Đề cương môn Tư tưởng Hồ chí minh - Trường Đại học lao động - xã hội
Nếunướcđộclậpmàdânkhôngtựdo,độclậpchẳngcónghĩalýgì.Đề cương môn Tư tưởng Hồ chí minh - Trường Đại học lao động - xã hội. Tài liệu được sưu tầm gồm 19 trang giúp bạn tham khảo , ôn tập và đạt kết quả cao
Môn: Tư tưởng Hồ Chí Minh(TTHCM101) 196 tài liệu
Trường: Đại học Lao động - Xã hội 1.9 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
lĐề cương Tư tưởng Hồ Chí Minh
Câu 1: Phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: “Bây giờ học thuyết nhiều, Chủ
nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh
nhất là Chủ nghĩa Lê-nin” chương 1
- Trước khi đến với CNM-L, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nghiên cứu 2 học thuyết và chủ nghĩa:
+ xuất phát từ hệ tư tưởng phong kiến: Hệ tư tưởng Cần Vương “đưa vua quay lại
ngai vàng, khôi phục lại chế độ phong kiến độc lập” => Phong trào tiêu biểu: Khởi
nghĩa nông dân Yên Thế (1887-1913) do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo, mục tiêu là
tự vệ, bảo vệ cuộc sống của chính mình => HCM nhận xét: “còn mang nặng cốt cách phong kiến”
+Xuất phát từ con đường dân chủ tư sản: Chế độ, hình thức quản lý nhà nước của
giai cấp tư sản do giai cấp tư sản lãnh đạo (đc thiết lập và hình thành sau khi thủ
tiêu chế độ pkien) => PBC phát động phong trào Đông Du (đầu tk XX) nhằm kêu
gọi thanh niên VN ra nước ngoài (NBan) học tập, cbi lực lượng chờ thời cơ cho
việc giành dộc lập nước nhà => HCM nxet: “đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau”
- Chủ nghĩa Mác-Lenin là chủ nghĩa chân chính nhất: hướng tới giải phóng con người
+ Xuất phát từ CNM-L: nghiên cứu trong chủ nghĩa tư bản => mâu thuẫn cơ bản
và chủ yếu của CNTB là mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản (Kinh tế: bóc lột giá trị
thặng dư; Chính trị: mâu thuẫn giữa LLSX mang tính xã hội hóa ngày càng cao và
quan hệ sx chiếm hữu tư nhân tư liệu sản xuất)=> giải phóng giai cấp là tiền đề giải
phóng dân tộc, giải phóng con người: “Xây dựng một xã hội liên hiệp, trong đó sự
tự do mỗi người là điều kiện cho tự do,phát triển của tất cả mọi người”
+ thực tiễn VN: xuất phát từ 1858, Triều đình nhà Nguyễn kí 4 bản hiệp ước:
Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt (1884), Hác măng (1883) → Việt
Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ => mâu thuẫn cơ bản: chủ nghĩa đế
quốc và dân tộc (kinh tế: thuế máu, thuế khoá phong kiến; chính trị: chia để trị) =>
HCM khẳng định giải phóng dân tộc mới là tiền đề để giải phóng giai cấp, giải
phóng xh và giải phóng con ng. “."An nam dân tộc CM thành công, tư bản pháp
yếu, tư bản pháp yếu thì công nông pháp sẽ làm CM, công nông CM pháp thành
công thì dân tộc An Nam sẽ giải phóng hoàn toàn”
- Chủ nghĩa chắc chắn nhất: Dựa trên 2 cơ sở khoa học
+ xuất phát từ chủ nghĩa duy vật biện chứng với thế giới quan duy vật và phương
pháp luận biện chứng. Giải thích và nhận thức một cách khoa học về thế giới tự
nhiên, xã hội, tư duy với 3 phát minh: thuyết tế bào, thuyết tiến hóa, định luật bảo
toàn năng lượng => giúp con ng hiểu rõ bản chất của sự vật hiện tượng.
+ xuất phát từ chủ nghĩa duy vật lịch sử với nhân sinh quan cách mạng để cải tạo
xh, từ bị động thành chủ động và vươn lên làm chủ xh, lý giải sự tiến hóa của xã
hội loài người bằng sự phát triển của trình độ sản xuất => cải tạo thế giới, đưa con
người trở thành chủ thể→ “Chủ nghĩa Mác có ưu điểm là phương pháp làm
việc biện chứng”, Hồ Chí Minh đã kế thừa một cách có chọn lọc phát triển chủ
nghĩa Mác-Lênin và ứng dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của đất nước để xây
dựng cách làm việc biện chứng của mình.
- Chủ nghĩa mác-lênin là chủ nghĩa cách mạng nhất: xóa bỏ CNTB và xây dựng CNXH
+ Chủ nghĩa Mác xuất phát từ học thuyết về hình thái kinh tế xã hội => nghiên cứu
trong CNTB, mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX => phải xây dựng một QHSX mới,
phù hợp, mở đường cho LLSX phát triển => CNXH thay thế CNTB là một tất yếu:
“sự thắng lợi của giai cấp vô sản và sự tbai của của giai cấp tư sản đều tất yếu như nhau” chương 3
+ Xuat phat tu cn Lenin: Lênin là người đưa chủ nghĩa xã hội từ lí luận thành thực
tiễn thông qua sự thành công của cách mạng tư sản kiểu mới: CMT10 & CMT2
năm 1917 => mở ra thời đại mới – thời đại quá độ lên CNXH trên phạm vi toàn thế
giới => HCM nhận xét: “Giống như mặt trời chói lọi, CMT10 chiếu sáng khắp
năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.” (chương
2-cs thực tiễn thế giới = câu nói)
→ Hồ Chí Minh khẳng định: “Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới
giải phóng triệt để các dân tộc bị áp bức khỏi ách nô lệ; chỉ có cách mạng xã hội
chủ nghĩa mới bảo đảm cho một nền độc lập thật sự, chân chính.”
? Từ luận điểm trên, Đảng và NN vận dụng ntn - Về mặt lí luận:
+ khẳng định CNM-L có tính đúng đắn nhưng phải vận dụng một cách sáng tạo
=>tại Đại hội XIII, Đảng ta vẫn tiếp tục khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin cùng
với tư tưởng Hồ Chí Minh là “kim chỉ nam” cho mọi hành động của Đảng.
+ Xuat phat tu thuc tien the gioi cuoi tk XX dau tk XXI, sự sụp đổ của Liên Xô
Đông Âu cùng với sự biến động của thế giới về toàn cầu hóa: → Chúng ta phải vận
dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mac Lenin vào điều kiện thực tiễn ở
Việt Nam trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể: =>Cương lĩnh 1991: nhấn mạnh độc lập
dân tộc gắn liền với CNXH - là điểm then chốt, phù hợp với bối cảnh lịch sử VN
vừa thoát khỏi ách đô hộ và đang trên con đường xây dựng đất nước; xác định thời
kì quá độ lên CNXH - điểm sáng tạo quan trọng, thể hiện nhận thức đúng đắn về
sự phức tạp và lâu dài của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam "Độc
lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là mục tiêu nhất quán của Đảng ta trong
suốt quá trình lãnh đạo cách mạng."
