Đề cương lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam | Học viện tài chính

lOMoAR cPSD| 48632119
Đề cương lịch sử ĐCSVN Nguyễn Vũ Vân Anh
Câu 1 : Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc đối với sự ra đời của ĐCSVN ?
*Nguyễn Ái Quốc ( 19/5/1890) – ( 2/9/1969 )
- Làng Hoàng Trù, xã Chung Cự, Tống Lâm Thịnh
- Tên: lúc nhỏ - Nguyễn Sinh Cung, đi học – Nguyễn Tất Thành, hoạt động CM – Nguyễn Ái Quốc
- Sinh ra trong một gia đình nhà Nho yêu nước, truyền thống chống
giặc ngoại xâm - Bố: Nguyễn Sinh Sắc và Mẹ: Hoàng Thị Loan
- Chị : Nguyễn Thị Thanh – Bạch Liên, anh : Nguyễn Sinh Khiêm – Nguyễn Tất
Đạt, em: Nguyễn Sinh Nhuận – 4 tháng tuổi mất
- Bác là người con thứ ba trong gia đình
* Nguyễn Ái quốc tìm đường cứu nước
● Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành đã rời tổ quốc sang phương Tây tìm đường cứu nước
● Năm 1917, cách mạng tháng 10 Nga thành công Nguyễn Tất Thành
đã hướng đến con đường cách mạng tháng 10
● Năm 1919, Người đã gửi tới hội nghị Véc-xây (Pháp) bản yêu sách
đòi quyền lợi cho dân tộc Việt Nam
● Tháng 7/1920, Người được đọc bản sơ thảo lần thứ nhất Đề cương
về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin
● Tháng 12-1920, tại Đại hội Đảng Xã hội Pháp họp ở Tua, NAQ tham
gia bỏ phiếu tán thành việc thành lập ĐCS Pháp, gia nhập quốc tế
cộng sản *Nguyễn Ái Quốc chuẩn bị về tư tưởng chính trị và tổ
chức cho việc thành lập Đảng
● Từ nước ngoài người đã viết và gửi các sách báo, tài liệu về Việt
Nam như các báo Việt Nam hồn, Người cùng khổ, Bản án chế độ
thực dân Pháp… để truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin và chỉ rõ con
đường cách mạng mà nhân dân ta cần đi theo.
● tháng 6 năm 1925 Người thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh
niên, trực tiếp mở nhiều lớp huấn luyện ở Quảng Châu. lOMoAR cPSD| 48632119
● các tác phẩm, bài viết của người từ 1921-1927 ( Bản án chế độ
thực dân Pháp, Đường Kách Mệnh …) toát lên những quan điểm về
cách mạng giải phóng dân tộc Câu 2 : Cương lĩnh chính trị đầu tiên
và ý nghĩa lịch sử sự kiện Đảng ra đời?
1. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ❖ Nội dung cương lĩnh gồm 6 vấn đề:
● Đường lối chiến lược chung: CMTSDQ và thổ địa cách
mạng để tiến tới xã hội cộng sản
● Nhiệm vụ cách mạng tư sản dân quyền: ➢ Đánh pháp
giành độc lập dân tộc
➢ Đánh đổ địa chủ phong kiến giành ruộng đất cho nông dân
● lực lượng cách mạng: công nhân, nông dân, tư sản, tiểu
tư sản và địa chủ yêu nước
● về phương pháp cách mạng: sử dụng bạo lực cách
mạng để giành chính quyền
● Về đoàn kết quốc tế: Cách mạng VN là một bộ phận của
cách mạng thế giới, nhất là với giai cấp vô sản ở chính quốc
● Sự lãnh đạo của Đảng: sự lãnh đạo của chính đảng theo
CN Mác - Lênin là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng ❖ Ý nghĩa cương lĩnh
● Đáp ứng được yêu cầu cơ bản và cấp bách của nhân
dân ta, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại lịch sử mới
● trở thành ngọn cờ đoàn kết toàn Đảng, toàn dân
● thể hiện sự nhận thức, vận dụng đúng đắn Chủ nghĩa
Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng VNVN
2. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập ĐCSVN
★ Đặc điểm ra đời của Đảng lOMoAR cPSD| 48632119
● ĐCSVN là sự kết hợp của chủ nghĩa Mác Lênin cùng
phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở VN
● Sự ra đời của Đảng gắn với vai trò và công lao to lớn
của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
★ Ý nghĩa thành lập Đảng
● ĐCSVN ra đời, CMVN trở thành bộ phận khăng khít của CMTG
● Sự ra đời của Đảng có ý nghĩa quyết định trong sự phát
triển của dân tộc Việt Nam
Câu 3 : Tình thế nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sau Cách mạng
T8/1945 và chủ trương kháng chiến kiến quốc của Đảng
1) nước VNDCCH sau CMT8/1945 a) thuận lợi
sau cách mạng tháng 8/1945, chúng ta có những thuận lợi cơ bản:
● Chính quyền đó về tay nhân dân, chúng ta có Đảng kiên
cường, đứng đầu là Hồ Chí Minh lãnh đạo; quần chúng
nhân dân phấn khởi, tin tưởng và đoàn kết dưới sự
lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ
● Cách mạng VN nằm trong quỹ đạo của thế giới nên
được phong trào cách mạng thế giới ủng hộ b) khó khăn
dân tộc đang đứng trước thảm họa của giặc ngoại xâm
+) Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc, quân đội Tưởng dưới danh nghĩa
quân đồng minh vào giải giáp quân đội Nhật, có đế quốc Mỹ
Giật dây âm mưu tiêu diệt đảng cộng sản, phá tan Việt Minh
và bóp chết chính quyền cách mạng non trẻ của ta +)Từ vĩ
tuyến 16 trở vào Nam, thực dân Anh (đầu tháng 9 năm 1945)
Lấy danh nghĩa quân đồng minh vào giải giáp quân đội Nhật,
tiếp tay cho thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta
(pháp đó nổ súng đánh chiếm Sài Gòn Nam bộ vào ngày 23 tháng 09 năm 1945)
+)Trên đất nước ta lúc này còn 66 vạn quân Nhật đang Nằm
chờ giải giáp. các đảng phái phản động như Việt Quốc, Việt lOMoAR cPSD| 48632119
cách, Đại Việt nhân cơ hội này ngóc đầu dậy làm tay sai cho
thực dân. Bên cạnh đó chính quyền non trẻ vừa mới thành
lập, đất nước ta lại phải chịu hậu quả nặng nề của cuộc của
chế độ thực dân phong kiến nên khó khăn thể hiện trên mọi mặt:
+)Chính quyền cách mạng vừa mới thành lập vẫn còn non
trẻ, trứng nước chưa có kinh nghiệm quản lý đất nước .
+)Kinh tế kiệt quệ, các ngành sản xuất đình đốn, ruộng đất
bỏ hoang hóa, thiên tai hạn hán xảy ra liên miên, nạn đói lại
tiếp tục đe dọa nghiêm trọng
+)Tài chính quẫn bách Ngân sách trung ương trống rỗng
+)Hậu quả về văn hóa, xã hội Do chế độ cũ để lại còn phổ
biến: 90% dân số mù chữ, các thủ tục lạc hậu , mê tín dị đoan
chưa được xóa sổ Những khó khăn trên, đặt cách mạng
nước ta vào tình thế như ngàn cân treo sợi tóc
2) chủ trương kháng chiến cứu quốc của Đảng
Ngày 25 tháng 11 năm 1945, trung ương đảng đã ra thành thị kháng chiến kiến quốc
+)Xác định tinh thần của cách mạng vẫn là cuộc cách mạng dân tộc giải phóng.
+) Xác định pháp vẫn là kẻ thù chính của cách mạng.
