Đề cương cơ sở lý luận báo chí | Học viện Báo chí và Tuyên truyền

ĐỀ CƯƠNG ÔN THI MÔN CƠ SỞ LÝ LUẬN BÁO CHÍ
Câu 1: Sự ra đời của báo chí ở Việt Nam. Xu hướng phát triển của báo chí Việt Nam . Nêu ví dụ
1) Sự ra đời :
Sự ra dời của báo chí Việt nam gắn liền vs sự hình thành của các loại hình báo chí như báo in ,báo mạng ,báo hình ,báo nói… a) Báo in:
_ Là loại hình chuyển tải thông tin mang tính thời sự bằng ấn phẩm định kì và được phát hành rộng rãi trong xã hội.
Báo in ra đời ở châu âu vào thế kỉ 16,còn tại Việt Nam thì ngày 1/4/1865 đánh dấu sự ra đời của tờ Gia Định báo . Đây là
phương tiện truyền thông đầu tiên hoàn toàn mới mẻ, làm cho tiếng Việt mới có cơ hội phổ biến trong dân chúng.
Bước đầu, Gia Định báo có mục đích chủ yếu là công cụ thông tin của thực dân pháp ở Đông Dương với tư cách là một tờ
công báo chuyên đăng các công văn, nghị định, thông tư, đạo dụ của chính quyền thực dân. Sau này, khi Trương Vĩnh Ký
chính thức làm giám đốc, tờ báo mới được phát triển mục biên khảo, thơ văn, lịch sử... Từ đó, báo không chỉ làm một tờ công
báo đơn thuần nữa. Gia Định báo cũng có góp phần cổ động việc học chữ Quốc ngữ và lối học mới, mở đường cho các thể
loại văn xuôi Việt Nam in bằng chữ Quốc ngữ, đặt nền móng cho sự hình thành báo chí Việt Nam. b) Báo mạng:
Là loại hình chuyển tải thông tin qua mạng Internet toàn cầu.Ở Việt Nam ra đời muộn nhất trong các loại hình báo chí vào năm 1997.
_ Có thể nói, tờ báo điện tử đầu tiên của Việt Nam chính là Tạp chí Quê Hương điện tử. Quê hương là tạp chí của Uỷ ban về
người Việt Nam ở nước ngoài trực thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam đã lên mạng toàn cầu từ ngày 6/2/1997 hiện đang hoạt động
theo Giấy phép thiết lập website trên Internet số 399/GP-BVHTT ngày 26/12/2001 của Bộ Văn hoá -Thông tin, nay là Bộ Văn
hoá, thể thao và du lịch. Đối tượng phục vụ chủ yếu của Tạp chí là cộng đồng người Việt Nam định cư, sinh sống ở nước
ngoài, cũng như thân nhân của họ ở trong nước và những độc giả quan tâm tìm hiểu về các vấn đề liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài.
_ Sau Tạp chí Quê hương điện tử, hai tờ báo lớn của Việt Nam là Nhân dân và Lao động cũng đã được lên mạng vào năm 1999.
Những tờ báo ra đời từ những ngày Internet Việt Nam vẫn còn đang "trứng nước" đã sớm khẳng định được vị thế của một
loại hình báo chí còn rất mới mẻ này. Nếu như trước đó, người dân Việt Nam chỉ biết tới ba loại hình báo chí chủ yếu là báo
giấy (báo in), đài phát thanh (báo nói) và đài truyền hình (báo hình) thì nay đã được tiếp cận với một loại hình báo chí tích hợp
cả ba loại hình báo chí đi trước này.
c) Báo nói(Phát thanh)
Báo nói là loại hình chuyển tải thông tin qua âm thanh.Âm thanh trong phát thanh gồm lời nói âm nhạc ,các loại tiếng động
làm nền hoặc minh hoạ cho lời nói.
_11h30 phút ngày 7/9/1945: Đài Tiếng nói Việt Nam chính thức cất tiếng chào đời. Nội dung buổi phát thanh đầu tiên bằng
tiếng Việt bắt đầu bằng câu: "Đây là Tiếng nói của Việt Nam, phát thanh từ Hà Nội, thủ đô nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà”.
 Đây được coi là mốc đánh dấu sự ra đời của báo nói ( phát thanh) ở Việt Nam.
Đài Tiếng nói Việt Nam (viết tắt là VOV) là đài phát thanh quốc gia trực thuộc Chính phủ Việt Nam, với chức năng thông
tin, tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam và pháp luật của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa
Việt Nam; góp phần giáo dục, nâng cao dân trí, phục vụ đời sống tinh thần của nhân dân bằng các chương trình phát thanh,
phát thanh trên Internet, phát thanh có hình… Đài phát chủ yếu bằng tiếng Việt.
Đài Tiếng nói Việt Nam chịu sự quản lý nhà nước của Bộ Thông tin và Truyền Thông về hoạt động báo chí, tần số, truyền dẫn và phát sóng.
d) Báo hình( Truyền hình )
Truyền hình là một loại hình truyền thông đại chúng chuyển tải thông tin bằng hình ảnh và âm thanh về một vật thể hoặc một
cảnh đi xa bằng sóng vô tuyến điện.
Ngay từ trước khi chiến tranh Việt Nam kết thúc năm ,
1975 một ban biên tập của Đài Tiếng nói Việt Nam được tách ra và
thành lập đài truyền hình ngày 7 tháng 9 năm .
1970 Năm 1987 đài lấy tên chính thức là Đài Truyền hình Việt Nam. Lịch sử
hình thành và phát triển của Đài trải qua các mốc quan trọng:  Ngày 7 tháng 9 :
1970 VTV được thành lập từ một ban biên tập của Đài Tiếng nói Việt Nam  Năm
: Tách khỏi Đài Tiếng nói Việt Nam và chuyển tới địa điểm mới 1976  Ngày 30 tháng 4
: Đài chính thức được đặt tên là Đài Truyền hình Việt Nam 1987
 Coa thể nói việc hình thành báo truyền hình là 1 trong những mốc quan trọng của báo chí Việt nam
Tóm lại sự ra đời các loại hình báo chí đã đánh dấu sự ra đời của nền báo chí Việt nam ,Điều nay đã tác động không nhỏ tới
mọi mẶT của đời sống nước ta.
2) Xu hướng phát triển của bao chí Việt Nam hiện Nay.Lấy ví dụ
_ Báo chí đang phát triển theo hướng phi đại chúng hoá.Nhằm vào các đối tượng nhỏ hẹp hơn nhằm thu ddc hiệu quả cao
nhất ,lợi nhuận tối ưu nhất. Hay nói ccahs khác là huyên biệt hoá báo chí.
VD: các chương trình bóng đá đêm nhằm vào đối tượng chủ yếu là người hâm mộ bóng đá. Hoặc chương trình dành cho người
cao tuổi như cây cao bóng cả , vui khgoer có ích , 1 số báo mở ra 1 số chuyên mục phục vụ các đối tượng nhất định như
chuyên mục Nhịp sống trẻ của báo dân trí ….
_Phát triển theo hướng thương mại hoá báo chí :Báo chí có chức năng như 1 ngành kinh tế thực thụ,tham gia vào việc kinh
doanh quảng ba ssanr phẩm ,thương hiệu.
VD: Các chương trình quảng cáo trên ti vi vi,đài phát thanh các mục quảng các trên các tờ báo mạng ,báo in…
_Phát triển theo hướng quốc tế hoá báo chí :Báo chí Việt Nam là một bộ phận của báo chí thế giới.Báo chí góp phần đưa hình ảnh việt ra vs quốc tê
VD:1 số kênh dành cho kiều bào nước ngoài,người nước ngoài như VTV4,( nhiều chuyên mục vs nhiều thứ tiếng khác nhau … )
_Hình thành các tập đoàn báo chí Việt Nam :kết hợp nhiều chức năng của các loại hình báo chí với nhau.Các tập đoàn này
đang ngày càng chứng tỏ vị trí vai trò của mình trong công tác truyền thông
VD: Thông tấn xã Việt nam, …
_ Ngoài ra do đặc thù đặc trưng của mình 1số các loại hình báo chí cũng có những xu hướng phát triển riêng .
VD : báo mạng điện tử cũng có những xu hướng phát triển riêng
Về nội dung, hình thức, quản lý và công nghệ
Về hình thức: Các tờ báo đang ngày càng chạy đua đế có một hình thức đẹp mắt hơn, dễ đọc hơn, mang séc hấp dẫn, ma két hợp lý
Về quản lý và công nghệ: Nâng cao khá năng quản lý, trình duyệt, có khá năng ngăn chặn ‘tin tăc’’, hacker…
Về công nghệ được nâng cao, đầu tư nhiều máy móc hiện đại, chuyên nghiệp, nâng cấp máy chủ, tần số phát sóng…
Về nội dung từng bước nâng cao chất lượng tin bài, đa dạng hóa thông tin.