- Về mặt thực tiễn: nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
+ KTTT định hướng XHCN là nền KT vận hành theo các quy luật của thị trường
đồng thời góp phần hướng tới từng bước xác lập một xã hội mà ở đó dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; có sự điều tiết của Nhà nước do ĐCS
Việt Nam lãnh đạo. Đại hội XIII, trong định hướng phát triển, Đảng ta xác định:
“thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đầy đủ, đồng bộ, hiện đại,
hội nhập” và “tạo môi trường thuận lợi để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu
quả các nguồn lực, thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh”
=> Vốn FDI vào VN đạt 36,61 tỷ USD, tăng 32,1% so với năm 2022, trong khi
vốn FDI toàn cầu chỉ tăng 3%
=> GDP bình quân tăng trưởng 6-7% mỗi năm trong giai đoạn 2000-2020
=> tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu nhóm hàng nông sản, lâm sản ước đạt 28,15 tỷ
USD, tăng 12,9% so với năm 2022; kim ngạch của các nhóm hàng khác cũng đang
dần thu hẹp mức suy giảm sau bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn
+Chủ trương “chủ động và tích cực hội nhập quốc tế” không chỉ riêng trong lĩnh
vực kinh tế và một số lĩnh vực khác, mà còn mở rộng với quy mô toàn diện trên
các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh...
=>Việt Nam đã chính thức tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình; ký kết 16 hiệp
định thương mại tự do (FTA) với sự tham gia của khoảng 60 nền kinh tế; thiết lập
quan hệ ngoại giao với gần 200 nước. Từ năm 2013 đến nay, Việt Nam đã nâng
cấp quan hệ và tạo ra mạng lưới đối tác chiến lược/đối tác toàn diện với 33 nước,
trong đó có tất cả các nước lớn.
Câu 5: Phân tích giai đoạn đánh dấu bước chuyển về chất trong tư tưởng của
Nguyễn Ái Quốc: Từ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa Leenin, từ giác
ngộ dân tộc đến giác ngộ giai cấp, từ người yêu nước trở thành người cộng sản?
- Hành trang tìm đường cứu nước của HCM:
+ gia đình: HCM sinh ra trong gia đình nhà Nho yêu nước cấp tiến thân dân
=>ndung: ko dừng lại ở nho giáo truyền thống “trung với vua” mà giá trị cấp tiến
phải “trung với nước”=> tháng 6-1906, Nguyễn Sinh Sắc vào Huế nhận chức Thừa
biện bộ Lễ tại kinh đô Huế là trung tâm của thực dân phong kiến. Có điều kiện va
chạm trực tiếp quan trường thực dân phong kiến. Lúc này ông mới thật hiểu nhân
tình thế thái, hiểu sự thối nát của quan trường → Câu nói của cụ Nguyễn Sinh Sắc
“Quan trường thị nô lệ trung chi nô lệ, hữu nô lệ” (Quan trường là nô lệ trong đám
người nô lệ, lại càng nô lệ hơn) → Tư tưởng tiến bộ, nhân cách cao thượng của
người cha đã để lại những ấn tượng tốt đẹp đậm nét trong con người Nguyễn Tất Thành lúc thiếu thời
+ Quê hương: HCM sinh ra ở vùng đất hiếu học=> Trong sách Lịch triều hiến
chương loại chí, học giả Phan Huy Chú viết “Nghệ An núi cao sông sâu, phong tục
trọng hậu, cảnh tượng tươi sáng, gọi là đất có danh tiếng hơn cả Nam Châu. Người
thì thuận hòa chăm học, sản vật thì nhiều thức quí của lạ, được khí tốt nên sinh ra
nhiều bậc danh hiền. Có thể kể đến những nhân vật lịch sử là người con của đất
Nghệ An như Phan Bội Châu, Mai Thúc Loan, Nguyễn Đức Đạt, …=> 10/1901,
NTT học chữ Hán với thầy Vương Thúc Quý=> VTQ đã dạy cho HCM tư tưởng
yêu nước, thương dân và chí làm trai phải giúp ích cho đời và HCM cx đc nghe
nhiều chn qua các buổi luận bàn thời cuộc của các sĩ phu yêu nước
+ Đất nước: Xuất phát từ chủ nghĩa yêu nước và bối cảnh lịch sử 1858 thực dân
Pháp xâm lược VN => các phong trào yêu nước không ngừng nổ ra: ptrao Đông
Du, Duy Tân, kn Yên Thế,... Song những kinh nghiệm lịch sử chống ngoại xâm
không phát huy được tác dụng trước một kẻ thủ mới – chủ nghĩa đế quốc. Các
phong trào đều bị dìm trong máu lửa, đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng
đường lối, cả dân tộc chìm đắm trong đêm dài nô lệ, tưởng chừng như không có
đường ra => HCM đã sớm nhận ra bản chất của CNTB, nguồn gốc đau khổ của
dân tộc nằm ở chính quốc => nhận thức mới của HCM so với các bậc tiền bối:
Hướng đi: sang phương tây, đầu tiên là Pháp-nước đang thống trị VN; cách đi:
bằng đôi bàn tay trắng, tự lao động, tự kiếm tiền; Mục đích đi: tìm con đường cứu
nước mới để VN đc độc lập thực sự, “đem sức ta ra mà giải phóng”
- Logic tìm đường cứu nước:
+Xuất phát từ năm 1911, NAQ đến Pháp: lí do: Pháp đang là chính quốc của
VN=> hoạt động: (làm phụ bếp, làm vườn) viết đơn gửi Tổng thống P xin vào học
tại Trường Thuộc địa => NAQ đã thấy rằng nước P cx ko khác nước mình là bao,
ở P cx có nhiều người nghèo, tình trạng trộm cắp, gái bán hoa, và anh tự hỏi: “tại
sao ng P ko “khai hóa” đồng bao của họ trước khi đi “khai hóa chúng ta”?”
