Giải GDCD 6 Bài 6: Tự nhận thức bản thân | Kết nối tri thức

Giáo dục công dân lớp 6 bài 6: Tự nhận thức bản thân
I. Khởi động GDCD 6 bài 6
Em hãy viết lời giới thiệu những điều hài lòng, chưa hài lòng về bản thân và
chia sẻ với bạn bên cạnh? Gợi ý trả lời
Những điều hài lòng, chưa hài lòng về bản thân mình như sau: - Những điều hài lòng:
● Học bài và làm bài tập đầy đủ.
● Luôn đi học đầy đủ và đúng giờ.
● Biết làm những công việc nhà vừa sức của mình như: giúp bố mẹ giặt
quần áo, nấu cơm, rửa bát chén, dọn nhà cửa… ● …
- Những điều chưa hài lòng:
● Kết quả học tập chưa cao.
● Chưa mạnh dạn phát biểu trong xây dựng bài.
● Còn mãi chơi, thời gian xem tivi nhiều.
II. Khám phá GDCD 6 bài 6
1. Thế nào là tự nhận thức bản thân
Em hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi
“CON GÀ” ĐẠI BÀNG 1
Ngày xưa, bên sườn núi có một tổ chim đại bàng, với quả trứng lớn. Bổng xảy
ra trận động đất khiến quả trứng đại bàng lăn xuống núi và rơi vào chỗ gà mẹ
đang ấp. Gà mẹ ấp luôn cả quả trứng lớn ấy. Ổ trứng gà mẹ ấp ủ đã nở ra một
đàn gà và một chú đại bàng đáng yêu. Gà mẹ yêu thương và nuôi dạy đại bàng
như con của mình. Đại bàng yêu gia đình và ngôi nhà đang sống, nhưng tâm
hồn nó vẫn khao khát một điều gì đó cao xa hơn. Cho đến một ngày, nó nhìn
thấy những chú chim có hình dáng giống mình đang sải cánh bay cao trên bầu trời.
Đại bàng kêu lên:
- Ôi! Ước gì tôi có thể bay như những chú chim đó.
Đàn gà cười ầm lên:
- Anh không thể bay với những con chim đó được. Anh là một con gà và gà không biết bay cao.
Đại bàng tiếp tục ngước nhìn gia đình thật sự của nó, mơ ước có thể bay cao
cùng họ. Mỗi lần đại bàng nói ra mơ ước của mình, bầy gà lại bảo đó là điều
không thể xảy ra. Cuối cùng đại bàng đã tin rằng là thật. Rồi đại bàng không
mơ ước nữa và tiếp tục sống như một con gà.
a) Vì sao "con gà" đại bàng không thực hiện được mong ước có thể bay như những chú đại bàng?
b) Qua câu chuyện em rút ra bài học gì cho bản thân? Gợi ý đáp án
a) “Con gà” đại bàng không thực hiện được mong ước có thể bay như những
chú đại bàng khác vì: Mặc dù ban đầu đã có ước muốn bay cao như đại bàng.
Tuy nhiên nó luôn nghĩ nó là gà chứ không phải là loài chim nên không thể bay,
không nhận thức được khả năng của bản thân mình. 2
b) Qua câu chuyện em rút ra bài học cho bản thân:
● Phải biết nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân bản thân
mình để phát huy điểm mạnh, đồng thời khắc phục điểm yếu.
● Nếu chúng ta có mơ ước tốt đẹp, thì hãy theo đuổi ước mơ đó. Bằng cách
hãy luôn cố gắng học hỏi thay đổi và hoàn thiện bản thân…
2. Ý nghĩa của tự nhận thức bản thân
Trong cuộc trao đổi và thảo luận về ý nghĩa của tự nhận thức bản thân, các bạn
học sinh lớp 6A đã tổng hợp các ý kiến về ý nghĩa của tự nhận thức bản thân như sau:
Khi biết đã tự nhận thức bản thân, bạn sẽ:
● Ý kiến 1: Có cái nhìn trung thực về ưu điểm, nhược điểm của mình.
● Ý kiến 2: Xác định những việc cần làm để hoàn thiện bản thân.