Câu 2:Phân tích vị trí vai trò của báo chí trong đời sống xã hội.
Báo chí có quyền lực thứ 4 trong xã hội.Báo chí có 1 ví trí đặc biệt quan trọng trong đời sống xã hội .Nó tác động vào hầu hết
tất cả các mạt của cuộc sống như chính trị ,kinh tế,văn hoá ,xã hội. 1) Về chính trị :
Khi đất nước được giải phóng, Đảng ta đứng lên lãnh đạo nhân dân theo con đường XHCN thì Đảng ta đã khéo léo sử dụng
báo chí như một công cụ vì không một cơ quan quyền lực nào lại không sử dụng báo chí như 1 công cụ để lãnh đạo tuyên
truyền đường lối của mình .
_ Báo chí là công cụ của Đảng, nhà nước và các tổ chức đoàn thể xã hội ,là diễn đàn của nhân dân.
+ Báo chí với tính chất là là một hoạt động chính trị xã hội nên nội dung quan trọng nhất của báo chí là thông tin chính trị. Báo
chí giúp tuyên truyền chủ trương đường lối chính sách của Đảng và nhà nước,giúp nhân dân thực hiện tốt các chủ trương thông qua báo chí.
VD: Các chương trình truyền hình trực tiếp các buổi họp của quốc hội.Các chương trình thời sự đưa tin các nghị quyết các
quyết định của chính phủ.
+ Diễn đàn của nhân dân. Nhân dân có những kiến nghị báo chí đã đăng tải 1 số tin ngắn nêu lên những vụ việc bức xúc của
nhân dân để các cơ quan quản lý biết và sữa những sai phạm
=>Báo chí thực hiện tốt vai trò này nên đã đc sự ủng hộ và tin tưởng của nhân dân.
_Báo chí còn định hướng tư tưởng chính trị vững vàng cho quần chúng nhân dân ủng hộ chế độ XHCN
=>Việc định hướng nhân dân có tư tưởng vững vàng thông qua nội dung 1 số hội thảo để nhân dân hiểu, ủng hộ đi theo con
đường XHCN trong báo chí đang ngày càng thực hiện tốt để chống lại các luận điệu xuyên tạc của kẻ thù.
_Báo chí là công cụ hữu hiệu để quản lý cái cách và điều hành xã hội.Vai trò này báo chí đang thực hiện rất tốt.
VD: Tiến độ các dự án trọng điểm của nước ta luôn đc cập nhật trên mạng trên các tờ báo để tiện cho việc giám sát, quản lý. 2) Về kinh tế:
_Báo chí là cơ quan truyền thông cung cấp thông tin cho người tiếp nhận thông tin.Báo chí có khả năng quảng bá sản phẩm,
tạo điều kiện cho các nhà sản xuất quảng bá các sản phẩm của mình tới người tiêu dùng để sản phẩm có sức tiêu thụ lớn hơn
thúc đẩy lợi nhuận của sản xuất cao hơn.
VD: Việc quảng cáo xe máy wave đời mới trên ti vi, trên báo “người lao động”
_Báo chí còn đưa ra giá cả thị trường để ổn định thị trường trong nước và thế giới.
VD: Tạp chí “tiếp thị và gia đình, chuyên mục thị trường 24 h
_Báo chí còn bảo vệ quyền lợi các doanh nghiệp, tránh tình trạng doanh nghiệp bị vu khống hoặc thông tin sai.
VD: Báo chí luôn theo sát vụ kiện bán phá giá cá tra ,cá ba sa của Việt nam
_Báo chí là cầu nối giữa các doanh nghiệp, giới thiệu các mô hình kinh doanh hiệu quả..
VD: chuyên mục người đương thời. 3) Văn hoá,xã hội
_ định hướng và tạo lập dư luận xã hội
_Báo chí ra đời làm thoả mãn nhu cầu nhận thức của con người,cung cấp thông tin tin tức trong nước và quốc tế ở mọi lĩnh
vực của cuộc sống tới mọi đối tượng bạn đọc. Nó tác động tới nhận thức của người dân giúp hị tự điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp vs chuẩn mực xh
_Báo chí có vai trò lớn trong việc phát triển văn hoá xã hội Việt nam mang đậm đà bản sắc dân tộc.Vd như các chương trình
live show bài hát việt,báo văn nghệ
_Báo chí quan tâm tới bản sắc dân tộc Việt qua việc giới thiệu lịch sử Việt nam
VD: báo an ninh thủ đo,báo nhân dân , Báo điện tử của dcs
_BC gìn giữ bản sắc dân tộc thông qua van hoá ẩm thực của nhân dân dân ta để nhân dân thế giới hiểu sâu về van hoá vn
VD: Chuyên mục Nấu jh hôm nay của sức sống mới .bếp việt
_Báo chị có vai trò lớn trong việc đấu tranh chống tệ nan xã hội .như mại dâm
=>Báo chí đã góp phần mang van hoá vn ra thế giới và mang văn minh thế giới về vs vn
Câu 3:Nêu những quan niệm về báo chí.Phân tích bản chất của báo chí.
1.Những quan niệm về báo chí.
Có 3 quan niệm về báo chí :
_Trong lịch sử những quan niệm về báo chí được Vũ Bằng thông kê trong cuốn sách “40 nam nói láo”. Mọi người cho rằng
nghề làm báo là 1 nghề thất đức.Báo chí gần vs văn chương có người cho rằng bc là vc,tp “ 10 ngày ở huế “của phạm quỳnh 1
tác phẩm vc ngày đó đc gọi là tân văn – báo chí .Báo chí là công cụ chính trị khi nó chỉ nói tới những vấn đề thời sự sự việc có thật trong cs… _Hiện nay:
+ Báo chí được coi là hoạt động chính trị xã hội.người làm báo là người làm ctri xh, quan niệm lớn chi phối cách làm của các nhà báo.
+ Báo chí là hoạt động thông tin đại chúng.
2. Bản chất của báo chí:Baó chí có 3 bản chất : là một loại hình hoạt động chính trị xã hội, là loại hình thông tin đại chúng , là
loại hình kinh doanh dịch vụ.
a)Báo chí là loại hình hoạt động chính trị xã hội : .Hoạt động chính trị:
_Là công cụ quản lý xã hội thông quan tin tức mọi mặt về chính trị xã hội ;
+Thông tin về đường lối chính sách, giám sát tiến trình xây dựng và thực thi luật và các văn kiện pháp luật.
+Phản ánh kịp thời tình hình thực hiện, chủ trương chính sách có những phản hồi kịp thời để có sự điều chỉnh phù hợp.
_Giám sát và cơ chế giám sát toàn cầu:
Khả năng thông tin nhanh ,kịp thời và rộng rãi khắp toàn cầu tạo cho báo chí có thể giám sát các hoạt động toàn cầu, giám sát
thông qua dư luận xã hội để điều chỉnh chính sách của các quốc gia.
_Là cầu nối giữa chính quyền và nhân dân,đảm bảo quá trình quản lý được hiệu quả.
Là diễn đàn cho công dân phát biểu tâm tư ,nguyện vọng bày tỏ quan điểm sáng kiến của mình vs các việc chung của xã
hội.Thông qua các diễn đàn trực tuyến các cuộc phỏng vấn thăm dò dư luận ,các chuyên mục ý kiến bạn đọc…
=>Lôi cuốn đông đảo thành viên vào các tiến trình vận động 1 cách thoải mái ,tự nhiên không mặc cảm.Tạo hứng thú niềm say
mê trong cống hiến sáng tao của cá nhân ,nhóm ,cộng đồng xã hội.. . Hoạt động xã hội:
_Phát triển các dịch vụ xã hội :bán hàng, giới thiệu việc làm (báo người lao động),xây dựng các quỹ từ thiện,Các đợt vận động ,cứu trợ..
_Giáo dục ý thức xã hội ,ý thức cộng đồng .tạo sự liên kết cộng đồng
+Làm cho mọi người trong xã hội hiểu và thực hiện nghĩa vụ trách nhiệm tự giác vì lợi ích chung
+Tổ chức các sự kiện mang tính xã hội tạo ảnh hưởng thương hiệu của tờ báo,gắn chặt vs thực tiễn xã hội.
=>Cùng vs việc thực hiện bản chất chính trị, bản chất xã hội của báo chí đã định hình mở rộng tạo ra những thế mạnh mới cho
báo chí thời mở cửa.Vai trò xã hội của báo chí tăng lên ảnh hưởng sâu rộng đến mọi thành phần xã hội.
b)Báo chí là hoạt động thông tin đại chúng .
