



















Preview text:
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG KHOA CƠ BẢN 1 *****
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
(Phương pháp đào tạo theo tín chỉ)
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN
Mã học phần: BAS1151 (2 tín chỉ) Biên soạn TS. ĐÀO MẠNH NINH Hà Nội - 2020 1
ĐỀ CƯƠNG HỌC PHẦN: KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN
Khoa: Cơ bản 1 Bộ môn: Lý luận Chính trị
1.Thông tin về giảng viên
(Những Giảng viên có thể tham gia giảng dạy được môn học, hoặc Bộ môn có kế hoạch để Giảng viên
chuẩn bị giảng dạy được môn học)
1.1. Giảng viên 1:
Họ và tên: Đào Mạnh Ninh
Chức danh, học hàm, học vị: Trưởng Bộ môn, Tiến sĩ, Giảng viên
Địa điểm làm việc: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị
Địa chỉ liên hệ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị Điện thoại: 0433820856 Email: ninhdm@ptit.edu.vn.
Các hướng nghiên cứu chính: Các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí
Minh, Lịch sử ĐCSVN, Kinh tế quốc tế.
Thông tin về trợ giảng (nếu có):
1.2. Giảng viên 2:
Họ và tên: Phạm Minh Ái
Chức danh, học hàm, học vị: Tiến sĩ, Giảng viên
Địa điểm làm việc: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị
Địa chỉ liên hệ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị Điện thoại: 0433820856 Email: aipm@ptit.edu.vn.
Các hướng nghiên cứu chính: Các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí
Minh, Lịch sử ĐCSVN, Triết học.
Thông tin về trợ giảng (nếu có):
1.3. Giảng viên 3:
Họ và tên: Đỗ Minh Sơn
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ, Giảng viên
Địa điểm làm việc: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị
Địa chỉ liên hệ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị Điện thoại: 0433820856 Email: sondm@ptit.edu.vn.
Các hướng nghiên cứu chính: Các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí
Minh, Lịch sử ĐCSVN, Triết học.
Thông tin về trợ giảng (nếu có):
1.4. Giảng viên 4:
Họ và tên: Phạm Thị Khánh
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ, Giảng viên
Địa điểm làm việc: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị
Địa chỉ liên hệ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị Điện thoại: 0433820856 Email: khanhpt@ptit.edu.vn.
Các hướng nghiên cứu chính: Các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí
Minh, Lịch sử ĐCSVN, Triết học.
Thông tin về trợ giảng (nếu có):
1.5. Giảng viên 5:
Họ và tên: Đỗ Thị Diệu
Chức danh, học hàm, học vị: Tiến sĩ, Giảng viên chính
Địa điểm làm việc: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị 2
Địa chỉ liên hệ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị Điện thoại: 02433820856 Email: dieudt@ptit.edu.vn.
Các hướng nghiên cứu chính: Các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Lịch sử ĐCSVN.
Thông tin về trợ giảng (nếu có):
2. Thông tin chung về môn học
- Tên môn học: Kinh tế chính trị Mác - Lênin. - Mã môn học: BAS1151 - Số tín chỉ (TC): 02
- Loại môn học: Bắt buộc
- Điều kiện tiên quyết:
+ Môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin học sau môn Triết học Mác - Lênin.
+ Lớp học Kinh tế chính trị không vượt quá số lượng 50 sinh viên/lớp.
- Môn học trước: Triết học Mác - Lênin.
- Các yêu cầu đối với môn học (nếu có):
Phòng học lý thuyết: Có Micro, Projector và máy tính
Khi thảo luận cần chia thành nhiều nhóm nhỏ.
- Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
+ Nghe giảng lý thuyết: 24 tiết
+ Kiểm tra, thảo luận và hoạt động nhóm: 6 tiết + Tự học: 60 tiết
Địa chỉ Khoa/Bộ môn phụ trách môn học:
- Địa chỉ: Khoa: Cơ bản 1 - Bộ môn: Lý luận Chính trị
- Điện thoại: 0433820856
3. Mục tiêu của môn học 3.1. Mục tiêu chung - Kiến thức:
+ Cung cấp những kiến thức có tính hệ thống, cơ bản về đối tượng, phương pháp và chức
năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin, hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể tham gia
thị trường, giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường, cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường.
+ Sinh viên nắm được những kiến thức về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và
các quan hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam, những nội dung cơ bản về công nghiệp hóa và hội nhập
kinh tế quốc tế ở Việt Nam. - Kỹ năng:
+ Sinh viên có khả năng vận dụng những kiến thức của môn học làm cơ sở để nghiên cứu,
học tập những môn học khoa học chuyên ngành.
