Chủ đề 2: Tự tin và thích ứng với sự thay đổi
Nhiệm vụ 1. Khám phá những đặc điểm tạo nên sự tự tin
Câu hỏi 1. Chỉ ra những nét riêng tạo nên sự tự tin của mỗi cá nhân Trả lời
Những nét riêng tạo nên sự tự tin của mỗi cá nhân:
+ Khuôn mặt và các bộ phận trên khuôn mặt. + Giọng nói + Tính cách…
Câu hỏi 2. Giải thích nguyên nhân của sự tự tin ở mỗi người Trả lời
Nguyên nhân của sự tự tin ở mỗi người:
+ Những giá trị cá nhân mang lại
+ Phẩm chất của cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội + Vẻ đẹp ngoại hình.
Câu hỏi 3. Chia sẻ những nét riêng tạo nên sự tự tin của em Trả lời Hướng dẫn:
- Tự tin với tài tranh biện của bản thân.
- Tự tin với tích cách năng động, nhiệt tình khi tham gia các hoạt động tập thể.
Nhiệm vụ 2. Thể hiện sự tự tin của bản thân
Câu hỏi 1. Thể hiện sự tự tin với những đặc điểm riêng của bản thân theo các cách khác nhau Trả lời
- Cách thể hiện sự tự tin với những đặc điểm riêng của bản thân là:
+ Luôn nhìn trực diện vào mắt của người nói chuyện với mình.
+ Luôn can đảm, sẵn sàng thử sức với những điều mới để khám phá bản thân.
+ Thiết lập kế hoạch với những mục tiêu có tính nghiêm túc để thực hiện và phát huy
những điểm riêng tích cực của bản thân. + …
Câu hỏi 2. Thảo luận về những việc làm giúp M trở nên tự tin
M thiếu tự tin vì cho rằng mình không có gì đặc biệt cả về hình thức lẫn năng lực. Sau
khi được thầy cô, gia đình và bạn bè động viên, chỉ dẫn, M tích cực tham gia nhiều
hoạt động khác nhau. M nhận ra mình biết cách làm cho các bạn vui vẻ và có khả
năng giải quyết mâu thuẫn giữa các bạn. Thêm vào đó, M cố gắng tập trung học tập
hơn và đã đạt được những tiến bộ. M thấy mình trở nên có giá trị và tự tin hơn. M bắt
đầu đặt ra những mục tiêu cao hơn cho giai đoạn tiếp theo. M tin mình sẽ thực hiện được mục tiêu đó. Trả lời
- Để giúp M trở nên tự tin chúng ta cần:
+ Liệt kê những việc mà M cảm thấy tự tin.
+ Giúp M thể hiện khả năng và điểm mạnh của mình.
+ Giải thích và chỉ ra lí do tại sao M thiếu tự tin. + …
Câu hỏi 3. Trao đổi về cách em rèn luyện để trở nên tự tin Trả lời Gợi ý 1
- Để rèn luyện tự tin bản thân nên:
+ Thử sức với những điều mới mẻ.
+ Xây dựng mục tiêu mới và nghiêm túc thực hiện để phát huy điểm mạnh của bản thân. Gợi ý 2
Tự tin nghĩa là có nhận thức lành mạnh, đúng đắn về hình tượng của bản thân và giá
trị mà bản thân mang đến tới mọi người và cộng đồng. Những người có sự tự tin
thường không gặp khó khăn với các mối quan hệ xã hội, không sợ nói trước đám đông
và có tư duy tích cực về chính bản thân họ.
Để trở nên tự tin vào bản thân cũng chính là biết tin tưởng và tự hào về điểm mạnh,
đồng thời chấp nhận và có ý thức cải thiện điểm yếu của mình.  Chấp nhận lời khen.
 Chỉnh sửa ngôn ngữ cơ thể
 Tự khích lệ bản thân.
 Học cách chấp nhận lời chỉ trích.
 Đừng quá quan tâm người khác nghĩ gì
 Luôn tò mò, học hỏi.
 Không quên đánh dấu những thành tựu của mình.
 Ngừng so sánh bản thân với người khác.