+Mỹ (1912): Lí do: sự thành công của cách mạng tư sản Mỹ => hoạt động: đến
thăm quận Brooklyn, khu Harlem để tìm hiểu đời sống của ng dân nơi đây và đc
chứng kiến tận mắt nạn phân biệt chủng tộc; khách sạn omni parker house, tiếp xúc
với các chính trị gia, sau đó, đọc và nghiền ngẫm bản tuyên ngôn độc lập n1776
của nước Mỹ=> HCM nhận ra rằng cách mạng tư sản của Mỹ chưa triệt để, và ko
lựa chọn cách mạng tư sản của Mỹ làm con đường cứu nước; muốn giải phóng dân
tộc phải dựa vào sức mạnh của chính mình
+ Anh (1913-1917): lý do: Anh có hệ thống thuộc địa rộng lớn, C.Mác, Ăng-ghen
đã lấy nc Anh làm nguyên mẫu nghiên cứu giai cấp ts và giai cấp công nhân=>học
hỏi kinh nghiệm, tìm con đường cho VN => hoạt động: tham gia những cuộc diễn
thuyết ngoài trời của nhiều nhà chính trị, triết học; đọc các tác phẩm của C.Mác và
Ăng-ghen=> Nhân dân lao động các nước trong đó có giai cấp công nhân, đều bị
bóc lột có thể là bạn của nhau; còn chủ nghĩa đế quốc, bọn thực dân ở đâu cũng là
kẻ bóc lột, là kẻ thù của nhân dân lao động. => HCM coi vấn đề giải phóng dân tộc
và con người không chỉ là vấn đề của dân tộc mình mà là vấn đề toàn cầu
- Tìm thấy con đường cứu nước của HCM (1917-1920):
+ Sự kiện ngày 16-17/7/1920, NAQ tìm thấy và đọc bản "Sơ thảo lần thứ nhất
những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa" của Lênin, bản sơ thảo
đã đã giải đáp cho người những vấn đề cơ bản nhất về con đường giành độc lập
cho dân tộc, tự do cho đồng bào, là tiền đề để Chủ tịch Hồ Chí Minh hoàn thiện lý
luận về con đường cứu nước. → Người đã tìm thấy và xác định rõ phương hướng
đấu tranh giải phóng dân tộc (hệ tư tưởng chủ nghĩa Mác- Lênin) và con đường
cách mạng giải phóng dân tộc (con đường cách mạng vô sản). → “Hỡi đồng bào bị
đọa đầy đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta!”
+ Sự kiện 25-30/12/1920: Nguyễn Ái Quốc tham dự Đại hội lần thứ XVIII của
Đảng Xã hội Pháp. Người đã tố cáo tội ác của chủ nghĩa thực dân Pháp và bỏ phiếu
cho Quốc tế III (Quốc tế Cộng Sản) vì quốc tế III chú trọng vào vấn đề giải phóng
thuộc địa, với mong muốn giành được tự do cho đồng bào. Ngày 30 tháng 12 năm
1920, Nguyễn Ái Quốc cùng những người chủ trương gia nhập Quốc tế III tuyên
bố thành lập Phân bộ Pháp của Quốc tế Cộng sản. Từ phút ấy Nguyễn Ái Quốc trở
thành người cộng sản. → Hành động bỏ phiếu ủng hộ Quốc tế III là sự kiện đánh
dấu bước nhảy vọt trong tư tưởng chính trị của Nguyễn Ái Quốc, từ lập trường yêu
nước chuyển sang lập trường cộng sản.
=> 2 sự kiện trên là bước quan trọng trong sự phát triển về chất của HCM, từ người
yêu nước (mang trong mình tư tưởng chung với nước, đấu tranh giành độc lập dân
tộc) trở thành người cộng sản (nhận thức được rằng vấn đề thuộc địa không phải
chỉ của một dân tộc mà là vấn đề toàn cầu, và tìm được con đường đúng đắn giải
phóng dân tộc là con đường cách mạng; tiến lên cnxh) từ người theo chủ nghĩa dân
tộc (tư sản dân quyền) sang chủ nghĩa cộng sản (chủ nghĩa xã hội), từ người theo
lập trường dân tộc (giải phóng dân tộc) sang lập trường giai cấp (giải phóng giai
cấp, giải phóng con người).
+ Giá trị của sự kiện (cho giai đoạn 20-30, hình thành con đường cách mạng):
++ lý luận: những phát hiện của HCM sau khi đọc luận cương của Lenin trở thành
nền tảng cho tác phẩm “Đường cách mệnh”=> nội dung: những vấn đề cơ bản
về đạo đức của người cộng sản; đề ra những phương hướng cơ bản của cách
mạng dân tộc dân chủ và cách mạng xhcn ở VN=> tạo ra sự chuyển biến căn
bản, nhanh chóng trong nhận thức và hành động cách mạng của cán bộ và đông
đảo quần chúng, cbi tiền đề cho việc thành lập Đảng
++ thực tiễn: Việc tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp giúp Hồ Chí Minh nắm
bắt sâu hơn về lý luận Marx-Lenin và cách thức tổ chức cách mạng => tạo nền tảng
quan trọng cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam sau này.=>6-7/2/1930,
Đảng CSVN ra đời; tại Hương Cảng, Trung Quốc=> HCM sáng tạo trong việc kết
hợp nhân tố dân tộc (chủ nghĩa yêu nước) và nhân tố giai cấp(chủ nghĩa M_L và
phong trào công nhân) để thành lập Đảng; tính chất của ĐCS ko chỉ nằm ở thành
phần xuất thân từ công nhân hết thảy mà là ý thức tư tưởng chính trị và theo đường lối của CNM-L.
Câu 6: Phân tích luận điểm của HCM: “Không có gì quý hơn độc lập tự do” (3) 1. CSLL:
- xuất phát từ truyền thống dân tộc: chủ nghĩa yêu nước => “Nam quốc sơn hà”
(981), ndung: thể hiện sự tự hào, tự tôn dân tộc và ý thức sâu sắc về việc bảo về
chủ quyền lãnh thổ quốc gia => "Lúc đầu, chính do chủ nghĩa yêu nước mà tôi tin
theo Lênin và đi theo quốc tế cộng sản III". Người đã tìm thấy trong cương lĩnh về
vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin sự phù hợp của chủ nghĩa Mác-Lênin với
chủ nghĩa yêu nước Việt Nam."
