lOMoARcPSD|61176389
+
Theo nghĩa hẹp, Người viết: “Trong công cuộc kiến thiết nước nhà, bốn vấn
đề cần cý đến, cũng phải coi quan trọng ngang nhau: chính trị, kinh tế, hội, văn
hóa. Nhưng văn hóa một kiến trúc thượng tầng”.
=> Tiếp cận theo nghĩa hẹp với ý nghĩa kiến trúc thưng tầng, đời sống tinh
thần của xã hội.
+
Theo nghĩa rất hẹp, văn hóa đơn giản trình độ học vấn của con ngưi, thể hiện
=> Tiếp cận theo nghĩa hẹp n bàn đến các trường học, số người đi học, xóa
nạn chữ, biết đọc, biết viết
II. Quan đim của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hoá
1. Văn hóa mục tiêu và đng lực của sự nghiệp cách mạng
-
Văn hóa mục tiêu của cách mạng:
+
Văn hóa kiến trúc thượng tầng của hội, vậy việc lật đổ chế độ hội cũ,
xã hội thực dân phong kiến xây dựnghội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa tốt đẹp.
Mục tiêu của cách mạng Việt Nam độc lập dân tộc gắn liền với ch nghĩa
+
hội, trong đó văn hóa cùng với kinh tế, chính trị, hội các mục tiêu chung của cách
mạng Việt Nam.
+
Theo Hồ Chí Minh, văn hóa mục tiêu quyền sống, quyền sung ớng,
quyền tự do, quyền u cầu hạnh phúc; khát vng của nhân dân vcác giá trchân,
thiện, mỹ.
=> Đó một xã hội dân ch- dân ch dân làm ch- công bằng, văn minh, ai
cũng m ăn, áo mặc, ai cũng được học hành; một hội đời sống vật chất tinh
lOMoARcPSD|61176389
thần của Nhân dân luôn luôn được quan tâm không ngng nâng cao, con người
điều kiện phát triển toàn diện.
Cách mạng XHCN nước ta, theo Hồ Chí Minh phải thay đổi triệt để những
nếp sống, thói quen, ý nghĩ thành kiến gốc rễ sâu xa hàng ngàn nămChúng ta
phải biến một nước dốt nát, cực khthành một nước văn hóa cao đời sống tươi vui
hạnh phúc”.
-
Văn hóa động lực: Gồm vật cht tinh thần, cộng đồng nhân, nội lực
ngoại lực. Tất cả quy tụ con người đều thđược xem xét dưới góc độ văn hóa.
Tuy nhiên, nếu tiếp cận các lĩnh vực văn hóa cụ ththì
+
Văn hóa chính tr một trong những động lực ý nghĩa soi đường cho quốc
dân đi, lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự lực, tự chủ, tự ờng. Trong đó, duy
biện chứng, độc lập, sáng tạo, của cán bộ, đảng viên động lực dẫn đến ởng
hành động cách mạng đúng đắn.
Chủ tịch HChí Minh thực sự rất coi trọng vai trò của văn hóa. Trong Di chúc của
Ngưi, trước ngày Bác mt, Bác đã để lại cho thế hệ mai sau lời dặn về lòng yêu
nước, hạt nhân bản của văn hóa Việt Nam. Bác Hồ đã căn dặn rất nhiều điều bản về
“xây dng văn hóa trong chính tr”, đặc biệt xây dựng văn hóa trong Đảng, trong
quan Nhà nước các đoàn thể. Còn rất nhiều giá trđược thhiện qua bản Di chúc như
tính nhân văn, đạo uống nước nhớ nguồn… tất cả đều những giá trcốt lõi của
văn hóa dân tộc.
+
Văn hóa văn nghệ góp phần nâng cao lòng yêu nước, ởng, tình cảm cách
mạng, sự lạc quan niềm tin vào thng lợi cuối cùng của cách mạng.
dụ: Trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp đầy khó khăn, gian khổ,
đội ngũ văn nghệ với ý chí vững vàng tài năng sắc bén đã luôn bám sát nhiệm vụ
cách mạng, phản ánh sinh động đời sống thực tiễn đấu tranh, kịp thời động viên, cổ
toàn dân, toàn quân thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công, xây dựng đời sống văn
hóa mới. Chính trong giai đoạn này, nền văn học nghệ thuật nước nhà đã nhiều tác
phẩm để đời, mang đậm ng chnghĩa yêu nước thi đại Hồ Chí Minh như
Ngọn quốc kỳ” (1945), “Hội nghị non sông” (1946), “Chiến Việt Nam”; những bài
lOMoARcPSD|61176389
thơ nổi tiếng như: “Đôi mắt người Sơn Tây” và Tây Tiến” của Quang Dũng, “Đèo Cả”
của Hữu Loan, “Tình sông núi” của Trần Mai Ninh... Những tác phẩm đã công ngợi
ca khơi dậy tinh thần chiến đấu của người lính cụ Hồ.
=> Nhng văn nghệ thời kỳ này vừa cầm bút, vừa cầm súng, hòa mình vào bầu
không khí chiến đấu sục sôi đã thực sự trở thành những dũng xung kích trên mặt
trận văn hóa, ởng, góp phần đưa ánh sáng của Đảng, của cách mạng đến với đồng
bào, chiến củng cố niềm tin vào chiến thắng của dân tộc.
+
Văn hóa giáo dục diệt giặc dốt, xóa chữ, nâng cao hiểu biết của con người,
hiểu biết về quy luật phát triển của xã hội, đào tạo ra cán bộ, con người mới - nguồn nhân
lực chất ợng cao cho sự nghiệp cách mạng.
dụ: Trong cách mạng kháng chiến chng Pháp, Đảng đã phát động phong trào
"Bình dân học vụ" nhằm xóa chữ, nâng cao trình độ dân trí, chuẩn bị cho người dân
tri thức kỹ năng để đóng góp vào công cuộc kháng chiến kiến quốc.
lOMoARcPSD|61176389
=> Văn hóa không ch mục tiêu còn động lực thúc đẩy cách mạng. Việc
nâng cao dân trí, phát triển giáo dục một dụ ràng về cách văn hóa thúc đẩy sự
nghiệp phát triển đất nước.