Câu hỏi 4. Chia sẻ cảm xúc của em khi thấy mình tự tin Trả lời
- Khi tự tin bản thân sẽ cảm thấy vui vẻ, tràn đầy nhiệt huyết với công việc.
- Luôn có năng lượng tích cực trong cuộc sống.
Nhiệm vụ 3. Phân tích điểm mạnh, điểm yếu của bản thân
Câu hỏi 1. Thảo luận cách nhận ra điểm mạnh, điểm yếu của bản thân Trả lời
- Luôn thử sức với những điều mới mẻ để phát hiện ra điểm mạnh và điểm yếu của bản thân.
- Lắng nghe nhận xét của mọi người để tiếp thu và khắc phục.
Câu hỏi 2. Phân tích tình huống
Tình huống 1: Các bạn trong lớp nói T là người mạnh mẽ, khá quyết liệt. Trong
nhiều cuộc họp, T thường thẳng thắn chỉ ra những nhược điểm của một số bạn trong
lớp để mong các bạn đó tiến bộ. Nếu bạn nào có ý kiến thắc mắc thì T sẵn sàng đưa ra
các minh chứng rất rõ ràng làm cho các bạn không thể phản ứng lại.
Tình huống 2: Trong lớp học, X được khen là bạn nữ dịu dàng, khéo léo và không để
mất lòng ai. Trong các buổi học nhóm, nếu có tranh luận xảy ra, mặc dù biết rõ ai
đúng, ai sai nhưng X cũng không đưa ra ý kiến vì không muốn mất lòng các bạn. Trả lời - Tình huống 1:
+ Điểm mạnh: T là người mạnh mẽ, quyết liệt.
+ Điểm yếu: T quá thẳng thắn.
+ Cách điều chỉnh: T nên tế nhị hơn khi chỉ ra và góp ý các nhược điểm của các bạn trong lớp. - Tình huống 2:
+ Điểm mạnh: X là người khéo léo, dịu dàng.
+ Điểm yếu: X không muốn làm mất lòng ai
+ Cách điều chỉnh: Khi hoạt động tập thể X nên đưa ra ý kiến, chỉ rõ đúng sai để bài
tập nhóm được tốt nhất.
Câu hỏi 3. Chia sẻ điểm mạnh, điểm yếu và cách phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu của em Trả lời - Điểm mạnh:
+ Luôn năng nổ, nhiệt tình.
+ Tích cực tham gia vào các hoạt động tập thể. + … - Điểm yếu: + Quá thẳng thắn.
Nhiệm vụ 4. Điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi
Câu hỏi 1. Xác định những điều có thể thay đổi ở bản thân và những thuận lợi, khó
khăn khi thay đổi những điều đó Trả lời
- Sự thay đổi bản thân: Thay đổi về năng lực thực hiện mục tiêu mới.
- Thuận lợi và khó khăn khi thay đổi:
+ Thuận lợi: Có năng lực đáp ứng những nhiệm vụ mới và thích nghi tốt với môi
trường cũng như áp lực khi đặt mục tiêu mới.
+ Khó khăn: Chưa kịp chuẩn bị một số kĩ năng để điều chỉnh bản thân nên khó thích ứng.
Câu hỏi 2. Giải thích tại sao mỗi cá nhân cần phải thích ứng với sự thay đổi Trả lời
- Mỗi cá nhân cần phải thích ứng với sự thay đổi vì:
+ Sự thay đổi là quy luật tất yếu của cuộc sống
+ Việc thích ứng với sự thay đổi giúp cho bản thân dễ dàng học tập và phát triển hơn.
Câu hỏi 3. Thảo luận cách điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi Trả lời
- Cách điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi là:
+ Chuẩn bị tâm thế trước sự thay đổi.
+ Thay đổi cách suy nghĩ luôn theo hướng tích cực.
+ Kiểm soát cảm xúc để ứng xử hợp lí với sự thay đổi.
Câu hỏi 4. Kể lại tình huống mà em đã điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi đó Trả lời
- Tình huống em đã điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi đó: Ngày hôm ấy
gia đình em chuyển nhà mới, em đã rất buồn bã khi phải rời xa chỗ ở cũ, bạn bè, trường học.