- xuất phát từ tinh hoa vh:
+phương Đông: xuất phát từ Chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn (1905): “Dân
tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc” => Người đã tiếp thu quan điểm
của Tôn Trung Sơn rằng dân tộc độc lập có nghĩa là thoát khỏi sự thống trị và áp
bức của đế quốc. Ý thức về chủ nghĩa dân tộc này khác với ý tưởng về chủ nghĩa
sắc tộc. Sau đó Người còn bổ sung thêm rằng độc lập tự do phải đi kèm với chủ
nghĩa xã hội, để làm sao cho dân giàu nước mạnh, có nghĩa là "dân trí"
+Phương Tây: xuất phát từ 2 cuộc CM của P và M=> 2 bản Tuyên ngôn nhân
quyền và Dân quyền của cách mạng Pháp (1791) và Tuyên ngôn độc lập của Mỹ
(1776) những “quyền bất khả xâm phạm”: "Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về
quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi", "Tất cả mọi
người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có
thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và
quyền mưu cầu hạnh phúc" => Như vậy, chính ánh sáng từ lý tưởng tự do, bình
đẳng, bác ái đã hướng Hồ Chí Minh tiếp cận và hòa nhập vào dòng lịch sử cách
mạng thế giới, khẳng định giá trị cao cả nhất của độc lập và tự do
→ Những tinh hoa văn hóa này đã giúp HCM hình thành nên tư tưởng độc lập dân
tộc phải gắn với tự do cơm no áo ấm và hạnh phúc của nhân dân. Hồ Chí Minh đã
nâng từ quyền con người trở thành quyền dân tộc: “Tất cả các dân tộc trên thế giới
đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”
- Chủ nghĩa M-L: Từ chủ nghĩa đế quốc => Cương lĩnh dân tộc của Lenin với 3 quyền
+Quyền bình đẳng: Các dân tộc dù lớn hay nhỏ, đủ trình độ phát triển cao hay thấp
đều có nghĩa vụ và quyền lợi ngang nhau trên mọi lĩnh vực: không dân tộc nào có
đặc quyền đặc lợi, không dân tộc nào có quyền đi áp bức dân tộc khác
+Quyền tự quyết: Các dân tộc tự quyết định lấy vận mệnh của dân tộc mình, quyền
tự lựa chọn chế độ chính trị và con đường phát triển của dân tộc mình
+ Quyền Liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc: Thể hiện sự thống nhất giữa giải
phóng dân tộc và giải phóng giai cấp, phản ánh sự gắn bó chặt chẽ giữa tinh thần
cảu chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế chấn chính. Đoàn kết và liên hiệp là
cơ sở vững chắc để đoàn kết các tầng lớp nhân dân lao động thuộc các dân tộc
trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc vì độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội. 2. Cơ sở thực tiễn
- Xuất phát từ cuối TK XIX- đầu TK XX, chủ nghĩa tư bản đã chuyển từ tự do
cạnh tranh sang hình thái độc quyền => ndung của cntb độc quyền: xuất khẩu tư
bản, gắn liền với công cuộc mở rộng thuộc địa => chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa
thực dân kiểu mới xuất hiện
- xuất phát từ bối cảnh VN: Khi thực dân P xâm lược VN (1858), Triều đình nhà
Nguyễn kí 4 bản hiệp ước: Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt (1884),
Hác măng (1883) → Việt Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ. → chinh
sach thuoc dia (nd) va bao ho → vn mất độc lập tự do => mâu thuẫn cơ bản: chủ
nghĩa đế quốc và dân tộc 3. Nội dung TTHCM
- HCM khẳng định “độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất
cả dân tộc”: (khẳng định quan điểm về quyền thiêng liêng và bất khả xâm phạm
của độc lập và tự do) mỗi dân tộc có quyền tự quyết định vận mệnh của mình mà
không bị áp đặt hay xâm phạm bởi bất kỳ thế lực nào => “Nước VN có quyền
hưởng tự do độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do và độc lập”
- Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thực sự, hoàn toàn và triệt để: độc lập không
chỉ là việc thoát khỏi sự cai trị của ngoại bang mà còn là sự tự chủ toàn diện và
triệt để trên tất cả các lĩnh vực của đời sống quốc gia => “Độc lập mà người dân
không có quyền tự quyết về ngoại giao, không có quân đội riêng, không có nền tài
chính riêng…, thì độc lập chẳng có ý nghĩa gì."
- Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, cơm no, áo ấm và hạnh phúc của nhân dân:
mục tiêu cuối cùng của cách mạng không chỉ là giành độc lập mà còn là xây dựng
một xã hội công bằng, dân chủ, nơi mà mọi người dân đều được hưởng một cuộc
sống đầy đủ và hạnh phúc => “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là
làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai
cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”
- Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ: nhấn mạnh rằng
một quốc gia không thể thực sự độc lập nếu không bảo vệ được sự thống nhất và
toàn vẹn lãnh thổ của mình => "Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một.
Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi." 4. Vận dụng
- Về mặt lí luận: tư tưởng này đúng, đối với Việt Nam hiện nay giá trị độc lập tự
do vẫn là giá trị quan trọng nhất của dân tộc Việt Nam. Đại hội Đảng 12 khẳng
định: "Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội…” => sự sụp
đổ của Liên Xô Đông Âu cùng sự biến động của toàn cầu hoá=> cần bổ sung, vận
dụng sáng tạo : => bổ sung giá trị độc lập trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội,
an ninh quốc phòng trong đại hội XIII: Về an ninh quốc phòng: “Xây dựng, phát
triển nền công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh hiện đại, lưỡng dụng, vừa
đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, vừa góp phần quan trọng phát triển
kinh tế - xã hội; xây dựng và củng cố các tuyến phòng thủ biên giới, biển, đảo; vừa
có cơ chế huy động nguồn lực từ địa phương và nguồn lực xã hội cho xây dựng
tiềm lực quốc phòng, an ninh. Giải quyết tốt vấn đề này sẽ tạo sức mạnh tổng hợp
cho cả quốc phòng, an ninh và các nhiệm vụ khác, tạo ra nguồn lực lớn cho việc
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới”
- Về mặt thực tiễn: Chính sách đàm phán toàn vẹn lãnh thổ thống nhất là một phần
quan trọng trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh (HCM): “độc lập phải gắn
với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”. HCM đặt lãnh thổ và chủ quyền của quốc
gia lên hàng đầu và coi đây là một yếu tố quan trọng để bảo vệ lợi ích và sự thống
nhất của Việt Nam.=> Chính sách của đảng nhà nước hiện nay về vấn đề thống
nhất dân tộc, chính sách ngoại giao về biên giới (Lào 100%, Cam 80%, Trung
1/1/2009 kết thúc 8 năm đàm phán về đường biên giới trên bộ 100%, HS-TS
7/2010 – 15 năm VN Mỹ bình thường hóa quan hệ). Tuy nhiên, vấn đề toàn vẹn
lãnh thổ trên vùng biển đảo hiện nay vẫn còn là một vấn đề nhức nhối.
Câu 3: Tại sao có thể khẳng định: HCM là anh hùng giải phóng dân tộc thế kỷ XX (câu 4)
- HCM được khẳng định là anh hùng giải phóng dân tộc thế kỉ XX vì đã mở ra con
đường mới. Nếu các nhà kinh điển giải phóng giai cấp trc thì HCM giải phóng dân tộc trước. - CSLL:
+ Truyền thống dân tộc VN: truyền thống yêu nước =>là cơ sở truyền thống quan
trọng nhất, là nền tảng tư tưởng, tạo nên sức mạnh để quân và dân ko chịu khuất
phục, trường kì kháng chiến giành độc lập(“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu
nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta”)
+ CNM-L: nghiên cứu trong CNTB, mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX => phải xây
dựng một QHSX mới, phù hợp, mở đường cho LLSX phát triển => các nhà kinh
điển cho rằng phải giải phóng giai cấp trước, nhưng với tình hình VN, HCM nhận
thấy rằng: chỉ khi dân tộc được giải phóng khỏi ách thống trị của ngoại bang thì
mới có thể làm chủ vận mệnh và tiến hành các cuộc cải cách xh cần thiết khác. - CSTT:
+ CNTB: Xuất phát từ cuối tk XIX đầu tk XX, CNTB chuyển từ tự do cạnh tranh
sang độc quyền, CN đế quốc → CNTB đối diện với 3 mâu thuẫn cơ bản: Tư sản
với vô sản, chủ nghĩa tư bản với chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc với dân tộc
thuộc địa (phan tich mau thuan). Như vậy, trong bản thân tư bản chủ nghĩa chứa
đựng rất nhiều những mâu thuẫn chưa được giải quyết
+ Xuất phát từ sự thắng lợi của cách mạng t10 Nga=> CNXH của Mac từ lý luận
trở thành hiện thực=> thời đại mới ra đời: quá độ lên CNXH với phạm vi thế giới
=> câu nói:HCM nhận xét: “Giống như mặt trời chói lọi, CMT10 chiếu sáng
khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.”
