lOMoARcPSD| 59747617
1
VIỆN ĐẠI HỌC MỞ
KHOA TẠO DÁNG CÔNG NGHIỆP
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG
HÀ NỘI - 2019
BẢNG TỪ VIẾT TẮT
lOMoARcPSD| 59747617
2
BT Bài tập
CAND Công an nhân dân
CHXHCN Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa
CNBB Chuyên ngành bắt
buộc
CTQG Chính trị quốc gia
ĐĐ Địa điểm
ĐHQG Đại học quốc gia
GV Giảng viên
GVC Giảng viên chính
GVCC Giảng viên cao cấp
KTĐG Kiểm tra đánh giá
LVN Làm việc nhóm
Nxb Nhà xuất bản
TNC Tự nghiên cứu
TC Tín chỉ
TG Thời gian
XHCN Xã hội chủ nghĩa
1. TÓM TẮT NỘI DUNG
Pháp luật đại cương môn học cơ sở, cung cấp những kiến
thức bản về nhà nước pháp luật nhằm hình thành duy
phương pháp nhận thức khoa học đúng đắn về tất cả những vấn đề
của nhà ớc pháp luật. Nội dung chủ yếu của môn học y
gồm các vấn đề: nguồn gốc, bản chất, chức năng, bộ máy, hình
thức của nhà nước; nhà nước trong hệ thống chính trị;; nguồn gốc,
bản chất, vai trò, hình thức, nguồn của pháp luật; quy phạm pháp
lOMoARcPSD| 59747617
3
luật; quan hệ pháp luật; vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí;
pháp luật về phòng chống tham nhũng.
2. NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA MÔN HỌC
Vấn đề 1. Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước
1. Khái niệm nhà nước
2. Nguồn gốc nhà nước
3. Kiểu nhà nước
4. Đặc điểm nhà nước
5. Chức năng nhà nước
6. Hình thức nhà nước
Vấn đề 2. Một số vấn đề cơ bản về pháp luật
1. Khái niệm pháp luật
2. Nguồn gốc pháp luật
3. Kiểu pháp luật
4. Hình thức pháp luật
Vấn đề 3. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Đặc trưng của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2. Hình thức của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
3. Bộ máy của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
4. Nhà nước trong hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay
Vấn đề 4: Pháp luật xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Bản chất đặc điểm của hệ thống pháp luật hội chủ nghĩa
Việt Nam
2. Căn cứ để phân định ngành luật các ngành luật trong hệ thống
pháp luật Việt Nam
3. Văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam hiện nay
Vấn đề 5. Quy phạm pháp luật
1. Khái niệm quy phạm pháp luật
lOMoARcPSD| 59747617
4
2. Cơ cấu của quy phạm pháp luật
3. Cách trình bày quy phạm pháp luật
Vấn đề 6. Quan hệ pháp luật
1. Khái niệm quan hệ pháp luật
2. Cấu thành quan hệ pháp luật
3. Sự kiện pháp lý
Vấn đề 7. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý
1. Vi phạm pháp luật
1.1. Khái niệm vi phạm pháp luật
1.2. Cấu thành vi phạm pháp luật
1.3. Phân loại vi phạm pháp luật
2. Trách nhiệm pháp lý
2.1. Khái niệm trách nhiệm pháp lý
2.2. Phân loại trách nhiệm pháp lý
2.3. Truy cứu trách nhiệm pháp lý
Vấn đề 8 . Pháp luật về phòng chống tham nhũng
1. Khái niệm, các đặc điểm và các hành vi tham nhũng
1.1. Khái niệm hành vi tham nhũng
1.2. Đặc điểm hành vi tham nhũng
1.3. Các hành vi tham nhũng
2. Quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng
2.1. Quy định của Liên hợp quốc chống tham nhũng
2.2. Quy định của luật phòng chống tham nhũng
2.3. Quy định của BLHS Việt Nam về tội phạm tham
nhũng.
3. MỤC TIÊU CHUNG CỦA MÔN HỌC
3.1 . Mục tiêu nhận thức
* Về kiến thức, môn học này nhằm:
lOMoARcPSD| 59747617
5
- Trang bị cho sinh viên những kiến thức bản về nguồn gốc,
bản chất, chức năng, hình thức, kiểu, vai trò của nhà nước
pháp luật; bộ máy nhà nước; mối quan hệ giữa nhà nước, pháp
luật với các hiện tượng xã hội khác; quá trình vận động phát
triển của nhà nước pháp luật; quy phạm pháp luật; quan hệ
pháp luật; thực hiện pháp luật; ý thức pháp luật; vi phạm pháp
luật và trách nhiệm pháp lí; pháp chế, nhà nước pháp quyền;
- Xây dựng cho sinh viên cách tư duy khoa học và phương pháp
nhận thức khoa học về những vấn đề nhà ớc pháp luật;
giúp sinh viên vận dụng những kiến thức đã học để phân tích
và giải thích hiện tượng nhà nước và pháp luật trong thực tế.
* Về kĩ năng, môn học này nhằm làm hình thành ở sinh viên:
- Khả năng vận dụng những kiến thức đã học vào nghiên cứu các
khoa học pháp khác, nhất các môn khoa học pháp chuyên
ngành luật trong chương trình đào tạo cử nhân luật;
- Khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào giải quyết các vấn
đề của thực tiễn nhà nước và pháp luật;
- Năng lực thu thập thông tin, năng tổng hợp, hệ thống hoá các
vấn đề trong mối quan hệ tổng thể; kĩ năng so sánh, phân tích,
bình luận, đánh giá các vấn đề của lí luận nhà nước pháp luật;
- Kĩ năng lập luận, thuyết trình trước công chúng.
* Về thái độ, môn học này nhằm :
- Xây dựng ý thức đúng đắn trong việc nhìn nhận, đánh giá các
hiện tượng chính trị, pháp lí trong đời sống xã hội;
- Hình thành tính chủ động, tự tin, bản lĩnh cho sinh viên;
3.3. Các mục tiêu khác
- Hình thành kĩ năng sống;
- Hình thành và phát triển kĩ năng cộng tác, LVN;
- Phát triển kĩ năng tư duy sáng tạo, khám phá tìm tòi;
lOMoARcPSD| 59747617
6
- Trau dồi, phát triển năng lực đánh giá và tự đánh giá;
- Phát triển kĩ năng bình luận, thuyết trình trước công chúng;
- Phát triển năng lập kế hoạch, tổ chức, quản lí, điều khiển,
theo dõi, kiểm tra hoạt động, lập mục tiêu, phân tích chương
trình.
4. HỌC LIỆU
A. GIÁO TRÌNH
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình lý luận chung về nhà
nước và pháp luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2016.
2. Viện Đại học mở Nội, Giáo trình Pháp luật đại cương, Nxb.
Tư pháp, Hà Nội, 2013.
B. CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO KHÁC
* Sách
1. Nguyễn Minh Đoan, Giáo trình luận chung về nhà nước
pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2014.
2. Nguyễn Minh Đoan, Xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp
luật Việt Nam trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011.
3. Nguyễn Minh Đoan, Ý thức pháp luật, Nxb. CTQG, Nội,
2011.
4. Nguyễn Minh Đoan, Thực hiện áp dụng pháp luật, Nxb.
CTQG, Hà Nội, 2009.
5. Nguyễn Minh Đoan, Vai trò của pháp luật trong đời sống
hội, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2008.
6. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), Các nguyên tắc pháp luật
XHCN Việt Nam thời kì đổi mới và hội nhập quốc tế, Nxb.
pháp, Hà Nội, 2006.
lOMoARcPSD| 59747617
7
7. Nguyễn Văn Động, Giáo trình luận về nhà nước pháp luật
(tái bản lần thứ tư, sửa chữa bổ sung), Nxb. Giáo dục Việt
Nam, Hà Nội, 2014.
8. Nguyễn Đăng Dung, Hình thức của các nhà nước đương đại,
Nxb. Thế giới, Hà Nội, 2004.
9. Nguyễn Thị Hồi (chủ biên), Những nội dung căn bản của môn
học luận nhà nước pháp luật, Nxb. pháp, Nội, 2010.
10.Nguyễn Thị Hồi, Hướng dẫn ôn tập môn học luận nhà nước
và pháp luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010
11.Nguyễn Thị Hồi (chủ biên), Áp dụng pháp luật Việt Nam hiện
nay - Một số vấn đề luận thực tiễn, Nxb. pháp, Nội,
2009.
12.Nguyễn Thị Hồi, Tư tưởng phân chia quyền lực nhà nước với
việc tổ chức bộ máy nhà nước một số nước, Nxb. pháp,
Hà Nội, 2005.
13.Lê ơng Long (chủ biên), Trách nhiệm pháp - Một số vấn
đề lí luận và thực tiễn ở Việt Nam, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008.
14.Lê Vương Long, Những vấn đề lí luận cơ bản về quan hệ pháp
luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006.
15.Lê Minh Tâm, Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt
Nam - Những vấn đề luận thực tiễn (sách chuyên khảo),
Nxb. CAND, Hà Nội, 2003.
16.Thái Vĩnh Thắng, Nhà nước và pháp luật tư sản đương đại - Lí
luận và thực tiễn, Nxb.Tư pháp, Hà Nội, 2010.
17.Thái Vĩnh Thắng, Từ điển giải thích thuật ngữ lí luận nhà nước
và pháp luật, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008.
18.Viện nghiên cứu nhà nước pháp luật, Những vấn đề luận
cơ bản về nhà nước và pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995.
lOMoARcPSD| 59747617
8
* Bài viết tạp chí
1. Bùi Thị Đào, “Về bãi bỏ hu bỏ văn bản quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 5/1998.
2. Nguyễn Minh Đoan, “Bàn thêm về cấu quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 3/2000.
3. Nguyễn Minh Đoan, “Góp phần nhận thức về quyền lực nhà
nước”, Tạp chí luật học, số 1/2001.
4. Nguyễn Minh Đoan, “Một cách tiếp cận đối với quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 4/2004.
5. Nguyễn Minh Đoan, “Bàn về khái niệm và những yêu cầu của
pháp chế hội chủ nghĩa”, Tạp chí khoa học pháp lí, số
3/2005.
6. Nguyễn Minh Đoan, “Nguyên tắc quyền lực nhà nước thống
nhất sự phân công, phối hợp giữa các quan trong việc
thực hiện các quyền lập pháp, hành pháppháp”, Tạp chí
nhà nước và pháp luật, số 5/2007.
7. Nguyễn Văn Động, “Vấn đề nhà nước pháp quyền”. Tạp chí
cộng sản, số 2/1992.
8. Nguyễn Văn Động, “Học thuyết về nhà nước pháp quyền: lịch
sử và hiện tại”, Tạp chí luật học, số 4/1996.
9. Nguyễn Văn Động, “Một số nhận thức luận về các biện pháp
pháp lí chủ yếu nhằm hình thành và nâng cao ý thức pháp luật
nước ta hiện nay”, Tạp chí dân chủ pháp luật, số 12 (141),
tháng 12/2003.
10.Nguyễn Văn Động, “Lí luận của Mác về hình thái kinh tế-xã
hội sự vận dụng vào nghiên cứu giảng dạy vấn đề
“kiểu nhà nước kiểu pháp luật””, Tạp chí luật học, số
3/2004.
lOMoARcPSD| 59747617
9
11.Nguyễn Văn Động, “Một số ý kiến về nâng cao chất lượng
hiệu qủa hệ thống hoá pháp luật nước ta hiện nay”, Tạp chí
dân chủ và pháp luật, số 9/2005.
12.Nguyễn Văn Động, “Tìm hiểu vấn đề nguồn của pháp luật trong
khoa học pháp Liên trước đây nước Nga hiện nay”,
Tạp chí luật học, số 1/ 2008.
13.Phạm Vĩnh Hà, “Nhận thức áp dụng án lệ - Nhìn từ phán
quyết Bosman gợi mở cho Việt Nam”, Tạp chí Nhà nước và
pháp luật, số 5/2017.
14.Nguyễn Quốc Hoàn, “Bàn về cơ cấu của quy phạm pháp luật”,
Tạp chí luật học, số 1/2000.
15.Nguyễn Quốc Hoàn, “Cần phải sự nghiên cứu toàn diện về
quy phạm pháp luật”, Tạp chí luật học, số 6/2003.
16.Nguyễn Quốc Hoàn, “Vấn đề tiếp cận về cơ cấu của quy phạm
pháp luật”, Tạp chí luật học, số 2/2004.
17.Nguyễn Thị Hồi, “Về vai trò và chức năng của nhà nước”, Tạp
chí nhà nước và pháp luật, số 11/2004.
18.Nguyễn Thị Hồi, “Ý thức pháp luật và văn hoá pháp luật”, Tạp
chí dân chủ và pháp luật, số chuyên đề 2/2008.
19.Nguyễn Thị Hồi, “Về khái niệm nguồn của pháp luật”, Tạp c
luật học, số 2/2008.
20.Nguyễn Thị Hồi, “Các loại nguồn của pháp luật Việt Nam hiện
nay”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 12 (128) tháng 8/2008.
21.Nguyễn Thị Hồi, Một cách tiếp cận về hệ thống hoá pháp luật”,
Tạp chí dân chủ và pháp luật, số (198) tháng 9/2008.
22.Nguyễn Thị Hồi Đỗ Đức Hồng Hà, “Cơ cấu của quy phạm
pháp luật và quy phạm pháp luật hình sự”, Tạp chí nghiên cứu
lập pháp, số 19 (156) tháng 10/2009.
lOMoARcPSD| 59747617
10
23.Lê Vương Long, “Pháp luật và tập quán trong điều chỉnh quan
hệ xã hội”, Tạp chí luật học, số 2/2001.
24.Lê Vương Long, “Thống nhất nhận thức về khái niệm quan hệ
pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/2006.
25.Nguyễn Văn Năm, “Quyền lực nhà nước việc sửa đổi bổ
sung một số điều của Hiến pháp năm 1992”, Tạp chí luật học,
số 4/2001
26.Nguyễn Văn Năm, “Nhận thức về mối quan hệ giữa pháp luật
với đạo đức”, Tạp chí luật học, số 4/2006.
27.Nguyễn Văn Năm, “Vai trò của ý thức pháp luật đối với việc
thực hiện pháp luật” Tạp chí luật học, số 3/2011.
28.Nguyễn Văn Năm, Vị trí, vai trò của pháp luật trong hệ thống
công cụ điều chỉnh quan hệ xã hội, Tạp chí luật học, số 7/2014.
29.Hoàng Thị Kim Quế, “Bàn về ý thức pháp luật”, Tạp chí luật
học, số 1/2003.
30.Nguyễn Thế Quyền, “Một số vấn đề lí luận và thực tiễn về xây
dựng pháp luật ở Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 2/1999.