+
Văn hóa đạo đức, lối sống nâng cao phẩm giá, phong cách lành mạnh cho con
người, hướng con người tới chân, thiện, mỹ. Đạo đức được Bác coi cái gốc của người
cách mạng, muôn việc thành hay bại do cán bộ thấm nhuần đạo đức hay không.
dụ: Chtịch Hồ Chí Minh xem tham nhũng, quan liêu những bệnh tật nguy
hiểm đối với sự nghiệp cách mạng, làm mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng Nhà
nước. Người nhiều lần nhắc nhở cán bộ phải trong sạch, liêm khiết, không được tham ô,
hối lộ, không lợi dụng quyền lực để sách nhiễu dân chúng. Đây một phần của văn hóa
đạo đc, khi cán bộ không chchăm lo đời sống của dân còn phải givững sự liêm
chính, gương mẫu.
+
Văn hóa pháp luật đảm bảo dân chủ, kỷ cương, phép nước, trật tự hội. Theo
Ngưi, tiến lên CNXH phải cả vật chất lẫn tinh thần, song con người quyết định; để
đưa đất nước đi lên, không thkhông đặt trọng m vào kinh tế, nhưng chthcủa hoạt
động kinh tế lại chính con người thước đo trình độ con người lại chính văn hóa.
dụ: Chtịch Hồ Chí Minh luôn đảm bảo quyền dân chcủa nhân dân, vai trò
của dân chủ, coi dân ch nhân tố động lực của sự phát triển; thực hành dân ch chìa
khóa vạn năng để giải quyết mọi khó khăn trong sự nghiệp giải phóng, xây dựng bảo
vệ dân tộc. Người luôn nêu cao ởng c lấy dân làm gốc. Gốc vững cây mới
bền. Xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân”.
Với một cảm quan văn hóa trên bình diện rộng, Hồ Chí Minh coi văn hóa một
mặt hợp thành toàn bộ đời sống hội. Người nhấn mạnh: “Trong công cuộc kiến thiết
nước nhà bốn vấn đề chú ý đến; cùng phải coi trọng ngang nhau: chính trị, kinh tế, văn
hóa, xã hội”.
thế, văn hóa không thđứng ngoài phải trong kinh tế chính trị”
ngược lại kinh tế, chính trcũng nằm “trong văn hóa”. Tăng trưng kinh tế phải đi đôi
với phát triển văn hóa gii quyết những vấn đề hội; nếu chcoi tăng trưởng kinh tế
lOMoARcPSD|61176389
mục tiêu duy nhất thì chẳng những môi trưng văn hóa hội bị hủy hoại mục
tiêu kinh tế cũng không đạt được
2. Văn hóa một mặt trận
-
Văn hóa một trong bốn nội dung chính của đời sống kinh tế - hội, quan
trọng ngang các vấn đề kinh tế, chính trị, hội.
Nói mặt trận văn hóa nói đến một lĩnh vực hoạt động tính độc lập, mối
quan hệ mật thiết với các lĩnh vực khác, đồng thi phản ánh tính chất cam go, quyết liệt
của hoạt động văn hóa. Mặt trận văn hóa cuộc đấu tranh cách mạng trên lĩnh vực văn
hóa - ởng.
-
Nội dung mặt trận văn hóa phong phú, đấu tranh trên các lĩnh vực ởng, đạo
đức, lối sống... của các hoạt động văn nghệ, báo chí, công tác luận, đặc biệt định
hướng giá trchân, thiện, mỹ của văn hóa nghệ thut.
-
Mặt trận văn hóa cuộc chiến đấu trên lĩnh vực văn hóa, vy, anh chem văn
nghệ chiến trên mặt trận y. Cũng như các chiến khác, chiến nghệ thuật
nhiệm vụ phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Để làm tròn nhiệm vụ, chiến nghệ
thuật phải lập trường ởng vững vàng; ngòi bút khí sắc bén trong sự nghiệp
“phò chính tr”. Phải bám sát cuộc sống thực tiễn, đi sâu vào quần chúng để phê bình
nghiêm khắc những thói xấu như tham ô, ời biếng, lãng phí, quan liêu ca tụng chân
thật những người tốt việc tốt để làm gương cho chúng ta ngày nay giáo dục cho con
cháu đời sau.
=
> Đó chính chất thép của văn nghệ theo tinh thần văn hóa, văn hóa hóa
kháng chiến”.
dụ: Thông qua các tác phẩm như: Đường Kách mệnh, Nhật trong tù, Lời kêu
gọi Tn quốc kháng chiến, Lời kêu gọi đồng bào chiến cả nước của Chtịch Hồ
lOMoARcPSD|61176389
Chí Minh vcách mạng giải phóng dân tộc. Người không dùng văn chương, nghệ thuật
để lập thân lập nghiệp, cũng không nhận mình một nhà thơ, nhà văn. Nhưng trong suốt
quá trình hoạt động cách mạng, Người đã dùng ngòi bút như một ksắc bén, khích lệ
đội ngũ văn nghệ sỹ trên mặt trận văn hóa, văn nghệ sáng tác nên nhiều tác phẩm giá
trthời đại, đóng góp vào sự nghiệp giải phóng dân tộc xây dựng đất nước. Dùng các
tác phẩm văn hoá để chiến đấu với kẻ thù, thúc đẩy tinh thần chiến đầu của các chiến sỹ,
ảnh hưởng tới tinh thần chiến đấu kẻ thù thông qua các tác phẩm văn chương hào hùng,
khí thế.
=> Mỗi tác phẩm đều thhiện ý chí sắt đá t qua kkhăn, nghịch cảnh của
con người Việt Nam, hướng đến khát vọng độc lập tự do. Ý chí đó, khát vọng đó tác động
đến cả dòng chảy lịch sử của cả nhân loi. Qua nhiều tác phẩm thơ, bút ký, báo chí, với
ngòi bút tố cáo tội ác thực dân, thức tỉnh dân tộc, Người đã mở đường trên mặt trận văn
hóa ng.
3. Văn hóa phục vụ qun chúng nhân dân
-
Mọi hoạt động văn hóa phải trvề với cuộc sống thực tại của quân chúng, phản
ánh ởng và khát vọng của quần chúng, từ đó định hướng gtrcho quân chúng.
Chiến văn hóa phải hiểu đánh giá đúng quần chúng - những người cung cấp
-
liệu quý, thẩm định hưởng thcác giá trvăn hóa.
ởng văn hóa của Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng hạnh phúc của nhân dân.