● Ý kiến 3: Dễ đồng cảm chia sẻ với người khác.
● Ý kiến 4: Có những việc làm và cách ứng xử phù hợp với mọi người xung quanh.
Em đồng ý/ không đồng ý với ý kiến nào? Vì sao? Gợi ý đáp án
Em đồng ý với ý kiến cả 4 ý kiến đó vì:
● Có cái nhìn trung thực về ưu điểm, nhược điểm của mình thì chúng ta sẽ
nhận ra được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân.
● Xác định những việc cần làm để hoàn thiện bản thân thì chúng ta sẽ biết
rõ mong muốn, những khả năng, khó khăn thử thách để đặt ra mục tiêu,
ra quyết định phù hợp…
● Dễ đồng cảm chia sẻ với người khác vì khi ta biết mỗi người có điểm
mạnh điểm yếu khác nhau nên nếu ai đó dù cố gắng hết sức nhưng công 3
việc vẫn không đạt hiệu quả cao thì ta cũng dễ đồng cảm, có cách ứng xử phù hợp…
● Có những việc làm và cách ứng xử phù hợp với mọi người xung quanh vì
biết rõ mong muốn của bản thân, giúp giao tiếp và ứng xử phù hợp với người khác.
3. Cách tự nhận thức bản thân
Em hãy đọc thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi:
1. Với thầy cô và bạn bè, Hoa là một học sinh tiêu biểu của lớp. Thầy cô và các
bạn yêu quí Hoa vì bạn học giỏi, thân thiện và khiêm tốn. Mỗi ngày, Hoa dành
thời gian để ghi nhật kí. Hoa cũng thường xuyên trao đổi với người thân, thầy
cô, bạn bè về bản thân, về cuộc sống và lắng nghe ý kiến của mọi người để điều
chỉnh bản thân. Bên cạnh đó, Hoa còn tham gia các hoạt động, thử thách mới để khám phá bản thân.
a) Hoa đã tự nhận thức bản thân bằng cách nào?
b) Em còn biết thêm những cách nào để tự nhận thức bản thân? Hãy chia sẻ cùng với bạn?
2. Bình rất thần tượng ca sĩ nổi tiếng và tìm mọi cách để thay đổi bản thân cho
giống với ca sĩ đó từ sở thích, tính cách, trang phục, đầu tóc đến cử chỉ, điệu bộ.
Thậm chí, Bình còn ghét cả những người mà ca sĩ đó ghét dù Bình chưa một lần gặp họ.
a) Em có nhận xét gì về hành động, việc làm của Bình?
b) Em có đồng tình với hành động, việc làm đó không? Vì sao? Gợi ý đáp án 4
1. a) Hoa đã tự nhận thức bản thân bằng cách: Hoa luôn khiêm tốn và tự học hỏi
để khắc phục những điểm chưa hài lòng về bản thân như:
● Ghi nhật kí hằng ngày.
● Thường xuyên trao đổi với mọi người xung quanh, lắng nghe ý kiến mọi
người để điều chỉnh bản thân.
● Tham gia các hoạt động để khám phá bản thân.
b, Cách để tự nhận thức bản thân:
● Ghi lại những cảm xúc và hành vi khi đối diện với những khó khăn,…
● Liệt kê những điểm mạnh điểm yếu của mình để phát huy được điểm
mạnh, và cố gắng khắc phục những điểm yếu của mình, để chúng ta ngày càng hoàn thiện hơn
● Tích cực tham gia các hoạt động của trường, lớp và địa phương…
● Thân thiện, cởi mở, biết lắng nghe người khác góp ý kiến cho mình
2. a) Em có nhận về hành động, việc làm của Bình: Bình nên sống thực với bản
thân, không nên tuyệt đối hóa thần tượng.
b) Em không đồng tình với hành động, việc làm đó. Vì Bình đã không là mình
nữa khi mãi thay đổi theo thần tượng của mình.
III. Luyện tập GDCD 6 bài 6
a) Em hãy nhận xét việc làm của các nhân vật trong bức tranh và cho biết hậu
quả của những việc đó?
b) Em có lời khuyên gì đối với các nhân vật trong mỗi bức tranh để giúp họ vượt qua chính mình? 5 Gợi ý đáp án
a) Nhận xét việc làm các nhân vật trong các bức tranh và cho biết hậu quả những việc làm đó: Hình 1. Không nên vì:
● Để người khác nói không đúng về mình mà không giải thích cho họ biết
thì mọi người sẽ có cái nhìn sai về mình.
● Hậu quả là nếu việc làm này kéo dài khiến Huy trở nên nhu nhược, yếu đuối và tự ti. Hình 2. Không nên vì:
● Lan không hỏi bài cô giáo Lan sẽ không hiểu bài, không dám bày tỏ ý
kiến của mình trước tập thể
● Hậu quả là nếu việc làm này kéo dài khiến Lan trở nên mặc cảm, tự ti và
hạn chế trong giao tiếp, không phát triển được ngôn ngữ, tư duy phản biện… Hình 3. Không nên vì: 6
● Việc Vy học đàn là theo ý của bố mẹ, khiến Vy cảm thấy mệt mỏi, hiệu quả học tập không cao
● Hậu quả là nếu việc làm này kéo dài khiến Vy mệt mỏi, không phát huy
được những điểm mạnh của bản thân và không có được cuộc sống đúng mong muốn của mình.
b) Em có lời khuyên đối với các nhân vật trong mỗi bức tranh để giúp họ vượt qua chính mình là:
● Không nên chấp nhận hoặc thực hiện các việc làm hành động theo mong
muốn của người khác, không dám nói, dám hỏi điều mình mong muốn, băn khoăn.
● Nên chia sẻ với bố mẹ người thân về mong muốn của mình và nhờ bố mẹ
người thân tư vấn, hỗ trợ cách thực hiện mong muốn đó. ● ….
IV. Vận dụng GDCD 6 bài 6 Câu 1
Mỗi ngày hãy dành 15 phút để suy nghĩ về những trải nghiệm của bản thân, bao
gồm những điều mong muốn, những điều làm tốt, những điều chưa làm tốt… và
ghi vào nhật kí. Sau mỗi tháng, em hãy xem lại nhật kí để biết bản thân thay đổi như thế nào? Gợi ý đáp án:
Mỗi ngày hãy dành 15 phút để suy nghĩ về những trải nghiệm của bản thân ví dụ như:
Ngày 18 tháng 8 năm 2021
Hôm nay, mình và em được bố mẹ cho đi chơi công viên: 7
● Mình muốn được: chơi nhiều trò như vào vườn cổ tích, ném
bóng,…nhưng bố mẹ lại cho mình chơi có một trò, lúc đó mình hơi buồn chút…
● Mình làm những điều làm tốt đó là: mình đã cùng em chơi rất vui, khi em
ngã bố mẹ chưa kịp vào mình đã giúp em dậy và dỗ em không khóc nữa,….
● Những điều mình chưa làm tốt là: đã muộn, bố mẹ muốn cả nhà về để ăn
tối nhưng mình cứ đòi bố mẹ cho ăn kem, trong khi bố mẹ không muốn vì
biết mình dễ bị đau họng…. hậu quả là về mình và em bị ho… ● ….
Sau mỗi tháng, xem lại nhật kí để biết bản thân thay đổi:
● Mình đã ngoan hơn, biết nghe lời bố mẹ,…. ● Chăm học hơn, ● … Câu 2
Em hãy tham gia các hoạt động tập thể và ghi lại những trải nghiệm, đặc điểm
và khả năng mới mà em khám phá được ở bản thân mình. Gợi ý đáp án:
- Em tham gia các hoạt động tập thể như:
● Cắm trại cùng cả lớp vào ngày kỉ niệm thành lập Đoàn.
● Tham gia văn nghệ của lớp.
● Tham gia viết báo tường ● …
- Khi tham gia các hoạt động tập thể đó em đã được trải nghiệm cùng các bạn,
đồng thời em cũng khám phá được khả năng mới của bản thân mình như: Khi 8
tham gia các hoạt động tập thể đó em cảm thấy rất vui, thấy mình ngoài khả
năng hát ra mình còn có khả năng đóng kịch,…. 9