+VN: Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam (1858) Triều đình nhà Nguyễn kí 4
bản hiệp ước: Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt (1884), Hác măng
(1883) → Việt Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ. → chinh sach
thuoc dia (nd) va bao ho → vn mất độc lập tự do => mẫu thuẫn: tư sản-vô sản, tư
bản – tư bản đế quốc – dân tộc thuộc địa / cmang ko triệt để, ko giải phóng con người - NDung TTHCM:
+ HCM khẳng định: giai cấp và dân tộc vẫn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau =>
giải thích: Chỉ đứng trên lập trường của giai cấp vô sản và cách mạng vô sản
mới giải quyết được đúng đắn vấn đề dân tộc. Mỗi thời kì sẽ có 1 giai cấp trở
thành đại diện chân chính cho dân tộc.=> CMDT có thể nổ ra và giành chiến
thắng trước CM chính quốc, đồng thời thúc đẩy CM chính quốc phát triển =>
khẳng định tính chất chủ động của CM thuộc địa: “Kháng chiến trường kỳ gian
khổ đồng thời lại phải tự lực cánh sinh. Trông vào sức mình… Cố nhiên sự giúp đỡ
của các nước bạn là quan trọng, nhưng không được ỷ lại, không được ngồi mong
chờ người khác. Một dân tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi chờ dân tộc khác
giúp đỡ thì không xứng đáng được độc lập”.
+nhưng tùy từng thời kì để giải quyết đúng đắn mqh này => ttien VN: gpdt mới là
tiền đề để gpgc => “Trong lúc này, quyền lợi của bộ phận giai cấp phải đặt dưới sự
sinh tử, tồn vong của quốc gia dân tộc. Trong lúc này, nếu ko giải quyết được vấn
đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập tự do cho toàn thể dân tộc thì chẳng
những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ
phận giai cấp đến vạn năm sau cx ko đòi được” - Vận dụng: trang 52 53
+ giá trị TTHCM với VN: TTHCM đưa cách mạng giải phóng dân tộc VN đến
thắng lợi và bắt đầu xây dựng một xã hội mới trên đất nc ta=>TTHCM từ khi ra
đời đã trở thành ngọn cờ tư tưởng dẫn đường CMVN => những thắng lợi của
CMVN chứng minh khẳng định tính đúng đắn, giàu sáng tạo của TTHCM
+ giá trị TTHCM với thế giới: TTHCM góp phần mở ra cho các dân tộc thuộc địa
con đường giải phóng dân tộc gắn với sự tiến bộ xã hội =>HCM là người đi tiên
phong trong phong trào giải phóng dân tộc dẫn tới phá tan thuộc địa của chủ nghĩa
thực dân => TTHcm về cm giải phóng dân tộc gồm một hệ thống luận điểm giải
quyết một cách đúng đắn, sáng tạo về vấn đề dân tộc và thuộc địa, dân tộc và giai
cấp, độc lập dtoc và cnxh, về cm giải phóng dân tộc gắn với giải phóng giai cấp và
giải phóng con người => TTHCM về cách mạng giải phóng dân tộc được đặt trên
cơ sở thực của VN nhưng có ý nghĩa lớn đối với phong trào cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới
Câu 4: Phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: “Nước độc lập mà dân không
ảnh hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì…Người dân
chỉ hiểu giá trị tự do khi họ được ăn no mặc đủ.” Chương 1 => độc lập dân tộc gắn với CNXH - CSLL:
+truyền thống dân tộc: truyền thống đoàn kết=> kinh tế: nông nghiệp lúa nước-coi
trọng tính tập thể/nền sản xuất công điền; chính trị: chủ nghĩa yêu nước-liên kết
chống giặc ngoại xâm; vhxh: cố kết cộng đồng => Khẳng định giá trị cộng đồng ở
Việt Nam được thể hiện trên tất cả các mặt.=>HCM nói cnxh thích ứng ở phương
đông hơn phương tây “CHỦ NGHĨA XÃ HỘI phù hợp với phương đông hơn
phương tây đó là giá trị cộng đồng”=> Vn phù hợp để tiến lên CNXH.
+CNM-L: học thuyết về hình thái kinh tế xh => Mác đã chỉ ra mâu thuẫn cơ bản
của chủ nghĩa tư bản là mâu thuẫn giữa tính chất và trình độ xã hội hóa cao của lực
lượng sản xuất và quan hệ chiếm hữu tư nhân trong quan hệ sản xuất, mâu thuẫn
về bóc lột giá trị thặng dư trong đó mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản là mâu thuẫn
trung tâm. →Đòi hỏi sự ra đời của 1 qhsx mới mở đường cho llsx phát triển →
CNXH thay thế CNTB là 1 tất yếu lịch sử=> C.Mác và P.Ăngghen khẳng định:
CNTB mang tính lịch sử; CNTB tất yếu sẽ bị thay thế bằng một chế độ xã hội
cao hơn, đó là CNCS mà giai đoạn đầu là CNXH - CSTT:
+ Thế giới: Xuất phát từ cuối tk XIX đầu tk XX, CNTB chuyển từ tự do cạnh tranh
sang độc quyền, CN đế quốc →chiến tranh TG 1-2 nổ ra=> CNTB đối diện với 3
mâu thuẫn cơ bản: Tư sản với vô sản, chủ nghĩa tư bản với chủ nghĩa tư bản, chủ
nghĩa đế quốc với dân tộc thuộc địa=> Như vậy, trong bản thân tư bản chủ nghĩa
chứa đựng rất nhiều những mâu thuẫn chưa được giải quyết
+ CN Lenin: Xuất phát từ 1917 từ cách mạng tư sản đổi mới tháng 2 và cách mạng
vô sản tháng 10 Lênin đã đưa CNXH của Mac từ lý luận trở thành hiện thực=>
thời đại mới ra đời: quá độ lên CNXH với phạm vi thế giới => câu nói:HCM nhận
xét: “Giống như mặt trời chói lọi, CMT10 chiếu sáng khắp năm châu, thức
tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.”
+ VN: Xuất phát từ năm 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam→ Triều
đình nhà Nguyễn kí 4 bản hiệp ước: Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt
(1884), Hác măng (1883) →Việt Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ.
