Đề tài : “Phân tích vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm, bảo vệ quyền con người ở Việt Nam hiện nay?” môn Công nghệ thông tin | Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 32573545
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH DOANH VÀ CÔNG NGHỆ
KHOA : CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BÁO CÁO
TÊN ĐỀ TÀI : “Phân tích vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm,
bảo vệ quyền con người ở Việt Nam hiện nay?”
Giáo viên hướng dẫn:………………
Sinh viên thực hiện: NGUYỄN VĂN HƯNG
…17., tháng 05… năm 2024…. A - ĐẶT VẤN ĐỀ
Khi lựa chọn định hướng phát triển theo xu hướng tiến bộ, các quốc gia
đều cố gắng phấn đấu vì hạnh phúc của con người, vì thế bảo vệ các lOMoAR cPSD| 32573545
quyền của con người là một yếu tố khách quan. Ở Việt Nam, quyền con
người gắn với công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng con
người thoát ra khỏi xiềng xích nô lệ vì vậy nhất quán với nguyên tắc là
nhà nước của dân, do dân, vì dân Đảng và Nhà nước ta đã không ngừng
hoàn thiện bộ hệ thống pháp luật tạo tiền đề pháp lý bảo đảm quyền con
người, trong đó pháp luật có vai trò rất lớn trong việc bảo đảm và thực
hiện quyền con người ở nước ta.
Em xin chọn đề tài: “Phân tích vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm,
bảo vệ quyền con người ở Việt Nam hiện nay?” để làm rõ thêm vấn đề trên.
B - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1 - Cơ sở lý luận.
a. Khái niệm về pháp luật.
Pháp luật là hệ thống những quy tắc xử sự chung do nhà nước đặt ra hoặc
thừa nhận và bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí của Nhà nước để điều chỉnh
các quan hệ xã hội đồng thời bảo vệ địa vị giai cấp thống trị hay giai cấp
cầm quyền. b. Vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm, bảo vệ quyền con người ở Việt Nam.
Mục tiêu của sự nghiệp cách mạng là giải phóng con người, vì vậy, quan
điểm nhất quán, xuyên suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước là
bảo vệ quyền con người, giải phóng con người khỏi áp bức, bóc lột, bất
công, đem lại cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc cho mỗi người. Đây có
thể coi là một chính sách nhất quán của nhà nước ta. Pháp luật nước ta ra
đời chính là sự cụ thể hóa của quan điểm chính sách nhất quán này. Lần
đầu tiên về mặt pháp lý, lần đầu tiên khái niệm "quyền con người" được
đề cập tại Ðiều 50 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
năm 1992: “ Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con
người về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa và xã hội được tôn trọng…” c. Quyền con người
Xuất phát từ góc độ triết học và căn cứ vào những vấn đề cơ bản của
quyền con người, có thể định nghĩa: quyền con người là những đòi hỏi
chính đáng về tự do và những nhu cầu cuộc sống cơ bản cần được đáp
ứng của con người. Xét về mặt lịch sử học thuyết, cơ sở trực tiếp của
quyền con người là học thuyết về quyền tự nhiên.
Ngay từ tuổi vị thành niên, Nguyễn Tất Thành đã sớm nhận thấy những giá
trị cao quý của quyền con người là: tự do, bình đẳng, bác ái- những tư lOMoAR cPSD| 32573545
tưởng cơ bản nhất trong các bản Tuyên ngôn lịch sử của Cách mạng
Mỹ(1776) hay của Pháp(1789) và sau này là bản Tuyên ngôn độc lập do
chính Người soạn thảo và đọc tại quảng trường Ba Đình lịch sử đã chứng
tỏ môt điều quyền con người là giá trị chung của nhân loại.
2 - Phân tích vai trò của pháp luật trong việc bảo vệ, bảo đảm quyền con người. a.
PL là phương tiện chính thức hóa các giá trị xã hội của quyền con
người, làm cho quyền con người trở thành ý chí và mục tiêu hành động
của xã hội. Các quyền đó được pháp luật hóa và mang tính bắt buộc ,được
xã hội thừa nhận và bảo vệ.Nếu không có sự thừa nhận của xã hội thông
qua pháp luật thì quyền tự nhiên vốn có của của con người chưa thành
quyền thực sự. Ngược lại quyền con người khi đã được quy định trong
pháp luật nó sẽ trở thành quyền pháp định ,là ý chí chung của toàn xã
hội,được xã hội thừa nhận,phục tùng,được quyền lực nhà nước tôn
trọng,bảo vệ.Khi quyền con người được quy định trong Hiến pháp và các
đạo luật khác thì nó sẽ trở thành “tối thượng”có giá trị bắt buộc đối với
toàn xã hội,ngay cả với cơ quan cao nhất của nhà nước.Điều này có nghĩa
là,một khi nhân quyền được thừa nhận thì không ai có quyền chối bỏ,xâm
phạm cho dù đó là cơ quan chính quyền.Đây là quyền mà không chỉ nằm
trên phạm vi quốc gia,lãnh thổ mà nằm trên phạm vi toàn cầu.