+) Đề ra bốn nhiệm vụ cấp bách trong rất cơ bản:
● Củng cố chính quyền ● bài sự Nội phản
● tập trung chống Pháp ở miền Nam
● cải thiện đời sống của người dân
+) Chỉ thị đề ra các biện pháp cụ thể để thực hiện các nhiệm vụ trên
Xây dựng chế độ mới và tổ chức kháng chiến ở miền Nam
● Xây dựng và củng cố chế độ dân chủ Cộng hòa
● Về chính trị nội chính: mở rộng khối đoàn kết toàn dân, tổ chức tổng tuyển cử
● Về kinh tế tài chính: khắc phục hậu quả nạn đói kêu gọi nhân
dân đóng góp ủng hộ chính phủ lOMoAR cPSD| 48632119
● về văn hóa giáo dục: tổ chức phong trào bình dân học vụ, bài
trừ các tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu
● về quân sự: xây dựng lực lượng vũ trang Cách mạng về mọi mặt
Câu 4 : Đường lối kháng chiến toàn dân toàn diện lâu dài và dựa vào sức
mình là chính trong kháng chiến chống thực dân Pháp 1946 -1954. khái
quát những kết quả của cuộc kháng chiến
1. kháng chiến toàn quốc a. hoàn cảnh lịch sử
● Thực dân Pháp có bội ước mở rộng chiến tranh
xâm lược ở Nam Bộ và tiếp tục gây xung đột lớn
ở Bắc Bộ +)Ngày 20 tháng 11 năm 1946 chúng
đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn
+) trong tháng 12 năm 1946 chúng tiếp tục gây
xung đột lớn ở nhiều nơi trong thành phố Hà Nội
+) ngày 18 và 19 tháng 12 chúng gửi tới Hậu thư
đòi quyền trị an trong thành phố, chiếm sở giao
thông công chính, đời tiết khí giới của tự vệ ta.
● trước tình hình đó, trung ương Đảng có họp Hội
nghị Trung ương mở rộng tại làng Vạn Phúc- Hà
Đông quyết định kháng chiến toàn quốc .tiếp đó
ngày 20/ 12/ 1946 Bác Hồ ra lời kêu gọi toàn
quốc kháng chiến khẳng định quyết tâm kháng chiến của cả dân tộc
b. quá trình hình thành đường lối kháng chiến
● Bước vào cuộc kháng chiến, Đảng ta có từng
bước xây dựng đường lối kháng chiến chống
Pháp( 1946-1954) đường lối đó được thể hiện trong nhiều tác phẩm
+)Chỉ thị “kháng chiến kiến quốc” 25/11
/1945 của ban thường vụ Trung ương Đảng
+)Nghị quyết hội nghị quân sự toàn quốc (19 /10/ 1946) lOMoAR cPSD| 48632119
+)Chỉ thị “ công việc khẩn cấp lúc bấy giờ ” 05/ 11
/1946 do Hồ Chí Minh soạn thảo
Đặc biệt Đường lối kháng chiến chống Pháp của
Đảng được thể hiện tập trung và hoàn chỉnh
trong các văn kiện, tác phẩm sau:
+)Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến
19-12-1946 của chủ tịch Hồ Chí Minh
+)Chỉ thị Toàn dân kháng chiến 22 - 12
-1946 của ban thường vụ Trung ương
+) Tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi
xuất bản năm 1946 do đồng chí Trường Chinh
viết trên cơ sở tập hợp những bài báo viết trong
những năm đầu của cuộc kháng chiến
c. nội dung đường lối kháng chiến
● Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp đó
đáp ứng được yêu cầu thực tiễn của cách mạng
Việt Nam khi bước vào kháng chiến lâu dài
● Đó là sự vận dụng sáng tạo quan điểm của Chủ
