Đề cương môn Luật đất đai - Trường Đại học lao động -  xã hội

BỘ TƯ PHÁP
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
----------------------------
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
----------------------------
HỆ THỐNG CÂU HỎI ÔN TẬP MÔN LUẬT ĐẤT ĐAI
1. Ngành Luật Đất đai có những phương pháp điều chỉnh nào? Tại sao
ngành Luật Đất đai lại sử dụng những phương pháp điều chỉnh đó?
2. Phân tích nguyên tắc đặc biệt ưu tiên đối với đất nông nghiệp? Bằng các
quy định của pháp luật đất đai hiện hành, hãy chứng minh rõ những biểu
hiện cụ thể của nguyên tắc này?
3. Phân tích nguyên tắc sử dụng đất: “Bền vững, tiết kiệm, có hiệu quả đối
với đất đai và tài nguyên trên bề mặt, trong lòng đất” theo quy định của
pháp luật đất đai hiện hành.
4. Phân tích nguyên tắc sử dụng đất: “Thực hiện quyền và nghĩa vụ của
người sử dụng đất trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này
và quy định khác của pháp luật có liên quan; không xâm phạm quyền, lợi
ích hợp pháp của người sử dụng đất liền kề và xung quanh” theo quy định
của pháp luật đất đai hiện hành.
5. Vì sao trong bối cảnh đại đa số các quốc gia trên thế giới tư nhân hóa đất
đai mà Việt Nam vẫn kiên định xây dựng chế độ sở hữu toàn dân về đất
đai mà Nhà nước là đại diện chủ sở hữu? Hãy cho biết cơ sở lý luận và
thực tiễn để xây dựng chế độ sở hữu toàn dân về đất đai ở Việt Nam hiện nay?
6. Nhà nước thực hiện quyền của đại diện chủ sở hữu về đất đai thông qua
hệ thống các cơ quan nhà nước nào? Quyền của Nhà nước với tư cách là
đại diện chủ sở hữu đất đai được thể hiện như thế nào theo quy định của
pháp luật đất đai hiện hành?
7. Hãy chỉ rõ các hành vi bị nghiêm cấm trong quá trình sử dụng đất đối với
người sử dụng đất? Cho biết ý kiến cá nhân về việc thực thi quy định này
của người sử dụng đất trong thực tế thời gian qua.
8. Phân tích các quy định về trách nhiệm của Nhà nước đối với người sử
dụng đất? Đánh giá việc thực hiện các quy định này trên thực tế?
9. Tại sao phải có các quy định đặc thù trong chế độ sử dụng đất đối với
đồng bào dân tộc thiểu số? Phân tích trách nhiệm của Nhà nước về đất đai
đối với đồng bào dân tộc thiểu số? Hãy nêu quan điểm cá nhân về việc
thực thi trách nhiệm đó của Nhà nước trong thực tế thời gian qua?
10. Phân tích trách nhiệm của Nhà nước trong việc xây dựng, cung cấp thông
tin đất đai? Hãy nêu quan điểm cá nhân về việc thực thi trách nhiệm đó
của Nhà nước trong thực tế thời gian qua? Minh bạch và công khai thông
tin về đất đai có ý nghĩa gì đối với quyền lợi của người sử dụng đất?
11. Việc Nhà nước quyết định mục đích sử dụng đất có vai trò gì đối với công
tác quản lý nhà nước về đất đai? Cho ví dụ cụ thể để chứng minh?
12. Hãy chỉ rõ mục đích và ý nghĩa của việc Nhà nước quyết định giá đất
trong quản lý nhà nước về đất đai? Đánh giá việc thực thi giá đất do Nhà
nước quy định trên thực tế?
13. Phân biệt quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất? Bằng kiến thức
đã học và tích lũy, Anh (Chị) hãy chỉ rõ vai trò của quy hoạch, kế hoạch
sử dụng đất đối với hoạt động quản lý nhà nước về đất đai?
14. Minh bạch, công khai hóa quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có vai trò như
thế nào trong việc nâng cao hiệu quả của hoạt động quản lý Nhà nước về
đất đai? Bằng quy định của pháp luật đất đai hiện hành hãy chứng minh
những yêu cầu cụ thể của minh bạch và công khai quy hoạch, kế hoạch sử
dụng đất. Anh chị có nhận định, đánh giá gì về việc tổ chức thực hiện vấn
đề này trên thực tế thời gian qua?
15. Phân tích các quy định của Luật Đất đai 2024 nhằm đảm bảo tính khả thi
của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và giải quyết tình trạng quy hoạch
treo, dự án treo hiện nay?
16. Tại sao Luật Đất đai 2024 lại quy định: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
sau khi được phê duyệt phải được công bố công khai. Hãy nêu ý kiến
đánh giá gì về việc thực hiện quy định này trong thời gian qua?
17. Tại sao Luật Đất đai 2024 quy định: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
trước khi phê duyệt phải được đưa ra tổ chức lấy ý kiến đóng góp của
nhân dân. Phân tích ý nghĩa của quy định này đối với việc nâng cao hiệu
quả của quản lý nhà nước đối với đất đai? Anh (Chị) có nhận định, đánh
giá thế nào về việc thực hiện quy định này trong thời gian qua?
18. Hãy phân tích các phương thức trao quyền sử dụng đất của Nhà nước cho
người sử dụng theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành? Đánh giá
việc thực thi các quy định này trên thực tế?
19. Phân tích các căn cứ để Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định của
pháp luật đất đai hiện hành? Quy định này có gì khác so với quy định của Luật Đất đai 2013?
20. Phân biệt hình thức giao đất có thu tiền với hình thức cho thuê đất theo
quy định của pháp luật đất đai hiện hành? Phân tích, đánh giá sự thay đổi
các quy định về hình thức sử dụng đất trong các Luật Đất đai qua từng thời kỳ?
21. Hãy phân tích những lợi thế và những bất lợi đối với nhà đầu tư khi thuê
đất trả tiền hàng năm và thuê đất trả tiền một lần cho toàn bộ thời gian
thuê. Hãy đưa ra 02 (hai) ví dụ thực tế để chứng minh về sự lựa chọn hình
thức thuê đất phù hợp nêu trên trong hoạt động đầu tư?
22. Hãy phân tích căn cứ, điều kiện để Nhà nước thu hồi đất sử dụng đất cho
mục đích quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế, xã hội vì lợi ích quốc
gia, công cộng theo quy định của Luật Đất đai 2024? Giải thích rõ vì sao
phải tuân thủ các căn cứ đó khi thu hồi đất?
23. Thế nào là đất sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh và phát triển
KT-XH vì lợi ích quốc gia, công cộng? Phân tích những trường hợp Nhà
nước thu hồi đất để sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển
KT-XH vì lợi ích quốc gia, công cộng. Đánh giá những điểm mới của
Luật Đất đai 2024 về vấn đề này?
24. Phân tích các trường hợp Nhà nước thu hồi đất do vi phạm pháp luật đất
đai? Đánh giá những điểm mới của Luật Đất đai 2024 về vấn đề này?
25. Phân tích các nguyên tắc để được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất sử
dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế, xã hội vì lợi
ích quốc gia, công cộng?
26. Trường hợp nào người sử dụng đất không được bồi thường về đất khi Nhà
nước thu hồi đất? Có trường hợp nào không được bồi thường về đất
nhưng được bồi thường về tài sản trên đất không?
27. Theo Luật đất đai 2024 thì những trường hợp nào Nhà nước thu hồi đất
không được bồi thường tài sản gắn liền với đất? Những trường hợp không
được bồi thường về tài sản có đương nhiên cũng không được bồi thường
về đất khi Nhà nước thu hồi không? Vì sao?
28. Hãy phân tích các quy định của pháp luật hiện hành về chính sách bồi
thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp. Anh (Chị) có nhận xét,
đánh giá gì về việc thực thi chính sách bồi thường về đất nông nghiệp
trong thời gian qua và lý giải vì sao trong thời gian qua người có đất nông
nghiệp bị thu hồi thường khiếu nại về vấn đề bồi thường?
29. Hãy phân tích các quy định của pháp luật hiện hành về chính sách hỗ trợ
khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng cho mục đích quốc phòng an ninh?
Anh (Chị) có nhận xét, đánh giá gì về việc thực thi chính sách này trong thời gian qua?
30. Thực trạng hiện nay người dân thường bất đồng và khiếu nại với các cơ
quan chức năng về tình trạng thu hồi đất còn nhiều khuất tất, ảnh hưởng
tới đời sống của người dân. Anh (Chị) hãy chỉ ra các dạng sai phạm trong
thu hồi đất mà người dân khiếu nại và cho biết những nhận định, đánh giá
của mình về vấn đề đó?
31. Anh (Chị) hãy chỉ rõ những tồn tại, bất cập và vướng mắc nổi cộm hiện
nay trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất trong thời gian qua? Giải thích rõ nguyên nhân của những tồn tại, bất
cập, vướng mắc đó? Theo anh chị Luật Đất đai 2024 đã khắc phục được
những bất cập hạn chế này hay chưa?
32. Hãy phân tích các quy định của pháp luật hiện hành về chính sách tái định
cư khi Nhà nước thu hồi đất ở. Anh (Chị) có nhận xét, đánh giá gì về việc
thực thi chính sách tái định cư trong thời gian qua và lý giải vì sao trong
thời gian qua, người có đất bị thu hồi thường khiếu nại về vấn đề tái định cư?
33. Phân tích mối quan hệ giữa đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất? Hãy cho biết những điểm mới của Luật Đất đai 2024 về
đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất?
34. Hãy phân tích các nguyên tắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành?
35. Hãy cho biết các điều kiện theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành
để Nhà nước xét và công nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá
nhân? Chỉ rõ những trường hợp nào khi Nhà nước xét công nhận quyền sử
dụng đất mà người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất và những
trường hợp nào người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất?
36. Pháp luật hiện hành quy định mấy loại giá đất? Phân tích cơ chế áp dụng
giá đất trong các trường hợp cụ thể thế nào? Phân biệt giữa Bảng giá đất và Giá đất cụ thể?
37. Anh (chị) nhận xét gì về giá đất do nhà nước quy định và giá đất thị
trường trong trường hợp thu các nghĩa vụ tài chính từ người sử dụng đất
cho ngân sách nhà nước và trong việc áp giá bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư khi nhà nước thu hồi đất? Hãy nêu các ví dụ cụ thể.
38. Nhà nước có những khoản thu tài chính nào từ đất đai? Hãy chỉ rõ những
thất thu trên thực tế thời gian qua khi thực hiện nguồn thu này và đề xuất giải pháp khắc phục?
39. Hãy chỉ rõ những nghĩa vụ tài chính mà người sử dụng đất phải thực hiện
khi được Nhà nước cho phép chuyển mục đích sử dụng đất? Cho biết
những thất thoát về nguồn thu cho ngân sách nhà nước về nghĩa vụ tài
chính này xảy ra trên thực tế như thế nào?
40. Hãy chỉ rõ những nghĩa vụ tài chính mà người sử dụng đất phải thực hiện
khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và
tài sản khác gắn liền với đất? Cho biết những thất thoát về nguồn thu cho
ngân sách nhà nước ở nghĩa vụ tài chính này xảy ra trên thực tế thế nào?
41. Phân tích những quy định về sự bảo đảm của Nhà nước đối với người sử
dụng đất? Hãy chỉ rõ những kết quả tích cực và những hạn chế về việc
thực hiện sự bảo đảm này của Nhà nước đối với người sử dụng đất trong thực tế thời gian qua?
42. Hãy phân tích sự bảo đảm của Nhà nước đối với người sử dụng đất dưới
khía cạnh: Bảo hộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hợp pháp
của người sử dụng đất?
43. Phân tích các quy định về quyền lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất? Việc
quy định trong Luật Đất đai 2024 về Quyền lựa chọn hình thức trả tiền
thuê khi thuê đất có ý nghĩa gì? Quy định này có gì khác so với quy định
của Luật Đất đai 2013?
44. Hãy chỉ ra sự khác nhau cơ bản về quyền của tổ chức trong nước được
Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê
và quyền của tổ chức trong nước được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê
đất hàng năm? Phân tích cơ sở của việc xây dựng các quyền cụ thể cho
các chủ thể sử dụng đất.
45. Phân tích các điều kiện chung để thực hiện các quyền chuyển quyền sử
dụng đất theo quy định pháp luật đất đai hiện hành? Hãy nêu điểm mới
của Luật Đất đai 2024 về vấn đề này?
46. Phân tích các điều kiện cụ thể để cá nhân được thực hiện các giao dịch về
quyền sử dụng đất? Cho biết những điểm mới của Luật Đất đai 2024 về vấn đề này?
47. Phân tích các điều kiện cụ thể để các tổ chức trong nước được thực hiện
các giao dịch về quyền sử dụng đất? Cho biết những điểm mới của Luật
Đất đai 2024 về vấn đề này?
48. Phân tích các điều kiện cụ thể để các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước
ngoài và người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được thực hiện các
giao dịch về quyền sử dụng đất?
49. Mục đích và ý nghĩa của việc quy định thời hạn sử dụng đất dưới khía
cạnh quản lý nhà nước và dưới khía cạnh quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất?
50. Có bao nhiêu loại hạn mức được áp dụng đối với đất nông nghiệp? Hãy
phân tích mục đích và ý nghĩa của việc quy định vấn đề hạn mức đất trong
nông nghiệp theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành? Việc quy định
như vậy có là rào cản đối với người sử dụng đất trong việc tích tụ và tập
trung đất nông nghiệp để phát triển mô hình kinh tế trang trại hay không? Vì sao?
51. Phân tích quy định của pháp luật đất đai hiện hành về quản lý và sử dụng
quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích? Điểm mới của Luật
Đất đai 2024 về vấn đề này như thế nào? Theo anh chị có những vi phạm
phổ biến nào trong việc quản lý, sử dụng quỹ đất này thời gian qua?
52. Tại sao phải cho phép tập trung, tích tụ đất nông nghiệp? Phân tích các
quy định pháp luật hiện hành về tập trung, tích tụ đất nông nghiệp? Đánh
giá việc tập trung, tích tụ đất nông nghiệp trên thực tế trong thời gian qua?
53. Đất chưa sử dụng là gì? Cơ quan Nhà nước nào có trách nhiệm quản lý
đối với đất chưa sử dụng?
54. Hãy chỉ ra những dạng tranh chấp đất đai điển hình xảy ra trên thực tế
thời gian qua và cho biết nguyên nhân dẫn đến các tranh chấp đó?
55. Tranh chấp đất đai được giải quyết bởi những cơ quan nào? Phân tích các
quy định hiện hành về giải quyết tranh chấp đất đai? Hãy cho biết những
điểm mới của Luật Đất đai 2024 về giải quyết tranh chấp đất đai?
56. Tại sao pháp luật đất đai hiện hành lại quy định cơ chế hòa giải tranh chấp
đất đai tại UBND xã, phường, thị trấn khi có tranh chấp đất đai xảy ra là
yêu cầu bắt buộc phải thực hiện? Phân biệt giữa hòa giải tranh chấp đất
đai ở cơ sở với hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã, phường, thị trấn?
57. Vai trò của hoạt động hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã, phường,
thị trấn? Phân biệt hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã, phường, thị
trấn với hòa giải tiền tố tụng đối với các tranh chấp thuộc thẩm quyền giải
quyết của hệ thống Tòa án nhân dân? Anh Chị có nhận xét gì về hiệu quả
của hòa giải tranh chấp đất đai tại chính quyền xã, phường, thị trấn trên
thực tế trong thời gian qua.
58. Hãy phân tích mục đích, ý nghĩa của hoạt động hòa giải tranh chấp đất đai
tại UBND xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật đất đai hiện
hành. Anh Chị có nhận xét gì về hiệu quả của hòa giải tranh chấp đất đai
tại chính quyền xã, phường, thị trấn trong thời gian qua trên thực tế?
59. Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai được pháp luật quy định như thế nào?
Phân biệt hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã, phường, thị trấn với
hòa giải tiền tố tụng đối với các tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết
của hệ thống Tòa án nhân dân.
60. Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân cấp huyện, cấp tỉnh được quy định như thế nào? Hãy chỉ rõ
những tồn tại, bất cập trong thực tế giải quyết tranh chấp của cơ quan này.
61. Các hình thức trách nhiệm pháp lý cụ thể áp dụng đối với người sử dụng
đất khi vi phạm pháp luật đất đai bao gồm những hình thức nào?
62. Hãy chỉ rõ các hành vi vi phạm hành chính của người sử dụng đất khi
thực hiện các giao dịch chuyển quyền sử dụng đất? Cho ví dụ đối với từng
hành vi vi phạm. Trên thực tế còn có hành vi vi phạm nào mà chưa được
điều chỉnh trong pháp luật đất đai hiện hành mà anh (chị) biết?