ởng văn hoá của Người cũng Nhân dân, phục vụ Nhân dân. Theo Ngưi, mọi
hoạt động văn hóa phải trvề với cuộc sống thực tại của quần chúng, phản ánh được
ởng khát vọng của quần chúng. Văn hóa phục vụ quần chúng Nhân dân phải miêu
tả cho hay, cho tht, cho hùng hồn; phải trả lời được các câu hỏi:
lOMoARcPSD|61176389
+) Viết cho ai? Mục đích viết? Lấy tài liệu đâu viết? Cách viết như thế nào?
Viết phải thiết thc, tránh cái lối viết rau mung ham dung chữ.
) Nói cũng vy. Nói ít, nhưng nói cho thấm thía, nói cho chắc chăn thì quần
chung thích hơn.
+
=> Tóm lại Văn hoá "Ttrong quần chúng ra. Về sâu trong quân chúng".
dụ: Hồ Chí Minh sử dụng báo chí như công cụ quan trọng để truyền
ởng cách mạng văn hóa đến quần chúng nhân dân. Người đã sáng lập nhiều tờ báo
như "Thanh Niên", "Người Cùng Kh", "Cứu Quc" nhằm tuyên truyền những giá trtiến
bộ, khuyến khích tinh thần yêu nước, đấu tranh giải phóng dân tộc xây dựng đất nước
đến quần chúng nhân dân để nhân dân ththấm nhuần, nhận thức nắm bắt được
những ởng tiến bộ tính hình của cách mạng lúc bấy gi. ng Hồ Chí Minh
về vai trò của văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân tập trung vào vic nâng cao đời sống
tinh thần, phát huy vai trò của văn hóa trong công cuộc xây dựng bảo vệ đất nước.
Hồ Chí Minh từng nói đến văn hoá soi đường cho quốc dân đi”, “phải đem văn
hoá lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự ờng, tự ch”, phải xúc tiến công tác
văn hoá để đào tạo con người mới cán bộ mới cho công cuộc kháng chiến kiến quốc”.
Hồ Chí Minh đánh giá rất cao những sản phẩm văn hóa dân gian luôn nhắc nhờ
mọi người phải biết trân trọng, gigìn phát huy những sáng tạo tinh thần của nhân
dân. Cuộc sống thực tế của nhân dân chính nguồn gốc của văn a, do vậy văn hóa
phải phục vụ nhân dân nhân dân phải được hưởng thcác giá trvăn hóa. Với người
việc xây dựng nền văn hóa tính đại chúng gắn liền với nhân dân luôn được quan tâm
đặc biệt.
Trên sở đó để định hướng giá trcho quần chúng. Chiến văn hóa phải hiểu
đánh giá đúng quần chúng. Quần chúng những người sáng tác rất hay. Họ cung cấp cho
những nhà hoạt động văn hóa những liệu quý. chính họ những người thẩm định
khách quan, trung thc, chính xác các tác phẩm văn nghệ. Nhân dân phải những người
được hưởng thcác giá trị văn hóa.
III. Phát huy vai trò của văn hoá theo ng Hồ Chí Minh trong giai đoạn
hin nay
lOMoARcPSD|61176389
Sự vận dụng của Đảng
Đảng luôn nhận thức được vai trò của văn hoá theo ng của Hồ Chí Minh từ
đó Đảng ta vận dụng những ởng đó để xây dựng nền văn hoá hội Chủ nghĩa; Xây
dựng phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; Gắn mục tiêu xây dựng
văn hoá với xây dựng con người.
Tại Đại hội XIII, Đảng tiếp tục khẳng định vai trò của văn hoá theo ởng của
Hồ Chí Minh, tiếp tục xây dựng phát huy vai trò của văn hoá trong giai đoạn hiện nay.
Đồng thi, Đảng nhấn mạnh văn hoá givai trò cùng quan trọng trong điều tiết hội
bằng hệ thng gtrị, chuẩn mực văn hoá của cộng đồng, văn hoá givai trò định hướng
sự phát triển của hội bằng mục đích nhân văn của mình cột mốc văn hoá trong tâm
trí con người luôn cột mốc vng chắc nhất.
Tại Hội nghị văn hoá toàn quốc 2021, Tổng thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh:
Phải tiếp tục xây dựng, gigìn phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc, thực sự “nền tảng tinh thần”, động lực phát triển”, soi đường cho
quốc dân đi”.
Phát huy vai trò của văn hoá Việt Nam vẫn luôn được khẳng định sự nghiệp
của toàn dân. Chính vậy, việc tạo điều kiện cho mọi tầng lớp nhân dân thể hiện thực
hoá vai trò của mình trong sự nghiệp này một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng
đầu của ngành văn hoá. Từ việc tham gia vào quá trình sáng tạo cho tới việc tiếp cận
hưởng thcác sản phẩm văn hoá, mỗi người dân đều thđóng góp vào sự phát triển
chung của lĩnh vực văn hoá, giúp nâng cao giá tr phát huy hiệu quả các nguồn lực
hiện có. Những đóng góp vai trò của người dân đối với việc phát triển văn hoá được
thchế hoá như một nội dung của quyền văn hoá đã được khẳng định trong Hiến pháp.
Việc phát huy quyền văn hoá thúc đẩy phát triển văn hoá như một sự nghiệp
của toàn dân sẽ giúp tăng ờng quá trình đa dạng hoá các giá tr biểu đạt văn hoá, từ
đó phát huy tốt hơn kh năng đóng góp v kinh tế hội của văn hoá. Đây xu
hướng chung trên thế giới được thchế hoá thông qua các công ước quốc tế Việt
Nam đã tham gia phê chuẩn. Phát triển văn hoá theo quan điểm của Hồ Chí Minh
lOMoARcPSD|61176389
Đảng đã đề ra luôn hướng tới sự toàn diện hài hoà, trong đó nhân tố con người nắm
givtrí then cht.
Văn hoá givai trò điều tiết hội bằng hệ thống giá trị, chuẩn mực văn hoá của
cộng đồng, văn hoá givai trò định hướng sự phát triển của hội bằng mục đích nhân
văn của mình cột mốc văn hoá trong tâm trí con người luôn cột mốc vững chắc nhất.
Với hàm nghĩa y, phát triển văn hoá chính phát triển con người, một quá trình phát
triển lâu dài hướng tới tương lai.
Trong tiến trình lãnh đạo đất nước, Đảng luôn quan tâm đến vấn đề văn hoá, xây
dựng phát triển văn hoá. Nghị quyết Trung ương 5 khoá VIII về xây dựng phát triển
văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã xác định “văn hoá nền tảng tinh
thần của xã hội, vừa mục tiêu vừa động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội”.
Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9.6.2014 của Ban Chp hành Trung ương khoá XI
về xây dựng phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ng yêu cầu phát triển bền
vững đất nước đề ra mục tiêu: Văn hoá thực sự trthành nền tảng tinh thần vững chắc
của hôi , sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững bảo vệ
vững chắc Tổ quốc mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Đại hội XIII tiếp tục đề cao, nhấn mạnh vai trò của văn hoá, phát triển văn hoá
trong tình hình mi. Báo cáo chính trcủa Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII
trình bày tại Đại hội XIII đã đánh giá toàn diện những thành tựu hạn chế của lĩnh vực
văn hoá. Báo cáo chrõ, phát triển văn hoá đạt nhiều kết quả quan trọng: Nhận thức v
văn hoá ngày càng toàn diện, sâu sắc, các lĩnh vực, loại hình, sản phẩm văn hoá phát triển
ngày càng đa dạng.
Nhiều giá trvăn hoá truyền thống di sản được kế tha, bảo tồn phát huy;
hoạt động giao lưu, hợp tác hội nhập quốc tế về văn hoá khởi sắc. Việc phê phán, đấu
tranh, đẩy lùi cái xấu, cái ác, cái lạc hậu, chống các quan điểm, hành vi sai trái gây hại
đến văn hoá, lối sống con người được chú trng. Bên cạnh những thành tựu đạt được, báo
cáo cũng ch những hạn chế của lĩnh vực văn hoá, nhấn mạnh “văn hoá chưa được
quan tâm tương xứng với kinh tế chính trị, chưa thật sự trthành nguồn lực, động lực
nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước”.
lOMoARcPSD|61176389
Vai trò của văn hoá trong xây dựng con người chưa được xác định đúng tầm, còn
chiu hướng coi trọng chức năng giải trí đơn thuần. Môi trường văn hoá, hội tiếp
tục bô nhiễm bởi các tệ nạn hi, tham nhũng, tiêu cực. Cht ợng số ợng đội
ngũ cán bộ văn hoá chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển văn hoá trong thời kỳ mới…
Trên sở đánh giá những thành tựu hạn chế, văn kiện Đại hội XIII của Đảng
tiếp tục một cách nhất quán quan điểm “phát triển văn hoá nền tảng tinh thần” định
hướng phát huy vai trò của văn hoá giai đoạn 2021-2030 xây dựng nền văn hoá Việt
Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hoá thực sự trthành sức mạnh nội sinh,
động lực phát triển đất nước bảo vệ Tổ quốc”.
Nâng cao nhận thức của bản thân
+
+
Tích cực học tập để hiểu sâu hơn về bản sắc văn hoá, truyền thống dân tộc
Chđộng, tích cực phổ biến băn sắc của văn hóa Vit Nam đến bạn quốc tế -
>
Hòa nhập, không hoà tan...
Luôn cái nhìn biện chứng vcái truyền thống và cái hiện đại
> Không phiến diện, siêu hình..; không lai căng kêch cỡm, không bảo th lạc
+
-
hậu...
+
Phê phán đấu tranh với quan điểm sai trái xét lại lịch sử, phủ nhận vai trò lãnh
đạo của Đảng...
+
Kế thừa phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, chống chiến ợc "Diễn biến hoà
bình", khắc phục mặt trái của toàn cầu hóa văn hóa...
V. KẾT LUẬN
Trên đây những khái quát về vai trò của văn hóa trong ởng của Bác Hồ
đại. Với những đóng góp cho lĩnh vực văn hóa, Người đã được UNESCO ghi nhận
“Anh hùng giải phóng dân tộc của Vit Nam, nhà văn hóa kiệt xuất”. Đây một sự ghi
nhận, một sự vinh danh xứng đáng dành cho con người đại của dân tộc Việt Nam, một
con người thế giới nghiêng mình, loài người tiếc thương”.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hóa rất sâu sắc toàn diện, th
hiện sự nhận thức ràng về tầm quan trọng của văn hóa trong việc phát triển con người
lOMoARcPSD|61176389
hội. Hồ Chí Minh cho rằng văn hóa mục tiêu động lực của sự nghiệp cách
mạng; văn hoá mặt trận đồng thời phục vụ quần chúng nhân dân. Từ đó, vai trò của
văn hoá thhiện hết sức quan trọng, nền tảng tinh thần của hội, đóng vai trò quan
trọng trong vic hình thành nhân cách con người, xây dựng xã hội tốt đẹp ngày nay tạo
động lực cho sự nghiệp cách mạng phát triển đất nước. Quan điểm của Hồ Chí Minh
về văn hóa thhiện sự hiểu biết sâu sắc về mối quan hệ giữa văn hóa với sự phát triển của
hội con người, coi văn hóa một trong những yếu tố cốt lõi để phát triển toàn diện
đất nước.
IV. Câu hỏi thảo lun
Câu 1: n hóa trong lĩnh vực nào được Hồ Chí Minh cho rằng hướng con
người tới chân, thiện, mỹ?
A. Văn hóa văn nghệ
B. Văn hóa đạo đức, lối sống
C. Văn hóa chính tr
D. Văn hóa giáo dục
Câu 2: Quan điểm toàn diện của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hóa?
A. Văn hóa mục tiêu, động lực của sự nghiệp cách mạng
B. Văn hóa một mặt trận
C. Văn hóa mục tiêu, động lực của sự nghiệp cách mạng; văn hóa một mặt
trận; văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
D. Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
Câu 3: Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, văn hoá động lực được tiếp cận trên
các lĩnh vực văn hoá cụ thể nào sau đây?
A. Văn hoá chính trị; Văn hoá văn nghệ; Văn hoá pháp luật
B. Văn hoá giáo dục; Văn hoá đạo đức
C. Văn hoá chính trị; Văn hoá giáo dục
D. n hoá chính trị; Văn hoá văn nghệ; Văn hoá pháp lut; Văn hoá giáo dục;
Văn hoá đạo đức
lOMoARcPSD|61176389
Câu 4: Theo quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hoá, văn hóa một
trong bốn nội dung chính của đời sống kinh tế - xã hội, quan trọng ngang các vấn đề như?