_Thông tin đại chúng là thuật ngữ cơ bản nhất của lý luận báo chí, việc tìm hiểu nó có ý nghĩa như là điều kiện cơ sơ để tìm
hiểu các vấn đề khác trong hoạt động báo chí nói chung. Bởi vì thông tin đại chúng là bản chất của hoạt động báo chí ,bản chất
này quy định tính chất của sản phẩm báo chí và phương thức hoạt động của người làm báo.
_Thông tin là khái niệm đc sử dụng với nhiều ý nghĩa khác nhau trong các tình huống cụ thể
+là loại hình hoạt động để chuyển đi các nội dung thông báo
+được dùng để chỉ chất lượng nội dung của thông báo nói chung
=>Thông tin liên quan trực tiếp đến tính hiệu quả của cac phương tiện thông tin đại chúng, đến những đòi hỏi về phương
pháp,hình thức sáng tạo của nhà báo,đến nguyên tắc về sự tác động qua lại giữa báo chí và công chúng.
_Đại chúng là thuật ngữ mà chúng ta đề cập tới các nội dung:đối tượng tác động rộng ,nhu cầu thông tin của nhân dân đc ưu
tiên bảo đảm sự phổ biến rộng rãi dễ hiểu…
_Báo chí là hoạt động thông tin đại chúng:
+Tác động mạnh mẽ tới toàn xã hội
+Đáp ứng nhu cầu thông tin của quần chúng nhân dân
+Góp phần định hướng dư luận và hình thành đời sống tinh thần xã hội
+Đảm bảo mối quan hệ 2 chiều báo chí và công chúng
+Những nhu cầu của nhân dân đc ưu tiên và là thước đo năng lực của hoạt động tt báo chí.
+Thông tin bc phải dễ nhớ dễ hiểu và có khả năng phổ biến trong xã hội
+Thông tin đến được và tác động công chúng qua tác phẩm báo chí tồn tại dưới 3 dạng:
Thông tin khả năng: là thông tin trong tác phẩm bc chưa đc tiếp nhận
Thông tin tiếp nhận: Đc công chúng tiếp nhận sau 1 quá trình chọn thông tin
Thông tin thực tế: Quá trình ông chúng báo chí nhận xét , chuyển hoá thông tin thành nhận thức.hành động
=>Vì vậy yêu cầu đối với các nhà báo và các cơ quan báo chí
Có kĩ năng và nghệ thuật thông qua tác phẩm sản phẩm của mình, cũng như các hoạt động khác thu hút sự quan tâm ,nhu
cầu tiếp nhận và tiếp cận sp bc của công chúng.(Nếu công chúng ko tiếp nhận thì chỉ dừng ở mức tiềm năng)
Có khả năng tiếp cận thu thập xử lý thông tin để hình thành các thông điệp và thông tin tiềm năng đạt chất lượng cao
Có kĩ năng làm cho thông tin trở thành dễ nhớ .dễ hiểu dễ làm theo và gây ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc.
Quan tâm tìm hiểu nghiên cứu và phán đoán các tương tác và hiệu ứng xã hội của các sản phẩm báo chí và tp bc.Từ đó có
thể điều chỉnh điều khiển đc kế hoạch thông tin vs các nhóm công chúng vào các thời điểm khác nhau.
c) Báo chí là loại hình kinh doanh dịch vụ
Hay nói cách khác báo chí là 1 ngành kinh tế
_Kinh tế và các lĩnh vực khác liên quan đến kinh tế là nội dung quan trọng của báo chí
_Với tính chất là hoạt động kinh tế nội dung quan trọng nhất của báo chí là thông tin kinh tế.
_Mặt khác nội dung và tính chất của thông tin bị chi phối 1 phần bởi lợi ích kinh tế của cơ quan báo chí.
=>Báo chí cũng là một ngành kinh tế tác động tới đời sống kinh tế của mỗi quốc gia, dân tộc
_Tính chất đặc biệt của sp bc là ở chỗ càng nhiều người dùng bao nhiêu thì giá trị sử dụng của nó lại càng cao thậm chí còn đc
nhân lên gấp nhiều lần.
_Vấn đề kinh tế cũng cần đc dặt ra khi thông ti đc coi là 1 loại hàng hoá.
_Trong nền kinh tế thị trường 1 sp có giá trị và giá trị sd đều có thể trở thành hành hoá để mua bán trao đổi.Sp bc cũng là 1
loại hàng hoá để mua bán trao đổi.Báo chí là 1 loại hàng hoá đặc biệt,có nhiều cấp độ khác nhau cần có sự phân định rõ ràng
VD: 1 năm công ty sữa việt nam Vinamilk phải bỏ ra 1 số tiền khổng lồ để chi trả cho việc quảng cáo.
=>Báo chí không chỉ có mục tiêu kinh tế đơn thuần mà hơn thế nữa là thực hiên các mục tiêu chính trị xh.
Câu 4:Phân tích và chứng minh các chức năng tư tưởng,giáo dục khai sáng và giải trí của báo chí.
Chức năng báo chí là tổng hợp những vai trò tác dụng của bc đối vs đời sống xã hội.Nó gồm 5 chức năng chính là chức năng
thông tin và giao tiếp với công chúng, chức năng tư tưởng giáo dục, chức năng phản biện quản lý giám sát xã hội,chức năng
khai sáng giải trí, chức năng kinh tế dịch vụ trong đó chức năng tư tưởng giáo dục và chức năng khai sáng giải trí là 2 trong
những chức năng quan trọng nhất.
a)chức năng tư tưởng giáo dục
_Mục đích 1:Nhằm tác động vào ý thức hình thành 1 hệ tư tưởng thống trị với những định hướng nhất định.
_Nhiệm vụ:liên kết những thành viên riêng lẽ của xã hội thành 1 khối thống nhất trên cơ sở 1 lạp trường chính trị chung, thái
độ trách nhiệm tich cực nhằm xây dựng và bảo vệ đất nước.
_Chức năng có tính mục đích đầu tiên trong hoạt động tư tưởng của bc là nâng cao tính tự giác của quần chúng. Để thực hiện
mục tiêu này bc phải góp phần nâng cao nhận thức của họ.Trjnh nhận thức là tiền đề quy điịnh mức độ tự giác của nhân dân.
Điều đó đòi hỏi bc phải thông tin 1 cách đầy đủ sinh động các sự kiện hiện tượng,phân tích các mối quan hệ bên trong và
giữa chúng với nhau ,chỉ ra các biểu hiện cụ thể của những mối quan hệ đó.
_ Mục đích thứ 2 là định hướng dư luận xã hội.
+Thông tin kịp thời sinh động và phong phú các sự kiện tới quần chúng.
+Sức mạnh định hướng của báo chí thể hiện ở khả năng trở thành diễn đàn rộng lớn cho toàn Đảng, toàn dân tham gia giải
quyết những vấn đề quan trọng của đất nước, phê bình và đấu tranh chống những biểu hiện tieu cực cản trở sự phát triển của
xã hội trong từng lĩnh vực địa phương cụ thể.
_Mục đích thứ 3 là thực hiện chức năng giáo chính trị tư tưởng cho quàn chúng .
+Thông tin những sự kiện hiện tượng quá trình của đời sống xã hội 1 cách khách quan.
+Xây dựng 1 lý tưởng xã hội thống nhất ,Lý tưởng vì dân giàu nước mạn xã hội công bằng dân chủ văn minh, xây dựng 1 đời
sống tinh thần lành mạnh .
+Báo chí tác động 1 cách toàn diện và tổng hợp vào toàn bộ đời sóng tinh thaanfcuar xã hội ,nghĩa là tác động vào tất cả các
yếu tố cấu thành nên yếu tố xã hội cũng là tham gia vào việc hình thành nội dung tính chất các thành tố đó.
_Các thành tố chủ yếu của ý thức xã hội là thế giới quan,nhân sinh quan, truyền thống văn hoá lịch sủ và dư luận xh. Thế giới
quan là hệ thống các quan niệm vè thế giới và vị trí của con người trong thế giới về mối quan hệ giữa con người vs hiện thực
xung quanh. Dư luận xã hội làphản ứng thái độ của xã hội đối với một sự kiện,hiện tượng vấn đề nào đó. Truyền thống hoá
lịch sử là những quan niệm của con ngươi về lịch sử ,quá khứ ,hiện tại mối quan hệ của quá khứ với hiện tại.
_Các phương pháp hoạt động thông tin của bc:tuyên truyền .cổ động ,cổ đông và kích động,tổ chức.Tổ chức là hoạt động có
tính bản chất của báo chí.Đó là kết quả tổng hợp của tuyên truyền cổ động.., là cở sở quan trọng nhất để đánh giá hiệu quả của các phương pháp khác
b) Chức năng khai sáng giải trí:
_Khai sáng giải trí là chức năng khách quan của báo chí, liên hệ chặt chẽ với chức năng tư tưởng và chức năng quản lý.Đây
cũng đc coi là một trong những chức năng quan trọng hàng đầu của bc.BC thực hiện truyền bá các tri thức văn hoá toàn
diện ,nâng cao trình độ hiểu biết đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi giải trí của nhân dân lao động giúp cho mỗi thành viên cuẢ XÃ
hội có cơ hội không ngừng bổ sung vốn tri thức ,làm phong phú đời sống tinh thần của mình.
