấu tranh về tay giai cấp công nhân,
xác lập bộ máy nhà nước của giai cấp công nhân và xác lập hệ thống
các thể chế chính trị chủ yếu, bảo đảm quyền lực chính trị thuộc về
giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
+ Nền dân chủ XHCN tồn tại và từng bước phát triển... trong mối
quan hệ biện chứng với những điều kiện, tiền đề kinh tế - xã hội và
chính trị - xã hội xác định.
+ Trong quá trình ra đời và phát triển của mình, nền dân chủ
XHCN có thể kế thừa các giá trị của nền dân chủ tư sản về hình thức,
phương thức thực thi, vận hành dân chủ, phát triển và từng bước hoàn
thiện các giá trị ấy để đảm bảo quyền lực chính trị ngày càng thuộc về nhân dân.
- Nền dân chủ XHCN là nền dân chủ mang bản chất giai cấp của
giai cấp công nhân, đồng thời là nền dân chủ đại chúng, dân chủ cho đại đa số.
+ Nền dân chủ XHCN là nền dân chủ phủ định biện chứng và đối
lập với nền dân chủ tư sản XHCN, nền dân chủ XHCN là nền dân chủ
mang bản chất của giai cấp công nhân, giai cấp có lợi ích chính trị cơ
bản đối lập với giai cấp tư sản.
+ Nền dân chủ XHCN được xây dựng trên cơ sở phát huy, thể
hiện ngày càng đầy đủ, trên thực tế quyền dân chủ của nhân dân mà
nòng cốt là của liên minh của giai cấp công nhân với quảng đại quần chúng nhân dân lao động.
- Nền dân chủ XHCN là nền dân chủ có tính chất dân tộc, đồng
thời mang tính nhân loại.
+ Nền dân chủ XHCN được xây dựng trên các lập trường,
nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê nin, hệ thống lý luận cách
mạng - khoa học, phản ánh một cách chính xác, đúng đắn vai trò sứ
mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân.
+ Giá trị này lại được biểu hiện sinh động thông qua các hình 17
thức đặc thù và đa dạng của các kiểu tổ chức nhà nước, kiểu tổ chức
nền dân chủ trong mỗi giai đoạn cụ thể, mỗi dân tộc cụ thể.
- Nền dân chủ XHCN là nền dân chủ cuối cùng trong lịch sử - là
nền dân chủ tự tiêu vong.
Cuộc cách mạng XHCN là cuộc cách mạng cuối cùng trong lịch
sử đấu tranh nhân loại vì nó tiến tới thiết lập một xã hội không có giai
cấp, loại bỏ hoàn toàn sự bóc lột giữa người với người. Nền dân chủ
cũng là mục tiêu của cuộc cách mạng này. Trong nền dân chủ này, khi
mà các giai cấp đã không còn tồn tại thì nhân dân tham gia ngày càng
nhiều và càng có hiệu quả vào việc quản lý nhà nước và quản lý xã
hội. Như vậy, nền dân chủ sẽ tự tiêu vong dần.
* Phương hướng đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị XHCN ở nước ta hiện nay.
1. Căn cứ lý luận: Đảng ta luôn căn cứ vào những nguyên lý cơ
bản mà chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng
đảng vô sản nói chung và đảng cầm quyền nói riêng, về thiết lập và
hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN, về xây dựng và phát huy vai
trò của đoàn thể nhân dân, về nâng cao ý thức và năng lực thực hành
dân chủ của nhân dân và về mối quan hệ giữa các bộ phận cấu thành
nền dân chủ XHCN, đồng thời tiếp thu những thành tựu của tinh hoa
văn hóa nhân loại về cuộc đấu tranh cho dân chủ hiện nay trên thế giới
nhằm làm cho quyền lực chính trị của nhân dân ngày càng được thực
hiện đầy đủ tring thực tiễn.
- Thực trạng đổi mới và kiện toàn hệ thống chính trị, phát huy dân chủ.
+ Dân chủ XHCN có nhiều tiến bộ, thể hiện quyền dân chủ của
nhân dân được đảm bảo, khối đại đoàn kết ngày càng được củng cố và tăng cường.
+ Việc xây dựng nhà nước XHCN được đẩy mạnh, hiệu lực và
hiệu quả hoạt động được nâng cao.
+ Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được tăng cường, đã đạt
được một số thành tựu quan trọng.
+ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân đã phát
huy được vai trò tập hợp, xây dựng được khối đại đoàn kết dân tộc.
+ Từng bước nâng cao nhận thức về mối quan hệ giữa các bộ
phận cấu thành nền dân chủ nhân dân, đạt được những kết quả bước 18
đầu trong việc giải quyết mối quan hệ giữa các bộ phận.
Tuy nhiên, vẫn còn những thiếu sót:
+ Sức mạnh của nền dân chủ và khối đại đoàn kết chưa được phát huy đầy đủ.
+ Việc xây dựng nhà nước chưa theo kịp với yêu cầu phát triển
kinh tế và quản lý đất nước.
+ Công tác xây dựng Đảng còn nhiều hạn chế, yếu kém, chưa được khắc phục.
2. Phương hướng cơ bản và giải pháp chủ yếu nhằm phát huy
quyền dân chủ ở nước ta.
* Phương hướng và giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo chính
trị và sức chiến đấu của Đảng với việc phát huy quyền dân chủ của nhân dân.
- Phương hướng: kết hợp xây dựng Đảng vững mạnh toàn diện
với xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN hoạt động có hiệu quả; với
phát huy vai trò tham gia thực hiện, kiểm tra, giám sát và phản biện
XH của các đoàn thể nhân dân, nâng cao ý thức, trình độ năng lực
hoạt động dân chủ của nhân dân, giải quyết tốt mối quan hệ giữa các
bộ phận cấu thành nền dân chủ XHCN. - Giải pháp:
+ Tiếp tục tự đổi mới, tự chỉnh đốn Đảng, tăng cường bản chất
giai cấp công nhân và tính tiên phong, nâng cao năng lực lãnh đạo và
sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững
mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, có bản lĩnh chính trị rõ ràng, có
đạo đức cách mạng trong sáng, có tầm trí tuệ cao, có phương pháp
lãnh đạo khoa học, luôn gắn với nhân dân.
+ Tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng
với toàn bộ sự nghiệp cách mạng và trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
+ Lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng nền văn hóa tiên tiến
đậm đà bản sắc dân tộc; đẩy mạnh sự nghiệp đào tạo và giáo dục
nhằm nâng cao trình độ văn hóa dân chủ của cán bộ, nhân dân...
+ Lãnh đạo quá trình hoàn thiện những thiết chế thực hiện dân
chủ hóa đời sống xã hội, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của
nhân dân, thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở, tiếp tục đổi
mới và hoàn thiện chế độ dân chủ trực tiếp và chế độ dân chủ đại diện. 19
+ Lãnh đạo tổ chức tốt phong trào thi đua yêu nước, xây dựng
khối đại đoàn kết dân tộc.
* Phương hướng cơ bản và giải pháp xây dựng nhà nước pháp
quyền XHCN nhằm phát huy quyền dân chủ của nhân dân.
- Phương hướng: hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt
động của nhà nước pháp quyền XHCN, đổi mới, nâng cao chất lượng
và hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa
phương, đẩy mạnh cải cách hành chính và cải cách tư pháp, thực hiện
có hiệu quả cuộc đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng. - Giải pháp:
+ Nâng cao nhận thức về xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN.
+ Tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, có năng lực
đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
+ Tích cực thực hiện tiết kiệm, kiên quyết phòng ngừa lãng phí, tham nhũng.
* Phương hướng và giả pháp cơ bản đổi mới các đoàn thể chính
trị - xã hội của nhân dân trong quá trình xây dựng nền dân chủ XHCN ở nước ta. - Phương hướng
+ Tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách tạo điều kiện để Mặt
trận và các đoàn thể nhân dân hoạt động có hiệu quả trong quá trình
hiện thực hóa nền dân chủ XHCN.
+ Tiếp tục tự đổi mới về cơ cấu, tổ chức, hình thức và phương
pháp hoạt động của các đoàn thể chính trị xã hội. - Giải pháp
+ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân tiếp tục tăng cường
tổ chức và đổi mới nội dung và phương pháp hoạt động khắc phục
tình trạng hành chính hóa, phát huy vai trò nòng cốt tập hợp, đoàn kết
nhân dân xây dựng cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân.
+ Cụ thể hóa các quy định thực hiện dân chủ, giám sát và phản biện XH.
+ Đổi mới nội dung và phương pháp tập hợp lực lượng quần
chúng để tham gia có hiệu quả vào quá trình xây dựng Đảng và Nhà
nước trong sạch, vững mạnh.
+ Mặt trận và các đoàn thể nhân dân cần thúc đẩy hơn nữa việc 20