31.Lê Minh Tâm, Về tư tưởng nhà nước pháp quyền khái niệm
nhà nước pháp quyền”, Tạp chí luật học, số 2/2002.
32.Thái Vĩnh Thắng, Chế định nguyên thủ quốc gia các nhà
nước tư sản”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 2/1996.
33.Thái Vĩnh Thắng, “Hệ thống quan pháp của nhà nước
sản”, Tạp chí luật học, số 3/1996.
34. Thái Vĩnh Thắng, “Tổ chức hoạt động của nghị viện sản”,
Tạp chí luật học, số 5/1997.
35.Thái Vĩnh Thắng, “Quan hệ pháp luật hội chủ nghĩa”, Tạp
chí dân chủ và pháp luật, số 12/1999.
36.Thái Vĩnh Thắng, “Đổi mới nhận thức về hình thức pháp luật”,
Tạp chí luật học, số 1/2001.
lOMoARcPSD| 59747617
11
* Đề tài khoa học, kỉ yếu hội thảo
1. Trường Đại học Luật Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học quốc
tế: Án lệ - những vấn đề lý luận và thực tiễn ở Việt Nam và một
số nước, 6/2017.
2. Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học: Những
điểm mới của Luật ban hành văn bản qui phạm pháp luật năm
2015 và phương hướng triển khai thực hiện, 6/2016.
3. Trường Đại học Luật Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học: Quy
phạm pháp luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam, 6/2015.
4. Khoa hành chính-nhà nước, Trường Đại học Luật Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Thực hiện pháp luật Việt Nam hiện
nay, 2009.
5. Khoa hành chính-nhà nước, Trường Đại học Luật Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Bàn về sự ra đời của nhà nước, 2006.
6. Khoa hành chính - nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Những khái niệm bản về pháp luật,
2006.
C. TÀI LIỆU THAM KHẢO LỰA CHỌN
* Sách
1. Ph. Ănghen, Nguồn gốc của gia đình, của sở hữu nhân
của nhà nước, Mác-Ănghen tuyển tập (tập 6), Nxb. Sự thật,
Hà Nội, 1984.
2. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), chế pháp kiểm soát
quyền lực nhà nước của các quan nhà nước Việt Nam
hiện nay, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2016.
3. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), Pháp luật, lối sống văn hóa
công sở, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2011.
lOMoARcPSD| 59747617
12
4. Nguyễn Văn Động (chủ biên), Xây dựng hoàn thiện hệ
thống pháp luật nhằm bảo đảm phát triển bền vững Việt Nam
hiện nay, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010.
5. Nguyễn Đăng Dung, Thể chế pháp trong nhà nước pháp
quyền, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2004.
6. Nguyễn Dũng Nguyễn Đức Lam (dịch), Các hệ thống
pháp luật chính trong thế giới đương đại (của Rene David),
Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2003.
7. Trần Thái Dương, Chức năng kinh tế của nhà nước - luận
và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Nxb. CAND, Hà Nội, 2003.
8. Nguyễn Văn Nam, Toàn cầu hoá sự tồn vong của nhà nước,
Nxb. Trẻ, Hà Nội, 2006.
9. Nhà pháp luật Việt - Pháp (dịch), Các hệ thống pháp luật
bản trên thế giới ( của Michel Promont), Nxb. pháp,
Nội, 2006.
10.Ngân hàng thế giới, Nhà nước trong một thế giới đang chuyển
đổi, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2000.
11.Nhóm tác giả, Tìm hiểu các ngành luật Việt Nam, Nxb. Thành
phố Hồ Chí Minh, 1994.
12.Đào Trí Úc (chủ biên), Mô hình tổ chức và hoạt động của Nhà
nước pháp quyền XHCN Việt Nam, Nxb. pháp, Nội,
2006.
13.Viện khoa học pháp lí, Thiết chế chính trị và bộ máy nhà nước
một số nước trên thế giới, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2005.
* Bài tạp chí
1. Hồng Anh, “Hình thức chính thể của các nước trên thế
giới”, Tạp chí luật học, số 4/1998.
2. Nguyễn Minh Đoan, “Một số luận điểm cơ bản về nhà nước
pháp luật trong Tuyên ngôn của đảng cộng sản”, 150 năm
lOMoARcPSD| 59747617
13
Tuyên ngôn của Đảng cộng sản, Trường Đại học Luật Hà Nội,
số 2/1998.
3. Nguyễn Minh Đoan, “Nâng cao an toàn pháp lí trong điều kiện
xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam”, Tạp chí nhà nước
và pháp luật, số 1/2002.
4. Nguyễn Minh Đoan, “Cần coi trọng yếu tố hình thức trong các
hoạt động nhà nước”, Tạp chí dân chủ pháp luật, số 2/2002.
5. Nguyễn Minh Đoan, “Bảo đảm tính tối cao của Hiến pháp trong
nhà nước pháp quyền”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số
5/2002.
6. Nguyễn Minh Đoan, “Một số ý kiến về cải cách tư pháp trong
điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền”, Tạp chí luật học, số
5/2003.
7. Nguyễn Minh Đoan, “Chất lượng nâng cao chất lượng xây
dựng văn bản quy phạm pháp luật nước ta hiện nay”, Tạp chí
nghiên cứu lập pháp, số 13/2006.
8. Hoàng Minh Hà, “Một số nội dung bản của Luật ban hành
văn bản quy phạm pháp luật của hội đồng nhân dân uỷ ban
nhân dân”, Tạp chí luật học, số 2/2005.
9. Lê Thu Hằng, “Góp phần đổi mới nhận thức về chức năng của
nhà nước”, Tạp chí luật học, số 1/2002.
10.Nguyễn Thị Hồi, “Hình thức chính thể nước Anh”, Tạp cluật
học, số 1/1998.
11.Nguyễn Thị Hồi, “Các loại nguồn của pháp luật Việt Nam hiện
nay”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 12 (128) tháng 8/2008.
12.Lê Vương Long, “Cơ chế xác lập hành vi của chủ thể khi tham
gia quan hệ pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/1996.
13.Lê Vương Long, “Áp dụng tập quán trong giải quyết các tranh
chấp dân sự, Tạp chí dân chủ và pháp luật”, số 11/2000.
lOMoARcPSD| 59747617
14
14.Lê Vương Long, “Xây dựng lối sống theo pháp luật vấn đề
giáo dục pháp luật trong nhà trường”, Tạp chí luật học, số
11/2001.
15.Lê Vương Long, “Vấn đề thuật pháp trong sửa đổi, bổ sung
văn bản quy phạm pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/2005.
16.Lê ơng Long, “Hành vi hành vi pháp luật”, Tạp chí nhà
nước và pháp luật, số 9/2006.
17.Nguyễn Văn Năm, “Vai trò của đạo đức trong quản lý xã hội”,
Tạp chí luật học, số 9/2011.
18.Nguyễn Văn Năm, “Bàn về hành vi pháp luật hành vi đạo
đức”, Tạp chí luật học, số 12/2011.
19.Nguyễn Văn m, “Những giá trị đạo đức truyền thống trong
hệ thống pháp luật Việt Nam”, Tạp chí Luật học, số 4/2013.
20.Nguyễn Văn Năm, “Một số bất cập trong chương chủ tịch ớc
của dự thảo hiến pháp năm 1992 sửa đổi hướng hoàn thiện”,
Tạp chí luật học, số 8/2013.