_BC quan tâm hàng đầu đến những giá trị văn hoá việt nam .Đó là việc phổ biến các tác phẩm điện ảnh các tác phẩm văn
chương, các hoạt động văn hoá lễ hội…Đây là điều kiên quan trọng để đại chúng hoá các giá trị văn hoá tinh thần và truyền
thống tốt đẹp của dân tộc và nhân loại .
_BC chuyển tải nhiều vấn đề tới công chúng ,lượng tri thức to lớn,ở nhiều lĩnh vực của đời sống ,đảm bảo thông tin khách
quan chân thật vs những tiếp cận đánh giá phản ánh nhiều chiều tạo ra những cái nhìn mới mẻ cho công chúng.
_BC góp phần hình thành nhân cách lối sông tốt đẹp tăng trình độ hiểu biết và 1 nền vĂn hoá tiên tiến lành mạnh thể hiện
trong các hoạt động và môi quan hệ của con người từ hành vi giao tiếp quan hệ gđ và xh.
_BC cung cấp thêm những tri thức mới những kiến thức giáo dục bổ ích kiến thức khoa học phù hợp vs trình độ tiếp thụ của
công chúng rộng rãi có ảnh hưởng tích cực đến hình thành và củng cố thế giới quan.
=>Tóm lại các chức năng của bc có mối liên hệ chạt chẽ bổ sung cho nhau tạo thành nhiều mắt xích của hệ thống hoàn chỉnh.
Câu 5:Phân tích tính giai cấp của báo chí nói chung .báo chí cách mạng Việt Nam nói riêng.
Báo chí là hiện tượng đa nghĩa gắn bó chặt chẽ với các thành tố kiến trúc thượng tầng, là loại hình hoạt động nghề nghiệp
sáng tạo với tính chất chính trị xã hội rõ ràng.Giai cấp là những tập đoàn to lớn khác nhau về địa vị xã hội về vai trò của họ
trong tổ chức lao đọng xh, khác nhau về cách hưởng thụ và phần của cải mà họ được hưởng.Báo chí ra đời và phát triển trong
xã hội có giai cấp với sự tham gia trực tiếp vào các mối quan hệ xh,can thiệp vào quá trình vận động của xh, có uy quyền…
Báo chí là loại hình hoạt động chính trị xh có sáng tạo ,là san phẩm của con người chịu ảnh hưởng bởi thế giới quan,nhân sinh
quan và hệ tư tưởng các nhà báo nên báo chí mang tính giai cấp
=>Tính giai cấp của báo chí là sự ảnh hưởng có tính chất chi phối của các mối quan hệ giai câp,phản ánh quyền lợi và
đấu tranh nhằm thực hiện mục tiêu của 1 giai cấp nhất định.
a) Báo chí nói chung:
_Xã hội tồn tại các giai cấp các quyền lợi khác nhau thì mọi hoạt động của con người trong xã hội đó dù ít hay nhiều đều liên quan đến giai cấp.
_Với sự tham gia trực tiếp vào các mối quan hệ xã hội, can thiệp vào các quá trình vận động của xã hội ,có uy quyền to lớn
trog đời sống nhân dân bc không chỉ liên quan đến giai cấp mà còn mang tính giai cấp.
_Bc là hoạt đông có ý thức và mục đích của con nguoi là hoạt động chính trị xh bằng nghiệp vụ có vai trò to lớn trong đời
sống hàng ngày của các tầng lớp nhân dan.
_Đối tượng phản anh of bc là các sự kiện hiện tượng vấn đề hết sức đa dạng và phong phú của đời sống xh hàng ngày:
+Nhóm 1:gồm các sự kiện hiện tượng vấn đề gắn liền với xh có giai cấp sinh ra và tiêu vong cùng hiện tượng giai cấp trong xh
+Nhóm 2:gồm các hiện tượng không chỉ tồn tại trong xh có giai cấp mà còn tồn tại trong xh không có giai cấp nhưng lại mang
1 loạt các thuộc tính giai cấp như văn học, ngệ thuật..
+Nhóm 3: là các hiện tượng xh mà bản chất của chúng không mang tính giai cấp như ngôn ngữ ..Những lĩnh vực này thuộc về
1 giai cấp nhất định trong xh co giai cấp.
=>Bằng cách này hay cahs khác báo chí cũng mang tính giai cấp trong khi nó phản ánh các hiện tượng của xh có giai cấp.Nhà
báo làm việc trong 1 cơ quan bc nhất định .Bản thân các cơ quan ấy là đại diện người phát ngôn của một tổ chức, cơ quan hoạt
động theo những mục đích giai cấp của mình.
* Nhà báo với vấn đề giai cấp:
_Nhà báo bị chi phối bởi lợi ích giai cấp nhưng cao hơn là lợi ích quốc gia mà cơ quan báo chí theo đuổi
_Bản thân nhân cách năng lực thế giới quan nhân sinh quan,của nhà báo được hình thành trong hoàn cảnh lịch sử giai cấp thời
đại nhà báo thể hện lập trường quan điểm ..
_Việc ý thức 1 cách tự giác về hệ tư tưởng giai cấp thể hiện về trách nhiệm công tác nghề nghiệp là điều kiện để nhà báo đấu
tranh bảo vệ những lợi ích của giai cấp.
_Không thể có con người phi giai cấp ,nhà báo phi giai cấp trong xã hội có giai cấp
_Lợi ích kinh tế, chính trị của các nhóm phát triển trong xh mà cơ bản bc là đại diện không cho phép tờ báo nào đứng trung lập.
_Quan hệ giai cấp trong bc là quan hệ mâu thuẫn đối kháng giữa 2 giai cấp đối lập
+1 giai cấp tiến bộ đại diện cho những lợi ích của sự tiến bộ xh mang những tư tưởng tiên tiến đại diện cho 1 phương thức sx
mới và đấu tranh xây dựng 1 chế độ mới.
+Giai cấp kia là lực lượng bảo thủ lạc hậu chống lại xu hướng tiến bộ bảo vệ sự thống trị của mình vs xh.
=>Các nhà báo tiến bộ đứng về phía giai cấp tiên bộ đấu tranh cho sự thắng lợi của chế độ mới.Hoạt động của họ có ý nghĩa to
lớn mang tính nhân đạo và phù hợp vs ý nghĩa chân chính của những giá trị chung nhân loại. Những kẻ hò hét tuyên truyền ầm
ĩ cho thứ báo chí chung chung mà không quan tâm đến nhuwgx mối quan hệ giai cấp thực chất là che đậy cho sự phản động và
những lợi ích lỗi thời.
*Biểu hiện của tính giai cap trong hoạt động bc
_Phương hướng hoạt động của cơ qua bc:
+được quy định bởi tính mục đích xây dựng thực sự mà cơ quan bc ấy hướng tới
+Bị chi phối bởi lợi ích giai cấp
+Gắn liền vs việc giải quyết các nhiệm vụ của đời sống xh
_Sự lựa chọn các hiện tượng sự kiện vấn đề hay những khía cạnh khác nhau của công chúng trong xh
+Bị chi phối bởi những lợi ích tình cảm của nhà báo
+Bị quy định bởi những hệ thống quan niệm những mục đích của cơ quan bc và người làm báo.
+chi phối lợi ích tư tưởng người làm báo
_Chiều hướng phân tích đánh giá các sự kiện hiện tượng trong xh. Chiều hướng này chi phối bởi thế giới quan nhân sinh quan của nhà báo
_Quan điểm ,thái độ của nhà báo đc diễn đạt duoi hình thức khac snhau trong các thành phần bc
b)Báo chí cách mạng vn
_Giáo dục ý thức giai cấp tập hợp lực lượng động viên nhân dân đánh đuổi giặc ngoại xâm.giành độc lập dân tộc,tự do cho đất
nước. Quyền lợi của những ng nhân dân lao dong và dân tộc thống nhất hài hoà vs nhau
_tính giai cấp thể hiện ở chỗ bảo vệ lợi ích của giai cấp công nhân trong nước ,đòi hỏi nhà báo phải phản ánh chân thực khách
quan về những vấn đề duwois ánh sáng quan điểm của giai cấp vô sản.
_Ủng hộ quyền lợi của giai cấp công nhân và nhan dân yêu chuộng hoà bình dân tộc trên thế giới, vì tiến bộ hoà bình vì tình
hữu nghị giữa các dân tộc và nhân dân lao dộng..