+ Trang bị cho sinh viên cơ sở phương pháp luận để nhận thức đúng, giải thích đúng tình
hình kinh tế hiện nay, nâng cao trình độ hiểu biết về đường lối chính sách kinh tế của Đảng, góp
phần đổi mới tư duy kinh tế.
+ Thông qua các hình thức như thảo luận, làm việc theo nhóm, sinh viên sẽ được rèn luyện kỹ
năng trình bày vấn đề, làm việc với người khác.
+ Rèn luyện kỹ năng nghiên cứu khoa học đối với sinh viên. - Thái độ:
+ Góp phần xây dựng lập trường, ý thức hệ tư tưởng Mác - Lênin đối với sinh viên.
+ Trên cơ sở những kiến thức và kỹ năng qua việc nghiên cứu môn học để xây dựng niềm tin
khoa học vào sự lãnh đạo của Đảng, vào con đường phát triển của đât nước, nâng cao lập trường 3
quan điểm của giai cấp công nhân. Cao hơn nữa là có cơ sở lý luận để phê phán những quan
điểm lập trường sai lầm.
3.2 Mục tiêu chi tiết cho từng nội dung của môn học Mục tiêu Bậc 3 Bậc 1 Bậc 2 Nội dung
(Phân tích, đánh giá, (Nhớ) (Hiểu) vận dụng)
Chương 1: Đối tượng, Nắm được:
phương pháp nghiên cứu
- Hiểu được tiến trình Liên hệ, so sánh, để
và chức năng của kinh tế - Sự hình thành và phát triển của kinh
hình thành kinh tế thấy được sự giống và
chính trị Mác - Lênin. tế chính trị Mác
chính trị Mác - Lênin khác nhau về đối -
và vai trò của nó trong tượng, phương pháp, Lênin.
dòng chảy lịch sử của chức năng của kinh tế - Đối tượng nghiên
các học thuyết kinh tế. chính trị Mác – Lênin cứu của kinh tế
- Hiểu rõ được phương với các môn khoa học chính trị Mác -
pháp nghiên cứu mang kinh tế khác. Thấy Lênin.
tính chất đặc thù, cơ được sự thống nhất và - Mục đích và
bản của kinh tế chính mối quan hệ của môn phương pháp
trị Mác - Lênin là kinh tế chính trị Mác – nghiên cứu kinh tế phương pháp
trừu Lênin với các môn học chính trị Mác - tượng hóa khoa học. trong hệ thống các Lênin. môn Lý luận chính trị - Chức năng của ở bậc học đại học. kinh tế chính trị Mác - Lênin.
Chương 2: Hàng hóa, Nắm được: Hiểu được:
- Liên hệ hai điều kiện
thị trường và vai trò của - Lý luận của - Sự phát triển của các ra đời và phát triển của
các chủ thể tham gia thị C.Mác về sản xuất hình thức sản xuất sản xuất hàng hóa để trường. hàng hóa:
khái trong lịch sử, sự ra đời từ đó thấy được tính
niệm, hai điều kiện và vai trò của sản xuất tất yếu và cần thiết
ra đời của sản xuất hàng hóa đối với sự ra phải phát triển nền hàng hóa,
khái đời của chủ nghĩa tư kinh tế thị trường ở niệm, phân loại bản. Việt Nam hiện nay. hàng hóa,
hai - Thực chất, nguồn gốc - Vận dụng hệ thống
thuộc tính của của giá trị hàng hóa là các lý thuyết về sản
hàng hóa, lượng do hao phí lao động xã xuất hàng hóa, kinh tế
giá trị hàng hóa, hội của những người thị trường để nâng cao
tính chất hai mặt sản xuất ra hàng hóa hiệu quả của quá trình
của lao động sản kết tinh trong hàng hóa sản xuất kinh doanh cụ xuất hàng hóa, đó. thể. nguồn gốc, bản - Phân biệt rõ những
- Tính chất hai mặt của
chất, chức năng lao động sản xuất hàng quy luật kinh tế khách
của tiền tệ, dịch vụ hóa và lý giải thực chất quan của nền sản xuất
và quan hệ trao đổi hai thuộc tính của hàng lớn để vận dụng ở Việt
trong điều kiện hóa là do tính chất hai nam và sự phê phán về hiện nay. mặt xã hội đó là quan 4
- Thị trường và nền mặt.
hệ sản xuất tư bản chủ
kinh tế thị trường: - Bản chất và mối quan nghĩa.
khái niệm, phân hệ hai phạm trù cơ bản
loại và vai trò của của sản xuất hàng hóa
thị trường, nền kinh là hàng hóa và tiền tệ.
tế thị trường và một - Bản chất, đặc trưng,
số qui luật chủ yếu và các qui luật cơ bản
của nền kinh tế thị của nền kinh tế thị trường. trường, các chủ thể
- Vai trò của các tham gia thị trường. chủ thể tham gia thị trường.