21.Bùi Xuân Phái, “Tâm người Việt văn hoá pháp lí”, Tạp chí
dân chủ và pháp luật, số 2/2008.
22.Nguyễn Minh Phong, “Thế giới đang biến đổi tư duy mới về
“bàn tay nhà nước””, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2, 3 (139
, 140) tháng 1/2009.
23.Hoàng Thị Kim Quế, “Đời sống pháp luật”, Tạp chí luật học,
số 4/2005.
24.Lê Minh Tâm, “Bàn về tính thống nhất của quyền lực nhà nước
sự phân công, phối hợp trong việc thực hiện các quyền lập
pháp, hành pháp và tư pháp”, Tạp chí luật học, số 5/2003.
25.Thái Vĩnh Thắng, “Chế định tổng thống Hoa K- Hiến pháp
thực tiễn”, Tạp chí luật học, số 5/1996.
lOMoARcPSD| 59747617
15
26.Thái Vĩnh Thắng, “Tổ chức và hoạt động của Nghị viện Pháp”,
Tạp chí luật học, số 3/1998.
27.Thái Vĩnh Thắng, “Một số ý kiến về đổi mới tổ chức hoạt
động của quan quyền lực nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay”,
Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 5/2001.
28.Thái Vĩnh Thắng, “Hương ước - một hình thức pháp luật đặc
thù của Việt Nam”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2/2003.
29.Thái Vĩnh Thắng, Mối quan hệ giữa pháp luật quốc gia pháp
luật quốc tế”, Tạp chí luật học, số 2/2003.
30.Thái Vĩnh Thắng,Tìm hiểu hệ thống pháp luật Anglosaxon”,
Tạp chí luật học, số 6/2003.
31.Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật châu Âu lục
địa”, Tạp chí luật học, số 2/2004.
32.Thái Vĩnh Thắng, “Về những hạt nhân hợp lí trong tổ chức
hoạt động của bộ máy nhà nước sản”, Tạp chí nghiên cứu
lập pháp, số 2/2004.
33.Thái Vĩnh Thắng, “Mô hình quan bảo hiến các nước trên thế
giới”, Tạp chí luật học, số 5/2004.
34.Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật Hồi giáo”, Tạp
chí luật học, số 1/2006.
35.Thái Vĩnh Thắng, “Bàn về các nguyên tắc chung của pháp luật
Việt Nam trong thời đổi mới hội nhập quôc tế”, Tạp chí
luật học, số 7/2006.
36.Thái Vĩnh Thắng, “Một số quan điểm cơ bản về nguồn gốc nhà
nước”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 10/2007.
37.Thái Vĩnh Thắng, “Nguồn của hệ thống pháp luật Anh-Mỹ”,
Tạp chí luật học, số 11/2007.
lOMoARcPSD| 59747617
16
38.Thái Vĩnh Thắng, “Viện công tố thay thế viện kiểm sát nhân
dân sẽ được tổ chức và hoạt động như thế nào”, Tạp chí luật
học, số 2/2008.
39.Vũ Thư, Bàn về vấn đề tổ chức quyền lực nhà nước, Tạp chí
Nhà nước và PL, số 7/2017.
40.Đào Trí Úc, duy về Nnước pháp luật trong thời đại
ngày nay, Tạp chí Nhà nước và PL, số 7/2017
41. Võ Khánh Vinh, Toàn cầu hóa và các xu hướng phát triển của
pháp luật, Tạp chí Nhà nước và PL, số 7/2017.
* Đề tài khoa học, luận văn
1. Nguyễn Đức Khiển (chủ nhiệm), Xây dựng hoàn thiện hệ
thống pháp luật đáp ứng các yêu cầu xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, Đề tài nghiên
cứu khoa học cấp nhà nước, mã số KX 04.05, 2005.
2. Nguyễn Quốc Hoàn (chủ nhiệm), Hành vi pháp luật - Những
vấn đề luận thực tiễn, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp
trường, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2006.
3. Bùi Xuân Phái, Vi phạm pháp luật - Một số vấn đề luận
thực tiễn Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc luật học,
Trường Đại học Luật Hà Nội, 2001.
* Các website
1. http://www.nclp.org.vn
2. http://www.na.gov.vn
3. http://www.chinhphu.vn
4. http://www.moj.gov.vn
5. http://www.dangcongsan.vn
6. http://www.mattran.org.com
7. http://www.hochiminhcity.gov.vn
8. http://www.westlaw.com
lOMoARcPSD| 59747617
17
9. http://www.heinonline.com
10. http://www.law.cornell.edu/world
11. http:// www.commonlii.org
12.http://www.worldlii.org
lOMoARcPSD| 59747617
18
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com)
5. HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY-HỌC
1. Lịch trình chung
Tuần
Vấn đề
Số tiết
1
1
5
2
2
5
3
3+4
5
4
5
5
5
6+7
5
6
8
5
Tổng
30
2 . Lịch trình chi tiết
Tuần 1: Vấn đề 1
Hình
thức tổ
chức
dạy-
học
Số
tiết
Nội dung chính
LT
5
tiết
- Khái niệm nhà nước:
+ Định nghĩa nhà nước
+ Các đặc trưng của nhà nước.
- Nguồn gốc nhà nước:
+ Các quan điểm phi Mác-xit về
nguồn gốc của nhà nước.
+ Quan điểm của chủ nghĩa
Mác-Lênin về nguồn gốc của
nhà nước.
- Khái niệm kiểu nhà nước
- Các kiểu nhà nước trong
lịch sử theo quan điểm của chủ
*Đọc:
- Chương 1
Giáo trình Pháp
luật Đại cương,
Viện Đại học
Mở Nội,
Nxb pháp,
2013, tr 4-8.
- Chương 2
, Giáo trình lý
lOMoARcPSD| 59747617
19
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com)
nghĩa Mác - Lênin: Kiểu Nhà
nước chủ nô, kiểu nhà nước
phong kiến, kiểu nhà nước
sản, kiểu nhà nước XHCN:
+ Sự ra đời
+ Cơ sở kinh tế - xã hội
+ Đặc điểm chung về quá trình
tồn tại và phát triển
luận chung về
nhà nước
pháp luật,
Trường Đại học
Luật Nội,
Nxb pháp,
Nội, 2014. -
Tài liệu GV đưa
thêm.
Tuần 2: Vấn đề 2
Hình
thức tổ
chức
dạy-
học
Số
tiết
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
LT
5
tiết
1. Khái niệm pháp luật
2. Nguồn gốc pháp luật
3. Kiểu pháp luật
4. Hình thức pháp luật
*Đọc:
- Chương 2
Giáo trình Pháp
luật Đại cương,
Viện Đại học
Mở Nội,
Nxb pháp,
2013, tr 14-19.
Chương 6, Giáo
trình lý luận
lOMoARcPSD| 59747617
20
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com)
chung về nhà
nước pháp
luật, Trường Đại
học Luật
Nội, Nxb
pháp, Hà
Nội, 2014.
- Tài liệu GV
đưa thêm.
Tuần 3: Vấn đề 3+4
chủ nghĩa Việt Nam
- Bản chất và đặc điểm
của hệ thống pháp luật xã hội
chủ nghĩa Việt Nam
- Căn cứ để phân định
ngành luật và các ngành luật
trong hệ thống pháp luật Việt
Nam - Văn bản quy phạm
pháp luật ở Việt Nam hiện nay
luận chung về
nhà nước
pháp luật,
Trường Đại học
Luật Nội,
Nxb pháp,
Nội, 2014. -
Tài liệu GV đưa
thêm.