_Vạch trần những luận điệu xuyên tạc phá hoại của kẻ thù
_Bc vừa là diễn đàn của nhân dân là tiếng nói của nhà nước của đoàn thể
=>Tính giai cấp của bc cm vn không đối lập vs tính dân tộc của nhân loại.
Câu 6: Phân tích và chứng minh chức năng tổ chức quản lý giám sát xh của bc.
Chức năng báo chí là tổng hợp những vai trò tác dụng của bc đối vs đời sống xã hội.Nó gồm 5 chức năng chính là chức năng
thông tin và giao tiếp với công chúng, chức năng tư tưởng giáo dục, chức năng phản biện quản lý giám sát xã hội,chức năng
khai sáng giải trí, chức năng kinh tế dịch vụ trong đó chức năng quản lý giám sát xh là 1 trong những chức năng quan trọng nhất.
_Quản lý là tổ chức điều hành các hoạt động theo yêu cầu nhất định.
_Giám sát là theo dõi kiểm tra xem có thực hiện đúng những quy định hay không.
_Phản biện là đánh giá chất lượng 1 công trình khoa học khi chương trình đc đưa ra bảo vệ để lấy học vị trước hội đồng chấm thi.
_Phản biện xh là sự phản biện nói chung nhưng có quy mô và lự lượng rộng rãi hơn của xh của nhân dân và các nhà khoa học
về nội dung phương hướng chủ trương giải pháp phát triển kinh tế khoa học công nghệ giáo dục y tế, môi trường.. của nhà
nước và các tổ chức liên quan.
=>Giám sat và phản biện là 1 bộ phận trong quá trình quản lý của bc
_Quản lý xh đc quan niệm là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý vào khách thể quản lý nhằm đảm bảo cho nó hoạt động
phát triển có hiệu quả đạt đc mục đích đã đề ra.
+Chủ thể quản lý là các cơ quan của đảng của nhà nước ,như chính phủ quốc hộ các cơ quan có thẩm quyền.Nhiệm vụ tuyên
truyền chủ trương chính sách đường lối tổ chức kiểm tra và đôn đốc việc thực hiện
+Khách thể quản lý : các tổ chức đơn vị kinh tế các lĩnh vực của đời sống xh hay nói cách khác là cả xh.vd như nhà máy xí
nghiệp trường học địa phương.. Nhiệm vụ là thực hiện đường lối chính sách của các cơ quan cấp trên vào thự tiễn cuộc sống. _Cơ chê 2 chiều :
+Chiều thông tin từ chủ thể đến khách thể chuyển đi những quyết định quản lý cũng như các thông tin cần thiết để hướng dẫn
về cahs thức phương pháp điều kiện thực hiện chúng
+Thông tin ngược chiều là kênh thông tin từ khách thể quản lý đến chủ thể quản lý
=>Trong quá trình thực hiện chủ trương chính sách của cấp trên vào đời sống thực tế có những lúc gặp khó khăn cần phải
được thông báo phản ánh và đề xuất nhanh chóng đầy đủ khách quan lên chủ thể quản lý để kịp thời điều chỉnh.
_Báo chí tham gia vào việc bảo đảm nguồn thông tin 2 chiều .Hai chiều thông tin này tồn tại trong tổng thể hoạt động của hệ
thống các phương tiện thông tin đại chúng và trong mỗi tp bc
_Báo chí tổ chức hoạt động của mình trong lĩnh vực quản lý theo 1 số phương hướng chủ yếu:
+Đăng tải bình luận giải thích phân tích các văn kiên nghị quyết quyết định của đảng nhà nước.
+Phản ánh phân tích tình hình thực tế tình trạng công việc ở từng địa phương,khu vực hoặc 1 khâu 1 mắt xixhs nào đó của quá trình kinh tế xã hội.
+Giám sát kiểm tra việc thực hiện các đường lối quan điểm nghị quyết của đảng ,pháp luật và chính sách của nhà nước.
=>Kết quả của hoạt động giám sát kiểm tra của bc là nguồn thông tin quan trọng giúp các cơ quan của đảng nhà nước kịp thời
có quyết định biện pháp tích cực điều chỉnh hoạt động của các cơ quan tổ chức cấp dưới
+Yêu cầu hàng đầu của bc trong hđông giám sát kiểm tra là cuộc đấu tranh chống các hiện tượng tiêu cực trong đời sống kinh
tê xh trong tổ chức đảng và các cơ quan nhà nước.
+Phát hiện kịp thời những sai lầm ách tắc trong việc chỉ đạo và thực hiện.
Câu 9: Các nguyên tắc báo chí và việc thực hiện các nguyên tắc ở vn.
Đã là hoạt động giao tiếp xã hội thì phải có nguyên tắc.
Báo chí là hoạt động giao tiếp xh hướng vào công chúng để đạt đc mục đích tác động với đối tượng là phương thức tổ chức
nhằm tác động theo các hướng xác định nhằm thực hiện các mục tiêu chung.
Nguyên tắc được sử dụng rộng reaix trong các lĩnh vực hoạt động khac snhau như kinh tế chính trị..
Nguyên tắc là những quy tắc chuẩn mực do 1 cá nhân hoặc 1 cộng đồng xh quyết định và có thể thay đổi theo thời gian.
=>Quá trình sáng tạo các tác phẩm bc không phải là quá trình sao chép hiện thực khách quan một cách máy móc mà là quá
trình người làm báo phải sử dụng sự hiểu biết và kinh nghiệm để phân tích bình luận phản ánh những hiện tượng đang diễn
ra…Mỗi công đoạn của quá trình sáng tạo tác phẩm bc đều có những quy tắc chuẩn mực riêng.
a)Tính Đảng :Biểu hiện cao nhất tính khuynh hướng của bc
_Trong thực tế khi 1 cơ quan bc hay nhà báo luôn bộc lộ rõ nét khuynh hướng.
_Bc cách mạng công khai thừa nhận tính khuynh hướng của mình tự giác tham gia các cuộc đấu tranh giải phóng con người.
_Bc tự giác và kiên quyết đứng trên lập trường giai cấp công nhân chịu sự lãnh đạo của Đảng và tuyên truyền thực hiện đường
lối chính sách của đảng.
_Tính đảng đc xét trên nhiều phương diện:
+Xã hội:Đảng quyết định các mặt hoạt động của bc trong quá trình thực hiện các chức năng nhiem vụ của mình. Đường lối
của Đảng là căn cư để nhà báo phát huy trách nhiệm của mình trong việc thông tin và lý giải những vận động của cuộc sống.
+Tổ chức: Bc là 1 ngành hđông chính trị tư tưởng trong hệ thống xh .Xh đó đc quản lý bởi nhà nước pháp quyền và mọi nhười
phải sống và làm việc theo pháp luạt.
Quyền năng của bc thể hiện ở chỗ bc tạo ra dư luận rộng rãi ,giáo dục mọi người sóng và làm việc theo pháp luật ,đấu tranh để
pháp luật đc thực hiện nghiêm chỉnh xây dựng môi trường pháp lý lành mạnh cho mọi hoạt động xh.
+Tư tưởng :bc phải tích cực tuyên truyền và hình thành tư tưởng chủ trương là học theo tư tưởng mác lê nin và tư tưởng hcm.
Qua các phương tiện ttđc công tác tư tưởng đc tiến hành nhuần nhuyễn và có sức thuyết phục.
_Sự lãnh đạo của đảng đối vs bc
+Đảng lãnh đạo bc bằng định hướng chính trị tư tưởng thông tin bằng hệ thống quan điểm bc
+Kiểm tra uốn nắn việc thực hiện các định hướng đó qua tổ chứ đảng và đảng viên
+Để làm tốt vai trò lãnh đạo của mình Đảng cần có tổ chức cơ cấu hợp lý đội ngũ can bộ đảng viên có phẩm chất và năng lực.
=>Sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của nhà nước đối với hoạt động bc là nguyên tắc nhằm phù hợp vs tình hình nhiệm vụ
hiện nay để bc chủ động sáng tao. Đó cũng là điều vươn tới tự do thực sự của bc trong chế độ xhcn.
b) Tính khách quan chân thật của bc
_Khách quan chân thật là bản chất của bccmang.Lê nin đã tổng kết ngắn gọn về sự cần thiết của nguyên tắc này: “Sự thật là
sức mạnh của bc chúng ta”
_Tính đảng với tư cách là khuynh hướng phát triển ở trình độ cao của bc cmang không hề mâu thuẫn với tính khách quan chân thật.
_Muốn khách quan chân thật thì người làm báo phải hết sức dũng cảm phải chấp nhận những thử thách hi sinh .Bất cứ lúc nào
ở đâu nhân dân ta cũng phải đòi hỏi thông tin phải chính xác và phẩm chất hàng đầu của nhà báo là lòng trung thực và thái độ không khoan nhượng.