Chương 3: Giá trị thặng Nắm được: Hiểu được:
- Liên hệ để thấy được
dư trong nền kinh tế thị - Lý luận của - Nguồn gốc của giá trị sự vận động và biểu trường.
C.Mác về giá trị thặng dư là do sức lao hiện của giá trị thặng
thặng dư: nguồn động của người công dư trong điều kiện
gốc, bản chất của nhân, thực chất của giá phát triển nền kinh tế
giá trị thặng dư, trị thặng dư là lao động thị trường định hướng
các phương pháp không công của người xã hội chủ nghĩa ở
sản xuất giá trị công nhân làm thuê. Việt Nam hiện nay. thặng dư.
- Bản chất và ý nghĩa - Vai trò của học
- Học thuyết về của các phạm trù trong thuyết tích lũy tư bản
tích lũy tư bản: bản học thuyết giá trị thặng đối với học thuyết giá
chất của tích lũy tư dư của C.Mác: hàng trị thặng dư và học
bản, những nhân tố hóa sức lao động, tư thuyết kinh tế chính trị
ảnh hưởng tới qui bản bất biến, tư bản khả Mác - Lênin.
mô của tích lũy tư biến, tư bản cố định, tư - Phê phán những
bản, một số hệ quả bản lưu động, tỷ suất quan điểm sai lầm,
của tích lũy tư bản. giá trị thặng dư, khối chống phá học thuyết
- Các hình thức lượng giá trị thặng dư, giá trị thặng dư của
biểu hiện của giá trị giá trị thặng dư tuyệt C.Mác.
thặng dư trong nền đối, giá trị thặng dư - Liên hệ với bản thân
kinh tế thị trường: tương đối, giá trị thặng để từ đó đề xuất
lợi nhuận, lợi tức, dư siêu ngạch… phương thức thực hiện địa tô.
- Thấy được vai trò của lợi ích của mình trong
của qui luật sản xuất quan hệ lợi ích với
giá trị thặng là qui luật người sử dụng lao
kinh tế tuyệt đối của động, với cộng đồng
chủ nghĩa tư bản, là cơ xã hội.
sở tồn tại của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. - Các hình thái tư bản và các hình thức biểu
hiện của giá trị thặng dư: tư bản thương 5 nghiệp và lợi nhuận thương nghiệp, tư bản cho vay và lợi tức, tư bản kinh doanh ruộng
đất và địa tô tư bản chủ nghĩa.
Chương 4: Cạnh tranh Nắm được: Hiểu được - Thấy được trong
và độc quyền trong nền - Bản chất của - Sự chuyển biến từ giai đoạn hiện nay
kinh tế thị trường
cạnh tranh, độc cạnh tranh sang độc CNTB vẫn còn những
quyền, độc quyền quyền của chủ nghĩa tiềm năng phát triển
nhà nước và những tư bản là sự thay đổi nhất định, những
tác động của độc của chủ nghĩa tư bản thành tựu mà nó đạt quyền.
về hình thức cho thích được là rất lớn. - Lý luận của
nghi để tồn tại và phát - Liên hệ vận dụng
Lênin về đặc điểm triển
đối với những nước đi
kinh tế của chủ - CNTB không thể tự sau như Việt nam
nghĩa tư bản độc khắc phục được những phải biết tranh thủ quyền và
độc mâu thuẫn nội tại, bên những thành tựu đó,
quyền nhà nước trong của nó nhất là về khoa học trong nền kinh tế và công nghệ để phát - CNTB không phải là
thị trường tư bản tuyệt đối vĩnh viễn, triển. chủ nghĩa.
cuối cùng. Nó sẽ được - Hiểu được những
- Biểu hiện mới thay thế bằng phương
hệ lụy kinh tế và lợi
của độc quyền, độc thức sản xuất mới tiến ích sẽ xảy ra khi kìm
quyền nhà nước bộ hơn. hãm cạnh tranh trong trong điều kiện
nền kinh tế thị trường, hiện nay, vai trò
từ đó đề xuất những lịch sử của chủ biện pháp thúc đẩy nghĩa tư bản. cạnh tranh lành mạnh trong nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Chương 5: Kinh tế thị Nắm được: Hiểu được:
- Nhận thức được nền
trường định hướng xã - Khái niệm, tính tất - Những vấn đề cơ bản kinh tế thị trường định
hội chủ nghĩa và các yếu khách quan và của nền kinh tế thị hướng xã hội chủ
quan hệ lợi ích kinh tế ở những đặc trưng trường nói chung từ đó nghĩa ở Việt Nam hiện Việt Nam.
của nền kinh tế thị so sánh với mô hình nay vừa bao hàm
trường định hướng kinh tế thị trường định những đặc trưng có
xã hội chủ nghĩa ở hướng xã hội chủ nghĩa tính phổ biến của nền Việt Nam. ở Việt Nam hiện nay.