Hình
thức
tổ
chức
dạy-
học
Số
tiết
Nội dung chính

Preview text:

lOMoAR cPSD| 59747617
VIỆN ĐẠI HỌC MỞ
KHOA TẠO DÁNG CÔNG NGHIỆP
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG HÀ NỘI - 2019
BẢNG TỪ VIẾT TẮT 1 lOMoAR cPSD| 59747617 BT Bài tập CAND Công an nhân dân CHXHCN Cộng hòa xã hội chủ nghĩa CNBB Chuyên ngành bắt buộc CTQG Chính trị quốc gia ĐĐ Địa điểm ĐHQG Đại học quốc gia GV Giảng viên GVC Giảng viên chính GVCC Giảng viên cao cấp KTĐG Kiểm tra đánh giá LVN Làm việc nhóm Nxb Nhà xuất bản TNC Tự nghiên cứu TC Tín chỉ TG Thời gian XHCN Xã hội chủ nghĩa
1. TÓM TẮT NỘI DUNG
Pháp luật đại cương là môn học cơ sở, cung cấp những kiến
thức cơ bản về nhà nước và pháp luật nhằm hình thành tư duy và
phương pháp nhận thức khoa học đúng đắn về tất cả những vấn đề
của nhà nước và pháp luật. Nội dung chủ yếu của môn học này
gồm các vấn đề: nguồn gốc, bản chất, chức năng, bộ máy, hình
thức của nhà nước; nhà nước trong hệ thống chính trị;; nguồn gốc,
bản chất, vai trò, hình thức, nguồn của pháp luật; quy phạm pháp 2 lOMoAR cPSD| 59747617
luật; quan hệ pháp luật; vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí;
pháp luật về phòng chống tham nhũng.
2. NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA MÔN HỌC
Vấn đề 1. Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước
1. Khái niệm nhà nước 2. Nguồn gốc nhà nước 3. Kiểu nhà nước
4. Đặc điểm nhà nước 5. Chức năng nhà nước 6. Hình thức nhà nước
Vấn đề 2. Một số vấn đề cơ bản về pháp luật 1. Khái niệm pháp luật 2. Nguồn gốc pháp luật 3. Kiểu pháp luật 4. Hình thức pháp luật
Vấn đề 3. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Đặc trưng của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2. Hình thức của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
3. Bộ máy của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
4. Nhà nước trong hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay
Vấn đề 4: Pháp luật xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Bản chất và đặc điểm của hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2. Căn cứ để phân định ngành luật và các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam
3. Văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam hiện nay
Vấn đề 5. Quy phạm pháp luật
1. Khái niệm quy phạm pháp luật 3 lOMoAR cPSD| 59747617
2. Cơ cấu của quy phạm pháp luật
3. Cách trình bày quy phạm pháp luật
Vấn đề 6. Quan hệ pháp luật 1.
Khái niệm quan hệ pháp luật 2.
Cấu thành quan hệ pháp luật 3. Sự kiện pháp lý
Vấn đề 7. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý 1. Vi phạm pháp luật
1.1. Khái niệm vi phạm pháp luật
1.2. Cấu thành vi phạm pháp luật
1.3. Phân loại vi phạm pháp luật 2. Trách nhiệm pháp lý
2.1. Khái niệm trách nhiệm pháp lý
2.2. Phân loại trách nhiệm pháp lý
2.3. Truy cứu trách nhiệm pháp lý
Vấn đề 8 . Pháp luật về phòng chống tham nhũng
1. Khái niệm, các đặc điểm và các hành vi tham nhũng 1.1.
Khái niệm hành vi tham nhũng 1.2.
Đặc điểm hành vi tham nhũng 1.3. Các hành vi tham nhũng
2. Quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng 2.1.
Quy định của Liên hợp quốc chống tham nhũng 2.2.
Quy định của luật phòng chống tham nhũng 2.3.
Quy định của BLHS Việt Nam về tội phạm tham nhũng.
3. MỤC TIÊU CHUNG CỦA MÔN HỌC
3.1 . Mục tiêu nhận thức
* Về kiến thức, môn học này nhằm:
4 lOMoAR cPSD| 59747617
- Trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản về nguồn gốc,
bản chất, chức năng, hình thức, kiểu, vai trò của nhà nước và
pháp luật; bộ máy nhà nước; mối quan hệ giữa nhà nước, pháp
luật với các hiện tượng xã hội khác; quá trình vận động và phát
triển của nhà nước và pháp luật; quy phạm pháp luật; quan hệ
pháp luật; thực hiện pháp luật; ý thức pháp luật; vi phạm pháp
luật và trách nhiệm pháp lí; pháp chế, nhà nước pháp quyền;
- Xây dựng cho sinh viên cách tư duy khoa học và phương pháp
nhận thức khoa học về những vấn đề nhà nước và pháp luật;
giúp sinh viên vận dụng những kiến thức đã học để phân tích
và giải thích hiện tượng nhà nước và pháp luật trong thực tế.
* Về kĩ năng, môn học này nhằm làm hình thành ở sinh viên:
- Khả năng vận dụng những kiến thức đã học vào nghiên cứu các
khoa học pháp lí khác, nhất là các môn khoa học pháp lí chuyên
ngành luật trong chương trình đào tạo cử nhân luật;
- Khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào giải quyết các vấn
đề của thực tiễn nhà nước và pháp luật;
- Năng lực thu thập thông tin, kĩ năng tổng hợp, hệ thống hoá các
vấn đề trong mối quan hệ tổng thể; kĩ năng so sánh, phân tích,
bình luận, đánh giá các vấn đề của lí luận nhà nước pháp luật;
- Kĩ năng lập luận, thuyết trình trước công chúng.
* Về thái độ, môn học này nhằm :
- Xây dựng ý thức đúng đắn trong việc nhìn nhận, đánh giá các
hiện tượng chính trị, pháp lí trong đời sống xã hội;
- Hình thành tính chủ động, tự tin, bản lĩnh cho sinh viên;
3.3. Các mục tiêu khác
- Hình thành kĩ năng sống;
- Hình thành và phát triển kĩ năng cộng tác, LVN;
- Phát triển kĩ năng tư duy sáng tạo, khám phá tìm tòi; 5 lOMoAR cPSD| 59747617
- Trau dồi, phát triển năng lực đánh giá và tự đánh giá;
- Phát triển kĩ năng bình luận, thuyết trình trước công chúng;
- Phát triển kĩ năng lập kế hoạch, tổ chức, quản lí, điều khiển,
theo dõi, kiểm tra hoạt động, lập mục tiêu, phân tích chương trình. 4. HỌC LIỆU A. GIÁO TRÌNH
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình lý luận chung về nhà
nước và pháp luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2016.
2. Viện Đại học mở Hà Nội, Giáo trình Pháp luật đại cương, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2013.
B. CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO KHÁC * Sách
1. Nguyễn Minh Đoan, Giáo trình lí luận chung về nhà nước và
pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2014.
2. Nguyễn Minh Đoan, Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp
luật Việt Nam trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa,
Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011.
3. Nguyễn Minh Đoan, Ý thức pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011.
4. Nguyễn Minh Đoan, Thực hiện và áp dụng pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2009.
5. Nguyễn Minh Đoan, Vai trò của pháp luật trong đời sống xã
hội, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2008.
6. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), Các nguyên tắc pháp luật
XHCN Việt Nam thời kì đổi mới và hội nhập quốc tế, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006. 6 lOMoAR cPSD| 59747617
7. Nguyễn Văn Động, Giáo trình lí luận về nhà nước và pháp luật
(tái bản lần thứ tư, có sửa chữa bổ sung), Nxb. Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2014.
8. Nguyễn Đăng Dung, Hình thức của các nhà nước đương đại,
Nxb. Thế giới, Hà Nội, 2004.
9. Nguyễn Thị Hồi (chủ biên), Những nội dung căn bản của môn
học lí luận nhà nước và pháp luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010.
10.Nguyễn Thị Hồi, Hướng dẫn ôn tập môn học lí luận nhà nước
và pháp luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010
11.Nguyễn Thị Hồi (chủ biên), Áp dụng pháp luật ở Việt Nam hiện
nay - Một số vấn đề lí luận và thực tiễn, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2009.
12.Nguyễn Thị Hồi, Tư tưởng phân chia quyền lực nhà nước với
việc tổ chức bộ máy nhà nước ở một số nước, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2005.
13.Lê Vương Long (chủ biên), Trách nhiệm pháp lí - Một số vấn
đề lí luận và thực tiễn ở Việt Nam, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008.
14.Lê Vương Long, Những vấn đề lí luận cơ bản về quan hệ pháp
luật, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006.
15.Lê Minh Tâm, Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt
Nam - Những vấn đề lí luận và thực tiễn (sách chuyên khảo), Nxb. CAND, Hà Nội, 2003.
16.Thái Vĩnh Thắng, Nhà nước và pháp luật tư sản đương đại - Lí
luận và thực tiễn, Nxb.Tư pháp, Hà Nội, 2010.
17.Thái Vĩnh Thắng, Từ điển giải thích thuật ngữ lí luận nhà nước
và pháp luật, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008.
18.Viện nghiên cứu nhà nước và pháp luật, Những vấn đề lí luận
cơ bản về nhà nước và pháp luật, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995. 7 lOMoAR cPSD| 59747617
* Bài viết tạp chí
1. Bùi Thị Đào, “Về bãi bỏ và huỷ bỏ văn bản quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 5/1998.
2. Nguyễn Minh Đoan, “Bàn thêm về cơ cấu quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 3/2000.
3. Nguyễn Minh Đoan, “Góp phần nhận thức về quyền lực nhà
nước”, Tạp chí luật học, số 1/2001.
4. Nguyễn Minh Đoan, “Một cách tiếp cận đối với quy phạm pháp
luật”, Tạp chí luật học, số 4/2004.
5. Nguyễn Minh Đoan, “Bàn về khái niệm và những yêu cầu của
pháp chế xã hội chủ nghĩa”, Tạp chí khoa học pháp lí, số 3/2005.
6. Nguyễn Minh Đoan, “Nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống
nhất có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan trong việc
thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp”, Tạp chí
nhà nước và pháp luật,
số 5/2007.
7. Nguyễn Văn Động, “Vấn đề nhà nước pháp quyền”. Tạp chí
cộng sản, số 2/1992.
8. Nguyễn Văn Động, “Học thuyết về nhà nước pháp quyền: lịch
sử và hiện tại”, Tạp chí luật học, số 4/1996.
9. Nguyễn Văn Động, “Một số nhận thức lí luận về các biện pháp
pháp lí chủ yếu nhằm hình thành và nâng cao ý thức pháp luật
ở nước ta hiện nay”, Tạp chí dân chủ và pháp luật, số 12 (141), tháng 12/2003.
10.Nguyễn Văn Động, “Lí luận của Mác về hình thái kinh tế-xã
hội và sự vận dụng nó vào nghiên cứu và giảng dạy vấn đề
“kiểu nhà nước và kiểu pháp luật””, Tạp chí luật học, số 3/2004. 8 lOMoAR cPSD| 59747617
11.Nguyễn Văn Động, “Một số ý kiến về nâng cao chất lượng và
hiệu qủa hệ thống hoá pháp luật ở nước ta hiện nay”, Tạp chí
dân chủ và pháp luật
, số 9/2005.
12.Nguyễn Văn Động, “Tìm hiểu vấn đề nguồn của pháp luật trong
khoa học pháp lí Liên Xô trước đây và nước Nga hiện nay”,
Tạp chí luật học, số 1/ 2008.
13.Phạm Vĩnh Hà, “Nhận thức và áp dụng án lệ - Nhìn từ phán
quyết Bosman và gợi mở cho Việt Nam”, Tạp chí Nhà nước và
pháp luật
, số 5/2017.
14.Nguyễn Quốc Hoàn, “Bàn về cơ cấu của quy phạm pháp luật”,
Tạp chí luật học, số 1/2000.
15.Nguyễn Quốc Hoàn, “Cần phải có sự nghiên cứu toàn diện về
quy phạm pháp luật”, Tạp chí luật học, số 6/2003.
16.Nguyễn Quốc Hoàn, “Vấn đề tiếp cận về cơ cấu của quy phạm
pháp luật”, Tạp chí luật học, số 2/2004.
17.Nguyễn Thị Hồi, “Về vai trò và chức năng của nhà nước”, Tạp
chí nhà nước và pháp luật, số 11/2004.
18.Nguyễn Thị Hồi, “Ý thức pháp luật và văn hoá pháp luật”, Tạp
chí dân chủ và pháp luật, số chuyên đề 2/2008.
19.Nguyễn Thị Hồi, “Về khái niệm nguồn của pháp luật”, Tạp chí
luật học, số 2/2008.
20.Nguyễn Thị Hồi, “Các loại nguồn của pháp luật Việt Nam hiện
nay”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 12 (128) tháng 8/2008.
21.Nguyễn Thị Hồi, “Một cách tiếp cận về hệ thống hoá pháp luật”,
Tạp chí dân chủ và pháp luật, số (198) tháng 9/2008.
22.Nguyễn Thị Hồi và Đỗ Đức Hồng Hà, “Cơ cấu của quy phạm
pháp luật và quy phạm pháp luật hình sự”, Tạp chí nghiên cứu
lập pháp, số 19 (156) tháng 10/2009. 9 lOMoAR cPSD| 59747617
23.Lê Vương Long, “Pháp luật và tập quán trong điều chỉnh quan
hệ xã hội”, Tạp chí luật học, số 2/2001.
24.Lê Vương Long, “Thống nhất nhận thức về khái niệm quan hệ
pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/2006.
25.Nguyễn Văn Năm, “Quyền lực nhà nước và việc sửa đổi bổ
sung một số điều của Hiến pháp năm 1992”, Tạp chí luật học, số 4/2001
26.Nguyễn Văn Năm, “Nhận thức về mối quan hệ giữa pháp luật
với đạo đức”, Tạp chí luật học, số 4/2006.
27.Nguyễn Văn Năm, “Vai trò của ý thức pháp luật đối với việc
thực hiện pháp luật” Tạp chí luật học, số 3/2011.
28.Nguyễn Văn Năm, Vị trí, vai trò của pháp luật trong hệ thống
công cụ điều chỉnh quan hệ xã hội, Tạp chí luật học, số 7/2014.
29.Hoàng Thị Kim Quế, “Bàn về ý thức pháp luật”, Tạp chí luật học, số 1/2003.
30.Nguyễn Thế Quyền, “Một số vấn đề lí luận và thực tiễn về xây
dựng pháp luật ở Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 2/1999.
31.Lê Minh Tâm, “Về tư tưởng nhà nước pháp quyền và khái niệm
nhà nước pháp quyền”, Tạp chí luật học, số 2/2002.