Pháp đến khai thác thuộc địa với những chính sách: + Thuế máu (đi phu, đi lính);
Đầu độc người bản xứ (thuốc lá, thuốc phiện, rượu, giáo dục) + Thuế khóa phong kiến (thuế, tô)
Ngoài ra, thực dân Pháp còn thực hiện chính sách chia để trị, dùng người Việt để
trị người Việt.. → Việt Nam bị chia thành Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ. Xã hội
Việt Nam tồn tại 3 mâu thuẫn: Tư sản >< Vô sản, Đế quốc Pháp >< Dân tộc VN,
phong kiến >< nhân dân
→ Bản chất của CNTB chính là bóc lột - ND TTHCM
+ HCM tiếp cận CNXH từ khát vọng giải phóng dân tộc: khát vọng giải phóng
dân tộc: mong muốn và nỗ lực để giành lại độc lập, tự do và quyền tự quyết
cho chính mình=> Hồ Chí Minh đã phát hiện ra phương hướng đấu tranh giải
phóng dân tộc Việt Nam phải đi theo theo con đường cách mạng vô sản mới có thể
thành công, qua luận cương của V.I.Lênin và các tài liệu liên quan => Người
khẳng định: “Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các
dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ”
+HCM tiếp cận CNXH từ phương diện đạo đức: Văn hóa, đạo đức thể hiện ở tất cả
các lĩnh vực của đời sống, song trước hết là ở các quan hệ xã hội. Sự phát triển cao
về văn hóa và đạo đức của xã hội xã hội chủ nghĩa thể hiện: xã hội không còn hiện
tượng người bóc lột người; con người được tôn trọng, được bảo đảm đối xử công
bằng, bình đẳng và các dân tộc đoàn kết, gắn bó với nhau. Hồ Chí Minh cho rằng:
Chỉ có chủ nghĩa xã hội mới “chú ý xem xét những lợi ích cá nhân đúng đắn và
bảo đảm cho nó được thỏa mãn”; “chỉ ở trong chế độ xã hội chủ nghĩa thì mỗi
người mới có điều kiện để cải thiện đời sống riêng của mình, phát huy tính cách
riêng và sở trường riêng của mình”.
+HCM tiếp cận CNXH từ truyền thống: kinh tế(nền nông nghiệp lúa nước-sx công
điền), ctri(chủ nghĩa yêu nước), vhxh(cố kết cộng đồng) => HCM nói cnxh thích
ứng ở phương đông hơn phương tây “CHỦ NGHĨA XÃ HỘI phù hợp với phương
đông hơn phương tây đó là giá trị cộng đồng” - Vận dụng =>Về mặt lí luận
+ khẳng định CNM-L có tính đúng đắn nhưng phải vận dụng một cách sáng tạo
=>tại Đại hội XIII, Đảng ta vẫn tiếp tục khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin cùng
với tư tưởng Hồ Chí Minh là “kim chỉ nam” cho mọi hành động của Đảng.
+ Xuất phát từ bối cảnh lịch sử thế giới và Việt Nam: sụp đổ của Liên Xô và
Đông Âu -> cần bổ sung và sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lenin trong từng điều kiện cụ
thể => Đổi mới trong Cương lĩnh 1991 thời kì quá độ và bổ sung cương lĩnh năm
2011: “Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và cnxh”; “sự nghiệp cách mạng là của
nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân”; “ko ngừng củng cố, tăng cường đoàn kết”,...
=> Về mặt ttien: chính sách của Đảng nhà nước Việt Nam trong việc xây dựng nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa -> Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban
hành Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 9/11/2022, Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII
về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
=> Chính sách Pháp luật => Kết quả hiện nay VN có 6 bộ luật đang có hiệu lực
bao gồm: bộ luật Hàng hải VN 2015 ( sửa đổi bởi Luật sửa đổi, bổ sung một số
Điều 37 Luật có liên quan đến quy hoạch 2018), Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
( được sửa đổi bổ sung bởi Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022, luật doanh
nghiệp 2020, Bộ luật lao động 2019), Bộ luật hình sự 2015 ( được sửa bổi bởi Luật
sửa đổi Bộ luật hình sự 2017 , bộ luật Tố tụng hình sự 2015 ( được sửa đổi bởi
Luật sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự 2021) , bộ luật Dân sự 2015, bộ luật Lao động 2019
=> Các phiên họp thường xuyên diễn ra để đưa ý kiến về sửa đổi, bổ sung các dự
án luật và xây dựng điều luật mới: 25/3/2024, Chính phủ đã thảo luận về: Dự án
Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (sửa đổi); Dự án Luật Quy hoạch
đô thị và nông thôn; Dự án Luật Địa chất và Khoáng sản; Đề nghị xây dựng Luật
sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại
doanh nghiệp (sửa đổi); dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm phân cấp việc
cấp phiếu lý lịch tư pháp cho Phòng tư pháp thuộc UBND cấp huyện tại Hà Nội,
Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An.
Câu 2: Phân tích nội dung luận điểm của HCM: “Nước Việt Nam là một, dân
tộc Việt Nam là một” (6) 1. Cơ sở lí luận
- Xuất phát từ truyền thống dân tộc VN: kinh tế: nông nghiệp lúa nước-nền sx công
điền; chính trị: chủ nghĩa yêu nước-liên kết chống giặc ngoại xâm; vhxh: cố kết
cộng đồng => chủ nghĩa yêu nước là giá trị xuyên suốt trong những truyền thống
tốt đẹp của dân tộc VN => VN là một quốc gia dân tộc thống nhất
- Xuất phát từ tinh hoa văn hóa: xuất phát từ Chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung
Sơn (1905): “Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc” => HCM kế
thừa cnTD để xây dựng nên tư tưởng giải phóng dân tộc, giai cấp và con người =>
xdung tính thống nhất quốc tộc => Người khẳng định “ CN Tôn Dật Tiên có cái
hay và phù hợp với nước chúng ta”
- Xuất phát từ CNM_L: vai trò của quần chúng nhân dân: là lực lượng trực tiếp sản
xuất ra của cải vật chất cho xã hội, là lực lượng cơ bản của các cuộc cách mạng xã
hội, là lực lượng sáng tạo, bảo tồn các giá trị văn hóa trong xã hội/ CN đế quốc =>
xuất hiện cương lĩnh dân tộc với 3 quyền: quyền bình đẳng, quyền tự quyết và
quyền liên hiệp giai cấp công nhân, dân tộc. => Từ đó nó sẽ tạo nên tính thống
nhất của một quốc gia dân tộc → 1922, nhà nước Liên bang Xô Viết ra đời) 2. CSTT
- Xuất phát từ Cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, CN tư bản chuyển từ tự do cạnh
tranh sang CN độc quyền, CN đế quốc. => đặc điểm độc quyền: “chính sách mở
rộng quyền lực và tầm ảnh hưởng của một quốc gia thông qua hoạt động thuộc địa
hóa bằng vũ lực hoặc các phương thức khác"=> Vì thế nó xâm lược các dân tộc
thuộc địa → Tạo mâu thuẫn giữa đế quốc và dân tộc thuộc địa → Chiến tranh thế
giới thứ nhất và thứ hai bùng nổ - bối cảnh lsu VN:
xuất phát từ 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm lược VN → Triều đình nhà Nguyễn
kí 4 bản hiệp ước: Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt (1884), Hác
măng (1883) → Việt Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ. Pháp đến
khai thác thuộc địa với những chính sách: + Thuế máu (đi phu, đi lính) + Đầu độc
người bản xứ (thuốc lá, thuốc phiện, rượu, giáo dục) + Thuế khóa phong kiến (thuế, tô)
+ Ngoài ra, thực dân Pháp còn thực hiện chính sách chia để trị, dùng người Việt để
trị người Việt.. → Việt Nam bị chia thành Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ → Bắc
Kì và Trung Kì là hai xứ bảo hộ vẫn còn giữ lại chính quyền phong kiến về hình
thức; Nam Kì là đất thuộc địa hoàn toàn do Pháp nắm cùng với Lào và Campuchia
cũng là đất bảo hộ của Pháp, hợp thành Liên bang Đông Dương. 3. ND TTHCM
- Vai trò của đoàn kết:
+Đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công
của cách mạng: đại đoàn kết dân tộc là chiến lược lâu dài, nhất quán của CM VN;
chủ trương đại đoàn kết toàn dân tộc luôn luôn không thay đổi trong các giai đoạn
cách mạng vì đó là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng.- Từ thực tiễn
xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đoàn kết là
một lực lượng vô địch của chúng ta để khắc phục khó khăn, giành lấy thắng lợi”,
“Đoàn kết là sức mạnh, là then chốt của thành công” → “Đoàn kết, đoàn kết, đại
đoàn kết/ Thành công, thành công, đại thành công”.