kinh tế thị trường thế
- Sự cần thiết và - Tầm quan trọng đặc giới, vừa có đặc trưng
những nội dung cơ biệt của lợi ích kinh tế mang tính phù hợp với
bản để hoàn thiện đối với mỗi cá nhân hoàn cảnh lịch sử cụ
thể chế kinh tế thị cũng như sự phát triển thể của Việt Nam.
trường định hướng của xã hội. Thấy được - Liên hệ với bản thân
xã hội chủ nghĩa ở vai trò rất quan trọng để thấy được trách Việt Nam.
của Nhà nước trong nhiệm của mình cần 6
việc bảo vệ lợi ích hợp thực hiện những - Khái niệm, bản
chất, biểu hiện và pháp, điều hòa lợi ích nhiệm vụ gì để góp
vai trò của lợi ích giữa cá nhân – doanh phần hoàn thiện thể kinh tế.
nghiệp – xã hội, kiểm chế kinh tế thị trường
soát, ngăn ngừa, giải định hướng xã hội chủ
- Khái niệm, sự quyết các mâu thuẫn nghĩa và thực hiện hài
thống nhất và mâu trong quan hệ lợi ích hòa các quan hệ lợi ích
thuẫn, các nhân tố kinh tế. trong quá trình phát ảnh hưởng đến triển ở Việt Nam. quan hệ lợi ích kinh tế, một số mối quan hệ lợi ích cơ bản trong nền kinh tế thị trường. Vai trò của Nhà nước trong bảo đảm hài hòa các quan hệ lợi ích.
Chương 6: Công nghiệp Nắm được: Hiểu được: - Liên hệ với bản
hóa, hiện đại hóa và hội - Khái quát về cách - Lịch sử phát triển thân để thấy được
nhập kinh tế quốc tế của mạng công nghiệp, của các cuộc cách trách nhiệm của mình Việt Nam.
công nghiệp hóa và mạng công nghiệp, làm cần đóng góp để thực
các mô hình công rõ những tác động của hiện thành công quá
nghiệp hóa trên thế các cuộc cách mạng đối trình công nghiệp giới
với sự phát triển của xã hóa, hiện đại hóa ở
- Tính tất yếu khách hội loài người. Việt Nam.
quan và nội dung - Quá trình công - Làm rõ những tác
công nghiệp hóa, nghiệp hóa, hiện đại động tích cực và tiêu
hiện đại hóa ở Việt hóa hiện nay ở Việt cực của hội nhập kinh Nam.
Nam là một yêu cầu tế quốc tế đối với sự
- Quan điểm và mang tính tất yếu để phát triển của Việt
những giải pháp để đưa nước ta trở thành Nam và Việt Nam
Việt Nam tiến hành một nước công nghiệp cần phải làm gì để
công nghiệp hóa, theo hướng hiện đại. thích ứng với những
hiện đại hóa thích Song với điều kiện hiện tác động đó.
ứng với cách mạng nay của thế giới đang
công nghiệp lần thứ bước vào cuộc cách tư. mạng công nghiệp lần
- Khái niệm và các thứ tư thì Việt Nam
hình thức hội nhập cần làm gì để thích ứng
kinh tế quốc tế, tác với nó và hoàn thành
động của quá trình quá trình công nghiệp
hội nhập kinh tế hóa, hiện đại hóa.
quốc tế và phương - Xu thế tất yếu
hướng nâng cao khách quan của quá
hiệu quả hội nhập trình hội nhập kinh tế
kinh tế quốc tế quốc tế ở Việt Nam
trong sự phát triển hiện nay. của Việt Nam. 7
4. Tóm tắt nội dung môn học
Môn học gồm 6 chương cung cấp cho người học những kiến thức về kinh tế chính trị Mác -
Lênin trong bối cảnh phát triển kinh tế của đất nước và thế giới hiện nay như vấn đề về: đối
tượng, phương pháp, chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin, hàng hóa, thị trường và vai trò
của các chủ thể tham gia thị trường, lý luận của C.Mác về giá trị thặng dư, tích lũy tư bản, các
hình thức biểu hiện của giá trị thặng dư, cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường,
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và quan hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam, công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội hập kinh tế quốc tế của Việt Nam... Với yêu cầu cơ bản là đảm
bảo tính hệ thống, khoa học cập nhật tri thức mới, gắn với thực tiễn.
5. Nội dung chi tiết môn học
Chương 1: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin.
1.1. Khái quát sự hình thành và phát triển của kinh tế chính trị Mác - Lênin.
1.1.1. Giai đoạn thứ nhất, từ thời cổ đại đến cuối thế kỷ XVIII
1.1.2. Giai đoạn thứ hai, từ sau thế kỷ XVIII đến nay
1.2. Đối tượng, mục đích và phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác-Lênin
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Lênin
1.2.2. Mục đích nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Lênin
1.2.3. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác-Lênin
1.3. Chức năng của kinh tế chính trị Mác-Lênin
1.3.1. Chức năng nhận thức
1.3.2. Chức năng tư tưởng
1.3.3. Chức năng thực tiễn
1.3.4. Chức năng phương pháp luận
Chương 2: Hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể tham gia thị trường.
