Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 môn Ngữ văn bám sát đề minh họa - Đề 46

PHÁT TRIỂN TỪ ĐỀ MINH HỌA
ĐỀ ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT 2025 ĐỀ 46 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian: 90 phút
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: HƠI ẤM Ổ RƠM
Tôi gõ cửa ngôi nhà tranh nhỏ bé ven đồng chiêm Bà mẹ đón tôi trong gió đêm:
– Nhà mẹ hẹp nhưng còn mê (1) chỗ ngủ Mẹ chỉ phàn nàn chiếu chăn chả đủ
Rồi mẹ ôm rơm lót ổ tôi nằm.
Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm
Tôi thao thức trong hương mật ong của ruộng Trong hơi ấm nhiều hơn chăn đệm
Của những cọng rơm xơ xác, gầy gò.
Hạt gạo nuôi hết thảy chúng ta no Riêng cái ấm nồng nàn như lửa Cái mộc mạc lên hương của
lúa Đâu dễ chia cho tất cả mọi người.
Bình Lục – một đêm lỡ đường Ghi chú: (1) Mê: nhiều
(Nguyễn Duy, Cát trắng, NXB Quân đội nhân dân, 1973)
1). Nguyễn Duy là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong kháng chiến chống Mỹ. Ông viết thơ từ rất
sớm, khi còn là học sinh cấp ba. Thơ Nguyễn Duy có sự đặc sắc trong cách khám phá, cảm nhận cuộc
sống. Nhiều bài thơ của tác giả toát lên vẻ đẹp dân tộc – hiện đại, vừa giản dị, gần gũi mới lạ trong
nội dung và hình thức thể hiện.
2). Hơi ấm ổ rơm là một bài thơ đặc sắc của ông, là một trong những bài thơ giúp Nguyễn Duy đạt
giải nhất cuộc thi thơ tuần báo Văn nghệ vào năm 1973.
Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định thể thơ của bài thơ trên.
Câu 2. (0,5 điểm) Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng
trong câu thơ sau: Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm.
Câu 4. (1,0 điểm) Nhận xét tình cảm của nhân vật trữ tình trong bài thơ.
Câu 5. (1,0 điểm) Bài học sâu sắc nhất anh/chị nhận được qua bài thơ trên là gì?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của
mình về nội dung bốn câu thơ sau trong bài thơ Hơi ấm ổ rơm của Nguyễn Duy:
Hạt gạo nuôi hết thảy
chúng ta no Riêng cái ấm nồng nàn như lửa Cái
mộc mạc lên hương của
lúa Đâu dễ chia cho tất cả mọi người.
Câu 2 (4,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về sự nỗ lực theo
đuổi mục tiêu của tuổi trẻ.
----------------HẾT --------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐỀ THAM KHẢO TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025 ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM Bài thi: NGỮ VĂN
(Đáp án, thang điểm gồm 03 trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Thể thơ: Tự do. 0,5 2
Nhân vật trữ tình trong bài thơ: nhân vật “tôi” – người lính (nhà thơ). 0,5 3 - Hiệu quả: 1,0
+ Giúp câu thơ giàu hình ảnh, sinh động, hấp dẫn, tăng sức gợi hình, gợi cảm.
+ Nhấn mạnh những cảm nhận của nhân vật tôi về người mẹ: ấm áp, an toàn,
được chở che, bao bọc. Qua đó thể hiện lòng biết ơn, trân trọng của nhân
vật tôi trước tấm lòng yêu thương của người mẹ. 4
- Tình cảm của nhân vật trữ tình trong bài thơ là tình cảm biết ơn, trân 1,0
trọng với người mẹ nhân dân đã cưu mang, chở che, bao bọc cho những
người lính, dù đó không phải là con đẻ của mình.
- Đó là những tình cảm giản dị, mộc mạc, có ý nghĩa hình thành nhân cách và
giáo dục lối sống đẹp cho thế hệ trẻ. 5
Thí sinh rút ra bài học phù hợp từ văn bản trên theo cảm nhận cá nhân, 1,0
miễn là phù hợp chuẩn mực; có lý giải thuyết phục.
Sau đây là một vài gợi ý: Gợi ý:
Bài học: Phải biết ghi nhớ công lao của những người đã giúp đỡ mình trong cuộc sống. Vì:
- Những người giúp đỡ mình trong lúc khó khăn là những người thực sự
tử tế, nhân hậu, quan tâm đến mình.
- Khi ghi nhớ công ơn đó, bản thân mình sẽ sống tốt hơn, có động lực để vươn lên.
- Nếu không biết ghi nhớ công ơn của những người đã giúp đỡ mình, ta
sẽ trở thành kẻ vô ơn, sống ích kỉ, cuộc sống trở nên vô nghĩa. -… II VIẾT 6,0 1
Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của 2,0
mình về nội dung bốn câu thơ sau trong bài Hơi ấm ổ rơm của Nguyễn Duy:
Hạt gạo nuôi hết thảy chúng ta
no Riêng cái ấm nồng nàn như
lửa Cái mộc mạc lên hương của lúa
Đâu dễ chia cho tất cả mọi người.
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng -
phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
Cảm nhận nội dung bốn câu thơ cuối bài Hơi ấm ổ rơm – Nguyễn Duy.
c. Triển khai vấn đề nghị luận 1,0
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn
đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ nội dung bốn câu thơ cuối bài Hơi ấm
ổ rơm – Nguyễn Duy. Có thể triển khai theo hướng:
- Mở đoạn: dẫn dắt, giới thiệu khổ thơ. - Thân đoạn:
Nội dung: Khắc ghi niềm xúc động mãnh liệt của nhân vật trữ tình về
“hơi ấm ổ rơm”: Ổ rơm trở thành biểu tượng của lòng yêu thương giản
dị, mộc mạc, chân thành. Nhân vật trữ tình không chỉ cảm nhận được
tình cảm đó mà còn ghi nhớ trong lòng như một thứ tình cảm nồng ấm,
thiêng liêng. Đoạn thơ kết thúc là một câu thơ chất chứa lòng biết ơn sâu nặng của tác giả.
- Kết đoạn: khẳng định lại giá trị của khổ thơ.
d. Chính tả, ngữ pháp 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. e. Sáng tạo 0,25
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2
Viết một bài văn nghị luận bàn về sự nỗ lực theo đuổi mục tiêu 4,0 của tuổi trẻ.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5
Sự nỗ lực theo đuổi mục tiêu của tuổi trẻ.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các
thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu vấn đề cần nghị luận Sự nỗ lực theo đuổi mục tiêu của tuổi 2.5 trẻ.
* Triển khai vấn đề cần nghị luận: Giải thích:
Nỗ lực là sự cố gắng phấn đấu không ngừng để đạt được mục tiêu đề ra.
Trình bày các khía cạnh của vấn đề:
- Nỗ lực của giới trẻ thể hiện ở tinh thần sẵn sàng đối mặt với khó khăn,
thử thách, không đầu hàng, phó mặc, buông xuôi, luôn kiên định, mạnh
mẽ trong việc theo đuổi mục tiêu,…
- Nỗ lực theo đuổi mục tiêu có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người trẻ:
+ Giúp cho cuộc sống của họ trở nên có ý nghĩa hơn; thành công, hạnh phúc.
+ Mang lại sức mạnh, tiếp thêm động lực để họ vượt qua mọi thách thức, khó khăn
+ Lan tỏa những năng lực tích cực tới cộng đồng, góp phần xây dựng và
phát triển đất nước,…
- Lấy dẫn chứng để chứng minh.
Mở rộng vấn đề:
- Nỗ lực không phải lúc nào cũng thành công vì thành công còn cần đến
nhiều yếu tố khác như may mắn, chọn đúng mục tiêu,… Tuy nhiên, dù
trong bất cứ hoàn cảnh nào, sự nỗ lực theo đuổi mục tiêu cũng vô cùng
quan trọng và cần thiết.
- Phê phán những người trẻ không nỗ lực để theo đuổi mục tiêu. Bài học:
Rút ra bài học nhận thức và hành động cho bản thân: mỗi người trẻ
cần xác định rõ mục tiêu, kiên trì từng ngày và tin tưởng vào chính bản thân, nỗ lực
phấn đấu, tiếp tục kiên định dấn bước trên con đường mình đã chọn,…
* Khẳng định quan điểm cá nhân đã trình bày và liên hệ bản thân.
d. Chính tả, ngữ pháp 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. e. Sáng tạo 0,5
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10,0
Document Outline

• HƠI ẤM Ổ RƠM
• ----------------HẾT --------------
• ĐỀ THAM KHẢO TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025 ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM