ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I Năm học 2024 - 2025 Môn: Ngữ văn 9
I. MỤC ĐÍCH ĐỀ KIỂM TRA 1. Năng lực
- Đánh giá được mức độ nhận biết và thông hiểu về đặc trưng thể thơ song
thất lục bát trong phần đọc hiểu ngữ liệu ngoài SGK và tri thức tiếng Việt, khả
năng diễn đạt, hành văn và cách rút ra thông điệp từ văn bản.
+ Phạm vi kiến thức gồm:
. Phần Đọc - hiểu: Thể thơ song thất lục bát.
. Phần Tiếng Việt: Từ Hán Việt, biện pháp tu từ ẩn dụ.
- Đánh giá mức độ vận dụng trong phần viết: Viết bài văn nêu cảm nhận về
bài thơ song thất lục bát và đoạn văn nghị luận xã hội về một vấn đề thời sự. 2. Phẩm chất: - Nhân ái, chăm chỉ.
- Sáng tạo và tư duy: Thể hiện quan điểm cá nhân và lập luận trong bài viết.
II. HÌNH THỨC ĐỀ KIỂM TRA
- Hình thức: Tự luận.
- Cách tổ chức kiểm tra: HS làm bài kiểm tra trong 90 phút.
III. MA TRẬN & BẢN ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA 1. Ma trận
MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I
MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 Nội
Mức độ nhận thức Tổng Kĩ dung/đơn điểm TT Thông Vận dụng năng vị kiến Nhận biết Vận dụng hiểu thức cao Thơ song Đọc 1 thất lục 1,5 1,5 1 0 4 hiểu bát - Bài văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ. Viết 2 - Đoạn 1 1 6 văn nghị luận xã hội về một vấn đề thời sự Tổng 1,5 1,5 2 1 10
* BẢN ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA
BẢN ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I MÔN: NGỮ VĂN 9
Số câu hỏi theo mức độ Đơn vị nhận thức Chủ TT đề kiến
Mức độ đánh giá Vận Nhận Thông Vận thức dụng biết hiểu dụng cao Nhận biết
- Nhận biết được thể loại, cách gieo vần của thơ song thất lục Thơ song bát. Đọc Thông hiểu 1 thất lục 1,5 1,5 1 hiểu - Hiểu được nội dung bát diễn đạt và ý nghĩa của từ ngữ. - Cách phân tích tác dụng của biện pháp tu từ. - Bài văn ghi lại
cảm xúc - Hoàn thiện được bài về một văn ghi lại cảm xúc
bài thơ. của mình về bài thơ 2 Viết - Đoạn song thất lục bát. 1 1
văn nghị - Tạo lập được đoạn luận xã văn nghị luận về một hội về vấn đề thời sự. một vấn đề thời sự Tổng 1,5 1,5 2 1
PHÒNG GD & ĐT….
ĐỀ KIỂ T GIỮ HỌC KÌ 1 TRƯỜNG THCS …. NĂ HỌC 2024-2025
Môn: Ngữ văn - ớp 9
Phần I: Đọc hiểu (4 điểm)
Đọc bài thơ Bay cao của tác giả Huy Dung và trả lời các câu hỏi:
"Tư tưởng đọng - không bề tiến triển
Sẽ cằn khô - giáo viện kinh điều
Tuổi xanh chẳng chịu cô liêu
Rộng dang cánh trẻ nhắm chiều bay cao"
Câu 1 (1 điểm). Xác định thể thơ của bài thơ trên. Vì sao em biết?
Câu 2 (1 điểm). Dựa vào hai dòng thơ đầu:
a. Xác định cách gieo vần ở hai dòng thơ.
b. Từ "đọng" ở dòng thơ thứ nhất có nghĩa là gì?
Câu 3 (1 điểm). Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu thơ:
"Rộng dang cánh trẻ nhắm chiều bay cao".
Câu 4 (1 điểm). Bài thơ muốn truyền tải thông điệp gì về sự đổi mới tư duy và
khát vọng của tuổi trẻ?
II. Phần viết (6 điểm).
Câu 1 (4 điểm). Viết bài văn ghi lại cảm xúc của em về bài thơ Bay cao của tác giả Huy Dung.
Câu 2 (4 điểm). Viết đoạn văn nghị luận xã hội( khoảng 200- 250 chữ) trình bày ý
kiến của em về vấn đề: Ảnh hưởng của việc sử dụng các ứng dụng giao hàng
nhanh đến thói quen tiêu dùng và sức khỏe cộng đồng.
PHÒNG GD & ĐT…. HƯỚNG DẪN CHẤ TRƯỜNG THCS ….
KIỂ TRA GIỮ HỌC KÌ 1 NĂ HỌC 2024- 2025
Môn: Ngữ văn - ớp 9 Phần/câu Nội dung Điểm
I. Phần Đọc hiểu 4,0
- Thể thơ: song thất lục bát. 0,5 Câu 1
- Vì bài thơ có sự kết hợp giữa một cặp thơ 7 chữ với 1 0,5 cặp lục- bát.
a. Cách gieo vần lưng: tiếng thứ năm ở dòng thứ nhất “bề” 0,5
vần với tiếng cuối cùng ở dòng thứ hai “điều”. Câu 2
b. Từ "đọng" có nghĩa là dừng lại, không thay đổi hay tiến 0,5 bộ.
- Biện pháp tu từ ẩn dụ. 0,25 - Tác dụng:
+ Làm cho câu thơ thêm sinh động, gợi hình, gợi cảm. 0,25 Câu 3
+ Nhấn mạnh sự tự do và khát vọng của tuổi trẻ. 0,25
+ Thể hiện sự khích lệ của tác giả đối với thế hệ trẻ: hãy tự 0,25
do, dám ước mơ và không ngừng vươn lên để đạt được
những thành công trong cuộc sống.
HS nêu được ít nhất hai thông điệp được gợi ra từ bài thơ:
- Đổi mới tư duy là rất quan trọng để tránh sự trì trệ, bảo
thủ và những giáo điều lỗi thời.
- Thế hệ trẻ không nên bị ràng buộc bởi những tư tưởng cũ Câu 4
mà nên mở rộng tầm nhìn, tự do sáng tạo, không ngừng 1,0
vươn lên để phát triển và thành công trong cuộc sống. …
(HS có cách diễn đạt tương đương, GV cho đủ điểm) II. Phần viết 6,0 I. Yêu cầu chung 0,5
- Đảm bảo hình thức bài văn.
- Đảm bảo cấu trúc của bài văn, triển khai hợp lí, vận dụng
tốt các thao tác trình bày, diễn đạt, chính tả, ngữ pháp.
- Xác định đúng vấn đề cần trình bày: cảm xúc về bài thơ Bay cao
II. Yêu cầu cụ thể 1. ở bài: 0,5
- Giới thiệu tác giả Huy Dung, bài thơ "Bay cao".
- Khái quát nội dung chính của bài thơ: Phê phán tư duy
bảo thủ, đề cao khát vọng tuổi trẻ. Câu 1 (4 điểm) 2. Thân bài: 2,5
* Trình bày cảm xúc về nội dung chính của bài thơ: 1,5
- Tư tưởng trì trệ và sự bảo thủ:
+ Câu thơ "Tư tưởng đọng - không bề tiến triển" phê phán
những suy nghĩ lạc hậu, không chịu đổi mới.
+ Hình ảnh "Sẽ cằn khô - giáo viện kinh điều" ám chỉ sự
suy tàn của những tư tưởng cứng nhắc, cổ hủ.
- Tinh thần và khát vọng tuổi trẻ:
+ Câu thơ "Tuổi xanh chẳng chịu cô liêu" thể hiện sự bứt
phá, không cam chịu cô đơn, tĩnh lặng.
+ Hình ảnh "Rộng dang cánh trẻ nhắm chiều bay cao"
biểu tượng cho sự tự do, khát vọng vươn lên và đổi mới của tuổi trẻ.
* Trình bày cảm xúc về nghệ thuật đặc sắc của bài thơ: 1,0
- Thể thơ: Sử dụng thể thơ song thất lục bát, nhịp nhàng và uyển chuyển.
- Biện pháp tu từ: Ẩn dụ và đối lập làm nổi bật sự tương
phản giữa tư duy cũ và khát vọng mới.
- Ngôn ngữ: Đơn giản nhưng giàu sức biểu cảm, dễ hiểu
và truyền tải sâu sắc thông điệp. 3. Kết bài 0,5
- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
- Nhấn mạnh ý nghĩa của thông điệp bài thơ đối với người
trẻ trong cuộc sống hiện đại. I. Yêu cầu chung.
- Đảm bảo hình thức đoạn văn nghị luận xã hội.
- Đảm bảo triển khai hợp lí, vận dụng tốt các thao tác lập Câu 2
luận, diễn đạt, chính tả, ngữ pháp.
(2 điểm) - Xác định đúng vấn đề cần nghị luận.
II. Yêu cầu cụ thể 1. ở đoạn. 0,25
- Giới thiệu vấn đề: Ảnh hưởng của việc sử dụng ứng dụng
giao hàng nhanh đến đời sống hiện đại. 2. Thân đoạn.
- Giải thích khái niệm “ứng dụng giao hàng nhanh”. 0,25
+ Là phần mềm trên điện thoại cho phép người dùng đặt
hàng và nhận hàng một cách nhanh chóng, thường là trong
vòng vài giờ hoặc trong ngày.
- Ảnh hưởng của ứng dụng giao hàng nhanh đến thói 0,75
quen tiêu dùng:
+ Ưu điểm: Tiện lợi và nhanh chóng, giúp người tiêu dùng
tiết kiệm thời gian (đặc biệt với những người quá bận rộn) + Hạn chế:
. Tăng cường chi tiêu: Dễ dàng đặt hàng dẫn đến việc mua
sắm không có kế hoạch, gia tăng chi tiêu không cần thiết.
. Nhiều khi chất lượng sản phẩm không đảm bảo: người
mua không thể kiểm tra sản phẩm trực tiếp, dễ gặp hàng
kém chất lượng  lãng phí.
. Mua sắm theo trend, theo review mà chưa cần biết chất
lượng thực hư như thế nào. …
- Ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng: 0,5
+ Tăng rác thải và ô nhiễm.
+ Nguy cơ lây lan dịch bệnh.
+ Thói quen sử dụng thường xuyên có thể dẫn đến lười
vận động, ngại giao tiếp và ăn uống không lành mạnh. … 3. Kết đoạn. 0,25
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng các ứng
dụng này một cách cân nhắc, hợp lý để bảo vệ sức khỏe và
thói quen tiêu dùng lành mạnh.