2.1. Lý luận của C.Mác về sản xuất hàng hóa và hàng hóa
2.1.1. Sản xuất hàng hóa 2.1.2. Hàng hóa 2.1.3. Tiền tệ
2.1.4. Dịch vụ và quan hệ trao đổi trong trường hợp một số yếu tố khác hàng hóa thông thường
ở điều kiện hiện nay
2.2. Thị trường và nền kinh tế thị trường
2.2.1. Khái niệm, phân loại và vai trò của thị trường
2.2.2. Nền kinh tế thị trường và một số qui luật chủ yếu của nền kinh tế thị trường
2.3. Vai trò của các chủ thể tham gia thị trường
Chương 3: Giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường.
3.1. Lý luận của C.Mác về giá trị thặng dư 8
2.3.1. Nguồn gốc của giá trị thặng dư
2.3.2. Bản chất của giá trị thặng dư
2.3.3. Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa. 3.2. Tích lũy tư bản
3.2.1. Bản chất của tích lũy tư bản
3.2.2. Những nhân tố góp phần làm tăng quy mô tích lũy
3.2.3. Một số hệ quả của tích lũy tư bản
3.3. Các hình thức biểu hiện của giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường 3.3.1. Lợi nhuận 3.3.2. Lợi tức
3.3.3. Địa tô tư bản chủ nghĩa
Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường.
4.1. Cạnh tranh ở cấp độ độc quyền trong nền kinh tế thị trường
4.1.1. Độc quyền, độc quyền nhà nước và tác động của độc quyền
4.1.2. Quan hệ cạnh tranh ở trạng thái độc quyền
4.2. Lý luận của V.I.Lênin về đặc điểm kinh tế của độc quyền và độc quyền nhà nước trong nền kinh tế thị trường
4.2.1. Lý luận của V.I.Lênin về đặc điểm của độc quyền
4.2.2. Lý luận của V.I.Lênin về đặc điểm của độc quyền nhà nước
4.3. Biểu hiện mới của độc quyền, độc quyền nhà nước trong điều kiện hiện nay, vai trò lịch sử của chủ nghĩa tư bản
4.3.1. Biểu hiện mới của độc quyền
4.3.2. Biểu hiện mới của độc quyền nhà nước
4.3.3. Vai trò lịch sử của chủ nghĩa tư bản
Chương 5: Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và các quan hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam
5.1. Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
5.1.1. Khái niệm kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam
5.1.2. Tính tất yếu khách quan của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam.
5.1.3. Đặc trưng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam
5.2. Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam.
5.2.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam
5.2.2. Nội dung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam.
5.3. Các quan hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam 9
5.3.1. Lợi ích kinh tế và quan hệ lợi ích kinh tế
5.3.2. Vai trò của nhà nước trong bảo đảm hài hòa các quan hệ lợi ích
Chương 6: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam
6.1. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
6.1.1. Khái quát cách mạng công nghiệp và công nghiệp hóa
6.1.2. Tính tất yếu khách quan và nội dung công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam
6.2. Hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam
6.2.1. Khái niệm và các nội dung hội nhập kinh tế quốc tế
6.2.2. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến phát triển kinh tế ở Việt Nam
6.2.3. Phương hướng nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế trong phát triển của Việt Nam 6. Học liệu
6.1. Học liệu bắt buộc
6.1.1. Chương trình môn Kinh tế chính trị Mác-Lênin do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 23/12/2019.
6.1.2. Giáo trình Kinh tế chính trị Mác-Lênin do Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo biên soạn, Nhà
xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản từ năm 2020.
6.1.3. Đề cương chi tiết môn Kinh tế chính trị Mác-Lênin do Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm 2020
6.1.4. Tập bài giảng môn Kinh tế chính trị Mác-Lênin do Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm 2021.
6.2. Học liệu tham khảo
6.2.1. Giáo trình các môn học Triết học Mác-Lênin, Kinh tế chính trị Mác-Lênin và Chủ nghĩa xã
hội khoa học do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà
Nội, năm 2007; các tài liệu phục vụ dạy và học Chương trình Lý luận chính trị do Bộ Giáo dục và
Đào tạo trực tiếp chỉ đạo, tổ chức biên soạn.
6.2.2. Bộ Tư bản của C.Mác, Mác – Ăngghen toàn tập, tập 23,24,25 – NXB Chính trị Quốc gia
6.2.3. Tác phẩm”Chủ nghĩa đế quốc giai đoạn tột cùng của chủ nghĩa tư bản” của V.I.Lênin
6.2.4. Tác phẩm “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” của Mac – Ăngghen
6.2.5. Một số chuyên đề về Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin (tập 2), NXB Lý luận chính trị 2008.
6.2.6. Viện Kinh tế chính trị học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Kinh
tế chính trị Mác – Lênin, NXB Lý luận Chính trị, HN
6.2.7. Robert B.Ekelund, JR và Robert F.Hébert (2003), Lịch sử các học thuyết kinh tế, Bản tiếng Việt, NXB thống kê, HN.
6.2.8. Đào Mạnh Ninh (2020), Giáo trình Lịch sử các học thuyết kinh tế, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.
7. Hình thức tổ chức dạy học
7.1 Lịch trình chung:
Hình thức tổ chức dạy môn học Lên lớp Tổng Nội dung Thực Tự Lý Bài Thảo cộng hành học thuyết tập luận Nội dung 1: 2 4 10
Chương 1: Đối tượng, phương pháp
nghiên cứu và chức năng của kinh
tế chính trị Mác - Lênin. Nội dung 2:
Chương 2: Hàng hóa, thị trường và
vai trò của các chủ thể tham gia thị 2 4 trường. Nội dung 3:
Chương 2: Hàng hóa, thị trường và
vai trò của các chủ thể tham gia thị 2 4 trường. Nội dung 4: Thảo luận chương 2 2 4 Nội dung 5:
Chương 3: Giá trị thặng dư trong 2 4
nền kinh tế thị trường. Nội dung 6:
Chương 3: Giá trị thặng dư trong 2 4
nền kinh tế thị trường. Nội dung 7:
Chương 3: Giá trị thặng dư trong 2 4
nền kinh tế thị trường. Nội dung 8: Thảo luận chương 3 2 4 Nội dung 9:
Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền 2 4
trong nền kinh tế thị trường. Nội dung 10:
Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền 2 4
trong nền kinh tế thị trường. Nội dung 11:
Chương 5: Kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và các quan 2 4
hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam Nội dung 12:
Chương 5: Kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và các quan 2 4
hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam Nội dung 13: 2 4 11
Chương 6: Công nghiệp hóa, hiện
đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam Nội dung 14:
Chương 6: Công nghiệp hóa, hiện
đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế 2 4 ở Việt Nam Nội dung 15:
Thảo luận nội dung chương 4,5,6 2 4
Ôn tập và giải đáp học phần Tổng cộng 24 6 60
7.2. Lịch trình tổ chức dạy học cụ thể
Tuần 1, Nội dung 1: Chương 1: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2 1.1. Khái
quát Đọc trước nội dung của
sự hình thành và chương 1 trong tài liệu phát triển của 6.1.2. kinh tế chính trị Mác - Lênin. 1.1.1. Giai đoạn thứ nhất, từ thời cổ đại đến cuối thế kỷ XVIII 1.1.2. Giai đoạn thứ hai, từ sau thế kỷ XVIII đến nay 1.2. Đối tượng, mục đích và phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác-Lênin 1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Lênin 1.2.2. Mục đích nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Lênin 1.2.3. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác-Lênin 12 1.3. Chức năng của kinh tế chính trị Mác-Lênin 1.3.1. Chức năng nhận thức 1.3.2. Chức năng tư tưởng 1.3.3. Chức năng thực tiễn 1.3.4. Chức năng phương pháp luận Tự học / tự 4 Một số thuật ngữ Bộ Tư bản của C.Mác, nghiên cứu về
Mác – Ăngghen toàn tập, kinh tế chính trị, tập 23, 24, 25 – NXB chủ nghĩa trọng Chính trị Quốc gia. thương, chủ nghĩa trọng nông, kinh tế chính trị tư sản cổ điển, quan hệ sản xuất, trừu tượng hóa khoa học...
Tuần 2, Nội dung 2: Chương 2: Hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể tham gia thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 2.1. Lý luận của C.Mác về sản xuất
chương 2 trong tài liệu 6.1.2 mục 2.1. hàng hóa và hàng hóa
2.1.1. Sản xuất hàng hóa 2.1.2. Hàng hóa 2.1.3. Tiền tệ Tự học/ Tự 4
Nghiên cứu mục Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
2.1.4. Dịch vụ và khảo 6.1.4. Tập bài giảng
quan hệ trao đổi môn Kinh tế chính trị
trong trường hợp Mác-Lênin do Học viện
một số yếu tố khác Công nghệ Bưu chính hàng hóa
thông Viễn thông ban hành năm
thường ở điều kiện 2021. hiện nay. 13
Tuần 3, Nội dung 3: Chương 2: Hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể tham gia thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 2.2. Thị trường và nền kinh tế thị
chương 2 trong tài liệu trường
6.1.2 mục 2.2 và mục 2.3 2.2.1. Khái niệm, phân loại và vai trò của thị trường
2.2.2. Nền kinh tế thị trường và một số qui
luật chủ yếu của nền kinh tế thị trường 2.3. Vai trò của các chủ thể tham gia thị trường Tự học/ Tự 4
Vai trò của các Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
chủ thể tham gia khảo 6.2.6. Viện Kinh tế
thị trường trong chính trị học, Học viện
điều kiện nền kinh Chính trị Quốc gia Hồ Chí
tế thị trường ở Minh (2018), Giáo trình
Việt Nam hiện Kinh tế chính trị Mác – nay. Lênin, NXB Lý luận Chính trị, HN.
Tuần 4, Nội dung 4 : Thảo luận chương 2: Hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể tham gia thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Thảo luận 2
Giảng viên đưa - Nắm vững được những Có thể để
trước các chủ đề nội dung kiến thức cơ bản lại sau
thảo luận để sinh về sản xuất hàng hóa thị một tuần viên lựa
chọn, trường của chương 2. để sinh chuẩn bị.
- Thông qua đề cương viên có
thảo luận với giáo viên thời gian và nộp tiểu luận. chuẩn bị tốt hơn. Tự học/ Tự 4 - Tìm hiểu những Đọc thêm nội dung nghiên cứu
ví dụ thực tiễn để chương 2 trong tài liệu
làm rõ những vấn tham khảo 6.1.4 đề thảo luận. - Chuẩn bị nội dung câu hỏi để 14 tham gia thảo luận.
Tuần 5, Nội dung 5: Chương 3: Giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 3.1. Lý luận của C.Mác về giá trị chương 3 trong tài liệu thặng dư 6.1.2, mục 3.1 3.1.1. Nguồn gốc
của giá trị thặng dư.
3.1.2. Bản chất của giá trị thặng dư 3.1.3. Các phương
pháp sản xuất giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa. Tự học/ Tự 4
Đọc thêm Bộ Tư bản của nghiên cứu - Phần tuần hoàn và chu chuyển của tư C.Mác, Mác – Ăngghen bản.
toàn tập, tập 23, 24, 25 – NXB Chính trị Quốc gia. - Biểu hiện của qui
luật sản xuất giá trị thặng dư trong điều kiện ngày nay.
Tuần 6, Nội dung 6 : Chương 3: Giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của
3.2. Tích lũy tư bản chương 3 trong tài liệu
3.2.1. Bản chất của 6.1.2, mục 3.2 tích lũy tư bản 3.2.2. Những nhân tố góp phần làm tăng quy mô tích lũy 3.2.3. Một số hệ quả của tích lũy tư bản Tự học/ Tự 4 - Đọc thêm Bộ Tư bản - Các nhân tố ảnh nghiên cứu hưởng đến qui mô của C.Mác, Mác – của tích lũy.
Ăngghen toàn tập, tập 23, 24, 25 – NXB Chính trị 15
- Biểu hiện các hệ Quốc gia. quả của tích lũy trong điều kiện ngày nay.
Tuần 7, Nội dung 7: Chương 3: Giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 3.3. Các hình thức
biểu hiện của giá trị chương 3 trong tài liệu thặng dư trong nền 6.1.2, mục 3.3 kinh tế thị trường 3.3.1. Lợi nhuận 3.3.2. Lợi tức
3.3.3. Địa tô tư bản chủ nghĩa. Tự học/ Tự 8 Tư bản
thương Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
nghiệp, tư bản cho khảo 6.2.6. Viện Kinh tế
vay, tư bản kinh chính trị học, Học viện doanh ruộng đất
Chính trị Quốc gia Hồ Chí . Minh (2018), Giáo trình
Kinh tế chính trị Mác – Lênin, NXB Lý luận Chính trị, HN.
Tuần 8, Nội dung 8: Thảo luận chương 3: Giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Thảo luận 2
Giảng viên đưa - Nắm vững được những Có thể để
trước các chủ đề nội dung kiến thức cơ bản lại sau
thảo luận để sinh về giá trị thặng dư trong một tuần viên lựa
chọn, nền kinh tế thị trường của để sinh chuẩn bị. chương 3. viên có
- Thông qua đề cương thời gian
thảo luận với giáo viên chuẩn bị và nộp tiểu luận. tốt hơn. Tự học/ Tự 4 - Tìm hiểu những Đọc thêm nội dung nghiên cứu
ví dụ thực tiễn để chương 3 trong tài liệu
làm rõ những vấn tham khảo 6.1.4 đề thảo luận. - Chuẩn bị nội dung câu hỏi để tham gia thảo luận. 16
Tuần 9, Nội dung 9: Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 4.1. Cạnh tranh ở
cấp độ độc quyền chương 4 trong tài liệu
trong nền kinh tế thị 6.1.2, mục 4.1 trường 4.1.1. Độc quyền, độc quyền nhà nước và tác động của độc quyền 4.1.2. Quan hệ cạnh tranh ở trạng thái độc quyền Tự học/ Tự 4
Các hình thức độc Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
quyền và cạnh tranh. khảo 6.1.4. Tập bài giảng môn Kinh tế chính trị Mác-Lênin do Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm 2021.