VD:Con người ai cũng có quyền làm chủ cơ thể chính mình và danh dự,
nhân phẩm. Người khác phải tôn trọng và không được xâm phạm quyền
tự nhiên,vốn có này.song quyền này chỉ được chính thức công nhận và
nằm dưới sự bảo vệ của pháp luật khi được quy định rõ ràng trong Hiến
pháp. Trong chương V tại điều 71 HIến pháp 1992 quy định:”Công dân có
quyền bất khả xâm phạm về thân thể,được pháp luật bảo hộ về tính
mạng,sức khỏe,danh dự,nhân phẩm.Không ai bị bắt nếu không có quy
định của TAND,quy định hoặc phê chuẩn của VKSND,trừ trường hợp phạm tội bắt quả tang… b.
PL là tiền đề ,nền tảng tạo cơ sở pháp lý để công dân đấu tranh
bảo vệ quyền con người
Pháp luật là tiền đề nền tảng tạo cở sở pháp lý để con người đấu tranh và
bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của họ,thông qua nhà nước ban
hành các đạo luật,điều luật liên quan đến việc bảo vệ quyền con người
như: Hiến pháp,Bộ luật hình sự từ điều 93 đến 122,Bộ luật dân sự các lOMoAR cPSD| 32573545
điều 32,37.Pháp luật được xem xét không chỉ với tư cách là công cụ,
phương tiện của nhà nước mà còn là công cụ,vũ khí của mọi người trong
việc bảo vệ quyền con người của họ. c.
Vai trò hàng đầu của pháp luật trong việc thực hiện quyền con
người thể hiện trong mối quan hệ giữa pháp luật và các điều kiện khác.
Vai trò của pháp luật trong việc thực hiện và bảo vệ quyền con người còn
thể hiện trong mối quan hệ giữa pháp luật và các điều kiện bảo đảm khác
(chính trị, kinh tế, văn hóa …) các điều kiện trên đều phải thông qua pháp
luật, thể hiện dưới hình thức pháp luật mới trở thành giá trị xã hội ổn
định, được hiện thực hóa trên qui mô toàn xã hội. Chỉ có như vậy thì các
điều kiện đó mới phát huy được vai trò của mình trong việc thực hiện và
bảo vệ quyền con người, cụ thể như: -
Điều kiện chính trị: Đường lối chính trị của một quốc gia là nhằm
xây dựng vào bảo vệ lãnh thổ, bảo vệ độc lập dân tộc, xây dựng nền kinh
tế phát triển, nền dân chủ thực sự. Đường lối chính trị đó phải được thể
chế hóa trong Hiến pháp và pháp luật. Hiến pháp quy định chế độ chính
trị, chế độ kinh tế, văn hóa xã hội, tổ chức hoạt động của các cơ quan Nhà
nước và tổ chức xã hội, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân… Đó chính
là cơ sở pháp lý để xây dựng một xã hội có cơ cấu tổ chức và chế độ chính
trị hướng tới tôn trọng, bảo vệ quyền con người.
Ở Việt Nam, sự lãnh đạo của Đảng cộng sản là điều kiện tiên quyết bảo
đảm Nhà nước Việt Nam là Nhà nước thực sự của dân, do dân và vì dân.
Muốn dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh, bảo
đảm định hướng xã hội chủ nghĩa trong sự nghiệp phát triển kinh tế, văn
hóa xã hội, tạo điều kiện bảo đảm thực hiện, bảo vệ quyền con người. -
Điều kiện kinh tế: Phát triển kinh tế tạo cơ sở vật chất là một trong
những điều kiện quan trọng đảm bảo thực hiện quyền con người. Nhưng
muốn phát triển kinh tế thì đường lối chính sách, cơ chế phải được cụ thể
hóa trong pháp luật. Pháp luật sẽ tạo khuôn khổ môi trường pháp lý thuận
lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ phát huy được mọi tiềm
năng, hạn chế được các mặt tiêu cực. -
Điều kiện văn hóa: Phát triển văn hóa giáo dục, nâng cao dân trí
cũng phải được thể chế hóa trong hệ thống pháp luật, bảo đảm cho con
người được phát triển tự do và toàn diện, tạo điều kiện cho mọi người
được độc lập, nghiên cứu nâng cao nhận thức về mọi mặt. Mặt khác, pháp
luật có vai trò giáo dục tích cực, mạnh mẽ đối với tất cả các thành viên
trong xã hội góp phần hình thành văn hóa pháp lý ở mọi người, giúp cho
mọi người biết sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, biết “tự bảo lOMoAR cPSD| 32573545
vệ” các quyền và lợi ích hợp pháp của mình và biết tôn trọng các quyền và
lợi ích hợp pháp của người khác trong cộng đồng.
3 - Thực trạng trong việc bảo vệ,bảo đảm quyền con người ở VN hiện nay.
Thực tiễn cho thấy, quyền con người ở Việt Nam luôn gắn với độc lập, hòa
bình, dân chủ và phát triển. Việc đấu tranh và duy trì một môi trường hòa
bình, ổn định là một thành tựu to lớn và cũng là nền tảng vững chắc cho
việc bảo vệ và thực hiện các quyền con người ở Việt Nam,pháp luật Việt
Nam ngày càng có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm ,bảo vệ quyền
con người trên nhiều lĩnh vực cụ thể:
Về bảo đảm quyền dân sự và chính trị, hệ thống pháp luật cũng như trong
thực tiễn, Nhà nước ta luôn bảo đảm cho công dân Việt Nam thực hiện
các quyền bầu cử, ứng cử và tham gia quản lý Nhà nước và xã hội; quyền
tự do ngôn luận, tự do báo chí và thông tin truyền thông … Về bảo đảm
thực hiện các quyền con người về kinh tế, xã hội và văn hoá, Nhà nước
bảo đảm quyền tự do phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng, nâng cao
đời sống vật chất, tinh thần của người dân; bảo đảm các quyền về văn hóa - xã hội.
Đảng và Nhà nước đã tập trung vào các chương trình kinh tế xã hội nhằm
mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đảm bảo ngày càng tốt hơn đời sống vật
chất và tinh thần cho người dân. Những thành tựu và kết quả to lớn trong
những năm qua đã tạo tiền đề vật chất cần thiết cho việc thực hiện các
quyền của người dân trên mọi lĩnh vực. Thành tựu phát triển con người
của Việt Nam biểu hiện tổng hợp trong sự gia tăng tương đối nhanh chỉ số
phát triển con người (HDI) trong những năm qua. Đời sống văn hoá của
người dân ngày càng được nâng cao. Thành tựu về giáo dục, y tế, bảo đảm
an sinh xã hội được quan tâm và đạt nhiều thành tựu. Nhà nước ta luôn
quan tâm và thực hiện các biện pháp bảo đảm quyền của phụ nữ, xoá bỏ
mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ; bảo đảm quyền học tập, vui chơi và phát triển
của trẻ em; quyền của người tàn tật và nạn nhân chất độc màu da cam;
quyền của người cao tuổi.v.v...
Hàng loạt những nguyên tắc tiến bộ của luật pháp quốc tế đã có mặt trong
các đạo luật quốc gia. Nhà nước VN từng bước thực thi tổng thể những
biện pháp về cải cách, hoàn thiện hệ thống pháp luật, các cơ quan dân cử,
quốc hội, cải cách hệ thống hành chính và đặc biệt là cải cách hệ thống tư
pháp nhằm thúc đẩy việc tôn trọng và đảm bảo các quyền con người được
thể hiện trong các công ước quốc tế mà VN tham gia ký kết. lOMoAR cPSD| 32573545
4 - Sự kiện Việt Nam được bầu vào Hội đồng nhân quyền của Liên Hợp Quốc.
“Việc Việt Nam được bầu vào Hội đồng nhân quyền LHQ - Cơ quan liên
chính phủ quan trọng nhất trong vấn đề quyền con người - mở ra một
trang mới về uy tín và trách nhiệm quốc tế của Việt Nam”.
Đó là khẳng định của bà Martine Anstett, Phó Vụ trưởng Vụ nhân quyền,
dân chủ và nhà nước pháp quyền thuộc Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF)
khi trả lời phóng viên Đài TNVN thường trú tại Pháp.
Sự kiện ngày 13-11( theo giờ Việt Nam)Việt Nam được bầu vào Hội đồng
nhân quyền LHQ với số phiếu cao nhất trong số 14 nước thành viên là sự
kiện đặc biệt vô cùng quan trọng. Đây là Cơ quan liên chính phủ cao nhất
trên thế giới trong lĩnh vực nhân quyền. Việt Nam đặt ưu tiên lớn cho việc
ứng cử vào Hội đồng nhân quyền và có vai trò trong việc đưa ra các quyết
định trong hội đồng và đã vận động từ nhiều tháng qua nên thành công
này rất có ý nghĩa. Việt Nam giờ có vị thế và
trách nhiệm quốc tế quan trọng trong vấn đề này.Việt Nam khi mới tham
gia hội đồng nhân quyền chắc chắn sẽ còn tồn tại rất nhiều vấn đề hạn chế
đến việc bảo vệ quyền con người.
C - KẾT THÚC VẤN ĐỀ.
Sứ mệnh của pháp luật là sinh ra để bảo vệ những lợi ích thiết thực và tối
thiểu nhất của con người. Và khi càng nhiều người dân ý thức được bản
thân họ có những quyền bất khả xâm phạm, thì đòi hỏi về nhân quyền sẽ
càng lớn. Trong thế giới này, ý tưởng nhân quyền có sức mạnh đạo lí và
khả năng huy động khó có thể kháng cự được. Bởi vậy, mỗi công dân
chúng ta hãy mạnh dạn nói ra tiếng nói của riêng để tự bảo vệ quyền lợi
của chính mình trong xã hội. Pháp luật đang hiện hình
dưới một thanh gươm sắc để bảo vệ nhân quyền, và hi vọng Việt Nam sẽ
lên tiếng mạnh mẽ hơn trong vấn đề này để khẳng định mình với toàn thế giới…