Đề cương ôn tập: Giá trị, định nghĩa, phân loại, nguồn gốc và tác động của giá trị tới hành vi tổ chức - Xã hội học | Đại học Văn Lang

1.1 Giá trị : định nghĩa, phân loại, nguồn gốc và tác động của giá trị tới hành vi tổ chức Định nghĩa
Giá trị của hành vi tổ chức là tập các nguyên tắc, tiêu chuẩn và niềm tin mà công ty hoặc tổ chức áp dụng
trong việc thực hiện các hoạt động của mình. Giá trị này tạo ra một cảm giác nhất quán và hướng dẫn cho
các thành viên của tổ chức trong việc đưa ra quyết định, định hình hành vi, và thực thi nhiệm vụ của mình.
Giá trị của hành vi tổ chức có thể bao gồm tôn trọng, trung thực, minh bạch, sáng tạo, đổi mới, tập trung
vào khách hàng, công bằng, lòng trung thành và đoàn kết. Những giá trị này thường được ổn định trong
thời gian dài và đóng vai trò quan trọng trong xây dựng văn hóa của tổ chức. Chúng có thể ảnh hưởng đến
cách tổ chức thực hiện hoạt động, quyết định công việc, tuyển dụng nhân viên và tương tác với khách hàng và cộng đồng.
Từ việc đặt giá trị vào hành vi tổ chức, tổ chức có thể tạo ra một môi trường làm việc tích cực, tăng cường
động lực và sự cam kết của nhân viên. Ngoài ra, giá trị cũng giúp xây dựng niềm tin và tạo lòng tin tưởng
từ phía khách hàng, đồng nghiệp và đối tác kinh doanh. Từ đó, giá trị của hành vi tổ chức có thể tăng
cường hiệu quả hoạt động và tạo đà phát triển bền vững cho tổ chức. Phân loại
Phân loại giá trị trong hành vi tổ chức có thể dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau. Dưới đây là một cách phân loại phổ biến:
1. Giá trị cảm xúc: Đây là các giá trị liên quan đến cảm xúc và tình cảm của cá nhân, như sự hạnh phúc,
sự thỏa mãn, tình yêu, sự kỳ vọng, sự hào hứng, sự sợ hãi, sự lo lắng, và sự thất vọng. Các giá trị này có
thể ảnh hưởng đến hành vi tổ chức bằng cách tạo ra một mức độ môi trường làm việc tích cực hoặc tiêu cực.
2. Giá trị kinh tế: Những giá trị này liên quan đến khả năng kiếm lợi nhuận và tăng trưởng của tổ chức,
như lợi nhuận, sản lượng, chất lượng, hiệu suất, khả năng cạnh tranh, và sự phát triển. Các giá trị kinh tế
có thể định hướng hành vi tổ chức bằng cách tạo ra một môi trường làm việc có sự tập trung vào hiệu suất và năng suất.
3. Giá trị đạo đức: Đây là những giá trị liên quan đến đạo đức và đúng đắn, chẳng hạn như sự trung thực,
tôn trọng, công bằng, trách nhiệm xã hội, và sự đáng tin cậy. Các giá trị đạo đức có thể ảnh hưởng đến
hành vi tổ chức bằng cách định hình quyết định và hành vi của nhân viên về mặt đạo đức và xã hội.
4. Giá trị xã hội: Đây là những giá trị liên quan đến mối quan hệ xã hội và tương tác giữa các cá nhân
trong tổ chức, như sự tương tác, sự cộng tác, sự hỗ trợ, sự đoàn kết, quản lý xung đột, và sự tôn trọng.
Các giá trị xã hội có thể ảnh hưởng đến hành vi tổ chức bằng cách tạo ra một môi trường làm việc có sự
tương tác tích cực và quan hệ tốt giữa các thành viên.
5. Giá trị cá nhân: Đây là những giá trị cá nhân mà các nhân viên đề cao và hướng đến, như sự thành công
cá nhân, sự phát triển cá nhân, sự hài lòng, sự thoả mãn nhu cầu cá nhân, và sự tự thể hiện. Các giá trị cá
nhân có thể ảnh hưởng đến hành vi tổ chức bằng cách định hướng hành vi cá nhân và đòi hỏi các hình
thức làm việc linh hoạt và sự đồng thuận với các mục tiêu cá nhân.
Tóm lại, giá trị trong hành vi tổ chức có thể được phân loại thành hai loại chính là giá trị cá nhân và giá trị tổ chức.
Giá trị cá nhân: Đây là những giá trị mà mỗi cá nhân định ra dựa trên niềm tin, nguyên tắc và thái độ cá
nhân của mình. Giá trị cá nhân có thể bao gồm sự công bằng, tôn trọng, trung thực, sáng tạo, đam mê, độc
lập, thành công cá nhân, hạnh phúc và an lành. Mỗi cá nhân có thể có các giá trị cá nhân khác nhau và
thường xuyên ưu tiên và hành động dựa trên những giá trị này.