A. Kinh tế, chính trị, xã hội
B. Kinh tế, giáo dục,hội
C. Chính trị, xã hội, giáo dục
D. Chính trị, kinh tế, giáo dục

Preview text:

lOMoARcPSD|6117 638 9
+ Theo nghĩa hẹp, Người viết: “Trong công cuộc kiến thiết nước nhà, có bốn vấn
đề cần chú ý đến, cũng phải coi là quan trọng ngang nhau: chính trị, kinh tế, xã hội, văn
hóa. Nhưng văn hóa là một kiến trúc thượng tầng”.
=> Tiếp cận theo nghĩa hẹp với ý nghĩa là kiến trúc thượng tầng, là đời sống tinh thần của xã hội.
+ Theo nghĩa rất hẹp, văn hóa đơn giản là trình độ học vấn của con người, thể hiện
ở việc Hồ Chí Minh yêu cầu mọi người phải đi học “văn hóa”, xóa mù chữ,…
=> Tiếp cận theo nghĩa hẹp hơn là bàn đến các trường học, số người đi học, xóa
nạn mù chữ, biết đọc, biết viết
II. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hoá
1. Văn hóa là mục tiêu và động lực của sự nghiệp cách mạng
- Văn hóa là mục tiêu của cách mạng:
+ Văn hóa là kiến trúc thượng tầng của xã hội, vì vậy việc lật đổ chế độ xã hội cũ,
xã hội thực dân phong kiến và xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa tốt đẹp.
+ Mục tiêu của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã
hội, trong đó văn hóa cùng với kinh tế, chính trị, xã hội là các mục tiêu chung của cách mạng Việt Nam.
+ Theo Hồ Chí Minh, văn hóa là mục tiêu là quyền sống, quyền sung sướng,
quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc; là khát vọng của nhân dân về các giá trị chân, thiện, mỹ.
=> Đó là một xã hội dân chủ - dân là chủ và dân làm chủ - công bằng, văn minh, ai
cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành; một xã hội mà đời sống vật chất và tinh lOMoARcPSD|6117 638 9
thần của Nhân dân luôn luôn được quan tâm và không ngừng nâng cao, con người có
điều kiện phát triển toàn diện.
Cách mạng XHCN ở nước ta, theo Hồ Chí Minh là phải “thay đổi triệt để những
nếp sống, thói quen, ý nghĩ và thành kiến có gốc rễ sâu xa hàng ngàn năm… Chúng ta
phải biến một nước dốt nát, cực khổ thành một nước văn hóa cao và đời sống tươi vui hạnh phúc”.
- Văn hóa là động lực: Gồm vật chất và tinh thần, cộng đồng và cá nhân, nội lực
và ngoại lực. Tất cả quy tụ ở con người và đều có thể được xem xét dưới góc độ văn hóa.
Tuy nhiên, nếu tiếp cận các lĩnh vực văn hóa cụ thể thì
+ Văn hóa chính trị là một trong những động lực có ý nghĩa soi đường cho quốc
dân đi, lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự lực, tự chủ, tự cường. Trong đó, tư duy
biện chứng, độc lập, sáng tạo, của cán bộ, đảng viên là động lực dẫn đến tư tưởng và
hành động cách mạng đúng đắn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thực sự rất coi trọng vai trò của văn hóa. Trong Di chúc của
Người, trước ngày Bác mất, Bác đã để lại cho thế hệ mai sau lời dặn dò về lòng yêu
nước, hạt nhân cơ bản của văn hóa Việt Nam. Bác Hồ đã căn dặn rất nhiều điều cơ bản về
“xây dựng văn hóa trong chính trị”, đặc biệt là xây dựng văn hóa trong Đảng, trong cơ
quan Nhà nước và các đoàn thể. Còn rất nhiều giá trị được thể hiện qua bản Di chúc như
tính nhân văn, đạo lý uống nước nhớ nguồn… mà tất cả đều là những giá trị cốt lõi của văn hóa dân tộc.
+ Văn hóa văn nghệ góp phần nâng cao lòng yêu nước, lý tưởng, tình cảm cách
mạng, sự lạc quan và niềm tin vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng.
Ví dụ: Trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp đầy khó khăn, gian khổ,
đội ngũ văn nghệ sĩ với ý chí vững vàng và tài năng sắc bén đã luôn bám sát nhiệm vụ
cách mạng, phản ánh sinh động đời sống thực tiễn đấu tranh, kịp thời động viên, cổ vũ
toàn dân, toàn quân thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công, xây dựng đời sống văn
hóa mới. Chính trong giai đoạn này, nền văn học nghệ thuật nước nhà đã có nhiều tác
phẩm để đời, mang đậm lý tưởng và chủ nghĩa yêu nước thời đại Hồ Chí Minh như
“ Ngọn quốc kỳ” (1945), “Hội nghị non sông” (1946), “Chiến sĩ Việt Nam”; những bài lOMoARcPSD|6117 638 9
thơ nổi tiếng như: “Đôi mắt người Sơn Tây” và “Tây Tiến” của Quang Dũng, “Đèo Cả”
của Hữu Loan, “Tình sông núi” của Trần Mai Ninh... Những tác phẩm đã có công ngợi
ca và khơi dậy tinh thần chiến đấu của người lính cụ Hồ.
=> Những văn nghệ sĩ thời kỳ này vừa cầm bút, vừa cầm súng, hòa mình vào bầu
không khí chiến đấu sục sôi và đã thực sự trở thành những dũng sĩ xung kích trên mặt
trận văn hóa, tư tưởng, góp phần đưa ánh sáng của Đảng, của cách mạng đến với đồng
bào, chiến sĩ và củng cố niềm tin vào chiến thắng của dân tộc.
+ Văn hóa giáo dục diệt giặc dốt, xóa mù chữ, nâng cao hiểu biết của con người,
hiểu biết về quy luật phát triển của xã hội, đào tạo ra cán bộ, con người mới - nguồn nhân
lực chất lượng cao cho sự nghiệp cách mạng.
Ví dụ: Trong cách mạng kháng chiến chống Pháp, Đảng đã phát động phong trào
"Bình dân học vụ" nhằm xóa mù chữ, nâng cao trình độ dân trí, chuẩn bị cho người dân
tri thức và kỹ năng để đóng góp vào công cuộc kháng chiến và kiến quốc. lOMoARcPSD|6117 638 9
=> Văn hóa không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực thúc đẩy cách mạng. Việc
nâng cao dân trí, phát triển giáo dục là một ví dụ rõ ràng về cách mà văn hóa thúc đẩy sự
nghiệp phát triển đất nước.
+ Văn hóa đạo đức, lối sống nâng cao phẩm giá, phong cách lành mạnh cho con
người, hướng con người tới chân, thiện, mỹ. Đạo đức được Bác coi là cái gốc của người
cách mạng, muôn việc thành hay bại là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức hay không.
Ví dụ: Chủ tịch Hồ Chí Minh xem tham nhũng, quan liêu là những bệnh tật nguy
hiểm đối với sự nghiệp cách mạng, làm mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà
nước. Người nhiều lần nhắc nhở cán bộ phải trong sạch, liêm khiết, không được tham ô,
hối lộ, không lợi dụng quyền lực để sách nhiễu dân chúng. Đây là một phần của văn hóa
đạo đức, khi cán bộ không chỉ chăm lo đời sống của dân mà còn phải giữ vững sự liêm chính, gương mẫu.
+ Văn hóa pháp luật đảm bảo dân chủ, kỷ cương, phép nước, trật tự xã hội. Theo
Người, tiến lên CNXH phải có cả vật chất lẫn tinh thần, song con người là quyết định; để
đưa đất nước đi lên, không thể không đặt trọng tâm vào kinh tế, nhưng chủ thể của hoạt
động kinh tế lại chính là con người và thước đo trình độ con người lại chính là văn hóa.
Ví dụ: Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đảm bảo quyền dân chủ của nhân dân, vai trò
của dân chủ, coi dân chủ là nhân tố động lực của sự phát triển; thực hành dân chủ là chìa
khóa vạn năng để giải quyết mọi khó khăn trong sự nghiệp giải phóng, xây dựng và bảo
vệ dân tộc. Người luôn nêu cao tư tưởng “Nước lấy dân làm gốc. Gốc có vững cây mới
bền. Xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân”.
Với một cảm quan văn hóa trên bình diện rộng, Hồ Chí Minh coi văn hóa là một
mặt hợp thành toàn bộ đời sống xã hội. Người nhấn mạnh: “Trong công cuộc kiến thiết
nước nhà có bốn vấn đề chú ý đến; cùng phải coi trọng ngang nhau: chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội”.
Vì thế, văn hóa không thể đứng ngoài “mà phải ở trong kinh tế và chính trị” và
ngược lại kinh tế, chính trị cũng nằm “trong văn hóa”. Tăng trưởng kinh tế phải đi đôi
với phát triển văn hóa và giải quyết những vấn đề xã hội; nếu chỉ coi tăng trưởng kinh tế lOMoARcPSD|6117 638 9
là mục tiêu duy nhất thì chẳng những môi trường văn hóa – xã hội bị hủy hoại mà mục
tiêu kinh tế cũng không đạt được
2. Văn hóa là một mặt trận
- Văn hóa là một trong bốn nội dung chính của đời sống kinh tế - xã hội, quan
trọng ngang các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội.
Nói mặt trận văn hóa là nói đến một lĩnh vực hoạt động có tính độc lập, có mối
quan hệ mật thiết với các lĩnh vực khác, đồng thời phản ánh tính chất cam go, quyết liệt
của hoạt động văn hóa. Mặt trận văn hóa là cuộc đấu tranh cách mạng trên lĩnh vực văn hóa - tư tưởng.
- Nội dung mặt trận văn hóa phong phú, đấu tranh trên các lĩnh vực tư tưởng, đạo
đức, lối sống... của các hoạt động văn nghệ, báo chí, công tác lý luận, đặc biệt là định
hướng giá trị chân, thiện, mỹ của văn hóa nghệ thuật.
- Mặt trận văn hóa là cuộc chiến đấu trên lĩnh vực văn hóa, vì vậy, anh chị em văn
nghệ sĩ là chiến sĩ trên mặt trận ấy. Cũng như các chiến sĩ khác, chiến sĩ nghệ thuật có
nhiệm vụ phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Để làm tròn nhiệm vụ, chiến sĩ nghệ
thuật phải có lập trường tư tưởng vững vàng; ngòi bút là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp
“phò chính trừ tà”. Phải bám sát cuộc sống thực tiễn, đi sâu vào quần chúng để phê bình
nghiêm khắc những thói xấu như tham ô, lười biếng, lãng phí, quan liêu và ca tụng chân
thật những người tốt việc tốt để làm gương cho chúng ta ngày nay và giáo dục cho con cháu đời sau.
= > Đó chính là “chất thép” của văn nghệ theo tinh thần văn hóa, văn hóa hóa kháng chiến”.
Ví dụ: Thông qua các tác phẩm như: Đường Kách mệnh, Nhật ký trong tù, Lời kêu
gọi Toàn quốc kháng chiến, Lời kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước của Chủ tịch Hồ lOMoARcPSD|6117 638 9
Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc. Người không dùng văn chương, nghệ thuật
để lập thân lập nghiệp, cũng không nhận mình là một nhà thơ, nhà văn. Nhưng trong suốt
quá trình hoạt động cách mạng, Người đã dùng ngòi bút như một vũ khí sắc bén, khích lệ
đội ngũ văn nghệ sỹ trên mặt trận văn hóa, văn nghệ sáng tác nên nhiều tác phẩm có giá
trị thời đại, đóng góp vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước. Dùng các
tác phẩm văn hoá để chiến đấu với kẻ thù, thúc đẩy tinh thần chiến đầu của các chiến sỹ,
ảnh hưởng tới tinh thần chiến đấu kẻ thù thông qua các tác phẩm văn chương hào hùng, khí thế.
=> Mỗi tác phẩm đều thể hiện ý chí sắt đá vượt qua khó khăn, nghịch cảnh của
con người Việt Nam, hướng đến khát vọng độc lập tự do. Ý chí đó, khát vọng đó tác động
đến cả dòng chảy lịch sử của cả nhân loại. Qua nhiều tác phẩm thơ, bút ký, báo chí, với
ngòi bút tố cáo tội ác thực dân, thức tỉnh dân tộc, Người đã mở đường trên mặt trận văn hóa tư tưởng.
3. Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
- Mọi hoạt động văn hóa phải trở về với cuộc sống thực tại của quân chúng, phản
ánh tư tưởng và khát vọng của quần chúng, từ đó định hướng giá trị cho quân chúng.
- Chiến sĩ văn hóa phải hiểu và đánh giá đúng quần chúng - những người cung cấp
tư liệu quý, thẩm định và hưởng thụ các giá trị văn hóa.
Tư tưởng văn hóa của Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng hạnh phúc của nhân dân.