_Để làm đc điều đó khi đưa ra tin bài bình luận mỗi nhà báo mỗi co qun bc cần phải phản ánh đúng sự thật tránh hư cấu tránh
điển hình hoá nhân vật khái quát hoá bối cảnh tình hình cụ thể tránh bịa đặt những chi tiết chưa kiểm tra xác minh.
c)Tính nhân dân của bc
_Tính nhân dân của bc là mối quan hệ giữa bc vs đông đảo tầng lớp nhân dân nhất là nhân dân lao động. _Nó gồm 3 biểu hiện : +Biểu hiện 1:.
.Phản ánh đánh giá các hiện tượng của đời sống từ lập trường của nhân dân.
.đại diện và bảo vệ cho quyền lợi của nhân dân
.đề cao và trực tiếp tham gia cuộc đấu tranh của nhân dân vì tiến độ xh
+Biểu hiện 2:Sự tham gia tích cực của nhân dân vào hoạt động bc
+Biểu hiện 3: Tác phẩm bc phù hợp vs trình độ nhận thức và nhu cầu thẩm mĩ lành mạnh của công chúng .
d)Tính nhân văn của bc:
_Bc hoạt động vì tự do và đấu tranh vì sự công bằng lẽ phải của xh dựa trên cơ sở tính nhân văn .
_Tính nhân văn đòi hỏi người làm báo phải quan tâm am hiểu con người như 1 giá trị toàn dienj hoàn thiện và cao quý
nhất.Bản chất nhân văn của bc cm thể hiện ngay ở nguyên tắc cao nhất nguyên tắc tính đảng
_Nguyên tắc tính nhân đạo của bc thể hiện ở chỗ nhiệt tình phản ánh và tham gia vào cuộc đấu tranh nhằm tạo ra những điều
kiện thuận lợi cho con người về kinh tế xh và văn hoá tinh thần đấu tranh bảo vệ quyền con người quyền dân chủ của con
người bảo vệ những giá trị nhân đạo chân chính.
VD:môi trường bị đe doạ bc giữ gìn môi trường ntn?
_Trước những hiểm hoạ đe doạ tàn phá môi trường sống phá huỷ nhân cách con người chà đạp lên các giá trị văn hoá tinh thần
của xh ,xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo của bc từ lâu nhiều nhà báo đã lo lắng lên tiếng cảnh tỉnh nhân loại về những hiểm hoạ đó.
e)Tính dân tộc ,tính quốc tế của bc _Tính dân tộc:
+Chủ nghĩa yêu nước và ý thức dân tộc là khái niệm có chung 1 phạm vi ý nghĩa .Đó là thái độ trân trọng là tình cảm yêu quý
của con người đối với dân tộc cội nguồn đã sinh ra mình ,đối với đất nước quê hương của mingf .Nhưng chủ nghĩa yêu nước là
khái niệm hẹp hơn và là đỉnh cao là sự kết tinh của ý thức dan tộc.
+Trên phương diện biểu hiện ý thức dân tộc ảnh hưởng trực tiếp đến ngôn ngữ phong cách thậm chí cả khả năng lựa chọn các
loại hình thể loại c của người làm báo.
+Thể hiện bản sắc dân tộc trên cả nội dung ngôn ngữ và hình thwucs trình bày không chỉ là ý thức mà còn là yêu cầu bắt buộc
đối vs các cơ quan bc nêu muốn đc đông đảo công chúng hâm mộ.
+Một nền bc thấm nhuần ý thức dân tộc khi nền bc đó trực tiếp tham gia phản ánh và giải quyết toàn bộ nhất là những vấn đề
trọng đại bức xúc nhát của dân tộc. _Tinh thần quốc tế:
+Tinh thần quốc tế gắn liền vs tính dân tộc .Chúng ta coi ý thức dân tộc và tính quốc tế là nguyên tắc hoạt động truyền thông đại chúng.
+Tinh thần quốc tế chân chính của báo chí vô sản thể hiện trước hết trong nguyên tắc tính đảng nguyên tắc khẳng định bc phải
đứng vững trên lap trường của giai cấp công nhân giai cấp có nhu cầu phải đoàn kết quốc tes và trên thực tế đoàn kết quốc tế
chặt chẽ trong cuộc đấu tranh để tự giải phóng mình.
+Tinh thần quôc tế chân chính thể hiện ở chỗ bc bày tỏ thái độ ủng hộ các phong trào đấu tranh vì hoà bình độc lập dân tộc và
tiến bộ xh của nhân dân các dân tộc trên thế giới trực tiếp tham gia các phong trào có quy mô toàn cầu bảo vệ môi trường đấu
tranh vì 1 trật tự thế giới bình đẳng .
=>Bản sắc dân tộc của nền bc nước ta trong nguyên tắc kết hợp hài hoà giữa ý thức dân tộc và tinh thần quốc tế chân chính
chẳng những sẽ giữ gìn bảo vệ mà còn tiếp tục phát triển lên trình độ mới ,ngang tầm thời đại.
Câu 10:Khái niệm tự do bc .Nhận thức của tự do bc ở vn a)Tự do bc:
Tự do bc là mục tiêu phấn đấu của con người nhằm giành cho mình quyền đc thông tin trao đổi giao tiếp thể hiện ý chí
nguyên vọng của con người 1 cách công khai qua các phương tiện thông tin đại chúng
Tự do bc là 1 quyền lợi chính đáng mà con người phải đc hưởng
b)Nhận thưc về tự do bc ở vn
_Hiến pháp nước CHXHCNVN đã xác lập quyền tự do dân chủ đối vs mọi công dân trong đó có quyền tư do bc tự do ngôn luận.
_Luật bc đã đc quốc hội nước CHXHCNVN thông qua ngày 28/12 /1989 đã khẳng định nguyên tắc “ bảo đảm quyền tự do bc
quyền tự do ngôn luận trên bc của công dân ,phù hợp vs lợi ích của CNXH và của nhân dân “
=>Quyền tự do bc ở nước ta đc khẳng định về mặt quan điểm tư tưởng mà con người xác lập những cơ sở cần thiết để đảm bảo
quyền tự do báo chí trong toàn xh.
_Đảng và nhà nước ta cho rằng phải phát huy dan chủ cơ sở trong mọi linh vực sử dụng bc như công cụ có hiệu lực để phát
huy quyền dân chủ đó .Quyền tự do bc cần đc mở rộng nhằm đẩy mạnh thông tin nhiều chieuf phát huy trí tuệ của nhân dân.
_Tuy nhiên song song với việc khuyến khích đó pháp luật ngăn câm mọi hoạt động bc làm tổn hại đến quyền lãnh đạo xh của
đảng nhà nước và lợi ích của nhân dân .Hạn chế quyền tự do bc đối vs các phần tử phản động lợi dụng đổi mới và tự do bc để
viết bài đả kích hoang mang dư luận.
_Bc của ta hoạt động vì mục tiêu xd CNXH vì lợi ích của đa số nhân dân.hoạt động bc của ta nhằm góp phần xd 1 xh tự do
dân chủ mọi người đều có quyền sống trong hạnh phúc và công bằng.
_Nền tự do bc mà chúng ta đang xd và thực hiện là sự tự do sử dụng bc như công cụ của toàn xh để thông tin trao đổi cổ vũ
nhau thực hiện các mục tiêu đổi mới theo hướng xhcn.Ai cũng có quyền viết báo đọc báo trao đổi phê bình đóng góp trện báo
chí .Bc thực sự trở thành diễn đàn quần chúng
_Nền tự do bc của xhcn của ta xây dựng là sự tự do cho những người có cùng mục tiêu cùng chí hướng để làm cho dân giàu
nước mạnh đoàn kr=ết và nhân ái theo nguyên tắc của cnxh
=>Tự do bc gắn liền vs các điều kiện xh tất yếu khác nhau .Nền tự do bc cho đại bộ phận nhân dân lao động và hạn chế tự do
đối vs thiểu số người chông đối nhân dân.
VD:Số lượng các tờ báo các cơ quan bc không hạn định nếu có mục đích tiến bộ.
Kể từ cuối năm 2006 thủ tướng Việt Nam ra chỉ thị bổ sung thêm những biện pháp để kiểm soát báo chí chặt chẽ hơn. Điển
hình là nhà nước không chấp nhận báo chí tư nhân.
Theo báo cáo của tổ chức Phóng viên không biên giới, Việt Nam không có truyền thông độc lập. Việt Nam xếp hạng 168 trong
số 173 quốc gia trong bảng xếp hạng vào năm 2008 về chỉ số tự do báo chí. Báo chí, truyền hình và radio đều nằm dưới sự
điều khiển của chính quyền. Bốn cơ quan chính là Thông tấn xã Việt Nam Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt
Nam và báo Nhân Dân đều được phối hợp để thi hành tuyên truyền cho Đảng Cộng sản Việt Nam và chính phủ Việt Nam.