Tuần 10, Nội dung 10: Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 1
Đọc trước nội dung của 4.2. Lý luận của V.I.Lênin về đặc chương 4 trong tài liệu
điểm kinh tế của độc 6.1.2, mục 4.2 quyền và độc quyền nhà nước trong nền kinh tế thị trường 4.2.1. Lý luận của V.I.Lênin về đặc
điểm của độc quyền 4.2.2. Lý luận của V.I.Lênin về đặc điểm của độc quyền nhà nước Tự học/ Tự 4 4.3. Biểu
hiện Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu mới của
độc khảo 6.1.4. Tập bài giảng
quyền, độc quyền môn Kinh tế chính trị Mác
nhà nước trong - Lênin do Học viện Công
điều kiện hiện nay, nghệ Bưu chính Viễn 17
vai trò lịch sử của thông ban hành năm 2021. chủ nghĩa tư bản 4.3.1. Biểu hiện mới của độc quyền 4.3.2. Biểu hiện mới của độc quyền nhà nước 4.3.3. Vai trò lịch sử của chủ nghĩa tư bản
Tuần 11, Nội dung 11: Chương 5: Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và các quan hệ
lợi ích kinh tế ở Việt Nam Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 5.1. Kinh tế thị
trường định hướng chương 5 trong tài liệu
xã hội chủ nghĩa ở 6.1.2, mục 5.1 và 5.2. Việt Na m. 5.1.1. Khái niệm kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam 5.1.2. Tính tất yếu khách quan của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam. 5.1.3. Đặc trưng
của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam 5.2. Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở việt nam. 5.2.2. Nội dung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam. Tự học/ Tự 4 Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
- 5.2.1. Sự cần thiết
phải hoàn thiện thể khảo 6.1.4. Tập bài giảng
chế kinh tế thị môn Kinh tế chính trị 18
trường định hướng Mác-Lênin do Học viện XHCN ở Việt Nam Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm - Sự khác biệt giữa nền kinh tế thị 2021. trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam với mô hình kinh tế thị trường của các nước khác trên thế giới.
Tuần 12, Nội dung 12: Chương 5: Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và các quan hệ
lợi ích kinh tế ở Việt Nam Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 5.3. Các quan hệ
lợi ích kinh tế ở Việt chương 5 trong tài liệu 6.1.2, mục 5.3. Nam 5.3.1. Lợi ích kinh tế và quan hệ lợi ích kinh tế 5.3.2. Vai trò của nhà nước trong bảo đảm hài hòa các quan hệ lợi ích Tự học/ Tự 4
Thực trạng của Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
việc bảo đảm hài khảo 6.1.4. Tập bài giảng
hòa các quan hệ lợi môn Kinh tế chính trị
ích ở Việt Nam hiện Mác-Lênin do Học viện nay. Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm 2021.
Tuần 13, Nội dung 13: Chương 6: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 6.1. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa chương 6 trong tài liệu 6.1.2, mục 6.1 6.1.1. Khái quát cách mạng công nghiệp và công 19 nghiệp hóa 6.1.2. Tính tất yếu khách quan và nội dung công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam Tự học/ Tự 4
Thực trạng của Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu quá trình
công khảo 6.1.4. Tập bài giảng
nghiệp hóa hiện môn Kinh tế chính trị
đại hóa ở Việt Mác-Lênin do Học viện Nam hiện nay. Công nghệ Bưu chính Viễn thông ban hành năm 2021.
Tuần 14, Nội dung 14: Chương 6: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Lý thuyết 2
Đọc trước nội dung của 6.2. Hội nhập
kinh tế quốc tế của chương 6 trong tài liệu Việt Nam 6.1.2, mục 6.2 6.2.1. Khái niệm và các nội dung hội
nhập kinh tế quốc tế 6.2.2. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến phát triển kinh tế ở Việt Nam Tự học/ Tự 4 6.2.3. Phương Đọc thêm tài liệu tham nghiên cứu
hướng nâng cao khảo 6.1.4. Tập bài giảng
hiệu quả hội nhập môn Kinh tế chính trị
kinh tế quốc tế trong Mác-Lênin do Học viện
phát triển của Việt Công nghệ Bưu chính Nam Viễn thông ban hành năm 2021.
Tuần 15, Nội dung 15: Thảo luận nội dung chương 4,5,6; Ôn tập và giải đáp học phần. Hình thức tổ Thời gian Nội dung chính
Yêu cầu đối với sinh Ghi chú chức dạy học (tiết TC) viên Thảo luận 1
Thảo luận một số Nghiên cứu những vấn
vấn đề của chương đề tự học đã giao ở nội dung chương 4,5,6; 20