nghĩa mác-lênin về chiến tranh và cách mạng là
sự kế thừa và vận dụng sáng tạo kinh nghiệm chiến tranh các nước
● Đường lối đó như là cương lĩnh kháng chiến của
Đảng, lãnh đạo và dẫn dắt quần chúng nhân dân
tiến hành cuộc kháng chiến thắng lợi
d. ý nghĩa đường lối kháng chiến
● Mục đích của cuộc kháng chiến: là sự kế tục sự
nghiệp của Cách mạng tháng Tám, đánh đổ thực
dân Pháp xâm lược giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước
● Nhiệm vụ cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và
phát triển chế độ dân chủ mới
● tính chất của cuộc kháng chiến : cuộc kháng chiến
chống thực dân pháp mang tính dân tộc giải phóng và dân chủ mới lOMoAR cPSD| 48632119
● nội dung Bao trùm của đường lối kháng chiến
chống thực dân Pháp là tính nhân dân, toàn dân,
toàn diện, lâu dài dựa vào sức mình là chính +)Kháng chiến toàn dân
+) kháng chiến toàn diện +) kháng chiến lâu dài
+) dựa vào sức mình là chính
● về triển vọng của cuộc kháng chiến Mặc dù cuộc
kháng chiến diễn ra lâu dài, khó khăn, gian khổ
nhưng nhất định sẽ giành được thắng lợi
2. kết quả của cuộc kháng chiến
● Về chính trị đoàn kết toàn dân đoàn kết với Lào
Campuchia tranh thủ nhân dân Pháp và các lực lượng
hòa bình dân chủ và tiến bộ trên thế giới
● về kinh tế vận động toàn dân tích cực tăng gia sản xuất tự cung tự cấp
● về quân sự chiến lược chung là đánh lâu dài vừa đánh
vừa xây dựng lực lượng
● về văn hóa chống văn hóa nô dịch xây dựng nền văn hóa dân chủ mới
Câu 5 : Đặc điểm của nước ta sau tháng 7 năm 1954, nội dung đường lối
chiến lược cách mạng Việt Nam được Đảng thông qua đại hội lần thứ 3
(tháng 9 năm 1960) .ý nghĩa của đường lối
1) Đặc điểm nước Việt Nam sau tháng 7 năm 1954
● Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ do
Đảng lãnh đạo đã giành được thắng lợi, miền Bắc Việt Nam
được hoàn toàn giải phóng
● ở miền Nam, Đế quốc Mỹ đã nhảy vào miền
Nam ra sức phá hoại việc thi hành hiệp định
Giơnevơ, dàn áp cách mạng Việt Nam nhằm Thôn Tính miền
nam, biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới của Mỹ
● đất nước tạm thời bị chia cắt làm hai miền
2) Đường lối chiến lược cách mạng Việt Nam Được Đảng thông qua đại hội lần thứ 3 lOMoAR cPSD| 48632119
Đường lối chiến lược cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới là:
tăng cường đoàn kết toàn dân kiên quyết đấu tranh giữ vững Hòa
Bình, tiến hành đồng thời hai chiến lược cách mạng: cách mạng xã
hội chủ nghĩa ở miền Bắc và cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền
Nam thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở Độc Lập và dân
chủ, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất độc lập
dân chủ và giàu mạnh thiết thực góp phần tăng cường phe xã hội
chủ nghĩa và bảo vệ hòa bình ở Đông Nam Á và thế giới.