Tính đến năm 2010 trong số hơn 700 tờ báo,24 nhà xuất bản, với 1.003 ấn phẩm (bằng cả tiếng Việt và tiếng nước ngoài) cùng
67 đài phát thanh và truyền hình trong nước thì tất cả phụ thuộc vào những cơ quan nhà nước và chịu sự chỉ đạo của chính
quyền.[7] Chính xác hơn là Bộ Thông tin - Truyền thông quản lý cùng dưới quyền Ban Văn hóa Tư tưởng của Đảng Cộng
sản. Dù vậy báo chí cùng các phương tiện truyền thông nói chung đang được hiện đại hóa và nhà nước không thể kiểm soát được trọn vẹn.
Câu 11 : Công chúng báo chí là gì?cơ chế tắc động thông tin bc đến công chúng bc a) Công chúng báo chí :
“Công chúng nói chung có thể được hiểu là những người tiếp nhận và được các sản phẩm báo chí tác động hoặc hướng vào để
tác động”. Công chúng báo chí là những người đọc, người nghe, người xem các sản phẩm của báo in, phát thanh, truyền hình
và internet. Đây có thể là toàn thể xã hội hay một nhóm đối tượng và cũng có thể là một người nhất định trong một thời điểm
nào đó khi họ tiếp nhận thông tin từ các loại hình báo chí.Công chúng bc chia làm rất nhiều loại
_Chia theo đối tượng : nhân dân chính phủ các nước ,nhân dân cp vn, những người nước ngoài ở vn, những ng vn ở nước ngoài.. _Chia theo vùng miền _Chia theo độ tuổi _chia theo giới tính...
b)Cơ chế tác động thông tin báo chí đến công chúng báo chí
Thực tiễn =>Nhà bao,cơ quan báo chí=>kênh thông tin=>tác phẩm bc=>ý thức=>hành vi nhận thức.
Từ thực tiễn đến hành vi nhận thức chính là phản ánh kết quả hiệu lực của cơ chế tác động.
Thông tin báo chí mang tính phổ biến, nhanh nhạy. Khi tác động hoặc hướng tới tác động đến công chúng, bao giờ nó cũng
có mục đích cụ thể hoặc làm thay đổi nhận thức, quan niệm hoặc khơi nguồn cảm hứng.
Ban đầu trong xã hội xảy ra các hoạt động sự việc mang tính ảnh hưởng cần phản ánh .Các nhà báo nhanh chóng thự hiện
tiếp nhận và chọn lọc các thông tin cần thiết kiểm tra các nguồn thông tin rồi đưa lên các kênh truyền thông đại chúng hoặc
viết thành tác phẩm báo chí ở các loại hình (báo in báo mạng...).Qua đó phản ánh và phân tích rõ bản chất sự việc hiện
tượng ,nhắn gửi thông điệp tới người dân giúp họ hiểu rõ vấn đề .Từ đó nhân dân có cái nhìn đúng theo chiều hướng mà các
nhà báo phản ánh thông qua tác phẩm bc của mình về sự vật hiên tượng giúp họ thay đổi nhận thức hành vi của mình.
=>Sự nhận thức của công chúng bc có sự tác động và có thể thay đổi.
VD: Nhiều người dân truyền tai nhau về những lời đồn đại của nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng về sập cầu Bãi Cháy, cầu
Long Biên, bị Nhà nước quản thúc,… khi có thông tin từ báo chí về những đề nghị của bà đối với cơ quan chức năng điều tra
làm rõ kẻ tung tin đồn nhảm làm tổn hại thanh danh , uy tín của công dân qua các kênh truyền thông các tác phẩm bc, người
dân đã được định hướng dư luận kịp thời, có cái nhìn nhận đúng về vụ việc.
Câu 12 Nêu và phân tích tính khách quan chân thật của bc
_Khách quan chân thật là bản chất của bccmang.Lê nin đã tổng kết ngắn gọn về sự cần thiết của nguyên tắc này: “Sự thật là
sức mạnh của bc chúng ta”
_Uy tin và hiệu quả của 1 tờ bao 1 cquan bc phụ thuộc vào tính khách qua chân thật .Tính khách quan hay không khách quan
phụ thuộc vào khuynh hướng của báo chí, nó chí phối tính khách quan chân thật .
_Tính đảng là tính khuynh hướng bao trùm và chi phối các nguyên tắc bc.Tính đảng với tư cách là khuynh hướng phát triển ở
trình độ cao của bc cmang không hề mâu thuẫn với tính khách quan chân thật.Đảng ta yêu cầu bc phản ánh khách quan và
phản ánh bản chất của sự vật hiện tượng chỉ ra toàn bộ xu thế đó.
_Tính khách quan chân thật là đặc điểm và yêu cầu tồn tại của bc.Muốn khách quan chân thật thì người làm báo phải hết sức
dũng cảm phải chấp nhận những thử thách hi sinh .Bất cứ lúc nào ở đâu nhân dân ta cũng phải đòi hỏi thông tin phải chính xác
và phẩm chất hàng đầu của nhà báo là lòng trung thực và thái độ không khoan nhượng.
_Trong khi phản ánh sự việc hiện tượng người làm báo nhiều khi mắc phải sai lầm khi chỉ nói dến thông tin 1 mặt một giai
đoạn nhỏ trong toàn bộ giai đoạn .Có thể đây là sự chân thật nhưng lại là sự “chân thật hồn nhiên” .Nhiều khi có những âm
mưu sd bc là công cụ chống phá đảng và nhà nước.
_Để làm đc điều đó khi đưa ra tin bài bình luận mỗi nhà báo mỗi co qun bc cần phải phản ánh đúng sự thật tránh hư cấu tránh
điển hình hoá nhân vật khái quát hoá bối cảnh tình hình cụ thể tránh bịa đặt những chi tiết chưa kiểm tra xác minh.
Câu 13:Nêu và phân tích tính nhân văn của bc
_Bc hoạt động vì tự do và đấu tranh vì sự công bằng lẽ phải của xh dựa trên cơ sở tính nhân văn .
_Tính nhân văn đòi hỏi người làm báo phải quan tâm am hiểu con người như 1 giá trị toàn dienj hoàn thiện và cao quý
nhất.Bản chất nhân văn của bc cm thể hiện ngay ở nguyên tắc cao nhất nguyên tắc tính đảng
_Nguyên tắc tính nhân đạo của bc thể hiện ở chỗ nhiệt tình phản ánh và tham gia vào cuộc đấu tranh nhằm tạo ra những điều
kiện thuận lợi cho con người về kinh tế xh và văn hoá tinh thần đấu tranh bảo vệ quyền con người quyền dân chủ của con
người bảo vệ những giá trị nhân đạo chân chính.
VD:môi trường bị đe doạ bc giữ gìn môi trường ntn?
_Trước những hiểm hoạ đe doạ tàn phá môi trường sống phá huỷ nhân cách con người chà đạp lên các giá trị văn hoá tinh thần
của xh ,xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo của bc từ lâu nhiều nhà báo đã lo lắng lên tiếng cảnh tỉnh nhân loại về những hiểm hoạ đó.
_Tính nhân văn còn được biểu hiện qua tính đảng khi đó bc tham gia trực tiếp vào việc xd đất nước xây dựng 1 chế độ tất cả vì con người.
_Tính nhân văn là tiêu chuan bắt buộc trong nghề làm báo báo chí khong đc tuyên truyền bạo lực,,, chia rẽ gây thù hằn tôn
giáo con người dân tộc mà vì hoà bình..
_Trong 1 số trường hợp ta có cảm giác tính nhân văn đã mâu thuẫn với tính khách quan chân thật nhưng không phải thê 2
nguyên tắc này đã bổ sung cho nhau kết hợp với nhau. Nhiều khi trong 1 số trường hợp nhất định phải đặt tính nhân văn lên
trên tính khách quan chân thật.tuy nhiên sự thay đổi này không làm tổn hại đến lợi ích của bất cứ ai, của đa số công chúng.
Câu 14: Phân tích mối liên hệ giữa báo chí và các loại hình nghệ thuật khác.
Các loại hình nghệ thuật : văn học thơ ca ,kịch điện ảnh âm nhạc sân khấu,hội hoạ điêu khắc…
_Các tác phẩm văn chương hay phim ảnh nhiều khi cũng là sự phản ánh các sự kiện của đời sộng giống như bc nhưng lại
không mang tính khách quan chân thật và tính thời sự như báo chí
VD ;tác phẩm chí phèo dựa trên nguyên mẫu có thật ở 1 làng quê việt nam nhưng đc hư cấu ,vợ chông a phủ
_Một số loại hình nghệ thuật khi đề cập tới 1 vấn đề sự kiện xh thường thông qua lăng kính chủ quan của mình hay 1 nhóm xh
còn bc thì thường phản ánh toàn bộ quá trình và bản chất của sự vật hiện tượng.