Tư tưởng văn hoá của Người cũng vì Nhân dân, phục vụ Nhân dân. Theo Người, mọi
hoạt động văn hóa phải trở về với cuộc sống thực tại của quần chúng, phản ánh được tư
tưởng và khát vọng của quần chúng. Văn hóa phục vụ quần chúng Nhân dân là phải miêu
tả cho hay, cho thật, cho hùng hồn; phải trả lời được các câu hỏi: lOMoARcPSD|6117 638 9
+) Viết cho ai? Mục đích viết? Lấy tài liệu đâu mà viết? Cách viết như thế nào?
Viết phải thiết thực, tránh cái lối viết rau muống mà ham dung chữ. )
+ Nói cũng vậy. Nói ít, nhưng nói cho thấm thía, nói cho chắc chăn thì quần chung thích hơn.
=> Tóm lại Văn hoá là "Từ trong quần chúng ra. Về sâu trong quân chúng".
Ví dụ: Hồ Chí Minh sử dụng báo chí như công cụ quan trọng để truyền bá tư
tưởng cách mạng và văn hóa đến quần chúng nhân dân. Người đã sáng lập nhiều tờ báo
như "Thanh Niên", "Người Cùng Khổ", "Cứu Quốc" nhằm tuyên truyền những giá trị tiến
bộ, khuyến khích tinh thần yêu nước, đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước
đến quần chúng nhân dân để nhân dân có thể thấm nhuần, nhận thức và nắm bắt được
những tư tưởng tiến bộ và tính hình của cách mạng lúc bấy giờ. Tư tưởng Hồ Chí Minh
về vai trò của văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân tập trung vào việc nâng cao đời sống
tinh thần, phát huy vai trò của văn hóa trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Hồ Chí Minh từng nói đến “văn hoá soi đường cho quốc dân đi”, “phải đem văn
hoá lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường, tự chủ”, phải “ xúc tiến công tác
văn hoá để đào tạo con người mới và cán bộ mới cho công cuộc kháng chiến kiến quốc”.
Hồ Chí Minh đánh giá rất cao những sản phẩm văn hóa dân gian và luôn nhắc nhờ
mọi người phải biết trân trọng, giữ gìn và phát huy những sáng tạo tinh thần của nhân
dân. Cuộc sống thực tế của nhân dân chính là nguồn gốc của văn hóa, do vậy văn hóa
phải phục vụ nhân dân và nhân dân phải được hưởng thụ các giá trị văn hóa. Với người
việc xây dựng nền văn hóa có tính đại chúng gắn liền với nhân dân luôn được quan tâm đặc biệt.
Trên cơ sở đó để định hướng giá trị cho quần chúng. Chiến sĩ văn hóa phải hiểu và
đánh giá đúng quần chúng. Quần chúng là những người sáng tác rất hay. Họ cung cấp cho
những nhà hoạt động văn hóa những tư liệu quý. Và chính họ là những người thẩm định
khách quan, trung thực, chính xác các tác phẩm văn nghệ. Nhân dân phải là những người
được hưởng thụ các giá trị văn hóa.
III. Phát huy vai trò của văn hoá theo Tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay lOMoARcPSD|6117 638 9
Sự vận dụng của Đảng
Đảng luôn nhận thức được vai trò của văn hoá theo Tư tưởng của Hồ Chí Minh từ
đó Đảng ta vận dụng những tư tưởng đó để xây dựng nền văn hoá Xã hội Chủ nghĩa; Xây
dựng và phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; Gắn mục tiêu xây dựng
văn hoá với xây dựng con người.
Tại Đại hội XIII, Đảng tiếp tục khẳng định vai trò của văn hoá theo Tư tưởng của
Hồ Chí Minh, tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của văn hoá trong giai đoạn hiện nay.
Đồng thời, Đảng nhấn mạnh văn hoá giữ vai trò vô cùng quan trọng trong điều tiết xã hội
bằng hệ thống giá trị, chuẩn mực văn hoá của cộng đồng, văn hoá giữ vai trò định hướng
sự phát triển của xã hội bằng mục đích nhân văn của mình và cột mốc văn hoá trong tâm
trí con người luôn là cột mốc vững chắc nhất.
Tại Hội nghị văn hoá toàn quốc 2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh:
“ Phải tiếp tục xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc, thực sự là “nền tảng tinh thần”, “động lực phát triển”, và “soi đường cho quốc dân đi”.
Phát huy vai trò của văn hoá ở Việt Nam vẫn luôn được khẳng định là sự nghiệp
của toàn dân. Chính vì vậy, việc tạo điều kiện cho mọi tầng lớp nhân dân có thể hiện thực
hoá vai trò của mình trong sự nghiệp này là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng
đầu của ngành văn hoá. Từ việc tham gia vào quá trình sáng tạo cho tới việc tiếp cận và
hưởng thụ các sản phẩm văn hoá, mỗi người dân đều có thể đóng góp vào sự phát triển
chung của lĩnh vực văn hoá, giúp nâng cao giá trị và phát huy hiệu quả các nguồn lực
hiện có. Những đóng góp và vai trò của người dân đối với việc phát triển văn hoá được
thể chế hoá như một nội dung của quyền văn hoá đã được khẳng định trong Hiến pháp.
Việc phát huy quyền văn hoá và thúc đẩy phát triển văn hoá như một sự nghiệp
của toàn dân sẽ giúp tăng cường quá trình đa dạng hoá các giá trị và biểu đạt văn hoá, từ
đó phát huy tốt hơn khả năng đóng góp về kinh tế và xã hội của văn hoá. Đây là xu
hướng chung trên thế giới và được thể chế hoá thông qua các công ước quốc tế mà Việt
Nam đã tham gia phê chuẩn. Phát triển văn hoá theo quan điểm của Hồ Chí Minh và lOMoARcPSD|6117 638 9
Đảng đã đề ra luôn hướng tới sự toàn diện và hài hoà, trong đó nhân tố con người nắm giữ vị trí then chốt.
Văn hoá giữ vai trò điều tiết xã hội bằng hệ thống giá trị, chuẩn mực văn hoá của
cộng đồng, văn hoá giữ vai trò định hướng sự phát triển của xã hội bằng mục đích nhân
văn của mình và cột mốc văn hoá trong tâm trí con người luôn là cột mốc vững chắc nhất.
Với hàm nghĩa này, phát triển văn hoá chính là phát triển con người, một quá trình phát
triển lâu dài và hướng tới tương lai.
Trong tiến trình lãnh đạo đất nước, Đảng luôn quan tâm đến vấn đề văn hoá, xây
dựng và phát triển văn hoá. Nghị quyết Trung ương 5 khoá VIII về xây dựng và phát triển
văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã xác định “văn hoá là nền tảng tinh
thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội”.
Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9.6.2014 của Ban Chấp hành Trung ương khoá XI
về xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền
vững đất nước đề ra mục tiêu: “Văn hoá thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc
của xã hôi ̣, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Đại hội XIII tiếp tục đề cao, nhấn mạnh vai trò của văn hoá, phát triển văn hoá
trong tình hình mới. Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII
trình bày tại Đại hội XIII đã đánh giá toàn diện những thành tựu và hạn chế của lĩnh vực
văn hoá. Báo cáo chỉ rõ, phát triển văn hoá đạt nhiều kết quả quan trọng: Nhận thức về
văn hoá ngày càng toàn diện, sâu sắc, các lĩnh vực, loại hình, sản phẩm văn hoá phát triển ngày càng đa dạng.
Nhiều giá trị văn hoá truyền thống và di sản được kế thừa, bảo tồn và phát huy;
hoạt động giao lưu, hợp tác và hội nhập quốc tế về văn hoá khởi sắc. Việc phê phán, đấu
tranh, đẩy lùi cái xấu, cái ác, cái lạc hậu, chống các quan điểm, hành vi sai trái gây hại
đến văn hoá, lối sống con người được chú trọng. Bên cạnh những thành tựu đạt được, báo
cáo cũng chỉ rõ những hạn chế của lĩnh vực văn hoá, nhấn mạnh “văn hoá chưa được
quan tâm tương xứng với kinh tế và chính trị, chưa thật sự trở thành nguồn lực, động lực
nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước”. lOMoARcPSD|6117 638 9
Vai trò của văn hoá trong xây dựng con người chưa được xác định đúng tầm, còn
có chiều hướng coi trọng chức năng giải trí đơn thuần. Môi trường văn hoá, xã hội tiếp
tục bị ô nhiễm bởi các tệ nạn xã hội, tham nhũng, tiêu cực. Chất lượng và số lượng đội
ngũ cán bộ văn hoá chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển văn hoá trong thời kỳ mới…
Trên cơ sở đánh giá những thành tựu và hạn chế, văn kiện Đại hội XIII của Đảng
tiếp tục một cách nhất quán quan điểm “phát triển văn hoá là nền tảng tinh thần” và định
hướng phát huy vai trò của văn hoá giai đoạn 2021-2030 “xây dựng nền văn hoá Việt
Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hoá thực sự trở thành sức mạnh nội sinh,
động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”.
Nâng cao nhận thức của bản thân
+ Tích cực học tập để hiểu sâu hơn về bản sắc văn hoá, truyền thống dân tộc
+ Chủ động, tích cực phổ biến băn sắc của văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế -
> Hòa nhập, không hoà tan... + L
uôn có cái nhìn biện chứng về cái truyền thống và cái hiện đại ->
Không phiến diện, siêu hình..; không lai căng kêch cỡm, không bảo thủ lạc hậu...
+ Phê phán đấu tranh với quan điểm sai trái xét lại lịch sử, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng...
+ Kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, chống chiến lược "Diễn biến hoà
bình", khắc phục mặt trái của toàn cầu hóa văn hóa... V. KẾT LUẬN
Trên đây là những khái quát về vai trò của văn hóa trong tư tưởng của Bác Hồ vĩ
đại. Với những đóng góp cho lĩnh vực văn hóa, Người đã được UNESCO ghi nhận là
“Anh hùng giải phóng dân tộc của Việt Nam, nhà văn hóa kiệt xuất”. Đây là một sự ghi
nhận, một sự vinh danh xứng đáng dành cho con người vĩ đại của dân tộc Việt Nam, một
con người mà “thế giới nghiêng mình, loài người tiếc thương”.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hóa rất sâu sắc và toàn diện, thể
hiện sự nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của văn hóa trong việc phát triển con người lOMoARcPSD|6117 638 9
và xã hội. Hồ Chí Minh cho rằng văn hóa là mục tiêu là động lực của sự nghiệp cách
mạng; văn hoá là mặt trận đồng thời phục vụ quần chúng nhân dân. Từ đó, vai trò của
văn hoá thể hiện hết sức quan trọng, là nền tảng tinh thần của xã hội, đóng vai trò quan
trọng trong việc hình thành nhân cách con người, xây dựng xã hội tốt đẹp ngày nay và tạo
động lực cho sự nghiệp cách mạng và phát triển đất nước. Quan điểm của Hồ Chí Minh
về văn hóa thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về mối quan hệ giữa văn hóa với sự phát triển của
xã hội và con người, coi văn hóa là một trong những yếu tố cốt lõi để phát triển toàn diện đất nước.
IV. Câu hỏi thảo luận
Câu 1: Văn hóa trong lĩnh vực nào được Hồ Chí Minh cho rằng nó hướng con
người tới chân, thiện, mỹ? A. Văn hóa văn nghệ
B. Văn hóa đạo đức, lối sống C. Văn hóa chính trị D. Văn hóa giáo dục
Câu 2: Quan điểm toàn diện của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hóa?
A. Văn hóa là mục tiêu, động lực của sự nghiệp cách mạng
B. Văn hóa là một mặt trận
C. Văn hóa là mục tiêu, động lực của sự nghiệp cách mạng; văn hóa là một mặt
trận; văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
D. Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
Câu 3: Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, văn hoá là động lực được tiếp cận trên
các lĩnh vực văn hoá cụ thể nào sau đây?
A. Văn hoá chính trị; Văn hoá văn nghệ; Văn hoá pháp luật
B. Văn hoá giáo dục; Văn hoá đạo đức
C. Văn hoá chính trị; Văn hoá giáo dục
D. Văn hoá chính trị; Văn hoá văn nghệ; Văn hoá pháp luật; Văn hoá giáo dục; Văn hoá đạo đức lOMoARcPSD|6117 638 9
Câu 4: Theo quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của văn hoá, văn hóa là một
trong bốn nội dung chính của đời sống kinh tế - xã hội, quan trọng ngang các vấn đề như?
A. Kinh tế, chính trị, xã hội
B. Kinh tế, giáo dục, xã hội
C. Chính trị, xã hội, giáo dục
D. Chính trị, kinh tế, giáo dục