Giá trị tổ chức: Những giá trị này được xây dựng và phát triển bởi tổ chức để hướng dẫn hành vi của nhân
viên và định hình văn hoá tổ chức. Giá trị tổ chức có thể là sự phục vụ khách hàng, chất lượng dịch vụ,
đổi mới, sáng tạo, sự tôn trọng, lòng trung thành, đồng đội, sự đoàn kết và bền vững. Những giá trị này
thường phản ánh mục tiêu và nhiệm vụ của tổ chức và được truyền đạt và thúc đẩy trong toàn bộ tổ chức. Nguồn gốc
Giá trị trong hành vi tổ chức có thể phát sinh từ nguồn gốc sau:
Nguồn gốc văn hóa: Giá trị trong hành vi tổ chức phần nhiều được hình thành từ nền văn hóa của tổ chức.
Văn hóa tổ chức bao gồm các giá trị, niềm tin, thói quen và hành vi được truyền đạt và thể hiện thông qua
những quy tắc, quy định, chính sách và quá trình trong tổ chức.
Nguồn gốc lý thuyết: Các giá trị trong hành vi tổ chức cũng phần nhiều xuất phát từ các lý thuyết và mô
hình quản lý tổ chức. Các lý thuyết này cung cấp khung khái niệm, nguyên tắc và phương pháp để lãnh
đạo và quản lý tổ chức.
Nguồn gốc xã hội: Giá trị trong hành vi tổ chức cũng được tác động bởi xã hội và môi trường ngoại biên.
Các yếu tố như những kỳ vọng xã hội, quy chuẩn đạo đức và quy tắc pháp luật cũng có ảnh hưởng đến giá
trị trong hành vi tổ chức.
Nguồn gốc cá nhân: Tính cá nhân của mỗi thành viên trong tổ chức cũng có ảnh hưởng đến giá trị trong
hành vi tổ chức. Sự đa dạng về giới tính, tuổi tác, trình độ học vấn và kinh nghiệm là những yếu tố quan
trọng trong việc hình thành giá trị và hành vi của các cá nhân trong tổ chức. Tác động
Giá trị có tác động lớn tới hành vi tổ chức trong nhiều khía cạnh khác nhau. Dưới đây là một số tác động quan trọng của giá trị:
1. Xác định mục tiêu và ưu tiên: Giá trị giúp xác định các mục tiêu và ưu tiên của tổ chức. Nó có thể làm
nền tảng cho việc đề ra sứ mệnh và tầm nhìn của tổ chức và tạo ra một hướng đi rõ ràng cho các hoạt động tổ chức.
2. Xây dựng văn hóa tổ chức: Giá trị giúp xây dựng và duy trì văn hóa tổ chức. Với những giá trị chung
và chấp nhận được, tổ chức có thể xác định nên kiến thức, thái độ và hành vi như thế nào để đạt được mục
tiêu và phục vụ khách hàng.
3. Ảnh hưởng đến quyết định: Giá trị cũng ảnh hưởng đến quyết định tổ chức. Khi giá trị được coi trọng,
tổ chức thường ưu tiên lựa chọn những quyết định công bằng và có ý nghĩa từ một góc nhìn xã hội, môi trường và kinh doanh.
4. Hình thành hành vi của nhân viên: Giá trị cũng ảnh hưởng đến hành vi của nhân viên. Khi nhân viên
chia sẻ và hành động theo giá trị của tổ chức, họ có thể tạo ra một môi trường công việc tích cực, đáp ứng
tốt các mục tiêu và công việc của tổ chức.
5. Tạo sự kết nối giữa tổ chức và khách hàng: Giá trị có thể giúp tạo sự kết nối đáng tin cậy và bền vững
giữa tổ chức và khách hàng. Khi giá trị của tổ chức phù hợp với giá trị của khách hàng, sự tương tác giữa
hai bên trở nên cởi mở và hiệu quả hơn.
Tóm lại, giá trị có tác động lớn tới hành vi tổ chức. Nó ảnh hưởng đến mục tiêu, văn hóa, quyết định,
hành vi của nhân viên và quan hệ với khách hàng. Việc xây dựng và duy trì giá trị đúng đắn là một yếu tố
quan trọng để tổ chức phát triển và thành công.
2.1 Mối quan hệ giữa giá trị và mực độ thõa mãn với công việc.
Mối quan hệ giữa giá trị và mức độ thỏa mãn với công việc là tương quan giữa sự đánh giá cá nhân về giá
trị được nhận từ công việc và mức độ hài lòng, thỏa mãn mà công việc đem lại.
Khi một công việc cung cấp cho người làm sự giá trị, tức là mang lại những lợi ích, thuận lợi hay thoả
mãn những nhu cầu, mong muốn cá nhân, thì mức độ thỏa mãn của người làm công việc đó cũng sẽ tăng
lên. Ngược lại, nếu công việc không tạo ra giá trị hoặc không đáp ứng nhu cầu của người làm trong mức
đủ, thì mức độ thỏa mãn sẽ giảm đi.
Để tăng mức độ thỏa mãn với công việc, người làm cần xem xét xem công việc có đáp ứng các giá trị cá
nhân như tiếng tăm, tiền lương, phát triển công việc, sự công nhận hay không. Nếu không, có thể tìm
kiếm công việc khác hoặc thay đổi các yếu tố trong công việc hiện tại để đảm bảo sự phù hợp với giá trị
cá nhân và mục tiêu của mình.
Tóm lại, mối quan hệ giữa giá trị và mức độ thỏa mãn với công việc là khi công việc phù hợp với giá trị
cá nhân, mang lại ý nghĩa và tận dụng được năng lực của người làm việc, mức độ thỏa mãn cá nhân với
công việc sẽ cao hơn và ngược lại.