_Tác phẩm bc cũng có tính nhân văn và giá trị nhân đạo giống như văn học tp bc và văn chương đa phần đều dễ hiểu dễ nhớ
dễ đi vào lòng người nhưng bc phản anh chuyện có thật con các tp vhoc thì đều có sự hư cấu nói quá.
_Báo chí có tính thời sự cao ,có lĩnh vực và đối tượng rộng ,đa dạng
_Dù 1 số vấn đề mang tính thời sự của bc đc chuyển tải thành tác phẩm sân khấu điện ảnh nhưng nó vẫn phảng phất màu sắc
chủ quan của người sáng tác.
_Mot số tác phẩm chứa đậm tính văn chương trong đó .
_Tính giai cấp được thể hiện rõ nhất trong thời kì kháng chiến.
Câu 15 : Nêu sự khác biệt giữa các loại hình báo chí
Nêu sự khác biệt giữa các loại hình báo chí
Các loại hình báo chí gòm có báo in, báo mạng .báo nói(phát thanh), Báo hình (truyền hình ). _ Khai niệm :
+báo in là loại hình chuyển tải thông tin mang tính thời sự bằng ấn phẩm định kì và đc phát hành rộng rãi trong xã hội.
+Báo nói là loại hình chuyển tải thông tin qua âm thanh
+Báo hình là loại hình chuyển tải thông tin qua âm thanh và hình ảnh động,
+Báo mạng điện tử là loại hình chuyển tải thông tin qua mạng internet toàn cầu
_Sự khác biệt giữa các loại hình báo chí thể hiện ở 1 đặc điểm cơ bản :đặc trưng ngôn ngữ truyền tải của từng loại hình, yếu tố
tâm lý từ người truyền tải đến người tiếp nhận.
+ Đặc trưng ngôn ngữ truyền tải:
. Báo in: Nội dung của báo giấy thường phản ánh khá nhanh sự kiện hiện tượng vấn đề xã hội mang tính thời sự đc xh quan tâm
Báo in được phát hành rộng rãi trong xhoi tính phổ cập cao tác động đến nhiều người nhiều nhóm xh ,có thể tuyên
truyền giáo dục tạo lập và định hướng dư luận.
Tin tức không thể cập nhật thường xuyên(từng giờ từng phút hoặc trực tiếp như các loại báo khác)
.Báo nói: thoomh tin nhanh có khả năng truyền tải thông tin nhanh nhất về các sự việc hiện tượng đăc biệt khi sd loại hình
phát thanh trực tiếp .Phát thanh có khả năng truyền cảm qua giọng nói.
Không trình bày các thông tin bằng hình ảnh ( phóng sự ảnh hoặc hình ảnh minh hoạ.
Chất lượng tín hiệu phụ thuộc vào công suất phát sóng nhiễu sóng do các yếu tố tự nhiên và con người.
. Báo hình:có thể truyền hình trực tiếp các sự việc hiện tượng
Thông tin được truyên tải bằng hình ảnh động và âm thanh kem teo nâng cao hieuj quả tiếp nhận thông tin. Hình
ảnh là kênh thông tin phi ngôn ngữ
Sự chuyển tin hiệu sóng ra bên ngoài phụ thuộc vào chi phi vào trình độ phát triển khoa học kĩ thuật
.Báo mạng:Kết hợp đc tất cả các loại hình thông tin báo chí khác .
Truyền thông tin dưới dạng chữ ảnh tĩnh âm thanh, ảnh động
Lượng thông tin của báo mạng rất lớn da dạng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau,có tính phổ biến toàn cầu
Các thông tin đc cấu trúc theo chiều sâu .Thông tin 2 chiều , các trang thông tin nhiều hình thức cấp độ: quốc tế quốc
gia ,tổ chức cá nhân (facebook, blog..)
Thông tin có thể bị thay đổi bị virut tấn công
+ Yếu tố tâm lý từ người truyền tải đến người tiếp nhận
.Báo in: Người đọc có thể chủ động tron việc tiếp nhận thông tin .Tuy nhiên chậm đến tay người đọc ở nước ngoài .Tính tương tác 2 chiều kém
.Báo nói:Nguwoi ở khu vực xa xôi hẻo lánh… cũng có thể tiếp nhận đc thông tin. Tuy nhiên người nghe không có điều kiện
nghe lại nghe nhiều lần vê 1 sự kiện hiện tượng.
.Bao hình : Khán giả có thể đc trực tiếp chứng kiến sự việc hiện tượng thậm chí có thể trực tiếp tham gia vào sự kiện đó
Khán giả đc tiếp nhận thông tin cả bằng thính giác và thị giác.đc lựa chọn các kênh theo yêu cầu….
Khả năng tương tác 2 chiều không cao
.Báo mạng:Khán giả có thể tiếp nhận thông tin nhiều lần , lựa chọn các thông tin theo nhu cầu của cá nhân.
Thông tin có tính 2 chiều cao
Tuy nhiên người sử dụng phải có sự hiểu biết về máy tính và mạng vì thế nên nhóm đối tượng tác động hẹp hơn các loại hình
khác. Người đọc khó theo dõi những bài viets dài,dễ mỏi mắt… Vị trí của bc 1.
Trog qhe jữa ý thức xh và tồn tại xh -
bc là 1 hình thái ý thức xh nên có những đtrưng và thuộc tính chug of các hthai ý thức xh khác. Là lĩnh vực tih thần of
đsxh có cấu trúc hết sức pức tạp và có thể tiếp cận từ nhìu pg diện khác nhau gồm chính trị, páp q,đạo đức,kh,thẩm mỹ. Vì thế
bc cung cấp cho đọc giả những thông tin hữu ích nhất trong mọi phương diện trog cs -
đặc trưng về đối tượng và tốc độ pá of bc pần nào đc thể hiện trog kn tin tức và tản văn. Cái mới là đối tượng, đồng
thời là mục đích phản ánh, thông tin của bc. Báo chí chỉ lựa chọn thông tin về những cái mới tiêu biểu, điển hình nhất,gắn liền
với bản chất và phản ánh xu thế vận động đích thực của đời sống, đồng thời không được xâm hại đến quyền lợi của quốc
gia.bc thông tin nhah, đầy đủ, phog phú và đa chiều về các sư kiện và vấn đề thời sự liên đông đảo công chúng. 2.
trong hệ thống thiết chế xh -
tạo dư luận và định hướng hđ cho qc: khi TQ ngag ngược cắm giàn khoan Hải Dươn 981 vào vùng đặc q kt& thềm lục
địa of VN, bc-tr thông nc ta đã đồng loạt thông tin&bl chỉ trích, pản đối hđ xâm pạm này. Qua đó tạo lập và định hướng dlxh
pđối hvi đi ngc lại hoà bình,ổn định of TQ -
bc phơi bày all bí mật có thể khám pá đc, giám sát mọi tiến trình of đs: k chỉ để ktra,đánh giá,ptich hd of cac cq,tổ
chức,cá nhân mà còn đề xuất giải páp nhằm khắc phục thiếu sơt, nhg cái lỗi thời, k còn pù hợp vs định hướng xh. VD: báo chí
có đóng góp quan trọng trong cuộc chiến phòng, chống tham nhũng bằng việc giám sát tham nhũng và nâng cao dư luận xã hội
về tham nhũng. Nhờ có báo chí mà biết bao nhiêu vụ tham nhũng mòn vét của dân đc phah phui điển hình như vụ thu chi trái
nguyên tắc ở xã Thuận Hưng, Thốt Nốt, Cần Thơ trên baocantho, Vụ nhận hối lộ tại Trạm kiểm soát liên hợp Đồng Bành
(Lạng Sơn), Vụ tham nhũng ở Tổng công ty Dầu khí Việt Nam và tiêu biểu là vụ tham nhũng tập đoàn vinashin..đã gây hậu
quả xấu về nhiều mặt, làm giảm sút lòng tin của nhân dân. 3.
trong đtr gc va thể chế 9tri -
cầu nối: thời chiến, bc là thành một binh chủng quan trọng trên mặt trận tư tưởng; nhiều tác phẩm báo chí đã thúc giục
đồng bào cả nước cùng ra trận. Thời bình, chủ lực trong việc định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ, động viên toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. -
là vũ khí sắc bén thúc đẩy xã hội không ngừng tiến lên.Thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền quan điểm, đường lối, chủ
trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát hiện và phản ánh tâm tư, nguyện vọng của quần chúng; những vấn