32.Thái Vĩnh Thắng, “Chế định nguyên thủ quốc gia ở các nhà
nước tư sản”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 2/1996.
33.Thái Vĩnh Thắng, “Hệ thống cơ quan tư pháp của nhà nước tư
sản”, Tạp chí luật học, số 3/1996.
34. Thái Vĩnh Thắng, “Tổ chức và hoạt động của nghị viện tư sản”,
Tạp chí luật học, số 5/1997.
35.Thái Vĩnh Thắng, “Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩa”, Tạp
chí dân chủ và pháp luật, số 12/1999.
36.Thái Vĩnh Thắng, “Đổi mới nhận thức về hình thức pháp luật”,
Tạp chí luật học, số 1/2001. 10 lOMoAR cPSD| 59747617
* Đề tài khoa học, kỉ yếu hội thảo
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học quốc
tế: Án lệ - những vấn đề lý luận và thực tiễn ở Việt Nam và một số nước, 6/2017.
2. Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học: Những
điểm mới của Luật ban hành văn bản qui phạm pháp luật năm
2015 và phương hướng triển khai thực hiện
, 6/2016.
3. Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ yếu hội thảo khoa học: Quy
phạm pháp luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam, 6/2015.
4. Khoa hành chính-nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Thực hiện pháp luật ở Việt Nam hiện nay, 2009.
5. Khoa hành chính-nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Bàn về sự ra đời của nhà nước, 2006.
6. Khoa hành chính - nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội, Kỉ
yếu hội thảo khoa học: Những khái niệm cơ bản về pháp luật, 2006.
C. TÀI LIỆU THAM KHẢO LỰA CHỌN * Sách
1. Ph. Ănghen, Nguồn gốc của gia đình, của sở hữu tư nhân và
của nhà nước, Mác-Ănghen tuyển tập (tập 6), Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1984.
2. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), Cơ chế pháp lý kiểm soát
quyền lực nhà nước của các cơ quan nhà nước ở Việt Nam
hiện nay
, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2016.
3. Nguyễn Minh Đoan (chủ biên), Pháp luật, lối sống và văn hóa
công sở, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2011. 11 lOMoAR cPSD| 59747617
4. Nguyễn Văn Động (chủ biên), Xây dựng và hoàn thiện hệ
thống pháp luật nhằm bảo đảm phát triển bền vững ở Việt Nam
hiện nay,
Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010.
5. Nguyễn Đăng Dung, Thể chế tư pháp trong nhà nước pháp
quyền, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2004.
6. Nguyễn Sĩ Dũng và Nguyễn Đức Lam (dịch), Các hệ thống
pháp luật chính trong thế giới đương đại (của Rene David),
Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2003.
7. Trần Thái Dương, Chức năng kinh tế của nhà nước - Lí luận
và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Nxb. CAND, Hà Nội, 2003.
8. Nguyễn Văn Nam, Toàn cầu hoá và sự tồn vong của nhà nước, Nxb. Trẻ, Hà Nội, 2006.
9. Nhà pháp luật Việt - Pháp (dịch), Các hệ thống pháp luật cơ
bản trên thế giới ( của Michel Promont), Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006.
10.Ngân hàng thế giới, Nhà nước trong một thế giới đang chuyển
đổi, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2000.
11.Nhóm tác giả, Tìm hiểu các ngành luật Việt Nam, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 1994.
12.Đào Trí Úc (chủ biên), Mô hình tổ chức và hoạt động của Nhà
nước pháp quyền XHCN Việt Nam, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006.
13.Viện khoa học pháp lí, Thiết chế chính trị và bộ máy nhà nước
một số nước trên thế giới, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2005. * Bài tạp chí
1. Vũ Hồng Anh, “Hình thức chính thể của các nước trên thế
giới”, Tạp chí luật học, số 4/1998.
2. Nguyễn Minh Đoan, “Một số luận điểm cơ bản về nhà nước và
pháp luật trong Tuyên ngôn của đảng cộng sản”, 150 năm 12 lOMoAR cPSD| 59747617
Tuyên ngôn của Đảng cộng sản, Trường Đại học Luật Hà Nội, số 2/1998.
3. Nguyễn Minh Đoan, “Nâng cao an toàn pháp lí trong điều kiện
xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam”, Tạp chí nhà nước
và pháp luật,
số 1/2002.
4. Nguyễn Minh Đoan, “Cần coi trọng yếu tố hình thức trong các
hoạt động nhà nước”, Tạp chí dân chủ và pháp luật, số 2/2002.
5. Nguyễn Minh Đoan, “Bảo đảm tính tối cao của Hiến pháp trong
nhà nước pháp quyền”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 5/2002.
6. Nguyễn Minh Đoan, “Một số ý kiến về cải cách tư pháp trong
điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền”, Tạp chí luật học, số 5/2003.
7. Nguyễn Minh Đoan, “Chất lượng và nâng cao chất lượng xây
dựng văn bản quy phạm pháp luật ở nước ta hiện nay”, Tạp chí
nghiên cứu lập pháp, số 13/2006.
8. Hoàng Minh Hà, “Một số nội dung cơ bản của Luật ban hành
văn bản quy phạm pháp luật của hội đồng nhân dân và uỷ ban
nhân dân”, Tạp chí luật học, số 2/2005.
9. Lê Thu Hằng, “Góp phần đổi mới nhận thức về chức năng của
nhà nước”, Tạp chí luật học, số 1/2002.
10.Nguyễn Thị Hồi, “Hình thức chính thể nước Anh”, Tạp chí luật học, số 1/1998.
11.Nguyễn Thị Hồi, “Các loại nguồn của pháp luật Việt Nam hiện
nay”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 12 (128) tháng 8/2008.
12.Lê Vương Long, “Cơ chế xác lập hành vi của chủ thể khi tham
gia quan hệ pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/1996.
13.Lê Vương Long, “Áp dụng tập quán trong giải quyết các tranh
chấp dân sự, Tạp chí dân chủ và pháp luật”, số 11/2000. 13 lOMoAR cPSD| 59747617
14.Lê Vương Long, “Xây dựng lối sống theo pháp luật và vấn đề
giáo dục pháp luật trong nhà trường”, Tạp chí luật học, số 11/2001.
15.Lê Vương Long, “Vấn đề kĩ thuật pháp lí trong sửa đổi, bổ sung
văn bản quy phạm pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/2005.
16.Lê Vương Long, “Hành vi và hành vi pháp luật”, Tạp chí nhà
nước và pháp luật, số 9/2006.
17.Nguyễn Văn Năm, “Vai trò của đạo đức trong quản lý xã hội”,
Tạp chí luật học, số 9/2011.
18.Nguyễn Văn Năm, “Bàn về hành vi pháp luật và hành vi đạo
đức”, Tạp chí luật học, số 12/2011.
19.Nguyễn Văn Năm, “Những giá trị đạo đức truyền thống trong
hệ thống pháp luật Việt Nam”, Tạp chí Luật học, số 4/2013.
20.Nguyễn Văn Năm, “Một số bất cập trong chương chủ tịch nước
của dự thảo hiến pháp năm 1992 sửa đổi và hướng hoàn thiện”,
Tạp chí luật học, số 8/2013.
21.Bùi Xuân Phái, “Tâm lí người Việt và văn hoá pháp lí”, Tạp chí
dân chủ và pháp luật, số 2/2008.
22.Nguyễn Minh Phong, “Thế giới đang biến đổi và tư duy mới về
“bàn tay nhà nước””, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2, 3 (139 , 140) tháng 1/2009.
23.Hoàng Thị Kim Quế, “Đời sống pháp luật”, Tạp chí luật học, số 4/2005.
24.Lê Minh Tâm, “Bàn về tính thống nhất của quyền lực nhà nước
và sự phân công, phối hợp trong việc thực hiện các quyền lập
pháp, hành pháp và tư pháp”, Tạp chí luật học, số 5/2003.
25.Thái Vĩnh Thắng, “Chế định tổng thống Hoa Kỳ - Hiến pháp và
thực tiễn”, Tạp chí luật học, số 5/1996. 14 lOMoAR cPSD| 59747617
26.Thái Vĩnh Thắng, “Tổ chức và hoạt động của Nghị viện Pháp”,
Tạp chí luật học, số 3/1998.
27.Thái Vĩnh Thắng, “Một số ý kiến về đổi mới tổ chức và hoạt
động của cơ quan quyền lực nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay”,
Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 5/2001.
28.Thái Vĩnh Thắng, “Hương ước - một hình thức pháp luật đặc
thù của Việt Nam”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2/2003.
29.Thái Vĩnh Thắng, “Mối quan hệ giữa pháp luật quốc gia và pháp
luật quốc tế”, Tạp chí luật học, số 2/2003.
30.Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật Anglosaxon”,
Tạp chí luật học, số 6/2003.
31.Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật châu Âu lục
địa”, Tạp chí luật học, số 2/2004.
32.Thái Vĩnh Thắng, “Về những hạt nhân hợp lí trong tổ chức và
hoạt động của bộ máy nhà nước tư sản”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2/2004.
33.Thái Vĩnh Thắng, “Mô hình cơ quan bảo hiến các nước trên thế
giới”, Tạp chí luật học, số 5/2004.
34.Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật Hồi giáo”, Tạp
chí luật học, số 1/2006.
35.Thái Vĩnh Thắng, “Bàn về các nguyên tắc chung của pháp luật
Việt Nam trong thời kì đổi mới và hội nhập quôc tế”, Tạp chí
luật học
, số 7/2006.
36.Thái Vĩnh Thắng, “Một số quan điểm cơ bản về nguồn gốc nhà
nước”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 10/2007.
37.Thái Vĩnh Thắng, “Nguồn của hệ thống pháp luật Anh-Mỹ”,
Tạp chí luật học, số 11/2007. 15 lOMoAR cPSD| 59747617
38.Thái Vĩnh Thắng, “Viện công tố thay thế viện kiểm sát nhân
dân sẽ được tổ chức và hoạt động như thế nào”, Tạp chí luật học, số 2/2008.
39.Vũ Thư, Bàn về vấn đề tổ chức quyền lực nhà nước, Tạp chí
Nhà nước và PL, số 7/2017.
40.Đào Trí Úc, Tư duy về Nhà nước và pháp luật trong thời đại
ngày nay, Tạp chí Nhà nước và PL, số 7/2017
41. Võ Khánh Vinh, Toàn cầu hóa và các xu hướng phát triển của
pháp luật, Tạp chí Nhà nước và PL, số 7/2017.
* Đề tài khoa học, luận văn
1. Nguyễn Đức Khiển (chủ nhiệm), Xây dựng và hoàn thiện hệ
thống pháp luật đáp ứng các yêu cầu xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân
, Đề tài nghiên
cứu khoa học cấp nhà nước, mã số KX 04.05, 2005.
2. Nguyễn Quốc Hoàn (chủ nhiệm), Hành vi pháp luật - Những
vấn đề lí luận và thực tiễn, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp
trường, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2006.
3. Bùi Xuân Phái, Vi phạm pháp luật - Một số vấn đề lí luận và
thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc sĩ luật học,
Trường Đại học Luật Hà Nội, 2001. * Các website 1. http://www.nclp.org.vn 2. http://www.na.gov.vn 3. http://www.chinhphu.vn 4. http://www.moj.gov.vn 5. http://www.dangcongsan.vn 6. http://www.mattran.org.com
7. http://www.hochiminhcity.gov.vn 8. http://www.westlaw.com 16 lOMoAR cPSD| 59747617 9. http://www.heinonline.com
10. http://www.law.cornell.edu/world 11. http:// www.commonlii.org 12.http://www.worldlii.org 17 lOMoAR cPSD| 59747617
5. HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY-HỌC 1. Lịch trình chung
Tuần Vấn đề Số tiết 1 1 5 2 2 5 3 3+4 5 4 5 5 5 6+7 5 6 8 5 Tổng 30
2 . Lịch trình chi tiết
Tuần 1: Vấn đề 1
Hình Số Nội dung chính Yêu cầu SV thức tổ tiết chuẩn bị chức dạy- học LT 5 - Khái niệm nhà nước: *Đọc:
tiết + Định nghĩa nhà nước
+ Các đặc trưng của nhà nước. - Chương 1 - Nguồn gốc nhà nước: Giáo trình Pháp
+ Các quan điểm phi Mác-xit về luật Đại cương,
nguồn gốc của nhà nước. Viện Đại học
+ Quan điểm của chủ nghĩa Mở Hà Nội,
Mác-Lênin về nguồn gốc của Nxb Tư pháp, nhà nước. 2013, tr 4-8. -
Khái niệm kiểu nhà nước - Chương 2 -
Các kiểu nhà nước trong
lịch sử theo quan điểm của chủ , Giáo trình lý 18
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com) lOMoAR cPSD| 59747617
nghĩa Mác - Lênin: Kiểu Nhà luận chung về
nước chủ nô, kiểu nhà nước nhà nước và
phong kiến, kiểu nhà nước tư pháp luật,
sản, kiểu nhà nước XHCN: Trường Đại học + Sự ra đời Luật Hà Nội,
+ Cơ sở kinh tế - xã hội Nxb Tư pháp,
+ Đặc điểm chung về quá trình Hà Nội, 2014. - tồn tại và phát triển Tài liệu GV đưa thêm.
Tuần 2: Vấn đề 2 Hình Số Nội dung chính Yêu cầu SV thức tổ tiết chuẩn bị chức dạy- học LT 5 1. Khái niệm pháp luật *Đọc:
tiết 2. Nguồn gốc pháp luật 3. Kiểu pháp luật - Chương 2 4. Hình thức pháp luật Giáo trình Pháp luật Đại cương, Viện Đại học Mở Hà Nội, Nxb Tư pháp, 2013, tr 14-19. Chương 6, Giáo trình lý luận 19
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com) lOMoAR cPSD| 59747617 chung về nhà nước và pháp luật, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb Tư pháp, Hà Nội, 2014. - Tài liệu GV đưa thêm.
Tuần 3: Vấn đề 3+4 Hình Số Nội dung chính Yêu cầu SV thức tiết chuẩn bị tổ chức dạy- học
chủ nghĩa Việt Nam luận chung về -
Bản chất và đặc điểm nhà nước và
của hệ thống pháp luật xã hội pháp luật, chủ nghĩa Việt Nam Trường Đại học - Căn cứ để phân định Luật Hà Nội,
ngành luật và các ngành luật Nxb Tư pháp,
trong hệ thống pháp luật Việt Hà Nội, 2014. - Nam - Văn bản quy phạm Tài liệu GV đưa
pháp luật ở Việt Nam hiện nay thêm. 20
Downloaded by Anh Tr?n (lananh2@gmail.com)