+Đại đoàn kết dân tộc là một mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng Việt
Nam: - Đảng là lực lượng lãnh đạo cách mạng Việt Nam → đại đoàn kết toàn dân
tộc phải được xác định là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng → đại đoàn kết phải được
quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực, từ đường lối, chủ trương, chính sách, tới hoạt
động thực tiễn của Đảng.; Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng
và vì quần chúng → đại đoàn kết là yêu cầu khách quan của sự nghiệp cách mạng,
là đòi hỏi khách quan của quần chúng nhân dân.; - Đảng phải có sứ mệnh thức
tỉnh, tập hợp, hướng dẫn quần chúng → tạo thành khối đại đoàn kết → tạo thành
sức mạnh tổng hợp cho cách mạng.
“ Đại đoàn kết dân tộc không chỉ là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của đảng mà còn
là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc”
- Lực lượng của đoàn kết dân tộc: 4 cấp đoàn kết: toàn dân, nền và gốc, gốc, hạt nhân
+Chủ thể khối đại đoàn kết toàn dân tộc là toàn thể nhân dân tất cả người dân Việt
Nam yêu nước, không phân biệt dân tộc, giai cấp, tầng lớp, đảng phải, tôn giáo, lứa tuổi,...
+Lực lượng làm Nền và gốc cho khối đại đoàn kết dân tộc theo là công nhân, nông
dân và trí thức; lực lượng lãnh đạo khối đại đoàn kết là giai cấp công nhân. : “Đại
đoàn kết trước hết phải đoàn kết đại đa số nhân dân mà đại đa số nhân dân là công
nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác. Đó là nền gốc của đại
đoàn kết. Nó cũng như cái nền của nhà, cái gốc của cây. Nhưng đã có nền vững,
gốc tốt, còn phải đoàn kết các tầng lớp nhân dân khác”.
+ Yếu tố hạt nhân trong đại đoàn kết là sự đoàn kết và thống nhất trong Đảng vì đó
là điều kiện cho sự đoàn kết ngoài xã hội. Sự đoàn kết của Đảng càng được củng
cố thì sự đoàn kết toàn dân tộc càng ngày được tăng cường, Đảng đoàn kết, dân tộc
đoàn kết và sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân đã tạo nên sức mạnh bên
trong của CMVN để vượt qua mọi khó khăn, thử thách, chiến thắng mọi kẻ thù, đi
tới thắng lợi cuối cùng của CM.
Các cấp độ đoàn kết:
+ Nền tảng của đoàn kết: (1) mọi người VN yêu nước - cấp đoàn kết cao nhất
+ Nền gốc của đoàn kết: đa số nhân dân: công nhân, nông dân, các tầng lớp nhân dân lao động
khác - nền gốc của đoàn kết
+ Nền tảng của khối đại đoàn kết: công nhân, nông dân và trí thức
+ Công nông là gốc của CM
Tri thức tiểu tư sản là bầu bạn của CM
Địa chủ chỉ đánh đại địa chủ, trung nông tiểu nông kéo về phía CM
+ “Hạt nhân" của đoàn kết là đoàn kết trong Đảng 4. Vận dụng
- Về mặt lý luận: Nội dung tư tưởng HCM về luận điểm vẫn giữ được tính đúng
đắn. Nước VN hiện nay vẫn là một đất nước thống nhất: “Đoàn kết các dân tộc có
vị trí chiến lược trong sự nghiệp cách mạng của nước ta.” - Đại hội Đảng XII: =>
+Tuy nhiên, ngày nay chúng ta vẫn cần phải bổ sung và Đảng, Nhà nước ta đang
làm rất tốt về vấn đề này. Trước đây, luận điểm được chỉ thị, thực hiện về mặt
chính trị nhưng ngày nay, Đảng, Nhà nước ta đã mở rộng, bổ sung ra cả các lĩnh
vực khác như: kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng. => chính sách Đảng
nhà nước hiện nay trong việc thực hiện thống nhất quốc gia dân tộc cụ thể trong
đại dịch Covid 19, khi tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp,
(1) Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ra “Lời kêu gọi gửi đồng bào, đồng chí,
chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài về công tác phòng, chống đại dịch
Covid 19” → Kết quả: Trong năm 2020, Việt Nam được cả thế giới đánh giá như
một trong những quốc gia thành công nhất trong việc khống chế với đại dịch với số
người nhiễm và tử vong thấp.
- Về mặt thực tiễn: chinh sach quoc gia dan toc
Đảng và Nhà nước ta đang ra sức nỗ lực đàm phán biên giới cả trên bộ lẫn biển đảo
với các nước láng giềng. Đối với biên giới trên bộ, chúng ta tiếp giáp với Trung
Quốc, Lào, Campuchia. Tính tới thời điểm hiện nay, chúng ta đã đàm phán xong
100% biên giới trên bộ với Lào và Trung Quốc, 80% với Campuchia. Có thể thấy
để đạt được kết quả này, Đảng và Nhà nước ta đã vô cùng cố gắng. ví dụ như ngay
sau khi bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc vào năm 1991, chúng ta đã xúc
tiến đàm phán biên giới quốc gia 2 nước. Tuy nhiên, đến tận ngày 1/1/2009, chúng
ta mới hoàn toàn đàm phán xong biên giới trên bộ.
Phần TN c1: Phương án: Viết đầy đủ Phân tích: (5-6 dòng) XP từ đâu (2-3
dòng) → Giải thích → Trích quote HCM để chứng minh Nhà nước:
+ Xuất phát từ cơ sở lý luận của C.Mác về Nhà nước: Về sự ra đời của nhà nước:
Nhà nước là sản phẩm và biểu hiện của những mâu thuẫn giai cấp không thể điều
hòa được. Về bản chất: Nhà nước mang bản chất giai cấp, nhà nước chỉ ra đời từ
khi xã hội phân chia giai cấp. giai cấp nào thì nhà nước đó.