● Nhiệm vụ cách mạng mỗi miền:
+)Tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc Xây
dựng Miền Bắc Thành căn cứ địa vững mạnh của cách mạng cả nước
+) tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền
Nam nhằm giải phóng miền Nam với ách thống trị của đế
quốc Mỹ và tay sai, thực hiện thống nhất nước nhà hoàn
thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước
● vị trí Cách mạng mỗi miền: Xuất phát từ tính chất nhiệm vụ mỗi miền nên:
+) cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc đóng vai trò quyết
định nhất đối với sự nghiệp cách mạng chung của cả nước
+) cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam đóng
vai trò quyết định trực tiếp trong việc đánh đuổi đế quốc Mỹ
và về lũ tay sai thống nhất đất nước hoàn thành cuộc cách
mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước
● Mối quan hệ giữa hai nhiệm vụ cách mạng:Hai nhiệm vụ cách
mạng ở hai miền khác nhau nhưng có mối quan hệ chặt chẽ,
gắn bó, khăng khít biện chứng với nhau cùng thúc đẩy nhau
phát triển, hướng tới thực hiện mục tiêu chiến lược chung
thiêng liêng cao cả là hòa bình thống nhất tổ quốc
● về con đường thống nhất đất nước: Kiên trì con đường đấu
tranh hòa bình thống nhất theo tinh thần hiệp định Giơnevơ,
Nhưng nếu đế quốc Mỹ và tay sai gây ra chiến tranh xâm lược
miền Bắc thì nhất định nhân dân ta đứng lên đánh bại chúng lOMoAR cPSD| 48632119
● về triển vọng của cách mạng:Thống nhất đất nước là một quá
trình đấu tranh gian khổ phức tạp lâu dài nhưng nhất định ta
sẽ giành được thắng lợi cuối cùng
3) Ý nghĩa của đường lối
● Đường lối trên của Đảng thể hiện sự đúng đắn sáng tạo đầy
Tinh thần độc lập tự chủ của Đảng ta cùng một lúc ta giải
quyết hai quy luật cách mạng Quy Luật Chiến tranh cách
mạng và quy luật cách mạng xã hội chủ nghĩa
● đường lối đó thể hiện tư tưởng chiến lược của Đảng độc lập
dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa xã hội do vậy phát huy được
cao độ sức mạnh của nhân dân cả nước đánh thắng giặc Mỹ
xâm lược giải phóng miền Nam thống nhất đất nước
● đường lối đó là nhân tố quyết định của những thắng lợi của
Cách Mạng hai miền sau này. Câu 6 : Nguyên nhân thắng lợi ý
nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
1. Nguyên nhân thắng lợi
● Có sức lãnh đạo sáng suốt đúng đắn và đầy tính độc lập sáng tạo của Đảng
● Đó là thắng lợi của cuộc chiến tranh nhân dân cuộc chiến
tranh những lúc vĩ đại với tinh thần chiến đấu dũng cảm của
cán bộ chiến sĩ và đồng bào cả nước nhất là nhân dân miền Nam
● đó là thắng lợi của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở
miền Bắc hậu phương vững chắc của cách mạng cả nước
● cuối cùng có sự đoàn kết nhất chỉ chiến đấu của nhân dân ba
nước Đông Dương và bạn bè thế giới 2. ý nghĩa lịch sử ● Đối với nước ta
+) với thắng lợi này nhân dân ta đã đánh đuổi hoàn toàn
bọn Đế Quốc xâm lược, chấm dứt ách thống trị tàn bạo
hơn một thế kỷ của Chủ Nghĩa Thực Dân cũ và mới trên đất
nước ta +) thắng lợi đó đánh dấu sự hoàn thành cuộc cách
mạng dân tộc dân chủ nhân dân trên phạm vi cả nước và
mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử nước nhà, đó là kỷ
nguyên của độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội lOMoAR cPSD| 48632119
+) thắng lợi đó làm tăng thêm thế và lực cho cách mạng
nước ta khi bước vào giai đoạn mới đồng thời để lại cho
chúng ta những kinh nghiệm quý báu ● Đối với thế giới
+) cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta
thắng lợi làm phá sản học thuyết toàn cầu đế quốc Mỹ nhằm
tấn công vào hệ thống xã hội chủ nghĩa, vào trong phong trào
đấu tranh phá vỡ Hòa Bình độc lập dân tộc dân
chủ và tiến bộ xã hội
+) thắng lợi đó cũng mở đầu cho sự sụp đổ không tránh khỏi
của chủ nghĩa thực dân mới,
thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới
+) thắng lợi này của nhân dân ta giúp tăng cường lực lượng
các nước xã hội chủ nghĩa, phong trào độc lập dân tộc dân
chủ và hòa bình tiến bộ xã hội .
Câu 7 : Tính tất yếu của đổi mới ở nước ta vào giữa những năm 80 của
thế kỉ XX nội dung đường lối đổi mới những thành tựu ý nghĩa thành tựu
nguyên nhân thành tựu đạt được của đất nước qua hơn 36 năm đổi mới
1986-2022 ( tập trung sâu hơn và các vấn đề thuộc đường lối đổi mới kinh tế )