= > Sau đó em đã tự điều chỉnh cảm xúc của bản thân, cố gắng thích ứng với môi
trường mới, tiếp xúc và làm quen với những người bạn mới.
= > Sau dần em đã thích ứng được với cuộc sống mới sau khi chuyển nhà.
Câu hỏi 5. Chia sẻ cảm xúc của em khi thích ứng được với sự thay đổi trong cuộc sống Trả lời
- Cảm xúc của em khi thích ứng được với sự thay đổi trong cuộc sống là: cảm thấy rất
vui vè và có cảm giác thành tựu…
Nhiệm vụ 5. Thực hành điều chỉnh bản thân
Câu hỏi 1. Đóng vai các nhân vật điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi trong các tình huống
Tình huống 1: Gia đình A đang sống rất hạnh phúc, A được bố mẹ quan tâm, chiều
chuộng. Hằng ngày, A thường thấy gương mặt vui về của bố sau mỗi buổi đi làm về
và nghe bố kể về những thành công trong công việc ở nhà máy. Bỗng dưng tai hoạ ập
đến, bố A vĩnh viễn mất đi sức lao động sau một tai nạn giao thông. Nếu là A, em sẽ làm gì?
Tình huống 2: Từ nhỏ T thường học ở trường gần nhà. Năm nay, gia đình T chuyển
đến nơi ở mới và T cũng phải chuyển trường. Nếu là T, em cần làm gì để có thể thích
ứng tốt với sự thay đổi? Trả lời
Tình huống 1: Nếu là A, em sẽ cố gắng điều chỉnh cảm xúc của bản thân, nỗ lực học
tập và làm việc để giúp đỡ và làm chỗ dựa cho mẹ.
- Tình huống 2: Nếu là T, em sẽ tìm hiểu về trường mới và các bạn, sau đó tiếp xúc và
làm quen với các bạn để môi trường học tập mới vui vẻ và sôi nổi hơn.
Câu hỏi 2. Nhận xét các phương án điều chỉnh bản thân của các bạn và rút ra bài học cho bản thân Trả lời
- HS nhìn nhận các phương án điều chỉnh cảm xúc của bản thân, từ đó đưa ra các bài
học kinh nghiệm và áp dụng cho lần sau.
Nhiệm vụ 6. Thực hiện một số biện pháp quản lí cảm xúc
Câu hỏi 1. Thực hiện một số biện pháp để quản lí cảm xúc
Câu hỏi 2. Thực hành ứng xử của em trong các tình huống dưới đây
Tình huống 1: Trong lớp có ba bạn chơi thân với nhau, bạn nữ tên H và hai bạn nam
tên M và Q. Gần đây, H thể hiện thân thiện với M hơn. Q cảm thấy chạnh lòng và
không biết nên phải làm gì và thể hiện thế nào cho phù hợp. Nếu là Q em nên làm gì?
Tình huống 2: Đi học về muộn, bố hỏi K: Hôm nay con lại đi chơi đâu mà về muộn
thế? Nghe thấy vậy, K bức xúc nói: Tại sao bố mẹ lúc nào cũng nghĩ con đi chơi là
sao, con còn bao nhiêu việc khác chứ K vùng vàng bỏ vào phòng, đóng sập cửa lại.
Nếu là K, em nên làm gì?
Tình huống 3: T nhận được tin đạt giải cao trong kì thi học sinh giỏi của trường. Vừa
về đến nhà, T gọi to: Bố mẹ ơi, con đạt được ước mơ rồi. Đúng lúc đó, bố mẹ đang
mắng em trai về việc chính mảng trong học tập. Bố mẹ chúc mừng T và nêu gương
luôn cho em trai. Cảm xúc của T trùng xuống. T nên ứng xử thế nào trong trường hợp
này? T nên trao đổi với bố mẹ về cách ứng xử như thế nào với em trai để em không bị khó xử.
Câu hỏi 3. Chia sẻ những tình huống giao tiếp mà em đã kiểm soát cảm xúc để ứng xử phù hợp
Nhiệm vụ 7. Rèn luyện để tự tin thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống
Câu hỏi 1. Thực hiện rèn luyện những cách đã đưa ra để tự tin thích ứng với sự thay đổi
Câu hỏi 2. Chia sẻ kết quả rèn luyện