+ Xuất phát từ cơ sở thực tiễn: Xuất phát từ Cách mạng tháng 8 năm 1945 và sự
kiện Tổng tuyển cử 6/1/1946, Nhà nước dân chủ nhân dân đã ra đời → Chọn
phương án gì…( giải thích nó thêm tầm 2-3 dòng) → Nhà nước Việt Nam mới-
Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, theo quan điểm của Hồ Chí Minh, là “một
nhà nước mang bản chất giai cấp công nhân”, trong hiến pháp năm 1959 khẳng
định: “Nhà nước của ta là Nhà nước dân chủ nhân dân, dựa trên nền tảng liên minh
công nông, do giai cấp công nhân lãnh đạo.
Phần chữa lỗi sai:
a, Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội (THIẾU NỘI DUNG)
- Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
Xuất phát từ: truyền thống đoàn kết và Chủ nghĩa Mác- Lênin: học thuyết về
hình thái ktxh => Trong quan điểm của Hồ Chí Minh, sau khi giành được độc lập
thì phải tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. Độc lập dân tộc là cơ sở là tiền đề đi
tới chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội chính là để bảo vệ thành quả độc lập dân
tộc, thực hiện mục tiêu cách mạng: ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Người khẳng
định: “Yêu Tổ quốc, yêu nhân dân phải gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội, vì có
tiến lên chủ nghĩa xã hội thì nhân dân mình mới ngày một no ấm thêm. Tổ quốc
mỗi ngày một giàu mạnh thêm”
B. Giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng con người (SAI THỨ TỰ)
- Giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người=> : Xuất phát từ
thực tiễn VN cuối thế kỉ 19 - 1858., Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam → Việt
Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ. → chinh sach thuoc dia (nd) va
bao ho → vn mat doc lap tu do.
-Người cùng Trung ương Đảng khẳng định: “Trong lúc này quyền lợi của bộ phận,
của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, của dân tộc. Trong lúc
này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập,
tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi
kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”
c, Tư sản dân quyền, tiến lên chủ nghĩa cộng sản (THIẾU NỘI DUNG)
- Tư sản dân quyền, thổ địa cách mạng, tiến lên chủ nghĩa cộng sản
- Giải thích: XP từ đấu tranh phong kiến → thổ địa cách mạng (kinh tế), dân chủ (chính trị)
Xuất phát từ 1858. Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam (1858) Triều đình nhà
Nguyễn kí 4 bản hiệp ước: Nhâm Tuất (1862), Giáp Tuất (1874), Patơnốt (1884),
Hác măng (1883) → Việt Nam trở thành quốc gia xứ thuộc địa và bảo hộ. → chinh
sach thuoc dia (nd) va bao ho → vn mat doc lap tu do. Việt Nam trở thành thuộc
địa ( thuế máu, đầu độc người bản xứ , thuế khóa phong kiến), chính sách bảo hộ
( chia để trị, dùng người Việt trị người Việt ) => Việt Nam bị chia thành 3 kỳ: Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ
=> Ngay từ năm 1930, trong Chánh cương vắn tắt của Ðảng, Nguyễn Ái Quốc đã
xác định con đường của cách mạng Việt Nam là "làm cách mạng tư sản dân quyền"
và "thổ địa cách mạng" để đi tới xã hội cộng sản.
d, Dân chủ và chủ nghĩa xã hội (THIẾU NỘI DUNG)
- Độc lập dân tộc, dân chủ gắn liền với chủ nghĩa xã hội (3 bước)
Theo Người, con đường cách mạng Việt Nam có hai giai đoạn: Cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa. Cách mạng dân tộc dân chủ có
hai nhiệm vụ chiến lược cơ bản, trong đó giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu,
nhiệm vụ dân chủ được thực hiện tiến trình từng bước và phục tùng nhiệm vụ giải
phóng dân tộc. Vì thế, ở giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ thì độc lập dân tộc là
mục tiêu trực tiếp, trước mắt, cấp bách.
e, Thắng đế quốc, phong kiến tương đối dễ (THIẾU NỘI DUNG)
- Thắng đế quốc, phong kiến tương đối dễ, thắng bần cùng, lạc hậu khó hơn nhiều.
Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc là mục tiêu, là tiền đề đi lên CNXH, còn
CNXH là phương hướng phát triển tất yếu của cách mạng dân tộc dân chủ, là mục
tiêu lâu dài của cách mạng Việt Nam. Cách mạng xã hội chủ nghĩa là làm cho cách
mạng dân tộc dân chủ được tiến hành triệt để; đồng thời tạo ra những cơ sở đảm
bảo cho nền độc lập dân tộc được giữ vững và ngày càng củng cố, phát triển.
f, Nếu nước độc lập mà dân không tự do, độc lập chẳng có nghĩa lý gì. (THIẾU NỘI DUNG)
- Nếu nước độc lập mà dân không tự do, độc lập chẳng có nghĩa lý gì… Người dân
chỉ hiểu giá trị của tự do khi họ được ăn no mặc đủ. (Mục tiêu cnxh)
-Chỉ có xóa bỏ tận gốc tình trạng áp bức, bóc lột; thiết lập nhà nước thực sự của
dân, do dân, vì dân mới bảo đảm cho người lao động có quyền làm chủ, mới thực
hiện được sự phát triển hài hòa giữa cá nhân và xã hội, giữa độc lập dân tộc với tự
do và hạnh phúc của con người.
-Người khẳng định: “Yêu tổ quốc, yêu nhân dân phải gắn liền với yêu chủ nghĩa xã
hội, vì chỉ có tiến lên chủ nghĩa xã hội thì nhân dân mình mỗi ngày một no ấm
thêm, Tổ quốc mỗi ngày một giàu mạnh thêm”
Document Outline
- lĐề cương Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Câu 5: Phân tích giai đoạn đánh dấu bước chuyển về chất trong tư tưởng của Nguyễn Ái Quốc: Từ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa Leenin, từ giác ngộ dân tộc đến giác ngộ giai cấp, từ người yêu nước trở thành người cộng sản?
- Câu 6: Phân tích luận điểm của HCM: “Không có gì quý hơn độc lập tự do” (3)
- Câu 3: Tại sao có thể khẳng định: HCM là anh hùng giải phóng dân tộc thế kỷ XX (câu 4)
- => câu nói:HCM nhận xét: “Giống như mặt trời chói lọi, CMT10 chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.”
- Câu 4: Phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: “Nước độc lập mà dân không ảnh hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì…Người dân chỉ hiểu giá trị tự do khi họ được ăn no mặc đủ.” Chương 1 => độc lập dân tộc gắn với CNXH
- Câu 2: Phân tích nội dung luận điểm của HCM: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một” (6)
- Phần TN c1: Phương án: Viết đầy đủ Phân tích: (5-6 dòng) XP từ đâu (2-3 dòng) → Giải thích → Trích quote HCM để chứng minh
- Phần chữa lỗi sai: